Okkam ülgücü: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
 
(21 istifadəçi tərəfindən edilmiş 40 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
[[Fayl:William of Ockham.png|right|130px|thumb|Villiam Okham]]
Okhamın ülgücü (ingiliscə: Occam's razor) - hipotezlər arasında seçim prinsipidir. Ülgüc sözü iki nəzəriyyəni fərqləndirərkən lazımsız fərziyyələri təmizləməyə istinad edir. Okhamın ülgücü 14-cü əsr filosofu [[Villiam Okhamın]] fəlsəfəsinin göstəricisi olsa da, Okhamın heç bir əsərində buna rast gəlinməyib. Okhamın ülgücü [[Biologiya]], [[Riyaziyyat]], [[Din]], [[Tibb]] və s sahələrdə istifadə olunur.
'''Okkam [[ülgüc (fəlsəfə)|ülgücü]]''' ({{Dil-en|Occam's razor}}) — hipotezlər arasında seçimə əsaslanan metodoloji prinsip. Termin öz adını XIV əsr fransiskan monaxı, filosof [[Vilyam Okkam]]ın (t. 1287–1347) adından alıb.


Qısaca, bu prinsipə görə, ''ehtiyac olmadan müddəaları artırmaq lazım deyil''. Başqa sözlə, əgər hər hansı fikri təsdiq etmək üçün sonda eyni nəticəni verən iki yol varsa və birinci halda sübut üçün A, B və C müddəaları, ikinci halda isə A, B, C və D müddəaları lazımdırsa, o halda Okkam ülgücü D müddəasından imtina etməyi tələb edir, çünki ona ehtiyac yoxdur.
[[en:Occam's_razor]]

== Tarixi ==
Okkam ülgücü termini ilk dəfə 1852-ci ildə, Okkamın ölümündən yüzillər sonra, ser [[Vilyam Hamilton]]un işlərində ortaya çıxıb.<ref>{{cite journal|last=Vogel Carey|first=Toni|title=Parsimony (In as few words as possible)|journal=Philosophy Now|date=Oct 2010|issue=81|url=http://philosophynow.org/issues/81/Parsimony_In_as_few_words_as_possible|accessdate=27 October 2012|editor1-first=Rick|editor1-last=Lewis|location=UK|archive-date=24 November 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201124072721/https://philosophynow.org/issues/81/Parsimony_In_as_few_words_as_possible|url-status=live}}</ref>

== Həmçinin bax ==
* [[Vilyam Okkam]]
* [[Nominalizm]]

== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
{{Siyasi iqtisadiyyatın tənqidi |vəziyyət=collapsed}}
{{Din fəlsəfəsi |vəziyyət=collapsed}}
{{Xarici keçidlər}}

[[Kateqoriya:Elmi terminlər]]
[[Kateqoriya:Prinsiplər]]
[[Kateqoriya:Güman]]
[[Kateqoriya:Tənqidi düşüncə]]
[[Kateqoriya:Fəlsəfi anlayışlar]]
[[Kateqoriya:Nəzəriyyələr]]
[[Kateqoriya:Epistemoloji nəzəriyyələr]]
[[Kateqoriya:Ontologiya]]
[[Kateqoriya:Metafizika nəzəriyyələri]]
[[Kateqoriya:Epistemologiya]]
[[Kateqoriya:Ülgüc (fəlsəfə)]]
[[Kateqoriya:İdeyalar tarixi]]
[[Kateqoriya:Elm epistemologiyası]]

Səhifəsinin 13:14, 10 fevral 2024 tarixinə olan son versiyası

Villiam Okham

Okkam ülgücü (ing. Occam's razor) — hipotezlər arasında seçimə əsaslanan metodoloji prinsip. Termin öz adını XIV əsr fransiskan monaxı, filosof Vilyam Okkamın (t. 1287–1347) adından alıb.

Qısaca, bu prinsipə görə, ehtiyac olmadan müddəaları artırmaq lazım deyil. Başqa sözlə, əgər hər hansı fikri təsdiq etmək üçün sonda eyni nəticəni verən iki yol varsa və birinci halda sübut üçün A, B və C müddəaları, ikinci halda isə A, B, C və D müddəaları lazımdırsa, o halda Okkam ülgücü D müddəasından imtina etməyi tələb edir, çünki ona ehtiyac yoxdur.

Okkam ülgücü termini ilk dəfə 1852-ci ildə, Okkamın ölümündən yüzillər sonra, ser Vilyam Hamiltonun işlərində ortaya çıxıb.[1]

  1. Vogel Carey, Toni. Lewis, Rick (redaktor). "Parsimony (In as few words as possible)". Philosophy Now. UK (81). Oct 2010. 24 November 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 October 2012.