Multimedia verilənlər bazası

Multimedia verilənlər bazası — müxtəlif növ multimedia məlumatlarını (mətin, şəkil, audio, video və animasiya) saxlamaq, idarə etmək və əldə etmək üçün istifadə olunan sistemdir. Bu verilənlər bazaları, multimedia məzmununu effektiv şəkildə təşkil etmək və istifadəçilərə asanlıqla təqdim etmək üçün spesifik metodlar və texnologiyalar təqdim edir. Multimedia verilənlər bazası aşağıdakı əsas xüsusiyyətlərə və komponentlərə malikdir.[1]

Multimedia məzmunu

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Mətin — hər cür yazılı məlumatlar, məqalələr, təlimatlar və s.
  • Şəkil — statik qrafiklər, fotolar və illüstrasiyalar. JPEG, PNG, GIF kimi formatlarda saxlanılır.
  • Audio — musiqi, səs qeydləri, podkastlar və digər səs məlumatları. MP3, WAV, AAC formatlarında ola bilər.
  • Video — film, video kliplər və animasiyalar. MP4, AVI, MKV kimi formatlarda saxlanılır.
  • Animasiya — hərəkətli qrafiklər və animasiyalar, veb səhifələrdə istifadə olunur.

Verilənlər bazası idarəetmə sistemi (DBMS)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Multimedia verilənlər bazası, məlumatların saxlanması və idarə olunması üçün xüsusi verilənlər bazası idarəetmə sistemləri (DBMS) istifadə edir. Bu sistemlər, multimedia fayllarını təşkil etmək, axtarmaq, redaktə etmək və təqdim etmək üçün müxtəlif alətlər təqdim edir. Məsələn:[2]

  • Relational Database Management System (RDBMS) — məlumatları strukturlaşdırılmış şəkildə saxlamaq üçün istifadə olunur. SQL dilini dəstəkləyir.
  • Object-Oriented Database Management System (OODBMS) — multimedia obyektlərini daha səmərəli şəkildə saxlamaq üçün obyektyönlü yanaşmadan istifadə edir.
  • NoSQL Database — qeyri-strukturlaşdırılmış və yarı-strukturlaşdırılmış məlumatları saxlamaq üçün istifadə olunur. MongoDB və Cassandra kimi sistemlər bu sahədə istifadə olunur.

Məlumatların təşkili və idarə olunması

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Metadata — multimedia faylları haqqında məlumat (məsələn, yaradılma tarixi, ölçü, format) olan metadata, multimedia verilənlər bazasında vacib rol oynayır. Metadata, faylların asanlıqla tapılması və təşkil olunmasını təmin edir.
  • Axtarış və izləmə — istifadəçilərin multimedia məzmununu asanlıqla tapması üçün axtarış funksiyaları və filtreləmə imkanları təqdim edilir.

Tətbiq sahələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Təhsil — multimedia məzmunu tədris materiallarında, onlayn kurslarda və interaktiv öyrənmə platformalarında istifadə olunur.[3]
  • Media və əyləncə — film, televiziya və musiqi sənayesində multimedia verilənlər bazaları, məzmunun saxlanması, redaktəsi və yayımı üçün vacibdir.
  • Reklam və marketinq — multimedia kampaniyalarında istifadə olunan müxtəlif reklam materiallarının idarə olunmasında multimedia verilənlər bazası istifadə olunur.
  • Araşdırma — tədqiqat layihələrində, multimedia məlumatlarının toplanması, saxlanması və analiz edilməsi üçün istifadə edilir.

Təhlükəsizlik və qoruma

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Məlumatların şifrələnməsi — multimedia verilənlər bazalarında məlumatların qorunması üçün şifrələmə metodlarından istifadə olunur.
  • İcazə və giriş Nəzarəti — istifadəçilərin məlumatlara icazə və girişini idarə etmək üçün mühafizə mexanizmləri tətbiq edilir.[4]

Multimedia verilənlər bazası, məlumatların idarə olunmasını və təqdim edilməsini asanlaşdıraraq, müasir dövrdə multimedia məzmununun geniş istifadəsinə imkan tanıyır. Bu sistemlər, müxtəlif sahələrdə effektiv işləyişi təmin edir və istifadəçilərin multimedia məzmununa daha sürətli və rahat bir şəkildə çıxış etmələrini mümkün edir.[5]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Yu, Chien; Teri Brandenburg. "Multimedia database applications: issues and concerns for classroom teaching". 3 (1). February 2011: 2. arXiv:1102.5769. Bibcode:2011arXiv1102.5769Y.
  2. ↑ "Multimedia Database". Tech-faq.com. 7 August 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 May 2014.
  3. ↑  (ing.) Content and Multimedia database management systems, Università di Twente
  4. ↑ * (ing.)Multimedia database applications: issues and concerns for classroom teaching di CHien Yu e Teri Brandenburg, Mississippi State University Arxiv surəti 15 fevral 2020 tarixindən Wayback Machine saytında
  5. ↑ Adjeroh, Donald; Nwosu, Kingsley. "Multimedia Database Management - Requirements and Issues" (PDF). IEEE MultiMedia. 4 (3). 1997: 1. doi:10.1109/93.621580. 5 March 2016 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 28 May 2014.