İnteraktiv dizayn

İnteraktiv dizayn və ya qarşılıqlı təsir dizaynı (ing. Interaction design, IxD) — istifadəçinin bir sistemlə fəal şəkildə qarşılıqlı əlaqədə olduğu dizayn prosesinə aid bir sahədir.[1] Bu sahə, istifadəçinin hərəkətlərinə cavab verən və onların təcrübəsini daha zəngin edən istifadəçi interfeysləri və sistemləri yaratmaq məqsədi daşıyır. İnteraktiv dizayn istifadəçinin sistemlə olan əlaqəsini sadəcə müşahidə etməkdən çıxararaq, onu daha immersiv və intuitiv bir təcrübəyə çevirir.[2]

Əsas prinsipləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. İstifadəçi fokuslu yanaşma — dizayn prosesində istifadəçinin ehtiyac və gözləntiləri nəzərə alınır. Məqsəd, istifadəçiyə asan, rahat və maraqlı bir təcrübə təqdim etməkdir.[3]
  2. Əlaqə və reaksiya — istifadəçinin hərəkətlərinə real zamanda cavab verən interfeyslər yaradılır. Bu, sistemlə istifadəçi arasında daha şəffaf və ardıcıl əlaqəni təmin edir.
  3. Sadəlik və intuitivlik — əsas funksiyalar sadə və başa düşülən şəkildə təqdim olunur. İstifadəçinin sistemdən istifadə etmək üçün çox təlimata ehtiyacı olmamalıdır.[4]
  4. Əlaqələndiricilər (ing. affordance) — istifadəçiyə hansı elementlərlə qarşılıqlı əlaqə qurulacağı və necə istifadə ediləcəyi barədə aydın işarələr verilir. Məsələn, düymələrin basıla biləcəyi vizual olaraq vurğulanır.
  5. Estetika və funksionallığın balansı — gözəl görünüşlü, lakin istifadəsi çətin olan interfeyslərdə istifadəçi təcrübəsi mənfi təsir görür. Bu səbəbdən funksionallıq və vizual dizayn bir-birini tamamlamalıdır.[5]

Praktikada tətbiqi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İnteraktiv dizayn veb-saytlar, mobil tətbiqlər, oyunlar, virtual reallıq və artırılmış reallıq kimi müxtəlif sahələrdə geniş istifadə olunur. Məsələn:[6]

  • Veb və mobil tətbiqlər — istifadəçilərin seçimlərində sürətli cavab verən interfeyslər (məsələn, axtarış qutusu nəticələrinin dərhal göstərilməsi).
  • Video oyunlar — oyuncunun hərəkətinə uyğun olaraq dəyişən səhnələr və personajlar.
  • Virtual və artırılmış reallıq — fiziki hərəkətə və ya göz izləmə kimi funksiyalara cavab verən interfeyslər.[7]

İnteraktiv dizaynın təməl məqsədi istifadəçiyə dinamik, faydalı və mənalı bir təcrübə təqdim etməkdir.[8]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Moggridge, Bill. Designing interactions. Cambridge, Mass.: MIT Press. 2007. 14. ISBN 978-0-262-28006-8. OCLC 86070696. I gave my first conference presentation on the subject in 1984, and at that time I described it as “Soft-face”, thinking of a combination between software and user-interface design [...] we went on thinking of possible names until I eventually settled on “interaction design” with the help of Bill Verplank.
  2. ↑ Cooper, Alan; Reimann, Kaye; Keezer, Leiben. About Face 3: The Essentials of Interaction Design. Indianapolis, Indiana: Wiley. 2007. ISBN 978-0-470-08411-3. İstifadə tarixi: 18 July 2011.
  3. ↑ "Integrate business modeling and interaction design". IBM. 8 June 2007. 12 February 2008 tarixində arxivləşdirilib.
  4. ↑ "Bill Verplank - Professional". 23 January 2008 tarixində arxivləşdirilib.
  5. ↑ "Interaction Design > School of Design > Carnegie Mellon University". 30 November 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-12-03.
  6. ↑ *Moggridge, Bill. Designing Interactions. MIT Press. 2007. ISBN 978-0-262-13474-3.
  7. ↑ RCA Design Interactions Website Arxiv surəti 10 iyul 2010 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 10 iyul 2010 at the Wayback Machine
  8. ↑ Martin, Douglas. "Red Burns, 'Godmother of Silicon Alley,' Dies at 88". The New York Times. 2013-08-26. ISSN 0362-4331. 24 May 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-01.

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]