Qumuqların siyahısı

Qumuqların siyahısı — qumuqların hal-hazırda kompakt yaşadığı dövlətlərin, həmçinin digər dövlətlərin ərazisində tarixin müxtəlif dövrlərində yaşamış seçilən üzvlərinin siyahısı.

Dövlət xadimləri və hərbçilər

XVI-XVII əsrlər

Endireyli Sultan Mahmud — Rusiyanın Şərqi Qafqaz kompaniyası zamanı onları Qaraman döyüşündə məğlub edərək işğalı bir neçə onillik gecikdirən görkəmli hökmdar və şamxal.

XVII-XIX əsrlər

İmam Şamil — qafqazlıların Rusiyaya qarşı müqavimətinin siyasi, hərbi və mənəvi lideri.

Taşev-Hacı Endireyevski — İmam Şamildən sonra qafqazlıların Rusiyaya qarşı müqavimətinin siyasi, hərbi və mənəvi lideri.
Uçar Hacı Yaqub — XIX əsrdə yaşamış din xadimi və ağsaqqal. Bir dəfəyə iki rus generalını öldürmüşdür.

XX əsr

Abdulhakim İsmayılov — Sovet İttifaqının II Dünya müharibəsində döyüşmüş hərbçisi. O, Yevgeni Xaldey tərəfindən Reyxstaq üzərindən Sovet bayrağını asarkən fotosu çəkilmişdir. Bu hadisə Nasist Almaniyasının təslim olmasından bir neçə gün əvvəl - 2 may 1945-ci ildə Berlin şəhərində baş vermişdir.

Alimlər və yazıçılar

Nəcməddin Bammat — qumuq əsilli görkəmli fransız-əfqan yazıçısı, dilçisi və islam alimi
İzzət Qandəmir — qumuq əsilli görkəmli türk yazıçısı, tərcüməçisi, ictimai xadimi və tibb professoru^[1]^[2]^[3]^[4]
Fəxrəddin Kırzıoğlu — qumuq əsilli türk tarixçisi və yazıçısı
Murad Qaplanov — radio kommunikasiya mühəndisi, Sergey Korolevin dizayn mərkəzində inkişaf etdirilmiş Molniya kommunikasiya peyk sistemlərinin baş konstruktoru.

Siyasətçilər

Əhməd-Saib bəy Qaplan - Gənc Türklər hərəkatının görkəmli üzvlərindən biri, Sultan II Əbdülhəmid və onun mütləqiyyət dövrünün dissidenti. O, həmçinin son Osmanlı imperiyası dövrünün tarixçilərindən və yazıçılarından biri olmuşdur.^[5]^[6]
Heydər Bammat - siyasətçi, rəsmi olaraq 11 may 1918-ci ildə elan edilmiş Şimali Qafqaz Dağlılar Respublikasının ideoloqlarından biri və xarici işlər naziri. O, həmçinin "Visages de l'Islam"-ın müəllifi və Əfqanıstanın İsveçrədəki səfiri olmuşdur.
Rəşid xan Qaplanov - siyasətçi, Şimali Qafqaz Dağlılar Respublikasının banilərindən biri və daxili işlər naziri. O, sonradan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin dördüncü və beşinci hökumət kabinetlərində təhsil və din işləri naziri kimi çalışmışdır.
Cəlaləddin Qorxmazov - Dağıstan Sovet Respublikasının de-fakto qurucusu və ilk katibi.
Roza Eldarova - Dağıstanda yüksək vəzifə tutan ilk qadın. O, 1962-ci ildə Dağıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Ali Sovetinin Prezidiumunun katibi seçilmişdir.

Rəssam və memarlar

Murad əd-Dağıstani - İraqda fotoqrafiyanın yaradıcıs. O, insanların gündəlik həyatı və yaşayışı mövzulu çəkdiyi fotolarının yüksək keyfiyyətinə görə məşhurlaşmışdır.
Nəsrətdin Murad-Xan - qumuq əsilli pakistanlı memar və mülki mühəndis. O, dizayn etdiyi Pakistanın milli abidəsi olan Minar-e-Pakistana görə məşhurlaşmışdır.

İdmançılar

Güləşçilər

XIX-XX əsrlər

Əli Qılınc Xasayev - güləş 6 qat dünya çempionu.

XX əsr

Saypulla Absaydov - yüngül çəki üzrə 1980-ci il Moskva Olimpiadasının çempionu.
Məhəmmədhəsən Abuşev - 1980-ci il Moskva Olimpiadasının 62 kiloqram üzrə çempionu. O, həmçinin Prievidza Avropa çempionu.

XXI əsr

Marid Mütəllimov - 2008-ci ildə keçirilmiş Yay Olimpiadasının 120 kq üzrə bürünc mükafatçısı.
Bəxtiyar Əhmədov - 2008-ci il Yay Olimpiadasının 120 kq üzrə qalibi.
Nəriman İsrafilov - 2009-cu il Vilnüsda keçirilən Avropa çempionatının 55 kq üzrə qalibi. O, həmçinin 2013-cü ildə Budapeştdə dünya çempionatının bürünc mükafatçısı olmuşdur.
İlyas Bəybulatov - 2017-ci ildə Novi Sadda keçirilən güləş çempionatında 65 kq üzrə dünya çempionu.
Zaur Uquyev - 2018-ci ildə Budapeştdə və 2019-cu ildə Nur-Sultan şəhərlərində keçirilən dünya çempionatlarının 57 kq üzrə qalibi.
Milana Dadaşeva - dünya çempionatının bürünc mükafatçısı.

Döyüş növləri

Camal Acıgerey - vuşu sanda ulduzu və aktyor. O, 12 qat Avropa və 1 qat dünya çempionudur.^[7]^[8]^[9]
Bozigid Atayev - vuşu sanda üzrə dəfələrlə dünya çempionu olmuşdur.
Muslim Salixov - vuşu sanda üzrə dəfələrlə dünya çempionu olmuşdur, "kinf-fu kralı" ləqəbi ilə tanınır. Bir çoxlarına görə, vuşu sanda tarixinin ən yaxşılarından biridir.
Marat Qafurov - pankration (2010) və ciu-citsu (2013) üzrə dünya çempionu.
Rüstəm Xabilov - MMA döyüşçüsü və Sambo üzrə dünya çempionu.
Məhəmməd Mokayev - Birləşmiş Krallıqda yaşayan MMA döyüçüsü, IMMAF üzrə azyaşlılar arasında dünya çempionu.^[10]

Boks

Medzid Bəydəmirov - WBC USNBC-də peşəkarlar arasında yüngül çəki üzrə çempion.
Arslanbek Mahmudov - WBC-NABF çempionu.

Futbol

Arsen Akayev - peşəkar futbolçu və məşqçi
Murad Maqomedov - peşəkar futbolçu
Əlibəy Əliyev - qumuq əsilli peşəkar isveçli futbolçu
Tamerlan Hüseynov - Ukrayna Futbol Liqasında 100 qol vurmağı bacaran ilk futbolçu.

İstinadlar

↑ "Иззет Кантемир / Знаменитые люди / СКФО". www.skfo.ru. 2020-10-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-09.
↑ "Kafkasevi.com". www.kafkasevi.com. 2019-11-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-09.
↑ "Kantemir, IÌzzet [WorldCat Identities]".
↑ "Tarihçe". 2022-06-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-09.
↑ ERCOŞKUN, Tülay; Yrd Doç Dr. "KAPLAN [ZADE] AHMED SAİB (1860-1918) IN THE LIGHT OF NEW ARCHIVAL DOCUMENTS". tara.sdu.edu.tr. October 5, 2017.^{[ölü keçid]}
↑ http://cdn.istanbul.edu.tr/statics/ataturkilkeleri.istanbul.edu.tr/wp-content/uploads/2013/03/ydta-12-kandil.pdf
↑ "Dzhamal Azhigirey". IMDb. 15 February 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 December 2017.
↑ "The 2nd World Taijiquan Championships Event Results" (PDF). 2016-12-25 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-10-09.
↑ "ЕДИНОБОРСТВА• Джамал АЖИГИРЕЙ: "СРАВНИВАТЬ МЕНЯ С ВЕЛИКИМ Брюсом ЛИ - ЭТО СЛИШКОМ"". www.sport-express.ru. 2009-07-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 December 2017.
↑ "From refugee to youngest UFC champion?". 2021-12-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-09 – www.bbc.com vasitəsilə.

Həmçinin bax

Qumuqlar

[1] "Иззет Кантемир / Знаменитые люди / СКФО". www.skfo.ru. 2020-10-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-09.

[2] "Kafkasevi.com". www.kafkasevi.com. 2019-11-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-09.

[3] "Kantemir, IÌzzet [WorldCat Identities]".

[4] "Tarihçe". 2022-06-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-09.

[5] ERCOŞKUN, Tülay; Yrd Doç Dr. "KAPLAN [ZADE] AHMED SAİB (1860-1918) IN THE LIGHT OF NEW ARCHIVAL DOCUMENTS". tara.sdu.edu.tr. October 5, 2017.^{[ölü keçid]}

[6] ttp://cdn.istanbul.edu.tr/statics/ataturkilkeleri.istanbul.edu.tr/wp-content/uploads/2013/03/ydta-12-kandil.pdf

[7] "Dzhamal Azhigirey". IMDb. 15 February 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 December 2017.

[8] "The 2nd World Taijiquan Championships Event Results" (PDF). 2016-12-25 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-10-09.

[9] "ЕДИНОБОРСТВА• Джамал АЖИГИРЕЙ: "СРАВНИВАТЬ МЕНЯ С ВЕЛИКИМ Брюсом ЛИ - ЭТО СЛИШКОМ"". www.sport-express.ru. 2009-07-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 December 2017.

[10] "From refugee to youngest UFC champion?". 2021-12-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-09 – www.bbc.com vasitəsilə.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]