is. [yun. ἀήξ "hava"] met. Havadəyişmə, havanı oksigenlə zənginləşdirmə. □ Suyun aerasiyası – suyu oksigenlə zənginləşdirmək, suyu zərərli qatışıqlard
is. bot. Özlərinə lazım olan qida maddələrini yalnız atmosferdən alan bitkilər. Bura çiçəkli bitkilərdən – səlbkimilər və bromeliya fəsilələrinə mənsu
is. [yun. ἀήξ θσηνγξαθίεο < ἀήξ "atmosfer" + θσην "işıq" + ηόπνο "yer" + γξάθσ "yazıram"] Aerofotoşəkilçəkmə materialları əsasında topoqrafik xəritələ
is. tex. Mexaniki enerjini elektrik enerjisinə çevirən mexanizm; külək generatoru, külək turbini.
is. met. Havada asılı halda olan mikroskopik orqanizmlər.
is. met. Bitkinin hava mühitində torpaqsız yetişdirilməsi.
is. met. Aerofotoşəkillərin köməyi ilə bitki örtüyünün, xüsusilə meşələrin kəmiyyətcə və keyfiyyətcə qiymətləndirilməsi
is. [lat. affido "and içərək zəmanət verirəm"] hüq. Şəxs tərəfindən andiçmə formasında verilərək notarius və ya vəzifəli şəxs tərəfindən təsdiqlənən y
is. □ Affilə olunan şəxs [ing. "affiliated person ―birləşmiş şəxs"] Kompaniyanın affilə olunan şəxslərinə aiddir: baş idarəedən və digər rəhbərlər, tə
is. [lat. affiliatus, ing. affiliate] iqt. Törəmə şirkət, filial, şöbə. "Auditor firmasının affiliatı” təşkilati-hüquqi formasından asılı olmayaraq, ü
sif. □ Affilir kompaniya [ing. affiliated company "birləşmiş kompaniya"] iqt. Əsas kompaniyanın nəza-rətdən az ölçüdə səhm paketinə malik olan kompani
is. [fr. affiliation "birləşmə"] iqt. bölmə, filial qismində «ana» kompaniyaya birləşmə.
is. [fr. affinage "təmizləmə"] metal. Yüksek əyarlı məhsul almaq məqsədi ilə metalların qatışıqlardan ay-rılması prosesi
is. Yüksək əyar göstəricisinə malik olan qiymətli metalların külçələrini istehsal edən müəssisə.
is. [lat. affirmatio "təsdiq"] Hesabların, sənədlərin təsdiq edilməsi.
sif. [lat. affirmativus "təsdiqləyən, təsdiqlə-yici"; ing. affirmative – təsdiqləyən, təsdiqləyici] mənt
is. [yun. θύιινλ "yarpaq, yarpaqlar"] biol. İqlimin kserotermik şəraiti ilə əlaqədar bitkinin yarpaqsız olması
is. [yun. Αθξνδηζηαθά, qədim yunan ilahəsi Afroditanın adından] İntim istək və eşq həzzini artıran vasitə
is. [lat. agent "iş görən, fəaliyyət göstərən"] 1. iqt. Sövdələşmələri, kommersiya əməliyyatlarını yerinə yetirən icraçılar - hüquqi və fiziki şəxslər
sif. □ Ağ yaxalıqlılar [ing. white-collar worker dan. "fiziki əməklə məşğul olmayan işçi"] 1. iqt. Əqli əməklə məşğul olanlar, yüksək texnologiyalı iş
is. Yazını pozmaq üçün istifadə olunan dəftərxana ləvazimatı.
sif. [ər. عقل ] tex. □ Ağıllı ev sistemi – vahid qurğuda – idarəetmə panelində cəmləşdirilmiş işıq, pərdə, temperatur, audio/video, şlüzlər və aksessu
is. [rus. вирус иммунодефицита человека (ВИЧ), синдром приобретѐнного иммунного дефицита (СПИД), ing
is. [ər.] tib. □ Ailə həkimi – həm uşaqlar, həm də bö-yüklər üçün sahə terapevti. "Ailə həkimləri" bu ikisinin təkmil formada cəmi deməkdir
is. [lat. aggio "artıqlama"] iqt. 1. Fərq, pul nişanlarının, səhmlərin, veksel və istiqrazların birjada nominal dəyərindən artıq qiymətə satılması
is. [ital. aggio-conto] mal. Qiymətli kağızların birja kurslarının və ya mallar üzərində qiymətlərin kəskin dəyişməsi nəticəsində yaranan gəlir və ya
is. [fr. agiotage "oyanma, həyəcan"] iqt. Tələb və təklifin, qiymətlərin, konyukturun kəskin dəyişilməsi ilə şərtlənən «bazar çaxnaşması», ehtikarlıq
is. [fr. à jour "bu günə kimi"] mal. Təsərrüfat əməliyyat-larının bütün hesablarının icra edildiyi gündə qeyd edil-məsi üzrə mühasibat uçotunda vəziyy
is. [fr.] Ödəmənin (və ya veksel valyutasının) alınması haqqında veksel üzərində edilən ödəmə qeydi. Akkit onun verildiyi və reqress qaydasında ödənil
is. [lat. acclamatio] beynəlxalq təşkilatlarda və konfranslarda qərarların əsaslandırılmadan qəbul edilməsi metodu
sif. iqt. □ Akkomodasion siyasət – iqtisadiyyatda şok və kataklizmlərin nəticələrini aradan qaldıran, onların dağıdıcı gücünü zəiflədən iqtisadi siyas
is. [ital. accordo "sazis, müqavilə"] mal. □ Akkord ödəniş - işin tamamlanmasından sonra birdəfəlik ödəni-lən işəmuzd əməkhaqqı forması
is. [lat. accredo] təhs. təhsil müəssisəsinin fəaliyyətinin dövlət təhsil standartlarına uyğunluğunu və onun statusunu müəyyənləşdirib təsdiq edən pro
is. [fr. accréditif < lat. accredo "etibar edirəm"] mal. Beynəlxalq ticarətdə geniş yayılmış bank vasitəsilə həyata keçirilən hesablaşma – pul- bank s
is. [lat. accretio "genişləndirmə, artırma"] hüq. Beynəlxalq hüquqda dövlətin ərazisinin yeni yaranmış quru sahələr hesabına təbii genişlənməsi
is. Polimer və monomerin reaksiyasından alınan material. Gözəllik sənətində: □ Akril dırnaqlar, akril lak – ömrü 3-4 həftəlik olan akril tərkibli qayn
is. [yun. άθξνο "ən yüksək, ali" + όλπκνο "ad"] dilç. Abreviaturanın bir növü. İki və daha artıq sözün baş hərflərindən və ya bir neçə hərfindən yaran
is. [lat. acceleratio, ing. "acceleration sürətləndirmə"] iqt. 1. Sahibkar sövdələşməsinin vaxtından əvvəl bağlanışı
is. [lat. acceptus "qəbul olunmuş"] iqt. 1. Ödəyicinin təyin olunmuş müddətdə öhdəlik üzrə ödənişə razılıq bildirişi
is. Eksport-import əməliyyatları üçün nəzərdə tutulan aksept kreditinin bir növü; bu zaman importyorun bankı sonuncusunun köçürmə vekselini (trattasın
is. mal. Hesab, veksel ödənişinə razılıq vermiş hüquqi və fiziki şəxs. □ Akseptant bank - hesabın ödənişi öhdəliyini öz üzərinə götürən bank
f.sif. aksept sözündən. Aksept ödəniş tələbi blankında «akseptlənmişdir» - yəni «ödəyici (bank) tərəfindən ödənişə razılıq verilmişdir» yazılışı ilə s
f.sif. □ Akseptləşdirilmiş çek - ödəyici-bank tərəfindən alıcının hesabına müvafiq pul köçürülməsini təmin edən akseptləşdirilmiş çek
aksept sözündən f.is.
is. [lat. accessio "əlavə mənsubiyyət"] hüq. Əsas müqaviləyə əlavə edilən və hüquqi cəhətdən ondan asılı olan müqavilə
sif. iqt. □ Aktiv yoxsullar - maddi imkanı aşağı olan, bu vəziyyətdən çıxmaq üçün həyati güclərini səfərbər edənlər
is. Televiziyada veriliş aparan aktrisa.
is. [lat. actualis "hərəkət, fəaliyyətlilik"] iqt. Müəyyən olunmuş göstəricilərin gələcək vəziyyətinin cari şəraitə nisbətdə dəyişən əhəmiyyətliliyini
is. [lat. actuarius] sığ. □ Aktuar hesablamalar – sığorta edənlə sığorta edilən arasında riyazi və statistik qanunauyğunluq yaratma sistemi
is. sığ. Şəxsi sığorta sahəsində mütəxəssis. Sığorta müqavilələri ilə əlaqəli statistik maliyyə göstəriciləri əsasında iqtisadiriyazi metodlarla sığor