ƏJDAHA

\[fars.\] сущ. 1. аждагьан (сивяй цӀай чукӀурдай, инсан ва гьайванар недай, еке лувар квай, гзаф зурба ва я гьуьлягъдин кӀалуб авай махарик жедай са гьайван); əjdaha kimi... (тешпигьра) аждагьан хьтин... (хьиз...), аждагьанди хьиз; yeddibaşlı əjdaha ирид кьил алай аждагьан; 2. пер. гзаф къуватлу, еке, зурба, гьайбатлу, кичӀевал течир кас; паливан; ** əjdaha bürcü астр. аждагьандин буьрж.
ƏXZ
ƏJDƏR
OBASTAN VİKİ
Əjdaha
Əjdaha (yun. δράκων — drakon) — mifik varlıq. Əjdaha obrazı birmənalı şəkildə bəlaların, quraqlığın, aclığın, xəstəliklərin səbəbkarı kimi təsvir edilir. O, həmişə yaşayış məntəqələrinə gələn şirin suların mənbəyində durur, su əldə etmələrinə imkan verir. Qarşısını kəsdiyi su dolub daşanda, yatağına sığmayıb özünə axmaq üçün yol tapanda, daha doğrusu, qollara ayrılanda əjdahanın çoxlu sayda başları əmələ gəlir (3, 7, 9, 40). == Azərbaycan mifologiyasında == Qanadlıdır, qorxunc bir görünüşü vardır. Bəzən nəhəng bir ilandır. Yeraltındakı mağarada yaşar və orada olan xəzinəni qoruyur. Sularda və ya meşədə yaşadığı da izah edilər. Bəzən atəşin içində sığınar.
Beta Əjdaha
Beta Draconis — ikili bir ulduz və Draco şimal dairəvi plitələrində üçüncü parlaq ulduzdur. 2.79-da görülə bilən vizual ölçülüdür, Adi gözlə asanlıqla görülə bilən parlaqdır. Hipparcos astrometri peykindən parallax ölçmələrinə əsasəndir. Günəşdən təxminən 380 işıq ili (120 parsek) məsafəsində yerləşir. == Xüsusiyyətləri == İkili sistem hər dörd minillikdə və ya bir dəfə cırtdan bir yoldaş tərəfindən yaradılan parlaq nəhəngdən ibarətdir. Günəşlə müqayisədə, Beta Draconis A altı dəfə kütləsi və təxminən 40 qat radiuslu böyük bir ulduzdur. Bu ölçüdə Günəşin parlaqlığını 950 dəfə xarici zərfdən effektiv 5,160 K temperaturda, isə G tipli bir ulduzun sarı hündürlüyünə verir. Spektri II parlaq parlaqlıq göstərən II parlaqlıq sinfi ilə G2 II, -nin mükəmməl təsnifatına uyğun gəlir. Bu təxminən 67 milyon yaşındadır.
Əjdaha (bürc)
Əjdaha (lat. Draco) — göyün şimal yarımkürəsində bürc. Yunan mifologiyasına görə əjdaha Heranın bağında qızıl almaları qoruyurdu. Herakl əjdahanı öldürür və almaları oğurlayır. Əjdaha isə göydə bürcə çevrilir.
Əjdaha (dəqiqləşdirmə)
Əjdaha (yun. δράκων - drakon) — mifik varlıq. Əjdaha (bürc) — bürc. Əjdaha dağı — Sədərək rayonu ərazisində dağ. Əjdaha dağı — Şərur rayonunda dağ. Əjdaha qayası — Qubadlı və Kəlbəcər rayonlarında qaya. Əjdaha yalı, Əjdaha kahası — Laçın rayonunda yerləşən coğrafi obyekt.
Əjdaha adamı
Əjdaha adamı və ya elmi adı ilə Homo longi – 1933-cü ildə kəşf edilmiş, lakin ancaq 2018-ci ildə paleoantropoloqlar tərəfindən məlum olan arxaik insan növü. == Taksonomiya == === Kəşfi === Növün kəşfinə səbəb olan kəllə sümüyü fosili 1933-cü ildə Çinin Harbin şəhəri yaxınlığındakı Sunqari çayı üzərindəki Dontsziyan körpüsünün tikintisi zamanı bir fəhlə tərəfindən tapılmışdır. Bu kəşf 1929-cu ildəki Pekin adamı fosilinin kəşfindən cəmi 4 il sonra olduğu üçün işçi tapıntının elmi əhəmiyyət kəsb edəcəyini düşünərək onu tərk edilmiş bir quyunun içində gizlətmişdir. Ölümündən qısa müddət öncə işçi kəşfi barədə 3-cü nəsil ailəsinə bəhs etmişdir və ailə 2018-ci ildə fosilin yerini taparaq quyudan çıxarmışdır. Daha sonra Hebei Universitetinin palentologiya professoru Tsi Qyan fosilin universitet muzeyinə bağışlanması üçün ailəni razı sala bilmişdir.Kəllə sümüyü çox yaxşı qalsa da, kəşfi zamanı heç kim onun hansı növə aid olduğunu müəyyənləşdirə bilməmişdir. Kəllə sümüyü Homo sapiensdəkindən böyük olsa da, beyin ölçüsü eyni idi. Uzun müddətdən sonra aparılan araşdırmalardan sonra fosili analiz edən 3 ayrı elmi məqalə "The Innovation" jurnalında yayımlanmış və növə Homo longi, yəni Əjdaha adamı adı verilmişdir. Bunun səbəbi fosilin kəşf edildiyi Heyluntszyan (çin. 黑龍江) bölgəsinin çin dilində "Qara əjdaha çayı" mənasına gəlməsidir.Fosilin digər əhəmiyyəti isə bu Əjdaha adamının Homo sapiensə Neandertal insandan daha yaxın ola biləcəyi ehtimalını ehtiva etməsidir. === Yaşı === Fosilin əvvəlcə 200-400 min yaşında olduğu təxmin edilirdi.
Əjdaha dağları
Əjdaha dağları (ing. Dragon's mountain, afrik. Drakensberg, zulu uKhahlamba, soto Maluti или Maloti) — CAR, Esvatinidə, Lesotoda yerləşən dağ sistemi. Ən hündür zirvəsi 3482 m. olan Tabana Ntlenyana sayılır və Lesoto ərazisində yerləşir. Dağ əlçatmaz olduğu üçün, burı milləti ona "Əjdaha" (afrik. Drakensberge) adını vermişdi. Dağın şərq, külək tutmayan, qərb və külək döyən yamaclarının iqlimi və orada bitdiyi bitkiləri ilə biri birindən kəskin fərqlənir. Şərq yamaclarda bol yağışlar yağır (əsasən yayda, ildə 2000 m. qədər), elə buna görədə bura tropik "yağışlı" meşələrlə örtülürüb.
Əjdaha dağı
Əjdəkan(Ajdanakan) dağı — Azərbaycanın Sədərək rayonu ərazisində dağ. Sədərək kəndindən 750 m. şimalda yerləşir. Dağ konusvari formadadır, sıldırım yamaclıdır. ƏJDAHA dağı Daşburun dağının el arasında digər adıdır.
Qara əjdaha cəmiyyəti
Qara əjdaha cəmiyyəti (kyucitay; 黑龍會; şincitay: 黒竜会, kokuryukay) və ya Amur çayı cəmiyyəti – 1901-45-ci illərdə Yaponiyada mövcud olmuş ultramillətçi təşkilat. Cəmiyyətin əsas məqsədi Yaponiyanın Asiyadakı maraqlarını müdafiə etmək və Asiya qitəsindəki genişlənməsini yaymaq idi. == Tarixi == Təşkilat 1901-ci ildə ultramillətçi təşkilat olan Qenyoşanın xələfi kimi Ryohey Uçida tərəfindən qurulmuşdur. Təşkilatın ilk məqsədi Rusiyanı Şərqi Asiyadan – Amur çayının cənubundan uzaqlaşdırmaq idi. Uçida və bir çox yapon millətçiyə görə Amur çayı Yaponiyanın şimal-şərqi Asiyadakı milli müdafiə parametri idi. Təşkilat "Kokuryu" (daha sonra "Ajia jiron") adlı jurnal nəşr etdirmiş, Rusiyanın Sibir və Mancuriyadakı fəaliyyətlərini izləmək üçün casuslar yetişdirmiş və sərt xarici siyasət qəbul etməsi üçün hökumətə təzyiqlər etmişdir. Panasiyaçılıq idealogiyasını mənimsəyən təşkilat 1900-cü illərin əvvəllərində Sun Yatsen və Emilio Aqinaldo kimi inqilabçıları dəstəkləmişdir.Rus-yapon müharibəsi, Koreyanın ilhaqı və Yaponiyanın Sibirə müdaxiləsi zamanı təşkilat gizli siyasi fəaliyyətlər üçün öz üzvlərini göndərmişdir. 1920-ci və 1930-cu illərdə təşkilat diqqətini daxili məsələlərə yönəltmiş, solçu və liberal fiqurlara hücum etmiş və milli rekonstruksiya tələb etmişdir. Əsasən Kyuşudan olan keçmiş samuraylardan ibarət olan təşkilatın üzvləri heç vaxt çox olmamış və dövlət tərəfindən rəsmi şəkildə tanınmamışdır. Lakin təşkilatın Toyama Mitsuru kimi bəzi əsas üzvlərinin yüksək rütbəli şəxslərlə, hökumət nazirləri ilə və güclü biznesmenlərlə yaxın əlaqələri olduğu üçün Qara əjdaha cəmiyyəti Yaponiyadakı digər ultramillətçi təşkilatlara nisbətən daha çox təsirə malik idi.Yaponiyanın İkinci dünya müharibəsindəki məğlubiyyətindən sonra 1945-ci ildə ABŞ hökuməti təşkilatı ləğv etmişdir.
Uğurlu əjdaha insidenti
Uğurlu əjdaha insidenti və ya Daigo Fukuryu gəmisi insidenti (第五福龍丸事件, Dayqo Fukuryu maru ciken) – 1954-cü ildə baş vermiş nüvə sınağı insidenti. Hadisə Yaponiyada ABŞ-nin nüvə sınaqlarına qarşı kəskin etirazlara səbəb olmuşdur. İnsident İkinci dünya müharibəsinin atom irsi, balıqçılıq sənayesində fasilə, okeanlarda balıqçılıq hüquqlarının dəqiqləşdirilməsi, ABŞ-nin yapon xalqının hislərinə və narahatçılıqlarına qarşı bivec olması kimi həssas məsələlərə toxunmuşdur. == Məzmun == Hadisə gəminin 135 kilometr qərbində yerləşən Bikini adasında ABŞ tərəfindən həyata keçirilən termonüvə sınağı səbəbi ilə baş vermişdi. İnsidentdən bir il öncə ABŞ Bikini ətrafındakı təhlükə zonası barədə ümumi xəbərdarlıq yayımlasa da, müxtəlif sınaqların vaxtı və yeri haqqında məlumat paylaşmamışdı. Gəminin heyəti xəbərdarlıq haqqında məlumatlı idi və onlar güman edirdilər ki, təhlükə zonasından uzaqda əməliyyat icra edirdilər. Gəmi həqiqətən də təhlükə zonasından 32 kilometr uzaqda idi.1 mart 1954-cü ildə, səhər saatlarında gəminin heyəti qərb tərəfdə səmada parlaq işıq müşahidə edib, 6-7 dəqiqə sonra isə partlayış səsi eşidiblər. Üç saat sonra radioaktiv kül onların gəmisinə tökülməyə başlayıb. Tezliklə gəmi heyətinin 23 üzvü ürəkbulanma, ağrı və dəri iltihabından əziyyət çəkməyə başlayıb, lakin onlar bunu partlayışla əlaqələndirmədikləri üçün hadisəni bildirməyiblər.14 martda Şizuoka prefekturasında yerləşən Yayzu limanına qayıdanda onlar simptomları yerli həkimə bildiriblər. Tələbələrdən biri bu xəbəri "Yomiuri Shimbun" qəzetinin müxbirinə çatdırıb.
Derem drasenası (Əjdaha ağacı)
Derem drasenası (Əjdaha ağacı) == Təbii yayılması == Afrikanın tropiklərində yayılıb. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 150-250 sm-dir.Düz gövdəli bitki olub,qalın,oduncaqlaşmış,əsasən budaqlanan və yarpaqlarla sıx örtülmüş çoxillik bitkidir.Yarpağının uzunluğu 50 sm,eni 5 sm,kənarları ağ zolaqlıdır.Salxımşəkilli qoltuq çiçək qruplarına yığılmışdır;üstdən tünd-qırmızı,içərisi ağdır,xoşagəlməz qoxusu vardır.Meyvəsi narıncı giləmeyvədir.Uc qələmləri və uzunluğu təxminən 10 sm olan gövdənin hissələri ilə çoxaldılır. == Ekologiyası == Parlaq,düz günəş şüalarından qorunmalıdır.Rütubətsevəndir.Çimli,çürüntülü,torflu,qumlu torpaq qarışığında yaxşı bitir.Unlu qurd və kök böcəyi xəstəliklərinə yoluxur. == Azərbaycanda yayılması == Mərdəkan dendrarisində 2003-cü ildə introduksiya olunmuşdur.Respublikanın bir çox rayonlarında mədəni şəraitdə becərilir. == İstifadəsi == Şəhər yaşıllaşdırmasında,bəzək memarlığında geniş istifadə edilir. == İstinadlar == Tofiq Məmmədov, "Azərbaycan dendroflorası II cild", Bakı:-"Səda"-2015.
Lord Əjdaha (film, 1982)
Lord Əjdaha (ing. Dragon Lord, çin. 龍少爺) — 1982-ci ildə Honq Konqda Ceki Çanın rejissoruluğu ilə çəkilmişdir. Filmin ssenarisi Eduvard Tanq və Berri Vonqa aiddir. Əvvəlcə film "Gənc Ustanın" davamı olmalı idi.Filmin adı Lord Əjdaha olaraq dəyişdirilənə qədər film Gənc Usta adını daşıyırdı. = Məzmunu = Əjdaha gənc bir oğlan, tələbə, döyüş sənəti həvəskarıdır. Onsuz da dava salmaqdan çəkinmir və böyük Çin futbolu oynayır, amma öyrənməyə nifrət edir. Bəzən atası ona bir imtahan verir, Əjdahanın hər yerdə, hər yerdə, hətta ayaqqabıda gizlənmiş beşiklər olduğunu tamamilə bilmədən ona imtahan verir! Əjdahanın dostu bir Kovboydur, daha səssiz və daha gözə çarpan deyil, amma eyni böyük oyunbazdır. Onsuz da böyük olsalar da və atalar artıq onlar üçün gəlin axtarırlarsa, oğlanlar uşaq kimi davranırlar: döyüşəcəklər, sonra silahla vurub tavanı qıracaqlar, sonra məktəbdən qaçacaqlar.
Qəribə əjdaha (film, 1984)
== Məzmun == Film kitaba məhəbbətdən, onu qoruyub saxlamağın vacibliyindən bəhs edir. Müasir, böyük şəhərin həyətlərinin birində baş verən bir hadisə dəcəl oğlana öz səhvlərini başa düşməyə, düzəltməyə, dəcəllikdən əl çəkməyə kömək edir. Müasir nağıl janrında olan film çox sadə və aydın bir yolla kitabları cırıb dəcəllik etməyin nə qədər pis, dostluğun, çətin dəqiqələrdə bir-birinə köməyə yetməyin nə qədər yaxşı olduğunu göstərir. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: Əsgər Məmmədov Ssenari müəllifi: Ruhəngiz Qasımova Quruluşçu rəssam: Reyn Raydme Operator: Antonina Korotnitskaya Bəstəkar: Azər Dadaşov Səs operatoru: Əsəd Əsədov Cizgi rəssamı: Vaqif Məmmədov, Rauf Dadaşov, Bəhmən Əliyev, Arifə Hatəmi == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 314.
Müqəddəs Georq və Əjdaha (Rafael)
Müqəddəs Georq və Əjdaha (it. San Giorgio e il drago) — İntibah dövrü İtaliya rəssamı Rafael Santinin 1504-1506-ci illərdə yağlı boya ilə işlədiyi əsər. Əsər Rafael Santinin Florensiya dövrünə aid edilir. Müqəddəs Georq və Əjdaha əsəri hal-hazırda Amerika Birləşmiş Ştatlarında Vaşinqton şəhərində saxlanılır.
Mumiya: Əjdaha İmperatorunun Qəbri (film, 2008)
Mumiya : Əjdaha İmperatorunun Qəbri (ing. The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor) — 2008-ci ildə istehsal olunmuş Mumiya seriyasının üçüncü seriyasıdır. == Məzmun == Qəddar Çin əjdaha-imperatoru Sin Şi Xuandi cadugər tərəfindən lənətlənmişdir. İmperator on min döyüşçüdən ibarət Terrakota ordusu ilə həmişəlik olarak sükuta qərq olunub. Bir dəfə macərapərəst Aleks O'Konnell qəflətən onları həmişəlik yuxudan oyadır. Nəticədə o, dirilmiş ölülərlə mübarizə aparmağı bilən yeganə şəxslər olan valideynlərinə müraciət etmək məcburiyyətində qalır. İmperator həyata qayıdır və qəhrəmanlar başa düşür ki, min illər ərzində onu gücü daha da artıb. Onun qarşısı alınmasa onda yeni dirilmiş İmperatorun Mumiyası bütün Asiyanı dünya ağalığı uğrunda mübarizəyə qaldırmağa hazırdır... == Xarici keçidlər == Mumiya: Əjdahalar imperatorunun sərdabəsi — Internet Movie Database saytında.
Mumiya : Əjdaha İmperatorunun Qəbri (film, 2008)
Mumiya : Əjdaha İmperatorunun Qəbri (ing. The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor) — 2008-ci ildə istehsal olunmuş Mumiya seriyasının üçüncü seriyasıdır. == Məzmun == Qəddar Çin əjdaha-imperatoru Sin Şi Xuandi cadugər tərəfindən lənətlənmişdir. İmperator on min döyüşçüdən ibarət Terrakota ordusu ilə həmişəlik olarak sükuta qərq olunub. Bir dəfə macərapərəst Aleks O'Konnell qəflətən onları həmişəlik yuxudan oyadır. Nəticədə o, dirilmiş ölülərlə mübarizə aparmağı bilən yeganə şəxslər olan valideynlərinə müraciət etmək məcburiyyətində qalır. İmperator həyata qayıdır və qəhrəmanlar başa düşür ki, min illər ərzində onu gücü daha da artıb. Onun qarşısı alınmasa onda yeni dirilmiş İmperatorun Mumiyası bütün Asiyanı dünya ağalığı uğrunda mübarizəyə qaldırmağa hazırdır... == Xarici keçidlər == Mumiya: Əjdahalar imperatorunun sərdabəsi — Internet Movie Database saytında.
Oturan pələng, gizlənən əjdaha (film, 2000)
Oturan pələng, gizlənən əjdaha (çincə: 臥虎藏龍, pinyin: Wò Hǔ Cáng Lóng, ing. Crouching Tiger, Hidden Dragon) — 2000-ci ildə istehsal edilmiş filmdir. Bu film Oskar mükafatının müxtəlif kateqoriyası üzrə 4 mükafat və 6 nominasiyaya layiq görülmüşdür. Film Vanq Dulu (1909-1977) adlı çin yazıçısının "Dəmir-Durna Seriyaları" (ing. The Crane-Iron Series) adlı əsəri əsasında hazırlanmışdır. == Məzmun == Filmdəki hadisələr Tzin sülaləsinin dövründə baş verir. Döyüşçü Li Mu Bay "Yaşıl tale" adlı sehrli qılıncını dostuna verərək, dərin meditasiya düşüncəsinə gedir. Bu müddətdə qılınc naməlum oğrular tərəfindən oğurlanılır. Li Mu Bay bu qılıncı tapmaq üçün yollanır və müxtəlif macəralarla qarşılaşır... == Rollarda == == Saundtreklər == "Oturan pələng, gizlənən əjdaha (saundtrek)" — 2000-ci ildə "Sony Classical" səsyazma firması tərəfindən istehsal edilmişdir.
Əjdaha meyvəsi
Pitaya və ya Pitahaya — Kaktus növü olub, ekzotik meyvəsi (Əjdaha meyvəsi) var. Meyvəsi tropik superqida hesab edilir. == Coğrafiyası == 100 ildən çoxdur ki, bu meyvə Vyetnamda, eləcə də dünyanın bir çox bölgəsində – Kamboca, Tailand, Filippin, Malayziya, İndoneziya, Kolumbiya, Ekvador, Meksika və İsraildə yetişdirilir. Son illərdə isə Türkiyədə də yetişdirilməkdədir. == Adlandırılması == Kaktus meyvəsi kimi tanınan bu meyvənin müxtəlif adları vardır. Bu meyvə türkcə “ejder meyvesi”, ingilis dilində “draqun fruit” adlandırılır. Əslində isə bu sözlər şərq ölkələrindəki mənalarından yaranmışdır. Belə ki, onu görünüşünə görə Çin dilində “od əjdahası meyvəsi” və “əjdaha ləl-cəvahiratı meyvəsi”, Vyetnam dilində “yaşıl əjdaha”, İndoneziyada isə “əjdaha meyvəsi” olaraq adlandırılır. == Növləri == Əsasən üç növ Əjdaha meyvəsi vardır: Qırmızı ətli qırmızı qabıqlı Ağ ətli qırmızı qabıqlı Ağ ətli sarı qabıqlı. == İstehlakı == Ədədlə satılan əjdaha meyvəsinin qiyməti ölçüsündən asılı olaraq dəyişir.
Əjdaha rəqsi
Əjdaha rəqsi— ənənəvi çin rəqsi.Bu rəqs Şir rəqsdən kimi müxtəlif bayramlarda və festivallarda kifayət qədər tez-tez istifadə olunur. Ənənəvi əjdaha Çində gücü və üstünlüyü simvollaşdırır,çinlilər özləri bəzən özünü "əjdahanın nəsili" adlandırırlar.Hesab edilir ki, əjdaha insanlara uğur gətirir. Əjdaha rəqsi — bütün dünyada Çin icmasıyla bayram edilən Çin Yeni ilinin vacib anıdır. == İcrası == Nəticə ondan ibarətdir ki, insanların xüsusi komandası, hansı ki, bəzən 50 insana çatır, əjdahanın şüvüllərində saxlayaraq, hərəkət edir, beləliklə əjdaha dalğavarı hərəkətləri edir.Komandanın əsas məqsədi-cansız bədənli əjdahaya həyat verməkdir.İlanabənzər bədən seksiyalara bölünür, hansılardan ki, hər birinə şüvülləri bərkidilir, qabaqdan və dalından bədənlər dekorativ baş və quyruğu birləşdirirlər.Ənənəvi əjdahalar ağacdan və bambuk halqalardan hazırlanırlar, və sonra parçalarla örtülürlər. Müasir əjdahaların istehsalı üçün daha yüngül materiallardan istifadə olunur — plastik kütlə və alüminium.. Əjdahanı idarə etmək kifayət qədər çətindir, bu xüsusi bacarıq tələb edir. İştirakçılardan birinin istənilən səhvi bütün işi korlaya bilər.Uzunluğu təxminən 34 m bədən adətən 9 əsas seksiyaya bölünür, halqaların sayı bu halda 81-ə çatır, və halqaların arasında məsafələr — 35 santimetr olur.Əjdahanın başının çəkisi bəzən 14 kq-a çatır, bədənlə, quyruq vaxtında başla hərəkət etməlidir.Əjdahanın uzunluğu adətən 25 — 35 metr təşkil edir, amma ayrıca böyük festivallar üçün daha uzun modellərdən istifadə olunur.Miflərə əsasən, hesab edilir ki, əjdaha nə qədər uzun olsa, o qədər daha çox uğur gətirəcək.
Əjdaha qanı ağacı
Əjdahan qanı ağacı və ya Dracaena cinnabar – Ərəb dənizində yerləşən Yəmənin bir hissəsi olan Sokotra arxipelaqına mənsub əjdaha ağacıdır. Ağacların çıxardığı qırmızı şərbətin qan kimi rənginə görə adını almışdır. == Haqqında == Bu Əjdaha qanı ağacı aşağıdan baxanda göbələk şəklinə bənzəyir. Bu nadir ağacı görmək istəyirsinizsə, Yəmənə səyahət etməli, gəmi icarəyə götürməli və Sokotra adasını ziyarət etməli olacaqsınız. Bu ağacın şirəsi qan kimi qırmızıdır və bu ağac bütün dünyada Yəmən sahillərində yalnız bir adada rast gəlinir. == Taksonomiya == D. cinnabar-in ilk təsviri 1835-ci ildə Şərqi Hindistan şirkətindən leytenant Uellstedin başçılıq etdiyi Sokotrada aparılan tədqiqat zamanı verilmişdir. O, ilk dəfə Pterocarpus draco adlandırılmışdır, lakin 1880-ci ildə Şotland botanisti İsaak Bayley Balfour növlərin rəsmi təsvirini vermişdir. və onu Dracaena cinnabar olaraq dəyişdirdi. 60–100 Dracaena növündən D. cinnabar ağac kimi böyüyən yalnız altı növdən biridir. == Biologiya == Əjdaha qanı ağacı adətən çiçəklərini mart ayında verir, baxmayaraq ki, çiçəkləmə yeri ilə fərqlənir.
Əjdaha rəsmli xalçalar
Əjdaha təsvirli xalçalar — Qafqaz xalçaları qrupudur. Bu xalçalar qrupu erkən Qafqaz xalçaları arasında ən böyüyü və ən çox müzakirə olunanıdır. Xüsusən Azərbaycan xalçaçılıq məktəbinin ən geniş yayılmış nümunələri olan bu xalçalar qədim və zəngin tarixə malikdir. == Təsviri == "Əjdaha təsvirli xalçalar"ın əsas sahəsi qırmızı, bəzən mavi və ya qəhvəyi rəngdədir. Kəsişmə xətləri və kənarları böyük palmetlərlə örtülmüş dişli yarpaqlarla əhatələnmişdir. Xalçaların üzərlərində öz adını aldıqları əjdahalar təsvir edilmişdir. Əjdahalar şaquli "S" şəklindədir. Sonrakı dövr xalçalara əjdaha başı ilə döyüşən şirlər, eləcə də ördək və qırqovul kimi fauna növləri daxildir. XIX əsrdə əjdahalar yox olur və ya nəbati motivlərlə əvəzlənir. Görünüşün mənasını başa düşmək olduqca çətindir, çünki orijinal model uyğunlaşma prosesində çox stilizə edilmiş və sadələşdirilmişdir.
Əjdaha təsvirli xalçalar
Əjdaha təsvirli xalçalar — Qafqaz xalçaları qrupudur. Bu xalçalar qrupu erkən Qafqaz xalçaları arasında ən böyüyü və ən çox müzakirə olunanıdır. Xüsusən Azərbaycan xalçaçılıq məktəbinin ən geniş yayılmış nümunələri olan bu xalçalar qədim və zəngin tarixə malikdir. == Təsviri == "Əjdaha təsvirli xalçalar"ın əsas sahəsi qırmızı, bəzən mavi və ya qəhvəyi rəngdədir. Kəsişmə xətləri və kənarları böyük palmetlərlə örtülmüş dişli yarpaqlarla əhatələnmişdir. Xalçaların üzərlərində öz adını aldıqları əjdahalar təsvir edilmişdir. Əjdahalar şaquli "S" şəklindədir. Sonrakı dövr xalçalara əjdaha başı ilə döyüşən şirlər, eləcə də ördək və qırqovul kimi fauna növləri daxildir. XIX əsrdə əjdahalar yox olur və ya nəbati motivlərlə əvəzlənir. Görünüşün mənasını başa düşmək olduqca çətindir, çünki orijinal model uyğunlaşma prosesində çox stilizə edilmiş və sadələşdirilmişdir.
Əjdaha yumruğu (film, 1979)
Əjdaha yumruğu (ing. Dragon Fist, çin. 龙拳) — 1979-cu ildə böyük ekranlara çıxan bir döyüş sənəti filmi. Filmin rejissoru Honkonq rejissoru Lo Veidir. Filmdəki əsas rolları Honkonq aktyorları Ceki Çan, Nara Myao, Ceyms Tyan və Koreyalı aktrisa İm Eun Cu aldı. Süjetə görə bir döyüş sənəti ustası, başqa bir məktəbin ustası tərəfindən həyat yoldaşı ilə uzun müddətdir davam edən bir əlaqəyə görə öldürülür, bu səbəbdən illər sonra əsas tələbə, öldürülən kişinin dul arvadı və qızı ilə birlikdə məktəbin nüfuzunu bərpa etmək və müəllimin intiqamını almaq üçün göndərilir. Çox vaxt şəkil film tənqidçilərinin əlverişli rəylərini qazandı. == Məzmunu == Tanqşan Məktəbinin şagirdi Zon Houvan, döyüş sənətləri turnirindəki qələbəsi münasibətilə Houvan müəllimi usta Çon Samzai'yə gələn qonaqları salamlayır. Qalib lövhəsini asmağa vaxt tapmayan Samzai, gözlənilmədən qonşu məktəbin ustası Chun Kimkuan-ın qapısında görür. Qonaq, Samzai-nin turniri qazansa da, onunla döyüşmədiyini iddia edərək işarənin ona məxsus olduğunu bildirir.
Əjdaha şərəfi (film, 2005)
Əjdaha şərəfi — Toni Caanın iştirakı ilə çəkilən döyüş filmidir.
Bəhram Gurun əjdahanı öldürməsi
Bəhram Gurun əjdahanı öldürməsi - I Şah Təhmasibin sifarişi ilə 1539-1543-cü illərdə hazırlanmış və Təbriz miniatür məktəbinin sənətkarları tərəfindən çəkilmiş rəsmlərlə bəzədilmiş Nizami Gəncəvinin "Xəmsə" əlyazmasına daxil olan, Məhəmməd Zaman tərəfindən çəkilmiş rəsm əsəridir. Miniatür əlyazmasına sonradan əlavə edilmişdir. Miniatürün daxil olduğu əlyazma hazırda Britaniya Milli Kitabxanasında (MS Or. 2265) saxlanılır. == Təsvir == Əsərdə şərq miniatürlərinə xas olan kompozisiyanın ənənəvi sistemi dəyişdirilmişdir. Atlı Bəhram, ön planda qabarıq verilmiş caib əjdahaya ox atır. Arxa planda ağaclı dağlar və Avropa tipli bir ev görünür. Rəssam şərq üslubunu yalnız Bəhramın geyimində və surətində saxlamışdır. == Tədqiqi == 1675-ci ildə Bəhram Gurun əjdahanı öldürməsi mövzusunda miniatür işləmiş Məhəmməd Zaman, İtalyan rəssamlığından təsirlənmişdir. Nadir Zamanov qeyd edir ki, "İtaliyada təhsil almış bu rəssamın yaradıcılığında klassik miniatür üslubu ilə realistik Avropa boyakarlığının xüsusiyyətləri birləşir." İvanovun fikrincə isə, Məhəmməd Zaman İsfahanda hansısa italyan rəssamdan təhsil almışdır.
Mumiya: Əjdahalar imperatorunun sərdabəsi (film, 2008)
Mumiya : Əjdaha İmperatorunun Qəbri (ing. The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor) — 2008-ci ildə istehsal olunmuş Mumiya seriyasının üçüncü seriyasıdır. == Məzmun == Qəddar Çin əjdaha-imperatoru Sin Şi Xuandi cadugər tərəfindən lənətlənmişdir. İmperator on min döyüşçüdən ibarət Terrakota ordusu ilə həmişəlik olarak sükuta qərq olunub. Bir dəfə macərapərəst Aleks O'Konnell qəflətən onları həmişəlik yuxudan oyadır. Nəticədə o, dirilmiş ölülərlə mübarizə aparmağı bilən yeganə şəxslər olan valideynlərinə müraciət etmək məcburiyyətində qalır. İmperator həyata qayıdır və qəhrəmanlar başa düşür ki, min illər ərzində onu gücü daha da artıb. Onun qarşısı alınmasa onda yeni dirilmiş İmperatorun Mumiyası bütün Asiyanı dünya ağalığı uğrunda mübarizəyə qaldırmağa hazırdır... == Xarici keçidlər == Mumiya: Əjdahalar imperatorunun sərdabəsi — Internet Movie Database saytında.
Pitin əjdahası (animasiya, 2016)
Pitin əjdahası (ing. Pete's Dragon) — 2016-cı ildə istehsal olunmuş ABŞ fentezi və macəra animasiya filmi.
Rodos əjdahası
Rodos əjdahası — əfsanəyə görə 1340-cı illərdə, səlibçilərin hökmranlığı dövründə, Rodos adasının əhalisinə divan tutan və Müqəddəs Stefan dağının (Monte Smit) ətəyində yaşayan kiçik ölçülərə malik əjdaha. Bu əjdaha, iddialara görə, çox təhlükəli idi və çox adam öldürmüşdü, hətta Hospitalyerlər ordeninin böyük magistri Elion de Vilnyöv öz əsgərlərinə onunla döyüşməyi qadağan etmişdi. Lakin əfsanəyə görə Dyedonne de Qozon adlı cəngavər onun əmrinə tabe olmayaraq, öz vətəni Taraskonda xüsusi şarnirlər üzərində yığdırdığı taxta əjdaha modeli üzərində öz döyüş texnikasını uzun müddət təkmilləşdirdi və 1342 və ya 1345-ci ildə Rodosa geri qayıtdı. Özü ilə 2 nəhəng it götürərək əjdahanı tapdı və onu öldürərək yerli əhalinin canını qurtardı və əjdahanın başını qala divarlarının üzərinə sancdı. Alimlər bu əfsanəni artıq bir neçə yüz ildir tədqiq edirlər və bəziləri güman edirlər ki, qeyd edilən canlının kiçik ölçüləri nəzərə alınarsa, bu hekayə əslində hansısa real canlının öldürülməsindən bəhs edir, amma sonradan xalq folklorunda o əjdahaya çevrilib. Belə bir versiya var ki, Lambton qurdu haqda əfsanə məhz Rodos əjdahası haqda əfsanənin təsiri ilə yaranıb. == Antik dövr == Hələ qədim dövrlərdə Rodos adasında fövqəltəbii ilanlar və əjdahalar haqda əfsanələr dolaşırdı. Siciliyalı Diodor (e.ə. təxm. 90 — 30-cu illər) bənzər əfsanədən bəhs edir: “Sonra Rodos torpağında fövqəltəbii ölçülərə malik ilanlar peyda oldular və onlar çoxlu insanı məhv etdilər.
Spagetti əjdahası kilsəsi
Pastafaryanizm ya da Uçan spagetti əjdahası kilsəsi (ing. The Church of the Flying Spaghetti Monster) — Ağıllı dizayn iddialarını tənqid etmək üçün yaradılmış parodiya dinidir. Lağlağı təriqət. Oreqon Dövlət Universitetinin fizika bölməsinin məzunu olan Bobbi Henderson tərəfindən 2005-ci ildə qurulmuşdur. Uçan spagetti əjdahası bu dinin tanrısı hesab olunur. Bu dinə inananlar özlərinə pastafaryan deyirlər. 2005-ci ildə yaradılıb. Təriqətin banisi, amerikalı Bobbi Henderson bu minvalla ABŞ-nin Kanzas ştatının məktəblərində dünyanın "İlahi şüurun istəyi ilə yaranması" barədə dərslərə etiraz edib. Təriqətin əsas atributu aşsüzəndir.Rusiyada Pastafarian Kilsəsi 2013-cü ildə rəsmi qeydiyyata alınıb. == Etimologiya == Pastafaryanizm sözü italyanca olan pasta (makaron) və Rastafaryanizm sözlərinin birləşməsindən yaranmışdır.
Uçan Spagetti Əjdahası
Pastafaryanizm ya da Uçan spagetti əjdahası kilsəsi (ing. The Church of the Flying Spaghetti Monster) — Ağıllı dizayn iddialarını tənqid etmək üçün yaradılmış parodiya dinidir. Lağlağı təriqət. Oreqon Dövlət Universitetinin fizika bölməsinin məzunu olan Bobbi Henderson tərəfindən 2005-ci ildə qurulmuşdur. Uçan spagetti əjdahası bu dinin tanrısı hesab olunur. Bu dinə inananlar özlərinə pastafaryan deyirlər. 2005-ci ildə yaradılıb. Təriqətin banisi, amerikalı Bobbi Henderson bu minvalla ABŞ-nin Kanzas ştatının məktəblərində dünyanın "İlahi şüurun istəyi ilə yaranması" barədə dərslərə etiraz edib. Təriqətin əsas atributu aşsüzəndir.Rusiyada Pastafarian Kilsəsi 2013-cü ildə rəsmi qeydiyyata alınıb. == Etimologiya == Pastafaryanizm sözü italyanca olan pasta (makaron) və Rastafaryanizm sözlərinin birləşməsindən yaranmışdır.
Xəzər əjdahası
"Xəzər əjdahası" və ya № 24 kvadratı fenomeni — Bakının Suraxanı rayonunda olması ehtimal olunan UNO bazası rayonunun kod adı. 1955-ci ildə ABŞ senatoru Riçard Rassel Suraxanı rayonuda olarkən burada UNO-nu müşahidə edib. Bundan sonra ABŞ casusları bu rayonu izləməyə başlayırlar və o amerikalılar tərəfindən "Xəzər əjdahası" adını alır. 1950-ci illərdən etibarən neft yataqlarının mənbələrinin öyrənilməsi bəhanəsi ilə O.Şmid adına SSRİ E.M. Yerin Fizikası İnstitutunun əməkdaşları daima "Xəzər əjdahası"nı müşahidə ediblər. Dünyanın bir çox qabaqcıl ölkələrinin № 24 kvadratına öz sərbəst girişləri vardır. == Xarici keçidlər == "Richard Russell sighting". ufxufo.org. 2021-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-28. "Bakının yaxınlığında yadplanetlilərin bazası var?
Çin əjdahası
Çin əjdahası — Çin folklorunda və Çin mifologiyasında əfsanəvi məxluq. Əjdahaların tısbağa, balıq və xəyali varlıqlar kimi bir çox heyvana oxşayan formaları var, ancaq onlar daha çox dörd ayaqlı ilan kimi təsvir olunurlar. İn və Yan terminologiyasında əjdaha yandır, Çin feniksi isə ini tamamlayır. Çin əjdahaları ənənəvi olaraq, mərhəməti və əzəmətin qüdrətini simvolizə edir, xüsusi olaraq isə suyu, yağışı, tufanı və daşqını idarə etmək gücünə malikdir. Əjdaha həmçinin gücü, qüvvəni və buna layiq olan insanlar üçün uğuru simvolizə edir. Bununla belə, Çin imperatoru imperiyanın gücünü göstərmək üçün əjdahadan istifadə edirdi. Çinin gündəlik danışıq dilində hörmətli və məşhur insanları əjdaha ilə, bacarıqsız və nailiyyətləri olmayan insanları isə soxulcan kimi ehtiram göstərilməyən varlıqlarla müqayisə edirlər. Bir çox Çin atalar sözü və idiomlarında əjdahaya aid nümunələr var, məsələn: Ümidli birinin oğlu əjdaha olacaq (望子成龍,wàng zǐ chéng lóng, yəni, oğlunun bir əjdaha çevrilməsi ümidi ilə). == Rəmzi əhəmiyyəti == Tarixən əjdaha Çin imperatorunun simvolu olub. Çjou sülaləsində beş-caynaqlı əjdaha Səma Oğlunu , dörd caynaqlı əjdaha zadəganları (zhuhou, seigneur), üç caynaqlı əjdaha isə nazirləri (dafu) təsvir etmək üçün təyin olunmuşdu.
Əbədi əjdahalar (film, 1988)
Əbədi əjdahalar (ing. Dragons Forever, kantonca: Fei lung mang jeung) — Ceki Çanın iştirakı ilə Honq Konqda çəkilən filmlərindən biridir. Film 1988-ci ildə döyüş-komediya janrında Kanton dilində çəkilmişdir. Filmdə məşhur kikboksçu Benni Urkides çəkilmişdir. == Məzmun == Ceki Lunq kimyəvi şirkətini təmsil etmək üçün korporativ qanqster (Yuen Vah) tərəfindən işə götürülən cavan vəkildir. Ceki məhkəmədə narkomafiyanın tərəfini tutmağa məcbur olur. Narkomafiyaya məxsus olan zavod narkotik istehsal edir. Bundan isə heç kəsin xəbəri yoxdur. Narkotikanın hamısı gölə axıdılır və canlı aləmə ziyan vurur. Gölün sahibəsi isə Lao adında cavan qadın olur.

Значение слова в других словарях

агрономи́чески вы́желтеть выпива́ние грязелече́бница златогла́вый новообразова́ние оку́чивать отблесте́ть разби́тчица разма́шистый шёлкопряди́льщица акце́пт ботанизи́рка вы́говориться неосво́енность отставни́к чревоуго́дничать эротический altostrati lie over pauldron pretonic twinight автомотриса электрополотёр