АКЬУЛ

сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра дуьньядикай, гьакъикъатдикай дуьз фикир ийиз алакьун, инсанвилин яшайишдин диб. Фитне ийиз бул, гьар кар ая кьабул, ИкӀ бес чи акьул Зай жезава. Е. Э. Пагь, чи уьмуьрар. Акьулни жен вичихъ къалин, Яшамишвал вилик гьалин... С. С. Акьуллу велед хьайитӀа. Гафар - гзаф, акьул - кьери... С. С. Гьар намерддив жеда гьилле. Багьа затӀ я акьул, камал - Гзаф иеси жедайд туш. С. С. Куьреда авай аламатар. Кесибдин артух я акьул. Кесибдин гьахъ-гъисаб я бул. А. Гьажи. Ви акьулдихъ мертебаяр хьун патал Алимрини кхьена ваз ктабар. А. С. Хцихъ галаз ихтилат Чаз Аллагьди акьул гана, Мугьаммедан уьммет хьана.... Н. Самури. Мусурман стхаяр. Яб це ва гъавурда акъукь: пачагьдихь акьул тахьайла, жемят адан чина акъвазда, пачагь зулумкар хьайила, жемят гъиле яракь къуниз мажбур жеда, пачагь зайифди хьайила, уьлкве чкӀида. Куьн чкӀимир, лезгияр. 3. Р. Веси.

* акьул атун гл., низ; дуьньядикай, гьакъикъатдикай дуьз фикир ийиз жедай дережадив агакьун. Яш атана алатна са юкьвалай, Акьул татун аламатдин кар тушни? С. Гьикьван фад-фад...

* акьул балугъ хьун гл., дуьньядикай, гьакъикъатдикай фикир ийиз жедай хъсан гуьнгуьна гьатун. Акьул балугъ тир аялди, Гъелбет, хийирдихъди ялди. С. С. Михеннат.

* акьул балугъвилин шагъадатнама сущ.; юкьван мектеб куьтягьунин документ. Хуьруьн юкъван школада гьар йисуз цӀудралди аялри акьул балугъвилин шагъадатнамаяр къачузва. ЛГ, 1997, 31.Ӏ.

* акьул зайиф [кьери] хьун гл., нин акуьллу тушир гьалдиз атун. Гагъ-гагь акьул жеда кьери, Вичиз течиз вичин ери. С. С.

* акьул(ар) гун гл., ни низ; акьулдин гафар лугьуналди масад акьуллу авун. Акьулэгьлидиз акьул гуз, ЧӀуру паб хупӀ четин тушни. Е'. Э. Пис паб. Бязибуруз акьул гуда, Сулейман, на низ лугьуда? С. С. Акьул жуваз аваз кӀанда. - Лал хьухь, иблисдин руш! Вуна заз акьулар гумир! А. Сайд. «Аслана кьин кьуна».

*   акьул фин гл., нин дуьньядикай, гьакъикъатдикай дуьз фикирдай алакьун амукь тавун.

*   акьулди атӀун гл., нетижа хкудун. Акьулди гьакӀ атӀуналди, Гуж ийиз вуна тӀуьналди... Масадаз рузи жедайд туш. С. С. Жедайд туш.

* акьулдиз (акьулдикай) зайиф [кьери ] прил. акьул тӀимил авай. Я югъ чидач вичиз, я йиф; Акьулди- кай - пара зайиф. С. С. Гьарда вичикай хан ийида.

АКЬУКЬ
АКЬУЛДАР

Digər lüğətlərdə