сущ.; -и, -е; -ер, -ери, -ера 1) къецел патаз, винел патаз акси пад. КӀвалин къенез хъфейлахъди КӀвалин къене са затӀ ава. Е. Э. КӀани ярдиз. Эхь, и устӀаррин и манияр чир хьайила, заз жуван манияр, аялдин машгъулатар тир нинийрик квай гъвечӀи, къене тӀимнл затӀ гьакьдай, тӀимил ван гвай, нехишар алачир, гьилледин рангари безетмишнавай гъвечӀи къапар хьиз акуна... Къ. М. Экуь инсан. Амма жегьил ватанперес, чилин къеняй экъечӀай хьиз инал акъатай Сулейман халуди акъвазарна. Къ. М. Шаирдин къунши. 2) инсандин, гьайвандин къен пад, руфун. Дерт къене чуьнуьхдай кьван Селиматан вилерикай яру цӀелхемар карагзавай. 3 Э Арифдиз ишара. Камалан хва Лукьман луьл тир. Ам къеневайда гузвай буйругъдалди рахазва. 3. Э. Рамзият. Ам уф-чӀуф алахьиз, къеняй регъвезвайди хьиз ава. Т. А. Мехъер куьтягь тахьанмаз.
* сивин къен.
* къен авай къаб сущ. дерин къен авай къаб.
* къен кьун гл., нин тӀуьрди акъат тавун, къециз физ тахьун.
* къен фейи шар хьтинди сущ., зараф. лап яхун инсан.
* къен фин гл., нин тӀуьр хуьрек къене акъваз тавун. Салмана дяведикай кьил хкудун патал гзаф кьуьруькар авунай. Гагь руфуна тӀал гьатзава, гагь къен фидай азар галукьнава лугьуз, ада багьнаяр жагъурна. 3. Э. Уьмуьрдин гелер. Куьгьне вахтара лезги хуьрера къен финикди азарлу хьайила, абур патал махсус шалварар куьдай, лугьуда. Жибинар, кикер, гьертер - шалвардиз хас вири лишанар квайбур жедай. Амма кӀан кутадачир. А. Къ. Жуьгьенар.
* къен хадай дарман сущ. къен кьуна тади гудайла, ишлемишдай дарман.
* къенер акъудун гл., ни 1) тукӀунвай гьайвандин кьенепатан органар дуьздал авун. 2) куьч. телеф авун. - гьар сеферда чун иниз атайла, ам вучиз ятӀани вичин чкадал жезвач. Ада, эхир, чав вичин къенер акъудиз тада. С. Гь. КӀири Буба.