гл.; -ада, -уна; -аз, -азва; яхъ, -ан, -урай, -амир; кьун тавун || такьун, тахкьун || кьун тахвун, кьан хъийимир 1) ни вуч гъиле, сиве аваз хьурун. Са йифиз и гада лампа куькӀуьрна, кӀвале ацукьнавайла, вичи гьуьлелай кьур гевгьер идан рикӀел хтана, идаз тамашиз кӀан хьана, гевгьер жибиндай акъудзамаз. и кӀвал экуь хьана, нурдив ацӀана. Ф. Гьуьлуьн руш. Абру яд хъвадайла, тадиз фена лацу жейрандин кӀвач яхъ; ада вун экуь дуьньядал ахкъудда. Ф. Ирид юкӀ алай Магьамад пагьливан. Къелем яхъ гъиле. Е. Э. Эй, дели-дивана.. Къариди гъиле са ягълух кьуна начагъдал тӀветӀер тазвачир. А. Ф. Бубадин веси. - Ма, яхъ кван са пӀапӀрус. Б. Гь. Заз эвера. - Са гъили цӀил яхъ, - меслятзава Рехида. М. Б. За бананар недач. Антоним: ахъаюн. 2) ни вуч тайин са тегьерда акъвазарун. Дурнади хьиз гардан кьуна... Е. Э. Вун хвашгелди, сафагелди. 3) ни вуж-вуч жуваз бегенмиш хьана хкягъун, жуванди яз хуьн патал алахъун. Завай са хата хьана вун яр кьуна. Е. Э. Зав рахамир. Акьван кӀевиз кьуна Намрудаз тахьай, Низ хьана вун себеб, дарман, дуьнья, гьей! Е. Э. Дуьнья, гьей! Гьи касди зи балкӀан кьуна, тухвана. Е. Э. БалкӀан квахьайла. Баишамишна кьада къавум, Эвел гафар акваз иер... С. С. Инсафсуз къавум. Дин загьирна на Куьредиз, Фасикьар жеч вахъ галаз дуьз, Илим кьур кас гьич жеч ажиз, Я шейхерин Шейх, Мегьамед. X. Къ. Минет хьуй, руш, масад кьамир, Ширин чанда гьижран амаз. Кь. С. Ви дердина. Зи патавни буш чка са эгьли итимди кьуна. М. Ж. ". Фу гайиди я гьамиша". 4) ни вуч къушарал, ничхиррал гъуьрч авун. - Фена вацӀай кӀизрияр яхъ жуваз, - лагьана. М. Б. За бананар недач. 5) ни вуж са гьи рекьяй ятӀани къуллугъ ийиз тун. Ида вичин хипер хуьн патал са чубан кьуна. И. В. Гьисаб дуьз вахканва кьван. Ваз чизва, чаз гила нуькер кьадай ихтияр амач. Гь. Къ. Четин бахт. 6) куь вуч са чка тирвал экӀя хьун, винел пад кӀевун. Кацин сиви кьуна хьи кьуш. Е. Э. Къах тӀуьр кац. Хуьр элкъуьрна кьунвай тамара, хаинвална, армиядикай кьил къакъудна дезертирар бинеламиш хьанвай. А. Эсетов. Мегьарамдхуьр - зи рикӀин сир 7) тахсиркар тирвиляй дустагъда тун паталай махсус идарада тун. Тахсиркарар чна вири кьунва ва абуруз лазим жаза гуда. 3. Э. Къазимегьамед. 30 - йисара Шихмегьамед фекьи я лагьана кьунай. А. М. Мехкерви Шихмегьамед. Хуьревай мурдар, инсансуз са 45 адчахди буьгьтен вегьена, чи буба "халкьдин душман" я лагьана, кьуна, гел галачиз чукурна. А. Эсетов. Мегьарамдхуьр - зи рикӀин сир. 8) ни вуж-вуч, няй-квяй са тайин фикирдал атун, гьисабун. Гъурбатда ваз "Я къураба" лагьайла, Вун итимдай такьаз вавди рахайла, Вилин накъвар чурудлайгъуз чкӀайла, Женнет ятӀан, рикӀиз лянет къведа, дуст. Е. Э. Ватандай катзавайбуруз. Етим Эмин, дуст акурла, жеда шад, Гьич са чӀавуз вичин дустар такьаз яд. Е. Э. Дуьнья гургьагур. Гъейрид яр кьамир вуна дуствиле. Е. Э. Эй, дели-дивана. Куь акьул кьаз куьне дерин, Лежбердал ийиз хъуьруьн. С. С. Фекьияр. 9) вуч нив-квев кутугун. Чаз кӀанда а папар абур, Партал авун чпивди кьур, А. Гь. Сарагъуч. 10) вуж нив-квев сад хьтин, хуш алакъаяр хьун, туькгуьн... Бязибурув кьунавачни вун ажеб дуьз... Е. Э. Дуьнья, гьей! Вуч зи гуьгъуьлдив вун кьада. Е. Э. Бахтавар. КӀани яр жувавди такьун Дуьньядал инад я, гуьзел. Е. Э. Ярдиз 11) ни нел меслят авун.... Жемир вун кьве рикӀин, Ажуз хьана, гьейрибурал кьаз, гуьзел. Е. Э. Зав рахамир.
* кьадай чка тахьун гл четин гьалдай экъечӀдай мумкинвал тахьун. Еке садакьаяр-затӀарни хиве кьунай. Идакайни кьадай чка хьанач. И. В. Зарафатни керчек. гъил кьун, кьил кьун, сив кьун. мез кьун, тӀвар кьун, хабар кьун, чин кьун, цӀай кьун.