ARKA

Arka Bahçem – Göksel-in 2005-ci ildə çıxardığı 4-cü albomudur.

Arka Bahçem – Göksel-in 2005-ci ildə çıxardığı 4-cü albomudur.

Arkad – Yupiterin təbii peyki Kallistoda yerləşən krater. Ölçüsü 60 kilometr təşkil edir. Mərkəzi çuxur zərbə krateri olduğu güman olunur. Kraterin yaxınlığında Qinandi adlı başqa krater yerləşir. Krater Yunan mifologiyasında Kallistonun oğlu Arkadın şərəfinə adlandırılmışdır.

Arkada — tağla örtülən, təkrarlanan eyni oyuqların sırasıdır. Arkadanın qurulması üçün bir sıra ölçülər – oyuqların eni və hündürlüyü, divarın pəncərə və qapılar arasındakı hissəsi, o cümlədən divarın qalınlığı müəyyənləşdirilməlidir. Bütün deyilən ölçülər bir-birindən qarşılıqlı asılıdır. Roma memarlığının öyrənilməsi göstərir ki, Roma memarları müəyyənləşmiş münasibətlər hazırlamışlar. Oyuqların eni onun hündürlüyündən iki dəfə azdır, aralıq divarın eni oyuqların enindən iki dəfə azdır, divarın qalınlığı isə aralıq divarın enindən iki dəfə azdır. Başqa sözlə, oyuğun forması özünü düzbucaqlı kimi göstərir.

Arkada oyunu — oyun salonlarında oynanılan oyun növlərinə və həmin oyunların oynandığı salon maşınlarına verilən addır. Oyunçu əmtəəlik jetonunu maşına ataraq oyuna başlayır. Oynanış tərzi baxımından hərəkət ön plandadır. Qeyd etmə və təkrar yükləmə variantları yoxdur. Bu cür oyunlar eyni zamanda internet üzərində müxtəlif veb saytlarında da təqdim edilməkdədir. Arkada oyunlar Fleş proqram texnologiyası ilə inkişaf etdirilir. Xüsusi inkişaf çağındakı uşaqlar üçün düşünəbiləcək olan bu cür oyunlar müxtəlif saytlarda tapıla bilər.

Arkadak — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər. Saratov vilayətinə daxildir.

Arkadaşım Hoşgeldin — 2014-cü ildə Tolqa Çevikin və "BKM Mutfak"ın səyiylə Komedi Dükkanından sonra Kanal D-də yayımlanan əyləncəli, bədahətən gülməli proqram. Komedi Dükkanından fərqli olaraq Arkadaşım Hoşgeldində Ezgi Mola da rol alır .

Artaşes Nikolayeviç Arzumanyan (5 (17) may 1898, Şuşa – 1985) — erməni mənşəli Azərbaycan SSR xalq artisti (1954). == Həyatı == 17 may 1898-ci ildə Şuşada anadan olmuşdur. Bakı, Xankəndi və Gümrü teatrlarında aktyor kimi fəaliyyət göstərmişdir. Repertuarında Cəfər Cabbarlının "1905-ci ildə" əsərindəki Salamov obrazı xüsusilə məşhur olmuşdur. 1985-ci ildə vəfat edib.

Arkadi Naminoviç Manciyev və ya Mancin Arkad (rus. Аркадий Наминович Манджиев, kalm. Манҗин Аркадь, 14 dekabr 1961, Komsomolski[d], Kalmıkiya MSSR[d] – 16 may 2022, Elista) — Kalmıkiyanın pop, rok və folk-müğənni, bəstəkar.

Arkadi Manveloviç Manuçarov (erm. Արկադի Մանվելի Մանուչարով; 22 iyul 1931, Stepanakert – 4 yanvar 2008, Moskva) - Ermənistanda Qarabağ hərəkatının rəhbərlərindən, Xankəndi tikinti materialları kombinatının direktoru və 1988-ci ildə Xankəndi şəhərində yaradılmış Krunk (erm. Կռունկ, azərb. Durna‎) adlı ictimai-siyasi-terror təşkilatın rəhbəri. Manuçarov Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin başladığı 1988-ci ildən etibarən Azərbaycana qarşı açıq terror siyasəti aparmış və azərbaycanlıların Dağlıq Qarabağdan və ətraf 7 rayondan qovulmasında xüsusi xidmətlər göstərmişdir. == Həyatı == Arkadi Manveloviç Manuçarov 1931-ci ilin 22 sentyabr tarixində Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasına daxil olan Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin Xankəndi şəhərində anadan olmuşdur. Xankəndi əhərdəki 3 nömrəli orta məktəbdə oxuyub. 1950–1955-ci ildə Moskvada Kuybışev adına Mühəndis-Tikinti institutunda ali təhsil alıb. İlk əmək fəaliyyətinə Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikasının Çelyabinsk şəhərində mühəndis kimi başlayıb. Manuçarov 1958-ci ildə Xankəndi şəhərinə qayıdıb və şəhərdəki tikinti idarəsində baş mühəndis, 1962-ci ildən isə idarənin rəisi vəzifəsində işləyib.

Arkadi Naydiç (alm. Arkadij Naiditsch‎; 25 oktyabr 1985, Riqa) — əvvəllər Almaniyanı təmsil etmiş Azərbaycan şahmatçısı, qrosmeyster (2001). == Həyatı == 1995-ci ildə 10 yaşadək şahmatçıların Avropa birinciliyində birinci yeri, yeniyetmələr arasında dünya birinciliyində isə 2-ci yeri tutub. 1996-cı ildə Naydiçin ailəsi Riqadan Dortmunda köçür. Sonrakı illərdə bir çox qrosmeyster Arkadi Naydiçlə məşğul olur. 15 yaşında qrosmeyster adını qazanır. 2005-ci ilin əvvəllərində Almaniya vətəndaşı olur. Bir çox turnirlərdə bu ölkəni birinci lövhədə təmsil edib. 2011-ci ildə Almaniyanın Avropa çempionu olmasında böyük rol oynayıb. 1 aprel 2009-cu il tarixində 2700 reytinq balını keçmiş ilk alman şahmatçısı kimi tarixə düşüb.

Arkadi Aleksandroviç Plastov (rus. Аркадий Александрович Пластов; 31 yanvar 1893 Simbirsk Rusiya; 12 may 1972 Ulyanovsk vilayəti)—Rusiya rəssamı. == Həyatı == Arkadi Aleksandroviç Plastov 31 yanvar 1893-cü ildə Rusiya imperiyasının Simbirsk şəhəri yaxınlığındakı Prislonixa kəndində anadan olmuşdu. O, misilsiz tablolar yaradan dahi bir rəssam idi. Sosializm realizminin ustalarından sayılır. Arkadi Aleksandroviç Plastov 12 may 1972-ci ildə vəfat edib. Ulyanovsk vilayəti Prislonixa kəndində dəfn edilib.

Arkadi Yalovoy (rus. Аркадий Антонович Яловой; 1894, Yekaterinodar, Rusiya imperiyası) — SSRİ kinooperatoru. == Həyatı == Arkadi Yalovoy 1894 -cü ildə Yekaterinodar şəhərində dünyaya gəlib. Riqa Politexnikumunda təhsil alıb. 1922-ci ildən Mərkəzi Əmək İnstitutundakı kinofotolaboratoriyanın müdiri olub. ÜDKİ-də dərs deyib. == Filmoqrafiya == Bismillah (film, 1925) (tammetrajlı bədii film) — operator, ikinci rejissor. Dördüncü Bakı yarmarkası (film, 1925) (qısametrajlı sənədli film) Nəriman Nərimanovun dəfni (film, 1925) (qısametrajlı sənədli film) Şaxsey-vaxsey (film, 1925) (qısametrajlı sənədli film) == Mənbə == Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред.

Arkadi və Boris Struqatski qardaşları (Arkadi Struqatski d.1925 – ö.1991), (Boris Struqatski 14.4.1933 - 19.11.2012) - Rus yazıçı, == Həyatı == Boris Struqatski 20-ci əsrin ən məşhur sovet və rus yazıçı-fantastlarından biri olub. Qardaşı Arkadi ilə birlikdə o, “Bazar ertəsi şənbə günü başlayır”, “Tanrı olmaq çətindir”, “Yol kənarında piknik” kimi 30-dan çox roman və povest yazıb. Struqatskinin əsərləri dəfələrlə ekranlaşdırılıb. Ən çox tanınan əsəri “Yol kənarında piknik” əsasında 1979-cu ildə Andrey Tarkovskinin çəkdiyi “Stalker” filmi çox məşhurdur. Qardaşının ölümündən sonra Struqatski Vititski ləqəbi altında bir neçə əsəri təkbaşına yazıb. Onun ölümünə səbəb kimi ürəyində olan problemlər göstərilib. Yazıçının 79 yaşı var idi. 2012-ci ilin noyabr ayının 19-da xəstəxana ölüb.

Arkadi Konstantinoviç Kruqlov (4 sentyabr 1926 – 1998, Moskva) — rus mühəndisi, alim, SSRİ Dövlət mükafatı laureatı (1980). == Həyatı == 1926-cı il sentyabrın 4-də Smolensk vilayətinin Jornovski kənd Sovetinin Sıçevski rayonunun Rojevo kəndində kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Atası — Konstantin Nikolaeviç Kruqlov (1897–1941?) Kotovski G.İ. süvarilərinin tərkibində vətəndaş müharibəsində döyüşmüşdür. Anası — Yevdakiya Andreyevna Kruqlova (doğularkən — Qromova), (1895–1989) qalan uşaqlar (Gennadiy, Zinaida, Mixail, İvan və daha ikisi) ilə, kəndin və onların rayonlarının bütün sakinləri kimi 1941-ci ildə Qərbi Belorus ərazisindəki həbs düşərgəsinə aparılmışdır. 1940-cı ildən (14 yaşından) fabrik-zavod məktəbinin — FZM-nin şagirdi olarkən Leninqradda Kirov zavodunda işləməyə başlamışdı. FZM üzrə ixtisası: modelçi. 1942-ci ildə o, həyat yolu ilə Böyük Rostova, oradan isə Luqanska evakuasiya edilmiş və burada orta məktəbi bitirmişdi. 1946–1951-ci illərdə V. İ. Ulyanov (Lenin) adına Leninqrad Elektrotexnika İnstitutunun xüsusi elektrofizika fakültəsində oxumuş, təhsilini bitirdikdən sonra 817 nömrəli zavoda göndərilmişdir. 1968-ci ildə Moskvada SSRİ Orta maşınqayırma nazirliyinin mərkəzi aparatına köçürülmüş, burada əvvəlcə elmi-texniki idarənin (ETİ) fizika-texniki şöbəsinin müdiri, elmi-texniki idarənin rəis müavini, sonra isə rəisi vəzifələrində çalışmışdır (1991-ci ilə qədər). 1972-ci ildə Xalq Təsərrüfatının İdarə edilməsi İnstitutunu bitirmişdir.

Arkadiya (yun. Αρκαδία) — Qədim Yunanıstanda çobanlar və ovçuların yaşadığı dağlıq bir yer. Yunan mifologiyası meşə tanrısı Panın vətəni. Mifologiya ilə əlaqədar olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Arkadiya konfransı, Birləşmiş Krallıq və ABŞ nümayəndələri arasında 22 dekabr 1941 - 14 fevral 1942-ci il tarixləri arasında Vaşinqtonda təşkil edilən, tərəflər arasında Avropadakı müharibə ilə bağlı strategiyaların müəyyən edildiyi görüşlərdir. Konfransa hər iki ölkənin dövlət rəhbərləri kimi Vinston Çörçil və Franklin Delano Ruzvelt başçılıq etmişdir. == Konfransdan əvvəlki hadisələr == Nasist Almaniyası və İtaliyanın 11 noyabr 1941-ci il tarixində ABŞ-yə müharibə elan etməsi ilə ABŞ-nin Avropadakı müharibəyə qatılması qaçınılmaz hala gəlmişdi. Ardıyca yaponların 7 yanvar 1941-ci ildəki Pörl-Harbora hücumundan sonra ABŞ Sakit okeanda yaponlarla müharibəyə başlamışdı. Pörl-Harbora hücumu eyni zamanda Birləşmiş Krallığı Uzaq Şərqdəki təsir sahələrinə daha çox qüvvə ayırmağa məcbur etmişdi. Bu vəziyyətdə hər iki ölkə güclərinin birləşdirilməsi və hər iki müharibə sahəsində bölüşdürülməsi üçün stratejik qərarlar almağa məcbur oldular. Başlanğıcda ABŞ-nin Avropada müharibəyə girmək barədə düşüncəsi La-Manş sahillərindəki Fransa torpaqlarına hücum etmək yönündə idi. Stalin Avropada ikinci cəbhənin açılması məsələsində israrlı idi. Ancaq Çörçil konfrans zamanı cəbhənin Avropada yox, Şimali Aftrikada açılması məsələsində israr edirdi. Şimali Afrikada ABŞ VIII Ordusunun 18 noyabr 1942-ci ildə başlatdığı Səlib hərəkatının davamında Ervin Rommelin komandanlığındakı Alman-İtalyan qüvvələri Sirenaykanın qərbinə çəkilməyə başlamışdılar.

Arkaim— Açıq hava muzeyi, qədim yaşayış məskəni. Rusiya Federasiyasının Çelyabinsk vilayətində e.ə. 20–18 (başqa məlumatlara əsasən e.ə. 18–16) əsrlərə aid yaşayış məskəni. Böyük Karaqanka və Utyaqanka çayları vadisində yerləşir. 1971 ildə aşkar olunmuş, 1980–90 illərdə tədqiq edilmişdir. İki dairəvi torpaq sədlə əhatələnmiş yaşayış məskəninin dünya cəhətlərinə istiqamətlənmiş dörd keçidi vardır. Evlər iç-içə iki dairəvi cərgədə yerləşir, cərgələrin arasından isə taxta döşənmiş dairəvi yol keçir. Yolun altında suaşıran quyuları olan yağış suları kanalizasiyasının xəndəyi aşkar edilmişdir. Arkaimin mərkəzində diametri təqribən 25 m olan boş meydança var.

Arkanzas — Amerika Birləşmiş Ştatlarında ştat. Mərkəzi Litl-Rok şəhəridir. == Ümumi məlumat == Arkansas, ABŞ-nin Cənub əyalətlərindən biridir. Təqribən 3 milyon əhalisi ilə Arkansas 137.754 km² bir sahə də yerləşir. İki coğrafi bölgəyə ayrılır: Dağlıq bölgələr və düzənliklər. Şərqdə və qərbdəki düzənliklər Mississippi Çayı və Qərbi Körfəz Sahilindən meydana gəlir. Şimalda və qərbdəki dağlıq bölgələr, Ozark Platosu, Ouachita Dağları və onların arasından axan Arkanzas çayı vadisidir. Rütubətli subtropik iqlimi var (illik yağıntı 1000 mm-dən çox). Ərazisindəki subtropik meşələrin 8,6 mln. ha-ından istifadə edilir.

Arkansas ştatının parlament binası (Kapitoliya) (ing. Arkansas State Capitol) Litl-Rok şəhərində yerləşir — Arkanzas paytaxtı. Nümayəndələr Palatası və Arkanzas Ştat Senatından ibarət Arkanzas Baş Assambleyasına ev sahibliyi edir. Burada Arkanzas ştatının ofisi də var. Parlament binası 1899–1915-ci illərdə memar Corc Riçard Mann tərəfindən inşa edilmişdir. == Tarixi == Müasir Kapitol Binası, Arkanzasda mövcud olan ikinci hökumət binasıdır. İlk parlament binası (Arkanzas Dövlət Evi) 1836-cı ildə inşa edilmiş və hazırda daxilində muzeyə yerləşmişdir. Yeni bir kapitoliya qurmağın zərurəti 1890-cı illərin əvvəllərindən bəri müzakirə edildi, lakin bu tikintinin maliyyələşdirilməsi ehtimalı yalnız 1899-cu ildə ortaya çıxdı. Bundan xəbər tutan Sent-Luisli memar Corc Riçard Mann, Arkanzasın o zamankı valisi Daniel Uebster Cons ilə görüşdü və ona 1896 Montana State Capitol müsabiqəsinin qazanan layihəsinin rəsmlərini göstərdi. Bu rəsmlər köhnə kapitol binasında nümayiş olundu və layihəyə və memarına diqqət çəkdi.

Arkas — Dağıstanın Buynaksk rayonunda kənd. == Haqqında == Arkas kəndi Buynaksk rayon mərkəzindən 19 km cənubda yerləşir. Kənd orta əsr Nərgiz yaşayış məskəni yaxınlığında yerləşir. Kənd Əmir Teymurun yürüşünə qədər mövcud idi. Həmin vaxt əhalisi monofizitlik təriqətinə itaət edirdi. 1860-cı ildə çar administrasiyası Arkasda qunibliləri (avarları) bu ərazidə məskunlaşdırır. Avarlar indiyə qədər bu ərazidə yaşayır. Ümumrusiya siyahıyalınmasının məlumatlarına görə 2010-cu ildə əhalisinin 98%-i avarlardan ibarət idi.

Arkas İdman Kişi Voleybol Komandası, 2001-ci ildə qurulan və İzmirdə fəaliyyət göstərən Arkas İdman Klubunun voleybol komandası. Başçısı Lucien Arkas, voleybol şöbə məsulu Bernard Arkasdır. Rəngləri göy, mavi və ağdır. Kişilər Türkiyə 1. Liqasında mübarizə etməkdədir. Liqa matçlarını 5000 azarkeş tutumuna malik Karşıyaka İdman Salonunda oynamaqdadır. == Tarixçə == Körfəz İdman Klubu, 2001-ci ildə Saint Cozef İdman Klubu, 2003-cü ildə isə Arkas Saint Cozef adını aldı. 2005-ci ildə edilən ümumi yığıncaqda klubun adı Arkas İdman Klubu olaraq dəyişdirildi. Əsl fəaliyyət sahəsi voleybol olan klub, ayrıca yelkən və briç budaqlarında da fəaliyyət göstərir. Klubun Türkiyə 1.

Arkas İdman Kişi Voleybol Komandası, 2001-ci ildə qurulan və İzmirdə fəaliyyət göstərən Arkas İdman Klubunun voleybol komandası. Başçısı Lucien Arkas, voleybol şöbə məsulu Bernard Arkasdır. Rəngləri göy, mavi və ağdır. Kişilər Türkiyə 1. Liqasında mübarizə etməkdədir. Liqa matçlarını 5000 azarkeş tutumuna malik Karşıyaka İdman Salonunda oynamaqdadır. == Tarixçə == Körfəz İdman Klubu, 2001-ci ildə Saint Cozef İdman Klubu, 2003-cü ildə isə Arkas Saint Cozef adını aldı. 2005-ci ildə edilən ümumi yığıncaqda klubun adı Arkas İdman Klubu olaraq dəyişdirildi. Əsl fəaliyyət sahəsi voleybol olan klub, ayrıca yelkən və briç budaqlarında da fəaliyyət göstərir. Klubun Türkiyə 1.

Arkaşon (fr. Arcachon) — Fransanın Akvitaniya regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Jironda. Suprefektura — Arkaşon. Rayonun əhalisi 2006-cı ildə 128.290 nəfər təşkil edirdi. Rayon ərazisi — 2903 km².

Boris Arkadyev (9 (21) sentyabr, 1899, Sankt-Peterburq, Rusiya İmperiyası — 17 oktyabr 1986, Moskva, RSFSR, SSRİ) — sovet futbolçusu və futbol məşqçisi. == Bioqrafiya == Vasilyevski adasındakı Larinskaya gimnaziyasında oxuyub (1910—1918). Futbol karyerasına 1914-cü ildə Petroqradın Unitas komandası ilə başlamışdır, Moskvanın Saxarniki (1923—1925), RKimA (1926—1930) və Metallurq (1931—1936) klublarında oynamışdır. 1925, 1930—1931-ci illərdə Moskva yığmasında çıxış etmişdir. SSRİ-nin əməkdar idman ustası (1942, 1952-ci ildə Finlandiya Olimpiya Oyunlarında Yuqoslaviyaya məğlubiyyətə görə mükafatdan məhrum edilib, 1955-ci ildə isə yenidən bərpa edilib), SSRİ-nin əməkdar məşqçisi (1957) mükafatlarına layiq görülüb. Futbol haqqında iki kitabın müəllifidir: "Futbol oyununun taktikası" (Moskva, 1-ci nəşr — 1948, 4-cü nəşr — 1962) və "Yarımmüdafiəçilərin oyunu" (Moskva, 1956 və 1958). Futbolçulara "siz" deyə müraciət edirdi. SSRİ-nin qılıncoynatma üzrə əməkdar məşqçisi — Vitali Arkadyevin əkiz qardaşıdır (1899—1987). Qardaşı oğlu — Geliy Arkadyev (1927—2002) cizgi filmlərinin bədii rəhbəridir. Vostryakovskoye qəbiristanlığında dəfn edilib.