Allahın adlarından biri, bir kimsəyə və ya bir şeyə möhtac olmayan, zəngin. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Tam oxu »...Koroğlunun ya özünü, ya da başını gətirsə, onu dünya malından qəni edəcək. (“Koroğlunun Ərzurum səfəri”)
Tam oxu »Düşmən. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Üstümüzə gəlir qənim, Gəldiyini sizə deyim, Yarı sizin, yarı mənim, Söhbətdimi, sazdımı ola?
Tam oxu »...möhkəm. Cəhənnəm mərgini sənə qıllam nuş, Fayda verməz sənə qəvi xan, haramı. (“Sam şahzadə”)
Tam oxu »...Çoxlu miqdarda və ya ağır yük və s. daşımaq üçün çox güclü, iri gəmi, habelə iki sahil arasında nəqliyyat vasitələrini qovuşduran gəmi. “Azərbaycan”
Tam oxu »сущ. гими-бере (гзаф кьадар лап залан парар, машинар ва мс. чӀугвадай пара гужлу ва еке гими).
Tam oxu »I сущ. 1. араб (представитель арабской нации); ərəblər арабы 2. арап (черный, чернокожий человек) II прил. арабский. Ərəb ölkələri арабские страны, ər
Tam oxu »сущ. 1. араб; ərəb dili араб чӀал; // арабрин; ərəb nağılları арабрин махар; 2. пер. арап, чӀулав инсан, негр; ** ərəb atı араб балкӀан, хъсан жинсини
Tam oxu »...mübarizə şüarıyla çıxdın yola; Ərəb qızı, bu əzmində sənə min-min uğur ola! N.Rəfibəyli. 2. məc. Qara adam, zənci mənasında. Bu lap ərəbdir ki. ◊ Ərə
Tam oxu »I. i. 1. Arab; 2. məc. (qara adam, zənci) blackamoor II. s. Arab, Arabic, Arabian; ~ dili Arabic, the Arabic language; ~ rəqəmi Arabic numeral / figur
Tam oxu »Ada. Deyirlər, Aslan şahın ölkəsində dəryanın ortasında cəzirədə yaşayan bir Gavdan adlı paşa varıdı
Tam oxu »1. Oxumamış, savadsız, avam, nadan, anlamaz. 2. Cahıl şəklində: cavan, gənc mənasında. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Rövşən hələ cavan, cahil idi
Tam oxu »Zor, zülm, əziyyət. Cəbrinə siz baxın çərxi-qəhharın, Zülmünü artırdı mən dil-əfkarın, Cəfasın mən çəkdim gülüzlü yarın, Axır nəsib etdin xoryada, fəl
Tam oxu »Əzab, əziyyət, üzüntü. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İgid olan cəfa çəkər, Dost yolunda qanın tökər, Ağlaşmağın bağrım sökər, Ağlama, Nigar, ağlama!
Tam oxu »Sivri dəmir ucluqlu qədim silah; mizraq. fars, əsli: cüda Ayrı. Cida olub düşdüm qərib ellərə, Bülbül olub heç qonmaram güllərə
Tam oxu »Ada. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Cəfər paşa, bu gün döyüş günüdür, Yığıbsan başına nə löhüləngi? Yarpaq kimi baş bədəndən tökərəm, Mənəm cəzirənin ə
Tam oxu »Dəniz suyunun çəkilməsi. Daha çox mədd və cəzr (dənizin qabarması və çəkilməsi) şəklində işlənir. Mən də düşdüm eşqin cəzri, məddinə, Nə olaydı yetəm
Tam oxu »Sivri dəmir ucluqlu qədim silah; mizraq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dəmirçioğlu getdi, qılınc, qalxan, cida, gürz, toppuz götürdü
Tam oxu »1. Salamsız-kəlamsız. 2. Dərhal, hazırlanmadan, olduğu kimi. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Tam oxu »Qədim şəhər hasarının üzərində müşahidə və müdafiə qülləsi; qala çıxıntıları. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Daşları var alçaq-uca, Əylər qəflə, tacir,
Tam oxu »Qarşılıq, əvəz. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Yalana-yalan oldu, bədələ-bədəl, xan, Allaha niyə and verirsən, mən Halaypozanam
Tam oxu »Bünövrə, özül, təməl, əsas. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Elə Koroğlu da ondan sonra çalıb-oxumağın binasını qoydu
Tam oxu »Adlı-sanlı, şöhrətli. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Tanrıdan dövlət istərəm, Qaxetdə bir bağım ola! İçində mərmər hovuzu, Alişan otağım ola!
Tam oxu »İndi işlətdiyimiz rəqəmlər, əslində, hindlilərin olub, lakin Avropaya Ərəbistandan yayıldığı üçün ərəb rəqəmi kimi məşhurlaşıb
Tam oxu »Parça, arşınmalı satan tacir. Bir xalı bəzzazdı, Rumun Qeysəri, Bir xalı içibdi abi-kövsəri, Bir xalı ağlımı edib sərsəri, Bir xalı ağ üzə düzülən gəl
Tam oxu »Sərsəri // dərviş, qələndər. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dialektlərdə bilikli, bilici, həmçinin yetim mənaları da var
Tam oxu »1. Bəla, fəlakət, bədbəxtlik, müsibət, ziyan, zərər. 2. Məcazi mənada: son dərəcə gözəl qız, qadın haqqında
Tam oxu »Azərbaycan dilinin izahlı lüğətində sözün sərsəri, avara, dərbədər mənası ilə yanaşı, dərviş, qələndər mənası da göstərilmişdir
Tam oxu »Zühur edən, ortaya çıxan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Görmürsənmi, heç Allah da kasıbın tərəfində deyil! Təzəcə Hüseynəli xandan xilas olmuşduq, Əmi
Tam oxu »Günah, məsuliyyət. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Doğrudu, bu əclaf on iki min adamımızı qırıb, biz elə etməliyik ki, onun babalına şərik olub odda yan
Tam oxu »Daimi, əbədi. Nə Calub, nə Qalub, nə Cəmşid, nə Cəm, Hatəmin qardaşı oldumu Hatəm, Sənin kimi neçə milyon ağlı kəm, Bu cahanda baqi olmadı, getdi
Tam oxu »1. Rəsmi kağız, bəlgə. 2. Padşah buyruğu. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Səksən min ilxıya, səksən min ata, Səksən min mahaldan gələn barata, Səksən m
Tam oxu »Dəniz, dərya. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Məni salan qəm bəhrinə, Verən məhəbbət qəhrinə, Od vuran könlüm-şəhrinə, Edən talan-talan sənsən!
Tam oxu »sif. [ər.] köhn. Varlı, dövlətli, zəngin. Vəslindən oldum çün qəni, bən mülkü malı neylərəm. Nəsimi. Aç kiseyi-səxavətüvün bəndin, ey qəni! M.Möcüz. M
Tam oxu »-ов; мн. (ед. - ген, -а; м.) (от греч. gen'ēs - рождающий, рождённый) см. тж. генетический, генный 1) биол. Материальные носители наследственности в ж
Tam oxu »Bir qurtum içki, su; bir udumda içiləcək maye. Saği dəstində badə doldurub hər yan dolanır, Cürəsi abi-həyat, xəstəyə dərman dolanır
Tam oxu »1. Sığınan, himayə axtaran, kömək istəyən. 2. Dialektlərdə “piştaxta” mənasında işlənir. Dastanlarda 2-ci mənaya rast gəlinir
Tam oxu »Heyvan dərilərindən gön və meşin hazırlamaqla məşğul olan usta. Həkim, sənin gözdərini oydurram, Oydurub, yerinə manqal qoydurram, Verərəm davağa, dər
Tam oxu »1. Dərman. 2. Məcazi mənada: çarə, tədbir, əlac. Həmişə dağlarda gəzib otlardan, çiçəklərdən dava qayırardı
Tam oxu »1. Təlaş, iztirab, qorxu. 2. Dərd, qayğı, fikir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Vallah, ay bala... elə-belə ürəyimə dağdağa düşüb ki, görəsən, sən kims
Tam oxu »Dəli, divanə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Məcnun, cinn sözləri ilə flektivlik baxımından eyniköklüdür
Tam oxu »Üstdən geyilən uzunətəkli, enli düyməsiz geyim; xalat, arxalıq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Cübbənin qolları, boynunun arxası, yaxası, bəzən də qaba
Tam oxu »Zülm, əziyyət, üzüntü. Lətif şahım, cövrə saldım mən səni, Əfv eylə suçumu, ey könlü qəni, Dağlayıb zarıncı eyləyib məni, Zəif cismim öz canımdan doyu
Tam oxu »Dolanma, hərlənmə, dövri-hərəkət; dövretmə, dövran. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bunu deyib, Koroğlu Qıratı gətirdi cövlana
Tam oxu »1. Leş, cəmdək. 2. Məcazi mənada: var, dövlət. Dastanlarda 2-ci mənada rast gəlinir. – Qardaş, dünya ciyfəsindən hər bir şeyim var, amma züryətim yoxd
Tam oxu »...нареч. гегьенш, гегьеншдаказ; б) прил. гегьенш, чӀехи-чӀехи (мес. майданар).
Tam oxu »...çalışqan, zəhməti sevən, öz qüvvət və məharətinə inanan ciddi və iradəli bir gənc idi. A.Şaiq. Bizim aramızda … yeddi-səkkiz nəfər gənc tələbə, bir n
Tam oxu »...genə. Aşıq Ələsgər. Əziziyəm, genə sən; Səfa gəldin genə sən; Fikrim, zikrim, xəyalım; Sənsən, sənsən, genə sən. (Bayatı).
Tam oxu »...Ticarət gəmisi. – Gəmisini itirən çarığını axtarmaz. (Ata. sözü). Elə bil gəmilər suda üzməyir; Əlvan çiçəklərin içində üzür. O.Sarıvəlli. □ Gəmi dəf
Tam oxu »klas. bax gahı. Gəhi babi, gəhi mürtəd, gəhi kafir adlandım; Döyüldüm, şaşqalandım, güllələndim, bəlkə odlandım. Ə.Nəzmi.
Tam oxu »...zəifləmək. Uşaq günü-gündən geri gedir. – Ağabəy bir gün baxıb gördü, elə qız günü-gündən geri gedir. (Nağıl). [Sultan bəy:] Beş ildir ki, günü-gündə
Tam oxu »...Geniş vəsait. Geniş imkanlar. 5. məc. Hamını, yaxud çoxunu əhatə edən, hamıya yaxud çoxuna şamil olan; kütləvi. Geniş tamaşaçı kütləsi. Geniş müşavir
Tam oxu »...dəfinə. Görüb, Vahid, xəyal etdim üzündə zülfi-pürçinin; Ki, guya gənc üstündə yatıbdır əjdaha zülfün. Ə.Vahid.
Tam oxu »1. прил. цӀийи-цӀийи; yeni-yeni adamlar цӀийи-цӀийи инсанар; 2. нареч. цӀийиз-цӀийиз, са тӀимил вилик, гила-гила.
Tam oxu »1. sif. Təzə-təzə. Yeni-yeni evlər. Yeni-yeni adamlar. Yeni-yeni qüvvələr. – [Mirpaşa:] Amma çox sağ ol, usta, mən səndən yeni-yeni şeylər öyrəndim. Z
Tam oxu »прил. новые, (всё) новые и новые. Yeni-yeni duyğular новые чувства, yeni-yeni çətinliklər всё новые и новые трудности, yeni-yeni şəhərlər новые города
Tam oxu »[ər.] Övlad, oğullar. □ Bəni-adəm – insan, adam. Mən bəni-adəm üçün görməmişəm səcdə ola. S.Ə.Şirvani. Bəni-insan – bax bəni-adəm. Bir tərəf qurd edib
Tam oxu »is. [ər.] Düşmən. Hay-hay deyib qənim üstə varanda; Kəllə gərək bu meydanda qalanı. “Koroğlu”. Bax, bizim qənimimiz indiyədək bizi əsarətdə saxlayan h
Tam oxu »...bədəninə yapışıb onların qanını soran buğumayaqlı parazit. İti gənə basıb. İnsana xəstəlik keçirən gənələr xüsusi bir qrup təşkil edir. □ Hörümçək gə
Tam oxu »is. [ər.] Şəkər çuğunduru və ya şəkər qamışından hasil edilən ağ kristal şəklində şirin qida maddəsi; şəkər. Parça qənd. Tikə qənd (doğranmış halda ol
Tam oxu »...deyil, gəlindir. Özü də deyirlər, gözəl bir gəlin olub. Elə bir gəlin ki, su sonası kimi, bir qənir üzünə baxmaq olmurmuş. İ.Şıxlı.
Tam oxu »sif. və zərf [ər.] 1. Rədd edilməsi mümkün olmayan, etiraza yol verməyən; pozulmaz, möhkəm. Qəti əmr. Qəti tapşırıq. Qəti qərar. – Sarxan xırıltılı sə
Tam oxu »sif. [ər.] Qüvvətli, güclü, möhkəm. Beşinci tühaf “Sofi Hüseyn” adı ilə məşhur uzunboylu, ağ uzun saqqallı, qəvi heykəl bir kişi idi. Ə.Haqverdiyev. İ
Tam oxu »1. широкий, обширный, просторный, свободный, вместительный, размашистый; 2. широко, размашисто;
Tam oxu »sif. [ər.] Alçaq, rəzil. …Dəni məqsədlilərin burada şəltəsi işləməz… Onları kənar etmək, öz məqamlarına qovmaq lazımdır. Ü.Hacıbəyov. Bəzən mühit ən g
Tam oxu »Arabic1 n ərəb dili; She is studying Arabic O, ərəb dilini öyrənir Arabic2 adj ərəb; ~ literature ərəb ədəbiyyatı; ~ numeral ərəb rəqəmi (məs. 1. 2. 3
Tam oxu »араб söz. sif.; арабский язык ərəb dili; ◊ арабские цифры ərəb rəqəmləri (1, 2, 3, 4...); арабская лошадь ərəb atı.
Tam oxu »1. ərəb; араб чӀал ərəb dili, ərəbcə; араб чӀалал ərəb dilində, ərəbcə; араб уьлквеяр ərəb ölkələri; 2. məc. qara adam, zənci mənasında; * араб балкӀа
Tam oxu »Arab n 1. ərəb, ərəb qadın / qız; the ~s top. i. ərəblər; 2. ərəb atı; ◊ city street ~ küçə uşağı, sahibsiz uşaq
Tam oxu »f. 1. Ərəb dilini, adət və ənənələrini qəbul etdirmək, ərəb milləti içərisində əritmək. 2. Dilə çoxlu ərəb söz və ifadələri gətirmək, yaxud ana dilini
Tam oxu »is. [ər. və fars. …şünas] Ərəb dili və ədəbiyyatı mütəxəssisi, ərəb filologiyası mütəxəssisi.
Tam oxu »Ə’RAB ə. «ərəb» c. ərəblər; t. çöldə yaşayan ərəb qəbilələrindən olan; çöllü, bədəvi.
Tam oxu »...əvəz etmə, əvəz edilmə; 2) canişinlik, müavinlik; 3) xəlifəlik; 4) ərəb xəlifələrinin hakimiyyəti dövrü, ərəb imperiyası.
Tam oxu »