qəni-qəni

Həkim Qəni (azərb. Hüseynov Qəni Hüseynqulu oğlu‎, 16 fevral 1918, Bakı - 10 iyun 2008, Bakı) — şair, qəzəlxan, füzulişünas alim, tərcüməçi, tibb xidməti polkovniki, prezident təqaüdçüsü. == Həyatı == Həkim Qəni 16 fevral 1918-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. Ali təhsilini Tibb İnstitutunda almışdır (1936-1941). İkinci Dünya Müharibəsinin iştirakçısı olmuş, müharibədə hərbi həkim kimi fəaliyyət göstərmişdir (1941-1945). 1967-ci ildə ordudan tərxis olunub və o, Mirqasımov adına Mərkəzi Xəstəxananın nevropotologiya şöbəsinə rəhbərlik edib. Uzun illər Azərbaycanın baş nevropotoloqu olub. Şair Əliağa Vahidin şəxsi həkimi və yaxın dostu olmuşdur. 1990-cı ildən (başqa məlumata görə 1993-cü ildən) etibarən Vahid poeziya evində “Vahid“ ədəbi şairlər məclisinə sədrlik etmişdir. Həkim Qəni 10 iyun 2008-ci ildə Bakı şəhərində ürək çatışmazlığından vəfat etmiş və öz vəsiyyətinə uyğun olaraq Yasamal qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur.

Əşrəf Qəni (puşt. اشرف غني Aşraf Ğanī, dəri اشرف غنی Aşraf Ğanī (2015-ci il noyabr ayına qədər Əşrəf Qəni Əhmədzay); 19 may 1949, Lövgər vilayəti) — Əfqanıstan siyasətçisi, 29 sentyabr 2014-cü ildən 15 avqust 2021-ci ilədək Əfqanıstanın keçmiş prezidenti.

Qəni Məmmədovun evi — Asəf Zeynallı 45 küçəsində, Bakının tarixi hissəsində, İçərişəhərdə köhnə yaşayış binası, yerli əhəmiyyətli memarlıq abidəsi. == Tarixi == 1906-cı ildə inşa edilmiş, 1646-cı ilədək bir mədrəsənin ərazisində tikilmiş, onlardan yalnız bir daş portalı indi qorunub saxlanılmış və indi miniatür memorandum mağazasına giriş kimi istifadə edilmişdir. Evin tikintisində müştəri Rusiya, Mərkəzi Asiya və İran arasında yüklərin daşınması üçün uğurlu pambıq treyder, dəniz gəmilərinin sahibi Qəni Məmmədovdur. Layihəni 1910-cu ildə Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı və əvvəllər Semaşko adına xəstəxana tikən Sankt-Peterburq Mühəndislik və İnşaat İnstitutunun (1901) məzunu olan memar Nikolay Bayev (1878-1949) tərəfindən icra edilib. Bu dövrün şərq və qərb arxitekturası üslublarını birləşdirən üç mərtəbəli yaşayış binası, məşhur Bakı podratçıları, Imran qardaşları və Hacı Qasımovların nəzarəti altında bir il, 1908-1909-cu illərdə, bina ölçüsünü və bədii detalların sayını nəzərə alaraq inanılmaz qısa müddətdə inşa edilmişdir. Bütün xarici divarlar 90 sm qalınlığa malikdir. Əsas girişin möhtəşəm nərdivanları çox mürəkkəbdir, şüaların divarları hər iki tərəfdə möhtəşəm fresklərlə bəzədilib. Bakıda Sovet hakimiyyətinin qurulması ilə Məmmədov əvvəlcə Rusiyaya, sonra Polşaya yola düşüb. 1920-ci ildən sonra ev bir neçə ildir boş idi. Daha sonra dövlət müəssisələri, sonra bir uşaq bağçası burada olmuş, sonra birinci və ikinci mərtəbələr çoxsaylı mənzillərə bölünmüşdür.

Əşrəf Qəni (puşt. اشرف غني Aşraf Ğanī, dəri اشرف غنی Aşraf Ğanī (2015-ci il noyabr ayına qədər Əşrəf Qəni Əhmədzay); 19 may 1949, Lövgər vilayəti) — Əfqanıstan siyasətçisi, 29 sentyabr 2014-cü ildən 15 avqust 2021-ci ilədək Əfqanıstanın keçmiş prezidenti.

Ayətullah Şeyx Qəni Axund Badkubeyi (1881, Bakı – 1931, Bakı) — alim. == Həyatı == 1881-ci ildə Bakı şəhərində ruhani ailəsində dünyaya gəlmişdir. Atası Abdulla oğlunu bir ruhani kimi görmək istəyirdi. Elə bu məqsədlə onu mollaxanaya qoyur. Bir sıra elmlərdən xəbərdar olan Şeyx Qəni Içəri Şəhərdəki "Sınıqqala" adı ilə tanınan Məhəmməd məscidinin nəzdindəki Mirzə Həsib Qüdsinin mədrəsəsinə daxil olur. Dərin istedada və zəkaya maik olan Şeyx Qəni Axund ilahiyyat elmləri ilə yanaşı ədəbiyyatı, riyaziyyatı, təbabəti, tarixi, astranomiyanı və s. elmləri öyrənir. Bir müddət doğma şəhərində təhsil alan şeyx Qəni Axund, Zöhrə adlı xanımla ailə həyatı qurur və İranın Qum şəhərinə getmək qərarına gəlir. Dörd ildən artıq Qum şəhərində təhsil alan Şeyx Qəni Axund oradan İraqın Kərbəla şəhərinə yollanır. Tələbəlik illərində Həcc ziyarətində olur.