Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
Ərazi
Ərazí — Hər hansı bir sərhəd cərçivəsi ilə əhatə edilmiş səth.
Ərciz
Ərciz — Yelizavetpol (Gəncə) Qazax Şəmşəddin qəzasında, indi Barana (Noemberyan) rayonunda kənd.
Ərciş
Ərciş — inzibati cəhətdən Türkiyənin Van ilinə daxil olan ilçələrdən biri. == Ərazi == Ərciş ilçəsi 2,115 km² ərazini əhatə edir.Van gölündən 5 km məsafədə qurulan Ərciş, Vandan 100 kilometr aralıdır. == Əhali == Türkiyə Statistika Qurumunun 31 dekabr 2011-ci il tarixinə olan olan məlumatına əsasən Ərciş ilçəsinin faktiki əhalisi 159,450 nəfərdir (82612 nəfəri kişilər, 76838 nəfəri qadınlar). Onlardan 76,463 nəfəri (40195 nəfəri kişilər, 36268 nəfəri qadınlar) şəhər əhalisi, 82,987 nəfəri (42417 nəfəri kişilər, 40570 nəfəri qadınlar) isə kənd əhalisidir. === Milli tərkibi === Bölgədə əsasən Türklər (daha çox azərbaycanlılar) və kürdlər yaşayır.Ərciş əhalisinin kürdlər, azərbaycanlılar (kürəsünnilər), Anadolu türkləri və sonradan Əfqanıstandan burada yerləşdirilmiş qırğızlardan ibarətdir.
Əraf
7-ci surə
Asılı ərazi
Asılı ərazi, asılı sahə və ya asılılıq — suveren bir dövlət olaraq tam siyasi müstəqillik və ya suverenliyə sahib olmayan, ancaq siyasi olaraq onu idarə edən dövlətin inteqral ərazindən kənarda olan ərazi.
Federal Ərazi
Federal ərazi — federasiya quruluşlu bəzi dövlətlərdə ölkənin inzibati bölgüsünə daxil olan subyektlər tərəfindən deyil, birbaşa federal hökumət tərəfindən idarə olunan xüsusi ərazi. Bu tip bölgüyə, əsasən federal paytaxtın yerləşdiyi ərazilər daxil olur.
Məsqət ərazi
Məsqət — tarixi Azərbaycan ərazisinin bir hissəsi. Massaget tayfalarının məskunlaşdığı həmin ərazi e.ə. VII əsrdən müstəqil Massaget şahlığının ərazisi olsa da, sonradan Qafqaz Albaniyasının, daha sonra isə Şirvanşahlar dövlətinin tərkibinə daxil olmuşdur. Ərazidə ilk siyasi qurum olan Massaget şahlığı isə daha çox fars Əhəməni şahı II Kirin başını kəsərək qətlə yetirmiş cəsur qadın hökmdar Tomrisin adıyla məşhurlaşmışdır. == Tarixi == V–VII əsr erməni mənbələri maskut tayfalarının məskunlaşdıqları Məsqət vilayətinin adını çəkirlər. Sonralar IX–X əsr ərəb mənbələrində Samur çayı, Xəzər dənizi, ləkzlər ölkəsi və Şəbəranla həmsərhəd olan bərəkətli Məsqət – Maskut (indiki Müşkur) vilayətlərindən bəhs edilir. Onun ilkin adı – Maskut, yaxud Maşkut qədim massagetlərin adı ilə bağlıdır. Ammian Marsellinə (IV əsr) görə, alanlar qədim massagetlərdir və deməli, Məsqətin qədim sakinləridir. "Tarix-i əl-Bab"da Şirvana və Dərbəndə hücumlar edən alanların adı dəfələrlə çəkilir. Dərbəndin cənubunun hidronimikasında, ehtimal ki, alan dili leksikasına mənsub olan Rubas ("Tülkü") və Samur çay adları qalmışdır.
Raciv Motvani
Raciv Motvani (ing. Rajeev Motwani) - Google veb axtarış sisteminin yaradıcılarından biri, professor. == Həyatı == Raciv Motvani 1962-ci il martın 26-da Hindistanın Yeni Dehli şəhərində anadan olub. Larri Peyc və Sergey Brinlə birlikdə dünyanın ən nəhəng internet axtarış sistemi olan Google veb axtarış sistemini yaradıb. O, 5 iyun 2009-cu ildə hovuzda boğularaq ölüb. == Ölümü == Stenford Universitetinin professoru olan Raciv Motvani üzməyi bacarmırmış. Yaxınlarının sözlərinə görə, o üzgüçülük kursuna getməyi planlaşdırırmış. Professor gecə saatlarında hovuza yıxılıb. Xidmətçisi səhər işə gələrkən Kaliforniyadakı evində, bağçadakı hovuzda Motvaninin cəsədini tapıb.
Raciv Qandi
Raciv Ratna Qandi (hind. राजीव गाँधी, 20 avqust 1944[…], Bombey, Britaniya Hindistanı – 21 may 1991[…]) — hind siyasi xadimi, 1984—1989-cu illərdə Hindistanın baş naziri. == Həyatı == 20 avqust 1944-cü ildə İndira Qandi və Feroz Qandi ailəsində anadan olmuşdur. Raciv babası Cəvahirləl Nehrunun evində böyüyüb. Hindistanda seçilmiş bir məktəbdə, daha sonra London Universiteti və Kembric Universitetinin Triniti Kollecində təhsil almışdır. 1965-ci ilin yayında Raciv İtaliyadan Sonya Qandi ilə görüşdü. Sonya ilə ingilis dilini öyrəndi və Raciv mühəndis-mexanik ixtisasında təhsil aldı. 1968-ci ilin yanvarında Raciv və Sonya Dehlidə evləndilər. 1970-ci ilin iyun ayında onların oğlu Rahul, 1972-ci ilin yanvarında qızları Priyanka anadan oldu. 1968-1980-ci illərdə Hindistana qayıtdıqdan sonra Hindistan Havayollarında pilot, sonra isə ekipaj komandiri olaraq çalışdı.
Radif Akçurin
Radif Qaley oğlu Akçurin (rus. Радиф Галеевич Акчурин; 1 iyun 1985) — kureş güləşi üzrə dünya çempionu. == Həyatı == Başqırdıstan Respublikasının Fyodorvski rayonunda anadan olmuşdur. "Batır" yeniyetmələr klubunun şagirdi, rəhbərlərindən biri atası Qaley Zaynulloviç Akçurin olmuşdur. Radif rayonlar arası keçirilən sabantuy yarışlarının bir neçə dəfə qalibi olmuşdur. 28 iyun 2008-ci ildə 90 kq-dan yuxarı çəki dərəcəsində Başqırdıstan Respublikası kureş milli güləşi üzrə turnirin qalibi olmuşdur, turnir "Batır-2008" sabantuy yarışlarının rayon və şəhər qalibləri arasında keçirilirdi. 16 aprel 2010-cu ildə Başqırdıstan kənd idman oyunları hesabat yarışlarında birinci yeri tutmuşdur. 24 aprel 2010-cu ildə Ufada keçirilən Böyük Vətən Müharibəsi Qələbəsinin 65-ci ildönümünə həsr olunmuş kureş milli güləş üzrə açıq respublika turnirində birinci yeri tutmuşdur. 12 İyun 2010-cu ildə Başqırdıstan Respublikasının İşimbay rayonunda keçirilən Salavat Yiynı bayramında kureş güləşçiləri arasında mütləq çempion adını qazandı.
Raqif Abbasov
Raqif Abbasov (tam adı: Abbasov Raqif Arif oğlu) — Bakı Şəhər Gənclər və İdman Baş İdarəsinin rəisi, Milli Olimpiya Komitəsinin üzvü, Azərbaycan Respublikasının Fəxri Bədən Tərbiyəsi və İdman İşçisi (2021). == Həyatı == Abbasov Raqif Arif oğlu 22 noyabr 1976-cı ildə Cəlilabad rayonu, Göytəpə şəhərində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 1993-cü ildə Bakı şəhəri 151 saylı orta məktəbi bitirmişdir. Azərbaycan Texniki Universiteti 1993–1997-ci illərdə (mühəndis) əyani, Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyası 1999–2003-cü illərdə (Bədən Tərbiyəsi və İdman) qiyabi, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyası 2005–2007 (Dövlət və Bələdiyyə) müdavim əyani, Elm və Təhsil Mərkəzi Təfəkkür Universiteti 2000–2002-ci illərdə (nəqliyyatın istismarı) magistr əyani bitirmişdir. Türk, Rus, İngilis dillərini bilir. Ehiyatda olan zabitdir. === Ailəsi === Ailədir, üç övladı var. == Fəaliyyəti == === Əmək fəaliyyəti === 1997–1998-ci illərdə Azərbaycan Ticarət Səhmdar Cəmiyyəti aparıcı məsləhətçi işləyib. 1999–2001 Gənclər və İdman Nazirliyi baş məsləhətçi işləmişdir. 2002–2005 Gənclər və İdman Nazirliyi sektor müdiri, 2005–2007 Gənclər və İdman Nazirliyi Mətbuat katibi-şöbə müdiri işləyib.
Raqif İsrayılov
Raqif İbadulla oğlu İsrayılov (11 mart 1975, Şamaxı rayonu) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin polkovniki. İkinci Qarabağ müharibəsinin iştirakçısı, Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı. == Həyatı == İsrayılov Raqif İbadulla oğlu 1975-ci il mart ayının 11-də Şamaxı rayonunun Qurdtəpə kəndində anadan olub. 1981-ci ildə Qurdtəpə kənd orta məktəbinə daxil olub, 1991-ci ilə qədər həmin məktəbdə təhsil alıb. 1993-cü il aprelin 20-də Şamaxı rayon hərbi komissarlığından Azərbaycan Respublikası Ordu sıralarına çağırılıb və aprel ayının 20-dən N saylı hərbi hissədə həqiqi hərbi xidmətə başlayıb. 1993-cü il avqustun 12-də Bakı Ali Birləşmiş Komandanlıq Məktəbinin xüsusi fakültəsinə daxil olub və 1997-ci il iyulun 17-də həmin məktəbi taktiki mühəndis qoşunları komandiri ixtisası üzrə bitirib. Azərbaycan Respublikası müdafiə nazirinin 31.07.1997-ci il tarixli əmri ilə hərbi rütbəsi verilib. Ailəlidir, 2 qız, 1 oğlan övladı var. == Hərbi xidməti == 1997-ci il iyulun 31-dən 1998-ci il mayın 16-na kimi hərbi hissənin ponton-keçid bölüyünün ponton-keçid taqımının komandiri, 1998-ci il mayın 16-dan 1999-cu il fevralın 6-nadək hərbi hissənin mühəndis-istehkam bölüyünün maneəqurma taqımının komandiri, 1999-cu il fevralın 6-dan 2000-ci il iyunun 26-na kimi hərbi hissənin mühəndis-istehkam bölüyünün komandiri olub. 1999-cu il fevralın 1-də hərbi hissənin ərazisində Sovet ordusu tərəfindən basdırılmış minaların çıxarılması zamanı mina partlayışı nəticəsində yaralanıb.
Rasif Məmmədov
== Siyahı ==
Tarixi ərazi
Tarixi ərazi və ya miras bölgəsi, tarixi və ya memarlıq səbəbiylə dəyərli sayılan köhnə tikililərin olduğu şəhərin bir hissəsidir. Tarixi rayonlar şəhərin mərkəzi ola da bilər, olmaya da bilər. Tarixi ərazilər ticarət rayonları, inzibati rayon və ya sənət rayonları ilə əlaqəli ola bilər və ya bunların hamısından ayrı ola bilərlər. == Kanada == Kanadada bu cür rayonlara "miras qoruma bölgələri" və ya "miras qorunma bölgələri" deyilir və əyalət qanunvericiliyi ilə tənzimlənir. == Amerika Birləşmiş Ştatları == Amerika Birləşmiş Ştatlarının bir çox yurisdiksiyasında təyin edilmiş tarixi rayonları müəyyən edən və qoruyan xüsusi qanunvericilik var. == Birləşmiş Krallıq == "Tarixi rayon" termini Birləşmiş Krallıqda istifadə edilmir. Ekvivalent şəhər əraziləri Qoruma Sahələri kimi tanınır. == İran == İran İrs və Turizm Təşkilatı dəyərli tarixi abidələri və ərazilərinə görə bir neçə şəhər seçmişdir. Baft-e Tarixi (fars dilində: بافت تاریخی və ya tarixi toxuması) bu bölgələrin adlandırıldığı bir addır. Nayin, İsfahan və Yəzd tarixi rayonları olan İran şəhərlərinə nümunədir.
Tağı Ərani
Tağı Əbülfət oğlu Ərani (5 sentyabr 1902, Təbriz – 4 fevral 1940, Tehran) — İran inqilabçısı və milliyətçisi, fars dilində nəşr olunan "Dünya" marksist jurnalının təsisçisi və redaktoru. == Həyatı == === Uşaqlıq və yeniyetməlik illəri === Tağı Ərani 1902-ci il sentyabrın 5-də Təbriz şəhərində, məmur ailəsində anadan olmuşdur. Atası Əbülfət Ərani İranın maliyyə nazirliyində vergi yığan idi. Bu vəzifə az müddətdə xeyli var-dövlət toplamaq imkanı verirdi. Bir çox mə'murlar belə də edirdilər: onlar soyğunçuluq və aldatma yolu ilə dövlət yığır, özləri üçün mənsəb və rütbə satın alırdılar. Lakin Əbülfəth Ərani bu yol ilə gedə bilmirdi; o, öz vəzifəsini namus və vicdanla yerinə yetirir, yeri düşəndə zəhmətkeşlərin ağır vəziyyətini yüngülləşdirirdi. 1907-ci ildə Ərani ailəsi Tehrana köçdü. Bundan sonra Əbülfət Ərani öz xidmətinə görə tez-tez və uzun müddətə əyalətlərə getməli olurdu. Evi dolandırmaq və uşaqları böyüdüb tərbiyələndirmək dərd–sərini Tağının anası çəkirdi. Bu zəhmətsevən, xeyirxah və mehriban qadın evi bacarıqla dolandırır, uşaqları–bircə oğlunu və iki qızını nəvazişlə tərbiyələndirirdi.
Urbanizasiyalaşmış ərazi
Urbanizasiyalaşmış ərazi, urbanizasiyalaşmış sahə, urbanizasiyalaşmış region, şəhər sahəsi, şəhər aqlomerasiyası, şəhər regionu, şəhər bölgəsi, urbanizasiyalaşmış şəhər regionu, kütləvi yaşayış sahəsi, kütləvi yaşayış məntəqəsi və ya metropoliya ərazisi əhalinin yüksək sıxlığı və strukturlaşdırılmış infrastrukturu olan bir yaşayış yeridir. Şəhər əraziləri urbanizasiya yolu ilə yaradılır və şəhər morfologiyası ilə şəhərlər, qəsəbələr, konurbanizasiya və ya şəhərətrafı zonalar kimi təsnif edilir.
Xələfbəyli (ərazi)
Xələfbəyli qışlağı — Qaradağ vilayətinin Kərmədüz mahalının ərazisində yerləşir. == Tarixi == İran şahının vəliəhdi Abbas mirzə naibəssəltənə Mehdiqulu xan Cavanşirin küşikçibaşısı Xələf bəy Yağləvəndli-Cavanşirə yurd yeri vermişdi. 1828-ci ildə Xələf bəy Qarabağa dönəndən sonra bu yurdda Hacıəlili elinin Gəncəli oymağı yerləşdi. Aslanduz-Xumarlı yolunun sağ tərəfində qərar tutur.
Şott (ərazi)
Şimal-qərbi Afrikada, dibində duz qatı olan qapalı çökəklik. Şott gur yağışlarda şor gölə çevrilir. Ən geniş Şottlar Böyük səhranın şimal-qərb sərhədi boyunda və Atlas dağlarındadır.
Ştiriya (ərazi)
Ştiriya — Avstriyanın federal əyaləti. Ştiriyanın inzibati mərkəzi Qrasdır. Ştiriya Avstriyanın Sloveniya ilə həmsərhəd olan federal əyalətidir və o, orta əsr qalalarının çoxluğuna və "Göllər şəhəri"Zaltskammerguta görə məşhurdur. Antik qalalar və monastrlar əyalətin ərazisi boyu səpələnmişdir. Burada got kilsəsi ilə ən böyük barokko qəsri Rigersburg, cəngavər zalı və orta əsr silahlarının kolleksiyası , Renesans dövrü qalası Herbershtajn (XIII–XVII əsrlər) Siah-yaraq müzeyi və ailə portretləri zalı;ziyarət kilsəsi Mariatsell(1157) , gümüş mehrablı kiçik kilsə (1727) və XIII əsrin möcüzəvi heykəli Nojburg-an-der-Mjurtsdakı keçmiş Sistersian abbatlığı , Foreydəki Avqust monastrı (11630) Reyndə ən qədim Avstriya Sisterian monastrı (1129), və ya Gessdəki Benedikt monastrı (1000) və digər tarixi və memarlıq abidələri vardır.
Ərazi bütövlüyü
Ərazi bütövlüyü — dövlətləri başqa dövlətin ərazi bütövlüyü və ya siyasi müstəqilliyi əleyhinə güc tətbiq etməkdən çəkindirən beynəlxalq hüququn prinsipi. Bu prinsip BMT Nizamnaməsinin 2-ci maddəsinin 4-cü bəndində dolayı yolla əks olunmuşdur. Güc tətbiq etməklə ərazi bütövlüyünün pozulması təcavüz aktı hesab olunur. Son zamanlar bu prinsiplə BMT Nizamanməsinin 73 (b) maddəsində qeyd olunmuş və "özünüidarəni inkişaf etdirmək, həmin xalqların siyasi səylərini lazımi qaydada nəzərə almaq və hər bir əraziyə və onun xalqlarına xas olan spesifik hallara və müxtəlif inkişaf səviyyələrinə uyğun olaraq, onlann azad siyasi institutlarının mütərəqqi inkişafına kömək etmək" kimi məqsədləri özündə ehtiva edən humanitar müdaxilə konsepsiyası arasında gərginlik yaranmışdır. == Tarixi == Məlum olduğu kimi, tarixən müəyyən bir əraziyə iddia edən siyasi qurumlar olmuşdur. Bu ərazilərə sahiblənmək çox vaxt müharibə hesabına olurdu və adətən döyüşlə nəticələnirdi. Bəzən də eyni ərazidə mövcud bir neçə ali hakimiyyət qüvvəsi bir-biri ilə müharibə vəziyyətində olurdu. Qədim və orta əsrlərdə zadəganlar hələ də eyni kralı və ya imperatoru qəbul etsələr də, vətəndaş müharibələri baş verirdi. Məsələn, qədim Çində Şərqi Çjou sülaləsinin formal olaraq hakimiyyətdə olduğu dövrü əhatə edən Çunçyu dövrünü nümunə göstərmək olar. Eləcə də katolik monarxları eyni Papanın dini hakimiyyətini tanısalar da, tez-tez bir-biriləri ilə mübarizə aparırdılar.
Ərazi mübahisələri
Ərazi mübahisəsi – bir neçə dövlətin bir ərazi üzərində iddia etməsi. == Ümumi == Ərazi Münaqişələri iki və ya daha çox ərazi vahidi arasında yada mülk üzərində (onun idarəsi), adətən yeni bir dövlətlə işğalçı güc arasında ərazi üzərində olan anlaşmazlıqdır. Bu münaqişələr mədəniyyət, din, etnik milliyətçilik kimi səbəblərdən yaranması ilə yanaşı əsasən çaylar, münbit torpaqlar mineral və neft ehtiyatları kimi təbii resurslara sahibliklə də bağlıdır. Ərazi münaqişələri müharibələrin və terrorizmin əsas səbəblərindən biridir çünki dövlətlər çox vaxt işğal yolu ilə ərazi üzərində öz suverenliklərini təsdiq etməyə və qeyri-dövlət qurumları isə terror hadisələri ilə siyasətçilərin fəaliyyətlərinə təsir etməyə çalışarlar. Beynəlxalq Hüquq bir dövlətin başqa bir dövlətin ərazisini ilhaqında güc tətbiq edilməsini dəstəkləmir.
Ərcin (Sultaniyə)
Ərcin (fars. ارجين‎) — İranın Zəncan ostanı Sultaniyə şəhristanının ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 164 nəfər yaşayır (48 ailə).
Ərciş qalası
Evliya Çələbi'yə görə ərciş qalasi Səlcuqlu Sultanı Qılıç Arslan tərəfindən Hicri 521 (M. 1127) ilində tikilmiçdir. Van Gölü suları altında qalmış olan qalanin sadəcə iki bədəni ayaqda qaldığından tam olaraq nə zaman yaptırıldığı bilinməməktədir. Ancaq, əsas qənaatə görə Elxanlı hökümdarı Olcaytu'nun vəziri Tacəddin Əli Şah tərafindən 14. əsrdin əccələrində inşaası başladılmışdır. 1420 tarixində Təbriz yaxınlarında Teymuroğlu Şahruh ilə qarşılaşacağı zaman vəfat edən və cənazəsi dəvə belində Ərcişə getirilen Kara Koyunlu hükümdarı Kara Yusuf Beg'e ait olabileceği düşünülmektedir. Ancak, Qara Yusif'in cənazəsinin sağlığında tikdirmiş olduğu, Ərciş Qalası yaxınındaki Van Gölü suları altında qalmış olan Qara Yusif Zaviyəsi yanında inşa edilən kümbətə dəfnədilmiş olması daha doğru kəbul edilir. 1592 ilinə ait Van Bəylərbeyliği ile əlaqəli vəqif dəftərində; Qara Yusif'un Ərciş Qalasındakı zaviyısindı mıtfun olduğu qeyd edilmişdir.
Ərazi mübahisəsi
Ərazi mübahisəsi – bir neçə dövlətin bir ərazi üzərində iddia etməsi. == Ümumi == Ərazi Münaqişələri iki və ya daha çox ərazi vahidi arasında yada mülk üzərində (onun idarəsi), adətən yeni bir dövlətlə işğalçı güc arasında ərazi üzərində olan anlaşmazlıqdır. Bu münaqişələr mədəniyyət, din, etnik milliyətçilik kimi səbəblərdən yaranması ilə yanaşı əsasən çaylar, münbit torpaqlar mineral və neft ehtiyatları kimi təbii resurslara sahibliklə də bağlıdır. Ərazi münaqişələri müharibələrin və terrorizmin əsas səbəblərindən biridir çünki dövlətlər çox vaxt işğal yolu ilə ərazi üzərində öz suverenliklərini təsdiq etməyə və qeyri-dövlət qurumları isə terror hadisələri ilə siyasətçilərin fəaliyyətlərinə təsir etməyə çalışarlar. Beynəlxalq Hüquq bir dövlətin başqa bir dövlətin ərazisini ilhaqında güc tətbiq edilməsini dəstəkləmir.
Rakif Babayev
Araçın
Araçın -Qərbi Azərbaycanın Talin rayonunda kənd adı. == Tarixi == Araçın -Qərbi Azərbaycanın (indiki Ermənistan Respublikası) Talin rayonunda kənd adı. XX əsrin 30-cu illərində kənd ermənicə Davidaşen adlandırılmışdır. Həmçinin Araçın Ermənistanda Zəngəzur dağ silsiləsində zirvələrdən birinin adıdır. == Xarici keçidlər == Qərbi Azərbaycan: azərbaycanlılara qarşı genosid demoqrafik statistika güzgüsündə Arxivləşdirilib 2015-11-16 at the Wayback Machine Qərbi Azərbaycanın türk mənşəlli toponimləri Arxivləşdirilib 2014-09-04 at the Wayback Machine Vandalizm: tarixi adlara qarşı soyqırımı. Bakı, "Təhsil", 2006, 92 səh.
Kəraçi
Kəraçi — Pakistanda şəhər.
Erciş
Ərciş — inzibati cəhətdən Türkiyənin Van ilinə daxil olan ilçələrdən biri. == Ərazi == Ərciş ilçəsi 2,115 km² ərazini əhatə edir.Van gölündən 5 km məsafədə qurulan Ərciş, Vandan 100 kilometr aralıdır. == Əhali == Türkiyə Statistika Qurumunun 31 dekabr 2011-ci il tarixinə olan olan məlumatına əsasən Ərciş ilçəsinin faktiki əhalisi 159,450 nəfərdir (82612 nəfəri kişilər, 76838 nəfəri qadınlar). Onlardan 76,463 nəfəri (40195 nəfəri kişilər, 36268 nəfəri qadınlar) şəhər əhalisi, 82,987 nəfəri (42417 nəfəri kişilər, 40570 nəfəri qadınlar) isə kənd əhalisidir. === Milli tərkibi === Bölgədə əsasən Türklər (daha çox azərbaycanlılar) və kürdlər yaşayır.Ərciş əhalisinin kürdlər, azərbaycanlılar (kürəsünnilər), Anadolu türkləri və sonradan Əfqanıstandan burada yerləşdirilmiş qırğızlardan ibarətdir.
Xraçik Babayan
Xraçik Babayan (1 avqust 1996) — Ermənistanlı atıcı. Xraçik Babayan Ermənistanı 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Xraçik Babayan birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında kişilər 10 m məsafəyə pnevmatik tapança yarışında iştirak etdi. Ümumilikdə 621.5 xal toplayaraq 24-cü yeri tutdu və finala vəsiqə qazana bilmədi.
Əl-Kəraçi
Əl-Kəraçi (tam adı:Əbu Bəkr Məhəmməd ibn əl-Həsən; 13 aprel 953, Kərəc, Abbasilər xilafəti – təq. 1029) — İran riyaziyyatçısı. == Həyatı == 13 aprel 953-cü ildə Bağdadda doğulub. 1029-cu ildə vəfat edib. == Fəaliyyəti == "Hesab elmi haqqında kafi kitab", cəbrə aid "əl-Fəxri" kitablarının müəllifidir.
Aracı dağı
Aracı dağı – Şahbuz rayonu ərazisində dağ (hünd. 3071,6 m). Zəngəzur silsiləsinin suayırıcısında zirvə. Naxçıvançayın Şahbuzçay və Əlincəçayın Ərəfsəçay qollarının mənbə hissəsində, Keçili kəndidən 6,5 km şərqdədir. Alt Pliosen yaşlı dolerit və andezit-dasit tərkibli uzunsov ştok formalı subvulkanik kütlənin əmələ gətirdiyi günbəzvari yüksəklikdir. Tektonik cəhətdən Ordubad qarılma zonasının Şahbuz seqmentinin şimal-şərq cinahına aid Toğluqaya-Üçqardaş maili əyilməsinin hüdudlarında yerləşir. Şimal-şərq və şimal-qərb istiqamətli qırılmaların kəsişmə düyününə aid edilir.
Ay erası
Yerdə sıxılma nəticəsində ilkin nüvədə və mantiyada yüksək təzyiq yaranmışdır. Bunun nəticəsində radiaktiv elementlərin (uran, radium, torium, plutonium) zəncirvari parçalanma reaksiyaları baş vermişdir ki, bunun da nəticəsində temperatur qalxmışdır. Yerin daxilində olan mantiya əriyərək odlu kütləyə çevrilmişdir. Ərinti maddələri bərl yer qabığı olmadığından rahatlıqla səthə qalxmışdır. Beləliklə, yer səthini tamamiylə lava axınları tutmuşdur. Ayda da belə bir püskürmələr baş verdiyi üçün bu mərhələ Ay erası adını almışdır. Hazırda Ayın səthində soyumuş lavalar, nəhəng vulkan kraterləri və konusları qalmaqdadır.
Ersin Erçin
Ersin Erçin — Türkiyə diplomatı, Türkiyənin Braziliyadakı səfiri. 1982-ci ildə Türkiyə Xarici İşlər Nazirliyində çalışmağa başlayan Ersin Erçin qurumun Ankaradakı müxtəlif idarələrində, o cümlədən iqtisadi əlaqələr, beynəlxalq təhlükəsizlik, hərbi münasibətlər və tərksilah, Hərbi-Dəniz və Hərbi-Hava Qüvvələri İşləri və s. departamentlərdə işləyib. Bununla belə o, İqtisadi İnkişaf və Əməkdaşlıq Təşkilatı, BMT-də Türkiyənin nümayəndəsi olub, Xartum və Dəməşqdəki səfirliklərdə çalışıb. 2009-cu ildə o, Türkiyənin Braziliyadakı səfiri vəzifəsinə təyinat alıb. E.Erçin eyni zamanda Türkiyə prezidenti Abdulla Gülün Avropada təhlükəsizlik məsələləri üzrə xüsusi nümayəndəsidir. Türkiyə prezidenti Abdulla Gül tərəfindən ATƏT-in dekabrın 1-2-də Astanada keçiriləcək sammitində E.Erçinin namizədliyini irəli sürməsi gözlənilir.
Kanko erası
Kanko (寛弘) – Yaponiyada era. Çoho erasından sonra, Çova erasından isə əvvəl gəlir. Era 1004-cü ilin iyulundan 1012-ci ilin dekabrına kimi davam etmişdir. Bu erada hökmdarlıq etmiş imperatorlar İçico-tenno və Sanco-tenno idi. Murasaki Şikibu öz gündəliyini bu erada yazmışdır. == Era dəyişikliyi == 1004-cü ildə eranın adı bir sıra hadisələri vurğulamaq üçün dəyişdirilmişdir. Əvvəlki eranın başa çatmasından sonra 1004-cü ilin 7-ci ayının 20-ci günündə Kanko erası başlamışdır. == Hadisələr == 17 mart 1008 - Keçmiş imperator Kazan 41 yaşında vəfat etdi. 16 iyul 1011 - İmperator İçico hökmdarlığının 5-ci ilində səltənətdən imtina etdi. Qısa müddət sonra İmperator Sanco taxta çıxdı.
Kaynozoy erası
Kaynazoy və ya kaynozoy erası (rus. Кайнозойская эра, ing. Cainozoic; yun. kainos-yeni və zoe-həyat) — yer qabığı laylarının ümumi stratiqrafik cədvəlində ən yuxarıda yerləşib, Yerin geoloji tarixinin ən yeni erasına müvafiq gəlir. 67 milyon il əvvəl başlayıb, hazırda da davam edir. paleogen, neogen və dördüncü dövr (antropogen) sistemlərinə ayrılır. Kaynozoy erası alp qırışıqlığı ilə əlaqədar olan və Sakit okeanın sahil boyu, Cənubi Avropada və Asiyada ən yüksək dağ sistemlərini əmələ gətirən, intensiv dağ əmələgətirmə hərəkətləri ilə səciyyələnir. Neogenin axırı dördüncü dövrün əvvəlində Avropa, Asiya və Şimali Amerikada qalın materik buzlaşması ilə müşayiət olunan kəskin soyuqlaşma baş vermişdir. Canlı aləmdə məməlilər hakim mövqe tutur. Heyvanlar və bitkilər müasir vəziyyətinə yaxın olmuşdur.
Raçin silsiləsi
Raçin (gürc. რაჭის ქედი)- Gürcüstanın Cənubi Osetiya bölgəsində dağ silsiləsi. Böyük Qafqaz dağlarının mərkəzi hissəsi olub, onun cənubunda yerləşir. Hündürlüyü 2862 m-dir. Bu silsilə şərqdən Kişelta, Çata, Böyük Liaxvi çaylarının hövzələrini, qərbdən isə Djoçoara, Djodjora və Rioni çaylarının hövzələrini ayırır. Burada karst relyef formaları geniş yayılmışdır. Yamaclarda fıstıq və iynəyarpaqlı meşələr, subalp və alp çəmənlikləri ilə əvəz olunur. Cənub-qərb hissəsində Tkibulsk kömür hövzəsi yerləşir. Şimal-şərqində isə Kvaisk qurğuşun-sink filiz yatağı yerləşir.
Reyva erası
Reyva erası (令和時代, Reiwa jidai) – Yaponiyada hazırkı era. Reyva erasının 1 may 2019-cu ildə başlamışdır. Həmin gün İmperator Akihitonun böyük oğlu Naruhito Yaponiyanın 126-cı imperatoru kimi taxtda oturmuşdur. 30 aprel 2019-cu ildə isə İmperator Akihito Payızgülü taxtından imtina etmiş və Heysey erasını başa çatmışdır. 2019-cu il iki eraya ev sahibliyi etmişdir: 30 aprel Heysey 31 olmuş, 1 mayda isə Reyva 1 olmuşdur. == Arxaplan == Yaponiya hökuməti eranın adını canlı yayımlanan mətbuat konfransı vasitəsilə açıqlamışdır: baş katib Yoşihide Suqa lövhədə eranın adını kancilərlə nümayiş etdirmişdir. Baş nazir Şinzo Abe Reyvanın "gözəl şəkildə bir araya gələn insanlar tərəfindən ortaya çıxarılan mədəniyyəti əks etdirdiyini" demişdir. Yaponiya Biznes Federasiyasının keçmiş sədri Sadayuki Sakakibara, Kioto Universiteti professoru və Nobel laureatı olmuş alim Şinya Yamanaka və mükafat qazanmış romançı Mariko Hayaşi də daxil olmaqla 9 nəfərlik ekspert qrupu bu adı 5 namizəd içindən seçmişdir. Reyva sözünün kanci yazılışı qədim şeir antologiyası olan Manyoşudan, xüsusilə də harmoniyanı təmsil edən Yaponiyanın müqəddəs ume güllərindən alınmışdır. == Nüanslar == İlk dəfədir ki, Yaponiyada bir era adı Çin ədəbiyyatından yox, klassik yapon ədəbiyyatından götürülür.