Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • великий князь

    1) В Киевской Руси и в период феодальной раздробленности: глава великого княжества. 2) В Российской империи: часть полного титула российского императора.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • князь

    ...получивших его в награду по указу царя; лицо, носившее этот титул. Великий князь. (в Древней Руси: титул сына, брата или внука русских царей; лицо, н

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • великий

    ...исторических личностей. Пётр Великий. • - великий князь - великое противостояние - не велик барин - не велика барыня - велика важность - велика беда

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВЕЛИКИЙ

    чIехи; великий человек чIехи кас; комната велика кIвал чIехи я. ♦ от мала до велика разг. гъвечIидалай чIехидалди вири.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КНЯЗЬ

    м князь (1. къадим замандин Россияда са областдин, чкадин гьаким ва кьушундии кьил, мес. хан, бег хьтин. 2. гуьгъуьнлай пачагь. 3. виликди Россияда ч

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КНЯЗЬ

    м knyaz (1. qədim Rusiyada qoşun sərkərdəsi və vilayət hakimi; 2. inq. əv. Rusiyada xüsusi xidmətlər üçün verilən və nəslən keçən fəxri rütbə).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕЛИКИЙ

    böyük, ulu

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕЛИКИЙ

    прил. böyük, ulu; ◊ великий пост (dini) böyük pəhriz (xristianlarda pasxadan əvvəl yeddi gün davam edən pəhriz müddəti); великое множество həddindən a

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • великий немой

    О дозвуковом кинематографе.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВЫЛИТЫЙ

    ...tökülmüş qab; 3. dan. tamamilə oxşar, eynilə oxşar, çox oxşayan; он вылитый отец o lap atasına oxşayır (atası ilə yarı almadır).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • VƏLAKİN

    ə. bax vəleyk(ən)

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ВЪЕДЛИВЫЙ

    ВЪЕДЛИВЫЙ, ВЪЕДЧИВЫЙ прил. dan. 1. keçən, nüfuz edən, girən, işləyən; 2. kəskin, yeyici, aşındırıcı, yandırıcı; 3. məc. zəhlətökən, zəhəndə, qəmiş.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЁРТКИЙ

    прил. dan. zirək, çevik, diribaş, cəld; вёрткий мальчик zirək (diribaş) oğlan.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕНСКИЙ

    Вена söz. sif.; венский балет Vyana baleti; ◊ венская мебель Vyana mebeli (əymə ağacdan yüngül mebel).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕЛИЧИЕ

    ср мн. нет böyüklük, əzəmət; calal; ◊ во всем (своем) величии bütün həşəməti (əzəməti, gözəlliyi və s.) ilə; с высоты своего величия kin. yuxarıdan aş

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕЛИКАН

    ж 1. yekə adam, pəhləvan; 2. nəhəng

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕЖЛИВЫЙ

    прил. ədəbli, nəzakətli, mərifətli

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕЛИЧИЕ

    мн. нет чIехивал; гьейбат; гьейбатлувал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • VƏLİŞİR

    himayəçi aslan; igid dost

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • VƏLİBƏY

    bax: Vəli və Bəy

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ВЫЛИТЫЙ

    ...3. пер. са нерин хиляй аватай хьтин, кIусни амачиз ухшар; Али -вылитый отец Али кIусни амачиз буба я.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЕРТКИЙ

    разг. зиринг, верг хьтин (мес. гада)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВИЛИКАЙ

    нар. вилик патахъай. Ярар-дустар физ виликай кьвал гана... Е. Э. Заз сабур гуз. Яр, фида вун ин факъирдин виликай. Е. Э. Севдуьгуьм. Женжел шив хьи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВЕЛИКАН

    зурба жендек авай инсан; гзаф зурбади

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЕЖЛИВЫЙ

    эдеблу, гьуьрметлу

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЕРТКИЙ

    zirək, çevik, diribaş, cəld

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕЛИКАН

    1. Yekə adam, pəhləvan; 2. Nəhəng

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕЖЛИВЫЙ

    ədəbli, nəzakətli, mərifətli

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВИЛИКАЙ

    нар. вилик патахъай. Ярар-дустар физ виликай кьвал гана... Е. Э. Заз сабур гуз. Яр, фида вун ин факъирдин виликай. Е. Э. Севдуьгуьм. Женжел шив хьи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • величие

    ...Значительность, важность. Исполненный величия взгляд. Река открылась нам во всём её величии. (торжественная красота, величественность). С высоты свое

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВИЛИКАЙ

    zərf qabaqdan, öndən, qarşıdan; irəlidən; балкӀандин виликай вач, кицӀин – кьулухъай. Ata. sözü ata qabaqdan yanaş, itə daldan.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • вёрткий

    -ая, -ое; вёрток, -а, вёртко., разг. см. тж. вёртко, вёрткость 1) Проворный, ловкий; увёртливый. Воробей - птица в-ая. 2) Неустойчивый (о лодке, плоте, судне)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • VƏLAKİN

    [ər.] союз. клас. лакин, амма, анжах.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • VƏLAKİN

    bağl. [ər.] klas. Lakin, amma, ancaq, fəqət.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • венский

    -ая, -ое. - венский вальс - венская мебель

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • великан

    ...том, что выделяется своими размерами в ряду подобных. Ай-Петри - великан среди гор Крымской гряды. Традиционный персонаж западноевропейских и южносла

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • вежливый

    ...продавец. С коллегами подчёркнуто вежлив. б) отт. Выражающий учтивость. Вежливый тон. В-ое обращение. Вежливый ответ, отказ.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • KNYAZ

    1. князь; 2. княжий, княжеский;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • безликий

    -ая, -ое. см. тж. безлико, безликость Лишённый своеобразия, индивидуальности. Б-ие дома. Б-ое существо.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • хьеликьин

    см. гиликьун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • геликьын

    см. гиликьун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • СЕЛЬСКИЙ

    прил. kənd -i[-ı]; сельский учитель kənd müəllimi.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НЕВЕЛИКИЙ

    прил. kiçik, balaca, xırda

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДВУЛИКИЙ

    прил. : двуликий Янус ikiüzlü adam, riyakar adam.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДЕЛИМЫЙ

    прил. bölünən, bölünə bilən

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • БЕЛИЧИЙ

    белка söz. sif.; беличий мех sincab xəzi.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЕЛЬСКИЙ

    ...эгьлияр; сельский совет сельсовет, хуьруьн (сад ва я са шумуд хуьр квай) совет.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДВУЛИКИЙ

    кьве-ччин-алай. ♦ двуликий Янус пер. кьве-ччин-алай инсан

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • БЕЛИЧИЙ

    белкадин, цуцIулдин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • вылитый

    -ая, -ое.; разг. Такой же, как кто-л.; очень похожий на кого-л. Сын - вылитый отец.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • въедливый

    ...свойство легко проникать, пропитывать собой; едкий. В-ая краска. Въедливый запах. 2) а) Придирчиво вникающий во все мелочи; дотошный (о человеке) Въе

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • БЕЗЛИКИЙ

    прил. köhn. simasız

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • беличий

    см. белка; -ья, -ье. Б-ье дупло. Б-ья шёрстка. Б-ья шубка. На беличьем меху что-л. (подбитый мехом белки, с подкладкой из него).

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • КӀАНЗ-КӀАНЗ

    zərf istəyə-istəyə, istəyərək; öz istəyi ilə, öz xoşu ilə, öz arzusu ilə; sevərək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ВЕСКИЙ

    1. Ağır, qurs; 2. Tutarlı, əsaslı, inandırıcı, mötəbər, ciddi

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВАЛКИЙ

    ян гузвай; галтад жезвай; фад ярх жедай; мягькемсуз. ♦ ни шатко, ни валко са бубат, са гьалда

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЕСКИЙ

    1. залан. 2. пер. кесер авай, къимет авай (мес. гафар)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВАЛКИЙ

    прил. laxlayan, yırğalanan, ləngər vuran; tez yıxılan, tez çevrilən, tez əyilən

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕСКИЙ

    ...1. ağır, qurs; 2. məc. tutarlı, əsaslı, inandırıcı, mötəbər, ciddi; веский довод tutarlı dəlil.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • валкий

    -ая, -ое; -лок, -лка, -лко. см. тж. валко, валкость а) Неустойчивый, легко опрокидывающийся набок. В-ая телега, лодка. б) отт. Раскачивающийся (о походке, шаге и т.п.)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • веский

    ...-ско. см. тж. веско, вескость Серьёзный, убедительный, значительный. Веский довод. В-ая причина. В-ое основание.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • KNYAZ

    ...bəy kimdir. N.Vəzirov. [Əmiraslan ağa:] …Mənim oğlum rusların knyaz, qraf, baron və qeyri nücəba övladlarından artıq və əzizmiş? S.S.Axundov.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KNYAZ

    tayfa başçısı, qəbilə başçısı; fəxri titul. (Zənnimizcə, xan və az sözlərindən yaranmışdır)

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ULU

    великий

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KNYAZ

    [rus.] князь; // княздин.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • величайший

    см. великий

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УДЕЛЬНЫЙ₀

    уделдин; удельный князь уделдин князь; удельные земли уделдин ччилер (см. удел 2-манада).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КНЯЖЕСКИЙ

    köhn., tar. князь söz. sif.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • DAHİ

    ...dahilərin yaratdıqları (əsərləri) творения гениев II прил. великий; гениальный. Dahi rəhbər гениальный (великий) вождь, dahi alim гениальный (великий

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • кривичский

    см. кривичи; -ая, -ое. Кривичский князь.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • КНЯЗЁК

    м 1. князь söz. kiç.; 2. yoxsullaşmış knyaz.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЕЛИЙ

    прил. köhn. isteh. bax великий.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • княжой

    см. князь; -ая, -ое.; устар. Княжой двор.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • TAVAT

    сущ. истор. князь. Gürcü tavatları грузинские князья

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • бег

    1. князь, бек. 2. (Б прописное) Бег (имя собственное, мужское).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • владетельный

    ...-ое.; устар. Обладающий правом наследственной власти. Владетельный князь.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • сиятельный

    -ая, -ое.; ист. Имеющий титул сиятельства. Сиятельный князь, граф.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • AZMAN

    прил. 1. громадный, грандиозный 2. великий (поэт и т.д.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÖNDƏR

    сущ. высок. лидер, вождь. Ulu öndər великий вождь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ВИЗИРЬ

    м vəzir; ◊ великий визирь sədri-əzəm (sultan Türkiyəsində).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • великопостный

    -ая, -ое. происходящий, совершающийся в великий пост II

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • несоизмеримо

    см. несоизмеримый; нареч. Несоизмеримо малый. Несоизмеримо великий человек.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • светлейший

    ...-ее. В России до 1917 г.: высший княжеский титул. Светлейший князь. С-ая княгиня. II -его; м. см. тж. светлейшая Светлейший князь. Поклониться светле

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • BÖYÜK

    1. большой, крупный, великий, огромный, монументальный; 2. старший; 3. начальник, возглавляющий; 4. взрослый;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • великость

    I см. великий II -и; ж.; книжн. Важность, значительность.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • BƏSTƏKAR

    ...композитор. Gənc bəstəkar молодой композитор, dahi bəstəkar гениальный (великий) композитор

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • княжеский

    см. князь; -ая, -ое. Княжеский титул. Княжеский род. К-ая дружина. Княжеский дом.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • княжий

    см. князь 1); -ая, -ее и; -ья, -ье Княжий двор. Княжий терем. К-ья шапка.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • постник

    ...м. см. тж. постница Тот, кто строго соблюдает посты. Большой, великий постник.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • курфюрст

    -а; м. (нем. Kurfürst) В феодальной Германии: владетельный князь, имевший право участвовать в выборах императора.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • комедиограф

    ...комедия и gráphō - пишу) Драматург, пишущий комедии. Мольер - великий комедиограф.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВЕЛИЧАЙШИЙ

    прев. ст. к великий ən böyük, çox böyük; события величайшей важности çox böyük əhəmiyyəti olan hadisələr.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ULU

    I прил. 1. великий (выдающийся по своему значению, по своим достоинствам). Ulu rəhbər (öndər) великий вождь, ulu sərkərdə великий полководец 2. древни

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ƏZƏM

    прил. устар. самый крупный, крупнейший; самый выдающийся, самый великий, величайший; самый видный, виднейший. Şeyx əzəm величайший шейх

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • равноапостольный

    ...и обращении народов в христианскую веру (о святом) Равноапостольный князь Владимир.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СВЕТЛЕЙШИЙ

    прил. köhn. прев. ст. к светлый ən (çox) işıqlı; ◊ светлейший князь (inq. əv.) şöhrətli knyaz (çar Rusiyasında ən yüksək knyaz rütbəsi).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • İXTİRAÇI

    I сущ. изобретатель. Böyük rus ixtiraçısı великий русский изобретатель, gənc ixtiraçılar молодые изобретатели II прил. изобретательский. İxtiraçı iste

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • толкователь

    ...толкованием, объяснением, трактовкой чего-л.; истолкователь. Толкователь снов. Великий толкователь роли Чацкого.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • комбинатор

    ...2), кто достигает успеха путём сложных комбинаций, ухищрений. Великий комбинатор.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • скоромиться

    ...религиозным предписаниям) Не греши, не скоромься. Скоромиться в Великий пост.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ТИТУЛ

    ...гьалтай ва я пачагьди гайи гьуьрметдин тIвар, мес. хан, бег, князь хьтин. 2. см. титульный лист).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • путаник

    ...чём-л., путает себя и других. И адрес не тот назвал, вот путаник! Великий путаник.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • UDEL

    [rus.] ист. удел (1. къадим Россияда: княз ва адан хзандин ччара-ччара членриз махсус тир чилер, накьвар, мулкар; 2. революциядилай вилик Россияда: им

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • тактик

    ...Человек, умело выбирающий нужную линию поведения. Большой тактик. Великий тактик! Непревзойдённый стратег и тактик.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • искусник

    ...искусен в каком-л. деле, ремесле, занятии и т.п. Он в этом деле великий искусник.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • магарани

    = махарани; (санскр. mahārāj=nī от mahā - великий и rāj=nī - королева) а) В Индии: высший титул владетельной княгини; лицо, носящее этот титул. б) отт

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • магараджа

    = махараджа; (санскр. mahāraja от mahā - великий и rājan - король, раджа) В Индии: 1) высший титул владетельного князя; лицо, носящее этот титул. 2) О

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • махатма

    -ы; м. (санскр. mahātman от mahā - великий и ātman - душа) 1) В индуизме: мировой дух, творец мира. 2) В Индии: уважительное обращение к особо почитае

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • семинедельный

    -ая, -ое. 1) Продолжающийся семь недель. Семинедельный пост (Великий пост перед Пасхой). С-ая осада города. С-ое путешествие. 2) Имеющий семь недель о

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Velikiy Novqorod
Veliki Novqorod (rus. Великий Новгород) — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər, Novqorod vilayətinə daxildir. 1999-ci ilə qədər rəsmi adı Novqorod olub.
Velikiye Luki
Velikiye Luki — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər Pskov vilayətinə daxildir
Veliki Novqorod
Veliki Novqorod (rus. Великий Новгород) — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər, Novqorod vilayətinə daxildir. 1999-ci ilə qədər rəsmi adı Novqorod olub.
Veliky Novqorod
Veliki Novqorod (rus. Великий Новгород) — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər, Novqorod vilayətinə daxildir. 1999-ci ilə qədər rəsmi adı Novqorod olub.
Knyaz
Knyaz (rus. князь) — qədimdə slavyanlarda monarx titulu. Daha sonralar feodal monarx dövlətinin başçısı. Knyaz titulu qərbi avropada geniş yayılmış olan hersoq, qraf, fürst kimi titullarla eyni məna daşıyır. Qədim germanların dilində knyaz — kuningaz (kral) anlamını verir. Bəzi mənbələrdə knyaz IX əsrdə slavyanlaşdırılmış qədim germanların, anqlo-saksonların və skandinavların könig sözü sayılır. Qadınlar isə "knyagina" titulu daşıyıblar. Knyaz titulu müxtəif dövrlərdə müxtəif mənalar kəsb etmişdir. Erkən olaraq slavyanlarda zadəgan, əsli-nəcabətli insanlara verilən bu titul get-gedə dərəcəsini artıraraq hökmdar rütbəsini əvəz etmişdir. Daha sonralar Böyük knyaz — orta əsrlərdə Rusiyada ən yüksək titul sayılırdı və yalnız çarlara verilirdi.
KrAZ
KrAZ (uk: Кременчуцький автомобільний завод; Rom: Kremençutski avtomobilni zavod; Az: "Kremençuk Avtomobil Zavodu") (АвтоКрАЗ AvtoKrAZ) Ukraynada yerləşən yük maşını istehsalçısıdır. Müəssisə 31 avqust 1945-ci ildə SSRİ dövründə yaradılmış və xüsusilə ağır yükdaşıyan yolsuzluq avtomobilləri və xüsusi avtomobillər istehsalı sahəsində ixtisaslaşmışdır.
Naz
Naz və ya cilvə — şirin görünmək üçün davranılan rəftar və davranışlar.
Böyük knyaz
Böyük knyaz — Orta əsrlərdə Rusiyada ən yüksək dövlət titulu Yalnız çarlara verilirdi.
Knyaz-Yepiskop
Knyaz-yepiskop (ing. Prince-bishop, alm. Fürstbischof‎, fr. Prince-évêque), eyni zamanda bir knyazlığın suvereni olan bir yepiskopdur. == Tarixi == Qərbdə IV əsrdən etibarən barbar istilaları qarşısında Roma imperiyasının gücünün azalması ilə bəzən Roma sərkərdələrinin yerini şəhərlərin xristian yepiskopları tutur, şəhər üçün dünyəvi qərarlar verir və lazım gəldikdə öz qoşunlarına başçılıq edirdi. Lakin knyaz-yepiskopla burjuaziya arasında münasibətlər həmişə səmimi deyildi. Şəhərlər imperatorlardan, krallardan və ya onların knyaz-yepiskoplarından qayda-qanunlar tələb etdikcə və özlərini feodallardan müstəqil elan etdikcə, burjuaziya yepiskoplar arasında sürtüşmə gücləndi. Knyaz-yepiskop tərəfindən siyasi olaraq idarə olunan knyazlıq və ya knyaz-yepiskopluq (alm. Hochstift‎) onun yeparxiya yurisdiksiyası ilə tamamilə və ya böyük ölçüdə üst-üstə düşə bilərdi, lakin onun yeparxiyasının bəzi hissələri, hətta yaşadığı şəhər Azad İmperiya şəhəri statususu alarsa onun mülki idarəçiliyindən azad ola bilərdi. Əgər yepiskop arxiyepiskop idisə, düzgün termin knyaz-arxiyepiskop idi; nizami (monastır) ruhanilərdə ekvivalenti knyaz-abbat idi.
Veliki adası (Kandalakşski körfəzi)
Veliki adası — Ağ dənizə daxil olan Kandalaşski körfəzində yerləşən iri ada. İnzibati cəhətdən Murmansk vilayəti, Kandalakşski rayonu ərazisində yerləşir. Ada Şimal Qütb dairəsi enliyində yerləşir. Adanın uzunluğu 21 km, eni 8 km, hündürlüyü 79 metr təşkil edir. Ada meşə ilə örtülü olsa da, sahilləri bitki örtüyündən məhrumdur. Şimal və hissələri təpəlidir. Cənubn-şərqində qayalı korojnı burnu vardır. adanın mərkəzində Kumyajı gölü yerləşir. Ada materikdən Velikaya Saalma boğazı (eni 3 km) və Babe More körfəzi ilə ayrılır. Materikin adaya baxan hissəsində bioloji stansiya yerləşir.
Knyaz (dəqiqləşdirmə)
Knyaz — qədimdə slavyanlarda monarx titulu. Knyaz (pyes) — Hüseyn Cavidin 1929-cu ildə yazdığı beş pərdəli faciə.
Knyaz (pyes)
Knyaz yə yaxud Dəli Knyaz — Azərbaycan şairi və dramaturqu Hüseyn Cavidin 1929-cu ildə yazdığı beş pərdəli faciə. Əsər nəzmdə melodram kimi yazılıb. Əsər Gürcüstanda baş verən inqilabdan və mühacirətin süqutundan bəhs edir. == Tarixi == Tamaşa 1929/30 mövsümündə rejissor Aleksandr Tuqanov, 1930/31 mövsümündə isə rejissor Yusif Yulduz tərəfindən Türk (Azərbaycan) bədii teatrının səhnəsində tamaşaya qoyulub. Hər iki tamaşada "Knyaz" baş rolunu Abbas Mirzə Şərifzadə, Rza Darablı ("Knyaz" rolunun ilk ifaçısı), Rza Təhmasib, Ülvi Rəcəb, Mərziyyə Davudova, Eva Olenskaya, İsmayıl Hidayətzadə, Pamfiliya Tanailidi və s. kimi sənətkarlar ifa ediblər. "Knyaz" dramı ilk dəfə 1963-cü ildə Bakıda "Azərnəşr" nəşriyyatında çap olunub. "Knyaz" pyesi həmçinin 1930-cu ildə Gürcüstanda Tiflis Dövlət Qırmızı Ordu Teatrında və Türkiyədə Türk Bədaye Teatrında tamaşaya qoyulub. Əsər elmi ədəbiyyatda və Akademik Milli Dram Teatrının bəzi afişa və proqramlarında "Dəli knyaz" adı ilə də verilib. "Knyaz" pyesi ilk dəfə ədibin qızı Turan Cavidin tərtibi ilə 1968–1971-ci illərdə "Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı"nda nəşr olunan üç cildliyə daxil edilib.
Knyaz Aslan
Aslan Knyaz İlyas oğlu (25 dekabr 1960, Hamamlı, Dmanisi rayonu) — Azərbaycan şairi, publisisti, alimi. Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi münasibətilə və Azərbaycanda təhsilin və elmin inkişafındakı xidmətlərinə görə "Tərəqqi" medalı ilə təltif edilmişdir. == Həyatı == Knyaz İlyas oğlu Aslan 1960-cı il dekabrın 25-də Gürcüstan Respublikası Başkeçid rayonunun Hamamlı kəndində anadan olub. 1968–1979-cu illərdə Hamamlı kənd orta məktəbində təhsil alıb. Orta məktəbi Qızıl medalla bitirib. 1979–1981-ci illərdə Hamamlı kənd orta məktəbində katib-kargüzar vəzifəsində işləyib. 1981–1983-cü illərdə Bakı Mədəni-Maarif Texnikumunda (indiki Bakı Humanitar Kollecində), 1983–1988-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin Kitabxanaçılıq-informasiya fakültəsində, 1985–1987-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin İctimai peşələr fakültəsinin jurnalistika bölməsində, 1987–1989-cu illərdə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi nəzdində Jurnalist Sənətkarlığı İnstitutunda, 1994–1998-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültəsində təhsil alıb və bu təhsil müəssisələrini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. 1990–1993-cü illərdə Bakı Dövlət Universitetinin aspiranturasında təhsil alib. 1992–1995-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi sistemində "Azərbaycan Ordusu" qəzetinin müxbiri, Məxsusi müxbirlər şöbəsinin redaktoru və "Hərbi Nəşriyyat"ın redaktoru işləyib. Ermənistan-Azərbaycan müharibəsi zamanı döyüş tapşırıqlarını yerinə yetirmək üçün dəfələrlə ön cəbhə xəttinə göndərilib, operativ hərbi informasiyalar hazırlayıb.
Knyaz Hacıyev
Hacıyev Knyaz Mehdi oğlu (10 oktyabr 1953, Yeni Daşkənd, Bərdə rayonu – 25 aprel 2021, Türkiyə) — "Bakıenerjitikinti" Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin Müşahidə Şurasının sədri, Azərbaycan Respublikasının əməkdar mühəndisi == Həyatı == Hacıyev Knyaz Mehdi oğlu 10 oktyabr 1953-cü ildə Bərdə rayonunun Yeni Daşkənd kəndində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur (Yeni-Daşkənd kəndi 1953-cü ilin may ayının 18-də Ermənsitanın Basarkeçər rayonunun Daşkənd kəndinin əhalisinin erməni daşnakların təsiri ilə dövlət səviyyəsində məcburi köçürülməsi nəticəsində yaranmışdır). Kəndin yeni yaranmasına baxmayaraq Yeni Daşkənd kənd orta məktəbi kənd ziyalılarının köməyi ilə qısa müddətdə bölgədə aparıcı məktəblərin birinə çevrilmişdir. Knyaz Hacıyev 1960–1969-cu illərdə kənd orta məktəbində oxuduğu dövrdə Tanrıverdi Hacıyevdən fizika və riyaziyyatı, atası Mehdi müəllimdən dil, ədəbiyyat və tarix fənlərindən mükəmməl dərs alaraq ali məktəbə müvəffəqiyyətlə daxil olmuşdur. O, 1970–1975-ci illərdə Azərbaycan Politexnik İnstitutunda təhsil almış, 1975-ci ildə həmin institutun tam kursunu bitirərək inşaatçı-mühəndis peşəsinə yiyələnmişdir. 1972–1975-ci illərdə hər il 3 ay müddətində Kuybışev adına Moskva Dövlət İnşaat Mühəndisləri İnstitutunda ixtisası üzrə təcrübə kursları keçən Knyaz Hacıyev 1976-cı ildən başlayaraq Azərbaycanın energetika tikintisi sahəsində fəaliyyətə başlamışdır. Artıq 40 ildir ki, o, tikintinin çox çətin və spesifik sahəsində çalışmaqdadır. Sərsəng Su Elektrik stansiyasının tikintisi üzrə iş icraçısı kimi fəaliyyətə başlayan Knyaz müəllim "Şəmkir" SES-də sahə rəisi, "Yenikənd" SES-də baş mühəndis, "Bakıenerjitikinti" TQI-də baş mühəndis, Yeni Bakı istilik elektrik mərkəzinin tikintisində baş mühəndis kimi fəaliyyətini davam etdirmişdir. O, 1982–1985-ci illərdə Yəmən Xalq Demokratik Respublikasında tikilən "Ədən" istilik elektrik stansiyasının tikintisində mexanikləşdirmə və hidrotexniki qurğuların tikintisinə rəhbərlik etmişdir; 1985–1992-ci illərdə "Bakıenerjitikinti" Tikinti Trestinin Baş mühəndisi, 1992–1996-cı illərdə "Azərenerjitikintimexanizasiya" trestinin, sonradan isə "Bakıenerjitikinti" TQİ-nin rəisi işləmişdir. 1997-ci ildən "Azərenerjitikintiquraşdırma" Dövlət Şirkətinin vitse-prezidenti işləmişdir; Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 17 sentyabr 1998-ci il tarixli 191 saylı qərarı ilə Hacıyev Knyaz Mehdi oğlu "Azərenerjitikintiquraşdırma" Səhmdar Cəmiyyətinin İdarə Heyətinin üzvü təyin edilmişdir; 1998–2008-ci illərdə isə "Azərenerjitikintiquraşdırma" Səhmdar Cəmiyyətinin sədr müavini, l-ci müavin, sədr əvəzi vəzifələrində çalışmışdır. 2003–2007-ci illər arasında "Azərenerjitikintiquraşdırma" Səhmdar Cəmiyyətinin sədrinin xəstəliyi ilə əlaqədar K. M. Hacıyev fasilələrlə uzun müddət sədr vəzifəsini icra etmişdir.
Knyaz Həsənov
Knyaz Həsənov (17 yanvar 1945, Kotayk mərzi) — Ermənistan parlamentinin kürd əsilli deputatı. == Parlamentdə == 2019-cu ilin yanvar ayında keçirilən Ermənistanın parlamentinin yeni tərkibdə ilk iclasına ənənəyə görə ən yaşlı deputat olduğu üçün kürd icmasını təmsil edən 74 yaşlı Knyaz Həsənov rəhbərlik etmişdir.
Knyaz Məmmədov
Knyaz Şiraslan oğlu Məmmədov (16 fevral 1950, Laçın rayonu, Alxaslı) — Fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor. == Həyatı == Knyaz Şiraslan oğlu Məmmədov 1950-ci ildə Laçın rayonunun Alxaslı kəndində müəllim ailəsində anadan olmuşdur. 1967-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin mexanika-riyaziyyat fakültəsinə daxil olub,1972-ci ildə oranı bitirmişdir. Daha sonra Azərbaycan texniki universitetinə göndərilmiş,daha sonra böyük uğurlara addım atmışdır.Bundan sonra təyinatla Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Kibernetika İnstitutuna göndərilmiş, -cı illərdə orada əyani aspiranturada oxumuşdur. 1981-ci ildə Belarus Respublikasının Minsk şəhərində dissertasiya müdafiə edərək fizika-riyaziyyat elmləri namizədi elmi adını almışdır. 1976-1993-cü illərdə AMEA-nın Kibernetika İnstitutunda kiçik elmi işçi, baş elmi işçi və laboratoriya müdiri vəzifələrində işləmişdir. 2007-ci ildən fizika-riyaziyyat elmləri doktorudur.1994-cü ildən etibarən indiyədək Bakı Dövlət Universitetinin Tətbiqi Riyaziyyat və Kibernetika fakültəsində professor vəzifəsində işləyir. O, eyni zamanda Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Kibernetika İnstitutunda da "Diskret Optimallaşdırma Modelləri və Üsulları" şöbəsinin müdiridir və həmin institutda riyaziyyat, texnika və iqtisadiyyat üzrə doktorluq müdafiə şurasının elmi katibidir. 2004-cü ildən ABŞ riyaziyyatçılar cəmiyyətinin "Əməliyyatlar tədqiqi" bölməsinin üzvüdür. Bununla yanaşı, professor K.Ş.Məmmədov ABŞ-də nəşr olunan bir neçə nüfuzlu elmi jurnalın ekspertidir.
Knyaz Çobanoğlu
Hüseynov Knyaz Çoban oğlu — azərbaycanlı şair, Qızıl qələm mükafatı, "Xalqın nüfuzlu ziyaslısı" fəxri diplomu ilə təltif edilib. == Həyatı == 1954-cü il fevralın 20-də Qərbi Azərbaycanda, Göyçə mahalının Aşağı Şorca kəndində anadan olub. S. M. Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) filologiya fakültəsini bitirib. 1978-ci ildən ixtisası üzrə müəllim, 1988-ci ildən isə məktəb direktoru işləyir. 1973-cü ildən – orta məktəbi bitirdiyi gündən mətbuatda çıxış etmişdir. "Vardenis" rayon və "Sovet Ermənistanı" respublika qəzetlərində məqalələri, habelə şeirləri dərc olunub. 1988-ci il deportasiyasınadək Göyçə mahalının Aşağı Şorca kəndində ədəbiyyat müəllimi işləmişdir. "Vardenis" rayon qəzetinin müxbiri vəzifəsində çalışıb. Qəzetdəki fəaliyyətinə görə 1976-cı ildə Vardenis Rayon İcraiyyə Komitəsinin, 1977-ci ildə isə Vardenis Rayon Komsomol Komitəsinin "Fəxri Fərman"ları ilə mükafatlandırılmışdır. 1988-ci ildən Şəmkir rayonunda yaşayır.
Knyaz Əliyev
Knyaz Ələsgər oğlu Əliyev (21 mart 1940, Güllübulaq, Amasiya rayonu – 8 dekabr 2016, Bakı) — Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetinin Nəzəri mexanika kafedrasının müdiri, texnika elmləri doktoru, professor. == Həyatı == Knyaz Ələsgər oğlu Əliyev 1940-cı il martın 21-də Qərbi Azərbaycanın Amasiya rayonunda anadan olub. Hələ uşaqlıq illərindən öz savadı, səriştəsi ilə digərlərindən fərqlənib, 1957-ci ildə Amasiyanın Güllübulaq kənd orta məktəbini qızıl medalla bitirib, elə həmin il Azərbaycan Politexnik İnstitutunun (indiki Azərbaycan Texniki Universiteti) Mexanika fakültəsinə daxil olub. 1962-ci ildə AzPİ-ni Maşınqayırma texnologiyası, metalkəsən dəzgahlar və alətlər ixtisası üzrə fərqlənmə diplomu ilə bitirərək, mühəndis-mexanik sənətinə yiyələnib. Savadı və yüksək mədəniyyəti ilə müəllimlərinin rəğbətini qazanan K.Əliyev ali təhsilini başa vurduqdan sonra Nəzəri mexanika kafedrasında müəllim-assistent vəzifəsində saxlanılıb. İllər sonra o, dəfələrlə bu etimadı doğruldub, çoxsaylı gənclərin elm sahəsində inkişafına təkan verib. 1969-cu ildə professor İ.Bəxtiyarovun rəhbərliyi altında namizədlik, 1986-cı ildə Leninqrad (indiki Sankt-Peterburq) Politexnik İnstitutunda "Çoxrabitəli bircins və qarışıq mühitlər üçün elastiklik" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edən K.Əliyevin elmi işi keçmiş SSRİ-nin görkəmli alimləri, professorlar D.İ.Şerman, G.R.Çerepanov, V.A.Palmov və digərləri tərəfindən yüksək qiymətləndirilib. XX əsrin 70-80-ci illərində mexanika elminə verdiyi əsaslı töhfələr Knyaz müəllimin adını elmin bu sahədə qabaqcıl nümayəndələri siyahısına daxil edib. O, Təhsil Nazirliyinin Elmi-Metodik Şurasının "Mexanika" bölməsinin sədri, namizədlik (fəlsəfə doktoru) və doktorluq (elmlər doktoru) dissertasiyalarının müdafiəsi üzrə Elmi Şuranın üzvü, Elmi Şuranın nəzdindəki elmi seminarın sədri olduğu dövrdə də həmişə öz nümunəvi fəaliyyəti ilə fərqlənib. Professor Knyaz Əliyev ölkəmizin hüdudlarından kənarda, beynəlxalq konfrans və simpoziumlardakı çıxışları ilə elmimizi yüksək səviyyədə təmsil edib.
KrAZ-255B
KrAZ-255B (rus.
Nərmin Knyaz
Nərmin Knyaz (18 iyun 1992, Bərdə) — Azərbaycanlı radio və televiziya aparıcısı, iş qadını, səs aktyoru və influnser. O, İctimai Televiziya və Radio Yayımları Şirkəti (İTV) tərəfindən qəbul edilən “1 şəhər və 24 saat” proqram formatının yaradıcısıdır və hazırda çəkiliş planlaması ilə məşğul olub, verilişin aparıcısıdır. Bundan əlavə, 2021-ci ildən “61!” verilişinin aparıcısıdır. Bu məşhur “Jeopardy!” oyununun lisenziyalı versiyası olan və İTV-də yayımlanan televiziya şousudur. Nərminin ikinci proqram formatı olan “Tərzi-Məkan” adlı yeni verilişi də İTV tərəfindən qəbul edilərək yayımlanmağa başlanılıb. Hal-hazırda “Tərzi-Məkan”, “1 şəhər və 24 saat” kimi TV proyektlərin və bir sıra reklam çarxlarının çəkilişi ilə məşğul olan "Filmabe Entertainment" şirkətinin qurucusu və rəhbəridir. 2013-cü ildə Azərbaycanda ilk dəfə keçirilən “No Smoking” Film Festivalında rejissoru olduğu “Məhkum” qısametrajlı filminə görə Qran-pri mükafatına layiq görülüb. Mediapost İnformasiya Agentliyində layihə meneceri və aparıcı kimi çalışıb, burada onlayn TV üçün şouları idarə edib, xəbərlər və podkastlar təqdim edib. O, həmçinin 2014-2016-cı illərdə Araz 103.3 FM-də radio aparıcısı kimi çalışıb və bir neçə radio verilişləri üçün öz ideyalarını təqdim edib. 2020-ci ildən qurucularından biri olduğu "Davam" Gənclər Hərəkatının İdarə Heyətinin üzvüdür.
Sebastian Knab
Sebastian Knab (alm. Sebastianus Knab‎; təq. 1632 – 8 (18) sentyabr 1690, Naxçıvan) — alman əsilli din xadimi, Roma Katolik kilsəsinin Naxçıvan arxiyepiskopu. == Həyat və fəaliyyəti == 1632-ci ildə, Müqəddəs Roma İmperiyasının Bamberq knyaz-yepiskopluğunun mərkəzi olan Bamberq şəhərində doğulub. Daha sonra Dominikan ordeninin üzvü olaraq 28 sentyabr 1682-ci ildə papa XI İnnokenti tərəfindən Naxçıvan arxiyepiskopluğuna təyin edilib. 18 oktyabr 1682-ci ildə kardinal Alessandro Kressenzi tərəfindən yepiskop kimi ordinasiya edilib. Naxçıvana yollanarkən özü ilə Şah Süleyman Səfəviyə papadan, Müqəddəs Roma imperatoru I Leopolddan və Polşa kralı III Yan Sobieskidən məktub da aparıb. Məktubda Səfəvilərin Avropa dövlətləri ilə ittifaq qurub Osmanlıya qarşı müharibə aparılması barədə təhriklər olsa da Knab öz raportunda yazırdı ki, şah davakar adam deyil və daha çox sarayda oturur. 1685-ci ildə şah Süleyman tərəfindən ona İsfahanda Dominikan ordeninin missiyasını yaratmaq haqqında icazə verilib. 8 sentyabr 1690-cı ildəki ölümünədək Naxçıvan arxiyepiskopu olub.
Tomislav Knez
Tomislav Knez (serb-xorv. Tomislav Knez; doğum tarixi. 9 iyun 1938-cü il, Ştip şəhəri) — yuqoslaviya futbolçusu, hücumçu. == İdman karyerası == === Klub karyerası === Peşəkar karyerasına 1956-cı ildə, doğma şəhəri olan Banya Lukanın (indiki Bosniya və Herseqovina) «Boras» komandası ilə başlamışdır. Bu komandada Tomislav ardıcıl beş il oynamışdır. üçün çıxışı ilə başlamışdır. Onun bu komandadakı oyunu 1961-ci ildə Dinamo (Zaqreb) futbol klubunun məşqçilər heyətinin diqqətini cəlb etmişdir. 1961-ci ildə Dinamo klubuna keçən Knez 1963 və 1965-ci illərdə iki dəfə Yuqoslaviya Kubokunu qazandı. 1965-ci ildə Avstriyaya köçdü, burada bir mövsüm keçirdikdən sonra Şvehat klubunda oynamağa başladı. Bundan sonra Tomislav paytaxt "Rapid" futbol klubuna keçdi və ilk mövsümdə Avstriya çempionluğunu qazandı.
Knar Aykakan
Knar Aykakan (Erməni lirası) — ilk erməni musiqi jurnalı. Ayda iki dəfə dərc olunurdu. Osmanlının paytaxtı Konstantinopolda nəşr edilmişdir. 1857–1858-ci illərdə "Knar Arevelyan" adı ilə nəşr olunurdu, 1861–1864-cü illərdə "Knar Aykakan" olmuşdur. "Erməni lirası" musiqi təşkilatının rəsmi orqanı idi. Təşəbbüskar və redaktor Qabriel Yeranyan (T. Çuxadjyan və N. Taşçıyan ilə birlikdə) . Hər buraxılışda Avropa və yeni erməni musiqi notalarında dərslər dərc olunurdu (dirijor G. Çerçiyan). Milli-vətənpərvərlik mahnıları da çap olunmuşdur.
KrAZ-5401
KrAZ-5401 kabovarlı yük maşını Ukraynadakı KrAZ zavodunda istehsal olunur. İlk dəfə 2013-cü ildə təqdim edilmişdir. KrAZ-5401 312 at gücünə malik YaMZ-536 mühərriki, MFZ-430 muftası və 9JS119TA mexaniki transmissiya ilə təchiz edilmişdir.
Sərilən naz
Boyaq nazı (lat. Genista tinctoria) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin naz cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Аvrоpа və Аsiyаdа yаyılmışdır. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 1,5 m оlаn pоlimоrf kоldur. Оduncаqlаşаn və düz dаyаnаn gövdəsində süpürgəyəbənzər, çоxlu budаqlаnаn uzun yаn zоğlаrı оlur. Zоğlаrı yаşıl, çılpаq və yа sıx tüklüdür. Yаrpаqlаrı nеştərvаri оlub, uclаrı bir qədər iti, yаxud küt, çılpаq və yа sıx tükcüklüdür. Yаrpаqаltıqlаrı bizvаri, 1-3 mm uzunluqdаdır. Mаydаn iyulа qədər çiçəkləyir. Bеcərildiyi şərаitdən аsılı оlаrаq çiçəkləmə müddəti dəyişilir.
Vəliy
Vəli ( الْوليّ , cəm أَوْلِيَاء , ʾawliyāʾ , "hakim", "qoruyan" kimi müxtəlif tərcümə edilən ərəb sözü. Müsəlmanlar tərəfindən ən çox müqəddəs, " Allahın dostu" mənasında istifadə olunur. Tərif artikli (ərəbcə: ال ) əlavə olunarsa, Allahın adlarından biri (ərəbcə: الْولي ) alınır; "Köməkçi, Dost" deməkdir. Xristian müqəddəsin İslam ekvivalenti olaraq vəli “xüsusi ilahi lütf... müqəddəsliklə qeyd olunan” və “Allah tərəfindən seçilmiş və möcüzələr kimi qeyri-adi hədiyyələrlə təchiz edilmiş” təsvir edilir. Övliya təlimi ilkin İslam tarixinin çox erkən mərhələlərində Quranın bəzi ayələri və bəzi hədislərə istinad etməklə müsəlman alimləri tərəfindən irəli sürülmüşdür Övliya məzarları, Müsəlman dünyasının hər yerində xüsusən eramızın 1200-cü ilindən sonra bərəkət axtaran müsəlman kütlələri üçün ziyarət mərkəzlərinə çevrildi. İlk müsəlman hagioqrafiyaları İslam mistik təsəvvüf hərəkatının sürətlə yayılmağa başladığı dövrdə yazıldığından, sonralar ortodoksal sünni İslamda böyük övliya sayılan şəxsiyyətlərin əksəriyyəti Bəsrəli Həsən (vəfatı 728), Farkad Səbahi (ö. 729), Davud Tai (ö. 777–781), Rabia (ö. 801), Maruf Kerhi (ö.
Məlikil-Mulk
Məlikil-Mulk (ər. مالك الملك) — Allahın adlarından biri.
Velikan burnu
Velikan burnu — Saxalin adasınin cənub-şərqində, Tonino-Aniv yarımadasının şərq sahillərində yerləşir. Saxalin vilayətinin yerli əhəmiyyətli təbiət abidəsi olaraq qorunur. Əsas təbiət cizgiləri onun əsrarəngiz dəniz terrasına sahib olmasıdır. Burada dəniz terrası üzərində olan iynəyarpaqlı ağaclar, qaya bitkiləri qorunur. Dənizə doğru çıxan qayalar üzərində suiti sürülərini və quş koloniyalarını müşahidə etmək olur.
Velimir Jivoinoviç
Velimir Bata Jivoinoviç (serb. Велимир Бата Живојиновић; 5 iyun 1933 – 22 may 2016[…], Belqrad) — Serb aktyoru. Film karyerası boyunca təxminən 300 film və televiziya seriallarında rol almışdır. Bu filmlərdən 35-dən çoxu partizanlar haqqındadır. Böyük ekranda ilk dəfə "Pesma sa Kumbare" (1955) filmində yer almışdır. == Tərcümeyi-halı == Novi Sad şəhərində aktyorluq məktəbini və Belqrad Teatr, Film və Musiqi Akademiyasını bitirmişdir. 1955-ci ildən bəri bir müddət teatr səhnəsində çalışmış, 1955-ci ildə "Pesma sa Kumbare" filmində debüt etmişdir. Bata Jivoinoviç kimi tanınmışdır. İkinci Dünya Müharibəsi illərində faşizmə qarşı mübarizə aparanlara həsr olunmuş "partizan" müharibə filmləri ona uğur qazandırmışdır. O, kütləvi partizan rolunu oynamış və partizanların, qəhrəmanların, vətən müdafiəçilərinin obrazlarında film üçün bir tapıntı olmuşdur.
Velimir Neidhardt
Velimir Neidhardt (d. 7 oktyabr, 1943, Zaqreb, Xorvatiya) — memar, professor, Xorvatiya Elmlər və İncəsənət Akademiyasının həqiqi üzvü, Sloveniya Elmlər və İncəsənət Akademiyasının müxbir üzvü. == Haqqında == Velimir Neidhardt 7 oktyabr, 1943-cü ildə Xorvatiyanın paytaxtı Zaqrebdə anadan olub. Neidhart Zaqreb Universitetinin Memarlıq Fakültəsinin professorudur. 1995–1999-cu illərdə Xorvatiya Memarlar Assosiasiyanın prezidenti olub. 1991-ci ildən bəri Xorvatiya Elmlər və İncəsənət Akademiyasının həqiqi üzvüdür. 2015-ci ilin iyun ayından bəri o həm də, Sloveniya Elmlər və İncəsənət Akademiyasının müxbir üzvüdür. Neidhardtın ən mühüm işi Zaqrebdə Milli və Universitet Kitabxanasının binasıdır. == Mühüm layihələri == Hotel Lapad (I. Kolbax və B. Şavora ilə birgə; Dubrovnik, 1969) Hotel Begova Ledina (Makarska, 1969) Bit Pazar Alış-Veriş Mərkəzi (I. Franić ilə birgə; Skopye, 1970) Alış-Veriş Mərkəzi (Mrkonjiç Grad, 1972) Siti Sentr layihəsi (Lj. Luliç və J. Nosso ilə birgə; Banja Luka, 1973–79) Nyu Zaqreb Siti Sentr layihəsi (L. Şverer və B. Velniç ilə birgə; 1971) Fransa Respublikası Meydanı (I. Franiç ilə birgə; Zaqreb, 1977) Hamma Sentr (Z. Krznariç ilə birgə; Əlcəzair, 1984) Telekommunikasiya Binası (Şibenik, 1980) Milli və Universitet Kitabxanası (M. Hržiç, Z. Krznariç və D. Mans ilə birgə; Zaqreb, 1978–95) Zaqreb urban aksis (1981–85) Ina Trgovina binası (Zaqreb, 1985–89) Exportdrvo Offis binası (Zaqreb, 1985) Adriatik Boru Kəməri Qərargahı (Zaqreb, 1989–91) Dünya Ticarət Mərkəzi (Z. Krznariç və D. Mans ilə birgə; Zaqreb, 1991) Metropolitan aksis(Z. Krznariç və D. Mans ilə birgə; Zaqreb, 1992) M. Con Yevangelist Kilsəsi (Zaqreb, 1991) Parish kilsəsi (Zagreb, 1994) Badel Şəhər Bloku (M. Beqoviç və D. Mans ilə birgə; Zaqreb, 1992–96) Xorvatiya Hökumət Mərkəzi (Zaqreb, 1996) == Xatirəsi == 2001-ci ildə Vukiç Fedya memarın fəaliyyəti ilə bağlı əsər yazıb.
Vəlibəy (Bicar)
Vəlibəy (fars. ولي بيگ‎) — İranın Kürdüstan ostanı Bicar şəhristanının ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 152 nəfər yaşayır (31 ailə). Əhalisini azərbaycan türkləri təşkil edir.
Pavel Velski
Pavel Velski Azərbaycan kinosunda əsasən rejissor, ssenarist kimi 1924-1925-ci illərdə fəaliyyət göstərmişdir. == Həyatı == Pavel Velski Azərbaycan kinosunda rejissor, ssenarist və bədii rəhbər kimi 1924-1925-ci illərdə fəaliyyət göstərmişdir. O, rejissor kimi "1 may 1925-ci il" və "Azərbaycan Mədən Fəhlələri Həmkarlar İttifaqının IX qurultayı" sənədli filmlərini çəkmiş, "Mədənçi-neftçi istirahətdə və müalicədə" və "Əvəz-əvəzə" bədii filmlərinin ssenarisini yazmışdır. Həmçinin, ssenarisini yazdığı 2 filmdə aktyor kimi də çıxış etmişdir.
Velika Planina
Velika Planina (sloven. Velika planina) ― Sloveniyada, paytaxt Lyublyana şəhərindən 50 km şimal-şərqdə yerləşən dağlıq karst yaylası. Yayla 5,8 kvadrat kilometr ərazini əhatə edir və dəniz səviyyəsindən orta hesabla 1,500 metr (4,900 ft) yüksəkdə yerləşir. Ən yüksək nöqtəsi 1,666 metr (5,466 ft) hündürlüyündəki Qradişçe dağıdır. Velika Planina yaylası qışda xizək kurortu, yayda isə istirahət yeri kimi turizm mərkəzidir. Velika Planina hərfi mənada "dağ otlağı" deməkdir. Ərazidə 300 baş mal-qara otlaya bilər. Bu gün Velika planina seyrək küknar meşələri və cırtdan şam ilə əhatə olunmuş və tipik karst çuxurları ilə səciyyələnir. == Tarix == İnsanın Velika Planinada erkən tarixlərdən bəri mövcud olduğuna dair dəlillər mövcuddur. Yayla orta əsrlərdə otlaq kimi istifadə edilmişdir.
Veliko Tırnovo
Veliko Tırnovo ( bolqar. Велико Търново,Veliko Tırnovo "Böyük Tırnovo") — Bolqarıstanda şəhər. 1187-1393-cü illər arasında İkinci Bolqarıstan İmperatorluğunun paytaxtı olduğu üçün Bolqarıstan tarixində əhəmiyyətli bir şəhər olan Tarnovaya 1965-ci ildə böyük və uca mənasını verən veliko adı verilmişdir. 2022-ci ildən etibarən Şuşa şəhərimizlə qardaşlaşmışdır.
Vəlili (Heris)
Vəlili (fars. وليلو‎) və ya Vəlilu - Şərqi Azərbaycan ostanının Heris şəhristanının kəndlərindəndir. 11 avqust 2012-ci il tarixinin zəlzələsindən ziyan görmüş kəndlərdəndir. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 399 nəfər yaşayır (96 ailə).
Xəlil Məliki
Xəlil Məliki (1903, Təbriz – 1969, Tehran) — İranlı sosialist, intellektual və siyasi xadim. Erkən 1940-cı illərdə Məliki Rza Şah tərəfindən həbs edilmiş 53 solçu ziyalılardan biri olmuşdur. Azad olandan sonra Tudə Partiyası (yəni kütlələrinin partiyası)nın orijinal yaradıcılarından biri olmuşdur. == Mənbə == Siavoshi, Sussan, Liberal Nationalism in Iran: The Failure of a Movement, Westview Press, March 1990.
Velika Plana
Velika Plana (serbcə: Велика Плана) — Serbiyanın Podunavlye rayonunda yerləşən qəsəbə və bələdiyyədir. Bələdiyyə Morava çayının sol sahilində yerləşir. Ərazisi 345 km² olan bələdiyyənin əhalisi 2011-ci ildəki statistik məlumatlara əsasən 40,578 nəfər təşkil edir. Velika Plananın iqtisadiyyatı sənayeyə əsaslanır və şəhərdə dəmir yolu ilə hərəkət edən nəqliyyat vasitələrinin istehsalçısı olan Goša FOM-un bir filialı və müdafiə sənayesi üçün detallar tədarük edən fabrik yerləşir.
Velki Krtiş
Velki Krtiş (slovak. Veľký Krtíš, mac. Nagykürtös) — Slovakiyanın mərkəzində, Krupinska Planina dağ massivinin ətəklərində yerləşən kiçik bir Əhalisi 14 min nəfərə yaxındır. == Əhali == === Əhalinin etnik mənsubiyyətinə görə === Slovaklar – 86,9% Macarlar – 6,2% Çexlər – 0,8 % Qaraçılar – 2,0% Ukraynalılar – 0,1 % === Əhalinin konfessional mənsubiyyətinə görə === roma-katolikləri 54,26 % ateistlər 21,58 % yevangelik kiləsi v.d. 16,00 % yunan-katolikləri 0,34 % pravoslavlar 0,16 % == Təhsil == Ana məktəblər: MŠ - ul. Št. Tučeka MŠ - ul. P. O. Hviezdoslava MŠ - ul. Poľná MŠ - ul. SNP MŠ - ul.
Əl-Vəliy
Əl-Vəliyy (ər. الولي) — Allahın adlarından biri.
Zəki Vəlidi Toğan
Əhməd Zəki Vəlidi Toğan (Başqırdca: Әхмәтзәки Әхмәтшаһ улы Вәлиди, Äxmätzäki Äxmätşah ulı Wälidi}}, bəzən Validi, 10 (22) dekabr 1890, Kuzyanovo[d], Ufa quberniyası – 26 iyul 1970, İstanbul) — başqırd tarixçı, başqırd inqilabı və azadlıq hərəkatının öndəri. Əsl adı Əhməd Zəkidir. Rusiyada ikən Validov soyadınından, Türkiyəyə gəldikdən sonra isə Toğan soyadından istifadə etmişdir. "Toğan" sözü "doğan" sözünün qıpçaq türkçəsindəki qarşılığı, başqırd türkçəsindəki şəklidir. == Həyatının Rusiya illəri == 10 dekabr 1890-cı ildə Başqırdıstanın İsterlitamak qəzasının Küzən kəndində anadan olmuşdur. Daha ilk mədrəsə təhsilini alarkən bir yandan özəl Rusça dərsləri alırdı. Müəllim olan anasından Farsça da öyrənmişdir. 1902-ci ildə orta təhsil üçün Ütekdə olan dayısı Həbib Neccarın mədrəsəsinə getdi. Buradakı təhsili sırasında Ərəb dili dərsləri alaraq dil bilgisini genişləndirdi. 1908-ci ildə kəndindən qaçaraq Kazana gəlib, burada özəl dərslər aldı.