Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • вымять

    ...выминаться что разг. 1) Размяв, сделать мягким. Вымять лён. Вымять кожу. Вымять глину. 2) Вытоптать или, приминая, уничтожить, погубить. Лошади вымял

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВЫМЯТЬ

    сов. əzmək, əzişdirmək, övkələyib əzişdirmək, əzib yumşaltmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫКАТЬ

    несов. dan. “siz’’lə danışmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫМЫТЬ

    чуьхуьн; вымыть лицо ччин чуьхуьн.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЖИМАТЬ

    несов. bax вжать.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВИДАТЬ

    ВИДАТЬ I несов. görmək. ◊ глаза бы мои не видали heç gözüm görməyəydi, kaş görməyəydim. ВИДАТЬ II несов. безл. görünmək; отсюда хорошо видать пароход

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВИЛЯТЬ

    несов. 1. bulamaq, oynatmaq; вилять хвостом quyruğunu bulamaq; 2. məc. hiyləgərlik etmək, hiylə etmək, boyun qaçırmaq, azdırmaq, kələk gəlmək.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВИТАТЬ

    несов. köhn. dolaşmaq, uçmaq; ◊ витать в облаках (в воздухе) göylərdə uçmaq (dünyadan xəbərsiz olmaq, xəyala qapılmaq, xəyalpərəstlik etmək).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВНИМАТЬ

    несов. köhn. bax внять.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫДАТЬ

    ...etmək (ələ vermək); 3. açmaq, bildirmək, aşkar etmək., məlum etmək; выдать чужие секреты özgənin sirrini açmaq; 4. ələ vermək; 5. göstərmək, qələmə v

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫЖАТЬ

    ВЫЖАТЬ I сов. 1. sıxmaq; 2. sıxıb suyunu (şirəsini) çıxartmaq; выжать виноград üzümü sıxıb suyunu çıxartmaq; 3. aradan çıxartmaq, sıxışdırıb çıxartma;

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫКАТ

    м bax выкатка II

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫМЫТЬ

    сов. 1. yumaq, yuyub təmizləmək; вымыть лицо üzünü yumaq; 2. yuyub aparmaq; водой вымыло берег su sahili yumuşdur; ◊ вымыть (кому) голову bax голова;

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫЖАТЬ₁

    с.-х. гвена куьтягьун, гуьн, гуьз хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • вжимать

    см. вжать; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • взимать

    ...взиматься, взимание что офиц. Взыскивать (налог, пошлину, штраф и т.п.) Взимать пошлины.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • видать

    I -аю, -аешь; виданный; -дан, -а, -о; нсв. см. тж. видал?, видали?, видывать кого-что 1) (св. - повидать); разг. = видывать Видал всякие диковинки. Ви

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • вилять

    -яю, -яешь; нсв. см. тж. вильнуть, виляние 1) чем. Двигать из стороны в сторону (хвостом, бёдрами и т.п.) Вилять хвостом (также: разг.; заискивать пер

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • витать

    ...кем-чем книжн. Парить, носиться в воздухе, в вышине. В воздухе витают запахи весны. 2) книжн. Незримо, таинственно присутствовать где-л. Смерть витае

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • внимать

    -аю, -аешь и; внемлю, внемлешь; внимай, внемли и внемли; внимая и внемля; нсв.; высок. 1) к внять 2) Слушать с особым вниманием, проникновенно, заинте

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • выдать

    ...распоряжение в соответствии с установленным порядком. Выдать аванс. Выдать властям угонщика самолёта. Выдать на руки свидетельство о браке (вручить н

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • выжать

    I -жму, -жмешь; св. см. тж. выжимать, выжиматься, выжимание, выжимка что 1) к выдавить 1), 2), 4), 5) Выжать сок из винограда. Выжать плечом дверь. Вы

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • выкать

    -аю, -аешь; нсв. кому, с кем. разг. Обращаться к кому-л. на "вы".

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • вымчать

    ...кого-что Мчась, стремительно вывезти, вынести откуда-л., куда-л. Конь вымчал кого-л. на дорогу. Машина быстро вымчала кого-л. за город. 2) Стремитель

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • вымыть

    -мою, -моешь; св. см. тж. вымывать, вымываться, вымывание кого-что 1) (нсв. - мыть) чем Сделать чистым посредством мытья. Вымыть руки, шею, голову мыл

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВЫКАТ

    глаза на выкате экъис хьайи вилер авай, вилер экъис хьайи, вилер данбулар хьтин.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЗИМАТЬ

    несов. almaq, yığmaq, toplamaq; взимать штраф cərimə almaq (cərimələmək).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫЖАТЬ₀

    1. чуькьвена хкудун; чуькьвена кьеж хкудун (мес. емишрикай). 2. шуткьунун, шуткьунна кьеж хкудун (мес

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЫЖАТЬ

    1. Sıxmaq; 2. Sıxıb çıxartmaq; 3. Qaldırmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫДАТЬ

    ...мсб). 4. я лугьуз къалурун, я лугьуз малумрун; он чужую работу выдал за свою ччарадан кIвалах ада вичинди я лугьуз къалурна.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЗИМАТЬ

    almaq, yığmaq, toplamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВИДАТЬ

    görmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВИТАТЬ

    dolaşmaq, uçmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫДАТЬ

    1. Vemək; 2 . Təslim etmək; 3. Açmaq, bildirmək, aşkar etmək, məlum etmək, 4. Ələ vermək; 5. Göstərmək, qələmə vermək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВИЛЯТЬ

    1. Bulamaq, oynatmaq,2. Hiyləgərlik etmək, hiylə etmək, boyun qaçırmaq, azdırmaq, kələk gəlmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫМЫТЬ

    1. Yuyub təmizləmək; 2. Yuyub aparmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЗИМАТЬ

    несов. къачун; взимать налоги налогар къачун (кIватIун).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВИДАТЬ₀

    несов., см. видеть.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВИДАТЬ₁

    обл. разг. 1. аквада; аквазва. 2. аквадай гьалда, акунрай

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВИЛЯТЬ

    несов. 1. галтадун, къекъуьрун; собака виляет хвостом кицIи ттум къекъуьрзава (галтадзава). 2. пер. къекъуьрун, гьилле авун, уюнар акъудун (яни лугьуд

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВИТАТЬ

    несов. 1. хиялар къекъуьн; (фикирар) къекъуьн; буш хиялрал машгъул хьун. 2. кьилихъ атана акъвазун, къекъуьн (ажал, кьиникь )

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВНИМАТЬ

    несов., см. внять.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЫМЯ

    регъуь (малдин)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • вымя

    ...железы с сосками у самок млекопитающих животных. Вымя коровы. Вымя козы, овцы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • вмять

    вомну, вомнёшь; вмятый; вмят, -а, -о; св. см. тж. вминать, вминаться что 1) во что Вдавить, втиснуть во что-л. мягкое, вязкое. Вмять окурок в песок. В

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВЫМЯ

    ср yelin, əmcək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВМЯТЬ

    сов. tıxamaq, dürtmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • выминаться

    см. вымять; -ается; страд.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • сымать

    -аю, -аешь; нсв. что устар. и нар.-разг. = снимать

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SİMAT

    SİMAT1 ə. 1) süfrə; 2) qonaqlıq, ziyafət, məclis; 3) yemək. SİMAT2 ə. «səmə» c. əlamətlər, nişanlar.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • выминать

    см. вымять; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дымить

    -млю, -мишь; нсв. 1) а) Выделять, испускать дым. Дымит костёр. Дымят печные трубы. Дымит паровик. б) отт. Гореть, выделяя много дыма, чадить. Мокрые д

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • VƏFAT

    ...vəfatından sonra Nurəddində böyük təğyir görünürdü. S.S.Axundov. □ Vəfat etmək – ölmək. Budur, üç il bundan qabaq Aslan, sonra övrəti vəfat etdilər.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VƏFAT

    смерть, кончина

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ВАЛЯТЬ

    1. Diyirlətmək, gillətmək, yumbalatmaq; 2. Sürütmək, süründürmək; 3. Çüvirmək, qurdalamaq; 4. Yoğurmaq (xəmir); 5

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫМАТЫВАНИЕ

    1. Sarıma, sarıyıb qurtarma; 2. Əldən salma, üzmə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫМАТЫВАТЬ

    несов., см. вымотать

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЫМАТЫВАНИЕ

    ср 1. sarıa, sarıyıb qurtarma; 2. məc. əldən salma, üzmə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫМАТЫВАТЬ

    несов. bax вымотать

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫМАТЫВАТЬСЯ

    несов. 1. bax вымотаться; 2. sarınmaq; 3. işlədilib qurtarmaq, sərf edilmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • выматерить

    -рю, -ришь; св. кого(что) разг.-сниж. Выругать матом.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • выматериться

    -рюсь, -ришься; св.; разг.-сниж. Выругаться матом.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • выматывать

    см. вымотать; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • выматывание

    -я; ср. к вымотать и вымотаться. Выматывание нервов.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Akimat
Akimat, Akimiat (idarəetmə; qaz. әкімшілік, әкімдік, qırğ. акимчилик) — Qazaxıstanda regional icra orqanı, Qırğızıstanda rayon dövlət idarəsi. Əyalət başçısı (regional hökumət) bələdiyyə sədridir, bölgədə respublikanın prezidentini və hökumətini təmsil edir. Bölgələrin, respublika əhəmiyyətli şəhərlərin və paytaxtın icra hakimləri prezident tərəfindən təyin edilir. Təşkilati struktur yerli icra hakimiyyətinin icra orqanı kimi məsuliyyət və səlahiyyətləri ilə müəyyən edilir. Bələdiyyə, bələdiyyə sədrindən, müavinlərindən, şöbələrdən, şöbələrdən və digər xidmət bölmələrindən ibarətdir. Əyalətin quruluşu bölgənin, rayonun, şəhərin idarəetmə sxeminə uyğun olaraq müəyyən edildikdən dərhal sonra bələdiyyə başçısının təklifi ilə məsləhət tərəfindən təsdiq edilir. Yerli icra orqanlarının iqtisadi və maliyyə əsaslarını inzibati ərazi vahidlərinin əmlakı (onlara aid olan məsləhətin və yerli idarəetmə orqanlarının əmlakı), yerli büdcədən vəsaiti, büdcədən ayrılan yerli vergilər, qrantlar və yardımlar, dövlət rüsumları təşkil edir. Şəhər və rayon mülkləri üçün icarə, vergi və digər ödənişlər tutulur.
Diamat
Dialektik materializm — materializmə və Hegel dialektikasının materialist anlayışına əsaslanan fəlsəfi cərəyan. Bu istiqamətin əsas ideyaları bunlardır: maddi (obyektiv) aləmin ilkinliyi; idealın (subyektiv, düşünülə bilən) ikinci dərəcəli olması; hərtərəfli əlaqə və müxtəlif sistemlərin daxili hərəkət və inkişaf mexanizmləri əsasında daimi hərəkəti; qaçılmaz ziddiyyətlərin daim aradan qaldırılması. Bu doktrina Lenin və digər marksist filosoflar tərəfindən hazırlanmış K. Marks və F. Engelsin ideyalarına əsaslanır. Engels bu sistemi dünyagörüşü adlandırmış, onu həm idealist fəlsəfəyə, həm də əvvəlki bütün materialist fəlsəfəyə qarşı qoymuşdur. Bu dünyagörüşü ayrı-ayrı elmlər üzərində "elmlərin elmi" iddiasındadır və praktik problemlərdən ayrı mövcud olan hər hansı fəlsəfi təlimləri inkar edir. SSRİ-də bu konsepsiya marksizmin nəzəri aspektini ifadə edirdi və 1930–80-ci illərdə Sov.İKP tərəfindən sovet fəlsəfəsinin rəsmi adı kimi istifadə edilmişdir. Diamat – Qərbdə, xüsusilədə Rusiyada dialektik materializmin qısaldılmış edilmiş adı. Keçmiş Sovetlər İttifaqında dialektik materializm geniş tədris edilirdi və qısaca diamat adlandırılırdı. == Tarixi == Marks Georq Vilhelm Fridrix Hegelin idealist dialektikasının materialist anlayışının banisidir. Bunda o, Lüdviq Andreas Feyerbaxın fəlsəfi materializminə arxalanırdı.
Dimant
Dimant (q.yun. Δύμας) — yunan mifologiyasında personaj. Dori mənşəlidir, Egimiyanın oğludur. Heraklın övladları ilə Peloponnes uğrunda müharibədə həlak olmuşdur. Alimlər ehtimal edirlər ki, Axeyadakı Dima şəhəri onun adını daşıyır. Mifə görə, Sparta filalardan biri onun adını daşıyır.
Liman
Liman və ya port – sahilyanı yarımqapalı su hövzələri. Onlar şirinsulu və dəniz ekosistemləri arasında ekoton kimi özünü göstərir. Liman müxtəlif tipli gəmilərin sahilə yaxınlaşmaq üçün yan aldıqları xüsusi hazırlanmış dənizkənarı yerdir. == Limanlar və ekologiya == Limanlar iqtisadi cəhətdən yüksək əhəmiyyətə malik olmalarına baxmayaraq, ekoloji cəhətdən müəyyən fəsadlara səbəb olurlar. Limanlar adətən litoral zonaya daxil olur və qabarma-çəkilmələrə məruz qalır. Limanlar yüksək məhsuldar olur. Onlar biogen maddələrin "tələsi" hesab olunur. Bütün il ərzində dənizlərdə avtotroflar – makrofitlər (bataqlıq və dəniz otları, yosunlar), dib yosunları, fitoplankton aktiv olur. Onlar cavan (körpə) balıqların yemləmə yeridir. Limanlar insanın təsərrüfat fəaliyyəti altına düşdükdə su mühitinin çirklənməsi nəticəsində məhsuldarlığını itirir.
MİMTA
Milli İrsi Mədəni Tarixi Araşdırmalar Fondu və ya qısaca MİMTA — Azərbaycanda fəaliyyət göstərən qeyri-hökumət təşkilatı. Fond qədim tarixə, yüksək mədəniyyətə malik Azərbaycanın tarixini, milli irsini, mənəvi dəyərlərini qoruyub-saxlamaq və inkişaf etdirməyə kömək məqsədilə təsis edilmişdir. 31 yanvar 2005-ci ildən fəaliyyət göstərən fondun icraçı direktoru Pərviz Əmirovdur. == Məqsədlər == Fondun fəaliyyətinin əsas məqsədi Azərbaycanın milli irsi, mədəni, tarixi dəyərlərini tədqiq edib həm ölkədə, həm də ölkədən kənarda təbliğ etmək, xarici ölkələrdə Azərbaycanın milli irsini, mədəniyyətini, tarixini əks etdirən sərgilər, konfranslar və s. tədbirlər təşkil etmək, istedadlı gənclərə, yaşlı ziyalılara maddi və mənəvi kömək göstərmək, təhsil, səhiyyə, mədəniyyət və sosial sahədə xeyriyyə tədbirləri, simpoziumlar, seminarlar, müsabiqələr keçirmək və ayrı-ayrı şəxsləri Azərbaycan tarixi, mədəniyyəti, irsi üçün əhəmiyyətli olan uğurlara görə mükafatlandırmaqdan ibarətdir. == Fəaliyyət == === Nəşrlər === ==== Jurnallar ==== ===== Füyuzat jurnalı ===== 1906-cı il noyabrın 1-i Əli bəy Hüseynzadənin baş redaktorluğu ilə nəşrə başlayan, amma mütərəqqi və milli fikirləri təbliğ etdiyindən 1907-ci ilin noyabrında çar hökuməti tərəfindən çapı dayandırılan “Füyuzat” jurnalı 100 il sonra – 2007-ci ildə Milli İrsi Mədəni Tarixi Araşdırmalar Fondu tərəfindən bərpa edilmiş və “Füyuzat”ın davamı kimi 33-cü nömrədən nəfis şəkildə çap etdirilməyə başlanmışdır. MİMTA fondunun mətbu orqanı olan müasir “Füyuzat” milli-mədəni, ictimai-siyasi, tarixi, mənəvi-əxlaqi mövzuları əhatə edir. Jurnal milli dəyərlərə, irsimizə, zəngin mədəniyyətimizə, tarixi köklərimizə bağlılıq və bununla da dövlətimizə, xalqımıza faydalı olmaq amalına sadiq qalmışdır. Jurnalın baş redaktoru filologiya elmləri doktoru, professor Teymur Əhmədovdur. ===== İşıq jurnalı ===== 1911-ci il yanvarın 22-də maarifpərvər ziyalı Xədicə Əlibəyovanın baş redaktorluğu və Mustafa bəy Əlibəyovun naşirliyi ilə çap olunan və milli mətbuatımızın ilk qadın mətbu orqanı kimi tarixə düşən “İşıq” qəzeti 68 nömrədən sonra – 1912-ci ildə fəaliyyətini dayandırsa da, 2012-ci ilin yanvar ayından etibarən Milli İrsi Mədəni Tarixi Araşdırmalar Fondunun təsisçiliyi ilə “İşıq-qadın” jurnalı kimi bərpa edilmişdir.
Nicat
Nicat — Azərbaycanda ad. Nicat Abasov — Nicat Qurbanov — Nicat Qocayev — Nicat Rəhimov Nicat Rəhimov (ağır atlet) Nicat Rəhimov (aktyor) Nicat Kazımov Nicat Kazımov (aktyor) — Azərbaycan aktyoru, rejissor, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar Artisti. Nicat Kazımov (yazıçı) — Fransada yaşayan, azərbaycanlı yazıçı.
Pirat
Dəniz quldurluğu və ya piratlıq — orta əsrlərdə dəniz quldurları tərəfindən okean və dənizlərdə, əsasən, ticarət gəmilərinə qarşı həyata keçirilən quldurluqdur. Dəniz quldurlarını, adətən, "flibustyer", "bukanyer", "kaper", "pirat" adlandırırdılar. Latınca "pirat" sözü "taleyini sınayan" deməkdir.
Primat
Primatlar (lat. Primates) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinə aid heyvan dəstəsi. Bu dəstəyə meymunlar və insan da daxildir. Dəstədə 400-dən çox növ mövcuddur. == Yarımdəstə və fəsilələri == Yaşburunlar (Strepsirrhini) Cırtdan lemurlar (Cheirogaleidae) Lemurlar (Lemuridae) Lepilemurlar (Lepilemuridae) İndrilər (Indridae) Əlayaqlılar (Daubentoniidae) Lorilər (Lorisidae) Qalaqolar (Galagidae) Quruburunlar (Haplorhini) Uzuntopuqlar (Tarsiidae) Oynağanlar (Callitrichidae) İlməquyruqlar (Cebidae) Gecə meymunları (Aotidae) Sakolar (Pitheciidae) Hörümçəyəbənzərlər (Atelidae) Əntərmeymunlar (Cercopithecidae) Hibbonlar (Hylobatidae) Hominidlər (Hominidae) == Primatların xarakterik xüsusiyyətləri == Primatkimilər dəstəsinə daxil olan canlılar formasına və boyuna görə müxtəlifdir. Müasir primatlar Asiya, Afrika və Amerikanın tropik və subtropik ərazilərində, Zond və Filippin adalarında yaşayırlar. Ətrafları 5 barmaqlıdır, bu da onlara ağacdan möhkəm tutmağa imkan verir. Beyin yarımkürələri iri olur. Göz çuxurları kəllənin ön tərəfində yerləşir. Müəyyən edilmişdir ki, primatlar cücüyeyən məməlilərin qədim qruplarından əmələ gəlmişdir.
Simit
Simit — suysamla qablı yumru formalı çörəklərə verilən ümumi ad. Türkiyə və Yunanıstanda geniş şəkildə istehlak edilən simitə Yunanıstanda kuluri (Yunanca: κουλούρι) deyilir. İzmir elində simit gevrek adıyla bilinir.(Bolqarıstanda 'gevrek' və Serbiyada 'çevrek' və Rumıniyada da 'covrigi' deyilir. Ehtimalla balkanlardan İzmirə gələn immiqrantların təsiriylə simitə 'gevrek' deyilir.) Ümumiyyətlə tək istehlak edilən simit, nahar üçün seçildiyində pendir, çay və ya cemlə birlikdə də yeyilə bilər. İndiki vaxtda simit, müasir sobalarda və simit evlərində hazırlanıb satıla bildiyi kimi prospekt və küçələrdə satıcılıq edən səyyar satıcılar tərəfindən bir əl avtomobili içində də satılar.
Sirat
Əs-Sirat (ərəb. الصراط‎‎‎) ― İslam və zərdüştilik dinlərinə görə cəhənnəm üzərində qurulmuş dar körpüdür. Zərdüşt dinində bu körpünün adı "Çinvat körpüsü" olaraq səslənir. == Etimologiya == Sırat ərəb dilindən tərcümədə "doğru yol" (ərəb. الصراط المستقيم‎‎) deməkdir. Lüğət alimlərinin bir qismi (o cümlədən, Süyuti) bu kəlmənin ərəb dilinə latın dilindən keçdiyini və "strata" sözündən qaynaqlandığını bildirirlər. Qurani-kərimdə bu söz tez-tez "sıratül-müstəqim" (istiqamətlənmiş, doğru yol) ifadəsi şəklində işlədilir ki, müxtəlif təfsirlərdə bunu İslam dininə inanmaq, halal-haramlara riayət etmək və hətta İmam Əli ibn Əbu Talibin (ə) imamətini qəbul etmək kimi yozurlar. == İslamda == Sırat körpüsü tükdən nazik, qılınc tiyəsindən itidir. Alimlərin bəziləri bu cəhəti hərfi mənada deyil, məcazi mənada qəbul etməyi tövsiyə edirlər. Yəni İslam müqəddəsləri sıratın bu qədər nazik olduğunu bildirməklə, əslində onun üzərindən keçməyin nə qədər çətin və təhlükəli olduğunu göstərmək istəyiblər.
Sitat
Sitat — öz fikrini əsaslandırmaq və ya aydınlaşdırmaq üçün başqasının söylədiklərindən, yazdıqlarından gətirilən dəqiq çıxarışlar. Sitatbaz (latınca citatum və farsca . . . baz] dedikdə, yazısında, nitqində sitat gətirməyi sevən adam, sitat həvəskarı nəzərdə tutulur.
Tiamat
Tamat- dünya okeanı-xaos. Şumer-babil mifologiyasına görə duzlu sularından hər şey o cümlədən tanrılar yaranmışdır. Şumer-akkad mifologiyasına - "Enuma eliş"ə görə Tiamat öz sularını Absu ilə qovuşduraraq dünyaya başlanğıc vermişdir. O, əsasən dörd ayaqlı və qamadları olan bir əzayib (div) kimi təsvir edilmişdir. Onun törətmiş olduğu tanrılar ona qarşı mübarizəyə qalxirlar. Marduk onu öldürərək cəsədini ikiyə parçalayaraq onlardan yeri və göyü yaradır. Bəzi mənbələr onu dəniz ilanı və ya əjdaha rəsmləri ilə təsvir edir.
Timar
Timar — Anadolu bəyliklərində və Osmanlı imperiyasında şərti feodal torpaq mülkiyyəti. 1839-cu ildə hərbi sistem ləğv edilənə qədər mövcud olmuşdur. Sultan I Muradın hakimiyyəti dövründə yaradılmışdır. Bir timardan əldə edilən illik gəlir 20 min akçadan az idi. XVI əsrin sonlarında timar tədricən çiftlik adlanan torpaq mülkiyyətinə çevrilmişdir. Bu, dövlət 1919-cu ildə süqut edənə qədər Osmanlı imperiyasında üstünlük təşkil etmişdir.
Timati
Timur Eldaroviç Yunusov, Timati (rus. Тимати; 15 avqust 1983, Moskva) — rus hip-hop sənətçisi, prodüser, aktyor və biznesmendir. YUNESKO-nun dəstəyi ilə Moskva Beynəlxalq Fondunun Qəyyumlar Şurasının üzvüdür. == Həyatı == 15 avqust 1983-cü ildə Moskvada anadan olub. Valideynləri - atası İldar Vaxitoviç Yunusov (1960-cı il təvəllüdlü) - iş adamı; anası Simon Yakovlevna Yunusova (1959-cu il təvəllüdlü). Tatar və yəhudi köklərinə malikdir. Sənətkarın özü, "Moskovskiy Komsomolets" qəzetinə verdiyi müsahibədə: "Çox varlı valideynlərim var" deyərək dedi: "Atam məni elə bir şəkildə böyütdü ki, özüm hər şeyə nail olum." 1998-ci ildə 14-15 yaşlarında Timati (daha sonra Timotey) "VIP77" qrupunu təsis etdi. 2000-ci ildə Decl üçün MS kimi çalışdı. A. Puşkin adına Dövlət Muzeyində gənc sənətşünaslar klubunu bitirib. 2004-cü ildə "Ulduz Fabriki 4" layihəsində iştirak etmişdir.
Tivat
Tivat (mont. Тиват/Tivat) - Monteneqroda şəhər. Vrmaç yarımadasında yerləşir. Əhalisi 9.467 nəfərdir. Adriatik dənizinin sahilində yerləşir.
Şimal
Şimal və ya Quzey — Yer kürəsinin coğrafiyasında dörd əsas istiqamətdən biridir. Səmtləri müəyyənləşdirən kompasda cənubun əksi kimi qəbul edilib. Coğrafiyanın təkmilləşməsi dövründə "Şimal" "soyuq iqlim" kimi başa düşülürdü. Azərbaycan dilində şimal Coğrafiyada "Ş", beynəlxalq işarələmədə "N" ilə işarələnir.
Sağ limit (sol limit)
Funksiyanın sağ (sol) limiti-əgər ixtiyari ε > 0 {\displaystyle \varepsilon >0} üçün elə δ > 0 {\displaystyle \delta >0} varsa ki, ixtiyari x ∈ ( a , a + δ ) ( x ∈ ( a − δ , a ) ) {\displaystyle x\in (a,a+\delta )(x\in (a-\delta ,a))} üçün | f ( x ) − b | < ε {\displaystyle |f(x)-b|<\varepsilon } olsun, onda deyirlər ki, b {\displaystyle b} ədədi y = f ( x ) {\displaystyle y=f(x)} funksiyasının α {\displaystyle \alpha } nöqtəsində sağ (sol) limitidir. Funksiyanın sağ (sol) limiti lim x → a + 0 f ( x ) = b ( lim x → a − 0 f ( x ) = b ) {\displaystyle \lim _{x\to {a+0}}f(x)=b(\lim _{x\to {a-0}}f(x)=b)} , yaxud f ( a + 0 ) ( f ( a − 0 ) ) {\displaystyle f(a+0)(f(a-0))} kimi işarə olunur. Məsələn, f ( x ) = 1 1 + e 1 x {\displaystyle f(x)={\frac {1}{1+e^{\frac {1}{x}}}}} funksiyası üçün lim x → 0 + 0 f ( x ) = 0 , lim x → 0 − 0 f ( x ) = 1 {\displaystyle \lim _{x\to 0+0}f(x)=0,\lim _{x\to 0-0}f(x)=1} . f(a+0)=f(a-0) şərti limitinin varlığı üçün zəruri və kafi şərtdir. == Sağ limit, sol limit necə tapılır? == Sağ və sol limitlər funksiyanın x dəyəri müəyyən bir dəyərə yaxınlaşdıqda onun dəyərinin nə olacağını müəyyənləşdirir. Funksiyanın sağ və sol hədlərini tapmaq üçün aşağıdakı addımları yerinə yetirə bilərsiniz: 1. Sağ Limit (x → a+): — Əgər funksiyanın x qiyməti a qiymətinə, x qiyməti isə a-dan sağa yaxınlaşırsa, onda doğru həddi tapılır. — Düzgün həddi tapmaq üçün funksiyanın a-dan bir qədər böyük olan x dəyərlərinə yaxınlaşmasına icazə verin (məsələn, a + ε, burada ε kiçik müsbət qiymətdir). — Bu yaxınlaşan x dəyərlərinə uyğun gələn funksiya dəyərlərini hesablayın və bu dəyərlərin sərhədlərini yoxlayın.
"Nicat" məktəbi
"Nicat" məktəbləri — Azərbaycanda 1906–1917-ci illərdə "Nicat" və "Nəşri-maarif" cəmiyyətləri tərəfindən yaradılmış bir və ikisinifli ibtidai məktəblər. 1906–1917-ci illərdə Bakıda və onun ətraf kəndlərindəki 30-a yaxın "Nicat" məktəbində 1160 şagird, o cümlədən 123 qız təhsil almışdır. Fəhlələr üçün axşam "Nicat" məktəbləri fəaliyyət göstərirdi. Balaxanıdakı "Nicat" məktəbində Mirzə Ələkbər Sabir dərs demişdir. == Həmçinin bax == Nicat Cəmiyyəti Nəşri-maarif Mirzə Ələkbər Sabir == Ədəbiyyat == Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası, VII cild. Bakı, 1983.
"Nicat" məktəbləri
"Nicat" məktəbləri — Azərbaycanda 1906–1917-ci illərdə "Nicat" və "Nəşri-maarif" cəmiyyətləri tərəfindən yaradılmış bir və ikisinifli ibtidai məktəblər. 1906–1917-ci illərdə Bakıda və onun ətraf kəndlərindəki 30-a yaxın "Nicat" məktəbində 1160 şagird, o cümlədən 123 qız təhsil almışdır. Fəhlələr üçün axşam "Nicat" məktəbləri fəaliyyət göstərirdi. Balaxanıdakı "Nicat" məktəbində Mirzə Ələkbər Sabir dərs demişdir. == Həmçinin bax == Nicat Cəmiyyəti Nəşri-maarif Mirzə Ələkbər Sabir == Ədəbiyyat == Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası, VII cild. Bakı, 1983.
ARB Şimal
ARB Şimal — 2007-ci ildə "Regional TV" adıyla Xaçmaz rayonunda yayıma başlayan televiziya kanalı. == Tarixçə == "ARB Şimal" Televiziya Şirkəti 2007-ci il noyabr ayının 15-də fəaliyyətə başlayıb. Kanal Xaçmazdan yayımlanır. "ARB Şimal" Azərbaycanda daxili şəbəkəsi rəqəmsal texnologiya ilə təchiz olunan ilk televiziya kanalıdır. Televiziyanın yayım dairəsinə Xaçmaz, Quba, Qusar, Şabran, Siyəzən, Xızı rayonları daxildir. 2011-ci ildən etibarən "ARB Şimal" internet vasitəsilə dünyanın istənilən nöqtəsindən izləmək mümkündür. "ARB Şimal"ın struktur quruluşu 5 departamentdən ibarətdir. Xəbərlər və Sosial-İctimai Proqramlar, Efir Təminatı, Maliyyə və Kadrlar, Layihələr, Efirdən Kənar Təminat departamentləri. Televiziyanın kollektivi uzun illərin televiziya təcrübəsinə malik peşəkar kadrlarla yanaşı həm də istedadlı və perspektivli gənclərdən təşkil olunub. "ARB Şimal"da həftəlik yayım həcmi 126 saatdır.
Acianthera limae
Acianthera limae (lat. Acianthera limae) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinin acianthera cinsinə aid bitki növü.
Astragalus cimae
Astragalus cimae (lat. Astragalus cimae) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Phacomene cimae (M.E.Jones) Rydb. == Yarımnövləri == Astragalus cimae var. cimae Astragalus cimae var.
Axmat FK
Axmad FK (rus. Республиканский футбольный клуб Ахмат Грозный, Çeç.:футболан клуб Ахмат Соьлжа-ГӀала) — Çeçenistanın paytaxtı Qroznı şəhərini təmsil edən və hazırda Rusiya Premyer Liqasında çıxış edən peşəkar futbol klubu. Klubun adı 1958–2017-ci illərdə "Terek" olmuşdur. == Tarixi == Klub ilk dəfə 1946-cı ildə "Dinamo" adı ilə yaranıb. 1948-ci ilə qədər bu ad ilə fəaliyət göstərən klub həmin ildən 1958-ci ilədək "Neftyanik" adı ilə fəaliyət göstərib. 1958–2017-ci illərdə "Terek" adlanan klub 2017-ci ildə Çeçenistan Respublikasının ilk prezdenti Əhməd Kadırovun şərəfinə "Axmat" adlandırılıb.
Bernhard Riman
Bernhard Riman (ing. Bernhard Riemann; 17 sentyabr 1826[…], Yameln[d] – 20 iyul 1866[…], Verbaniya[d], Pyemont) — alman riyaziyyatçısı. Kompleks dəyişənli funksiyalar nəzəriyyəsində həndəsi istiqamətin əsasını qoymuşdur. O, həndəsəyə istənilən bircins obyektlərin kəsilməz yığımı haqqında təlim kimi baxmış, kəsilən funksiyaları öyrənmişdir. Riyaziyyata Riman fəzası adlanan fəza daxil etmiş və onun nəzəriyyəsini (Riman həndəsəsi) yaratmışdır; diferensial tənliklər nəzəriyyəsi, triqonometrik sıralar, inteqral hesabı sahələrində çalışmışdır. == Həyatı == 1826-cı ildə doğulub. 1866-cı ildə vəfat edib.
Bukit Timah
Bukit Timah (malay Bukit Timah; çin. 武吉知马) — Sinqapurda hündürlüyü 163,63 metr (digər mənbələrə görə 176 m) olan təpə. Bu təpə Sinqapurun ən yüksək zirvəsi hesab edilir. Bukit Timax təpəsi adanın mərkəzində yerləşir. Təpə Sinqapurun mərkəzi bölgəsində, təxminən 10 km şəhər mərkəzindən kənarda yerləşir. Təpənin yerləşdiyi ərazi Bukit Timah adı tanınır. Bölgədə planlaşdırılan rayon da, Bukit Timah (ing. Bukit Timah Planning Area) və ya 11-ci rayon adlanılır (ing. District 11). == Adın mənası və tarixi == «Bukit Timah» — malay dilində «qalaylı təpə» mənasını verir.