Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ИШИНУН

    (-из, -на, -а) f. yoğurmaq (xəmir haqqında); тини ишинун xəmir yoğurmaq; * ишинайдалай кӀвахайди гзаф хьун (ишинайдалай акӀахайди пара хьун) məc. zərə

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ИШИНУН

    ...вуч; -да, -на; -из, -зава; -а -ин, -рай, -мир; ишин тавун, ишин тахвун, ишин хъийимир гъуьруьз яд яна фу чрадай гьалдиз гъун, тини гьазурун. Ам ти

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ишинун

    (-из, -на, -а) - месить (тесто).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ИШИНУН

    (-из, -на, -а) v. masticate; impaste, batter; brake; work.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ИЦИТӀУН

    || (ИЗИТӀУН нугъ. ) гл., ни вуж; -да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир; щитӀ авун, щитӀ тавун, ицитӀ тахвун, щитӀхъийимир запабар авуна ва я са

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИШИРУН

    (-из, -на, -а) bax шуьрун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ИЦИФУН

    (-из, -на, -а) f. kəsifləşmək, qəlizləşmək, qatılaşmaq, tutqunlaşmaq (hava, duman, tüstü haqqında).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ИЦИТӀУН

    (-из, -на, ицитӀ) f. ovsunlamaq; cadulamaq, tilsimləmək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ИЦИСУН

    bax ицифун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ИЦИГУН

    dial. bax эцигун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ИШИРУН

    (-из, -на, -а) v. sob, weep; blubber.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ИЦИТӀУН

    (-из, -на, -а) v. conjure, hex, perform magic. ИЦӀИ adj. wet, moist; humid, damp; raw, crude; uncooked

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • иширун

    (-из, -на, -а) - заставлять плакать, рыдать (кого-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ицитӀун

    (-из, -на, -а) - колдовать; завораживать, заговаривать (кого-что-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ИШИРУН

    кил. ШИРУН.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИЦИФУН

    || (ИЦИСУН нугъ. ) гл.; -да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир; ициф авун, ициф тавун, ициф тахвун, ицифмир циф къалин хьун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • илизун

    (-из, -на, -а) - 1. (диал.) сливать (напр. жир с бульона). 2. см. илирзун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ИЛИГУН

    гл., ни -да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир; илиг тавун, илиг тахвун, илиг хъийимир 1) расун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИЛИЗУН

    ...хъийимир нерай къвезвай гьава гужлудаказ акъудун. Пуд сеферда илизун кутугай лишан я... Гила вири туькӀуьдайвал я А. Р. Къаратке нар. г

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИЛИСУН

    гл., ни вуж-вуч нел-квел; -да, -на; -из, -зава; 0 || ' -а, -ин, -рай, -мир; илис авун, илис тавун, илис тахвун, илис хъийимир нел-квел ятӀани алкӀаи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИЛИТӀУН

    гл., 1) ни вуж-вуч нел-квел алчудун, элкъуьрна кутӀунун. 2) разивал авачиз са нел ятӀани вуч ятӀани гьалдун, вегьин

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИЛИФУН

    гл., вуж; -да, -на; -из, -зава; 0 || -а, -ин, -рай, -мир; илиф тавун, илиф тахвун, илиф хъийимир гл ( кӀвализ) мугьман яз атун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИЛИХУН

    гл., -да, -на; -из, -зава; -0 || -а, -ин, -рай, -мир; илих тавун, илих тахвун, илих хъийимир юкь гьалдна агъуз хьун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • илитӀун

    (-из, -на, -а) - 1. обвязывать (кого-что-л.) : еб илитӀна - обвязал верёвкой; цӀувад жуьт гамишар илитӀайтӀани и чка цаз жедач - если и пятнадцать пар

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • илисун

    ...крепко держать (кого-что-л.); б) наголо стричь (кого-что-л.); кьуьл илисун - а) давить ногой; б) (перен.) оказывать давление (на кого-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ИФИРУН

    ...цӀай гана кудай гьалдиз гъун. Лежбердиз къугъван ийидай тӀвалар, ифирун патал цӀай хъийидай самар лазим хьана. А. Ф. Риза. Ракъини къвердавай

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИЛИЧУН

    гл., ни нел-квел; -да, -на; -из, -зава; 0 || -а, -ин, -рай, -мир; илич тавун, илич тахвун, илич хъийимир са нин-куьн ятӀани винел патал жими затӀ (я

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • иливун

    (-из, -на, -а) - 1. перевариваться (о пище). 2. (перен.) терпеть, переносить (что-л.). 3.(перен.) прощать (кого-что-л

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • икисун

    см. экисун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • изитӀун

    см. ицитӀун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • игисун

    (-из, -на, -а) - 1. приближать (кого-что-л. до соприкосновения) : игисна агална - плотно закрыл. 2. приближаться (к кому-чему-л

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ИШЕХЬУН

    кил. ШЕХЬУН.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • илифун

    (-из, -на, -а) - 1. заходить в гости. 2. останавливаться на ночлег. 3. (поэт.) всходить (о солнце, луне)

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ИКИСУН

    гл., ни вуч; -да, -на; -из, -зава; -0 || - а, -ин, -рай, -мир; икис авун, икис тавун, икис тахвун, икис хъийимир чилик кягъун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИЧӀИРУН

    гл., ни вуч; -да, -на; -из, -зава, -а, -ин, -рай, -мир; ичӀар авун, ичӀар тавун, ичӀар тахвун, ичӀар хъийимир къен авай (машиндай, шуьшедай, чува

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • илигун

    ...-на, -а) - колотить, бить, ударять (кого-что-л.). || шаламар илигун - плести лапти; илигна къун - не переставая идти (об осадках); илигна рахун - гов

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • IŞINIM

    şüalanma, radiasiya radiasiya, şüalanma

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ИЗИТӀУН

    кил. ИЦИТӀУН.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • İSİNMƏ

    öyrəşmə — alışma

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • İSİNMƏ

    oxşanma

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • İSİNMƏ

    qızma — istilənmə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • İSİNMƏ

    сущ. от глаг. isinmək

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İSİNMƏ

    “İsinmək”dən f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • YOĞURMAQ

    гл. 1. ишинун; xəmir yoğurmaq ттини ишинун; 2. тӀушунун (гъилеривди луз).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЭЦИГУН

    ...Шамахидиз къвезвай урус савдагарар яшамиш хьун патал са карвансара эцигун тапшурмишнай. ЛГ, 2003, 14. VӀӀӀ. ХандакӀ ягъиз, къванер вегьез, Цал эциг

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ШИРИНУН

    рах., гл.; ни-куь вуж-вуч; -да, -на; -а, -ин, -рай, -мир: ширин авун, ширин тавун. ширин тахвун, ширин хъийимир 1) ширин гьалдиз гъун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЦӀИНКЬУН

    гл., куь; -да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир; цӀинкь авун, цӀинкь тавун, цӀинкь тахвун, цӀинкь хъийимир цӀинкь сесер акъудун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ФИТӀИНУН

    гл., ни-куь вуч; -да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир; фитӀин тавун, фитӀин тахвун, фитӀин хъийимир къенез чӀугун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • УСУНУН

    гл., ни; -да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир дараматдин цлан, чилин винел патаз це жими авунвай киреж, чеб ягъун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЕСИРУН

    шиир, гл., ни-куь вуж-вуч; -да, -на; -из, -зава; -а || ая, -ин, -рай, -мир; есир авун, есир тавун, есир тахвун, есир хъийимир муьтӀуьгъарун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • асунун

    (-из, -на, асун/-а) - см. асунар (асунар авун).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • НАМЕСИТЬ

    ишинун (тини); тIушунун (палчух).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЭЛИВУН

    also. иливун. ЭЛИГУН also. илигун. ЭЛИФ элифун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • тини

    тёсто : тини ишинун - замешивать тесто.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • РАЗМЕСИТЬ

    ишинун (тини); тIушунун (тини; палчух).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ифирун

    (-из, -на, -а) - 1. накаливать, сильно нагревать (что-л.). 2. (перен.) накаливать, обострять(отношения)

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ИГИСУН

    (-из, -на, -а) v. anticipate; approximate, come near; set.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ишехьун

    (-из, -на, -а) - плакать; рыдать.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ичӀирун

    (-из, -на, -а) - 1. опорожнять (что-л.). 2. вываливать, выгружать, разгружать (что-л.). 3.высыпать, отсыпать (что-л

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • иличун

    Ӏ (-из, -на, -а) - лить (что-л. сверху вниз); обливать (кого-что-л.). ӀӀ (-из, -на, -а) - скучать; грустить; не находить себе места от тоски; пригорюн

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • илихун

    (-из, -на, -а) - пригибаться, нагибаться.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • МЕСИТЬ

    несов. 1. ишинун (тини). 2. тIушунун, тIуш гун (палчух).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • XƏMİRÇİLİK

    сущ. ттини ишиндай касдин кӀвалах; ттини ишинун, тиничивал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KÜNDƏLİK

    ......кӀвалакӀдин (гьисабралди); beş kündəlik xəmir yoğurmaq вад кӀвалакӀдин ттини ишинун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • TABAQÇA

    ...ккур, гъвечӀи хвах, муда; tabaqçada xəmir yoğurmaq ккуруна тини ишинун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ХВАХ

    - ухуни, -ухуна; -вахар, -вахари, -вахара тини ишинун, фу тун патал кӀарасдикай раснавай къен авай къаб.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • XƏMİRLƏMƏK

    гл. 1. ттини ишинун; 2. ттини ягъун, ттини ттун (кутун), ттинидивди ва я ттинидиз ухшар затӀунивди тӀеквенар кӀевун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ТИНИ

    [ттини] (-ди, -да, -яр) 1. xəmir; тинидин xəmir -i [-ı]; тини ишинун xəmir yoğurmaq; 2. çiy, yaxşı bişməmiş (çörək məmulatları haqqında); * тини хьиз

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ТИМ-ТИМ

    ...combined with other ingredients (generally baked); pastry; тини ишинун knead dough.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • XƏMİR

    ...ттини; xəmir yoğurmaq (qatmaq, salmaq) ттини ишинун, ишинун (ттини); // ттинидин; xəmir xörəyi ттинидин къафун (хапӀа); 2. ттини хьтин, хъсандаказ чч

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
OBASTAN VİKİ
Ising
Ernest Horas Ayzinq (ing. Ernest Horace Ising; 1884[…] – 1973[…], Adelaida) — Avstraliya botaniki. == Əsərləri == Ising E. H. The species of Bassia All. (Chenopodiaceae) in Australia // Transactions of the Royal Society of South Australia. — 1964. — Vol. 88. — P. 63—110. Ising E. H. Six new species of Bassia All. (Chenopodiaceae) // Transactions of the Royal Society of South Australia.
Şinus
Şinus (lat. Schinus) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sumaqkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Equus asinus
Afrika eşşəyi və ya Afrika ulağı (lat. Equus asinus, bəzən Equus africanus) — təkdırnaqlılar dəstəsinin atlar fəsiləsinə aid heyvan növü. Afrika eşşəyinin vətəni Afrika qitəsidir və bu heyvanların əhliləşdirilməsi insanların təsərrüfat və mədəni həyatında mühüm tarixi əhəmiyyət kəsb etmişdir. == Xüsusiyyətləri == Atdan fərqli olaraq eşşək dırnaqlarının üstünün kələkötür olması və möhkəmliyi ilə fərqlənir. Baxmayaraq ki, sürətli qaçmaq üçün o qədər də əlverişli deyil, onlar daha təhlükəsiz hərəkətə köməklik edir. Bəzən eşşəklərin sürəti 70 km/saat-a çatır. Eşşəklər quru iqlimi olan yerlərdə yaşamağa uyğunlaşıblar. Onların dırnaqları rütübətli Avropa iqliminə pis uyğunlaşır. Ona görə də belə yerlərdə eşşəklərin dırnaqlarına xüsusi qayğı tələb olunur. Eşşəklərin tüklərinin rəngi boz, qəhvəyi və ya qara olur.
Haliotis asinum
Haliotis asinina (lat. Haliotis asinina) — heyvanlar aləminin molyusklar tipinin i̇lbizlər sinfinin lepetellida dəstəsinin haliotidae fəsiləsinin haliotis cinsinə aid heyvan növü.
İsanın dirilməsi
İsanın dirilməsi – xristianlıqda əsas doktrinlərdən biridir. Bibliya İsa Məsihin çarmıxa çəkilərək insanların günahları üçün öldüyü, dəfn olunduğu və üçüncü gün dirildiyini nəql edir. Xristianlar İsa Məsihin çarmıxa çəkildikdən sonra dirildiyinə həmişə inanmış və bunu bəşəriyyətin tarixində ən mühüm hadisə hesab etmişlər. == İstinadlar == == Mənbə == Müqəddəs Kitab (Əhdi-Ətiq və Əhdi-Cədid). Müqəddəs Kitab şirkəti. Bakı, 2009.
İsanın doğulması
İsanın doğulması və ya Doğulma hadisəsi — İsanın doğulması hadisəsidir. Bu hadisə haqqında olan əsas mənbələr Luka və Matfeyin İncilləri və bir neçə apokrifal mətnlərdir. Kanonik incillər olan Luka və Matfeyin İncillərinə görə İsa İudeanın Betleyem şəhərində, bakirə Məryəmdən dünyaya gəlmişdi. Lukanın təsvir etdiyi hadisədə İsa Məryəm və Cozefin övladı kimi, Betleyemə səfərdən sonra bu şəhərdə dünyaya gəlir. Mələklər onu insanlığın qoruyucusu elan edir, çobanlar isə ona itaət edirlər. Matfeyin təsvir etdiyi hadisədə "zəngin adamlar" ulduzu izləyərək Betleyemə gəlir və yeni doğulmuş Yəhudi Kralına – İsaya hədiyyə gətirir. Kral Herod İsanı öldürmək üçün Betleyemdə doğulmuş bütün körpələri öldürtdürür, lakin İsanı ailəsi Misirə qaçırır və burada Nazaretdə yerləşirlər. Tədqiqatçılar bu iki məlumatın bir-birinə nə qədər uyğun olması və bəzi hissələrinin tarixiliyi məsələsində müxtəlif fikirlərə malikdirlər. Bəzi tədqiqatçılar isə İncillərdəki bu məlumatların teoloji sənədlər əsasında tərtib olunduğunu önə çəkərək tarixiliyin arxa planda olduğunu və xronoloji zamanlamasının mübahisəli olduğunu bildirirlər. Ənənəvi xristian tədqiqatçılar isə İncillərdə verilən iki fərqli məlumatların bir-birinə zidd olmadığını, və onlar arasında ümumi məqamların olduğunu bildirirlər.Katolik kilsəsi mənsublarının, eləcə də digər xristian toplumlarının qeyd etdiyi doğulma hadisəsi (Milad bayramı) İsanın doğulmasının qeyd edilməsi bayramıdır.
İsinmə hərəkəti
İsinmə hərəkəti — nümayiş və ya praktikadan əvvəl həyata keçirilir. Atletlər, müğənnilər, aktyorlar və başqaları əzələlərini istifadə etmədən əvvəl qızdırırlar. Bu güclü hərəkətlər üçün əzələləri hazırlayır. İstilik hərəkətləri əzələləri spazmalardan və zədələrin qarşısını alır.
İşığın dispersiyası
İşığın dispersiyası mühitin sındırma əmsalının düşən işığın tezliyindən (dalğa uzunluğundan) asılılığı deməkdir. == Dispersiya hadisəsi == Ağ işıq şəffaf üçbucaqlı prizmanın yan səthinə düşəndə sınır və bu zaman 7 rəngə ayrılır. Bu rənglər bildiyimiz göyqurşağı rənglərinin eynisidir: qırmızı, narıncı, sarı, yaşıl, mavi, göy və bənövşəyi. Bənövşəyi işıq ən kiçik, qırmızı işıq isə ən böyük dalğa uzunluğuna malikdir. Ən çox sınan, yəni sındırma əmsalı ən böyük olan bənövşəyi işıq, sındırma əmsalı ən kiçik olan isə qırmızı işıqdır. Vakuumda rəngindən, yəni tezliyindən asılı olmayaraq bütün şüalar eyni sürətlə, yəni c=3*108 m/san sürətlə yayılır. Mühitdə qırmızı işıq ən böyük sürətlə, bənövşəyi işıq isə ən kiçik sürətlə yayılır.
İşığın interferensiyası
İşığın interferensiyası-işıqlı və qaranlıq zolaqların əmələ gəlməsinə səbəb olan işıq dəstələrinin toplanması hadisəsinə deyilir. İnterferensiya zamanı iki işıq dəstəsi toplanarkən bir birini gücləndirməklə bərabər həm də zəiflədə bilir. İşıq sellərin bu xassəsi onların dalğa təbiətli olmasını bilavasitə sübut edir. İşıqlı və qaranlıq zolaqların əmələ gəlməsini dalğa təsəvverləri ilə ilk dəfə Yunq izah etmişdir. Yunqun dalğa haqqında fikirlərini Frenel XIX əsrin I yarısında inkişaf etmişdir. === Yunqun nəticələri === Yunq apardığı təcrübələrdən aşağıdakı iki qanunu kəşf etmişdir. Yollar fərqi ( △ {\displaystyle \vartriangle } ) cüt sayda dalğa uzunluğuna ( λ {\displaystyle \lambda } ) bərabər olduqda eyni periodlu dalğalar bir birini maksimum gücləndirir. △ = ± k λ {\displaystyle \vartriangle =\pm k\lambda } burada k-tam ədəddir. Yollar fərqi ( △ {\displaystyle \vartriangle } ) tək sayda dalğa uzunluğuna ( λ {\displaystyle \lambda } ) bərabər olduqda eyni periodlu dalğalar bir birini maksimum zəiflədir. △ = ± ( 2 k + 1 ) λ 2 {\displaystyle \vartriangle =\pm (2k+1){\frac {\lambda }{2}}} Yalnız eyni fazada və ya sabit fazalar fərqi ilə rəqs edən mənbələr-koherent mənbələr müəyyən qaydada yerləşən interferensiya zolaqlarını verir.
İşığın qayıtması
İşığın qayıtması — iki mühitin (mühitlərdən heç olmasa biri şəffaf olmalıdır) sərhədinə düşdükdə işığın yayılma istiqamətinin dəyişməsi. İşıq mənbəyi olmayan сisimlərin görünməsinə səbəb işığın onların səthindən qayıtmasıdır. Qaytarıcı səth kələ-kötürdürsə, diffuz səpilmə (bütün istiqamətlərdə səpilmə), hamardırsa, güzgü qayıtması baş verir. == İşığın qayıtması qanunları == 1. Düşən şüa, qayıdan şüa və düşmə nöqtəsinlə qaytarıcı səthə çəkilmiş perpendikulyar bir müstəvi (düşmə müstəvisi) üzərindədir. 2. İşıqın qayıtma bucağı (qiymətcə) düşmə bucaqına bərabərdir.İşıq mənbəyi güclü olduqda işığın qayıtması qanunları pozulur. Qayıdan işığın intensivliyi işığın düşmə bucağından, polyarlaşmasından və mühitlərin sındırma əmsallarından asılıdır.
İşığın sürəti
İşığın sürəti (c) vakuumda elektromaqnit dalğalarının yayılma sürətidir, əsas fiziki sabitlərdən biridir. İşıq boşluqda işıq sürəti ilə gedər və bu eyni zamanda kainatda müşahidə edilən ən yüksək sürətdir. == İşığın sürəti ideyasının kəşfi == İşıq dedikdə hər cür işıq nəzərdə tutulmur. Günəşdən və ya təbii olaraq ulduzlardan və s. gələn işıqlar nəzərdə tutulur. Günəşdə gələn şüaların yerə çatma müddəti 8 dəqiqədir . Əgər biz işıq sürəti ilə hərəkət edə bilsəydik dünyanın ətrafını saniyədə 7 dəfə dövr edə bilərdik Bəs nə üçün işıq bu qədər sürətlidirsə bizim planetə 8 dəqiqəyə çatır ? İşıqın sürəti təsvir edilə bilməyəcək qədər böyükdür . Əgər özümüzü işıq sürəti kimi təsvir edə bilsəydik Günəşdən çıxdığımız an Yer planetində olardıq amma planetdə hər şeyin dayandığını görərdik hətta saatın , suyun , ürək döyüntüsünün və s. Yalnız 8 dəqiqədən sonra hər şeyin hərəkət etdiyini görə bilərdik.
İşığın sınması
İşığın sınması — iki şəffaf mühitin sərhədindən keçərkən işığın yayılma istiqamətinin dəyişməsi. Hələ Aristotelə məlum olduğuna baxmayaraq sınma qanununu Snellius müəyyən etmiş, riyazi ifadəsini isə Rene Dekart vermişdir. İşıq şüası sıxlıqları müxtəlif olan iki şəffaf mühiti (məsələn, hava-su, hava-şüşə, şüşə-su və s.) ayıran səthə düşdükdə onun bir hissəsi səthdən qayıdır, digər hissəsi isə bu iki mühitin sərhədindən keçərək yayılma istiqamətini dəyişir. • İşıq şüasının bir mühitdən digər mühitə keçərkən bu mühitlərin sərhədində öz istiqamətini dəyişməsi işığın sınması adlanır. Burada, AO – düşən şüa, OB – sınan şüa, CD – düşmə nöqtəsindən (O nöqtəsi) iki mühiti ayıran səthə çəkilən perpendikulyar, α – düşmə bucağı, γ (qamma) – sınma bucağıdır. Suyun sıxlığı havanın sıxlığından böyük olduğundan işıq şüası havadan suya keçərkən öz istiqamətini dəyişir və CD perpendikulyarına yaxınlaşır. Əgər su daha böyük sıxlığa malik mühitlə, məsələn, şüşə ilə əvəz olunarsa, sınan şüa perpendikulyara daha çox yaxınlaşar. İşıq şüası sıxlığı kiçik olan şəffaf mühitdən sıxlığı böyük olan şəffaf mühitə keçdikdə sınma bucağı düşmə bucağından kiçik olur. Sıxlıqları müxtəlif olan iki şəffaf mühiti ayıran sərhədə perpendikulyar düşən işıq şüası ikinci mühitə sınmadan keçir. Aparılan araşdırmadan işığın sınma hadisəsi üçün iki nəticə müəyyən etdiniz: birincisi, hava-su səthinə düşən şüa, sınan şüa və düşmə nöqtəsindən bu iki mühitin sərhədinə qaldırılan perpendikulyar müstəvi lövhə üzərində yerləşir; ikincisi, düşmə bucağını böyütdükdə sınma bucağı böyüyür, düşmə bucağını kiçiltdikdə isə sınma bucağı da kiçilir.
Şinbun Akahata
Şinbun Akahata (yaponca: しんぶん赤旗, Hepbörn: Shinbun Akahata, "Qırmızı bayraq qəzeti") — Yaponiyada gündəlik qəzet, Yaponiya Kommunist Partiyasının mərkəzi orqanı. 1928-ci ilin fevralından nəşr olunur. İkinci Dünya müharibəsinədək "Sekki" adı ilə gizli çıxırdı. 20 oktyabr 1945-ci ildən Tokioda yenidən çıxmağa başlamışdır. 5 dekabr 1945-ci ildən "Akahata" adlanmışdır. Dəfələrlə təqibə məruz qalmışdır. 1950–1952-ci illərdə ABŞ səlahiyyətlilərinin əmri ilə bağlanmışdır. 1959-cu ildən istirahət günü nömrəsi də buxarılır.
ISIN
ISIN (ing. International Securities Identification Number - Qiymətli kağızın beynəlxalq identifikasiya kodu) — maliyyə alətini xarakterizə edən informasiyanı özündə daşımayan, sadəcə qiymətli kağızlarla hesablaşmalar və əqdlərin bağlanması zamanı qiymətli kağızların birmənalı identifikasiyasına xidmət edən 12 işarəli hərfi-rəqəmli kod. İlk iki işarə ölkə kodunu müəyyən edir. Ölkə kodu iki hərfdən ibarət olub qiymətli kağızın qeydiyyata alındığı ölkəni və ya borc qiymətli kağızları istisna olmaqla, emitentin hüquqi yerləşdiyi yeri müəyyən edir. Növbəti doqquz rəqəm qiymətli kağızın buraxıldığı ölkədə qiymətli kağıza verilən dövlət qeydiyyat nömrəsindən (National Securities Identification Number və ya NSIN) götürülür. Sonuncu rəqəm – yoxlayıcı rəqəmdir. 0-dan 9-a qədər olan bir rəqəmlə ifadə olunur. Yoxlayıcı işarənin konkret rəqəmli ifadəsi 10 "ikiqat artır – topla - ikiqat artır" ("Modulus 10 Double Add Double technique") moduluna əsasən hazırlanmış xüsusi alqoritm vasitəsi ilə hesablanır.
Atik Sinan
Atik Sinan və ya Azad Sinan (XV əsr, Konstantinopol – 1471, Konstantinopol)) — Osmanlı memarıdır. Əslən II Mehmedin işğal etdiyi yunan torpaqlarından == Həyatı == Atik azad edilmiş qullara verilən ad olub. Memar haqqında müasir dövrə qədər az məlumat gəlib çatsa da, adının qarşısındakı atik sözündən onun xristian qullardan olduğu məlum olur. 18-ci əsrin əvvəllərində “Osmanlı dövlətinin yüksəlişi və çöküşü” adlı kitabın müəllifi, münəccim və bəstəkar Dimitri Qantəmirə görə əsl adı Xristodulos'dur. Osmanlı qaynaqlarında isə Abdullah olaraq göstərilmişdir. Hər ikisi “Allahın qulu” mənasına gəlir. Qantəmirə görə Xristodulos Fateh II Mehmetin sevimli memarı olub. Fateh onun xahişi ilə monqolların Müqəddəs Məryəm kilsəsi və ya Qanlı kilsə olaraq tanınan Panaia Muchlotissa kilsəsini heç vaxt məscidə çevirməyəcəyi fərmanını imzalamışdır. Bu kilsə həmin fərman nəticəsində Bizans dövründən qalan, lakin yerində məscid tikilməyən yeganə kilsə olmuşdur. Fərmanın bir nüsxəsi indi də kilsədə saxlanılır.
Memar Sinan
Memar Sinan və ya Böyük Memar Sinan Ağa (Sinaneddin Yusuf – Abdulmennan oğlu Sinan) (Osmanlı Türkcəsi: قوجه معمار سنان آغا) (təq. 1490 – 17 iyul 1588, Konstantinopol) — Osmanlı memarıdır. == Həyatı == Mənbələrə görə Sinan, I Səlim sultan olduqdan sonra başlanılan və Rumelidə olduğu kimi Anadoludan da əsgər toplanmasını irəli sürən yeni bir tətbiqata görə 1512-ci ildə İstanbula gətirildi. Orduya əsgər hazırlayan Əcəmi Oğlanlar Ocağına verildi, 1514-cü ildə Çaldıran döyüşündə, 1516–1520-ci illər arasında da Misir səfərlərində iştirak etmişdir. İstanbula dönüncə Yeniçəri Ocağına qəbul olundu. Birinci Süleyman Qanuni dövründə 1521-ci ildə Belqrad, 1522-ci ildə Rodos səfərlərinə qatılmış və zabit rütbəsi almışdır. 1526-cı ildə qatıldığı Mohaç səfərindən sonra baş mühəndis oldu. 1529-cu ildə Vyana, 1529–1532-ci illər arasında Almaniya, 1532–1535-ci illər arasında da İraq, Bağdad, Təbriz səfərlərində iştirak etmişdir. Bu son səfər ərəfəsində Van gölünün üstündən keçəcək olan üç gəminin təmir işlərini müvəffəqiyyətlə yerinə yetirməsinə görə Ona "haseki" ünvanı verilmişdir. 1536-cı ildə Pulya səfərlərinə qatıldı.
Püstəyarpaq şinus
Püstəyarpaq şinus (lat. Schinus terebinthifolia) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sumaqkimilər fəsiləsinin şinus cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Vətəni Cənubi-Şərqi Braziliya, Şimali Argentina və Paraqvaydır. ABŞ-in cənub ştatlarında, Avstraliyada, Yeni Zelandiyada, Cənubi Çində, Cənubi Afrikada, Sakit okean və Karib dənizinin adalarında yayılmışdır. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 7-10 m olan, şaquli budaqlı kiçik ağacdır. Qısa, güclü budaqlı gövdəsi vardır. Yarpaqları uzunsov lansetvari, lələkvari, uzunluğu 10-22 sm-dir, 3-15 xırda yarpaqcıqdan ibarətdir. Yarpaqcıqları oval formalı, uzunluğu 3-6 sm, eni 2-3,5 sm, kənarları dişlidir. Xırda, ağ, çiçəkləri süpürgələrə yığılmışdır. Yumru giləmeyvəlidir, diametri 4-5 mm-dir, 1 toxumludur, qırmızı rənglidir.
Rəşidəddin Sinan
Rəşidəddin Sinan (ərəb. رشيد الدين سنان‎, translit. Rəşid əd-Din Sinan), həmçinin Dağ ağsaqqalı (ərəb. شيخ الجبل‎, translit. Şeyx əl-cəbəl; lat. Vetulus de Montanis; 1130 və ya 1126, Bəsrə – 1192 və ya 1193, Masyaf, Həma mühafəzəsi) — Nizari İsmaili Dövlətinin Suriya qolunun missioneri və lideri, Səlib yürüşləri tarixində əhəmiyyətli fiqur. == Həyatı == Rəşidəddin Sinan 1232–1135-ci illər aralığında, İraqın cənubunda yerləşən Bəsr' şəhərində, zəngin bir ailədə anadan olmuşdur. Sinanın sadəcə bəzi fraqmentləri bu günə qədər qorunub saxlanmış olan avtobioqrafiyasında verilən məlumatlara görə, o, xaşxaşilərin mərkəzi olan Ələmut qalasına qardaşları ilə olan mübahisədən sonra gəlmiş və xaşxaşi məşqləri keçirmişdir. Qalanın rəhbəri olan Həsən Əla Zikrihis Salam 1162-ci ildə onu Suriyaya göndərir. Orada Diriliş günü keçirilir və Sinan Əl-Qaim elan edilir.
Sallaq şinus
Sallaq şinus (lat. Schinus polygama) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sumaqkimilər fəsiləsinin şinus cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Peru, Cənubi Braziliya, Uruqvay, Argentina və Çilidə təbii halda yayılmışdır. == Botaniki təsviri == 1-3 m hündürlükdə ağac və ya koldur. Yarpaqları növbəli, sadə, təxminən dərili, lansetvari və ya uzunsovdur. Çiçək qrupları qoltuqda, çiçəkləri sarımtıl, diametri təxminən 0,5 sm, 4-5 ədəd kasayarpaqlı və ləçəklidir. Meyvələrinin diametri 0,3 sm, bənövşəyi və ya qara, yumru giləmeyvəlidir. Toxumla çoxaldılır. == Ekologiyası == Şaxtaya və quraqlığa davamlıdır. == Azərbaycanda yayılması == Abşeronda, Mərdəkan dendrarisində və Mərkəzi Nəbatat Bağında becərilir.
Sinan Akçıl
Sinan Akçıl — Sinan Siam oğlu Akçıl (20 may 1982, Amsterdam) Türk aktyor, müğənni və bəstəkardır. 2012-ci ildə Azərbaycanın Xalq Artisti Aygün Kazımova ilə "İkinci sen" duetini ifa etmişdir.
Sinan Güler
Sinan Güler (türk. Sinan Güler; 8 noyabr 1983, İstanbul) — türk peşəkar basketbolçusu, oyun qurucu və hücum edici müdafiəçi mövqeyində oynayır. Daryüşşafaka BK-nun və Türkiyə milli basketbol komandasının oyunçusu. == Təhsili == Güler ​​2002–2004-cü illərdə Salt Lake City Community College komandası üçün kollec səviyyəsində oynamışdır. Daha sonra daha iki il Carroll Collegenin (Montana) şərəfini qorumuşdur. == Peşəkar karyerası == Beşiktaş Basketbol Klubunun gənclər komandalarında oynadıqdan sonra Güler 2000–01 mövsümündə ​​peşəkar fəaliyyətinə başladı. ABŞ-da kollecdə oxuduqdan sonra Türkiyəyə qayıtdı və Daryüşşafaka klubuna qatıldı. 2008-ci ildə isə Anadolu Efes klubuna keçdi. 2009-cu ildə yeni klubu ilə "qızıl dubl" etdi. Türkiyə kubokunu qazandı və eyni zamanda Türkiyə çempionu oldu.
Sinan Gümüş
Sinan Gümüş (15 yanvar 1994) — Türkiyənin Super Liqa klubu "Antalyaspor"-da hücumçu kimi çıxış edən alman peşəkar futbolçu.
Sinan Kaloğlu
Sinan Kaloğlu (10 İyul 1981, Tunceli) – Türkiyə futbolçusu. Sinan Kaloğlu hazırda legioner həyatı yaşasa da daha çox öz ölkəsində çıxış edib. == Karyerası == Peşəkar karyerasına 1999-2000 mövsümündə Bolusporda başlayan Sinan qısa zaman kəsiyində Altayın maraq dairəsinə düşüb. Nəticədə bu komandaya üz tutan forvard 2000-2003-cü illər aralığında meydana çıxdığı 63 oyunda 27 qola imza atıb. Bu səbəbdən Türkiyənin aparıcı klublarından Beşiktaşın diqqətini çəkən Kaloğlu növbəti 3 ildə bu komandanın şərəfini qoruyub və "ağ-qaralı" formada keçirdiyi 22 oyunda cəmi 1 qol vurub. Lakin İstanbul təmsilçisində rəqabətin böyük olması üzündən 2004-2005 mövsümündə Diyarbəkirspor (33 oyun, 11 qol), 2005-2006 mövsümündə isə Manisasporda (25 oyun, 7 qol) icarə əsasında çıxış etmək məcburiyyətində qalıb. 2006-cı ildə isə Bursaspor Sinanın transfer hüquqlarına yiyələnib. Nəticədə 2 mövsüm Bursa təmsilçisində çıxış edən hücumçu burdakı çıxışıyla hətta Avropa klublarının da diqqətini çəkməyi bacarıb. Bursasporda 35 oyuna 10 qol vuran Kaloğlu ötən mövsüm Almaniya klublarından Bohumun təklifini müsbət cavablayır. Lakin burda bir mövsüm ərzində keçirdiyi 18 oyunda rəqib qapılarına cəmi 3 dəfə yol tapmağı bacaran forvard Hollandiyaya üz tutmaq məcburiyyətində qalır.
Sinan Karveyna
Sinan Karveyna (29 mart 1999-cu ildə anadan olub) — 3.Bundesliqa təmsilçilərindən olan Sportfreunde Lotte klubunda hücumçu kimi çıxış edən peşəkar Almaniya futbolçusudur. == Klub karyerası == === Köln === Karveyna Viehl akademiyası vasitəsilə inkişaf etmişdir. 26 iyun 2014-cü ildə o, Köln klubuna transfer olmuşdur. Karveyna Köln II komandası ilə iki oyunda da iştirak etmişdir. === Sportfreunde Lotte === 14 iyun 2018-ci ildə Karveyna Sportfreunde Lotte klubu ilə müqavilə imzalamışdır. Karveyna klub ilə debütünü 4 avqust 2018-ci ildə 1860 Münhen klubuna qarşı oyunda etmişdir. O, 67-ci dəqiqədə Aygün Yıldırımı əvəz etmiş və 81-ci dəqiqədə qolla yadda qalmışdır. 3.Bundesliqa görüşündə Lotte rəqibinə 1-5 hesabı ilə məğlub olmuşdur. == Şəxsi həyatı == Karveyna Almaniyada anadan olmuşdur. Valideynləri isə Türkiyə vətəndaşlarıdır.
Sinan Məmmədov
Sinan Məhəmməd oğlu Məmmədov (10 sentyabr 2000; Nərimanov rayonu, Bakı, Azərbaycan — 29 sentyabr 2020; Suqovuşan, Tərtər rayonu, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Sinan Məmmədov 10 sentyabr 2000-ci ildə Nərimanov rayonunda Məhəmməd Məmmədovun ailəsində anadan olmuşdur. 2006–2017-ci illərdə Bakı şəhər 193 nömrəli tam orta məktəbdə təhsil almışdır. Subay idi. == Hərbi xidməti == Sinan Məmmədov Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin Bakı şəhər Nərimanov rayon üzrə Hərbi Komissarlığı tərəfindən hərbi xidmətə çağırılmışdır. Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin sıralarında, "N" saylı hərbi hissədə müddətli həqiqi hərbi xidmət etmişdir. Hərbi xidmətini başa vurduqdan sonra mülki fəaliyyətinə davam etmişdir. 2020-ci ilin 14 iyul tarixində Tovuz döyüşləri zamanı general-mayor Polad Həşimovun şəhid olmasından sonra səfərbərlik başlamışdır. Sinan Məmmədov da səfərbər olunmuş, hərbi təlim toplantılarına çağırılmışdır. Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Sinan Məmmədov 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsində könüllü atıcı olaraq iştirak etmişdir.