Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • КУЬКВАЛ

    сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера куьк тир гьал. Инсандиз куьквал хъсан туш. Р. Антоним: яхунвал.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КУЬКВАЛ

    n. richness.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КУЬКВАЛ

    n. richness.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КУЬКВАЛ

    köklük, piylilik, yağlılıq; ətlilik, dolğunluq, tosqunluq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • куьквал

    упитанность, жирность, тучность : адавай куьквиляй къвекъвез жезвач - от жира (полноты) он ходить не может

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КУЬКВАЛ

    köklük, piylilik, yağlılıq; ətlilik, dolğunluq, tosqunluq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КУКӀВАЛ

    сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра кукӀвар хьайи кӀвачин къапариз хъиядай пине. ЦӀуру шаламар жагъурна абуруз кукӀвалар хъиягь! Ф. Б. Филиал. Шаламдиз ку

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КУКӀВАЛ

    кӀукӀ существительнидин чкадин Ӏ падеждин форма. Кил. КӀУКӀ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • кукӀвал

    кожаная заплата.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КУКӀВАЛ¹

    (-ди, -да, -ар) zool. gənə.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КУКӀВАЛ²

    dəri yamaq, pinə (ayaqqabını və s. yamamaq üçün).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪУЛВАЛ

    bax лукӀвал.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КУЬТВАЛ

    n. lack of talent, third rate; ham; hack.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КЬАКЬВАЛ

    dan. qəmişlik (bax кьакь¹ 2).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЬАКЬВАЛ

    dan. qəmişlik (bax кьакь¹ 2).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КУКВАР

    “квак”-ın cəmi; bax квак.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪУЛВАЛ

    bax лукӀвал.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КУРВАЛ

    dial. ziyan, zərər.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КУКӀВАР

    хьун f. 1. dağılmaq, yırtılmaq, cırılmaq, parça-parça olmaq, köhnəlmək, yararsız hala gəlmək (paltar və s

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КУКӀВАР

    “кӀукӀ”-un cəmi; bax кӀукӀ¹, кӀукӀ².

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КУКВАР

    ӀӀ n. burner, torch; gas jet.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КУКӀВАР

    ХЬУН 1) v. tear off, rip; slit; break; sever; 2) v. break up; crack-up; fall apart; break; splinter; crash

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КУЬТВАЛ

    сущ.; -или, -иле акьулдин зайифвал, акьулди атӀун тийидай гьал.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КУКВАР

    Ӏ квак.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • куьтвал

    тупость; бездарность : куьтвал авун - проявлять тупость, бездарность.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • курвал

    1. слепота. 2. урон, потеря.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • куквар

    Ӏ - мн. ч. от квак. ӀӀ (только мн.) - горелка : лампадин куквар - горелка керосиновой лампы.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КУЬТВАЛ

    n. lack of talent, third rate; ham; hack.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КУРВАЛ

    ...йисан апрелдиз хьайи зурба залзалади чи куьгьне хуьруьз гзаф курвал гъана. ЛГ, 1992, 21.Ӏ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КУРВАЛ

    сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера экв таквадай гьал. Синоним: буьркьуьвал.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КУКӀВАР:

    кукӀвар хьун гл., вуч 1) яргъа лди алукӀуникди парталдин цӀийивал, сагъвал чӀур хьун, пуч хьун. Ризадал къуьнер акъатай шихинин яргъи са перемни кук

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КУКВАР

    квак существительнидин гзафвилин кьадардин форма. Кил. КВАК.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КУКВАР

    сущ.; -и, -а нафтӀадин лампади шуьше кьазвай чка.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КУКВАР

    ...odluq (kerosinlə işləyən lampada, primusda və s.); лампадин куквар lampanın odluğu.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ШУКӀВАЛ

    dial. zool. gənə; bax кукӀвал¹.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КУКӀВА².

    КУКӀВАЛ (чкад.п) bax кӀукӀ¹.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • кӀукӀ

    (кукӀва, кукӀва, кукӀвар) - вершина, макушка, верх : дагъдин кӀукӀ - вершина горы;кьилин кӀукӀ - макушка головы; маркунин кӀукӀ - макушка стога; таран

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КӀУКӀ

    (кукӀва, кукӀва, кукӀвар) n. top, peak, apex.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • МУКЬВАЛ-МУКЬВАЛ

    adv. close by, near, next to, close, nearby; almost, nearly, closely.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • МУКЬВАЛ-МУКЬВАЛ

    zərf 1. sıx-sıx, bir-birinə çox yaxın, bitişik; 2. tez-tez, addımbaşı, hər addımda.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • мукьвал-мукьвал

    ...шагу. 2. часто, время от времени, то и дело : мукьвал-мукьвал кьин кьадайда мукьвал-мукьвал табни ийида (погов.) - кто часто клянётся, тот часто врёт

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЛУКӀВАЛ

    ...абуру "Я азадвал, я кьиникь!" лугьудай. Абуру кьиникь хиве кьадай, лукӀвал ваъ. Ф. Б. Миф. Дишегьли, вун лукӀвиле тур итимни я лукӀ. А. С. Саяда лу

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МУКЬВАЛ

    ...Синоним: мукьув гвай. Антоним: яргъал алай мукьвал-мукьвал нар. 1) арадай тӀимил вахт фена, вахтунин яргъа лвал авачиз. Шаирвилин устадвал авачиз

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МУКЬВАЛ

    ...яргъал тушир, арада тӀимил мензил авай, Лезгийри са жергедин мукьвал хуьрериз рифмадин гафаралди тӀварар гудай. Ялцугь, Бахцугъ, Шахцугъ ва икӀ ма

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЦУКВАЛ:

    * цуквал ацукьун гл., вуж виняйгъуз хьана, метӀер кьвечӀиларнавай гьалда акъвазун. Султанмурад векьел экӀянавай кавалдал цуквал ацукьна, газетрикаи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • лукӀвал

    рабство, кабала : лукӀвилин - рабский; кабальный; лукӀвал авун - холопствовать;лукӀвиле тун / лукӀвилик кутун - закабалять, порабощать (кого-л.); лукӀ

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • мукьвал

    1. близкий (по расстоянию, сроку и по отношениям) : мукьвал алай - близлежащий;мукьвал вахтара - в ближайшее время; мукьвал рехъ - короткая дорога; му

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • цуквал

    : цуквал ацукьун - сидеть на корточках.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • МУКЬВАЛ

    1. adj. impending, forthcoming, imminent; at hand; 2. adv. around.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЦУКВАЛ:

    цуквал ацукьун v. sit on one's haunches, squat, squatty, hunker.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЛУКӀВАЛ

    1. köləlik, qulluq; əsarət; лукӀвилик кутун (лукӀвиле ттун) əsarət altına almaq, qul etmək, kölə halına salmaq; 2

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • МУКЬВАЛ

    1. yaxın, yovuq; мукьвал хуьр yaxın kənd, qonşu kənd; мукьвал рехъ yaxın yol, qısa yol; 2. zərf yaxında; 3. мукьвалай bax мукьувай 1); * кьантӀар мукь

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЦУКВАЛ

    zərf çömbələn, çömbələk; цуквал ацукьун çömbələn oturmaq, sallağı oturmaq; çöm(b)əlmək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КӀУЬВАЛ

    bax уьцӀуьвал.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КУКӀВА

    ...патал кӀарасдикай раснавай еке къаб. Винел суфра вигьенвай кукӀва кьуьнел кьуна, Селми хтана. 3. Э. Куьгьне кавхаяр пӀуртӀ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КӀУЬВАЛ

    bax уьцӀуьвал.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КУКӀВА¹

    (-ди, -да, -яр) məcməyi, sini; tabaq (ağacdan).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КУКӀВА

    ӀӀ n. chute; trough; hod, tray.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КУКӀВА

    Ӏ кӀукӀ.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • къукъва

    см. къвакъва.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • кукӀва

    Ӏ - акт., местн. п. от кӀукӀ. ӀӀ - деревянный поднос; лоток.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КУКӀВА

    кӀукӀ существительнидин чкадин Ӏ падеждин форма. Кил. КӀУКӀ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪУГЪВАЗ-КЪУГЪВАЗ

    zərf 1. oynaya-oynaya, oynayaraq; 2. məc. sevinə-sevinə, məmnuniyyətlə, böyük həvəslə.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪУГЪВАЗ-КЪУГЪВАЗ

    zərf 1. oynaya-oynaya, oynayaraq; 2. məc. sevinə-sevinə, məmnuniyyətlə, böyük həvəslə.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • KÜKNAR

    бот. ель

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KÜKNAR

    ...bir anlığa durub tüfəngini çiynindən aşırır. M.Rzaquluzadə. Pəncərədən küknar ağaclarının xoş iyi baharın nəfəsinə qarışaraq qucaq-qucaq içəriyə dolu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • GONBULLUQ

    сущ. тунпуцвал, куьквал, яцӀувал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • УПИТАННОСТЬ

    ж мн. нет куьквал.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • TOTUQLUQ

    сущ. куьквал, сагъламвал, тунпуцвал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • GƏZDƏK

    сущ. дагъдин кукӀвал чухур чка.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • НАГУЛ

    куьквал, куьквилин дережа (хвейи малдин).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • TƏFCİMƏK

    гл. нугъ. пине ягъун, кукӀвал хъиягъун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ŞİŞMANLIQ

    сущ. яцӀувал, яцӀу касдин гьал, куьквал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • PİYLİLİK

    сущ. 1. куьквал, куьквилин дережа; 2. ягълувал, ягълувилин дережа.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ƏTLİLİK

    сущ. як алай гьайвандин гьал; куьквал, диривал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DOLULUQ

    сущ. 1. ацӀайвал, ацӀанвай затӀунин гьал; тулабавал; 2. куьквал, ацӀайвал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KÖKLÜK¹

    сущ. куьквал, диривал (куьк инсандин ва я гьайвандин гьал).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • кӀукӀни-кӀукӀ

    наивысшая точка вершины; макушка : кӀукӀни-кукӀвал акьахун - взобраться на самую вершину.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • YUMRULUQ

    ...керкилвал, элкъвейвал; гедев (элкъвей, керкил) затӀунин гьал; 2. пер. куьквал, тунпуцвал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DOLĞUNLUQ

    сущ. 1. куьквал, ацӀайвал; 2. ацӀайвал, ацӀанвай затӀунин гьал; 3. пер. агакьайвал; 4. пер. манадин деринвал, бегьемвал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YAĞLILIQ

    прил. 1. ягълувал (мес. къафундин); гъери квай затӀунин гьал; куьквал (мес. якӀун); 2. ягъадай кьацӀай затӀунин гьал; чиркинвал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • PİNƏ

    [fars.] сущ. 1. пине, кукӀвал (кӀвачинкъапариз ядай); pinə eləmək пине ягъун; 2. къабар; pinə bağlamaq къабар хьун (мес. гъилер).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КУЬКВЕ

    нар. малдин гьал, куьквал къалурдай гаф. Автордиз «куькве» гафунин мана-метлеб течирвили ам... эйбежер нетижадал гъана. К., 1990, 24. X.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • YOĞUNLUQ

    ...(ери); къалинвал; ağacın yoğunluğu тарцин яцӀувал; 2. яцӀувал, куьквал; 3. пер. рах. векъивал, кубутвал, тербиясузвал, къанмазвал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КУК

    [ккук] 1. təpə, kəllə; başın üst çıxıntısı; 2. bax кукӀуш; * куквал акьахун məc. başa çıxmaq, həddini aşmaq, böyük-kiçik bilməmək; кук авун bax кукун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • GƏNƏ

    сущ. зоол. хенцӀ, кукӀвал (гьайванрин ва я инсанрин хамунал алкӀана абурун иви хъвадай паразит); // hörümçək gənəsi зоол. набататриз зарар гудай хенцӀ

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЕКЕЗ

    ...1. (daha) yekə, (daha) böyük, (daha) iri (müqayisə məqamında); дагъдин кукӀвал алай къиб яцралай екез аквада. Ata. sözü dağ üstündə tısbağa gomuşdan

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЕКЕЗ

    ...1. (daha) yekə, (daha) böyük, (daha) iri (müqayisə məqamında); дагъдин кукӀвал алай къиб яцралай екез аквада. Ata. sözü dağ üstündə tısbağa gomuşdan

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • YAMAQ

    ...(пекинин гватай, кукӀвар хьайи чкадиз ядай парчадин кӀус); 2. нугъ. кукӀвал (кӀвачинкъапарин кукӀвар хьайи чкадиз ядай хамунин кӀус); 3. пер. пине хь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ПОЛНОТА

    мн. нет 1. тамамвал. 2. ацIайвал; куьквал. ♦ от полноты сердца ва я от полноты души ва я от полноты чувства рикI са гьиссдив ацIайвиляй, лап рикIив

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • алама

    ...ком-чём-л.) : аялар гилани къавал алама - дети до сих пор на крыше; дагъдин кукӀвал жив алама - на вершине горы ещё лежит снег; зи рикӀел алама - я е

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • PARAZİT

    ...жезвай маса организм, набатат, гьайван; мес. нет, чӀут, шутӀ, кукӀвал, пепе, пӀаркӀв, шар ва мсб.). 2. пер. паразит, муьфтехур (вичи кӀвалах тийиз чч

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ХЬЕЛЧИ

    ...виридалайни хъсан хьелчидиз эверна ва эмир гана; АтӀа дагъдин кукӀвал алайди ягъа кван!. З. Гь, Лезгийрин риваят.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АГЪСАКЪАЛ

    ...чуру квайди. КӀватӀ жеда куьн гьар агъсакъал, Гъиле кьуна теспягь къукъвал. С. С. Кавхадиз; 2) яшлу кас. - Са кӀвале кьве стха туькӀуьн тийирди, -

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • НАВРУЗБЕГ

    ...свас гъизвай (гъанвай) гада. Чи свас атай яргъал рекьер Дагъдин кукӀвал табарак хьуй. Тахтунавай я наврузбег, Ваз цӀийи свас мубарак хьуй. Ф.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ОКОП

    ...эгъуьннавай чка. Окопдин къерехдал ацукьна Къаюма вичин шаламдиз кукӀвал хъиязавай. З. Э. КУТВ-диз фена. Къалурнавай пуд фронтда вири йифиз офице

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АТӀА

    ...пфер лугьуда. Абур вири недайбур я. Б. Гь. Гъетер. АтӀа дагъдин кукӀвал алайди ягъа кван! 3. Гь. Лезгийрин риваят. * атӀа кьил сущ.; 1) са куьн ят

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЛЕКЬ

    ...фур... Кьуьзуь хьана рекьидайла, лекь. Хкаж жезва цавун лап кукӀвал, Гьанай агъуз вегьена кьилихъ, Падзава вич са хци рагал. М. Б. Кьуьзуь хьана ре

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МЕТЕЛЖЕМ

    ...лап, фекьияр. С. С. Фекьийриз. Дагъдин винел циф ала, Ашдин кукӀвал - метелжем. А. Ал. Дагъдин винел циф ала... Аш гьазурзавайбуруни дуьгуь михьзав

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КУРУМ

    ...стӀалриз элкъуьн. Ильясан... чин яру хьана, чӀарар аламачир кьилин кукӀвал курум-курум хьана гъекьедин стӀалар акъатна. А. Р. ПӀинияр.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ДУЬЗ

    ...тахта, ~ кьул, ~ чил. Килигналди аквач вилиз, Илих хьай кӀенелай кукӀвал, МичӀи чуьл я, баябан дуьз. А. Ф. Эм-Тэ-Эс. Антонимар: кирс, патахъ. 2) ви

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КӀВАТӀ

    ...авур зунжурар. кӀватӀ жеда куьн гьар агъсакьал, Гъиле кьуна теспягь къукьвал. С. С. Кавкадиз. Рахадайла мецер ширин, Агьалияр акьул дерин, КӀватӀ же

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЦӀАЙ

    ...хъхьанач. А. Эсетов. Тек са йис || ЛГ, 2000, 10. VӀӀӀ. 2) адетдилай артух куьквал авай (инсандикай рахадайла). Юкьван буйдин туькме, ацӀай и к

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЯЦӀУ

    ...ашукь Уьзден. * яцӀу якӀар сущ, ютурар. * яцӀу якӀарин прил. куьквал хас тир (инсан).

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЦӀИЙИ

    ...сущ. сифте яз гъизвай свас. Чи свас атай яргъал рекьер Дагъдин кукӀвал табарак хьуй. Тахтунавай я наврузбег. Ваз цӀийи свас мубарак хьуй. Ф. Га

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КӀВАЧ

    ...кьакьандиз къалурда. Дагъустандин дишегьли, 1998, No 7. * кӀвачин тупӀалай кьилин кӀуквал кьван нар., вуч хьун. тамамдиз, вири патарихъай. Вун вуж

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • BAŞ

    ...гана, кстахдаказ хвена къудур авун; başa çıxmaq а) кьилел акьахун, куквал акьахун, кстахвиляй къудур хьун, часпардай акъатун, уьте фин, чӀехи-гъвечӀи

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
OBASTAN VİKİ
Bukval
Bukval (fr. Bouqueval) — Fransada bələdiyyə , region — İl-de-Frans, departament — Val-d’Uaz, rayon — Sarsel. Əhalisi — 293 nəfər (1999). Bələdiyyə Paris şəhərinin təxminən 19 km şimalda, Serji belediyyənin 28 km qərbdə yerləşir.
Küknar
Küknar (lat. Picea) — şamkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Küpçal
Küpçal — Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Eyniadlı bələdiyyənin tərkibindədir. == Toponimikası == Küpçal oyk., sadə. Quba r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də kənd. Qudyal çayının sahilindədir. Kəndin adı türk dillərindəki qapçal (keçilməz yer, sıldırım dik qaya) sözündən yaranmış, yaşayış məntəqəsinin yerləşdiyi coğrafi mövqeyi təyin edir. Kənd Qudyal çayının əmələ gətirdiyi uçurumun, sıldırımın yaxınlığında salındığı üçün belə adlandırılmışdır. == Əhalisi == 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kəndə 499 nəfər əhali yaşayır. == Yol == 2014-cü ildə yeddi min nəfər əhalinin yaşadığı 7 yaşayış məntəqəsini birləşdirən Quba-Küpçal-Küsnət avtomobil yolunun tikintisinin davam etdirilməsi məqsədi ilə Azərbaycan Respublikasının dövlət büdcəsinin dövlət əsaslı vəsait qoyuluşu xərclərinin bölgüsündə kəndlərarası avtomobil yollarının tikintisi və yenidən qurulması üçün nəzərdə tutulmuş vəsaitin 5,3 milyon (beş milyon üç yüz min) manatı Quba Rayon İcra Hakimiyyətinə ayrılmışdır.
Kokal
Kokal (q.yun. Κώκαλος) — yunan mifologiyasında personaj. Mikena kitabələrində ko-ka-ro (Kokal) adına rast gəlinir.Kokal Siciliyada Kamik və ya İnikanın hakimi olmuşdur. O, siklopların məhv edilməsindən sonra Siciliyanı idarə etmişdir. O,sikanların padşahı olmuşdur. Kokal padşah Minos səbəbilə Kritdən qaçan Dedalı qəbul etmişdir.Aristofanın "Kokal" komediyasının baş qəhrəmanıdır. == Mənbə == === İstinadlar === === Ədəbiyyat === «Мифы Древней Греции. Словарь-справочник.» EdwART, 2009 год. И. А. Лисовый, К. А. Ревяко. Античный мир в терминах, именах и названиях: Словарь-справочник по истории и культуре Древней Греции и Рима / Науч.
Kuşva
Kuşva — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər. Sverdlovsk vilayətinə daxildir.
Kükəl
Kükəl — Azərbaycan Respublikasının Ağdaş rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Ağdaş rayonunun eyniadlı inzibati ərazi vahidində kənd. Şirvan düzündədir. == Etimologiyası == Xalq etimologiyasına görə, oykonim Şəxs adı ilə bağlıdır. Türk dillərində kükəl "alaqoru, qaramuq otu", Azərbaycan dilinin dialektlərində kükəl "boş, mənasız, lazımsız" mənalarında işlənir, kükü isə "gicitkənə oxşar Xoş ətirli bitki" adıdır. Şərqi Sibir toponimiyasında kükü "göy, yaşıl rəng" mənalarında, Qərbi Sibir toponimiyasında isə kikke "çay, çay qolu, su" mənalarında işlənir. Deməli, kükəl "yaşıllıq, otluq" mənasındadır.
Çuval
Çuval — Azərbaycanda böyük kisəyə deyilir. Çuvaldan əsasən taxılın saxlanılması üçün istifadə olunur. Xovsuz xalça üsuluyla toxuyurlar, ancaq bəzən xovlu xalça üsuluylada toxunur. Hələ X əsrə qədər muğan çuvalı artıq məlum idi. Tünd qırmızı rəngli çuvalı türkmənlər qızıl çuval adlandırırlar. Qızıl çuval bayram mərasimlərində, toy-düyündə, şənliklərdə istifadə edirlər.
Adi küknar
Adi küknar Şimal yarımkürəsində geniş ərazini əhatə edir. Bu növə bəzən Avropa küknarı da deyilir. Hündürlüyü 50 m-ə, diametri 1,5 m-ə çatan konusvarı, yaxud enli piramidal çətirli qırmızımtıl-boz qabıqlı ağacdır. İynəyarpaqları parıltılı, tünd-yaşıl, dördbucaqlı və itiucludur, uzunluğu 10-25 mm, eni 2-3 mm-ə çatır və yarpaq yastığı üzərində oturaq vəziyyətdə budağa birləşir. Qozaları uzunsov silindrvarıdır, uzunluğu 15 sm, qalınlığı 4 sm olur. 500 ilə qədər yaşayır. Tumurcuqları sarımtıl-boz rəngdə olur, çılpaq və ya az tükcüklü, yumurtavarıdır. Adi küknarın qozaları may-iyun aylarının əvvəllərində yetişir, açıq-boz rəngli olur. Toxumları uzunsov (4 mm) , qəhvəyi, parıltılı sarımtıl (qırmızıyaçalan), qanadcıqlıdır. Toxum pulcuqları odunlaşmış, tərs yumurtavarı, azca qabarıq, kənarları batıq və ya dişlidir.
Küpçal bələdiyyəsi
Quba bələdiyyələri — Quba rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis edilib. == Siyahı == == Qeydlər == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.
Qara küknar
Şimali Amerikanın çimalında Labrador yarımadasından Alyaska ya kimi və cənubda Virciniya dan Vinkonsinaya qədər yayılmışdır. Hündürlüyü 20–30 m, gövdəsinin dimateri 30–90 sm, ensiz, konusvarı çətirli ağacdır: mədəni şəraitdə, əsaəsn, orta ölçülüdür. İri ağaclarda budaqları torpağa qədər sallanır. Qabığı yarıqlı, bozumtul və ya qırmızımtıl-qonur, nazikdir. Cavan zoğları qırmızımtıl-qonur, sıx, qırmızı tükcüklüdür. Tumurcuqların uzunluğu təxminən 5 mm, yumurtavarı-konusvarıdır, qatransız və ya az qatranlıdır; onların qabıqları üçbucaq, uzunsov-ucu biz, tükcüklü, qırmızı-qonurdur. İynəyarpaqları nazik, uzunluğu 6–12 (18) mm, eni 0,7–0,8 mm, dördbucaqlı, iynəli, bəzən küt, tünd göyümtül-yaşıl, çox sıx, 8–9 (14) ol qalır, sürtüldükdə ətirli olur. Qozaları yumurtavarı, xırda (uzunluğu 2–3,5 sm və eni 1,5–1,8 sm), yetişənə qədər alqırmızı-qonur, yaşlandıqda tutqun-qonur, nazik yumurtavarı qabıqlı, uzun illər (20–30 ilə qədər) ağacda qalır. Toxumların uzunluğu 2 mm, tünd-qonur, narıncı-qonur qanadı 2–3 dəfə ondan uzundur. ədəni .raitdə torpaqlara az tələbkar, kölgəyə davamlıdır.
Qırmızı küknar
Vətəni Şimali Amerika nın şimal-şərqidir. Burada iynəyarpaqlı-enliyarpaqlı məşələrdə, təmiz və ya qarışıq əkinlərdə, bataqlıqlarda və dağlarda bitir. Dağlarda 1000–1800 m-dək qalxır. Avropa da 1875-ci ildən becərilir. Hündürlüyü 20–36 m-ə gövdəsinin diametri 60-135 sm-ə çatan, sıx, konusvarı çətirli alçaqboylu ağacdır. Qabığı yarıqlı, bozumtul və ya qırmızımtıl-qonurdur. Gövdəsi qırmızı-qonur qabıqla örtülmüşdür. Zoğları qırmızı-qonur və ya narıncı, parlaq, hamar, sıx, zərif tükcüklüdür. Tumurcuqların uzunluğu 5 mm-ə çatıb, şabalıdı-qonur, ucu biz-yumurtavarı, bir az qatranlı, üst qabıqları uzunsov, bünövrəsi parlaq qırmızıdır. İynəyarpaqların uzunluğu 10–15 mm, eni 1 mm-ə qədər, parlaq yaşıl, ancaq göyümtül deyil, oraqvarı, yuxarı istiqamətlənmiş, cod iynəli, ucu çox vaxt küt, dördtərəfli, hər iki tərəfdən 1-2 məsaməli xətlidir.
Tikanlı küknar
Vətəni Şimali Amerikanın qayalı dağlarıdır. Hündürlüyü 40–45 m, gövdəsinin diametric 1,2 m olan ağacdır. Çətiri konusvarı, bozumtul olub, aşağı tərəfdən torpaq səthinə kimi əyilir. Gövdəsinin qabığı nazik, çat-çatdır və pulcuqlarla ayrılır, bozumtul rənglidir. İynəyarapqları sərt tikanlı, kobuddur, uzunluğu 2-3 sm-dir, gümüşü-ağ və ya mavi-yaşıl rənglidir, budaqlara xüsusi yarpaq yastıcıqları vasitəsilə birləşir, budaq üzərində 6-9 ilə kimi qalır. Tumurcuqları şiş olur və xaricdən qatranla örtülmür. Qozaları silindrvarı olub, yaşımtıl-sarı, uzunluğu 10 sm-ə, diametric isə 3 sm-ə çatır, qozaları sentyabrda yetişir. Qanadları toxumu tam əhatə edir, lakin onunla birlikdə inkişaf etmədiyindən toxumdan asanlıqla ayrılır. Tikanlı küknar torpağa az tələbkardır, şaxtaya, rütubətə davamlıdır, uzunömürlüdür, 400-600 ilə kimi yaşayır. Sənaye şəhərlərində çirkli havaya dözümlülüyü tikanlı küknardan şəhərlərin yaşılaşdırılmasında geniş istifadə etməyə imkan verir.
Uval
Yamacları hamar və meylli, ətəkləri ətrafdakı sahələrdən kəskin seçilməyən, nisbi hündürlüyü 200 m-dən artıq olmayan uzunsov yüksəklikdir. Məsələn: Rusiya düzənliyində Şimal Uvalları.
Ahmet Kural
Ahmet Kural (10 noyabr 1982, Kütahya) — Türkiyə aktyoru. == Həyatı == Ahmet Kural 10 noyabr 1982-ci ildə doğulmuşdur.
Corc Koval
Corc Abramoviç Koval (ing. George Abramovich Koval, rus. Жорж Абрамович Коваль, translit. Jorj Abramoviç Koval; 25 dekabr 1913, Su-Siti[d], Ayova, ABŞ – 31 yanvar 2006, Moskva, Rusiya) — Sovet atom bombası layihəsi üçün Sovet İttifaqı adına kəşfiyyat vəzifəlisi olaraq xidmət edən Amerika Birləşmiş Ştatları vətəndaşı casus, alim, texnika elmləri namizədi. Sovet mənbələrinə görə Kovalın Sovet Baş Kəşfiyyat İdarəsinin (BKİ) agenti olaraq Manhetten layihəsinə sızıb məlumat ötürməsi Sovet İttifaqının nüvə silah inkişaf etdirməsi üçün lazım olan müddəti böyük ölçüdə azaldıb. Koval Rusiyadan köçmüş yəhudi bir ailənin uşağı olaraq Amerika Birləşmiş Ştatlarının Ayova ştatına bağlı Su-Sitidə anadan olub. Yetkinlik dövrünə çatdıqdan bir müddət sonra ailəsiylə birlikdə Sovet İttifaqı, Birobicana köçüb. Sonradan, Baş Kəşfiyyat İnstutuna daxil olaraq burada ali təhsilini davam etdirib və buranı bitirdikdən sonra "Delmar" kod adı ilə vəzifəyə başlayıb. 1940-cı ildə Amerika Birləşmiş Ştatlarına geri qayıtdıqdan sonra 1943-cü ilin əvvəllərində Amerika Birləşmiş Ştatları Silahlı Qüvvələrinə sızdı. Koval Amerika Birləşmiş Ştatlarının atom tədqiqat laboratoriyalarında çalışdı və ölkənin atom silahlarında istifadə etdiyi polonium, plutonium və uranium elementlərinin istehsal prosesləri və həcmləri haqqında Sovet İttifaqına gizli məlumatlar ötürdü.
Daruma (kukla)
Daruma (yap. だるま və ya 達磨) — yapon mifologiyasında xoşbəxtlik gətirən tanrı Bodhidharmanı təcəssüm etdirən yaponların ənənəvi hacıyatmaz kuklası. Bu kuklalar əlsiz və ayaqsız olur, ağac, papye-maşe, nadir hallarda kağızdan hazırlanır. Bu kuklaların belə hazırlanmasının səbəbi kimi əfsanəyə görə, tanrı Bodhidharmanın 9 il meditasiyadan sonra əl və ayaqlarının yox olması olmuşdur. Kuklalar adətən qırmızı rəngə boyanır. Nadir hallarda yaşıl, sarı və ağ rəngə boyanmışlara rast gəlinir. Bu kuklalar saqqallı və bığlı təsvir olunsa da, gözləri bəbəksiz olur. == Bodhidharma == Daruma (Bodaydaruma) dzen-buddist məktəbinin əsasını qoyan tanrı Bodhidharmanın adının yaponca tələffüzüdür. 510-cu ildə tanrı Bodhidharma Çinə yollanaraq Lyan sülaləsindən olan hökmdar U-dinin (502–556) hakimiyyəti dövründə Sunşan dağlarında Şaolin monastrının əsasını qoymuşdur. Deyilənə görə, bu monastrda o, ancaq divarı seyr etməklə 9 il meditasiyada olmuşdur.
Kukaş kurqanı
Kukaş kurqanı və ya Cek kurqanı — Cek kəndinə aid Kukaş ərazisində kurqan. == Tarixi == Kukaş kurqanı 2011-ci ilin avqust ayında Cek kəndinə aid Kukaş ərazisində aşkarlanmışdır. Eyni zamanda Cek kəndinin Zanqar ərazisində də qədim yaşayış məntəqəsi aşkarlanmışdır. Ərazidə işləyən arxeoloq İdris Əliyevin bildirdiyinə görə, tapıntıların tunc dövrünə - e.ə. III-II minilliklərə aid olması ehtimal edilir. Arxeoloq tapıntıların böyük əhəmiyyətə malik olduğunu deyib. Onun sözlərinə görə, yaşayış məntəqəsi və kurqanın tədqiqindən sonra bu ərazi ilə bağlı bəzi mübahisəli məsələlərə aydınlıq gətirilə bilər. Kurqanın yerləşdiyi ərazidə 15-ə qədər mağara mövcuddur. Mağaraların qədim insanların yaşayış məskəni olması ehtimal edilir. Tezliklə mağaralarda arxeoloji qazıntılar aparılacaq.
Kukla Teatrı
Kukla teatrı, əksər hallarda insan və ya heyvan fiqurlarına bənzəyən, kukla adlandırılan cansız əşyaları və insan tərəfindən idarə edilən bir növ teatr və ya tamaşadır. Belə bir tamaşa kukla performansı kimi də tanınır. Kukla performansı ssenariyə əsasən kukla teatrı adlanır. Kuklaların bədəni, başı və bəzi hallarda kuklanın ağzını və gözlərini hərəkətə gətirmək və ya idarə etmək üçün çubuqlar və ya iplər kimi cihazlardan istifadə olunur. Kuklaçı bəzən kukla xarakterinin səsi ilə danışır və ya qeyd olunan səs musiqisi ilə çıxış edir. Kuklaların bir çox müxtəlif növü var və formasından və təyinatlı istifadəsindən asılı olaraq müxtəlif materiallardan hazırlanır. Quruluşlarında son dərəcə mürəkkəb və ya çox sadə ola bilər. Ən sadə kukla tək barmağa sığan kiçik kukla olan barmaq kuklaları və corabdan əmələ gələn və əlini çorabın içərisinə yerləşdirərək işlədilən corab kuklalarıdır. Panç və Judi kuklaları buna nümunə göstərilə bilən oxşar kaklalardır. Digər əl və ya əlcək kuklaları daha böyükdür və hər kukla üçün kuklaçı tələb olunur.
Kukla dövlət
Kukla dövlət — de-yure müstəqil olan, lakin de-fakto xarici bir dövlətdən asılı olan dövlət.
Kükəl bələdiyyəsi
Ağdaş bələdiyyələri — Ağdaş rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.
Pandora (kukla)
Pandora (kukla) — yunan mifologiyasında qəhrəman qadın olan Pandoranın (yunancadan-hamıya bəxş edilmiş deməkdir) şərəfinə adlanıb və geyim modellərinin nümayişi üçün yaradılmışdır. == Pandora kuklasının tarixi == 1640-cı illərdə Fransada modanın geniş yayılması ilə əlaqədar mumdan hazırlanan gözəl bir kukla ixtira etdilər. Bu kukla insan boyu ölçüsündə idi və yunan mifilogiyasının qadın qəhrəmanı olan Pandoranın şərəfinə adlanmışdı. Bu moda jurnallarının olmadığı və modanın düşünülmüş şəkildə yayılması üçün ilk cəhdlərdən biri olmuşdur. Düzdür həmin dövrdə “Zərif Merkuri (mifologiya)” adlı bir moda jurnalı olsa da, amma o, çox az tirajda nəşr olunurdu. Moda jurnalları ancaq XVI Lüdoviqin hakimiyyət illərinin sonlarında, daha doğrusu Böyük Fransa inqilabı zamanı tez satılmağa başlamışdı. Kuklanın özünün bütöv bir qarderobu, parfumeriya və aksessuarlar olan sandıqcaları vardı. Pandoralar 1860-cı illərə qədər mövcud olmuş və bundan sonra onları müasir manekenlər əvəz etmiş, moda jurnalları isə adi vətəndaşlar üçün də ələ keçilən olmuşdur. Pandora gəmilərdə, arabalarda, qayıqlarda bütüb avropa ölkələrini gəzmişdir. Buna görə, iki cür Pandora kuklası var idi: Böyük Pandora rəsmi geyindirilmiş və həmin dövrdə modada hakimlik edən; Balaca Pandora isə səhərlər geyinilən ev geyimini nümayiş etdirirdi.
Vladimir Koval
Vladimir Koval — Aktyor. == Həyatı == == Filmoqrafiya == Yaşamaq gözəldir, qardaşım!
Yuval Filo
Yuval Filo (d. 3 mart 1998) — İsraili təmsil edən bədii gimnast. Yuval Filo 2016-cı ildə İsraili Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. Filo həmdə I Avropa Oyunlarında iki gümüş və bir bürünc medal, Avropa Çempionatında isə bir qızıl, bir gümüş və iki bürünc medal qazanıb. == Karyerası == Yuval Filo 2016-cı ildə İsrail bayrağı altında Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində XXXI Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. O, qrup yarışlarında komanda yoldaşları Alona Koşevatskiy, Yekaterina Levina, Karina Lixvar və İda Mayrin ilə birgə final yarışlarında 34.549 xal topladı və 6-cı yeri tutdu.
Yuval Puqaç
Yuval Puqaç (15 noyabr 2001-ci ildə anadan olub) — İsraili təmsil edən qadın badmintonçu.
Çuval hadisəsi
Çuval olayı və ya Çuval hadisəsi (ing. The Hood event) - 4 iyul 2003-cü ildə ABŞ-nin 2003-cü il İraqı işğal etdiyi dövrdə Şimali İraq ərazisində yerləşdirilən bir qrup türk əskərinin əsir götürülməsi, başına çuval keçirilməsi və ABŞ hərbiçiləri tərəfindən istintaq edilməsini əks etdirən hadisə. ABŞ əskərlərinin Süleymaniyədəki türk hərbi hissələrinə basqını nəticəsində, 15 kq partlayıcı maddə, snayper, qumbara və hökumət binalarının yaxınlığındakı mövqelərin işarələndiyi Kərkük xəritəsini ələ keçirdi. Əskərlər Türkiyənin ABŞ-yə etiraz etməsindən sonra, 60 saat içərisində azadlığa buraxıldı. Kürd kəşfiyyət orqanlarının iddiasına görə, türk əskərləri Kərkükün yeni seçilən hakiminə qarşı sui-qəsd planı qurmuş və bununla da bölgədə stabilliyi pozaraq Türkiyə birləşmələrinin bura daxil olmasına zəmin yaratmaq istəmişdir.Tərəflərdən heç birinin üzr istəməməsinə baxmayaraq, hadisəni araşdırmaq üçün qurulan ABŞ-Türkiyə komissiyası daha sonra peşmanlıq bildirən birgə bəyənat yaydı. Əlavə olaraq, ABŞ Müdafiə naziri Donald Ramsfeld Türkiyə Baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğana hadisə ilə bağlı kədərini bildirən məktub yazdı. Çuval hadisəsi Türkiyə və ABŞ arasındakı diplomatik əlaqələri zədələdi və ABŞ-Türkiyə münasibətlərinin ən aşağı səviyyəsini göstərdi. Hadisəyə ABŞ mediasında çox az yer verilsə də, Türkiyədə bu hadisə böyük əks-səda yaratdı, bir çox insan bu hadisəni böyük təhqir kimi gördü və "Çuval olayı" olaraq adlandırdı. == Arxa plan == Türkiyə geniş dağ silsilələri ilə qonşu olduğu İraqın şimalını uzun müddət idi ki, daxili təhlükəsizliyinə təhdid olaraq görürdü. 1980 və 1990-cı illər ərzində Türkiyə, əsasən, ölkənin cənub-şərqində PKK-ya qarşı mübarizə aparırdı.