Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ЛЕГЧЕ

    срав. ст. к лёгкий и легко 5. daha yüngül; 2. daha asan; ◊ легче на поворотах! danışığını bil!

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • легче

    1. сравнит. ст. к лёгкий и легко. 2. кому в функц. сказ. Об улучшении состояния больного. Больному легче.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЛЕГЧЕ

    ...знач. сказ. мадни кьезил я; мадни регьят я. ♦ час от часу не легче къвердавай четин жезва, рикIиз такIан гьалар къвердавай артух жезва.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЛЕГЧЕ

    1. Daha yüngül; 2. Dana asan

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • легче на поворотах!

    разг. Будь(те) осторожнее в словах, поступках.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • час от часу не легче

    О появлении всё новых и новых трудностей, неприятностей. Чем дальше, тем хуже (больше новых неприятностей, затруднений)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • LƏĞVƏ

    (Lənkəran) iflic. – Ləğvə olmusan, əlin niyə əsir?; – Fərəculla ləğvə olub

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ЛЕГЬЗЕ

    араб, сущ.; -ди, -да, яр, -йри, -йра лап тӀимил вахт. Са легьзеда Нуриятан вилер гъвечӀи рушал алкӀана

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • легьзе

    мгновение, миг, момент : са легьзеда - в один миг, вмиг, мгновенно.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЛЕГЬЗЕ

    (-ди, -да, -яр) ləhzə, an, dəm; * са легьзеда bir ləhzədə, bir ləhzə içində, dərhal, o saat, göz qırpımında, göz yumub açınca; гьар легьзеда hər ləhzə

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЛЕГЬЗЕ

    (-ди, -да, -яр) ləhzə, an, dəm; * са легьзеда bir ləhzədə, bir ləhzə içində, dərhal, o saat, göz qırpımında, göz yumub açınca; гьар легьзеда hər ləhzə

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • LEHÇE

    ləhcə

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ЛЕГЬЕ

    (-ди, -да, -яр) 1. məhlul; чепедин легье gil məhlulu; 2. lehmə, duru palçıq, lil.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • LƏÇƏ

    (Quba) sərnic. – Ləçəyi su:nan duldur

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ЛЕГЬЕ

    (-ди, -да, -яр) 1. məhlul; чепедин легье gil məhlulu; 2. lehmə, duru palçıq, lil.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ləçər-ləçər

    ləçər-ləçər

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • LƏÇƏK-LƏÇƏK

    ...qarabirçək. (Bayatı). Ağaclar açsın çiçək; Yarpağı ləçək-ləçək. M.Ə.Sabir.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • LƏÇƏK-LƏÇƏK

    прил. цуькведин пешерикай ибарат, цуькведин пешер хьиз.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ləçək-ləçək

    ləçək-ləçək

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ЛЕГКИЕ

    мн., анат. жигерар (см. лѐгкое).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • LƏGƏR

    (Xaçmaz, Quba) kotanın bir dəfə açdığı şırım. – On beş ləgər əkməmiş kotanı açırsan (Xaçmaz)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • LƏÇƏR

    ...Gədəbəy, Qazax, Lənkəran, Şəki, Tovuz) həyasız. – Onun bir ləçər arvadı var, nə dağda, nə də aranda onnan qonşu olmağ xatabaladı (Qazax); – Sitarə ya

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • LEĞIR

    (Qazax) bax leyqır

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • LEÇƏN

    (Göyçay) kiçik yaylıq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ЛЕГКОЕ

    анат. жигер

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • LAĞÇI

    is. Rişxəndçi, istehzaçı, adam ələ salan, lağ etməyi sevən adam

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • LEQAL

    ...Qanuni, qanunla icazə (yol) verilən, açıq (qeyri-leqal əksi). Leqal ədəbiyyat. Leqal qəzet. Leqal vəziyyət.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • LƏÇƏK

    ...papaq olmasın, lap arvad ləçəyi olsun! C.Cabbarlı. ◊ (Başına) ləçək örtmək – öz namusuna, şərəfinə, mənliyinə toxunacaq hərəkət etmək, qorxaqlıq göst

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • LƏÇƏR

    ...mənasında söyüş (yalnız qadınlar haqqında). [Vəzir:] Kəs səsini, ay ləçər, məni dilə basdırma, dəxi səni mən tanıdım. M.F.Axundzadə. [Xırda xanım:] …

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • LƏQƏB

    is. [ər.] Müəyyən bir səciyyəvi xasiyyətinə və ya başqalarından ayrılan əlamətinə görə adama verilən qeyri-rəsmi ad; ayama

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ЛЕГЧАТЬ

    разг. несов. 1. кьезил хьун. 2. регьят хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • LƏÇƏR

    стерва

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • LƏQƏB

    псевдоним, эпитет, кличка, прозвище

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЛЕГКИЕ

    ağ ciyər

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЛЕГКО

    1. Yüngül, yüngulcə; 2. Yüngüldür

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЛЕГЧАТЬ

    1. Yüngülləşmək; 2. Yaxşılaşmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • LƏÇƏK

    1. косынка, головной треугольный платок; 2. бот. лепесток;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • легко

    нареч.; легче 1) к лёгкий 1), 2), 3), 4), 5) 2) кому в функц. сказ. О состоянии безмятежности, спокойствия, испытываемом кем-л. Легко на душе. * Легко

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • LƏMBƏ-LƏMBƏ

    (Gəncə) topa-topa. – Sən ləmbə-ləmbə ver, mən yığım

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • AEROSTAT

    сущ. аэростат (летательный аппарат легче воздуха)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • LƏÇƏR

    I прил. разг. бесстыдная, бесстыжая, беззастенчивая (о женщинах) II сущ. бран. стерва, мерзавка

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BEÇÇƏ

    bax beçə.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • LƏMPƏ

    потолок

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • LƏHZƏ

    миг, мгновение

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • LƏHCƏ

    говор

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • LƏHMƏ

    (Xaçmaz, Quba, Qusar) 1. duru palçıq (Xaçmaz). – Torpağ ləhmədü, axırdı 2. palçıqlıq (Quba). – Bizi ləhmələrdən qışda hiç kiçmağ ulmiyədi, adam batub

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • LEHMƏ

    слякоть, жижа, жидкая грязь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • LƏMPƏ

    is. məh. Tavan, səqf. Düz stolun üstündən, ləmpədən asılmış onluq lampa şölələnirdi. B.Bayramov

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • LƏMBƏ

    ...Bizim toyuğ ləmbə yumurtdamışdı (Göyçay); – Tö:x dəni az yeəndə ləmbə salır (Ağcabədi) II (Ağdaş, Oğuz) kiçik ot topası. – Hər mala gündə bir ləmbə o

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • LƏKTƏ

    ...qadınlar haqqında). [Şərəfnisə xanım Gülçöhrəyə:] İtil cəhənnəmə, ləktə, əl çəkməz, qoymaz işimi tutum. M.F.Axundzadə.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • LƏHZƏ

    ...Fikri qalıb məndə nigahbanım. A.Səhhət. [Kərəm:] Canım Əsli, bir ləhzə mənimlə otur, səni tapmışam və səndən ayrıla bilmərəm. Ü.Hacıbəyov. Bir ləhzəd

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • LƏMKƏ

    (Çənbərək, Karvansaray) dənizdən toru çəkmək üçün kəndir. – Ləmkəni çiynimizə salıf toru dənizdən çəkirix’ qırağa (Karvansaray)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • LƏMMƏ

    (Kürdəmir) bax ləmbə I. – To:ğ ləmmə murtdu:r

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • LƏHCƏ

    is. [ər.] 1. dilç. Ümumi dialekt xüsusiyyətlərinə malik olan hər hansı bir dilin yerli şivələr qrupu; dialekt

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • LEHMƏ

    is. Duru palçıq, batdaq. Lehməyə batmaq. Cavad yoldaşları ilə birlikdə xirtdəyə kimi lehməyə bataraq qalın meşələrdən keçir, … hədəfə doğru irəliləyir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏMÇƏ

    (Bakı, Kürdəmir) mala (alət). – Kəmçəni vər, öyü suvıyım (Kürdəmir)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • LƏÇƏK

    ...(треугольный головной платок). Ləçəyini açmaq снять косынку, ləçək bağlamaq носить косынку, başını ləçəklə örtmək повязывать голову косынкой, ipək lə

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • LEQAL

    I прил. легальный: 1. признанный, разрешаемый законом. Leqal partiya легальная партия, leqal mətbuat легальная печать, leqal qəzet легальная газета, l

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • LAĞÇI

    см. lağbaz

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KƏLÇƏ

    ...balası. Kəlçəni əmizdirmək. – Telli inək və camışı sağıb qurtardı. Kəlçə və dananı çəkib bağladı. Ə.Vəliyev.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QƏĞLƏ

    (Bakı) bax qağala. – Bir qəğlə su vər mənə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • KƏMÇƏ

    сущ. мастерок (род лопатки для нанесения раствора при кирпичной кладке, штукатурке и т.п.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BƏQQƏ

    (Quba) süd sağmaq üçün saxsı qab. – Qızım, git bəqqəni geti, inəyimizi sağağ

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • BELÇƏ

    (Zəngibasar) xəkəndaz. – Belçəni gəti zibili yığ

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • BEÇÇƏ

    (Zəngibasar) balaca, xırda

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • KƏLÇƏ

    буйволенок

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KƏRÇƏ

    bax kərə2. Kərçə qoyun.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏMÇƏ

    is. [fars.] bax malakeş 2-ci mənada

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DİRİJABL

    I сущ. дирижабль (воздухоплавательный аппарат легче воздуха, снабженный моторами) II прил. дирижабельный

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • воздухоплавание

    ...и практика передвижения по воздуху на летательных аппаратах легче воздуха. Спортивное воздухоплавание.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • аэронавтика

    ...и практика передвижения по воздуху на летательных аппаратах легче воздуха; воздухоплавание.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • легчать

    ...слабеть. Мороз легчает. 2) (св. - полегчать) кому безл. Становиться лучше, легче (об улучшении самочувствия, настроения кого-л.)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • вдвоём

    ...двух человек, вместе со вторым. Жить вдвоём. Обедать вдвоём. Вдвоём легче принять решение. Вдвоём управимся быстрее. Пойдём с тобой вдвоём.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • аэростат

    ...statós - неподвижный, стоящий) см. тж. аэростатный Летательный аппарат легче воздуха (дирижабль, воздушный шар и т.п.)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПОВОРОТ

    ...dönmə, döndərilmə; 2. döngə; 3. məc. dönüş, dönüm, dəyişiklik; ◊ легче на поворотах dan. danışığına fikir ver, ağzının sözünü bil, danışanda bir az e

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • посветлеть

    ...приветливым). б) лекс., безл. На душе посветлело у кого-л. (стало легче).

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • умирающий

    ...умирает. Дежурить у постели умирающего. Умирающему вдруг стало легче. Умирающий с трудом открыл глаза.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • къвез-къвез

    ...приближаться; къвез-къвез залан хьун - становиться час от часу не легче; къвез-къвез папарин перемар куьруь жезва, мецер - яргъи - день ото дня женск

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • кьезил

    ...легчать, облегчаться; заз гила кьезил хьанва - мне теперь стало легче. || кьезил хесетрин - легкомысленный; са кьезил гада - небольшой мальчик (по во

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • внук

    ...внучатых племянниках. 2) только мн.: внуки, -ов. Потомки. Внукам будет легче.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • поворот

    ...мнении произошёл резкий поворот. • - дать от ворот поворот - легче на поворотах!

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • меньше

    ...должен меньше расстраиваться. * Чем меньше женщину мы любим, тем легче нравимся мы ей (Пушкин). - меньше всего

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЛЁГКИЙ

    ...qulağını bur; с лёгким паром! səhhəti vücud!, həmişə təmizlikdə! легче на поворотах! özünü yığışdır! danışığını bil! час от часу не легче saatbasaat

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • рассуждать

    -аю, -аешь; нсв. 1) Мыслить, строить умозаключения. Рассуждать легче, чем чувствовать. Научиться здраво рассуждать. Рассуждать логически. 2) а) о ком-

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • резаться

    ...инструмента. Древесина осины легко режется ножом. Трава режется легче. 2) (св. - прорезаться) только 3 л. Появиться на поверхности десны (о растущих

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • воз

    ...с возу упало, то пропало (посл.). * Баба с возу - кобыле легче (посл.). * Да только воз и ныне там (Крылов; об отсутствии результатов какой-л. деятел

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • соображение

    ...чём-л. Принять в соображение. (во внимание, учесть). По моим соображениям, легче нам ещё долго не будет. Успокой себя простым соображением: ничего из

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • добыть

    ...промыслом. В тайге можно добыть не только белку, но и соболя. Морского зверя легче добыть на льду. 2) а) Извлечь из недр земли (полезные ископаемые)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • уже

    ...обстоятельство, условие и т.п.) Встретились уже в саду. Работа пошла уже легче. Глядеть уже дружелюбно. 2. уже частица. 1) Усиливает значимость сообщ

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЧАС

    ...vaxtı çatdı; zamanı gəldi! час в час düz vaxtında; час от часу не легче saatbasaat artır; saatbasaat ağırlaşır; в свой час (öz) vaxtında; lazım oland

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • дышать

    ...кожный покров. В прорезиненном плаще тело не дышит. В льняном платье легче дышать. б) отт.; разг. Проветриваться. Дышать на свежем воздухе (свежим во

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • раз

    ...в несколько раз. Понизить, сократить, удешевить в пять раз. Легче, лучше во много раз. • - раз-другой - раз плюнуть - в самый раз - в таком разе - во

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • лёгкий

    -ая, -ое; лёгок, -а, -о, легки; легче; легчайший см. тж. лёгкость 1) а) Незначительный по весу (противоп.: тяжёлый) Лёгкий чемодан. Л-ая ноша. б) отт.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • развести

    ...(посл.; чужие сложности, неприятности кажутся более простыми и легче устранимыми, чем свои). б) отт., безл. О появлении трещин, щелей (во льду) Льды

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • час

    ...час - комендантский час - часы пик - час пробил! - час от часу не легче - не по дням, а по часам - не ровен час - через час по ложке - калиф на час

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • свободный

    ...Солнца и планет). Свободный аэростат (неуправляемый летательный аппарат легче воздуха для полёта по направлению ветра). С-ые колебания (совершаемые з

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • быть

    ...девятый день после смерти матери. Будет весна - на душе станет легче. Это (будет) начало Нового года. б) отт. Находиться в каком-л. возрасте; исполня

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • BU

    ...qurtarmır это ещё не всё; bununla yara sağalmır от этого не легче; bunun nə mənası var какое это имеет значение; bunun üstünü vurmazlar об этом вслух

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AĞIZ

    ...закончить фразу, замолчать на полуслове; ağzının(-zın) sözünü bil(-in) легче на поворотах, не забывайтесь; ağzının sözünü bilməmək позволять себе гру

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
OBASTAN VİKİ
Leççe
Leççe, cənubi İtaliyanın Apuliya bölgəsində yerləşən və öz adını daşıyan Leççe rayonunun mərkəzi olan bir şəhərdir. Leççe, barokko stili memarlıq əsərlər baxımından olduqca zəngindir. Barokko stili memarlığın qızıl dövründə inşa edilən, günümüzdə iz buraxan memarlıq abidələri nümunələrini Leççedə görmək mümkündür. == Coğrafi mövqeyi == Leççe şəhəri ümumiyyətlə düzlük bir ərazi olan "Salento Ovası" nın orta-şimalında yerləşir. Selanto düzənliyi çox geniş bir düzlüktür və şimalında "Mürği platosu" və cənubunda "Salento Serre" platosu yerləşir. == Tarixi == Tarixi mifologiyaya görə Leççe şəhəri Troya müharibəsi dövründə "Mesapii" adlı bir İtalyan tayfası tərəfindən məskunlaşılan Sybar adlı bir şəhər idi. Sonra; İapyqes adlı digər bir İtalyan qövmünün əlinə keçdi, İ.Ö. 3. əsrdə antik Roma Respublikasının əlinə keçdi və şəhərə Romalılar tərəfindən Lupiae adı verildi. == Görməli yerlər == Qədim Roma Amfi Teatrı: İ.S.II əsrdə inşa olunub. Təxminən 25 min nəfər tutumu var idi.
Ləhcə
Ləhcə — sözü ərəb mənşəli isimdir. Dilçilikdə ümumi dialekt xüsusiyyətlərinə malik olan hər hansı bir dilin yerli şivələr qrupuna yəni dialektə "ləhcə" deyilir. Dialekt yunan mənşəli (q.yun. διάλεκτος) sözdür. Sıx ərazi birliyinə malik, daima və bilavasitə ünsiyyətdə olan adamlar tərəfindən işlədilən dilə "dialekt" (ləhcə) deyilir. Yəni dialekt (ləhcə) bir–birinə yaxın olan şivələrin məcmusudur.
Azərbaycanda ləhcə
Azərbaycan dilinin dialektləri — kompakt şəkildə əsasən tarixi Azərbaycan ərazisində yaşayan etnik azərbaycanlıların danışdıqları şivələrin məcmusudur. 2015–ci il etibarı ilə Azərbaycan dilində danışanların sayı 30 milyon nəfərdən çoxdur. == Məskunlaşma və say == Ana dili olaraq Azərbaycan dilində danışan əhali geniş coğrafiyada kompakt şəkildə məskunlaşmışdır. === İranda === Şahın xahişi ilə Rusiyadan hərbi məsləhətçi qismində göndərilmiş general–mayor qraf İvan Osipoviç Simoniçin yavəri olaraq 1837–1840–cı illərdə İranda olmuş podpolkovnik İvan Fyodoroviç Blaramberq bu dövlətdə müxtəlif rəsmi və qeyri–rəsmi şəxslərdən duyduğu məlumatları təhlil edir və belə qənaətə gəlir ki, İranın ümumi əhalisi 5 milyon nəfərdən çox deyil.Alman əsilli şərqşünas Yulius Sezar Hentşenin 1869–cu ildə istinad etdiyi mənbəni göstərmədən qeyd edir ki, 5 milyon nəfərdən ibarət İran əhalisinin 1 milyon nəfərini türktatarlar, 125 min nəfərini isə türkmənlər təşkil edir.Türkmanlar xaric bütün İran türklərini həm də azərbaycanlılar adlandıran, Budapeştdə (Avstriya–Macarıstan) doğulmuş və müasir İran ərazisindən keçərək 1861–1864–cü illərdə Orta Asiyaya səfər etmiş yəhudi əsilli türkoloq və şərqşünas Armin Vamberi 1885–ci ildə nəşr edilmiş "Türk xalqı" kitabında İranda onların sayını 2 milyon nəfər təxmin edir. Rus əsilli şərqşünas və etnoqraf Nikolay Aleksandroviç Aristov(ru) isə iddia edir ki, Vamberiyə görə bu say İran əhalisinin üçdə birinə bərabər idi.Məhəmməd Əmin Rəsulzadə İran türkləri haqqında 1912–ci ildə qələmə aldığı yazılarında qeyd edirdi ki, türklər ən aşağı ehtimalla İran əhalisinin üçdə birini təşkil edirlər.Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentində millət vəkili olmuş və 1920–ci ildən 1971–ci ildə vəfatı tarixinədək Türkiyədə mühacir həyatı yaşamış yazıçı Mirzə Məmmədsadıq Axundzadənin təxmininə görə 1939–1940–cı illərdə təqribən 10 milyon nəfər olan İran əhalisinin 5 milyon nəfərini türklər təşkil edirdi.Rusiya Elmlər Akademiyasının Asiya Xaqları İnstitutu tərəfindən yayımlanan "Qısa hesabatlar"ın 77–ci buraxılışında nəşr edilmiş S. M. Əliyevin "Müasir İranda milli məsələ" məqaləsində olan məlumatlara görə general–leytenant Hüseyn Əli Razmaranın (fars. حسین علی رزم آرا‎; ing. Hossein Ali Razmara) redaktorluğu ilə 1949–1953–cü illərdə nəşr edilmiş 10 cildlik "İranın coğrafi lüğəti"nə (ing. Geographical Dictionary of İran; fars. دیکشنری جغرافیایی ایران‎ Fərhəng-i cuğrafiya-yi İran) əsasən sovet iranşünası G. M. Petrovun (rus. Г. М. Петров) tərtib etdiyi cədvələ görə 18.612.800 nəfər olan İran əhalisinin 4.525.200 nəfərini azərbaycanlılar, 237.800 nəfərini qaşqaylar, 227.600 nəfərini türkmənlər və 97.400 nəfərini əfşarlar təşkil edirdi.
Nulla poena sine lege
Nulla poena sine lege (lat. Qanunsuz cəza yoxdur) — heç kəsin qanunla qadağan edilməyən hərəkətə görə cəzalandırıla bilməməsini nəzərdə tutan hüququn prinsipi. Bu prinsip müasir demokratik dövlətlərdə hüququn aliliyinin başlıca tələbi kimi qəbul edilmiş və qanunvericilikdə təsbit olunmuşdur. Müvafiq prinsip "dünya fikir tarixində ən çox qəbul edilən dəyərlər"dən biri kimi təsvir edilmişdir. == Tələblər == Müasir Avropa cinayət hüququnda, məsələn, Almaniya Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən nulla poena sine lege prinsipinin dörd ayrı tələbdən ibarət olduğu təsbit edilmişdir: Nulla poena sine praevia lege poenali Əvvəlki qanun olmadan cəza verilə bilməz. Bu tələb geriyə şamil edilən qanunları və cinayət qanununun retroaktiv tətbiqini qadağan edir. Bu, kontinental Avropada mövcud hüquq düşüncəsindəki əsas maksimdir. 1813-cü ildə Paul İohann Anselm Ritter fon Feyerbax tərəfindən Bavariya Cinayət Məcəlləsinə daxil edilmişdir.Nulla poena sine lege scripta Yazılı qanun olmadan cəza verilə bilməz. Bu tələbə görə cinayəti qadağan edən normalar hüquqi sənədlərdə, xüsusilə də konstitusiya hüququna uyğun qəbul edilmiş qanunlarda təsbit olunmalıdır. Bu isə cinayətə görə cəzanın əsası kimi hüquqi adəti istisna edir.Nulla poena sine lege certa Aydın müəyyən edilmiş qanun olmadan cəza verilə bilməz.
AEGEE
AEGEE (fr. Association des États Généraux des Étudiants de l'Europe) , yaxud Avropa Tələbələr Forumu, Avropanın ən böyük, transmilli tələbə təşkilatlarından biridir. 1985-ci ildə Parisdə əsası qoyulan AEGEE, hal-hazırda öz əlaqələrini genişləndirərək Avropanın 40 ölkəsinin 147 şəhərindən olan 13.000 tələbəni özündə birləşdirir. İdarə heyəti və baş ofisi Brüsseldə olan AEGEE-nin Rusiya, Türkiyə və Qafqaz da daxil olmaqla, Avropadakı universitet şəhərlərində 200 -dən çox yerli şöbələri (antenna) mövcuddur. Qeyri-hökumət, siyasi cəhətdən müstəqil, heç bir gəlir marağında olmayan bu təşkilat bütün sahələrdən və fakültələrdən olan tələbələrin və gənclərin üzünə açıqdır. Təşkilatın əsas məqsədi bərabərhüquqlu, demokratik və sərhədsiz - vahid Avropa məkanı yaratmaqdır. Hər il şəbəkə daxilində yüzlərlə konfrans, təlim və tədbirlər təşkil edilir. Həyata keçirilən bütün layihələr və fəaliyyətləri təşkilat üzvlərinin könüllülük prinsipləri əsasındadır. == Təşkilatın tarixi == 1985 Assosiasiyanın əsası 16 Aprel 1985-ci ildə EGEE 1 konfransının (États Généraux des Étudiants de l'Europe) nəticəsi olaraq Parisdə: Leyden, London, Madrid və Milandan olan tələbələrin toplantısı zamanı qoyulmuşdur. Bu toplantı Parisdəki beş “Grandes Écoles” ilə birlikdə qurucu prezident Franck Biancheri tərəfindən təşkil edilmişdir.
Gəncə
Gəncə (1935-1989: Kirovabad) ( tələffüzü) — Azərbaycan Respublikasının ikinci böyük şəhəri. Gəncə şəhəri Kiçik Qafqazın şimal-şərq tərəfində, Gəncə-Qazax düzənliyində, Gəncəçayın hər iki sahilində yerləşir. == Tarixi == === Etimologiya === Müasir ərəb tarixşünasları "Gəncə" adının ərəb dilindəki farsca kökənli xəzinə anlamlı "kənz" sözündən gəldiyini irəli sürürlər. Ərəb coğrafiyaşünası İbn Havqəl 977-ci ildə "Gəncə gözəl, varlı və qələbəlik şəhəridir. Buranın çoxsaylı əhalisi səxavətinə, mehribanlığına, elm adamlarına və mühacirlərə hörmətli münasibətlərinə görə fərqlənirlər" yazmışdır.Fərrux Əhmədov Gəncə şəhərinin adının türk mənşəli olduğunu irəli sürür və ilkin forması hesab etdiyi "Qança" sözünün ilk komponenti "qan", "kan", "kaan", "xan" sözlərini türk dillərində hakim, sərkərdə, başçı, ikinci hissəsi olan –ca şəkilçisini isə məkan, yer, yurd kimi izah edir. Beləliklə, "Gəncə", "Qanca", "Kancə" sözləri "xan yeri", "xan məkanı","xan yurdu", "xanın, xaqanın oturduğu yer" anlamını verir. Müəllif bildirir ki, XX əsrin əvvəlinə kimi "Qanja" və "Xan yurt" adları yerli əhalinin dilində Gəncənin cənub hissəsindəki dağlıq yerlərdə saxlanmışdı".Müasir İran tarixşünasları "Gəncə" adının fars dilindəki "gənc" (azərb. xəzinə‎) sözündən törədiyini iddia edir. === Gerbi === Gəncə şəhərinin gerbi 21 may 1843-cü ildə təsdiq olunmuşdur. Qalxanvari gerbin ikiyə bölünmüş yuxarıdan 1-ci qızılı sahəsində zirvəsində Nuhun gəmisini simvolizə edən Ağrı dağı təsvir olunmuşdur.
Leach
Vilyam Elford Liç (ing. William Elford Leach 2 fevral 1790, Plimut, Devon qraflığı – 25 avqust 1836 və ya 26 avqust 1836) — İngiltərə zooloqu və dəniz bioloqu. == Çap olunmuş işləri == Zoological Miscellany (1814–1817) Monograph on the British Crabs, Lobsters, Prawns and other Crustacea with pendunculated eyes (1815–1817) Systematic catalogue of the specimens of the indigenous Mammalia and birds in the British Museum (1816) (1882-ci il nəşri) Synopsis of the Mollusca of Great Britain (circulated 1820, but not published until 1852).
Lendə
Lendə — İranın Kohgiluyə və Boyer-Əhməd ostanının Kohgiluyə şəhristanının Lendə bəxşində şəhər və onun mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 10,540 nəfər və 1,991 ailədən ibarət idi.
Letre
Letre (fr. Lettret, oks. L'Estrech) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Kommuna Yuxarı Alplar departamentinə aiddir və Qap dairəsinə aid edilir. Tallar kantonuna daxildir. Kommunanın INSEE kodu 05074-dür. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 165 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 115 nəfərin (15-64 yaş arasında) 90 nəfəri iqtisadi cəhətdən fəal, 25 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 78,3%, 1999-cu ildə bu göstərici 69.4%). Fəal olan 90 nəfərdən 83 nəfəri (40 kişi və 43 qadın), 7 nəfər işsiz (2 kişi və 5 qadın) idi. 25 hərəkətsiz 8 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 8 nəfər təqaüdçü, 9 nəfər digər səbəblərə görə aktiv iş fəaliyyəti göstərmir.
Leylə
Nilaq (fars. نیلق‎ / Neyləq ) — İran İslam Respublikasının Ərdəbil ostanında kənd. Nilaq Kosar şəhristanının Mərkəzi bəxşinin Qərbi Səncəbəd kəndistanında yerləşir. 2006-cı ildə aparılmış əhalinin siyahıya alınmasının nəticələrinə görə kəndin əhalisi 709 nəfər (kişilər: 358 nəfər - qadınlar: 351 nəfər) olmuşdur. Kənddə 143 ailə yaşayır.Kəndin əhalisi Azərbaycan türkləri dir və Azərbaycan türkçəsində danışırlar. == Coğrafiyası == Ərdəbildən 85 km cənub-qərbdə, Givi şəhərindən 17 km qərbdə, 37° 42' 10.18" şimal enində və 48° 11' 57.10" şərq uzunluğunda, dəniz səviyyəsindən 1395 m yüksəklikdə yerləşir. Şimaldan Nəsrava, Şimal-şərqdən Gəncah, Şimal-qərbdən Təbrizək, cənub-şərqdən Hiris, qərbdən isə Üçbulaq, Bağçacıq, Pirbidağ və Pərdəsti kəndləri ilə əhatə olunub. == Əhali == Kəndin əhalisi azərbaycanlılardır və azərbaycanca danışırlar. == İqtisadiyyatı == Kənd sakinlərinin əsas məşğuliyyəti əkinçilik və heyvandarlıq olmuşdur. == Təhsilin vəziyyəti == Kənddə ibtidai və orta məktəb fəaliyyət göstərir.
Leyte
Leyte adası (ing. Leyte) — Filippin arxipelaqının mərkəzində, Mindanao adası adasından şimalda yerləşir. Əhalisi — 2 188 295 nəfərdir (2010). == Coğrafiya == Adanın uzunluğu (şimaldan cənuba) — 183 km, sahəsi — 7367,6 km² təşkil edir. Mərkəzdə və qərbdə alçaq dağlar yerləşir. Burada vulkan məşəlli Lobi dağı vardır (1349 m). Subekvatorial iqlimə malik olaraq, il ərzində 2000 mm yağıntı düşür. Ərazidə Musson meşələri geniş yayılmışdır. Maxaqnao-Volkano və Kuipnit-Balinsasayo parkları vardır. == Tarixi == Ada yaxınlığında dünya tarixində İkinci Dünya müharibəsinin Yaponiya və ABŞ hərbi donanmaları arasında ən qanlı dəniz döyüşü baş vermişdir.
Ləcət
Ləcət (Xaçmaz) — Azərbaycanın Xaçmaz rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Ləcət (Qusar) — Azərbaycanın Qusar rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Ləgər
Aşağı Ləgər
Ləhnə
Ləhnə (az.-əbcəd لهنه‎, fars. لهنه‎) - İranın Zəncan ostanının Tarım şəhristanının Gilvan bəxşinin Gilvan qəsəbəsinin ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2016-cı ilin məlumatına görə kənddə 30 nəfər yaşayır (11 ailə).
Ləqəb
Ləqəb — İnsanlara öz adından sonra xitab edilən amil. Nik (ing. nickname /nık/neım — "ləqəb", orta əsr üngilis dilində an eke name — "digər ad", "a nick name"). Həmçinin internetdə istifadəçilərin bloq, veb-forumlarda, çatlarda və digər yerlərdə istifadə etdikləri şərti ad.
Lərgə
Lərgə (lat. Vicia) - paxlakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Əhəmiyyəti == Bu bitkini ərzaq, yem və texniki məqsədlər üçün becərirlər. Yem məqsədi üçün onun dənindən, yaşıl kütləsindən və küləşindən istifadə edilir. Toxumun tərkibində 23-34% zülal, 24-45% sulu karbonlar, 0,5-0,7% yağ, 4,0-4,6% sellüloza və 2,0-2,5% kül vardır. Lərgə dəni dad keyfiyyətinə və həzm olunmasına görə noxud və mərcimək dənindən geri qalır. Ondan sənayedə yüksək keyfiyyətli kazein kleyi alırlar. Faner, parça və plastmas alınmasında istifadə olunur. Yaşıl kütləsində 20% xam zülal, 2,9% yağ, 42,8% azotsuz ekstraktiv maddələr var. Küləşində 6,8% protein və 15,4% azotsuz ekstraktiv maddələr olur.
Ləzgicə
Ləzgi dili — Ləzgilərin istifadə etdikləri dildir. Ümumilikdə təxminən yarım milyon insan bu dildə danışır.Ləzgi dilləri yarımqrupuna aid dildir. Dağıstanın cənub-şərq və Azərbaycan Respublikasının şimali-şərq bölgəsində yayılmışdır. Kurax, Güney, Yarki, Axtı, Fiy, Azərbaycanda Quba və Kusar Kuzun dialektləri mövcuddur. Azərbaycan dilinin Quba dialektinin yaranmasında Ləzgi Güney ləhcəsinin rolu böyükdür. Ədəbi dilinin əsasında Güney dialekti durur. Yazıda 1938-ci ildən kiril qrafikasından istifadə olunur. Azərbaycan ləzgiləri latın qrafikası əsasında yaradılan ləzgi əlifbası ilə Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin təsis etdiyi kitablardan məktəblərdə istifadə edirlər. Azərbaycan Respublikası ərazisində 170 min civarında ləzgi dili daşıyıcısı var. Cədvəldəki rəngli fondakı hərflər rus dilindən keçən sözlər üçün istifadə edilir.
Ləçək
Ləçək - Çiçək tacında şəklini dəyişmiş yarpaq. Tozlayıcı həşaratları cəlb etmək üçün şəklini dəyişmiş və parlaq rənglərdə olurlar. Dişicik və erkəkciyi qoruyan hissədir. Tozlaşmaya yardım edir. Botanika sahəsində daha geniş olaraq öyrənilir.
Məqtə
Məqtə — klassik poeziyada qəzəlin və qəsidənin son beyti. Məqtənin səciyyəvi xüsusiyyəti burada müəllifin adının, yaxud təxəllüsünün verilməsidir: == Həmçinin bax == Qəzəl Qəsidə Beyt Mətlə == İstinadlar == == Mənbə == Elçin. Seçilmiş əsərləri. 10 cilddə. IX cild. Bakı: ÇİNAR-ÇAP, 2005, 509 səh.
Nəqne
Nəqnə — İranın Çahar-Mahal və Bəxtiyari ostanının Bürucin şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 8,086 nəfər və 1,994 ailədən ibarət idi.
Nəqnə
Nəqnə — İranın Çahar-Mahal və Bəxtiyari ostanının Bürucin şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 8,086 nəfər və 1,994 ailədən ibarət idi.
Nərcə
Nərcə - İranın Qəzvin ostanının Takistan şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2016-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 5,604 nəfər və 1,661 ailədən ibarət idi.Əhalisi bütünlükdə Azərbaycan türklərindən ibarətdir və azərbaycan türkcəsində danışırlar, dinləri isə şiə müsəlmandırlar. == Görməli yerlər == === Nərgə təpəsi === Bu təpə Takistan bölgəsində yerləşən ən böyük tarixi təpə olaraq,uzunluğu 220 metr, eni isə 180 metrdir. === İmamzadə Zərlan türbəsi === Nərcənin içində yertutan müqəddəs bir yer.
Nəğmə
Mahnı — musiqi ilə müşayiət olunan şeir, mətn. == Mahnı necə yarandı? == Azərbaycan musiqisinin, eləcə də digər xalqların musiqisinin ən çox işlənən və ən çox sevilən növü mahnıdır. Yəqin ki, mahnıların yaşı insanın, bəşər övladının yaşı ilə eynidir. Mahnının insanın danışmağa başlamasından əvvəl yaranması şübhə doğurmamalıdır: bu, sözsüz mahnılar, melodiyalar dövrü idi. Dilin, danışığın, sözün yaranmasından sonra isə sözlü mahnı, yəni şeiri müsiqi ilə ifa etməkdən yaranan söz-musiqi vəhdəti yarandı. Bu mahnıların müəllifləri həssas və istedadlı insanlar idilər. Musiqi alətləri meydana çıxdıqdan sonra mahnı üç ölçüyə malik oldu – səs, söz və çalğı (müşayiət). Bu dövrdə mahnı müəllifləri ya müğənnilər, ya çalğıçılar, ya da bu məclislərin istedadlı, musiqi duyumlu iştirakçıları arasından çıxırdı. Mahnılar ifa oluna-oluna cilalanır, yadda qalır, sevilir, nəsildən nəsilə yol gedirdi.
Qərçə
Qərçə — Azərbaycan Respublikasının İsmayıllı rayonunun Lahıc qəsəbə inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 6 may 1997-ci il tarixli, 293-IQ saylı Qərarı ilə İsmayıllı rayonunun Lahıc qəsəbə inzibati-ərazi vahidinin tərkibindəki Qərçə kəndi rayonun yaşayış məntəqələri uçot məlumatından çıxarılmışdır.
Leqlər
Leqlər, leklər və ya lakzlar (q.yun. Λήγες) — Qafqaz Albaniyasında yaşamış 26 tayfadan biri. Müasir ləzgilərin və ya lakların əcdadları, həmçinin hər iki etnonimin mənşəyi hesab edilir. Gellər və leqlər adətən müasir Dağıstan xalqlarının əcdadları ilə əlaqələndirilir. Bəzi ərəb, bütün antik, gürcü və erməni mənbələrində leq etnonimi bütün Dağıstanın əhalisinə yayılmışdır, lakin orta əsr ərəb müəlliflərinin əksəriyyəti leqləri müasir ləzgilərin əcdadları ilə müqayisə edirlər.Leqlər 371-ci ildə Dzirav döyüşündə iştirak etmişdir. K. Trever Movses Xorenliyə istinad edərək qeyd etmişdir ki, "farsların tərəfində təkcə albanlar deyil, həm də onların padşahı igid Şargirin başçılıq etdiyi dəstəsi darmadağın edilərək qovulmuş leqlər də döyüşürdülər". == Toponimlər == İstər ləzgidilli xalqların tarixən yığcam məskəni olan ərazilərdə, istərsə də başqa yerlərdə leq və ya lək etnonimi ilə əlaqəli bir sıra toponimlər qorunub saxlanılmışdır. Bunlara Azərbaycanda Ləki, Ləkit, Ləgər, Ləkçılpaq kəndlərini, Rusiyada, Rutul rayonunun cənubunda Ləkirgə silsiləsini nümunə göstərmək olar. == Mənbə == === İstinadlar === === Ədəbiyyat === Ихилов, М. М. Народности лезгинской группы: этнографическое исследование прошлого и настоящего лезгин, табасаранцев, рутулов, цахуров, агулов. — Махачкала: ДФ АН СССР, ИИЯЛ им.
Bençe
Bençe — Vyetnamın cənubunda, Mekonq deltası sahəsində yerləşən şəhər, Bençe vilayətinin mərkəzi və bələdiyyəsi. Şəhər 65,75 km2 ərazini əhatə edir və 143 639 nəfər (2009-cu il) əhalisi var.