Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • семенить

    ...быстро перебирать ногами. Семенить вслед за матерью (о ребёнке). Семенить ногами. Щенок семенил рядом на своих слабых лапках.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СЕМЕНИТЬ

    səkmək, xırda – xırda yerimək, kiçik addımlarla tez – tez yerimək –

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЕМЕНИТЬ

    несов. səkmək, xırda-xırda yerimək, kiçik addımlarla, tez-tez yerimək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЕМЕНИТЬ

    несов. куьлуь ккамаралди фад-фад къекъуьн (фин), куьлуьз-куьлуьз ккамар къачуз фад-фад къекъуьн

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЩЕБЕНИТЬ

    çınqıl tökmək, çınqıl döşəmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • селенит

    ...применяемый для изготовления художественно-бытовых изделий. II см. селениты; -а; м.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • selenit

    selenit

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ЩЕБЕНИТЬ

    несов. çınqıl döşəmək, çınqıl tökmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЦЕМЕНТИТ

    м tex. sementit (polada möhkəmlik verən tərkib hissəsi).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЕЛЕНИТ

    м selenit (1. miner. qızılaçalar, sarı rəngli, yarımşəffaf gips; 2. fantastik romanlarda: Ayda yaşayan xəyali adam; Ay sakini).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SELENİT

    I сущ. селенит (минерал, разновидность гипса, идущая на различные поделки) II прил. селенитовый. Selenit yataqları селенитовые залежи

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SEMENTİT

    сущ. тех. цементит (химическое соединение железа с углеродом)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЦЕМЕНТ

    sement; цементдин a) sementdən qayrılmış; b) sement -u [-ü].

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЦЕМЕНТ

    n. cement.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • цемент

    ...строительном деле. Завести на стройку цемент. Цемент застыл. Месить цемент. б) отт. О затвердевшей массе из такого порошка. Фундамент из цемента. Кус

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СМЕНИТЬ

    сов. 1. dəyişdirmək, dəyişmək; 2. əvəz etmək; ◊ сменить гнев на милость bax гнев.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЦЕМЕНТ

    м sement.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • sement

    çimento

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-türkcə lüğət
  • ЦЕМЕНТ

    ...цемент цана хъсандиз дуьзмишнавай. Я. Я. Са фурун вакӀар.... цемент чаз гзаф багьаз акъваззавай... Б. Гь. Вили вилер.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • цемент

    цемент : цементдин - цементный.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЦЕМЕНТ

    n. cement.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЦЕМЕНТ

    sement; цементдин a) sementdən qayrılmış; b) sement -u [-ü].

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • сменить

    сменю, сменишь; сменяемый; -няем, -а, -о; сменённый; -нён, -нена, -нено; св. см. тж. сменять, сменяться 1) (нсв., также, менять) что Перестав пользова

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • səməni

    səməni

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • sement

    sement

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • SƏMƏNİ

    сущ. этногр. 1. семена (яран сувариз даяз къапуна ттуна цӀириз тадай къуьл); 2. тӀачуникай (цӀирай къуьлуьн межедикай) авур гьалвадин са жуьре.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SEMENT

    [alm. Zement] цемент; // цементдин (мес. кисе, цал).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SƏMƏNİ

    сущ. 1. сэмэни: 1) пшеничные зерна, проращённые в тарелке в дни весеннего праздника Новруз. Səməni qoymaq проращивать сэмэни 2) халва, приготовленная

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SEMENT

    I. i. cement II. s. cement; ~ məhlulu cement solution / mortar; ~ sənayesi cement industry; ~ zavodu cement works / factory; ~plitəsi cement slab; ~ q

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • SƏMƏNİ

    ə. əsli a. 1) kərə yağı; 2) əsasən Novruz bayramında göyərdilən buğda; 3) həmin buğdanın şirəsindən bişirilən halva

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • SEMENT

    I сущ. цемент: 1. порошкообразное вещество, из которого при замешивании с водой образуется вяжущая, быстро затвердевающая масса, применяемая в строите

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SƏMƏNİ

    1. солод; 2. солодковая похлебка (из пшеничного солода с мукой);

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SEMÉNT

    [alm. Zement] Tikinti işlərində istifadə edilən, su ilə qarışdırıldıqda suvaşqan kütlə halına gələn, tez bərkiyən, tozşəkilli mineral maddə. Həyətin o

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SƏMƏNİ

    (Lənkəran) arpa, buğda və qoyun kəlləsindən hazırlanan xörək. – Nənəm sabah səməni bişirəcək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • SEMENT

    1. цемент; 2. цементный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SƏMƏNİ

    ...münasibətilə məcməyilərdə göyərdilmiş səmənilərin ortasına qoyacaqlar. Ə.Sadıq. □ Səməni qoymaq – xalq adətincə Novruz bayramı münasibətilə boşqablar

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ЦЕМЕНТ

    sement

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СМЕНИТЬ

    1. дегишрун (мес. къуллугъэгьли, партал ва мсб). 2. чка кьун, чкадал акъвазун (масадан)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЦЕМЕНТ

    цемент (заводда расдай гъуьр хьтин, куьлуь киреж хьтин затI; яд ягъайла адакай тини хьтинди жеда, ахпа гьавадал кIеви къван хьиз жеда; ам дараматар

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • SƏMƏNİ

    Novruz bayramında göyərdilmiş buğda; həyat, yenilik

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • СЕЛЕНИЕ

    kənd

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЕГМЕНТ

    seqment

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SƏMƏNGÜL

    səməni çiçəyi, səmənidə olan gül.

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • ОСЕМЕНИТЬ

    маяламишун, бугъазрун (эркек я тавуна, адан мая ракъурунин рекьелди, гьайван бугъазрун)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОСЕМЕНИТЬ

    сов. biol. mayalandırmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • осеменить

    -ню, -нишь; осеменённый; -нён, -нена, -нено; св. см. тж. осеменять, осеменяться кого-что спец. Оплодотворить искусственным введением спермы (женщину и

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SƏKMƏK

    семенить; ходить быстро, мелкими шагами

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЛЕДЕНИТЬ

    1. Dondurmaq; 2. Keyikdirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • İLMENİT

    ильменит

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • БРЕМЕНИТЬ

    yükləmək, ağırlaşdırmaq, ağırlıq etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ИЗМЕНИТЬ

    1. Dəyişdirmək; 2. Xəyanət etmək, xain çıxmaq; 3. Vəfasız çıxmaq, etibarsız çıxmaq, aldatmaq; 4. Üz döndərmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЕМЕЙНЫЙ

    1. хзан авай, килфет авай; семейный человек хзан авай кас. 2. хзандин; хзанрин; семейные дела хзандин крар; семейный вечер хзанрин вечер (мес.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СЕМЕННИК

    тумлух (1. тум къахчун патал тур набатат. 2. тум къахчун патал набататар цанвай, цазвай чка. 3. набататдин тум, твар, цил жедай чка

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОЦЕПЕНИТЬ

    dondurmaq, qurutmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЕЛЕНИЕ

    хуьр

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЩЕТИНИТЬ

    tüklərini qabartmaq, tüklərini biz – biz etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЦЕЛЕНИЕ

    tuşlama, nişanlama, nişan atma, nəzərə almaŞ xəyalında keçmə, istəmə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЕЧЕНИЕ

    1.çapma, çapılma, doğrama; döymə, qamçılama; 2. yonma, yonulma; 3. kəsik, kəsim

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SİYENİT

    is. [yun.] Tam kristal süxur

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İTYERİŞİ

    в сочет. ityerişi yerimək семенить (быстро перебирая ногами, идти, делая частые, мелкие шаги)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • мелко

    нареч.; мельче 1) к мелкий 1), 3), 8) Мелко нарезать лук. Мелко семенить ногами. Мелко мыслить. 2) в функц. безл. сказ. О небольшой глубине. Здесь мел

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • посеменить

    ...матерью. Посеменил мелкими шажками. Ишь, посеменил к начальству (неодобр.). 2) Семенить некоторое время. Посеменить ногами. Посеменить на месте.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • частить

    ...на фортепиано. Частить ногами, частить шаг (быстро переступать ногами, семенить). б) отт. Поспешно, торопливо говорить, произносить. Частить без умол

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • семениться

    -нится; нсв. Находиться в фазе образования семян; приносить семена, плодоносить (о растениях) Клевер уже семенится.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СЕМЕНИТЬСЯ

    несов. xüs. toxumlamaq, yetişmək, tum bağlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
OBASTAN VİKİ
Semeni
Sement
Sement (lat. caementum – ovulmuş daş) və ya ağ sement — süni qeyri-orqanik bərkidici tikinti materialı. Əsas inşaat materiallarından biri. Su, su məhlulları və başqa maye ilə qarışdırıldıqda, tədricən bərkiyib daşa dönən elastik kütlə əmələ gətirir. Əsasən beton istehsalı və tikinti məhlullarında istifadə olunur. Sementin xüsusiyətlərindən biri rutubətdə daha da bərkiməsidir. Bu onu prinsipial olaraq başqa, ancaq havada bərkiyən mineral bərkidici maddələrdən (gips, əhəng) fərqləndirir.
Səməni
Səməni — hər il mart ayında Novruz Bayramı ərəfəsində Şərq ölkələrində və Azərbaycanda taxıl buğdasından qablarda göyərdilən etnoqrafik element. Almanlar səmənini pasxa bayramına cücərdir, adına isə "Ostergras" deyirlər. Həyat və bolluq rəmzi, baharın ilk müjdəçilərindən hesab olunur. Səməni ilk çərşənbə axşamına yaxın vaxtda göyərdilir və Novruz bayramından sonra da evlərdə, iş yerlərində və ictimai yerlərdə görünən yerlərə qoyulur. == Tərif və məna == Səməni əsasən toxumluq buğdadan qoyulmalıdır. Sini qablarda göyərdilən səməni həm də yazda səpiləcək toxumun keyfiyyətini yoxlamağa imkan verir. Əgər səməni yaxşı cücərib boy atsa, bu həmin toxumdan bol məhsul alınacağından xəbər verir. Bəzən suda isladılmış başqa toxumlardan da səməni qoyurlar. Bayram süfrəsi nemətləri arasında səməni mütləq olmalıdır. Səməni yalnız evdə hazırlanmalıdır.
Səməni (rəqs)
"Səməni" — Azərbaycanın milli rəqsi. "Səməni" ən qədim rəqslərdən biridir, daha doğrusu, rəqsdən daha çox baharın gəlməsinə həsr edilmiş ənənəvi şənlikdir. "Səməni"ni yalnız qadınlar və qızlar oynayırlar. Söz mətni ilə muşayiət olunur. "Səməni" rəqsi Azərbaycanın hər yerində oynanılır.
Səməni halvası
Səməni halvası — şirniyyat növü. Novruzla bağlı elə şirniyyatlar var ki, hazırlanması çətin olduğundan çox az adam onu bişirməyə həvəs göstərir. Onlardan biri də xalq arasında səməni halvası kimi tanınan şirniyyat növüdür. == Faydası == Səməni halvasına bəzən suhan halvası və ya İsfahan halvası da deyirlər. Səməni halvasını başqa şirniyyatlardan fərqləndirən xüsusiyyətlərdən biri onun demək olar ki, ekoloji cəhətdən tam təmiz olmasında, yalnız təbii məhsullardan hazırlanmasındadır. Dietoloqlar müasir istehsalın insan orqanizminə vurduğu ziyanı təsdiqləməyə məcburdurlar. Səməni halvası öz faydalı keyfiyyətinə görə Azərbaycan mətbəxinin bir sıra şirniyyatlarını geridə qoyur. Uşağa süd verən analara məhz səməni halvasını məsləhət görürlər, çünki tərkibindəki ədviyyələr belə qadının südünü artırır. Novruzda bişirilən səməni halvası "jenşen"dən də faydalıdır, yaxşı bişirilmiş səməni halvası qan dövranını, insanın əhval-ruhiyyəsini yaxşılaşdırır. == Hazırlanma texnologiyası == Səməni və ya İsfahan halvasının maraqlı bişirilmə texnologiyası var.
Səməni rəqsi
"Səməni" — Azərbaycanın milli rəqsi. "Səməni" ən qədim rəqslərdən biridir, daha doğrusu, rəqsdən daha çox baharın gəlməsinə həsr edilmiş ənənəvi şənlikdir. "Səməni"ni yalnız qadınlar və qızlar oynayırlar. Söz mətni ilə muşayiət olunur. "Səməni" rəqsi Azərbaycanın hər yerində oynanılır.
Semenik Milli Parkı
Semenik Milli Parkı - Karaşul dərəsi (rum. Parcul Naţional Semenic-Cheile Caraşului) - Rumıniyanın cənub-qərbində qorunan ərazi - milli park. Park ölkənin Karaş-Severin judetsində yerləşir. Beynəlxalq Təbiətin və Təbii Sərvətlərin Mühafizəsi Birliyinin II kateqoriyasın daxildir. == Ümumi məlumat == Milli park Anina və Semeniç dağlarında yerləşir. Hər iki dağ Banat silsiləsinə daxildir. Sahəsi 36,214 hektardır. Ərazi tipik karst və meşə landşaftına malikdir. Bəzi ağacların yaşı 300-dən çoxdur. Avropanın qədim meşə sahələrindən birdir.
Qaradağ Sement Zavodu
Qaradağ Sement Zavodu — Azərbaycanda Qaradağ rayonunda yerləşən əsasən sement istehsal edən böyük zavoddur. Zavodun tikintisinə SSRİ Nazirlər Sovetinin qərarı ilə 1949-cu ildə başlanıb və zavod tezliklə iki fırlanan soba ilə istifadəyə verilib. Keçmiş Sovet İttifaqı ərazisində kütləvi şəkildə aparılan tikinti işlərinin sementlə təmin olunmasında Qaradağ Sement Zavodunun əvəzedilməz rolu olub. Sovet İttifaqında sementə olan tələbatın artması nəticəsində 1957–1964-cü illərdə daha 3 fırlanan soba istifadəyə verilib ki, bu da istehsal həcminin əhəmiyyətli artımına səbəb olub. (1996-2000)-ci illərdə zavodun rəhbəri Ağamməd Zalov olmuşdur. İstehsal gücünə görə Qafqaz ölkələri arasında ən iri müəssisə hesab olunan Qaradağ Sement Zavodu sovet ölkələri arasında tamponaj sementin istehsal olunduğu ilk müəssisədir. Zavodda yüksək ixtisaslı mütəxəssislərin işlə təmin olunması nəticəsində yetmişinci illərdə istehsal həcmi 1.500.000 tona olmuşdur, lakin Sovet İttifaqının dağılması zavodun istehsal prosesinə ciddi mənfi zərər vurdu. Minimal istehsal zavodun İsveçrənin Holsim şirkəti tərəfindən özəlləşdirilməsinə qədər davam etdi. 1999-cu ildə Qaradağ Sement Zavodu özəlləşdirildi və zavodun adı dəyişdirilərək "Qaradağ Sement" ASC elan olundu. Sentyabr ayının 25-də isə müəssisənin səhmlərinin əksər hissəsi Holsim şirkəti tərəfindən satın alındı.
Qazax Sement Zavodu
Qazax Sement Zavodu — Azərbaycanın iri sement istehsalçılarından biri kimi ildə 1.5 milyon ton sement istehsal edir və Azərbaycanın Qərb regionunda reallaşmış ən böyük investisiya layihəsidir. 05 İyul 2013-cü ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin iştirakı ilə Qazax Sement Zavodunun rəsmi açılışı olmuşdur və zavod sement və klinker istehsalına başlamışdır. 2015-ci ildə Qazax Sement Zavodu Azərbaycanda ilk zavod olaraq Gürcüstan Respublikasına sement və klinkerin ixracını həyata keçirmişdir. Qazax Sement Zavodu MMC Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağının ətəyində, əhəng daşı yataqlarının yaxınlığında yerləşir. Zavod Gürcüstan Respublikası sərhəddi ilə 30 km məsafədə, Ermənistanla 8 km məsafədə yerləşir. Qalaq və kisə şəklində müxtəlif sement məhsulları istehsal etməklə yanaşı, zavodun Respublikanın regionlarında 8 beton zavodu və qum-çınqıl karxanaları da fəaliyyət göstərir. Beton zavodlar mövcud standartların tələblərinə uyğun kalibrlənmiş, şəhadətnamə ilə təmin edilmişdir. Sement Zavodu və regionlarda fəaliyyət göstərən beton zavodlar və qum-çınqıl karxanaları da nəzərə alınmaqla şirkətdə 700 –dən çox əməkdaş çalışır. Zavodda yerli mütəxəssislərlə yanaşı, istehsal, keyfiyyətə nəzarət və digər sahələrdə Almaniyadan dəvət olunmuş mütəxəssislər də çalışır.Zavodun istehsal etdiyi sement məhsulları aşağıdakılardır. 1) Mastersem (CEMII/B-P32.5R) Tətbiq sahələri: Fərdi bina və digər tikililərin beton konstruksiyaları Binaların xarici suvağı Beton səkilər, meydançalar və döşəməaltı qatlar Kərpic arakəsmələrin hörgüsü Kiçik ölçülü beton məmulatlar 2) Unisem (CEMII/B-M(P-L)32.5 R) Tətbiq sahələri: Daş və kərpic divar hörgüsü Daxili suvaq işləri 3) Betonsem (CEMII/A-P 42.5R) Tətbiq sahələri: Yüksək möhkəmliyə malik betonlar (B25 — B40) Çoxmərtəbəli evlərin dəmir-beton konstruksiyaları Hər növ beton məmulatları 4) Sulfasem (PPS400) Tətbiq sahələri: Şoran torpaqlarda yeraltı konstruksiyalar– hörgü və beton Təbii (qrunt, dəniz, göl) suların birbaşa təsirinə məruz qalan konstruksiyalar Beton su hovuzları, quyu və kanalizasiya sistemləri == Fəaliyyət == Zavod istehsal prosesini və daşımaları təmin edəcək geniş infrastruktur və uzunmüddətli xammal ehtiyatları ilə təmin edilmişdir.
Tovuz Sement Zavodu
Tauz Sement Zavodu Cəmiyyəti — SSRİ şirkəti. Tam adı Portland sement və digər tikinti materiallarının istehsalı üzrə "Tauz" səhmdar cəmiyyətidir. Şirkətin baş ofisi Sankt-Peterburqda yerləşirdi. == Tarixi == Müasir Azərbaycanın hüdudlarından xeyli kənarda tanınan, respublikanın şimal-qərbində, Bakıdan təxminən 430 km aralıda yerləşən Tauz (indiki Tovuz) Rayonunda rəngli sement istehsal edilirdi. 1912-ci ildə əsası qoyulmuşdur. Bəzi məlumatlara görə, layihə gücü ildə 4 min tona qədər sement olan zavodun tikintisi ilə Almaniyanın "Siemens" səhmdar cəmiyyəti məşğul olub . Əsas kapitalı 600 min rubl olan Tauz Zavodu Şirkətinin nizamnaməsi nominal dəyəri 100 rubl olan 6 min səhmə bölündü. hər biri 29 mart 1913-cü ildə ən yüksək səviyyədə təsdiq edilmişdir. Sement istehsalı müəssisəsinin tikintisi üçün yer təsadüfi seçilməmişdir - Tovuz rayonunun torpaqları Üst Təbaşir dövrünə aid olan əhəngdaşları ilə zəngindir (senoman əhəngdaşı-mergel təbəqələri adlanır), bu da öz növbəsində əla xammaldır. sement sənayesi üçün material.
Helenit
Helenit — mineral. == Haqqında == Helenit — melilit qrupundan, Ca2Al[(Si,Al)2O7]. Ferrihelenitlə Ca2Fe3+[AlSiO7] tam qarışması mümkündür. Diorit, qabbrolarla kontaktda qatışıqları olan əhəngdaşları hesabına əmələ gəlir. Vezuvian, qrossulyar, larnit, sperritlə assosiasiyadır. Ca-la zəngin olan əsasi qələvi süxurlarda tapılır. Növ müxtəlifliyi: ferrihelenit. == İstinadlar == == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.
Seqment
Seqment — dairənin qövsü ilə bu qövsə söykənən vətər ilə əhatə olunan hissəsinə deyilir. 1 0 . {\displaystyle 1^{0}.} Ədəd oxunun seqmenti-ədədi parçanın sinonimi. 2 0 . {\displaystyle 2^{0}.} Qabarıq müstəvi fiqurunun seqmenti- Əgər fiqur hər hansı əyri ilə məhdudlanıbsa, fiqurun hər hansı vətəri və əyrinin bu vətərə uyğun qövsü ilə məhdudlanmış hissəsi. Radius R = h + d = h / 2 + c 2 / 8 h {\displaystyle R=h+d=h/2+c^{2}/8h} Qövsün uzunluğu s = θ R {\displaystyle s=\theta R} (haradakı θ {\displaystyle \theta } bucağı radianla ifadə olunmuşdur) Vətərin uzunluğu c = 2 R sin ⁡ θ 2 = R 2 − 2 cos ⁡ θ = 2 h ( 2 R − h ) {\displaystyle c=2R\sin {\frac {\theta }{2}}=R{\sqrt {2-2\cos \theta }}=2{\sqrt {h(2R-h)}}} Hündürlük, bəzən onu seqmentin oxu da adlandırırlar, h = R ( 1 − cos ⁡ θ 2 ) = R − R 2 − c 2 4 {\displaystyle h=R\left(1-\cos {\frac {\theta }{2}}\right)=R-{\sqrt {R^{2}-{\frac {c^{2}}{4}}}}} Bucaq θ = 2 arccos ⁡ d R {\displaystyle \theta =2\arccos {\frac {d}{R}}} Dairəvi seqmentin sahəsi aşağıdakı düsturla hesablanır: S = 1 2 R 2 ( θ − sin ⁡ θ ) {\displaystyle S={\frac {1}{2}}R^{2}(\theta -\sin \theta )} , haradakı θ {\displaystyle \textstyle \theta } — bucaq radianla ifadə olunub. S = R 2 arccos ⁡ ( R − h R ) − ( R − h ) 2 R h − h 2 {\displaystyle S=R^{2}\arccos \left({\frac {R-h}{R}}\right)-(R-h){\sqrt {2Rh-h^{2}}}} S = R 2 arccos ⁡ ( d R ) − d R 2 − d 2 {\displaystyle S=R^{2}\arccos \left({\frac {d}{R}}\right)-d\,{\sqrt {R^{2}-d^{2}}}} S = R 2 arcsin ⁡ ( c 2 R ) − c 4 4 R 2 − c 2 {\displaystyle S=R^{2}\arcsin \left({\frac {c}{2R}}\right)-{\frac {c}{4}}\,{\sqrt {4R^{2}-c^{2}}}} S = 1 4 ( h 2 + c 4 16 h 2 + c 2 2 ) arccos ⁡ ( c 2 − 4 h 2 c 2 + 4 h 2 ) − 1 4 ( c 3 4 h − h c ) {\displaystyle S={\frac {1}{4}}\left(h^{2}+{\frac {c^{4}}{16h^{2}}}+{\frac {c^{2}}{2}}\right)\arccos \left({\frac {c^{2}-4h^{2}}{c^{2}+4h^{2}}}\right)-{\frac {1}{4}}\left({\frac {c^{3}}{4h}}-hc\right)} 3 0 . {\displaystyle 3^{0}.} Qabarıq fəza fiqurunun (cismin) seqmenti-Əgər cisim müəyyən səthlə hüdudlanıbsa, bu fiqurun kəsən müstəvi ilə müstəvinin səthdən ayırdığı hissənin arasında qalan hissəsi. Məsələn, kürə seqmenti kürənin , onu kəsən müstəvi ilə sferanın hissələrindən biri arasında qalan hissəsidir. Kürə seqmentinin həcmi V = π H 2 ( R − H 3 ) {\displaystyle V=\pi H^{2}\left(R-{\frac {H}{3}}\right)} düsturu ilə hesablanır.
Siyenit
Siyenit — əsasən qələvi çöl şpatları, bir, yaxud bir neçə rəngli minerallardan (xüsusən amfiboldan) ibarət kvarssız, tam kristallaşmış intruziv süxur. Adətən tərkibində az miqdarda plagioklaz (oliqoklaz, andezin) olur. Tərkibində plagioklaz olmadıqda və az miqdarda qələvi rəngli mineral iştirak etdikdə süxur qələvi siyenit, nefelin olanda nefelinli, kvars olanda isə kvarslı siyenit adlanır. Əgər plagioklazın miqdarı qələvi çöl şpatlarına (ortoklaz və b.) nisbətən çox olursa, süxur siyenit-dioritdən dioritə və monsonitdən qabbroya keçir (plagioklazın əsasiliyindən asılı olaraq). Rəngli mineralların miqdarı artdıqca normal siyenit əvvəlcə melanokrat siyenitə sonra isə şoşonitə keçir. Mineroloji tərkibindən asılı olaraq analsimli, libneritli və b. növlərə ayrılır. == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press. 2006.
İlmenit
İlmenit — mineral, FeTiO3, Mg, Mn qarışıqları olur. == Haqqında == İlmenit - triqonal. Kristalları lövhəvari. Rəngi qara. Parıltısı yarımmetallik. Sərtliyi 5-6. Xüsusi çəkisi 4,7. Qabbro, diabaz, piroksenit, siyenit peqmatitlərində və səpintilərdə tapılır. Növ müxtəlifliyi: pikroilmenit, manqanilmenit. Sinonim: Kriçtonit, Titanlı dəmir daşı.
Edenit
Edenit — mineral, amfibol, NaCa2Mg5 [(OH,F)2½AlSi7O22], == Haqqında == Edenit — ferroedenit izomorf seriyasının son üzvü. Ferroedenitdə Mg təmamilə Fe2+- lə əvəz olunmuşdur. Bu seriyanın bütün üzvlərində komponent kimi adi hornblend iştirak edir. Edenit ideal tərkibinə yaxın amfibollar Mg-la zəngin olan dəyişilmiş püskürmə süxurlarda; dolomitlər içərisində, kontakt metasomatik dəyişilmiş əmələgəlmələrdə biotit, şpinel və qranatla birlikdə rast gəlinir. == Həmçinin bax == Cibbsit == İstinadlar == == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.
Nefelinli siyenit
Nefelinli siyenit — tam kristallik leykokrat qələvi süxur. Tərkibi: qələvi çöl şpatı (65–70%), nefelin (20%), bəzən feldşpatoid və rəngli minerallar-biotit, qələvi piroksen və amfibol (10–15%). Quruluşu orta- bəzən iri dənəli olub qranit quruluşuna yaxındır. Nefelinli siyenit iki yarım qrupa bölünür: 1) aqpaitli nefelinli siyenit (aqpaitlik əmsalı >1) və 2) miaskitli nefelinli siyenit (aqpaitlik əmsalı <1). Aqpaitli süxurlar miaskitlilərə nisbətən nadir elementlərlə daha zəngindir. == İstinadlar == == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.
Semenkin (Auırqazı)
Semenkin (başq. Семёнкин, rus. Семёнкино) — Başqırdıstan Respublikasının Avurğazı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Semenkin kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Talbazı): 27 km, ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Sterlitamak stansiyası): 28 km. == Əhali == === Tanınmış şəxsləri === Minibay Zeynetdinoviç Sattarov — Salavatnefteorgsintez İstehsalat Birliyinin (1979–1980) zavod direktor müavini, Sosialist Qəhrəmanı. Gülsüm Zeynullovna Askarova — kolxozçu, SSRİ X çağırışının Ali Sovetinin deputatı.
Semenkin (Avurğazı)
Semenkin (başq. Семёнкин, rus. Семёнкино) — Başqırdıstan Respublikasının Avurğazı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Semenkin kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Talbazı): 27 km, ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Sterlitamak stansiyası): 28 km. == Əhali == === Tanınmış şəxsləri === Minibay Zeynetdinoviç Sattarov — Salavatnefteorgsintez İstehsalat Birliyinin (1979–1980) zavod direktor müavini, Sosialist Qəhrəmanı. Gülsüm Zeynullovna Askarova — kolxozçu, SSRİ X çağırışının Ali Sovetinin deputatı.
Ferenç Seçeni
Ferenç Seçeni (mac. Széchényi Ferenc; 28 aprel 1754 və ya 29 aprel 1754 – 13 dekabr 1820, Vyana) — Budapeştdə Macarıstan Milli Kitabxanasının və Milli Muzeyinin təsisçisi. Kitabxana onun şərəfinə Milli Seçeni Kitabxanası adlandırılmışdır. İştvan Seçeninin atasıdır.
Yədulla Səmədi
Yədulla Səmədi (1951, Marağa, Şərqi Azərbaycan ostanı – 25 sentyabr 2018, Şiraz) — İran kinosu və televiziyasının tanınmış azərbaycanlı rejissoru. == Həyatı və fəaliyyəti == Yədulla Səmədi 1952-ci ildə Marağa şəhərində dünyaya gəlib. Yədulla Səmədinin çəkdiyi bir çox kino-filmin mövzusu türk dili və mədəniyyəti, həmçinin Azərbaycan vilayətlərində baş verən hadisələrə həsr edilib. Rejissorun 1986-cı ildə çəkdiyi "Avtobus" kinofilmi o dövrün ən çox satılan filmlərindən olub. İran Azərbaycanının kəndlərində iki tayfa arasındakı qarşıdurmanı təsvir edən "Avtobus" filminin hekayəsi əslində Səfəvilər dönəmindən bəri davam edən "Heydəri-Neməti" münaqişəsinin bir təmsilidir. Avtobus filmindən 3 il sonra çəkilən "Savalan" filminin hekayəsi də İran Azərbaycanında baş verən hadisələrə əsaslanır. Filmin baş qəhrəmanı Koroğlu Savalan kəndinin əhalisini basqınçıların hücumundan qoruyur. Urmiyə Aşıq Məktəbinin iki böyük ustadı Aşıq Dərviş və Aşıq Yusuf müvafiq olaraq ‘Avtobus’ və ‘Savalan’ filmlərində rol alıb və mahnı ifa ediblər. Rejissorun 1994 və 1997-ci illərində çəkdiyi "Dəli Domrul" və "Saray" filmləri İran Azərbaycanında türk dilində, ölkənin digər bölgələrində isə fars dilində nümayiş olunub. "Saray" filminin musiqisini məşhur günenyli sənətkar Aşıq Çingiz Mehdipur bəstələyib.
İştvan Seçeni
İştvan Seçeni (mac. István Széchenyi, 21 sentyabr 1791, Vyana – 8 aprel 1860, Döblinq) Macar dövlət xadimi və yazıçısı. O, 1848-ci ildə baş vermiş macar inqilabının 4 liderindən biri olmuşdur. Seçeninin bir vaxtlar ictimai və iqtisadi həyatda başladığı proseslər macar cəmiyyətində dərin izlər buraxmışdır. Elə buna görə də o, hər nə qədər özünü Macar millətinin "qulu" adlandırsa da, Macar tarixində "Ən böyük Macar" (ing. The Greatest Hungarian) adına layiq görülmüşdür. == Həyatı == İştvan Seçeni 1771-ci ildə Vyanada macar əsilzadə olan qraf Ferens Seçeni ilə Yuliyana Festetiç de Tolnanın ailəsində anadan olmuşdur. Seçeni ailəsi Macarıstanın ən qədim və soylu ailələrindən biri idi. Seçeninin atası Macarıstan Milli Muzeyinin qurucularından idi . Seçeni öz uşaqlığını Vyanada və Nadçenkdə keçirtmişdi.
Şəməsi döyüşü
Şəməsi döyüşü — 1494-cü ildə Şeyx Heydərin oğlu, Şah İsmayılın böyük qardaşı Şeyx Sultan Əli ilə Ağqoyunlu hökmdarı Rüstəm Mirzə arasında baş vermiş döyüş. Yalnız bu döyüşdə Rüstəm Mirzə özü şəxsən iştirak etməmiş, Ebih Sultanı bu tapşırığa göndərmişdi. == Döyüşdən əvvəl == Şeyx Heydərin öldürülməsindən sonra onun ailəsi İstəxr qalasında əsir kimi saxlanılırdı. Rüstəm Mirzə Ağqoyunlu hökmdarı olduqdan sonra onları həbsdən azad etdirir və Təbrizə gətirdir. Bundan sonra Şeyx Heydərin oğlu Şeyx Sultan Əli Rüstəm Mirzənin tərəfində vuruşmağa başlayır. 1493-cü ildə Ağqoyunlu taxtı uğrunda baş vermiş Rüstəm Mirzə ilə Baysunqur Mirzə arasındakı Əhər yaxınlığında baş vermiş döyüşdə Sultanəli tərəfdarları ilə birlikdə Rüstəm Mirzə tərəfdə vuruşurdu. Döyüş Rüstəm Mirzənin qələbəsiylə başa çatdı və bu qələbədə Sultanəli və tərəfdarlarının da rolu oldu. == Döyüşün baş verməsi == Ərdəbildəki Səfəvi tərəfdarlarının güclənməsindən qorxan Rüstəm ona və ailəsinə qəsd təşkil etdi. Lakin qəsdin üstü açıldı. Sultanəli ailəsilə birlikdə Ərdəbilə doğru yola çıxdı.
Səmənd Siyabəndov
Səmənd Əliyeviç Siyabəndov (rus. Саманд Алиевич Сиабандов; 20 noyabr 1909, Qars vilayəti, Qafqaz diyarı – 14 noyabr 1989, İrəvan) — kürd əsilli SSRİ hərbçisi. O, 1-ci Belarus Cəbhəsinin 48-ci Ordusunun 217-ci Uneç atıcı diviziyasının 755-ci atıcı alayının komandirinin siyasi məsələlər üzrə müavini, polkovnik-leytenant kimi xidmət etmişdir. Siyabəndov Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülmüşdür. == Həyatı == Səmənd Əliyeviç Siyabəndov 20 noyabr 1909-cu ildə Rusiya imperiyasında, Qars vilayətinin Asancan kəndində (indiki Türkiyə) kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Milliyyətcə yezidi kürdlərindən idi. Leninqrad Sovet Şərqşünaslıq İnstitutunu bitirmişdir. 1931-ci ildən Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası üzvü olmuşdur. Ermənistan Kommunist Partiyası Alagöz rayon komitəsinin 1-ci katibi kimi xidmət etmişdir. Böyük Vətən müharibəsinin əvvəlində Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi yanında Lenin kurslarının tələbəsi olmuşdur.
Filadelfiya Seventi Siksers
Filadelfiya Seventi Siksers — NBA-də Şərq Konfransında, Atlantik qrupunda yer alan Filadelfiya, Kaliforniyanı təmsil edən basketbol klubu.
Yəmənin dövlət quruluşu
Yəmənin dövlət quruluşu — 1991-ci ildə qəbul edilmiş Konstitusiyaya əsasən hüquqi-siyasi, inzibati, iqtisadi və ictimai münasibətlər sisitemi. == Dövlət quruluşu == Yəmən məhdud hakimiyyətli prezident idarəetmə üsuluna malik respublikadır. Milli bayram günü olan birlik günü (1990) 22 mayda qeyd olunur. Ölkə Konstitusiyası 16 may 1991-ci ildən (1994 və 2001-ci illərdə əlavələr edilməklə) qüvvədədir. == İnzibati ərazi bölgüsü == Şimali (14 muhafaz) və Cənubi Yəmən (6 muhafaz) üzrə 333 rayonu, 2210 qəsəbəni və 38284 kəndi birləşdirən 20 vilayətdən (Amran, Əl-Beyda, Əl-Dali, Damar, Əl-Cauf, İbb, Marib, Mahvit, Rayma, Saada, Taiz, Xaca, Xodeyda, Abyan, Aden, Lahc, Əl-Mahra, Xadramaut və Şabva) və Sana paytaxt dairəsindən ibarətdir. == Dövlət başçısı == Mövcud Konstitusiyaya görə ölkədə milli birliyin rəmzi, vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının, dinimənəvi dəyərlərinin təminatçısı, dövlətin daxildə və xarici ölkələrdə ali təmsilçisi, dövlət başçısı və silahlı qüvvələrin ali baş komandanı — Prezident ümumxalq səsverməsi yolu ilə, iki dəfədən çox olmamaq şərti ilə 7 il müddətinə seçilir. Geniş səlahiyyətlərə malik olan dövlət başçısı, dövlətin idarə edilməsində ona bilavasitə yardımçı olan vitse-prezidenti, Hökumətə rəhbərlik edən Baş naziri və onun müavinlərini, Milli Müdafiə Şurasının və Baş nazirin təqdimatına əsasən Nazirlər Şurasının üzvlərini təyin və vəzifələrindən azad edir, habelə ümumxalq referendumu və Nümayəndələr Palatasına seçkiləri təyin edir, qanunların icrası ilə bağlı fərmanlar imzalayır. == Qanunvericilik hakimiyyəti == Qüvvədə olan 1991-ci il Konstitusiyasına müvafiq olaraq ölkədə iki palatalı Parlament — nümayəndələri Yəmən Prezidenti tərəfindən təyin edilən 59 yerlik Yuxarı Palata (Məşvərət Şurası) və üzvləri ümumi, gizli və birbaşa seçkilər yolu ilə 6 illik müddətə seçilən, 301 yerlik Aşağı Palata (Nümayəndələr Palatası) fəaliyyət göstərir. Qanunvericilik sistemi islam, türk, ingilis hüquq sistemi ilə yanaşı, eyni zamanda qəbilə münasibətlərinə də əsaslanır və dünya parlamentarizminin fundamental prinsiplərini özündə ehtiva edir. == İcraedici hakimiyyət == Parlamentin Nümayəndələr Palatası qarşısında fərdi və kollektiv məsuliyyət daşıyan Hökumətin (Nazirlər Şurası) tərkibini Yəmən Prezidenti formalaşdırır.