Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • СКИСАТЬ

    несов., см. скиснуть.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • скисать

    см. скиснуть; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СКИСАТЬ

    несов. bax скиснуть.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • QIFIŞMAQ

    преть, скисать, раскисать

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • СКУШАТЬ

    сов. 1. dan. yemək; 2. məc. dan. udmaq (təhqiri, acı sözü və s.)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СПИСАТЬ

    ...кхьена къачун. 2. бухг. кхьена акъудун, кIвачихъай галудун, списать со счѐта счѐтдай кхьена акъудун; списать долг бурж кIвачихъай галудун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СЧИЩАТЬ

    несов., см. счистить

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СВИСАТЬ

    несов. sallanmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКИДАТЬ

    СКИДАТЬ I сов. dan. 1. (atıb) yığmaq; 2. atmaq, tullamaq (aşağı). СКИДАТЬ II несов. dan. bax скидывать.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СПИСАТЬ

    ...silmək, pozmaq; 4. çıxarmaq, azad etmək (quduqdan, vəzifədən); ◊ списать (вывести, пустить) в расход bax расход.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЛЫШАТЬ

    несов. 1. eşitmək; 2. məc. dan. duymaq, hiss etmək; ◊ не слыша ноги (бежать) yorulmaq bilmədən, yorğunluq hiss etmədən, bərk, cəld (qaçmaq); слышишь (

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКУШАТЬ

    тIуьн

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СЧИЩАТЬ

    несов. bax счистить

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • свисать

    ...концом; свешиваться. Волосы свисают на лоб. Усы свисают. Плющ свисает со скалы. Хвост павлина свисает до земли. 2) Висеть, располагаясь низко над кем

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • скидать

    ...св. см. тж. скидывать, скидываться, скидывание, скидка что разг. 1) Скинуть, сбросить вниз или в сторону в несколько приёмов, одно за другим. Скидать

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • скушать

    -аю, -аешь; св. (нсв. - кушать) 1) 1 л. нет. что и чего Употребить в пищу, съесть (употребляется при вежливом предложении еды; в литературной речи) Ск

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • слышать

    ...слухом издаваемое, производимое кем-, чем-л. Слышать смех. Слышать стук. Слышать крик. Слышать гром. Я вас не слышу, говорите громче. Не слышал, как

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СЛЫШАТЬ

    несов. 1. ван хьун; ван атун. 2. атун (ван, ни); слышу запах заз ни къвезва. 3. хабар хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СВИСАТЬ

    несов., см. свиснуть

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СКИДАТЬ

    несов. вигьин; гадрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • счищать

    см. счистить; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СПИСАТЬ

    1. köçürtmək, yazmaq, başqasından köçürmək; 2. surətini çıxartmaq, hesabdan silmək, pozmaq, ayağından silmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЛЫШАТЬ

    1. eşitmək; 2. duymaq, hiss etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКИДАТЬ

    1. (atıb) yığmaq; 2. atmaq, tullamaq (aşağı)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • списать

    ...списывание 1) а) что Написать, воспроизведя текст оригинала; переписать. Списать с доски условие задачи. Списать расписание лекций. Списать расписани

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • TURŞUMAQ

    киснуть, закисать, скисать, скиснуть

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • СКАКАТЬ

    1. səyirtmək, atılmaq, hoppanmaq, sıçramaq; 2. çapmaq, çapaarq getmək, bərk sürmək; 3. at yarışında iştirak etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКАТАТЬ

    1. bürmələmək, lülələmək, lülə kimi bükmək, yumrulamaq; 2. basmaq, hazırlamaq; 3. çaparaq getmək, qaçmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКАЧАТЬ

    çəkmək, boşaltmaq (mayeni, havanı və s.)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКИНУТЬ

    1. atmaq, tullamaq (aşağı); 2. çıxartmaq, soyunmaq; 3. azaltmaq, əskildmək, güzəşt etmək, çıxmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СБИВАТЬ

    несов., см. сбить

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СБЫВАТЬ

    несов., см. сбыть

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СГИБАТЬ

    несов., см. согнуть

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СГУЩАТЬ

    несов., см. сгустить

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СКАПАТЬ

    damcıladıb qurtarmaq, damcı – damcı töküp qurtarmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКАЗАТЬ

    1. demək, söyləmək; 2. danışmaq, nağıl etmək; 3. etira etmək; 4. əmr etmək, sərəncam vermək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВСКИСАТЬ

    несов. bax вскиснуть

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОКИСАТЬ

    несов. 1. kim. oksidləşmək, 2. turşumaq; 3. məc. süsləşmək, fəaliyyətdən qalmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УКИСАТЬ

    несов. dan. bax укиснуть

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • укисать

    см. укиснуть; -ает; нсв. Долго укисало тесто.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ƏPRİMƏK

    портиться, скисать, преть

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İKİQAT

    ...Bir-birinə uyğun, yaxud yekcins iki hissədən ibarət. İkiqat parça. İkiqat pəncərə. – [Şahsənəm xala] çadrasını ikiqat eləyib atdı başına… E.Sultanov.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • СКАКАТЬ

    несов. 1. хкадрун; хкадриз-хкадриз фин. 2. чукурун; чамарар ахъаюн

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СКАТАТЬ

    1. алчударна кIватIун, алчударна луьле авун. 2. алчударна ккIал хьтинди авун (мес. фан хъуьтуьл чкадикай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • İKİQAT

    1. двойной; 2. в два слоя;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • СЖИМАТЬ

    несов., см. сжать

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИСКУШАТЬ

    1. Yoldan çıxarmaq, başdan çıxarmaq, azdırmaq, aldatmaq; 2. Sınamaqş yoxlamaq, imtaha etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОПИСАТЬ

    təsvir etmək, siyahıya almaq, xərcini çəkmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ИСКУСАТЬ

    кIасун, кIасна хирер авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИСКУШАТЬ

    несов. рекьяй акъудун, рикI ацукьрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИСПИСАТЬ

    1. кхьена ацIурун; кхьена куьтягьун. 2. суьретар чIугун (гзаф)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОКИСЛЯТЬ

    несов: окисламишун (см. окись)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОПИСАТЬ

    1. кхьин; лугьун. 2. лишанар, тегъерар кхьин (ва я лугьун); шикил кхьин; шикил лугьун. 3. сиягьдиз къачун, сиягь авун, кхьин (шейэр, мал-мулк)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОЧИЩАТЬ

    несов., см. очистить

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СКАЗАТЬ

    1. лугьун. 2. ахъаюн (мах, кьиса). ♦ нечего сказать гаф авач; к слову сказать см. слово; как сказать низ чада, ам нивай лугьуз жеда; с позволения ска

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СЖИГАТЬ

    несов., см. сжечь

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСКИСАТЬ

    несов., см. раскиснуть

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СКОСИТЬ

    1. biçmək, çalmaq; 2. çəpləşdirmək, əymək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКВИТАТЬ

    1.ödəmək, qaytarmaq; 2. əvəzini çıxmaq, əvəv – əvəz etmək, heyfini çıxmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКИСНУТЬ

    qəmgin olmaq, pərt olmaq, məyus olmaq, keyləşmək, süstləşmək, ruhdan düşmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКЛИКАТЬ

    səsləmək, səsləyib çağırmaq, haraylamaq, səsləyib bir yerə toplamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКОВАТЬ

    1. döymək, döyüb hazırlamaq, qayırmaq, hazırlamaq; 2. döyüb bərkitmək, döyüb bitişdirmək; 3. birləşdirmək, yaxınlaşdırmaq; 4

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЖИВАТЬ

    несов., см. сжить

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СКОПАТЬ

    belləyib hamarlamaq, belləyib düzəltmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКУСИТЬ

    dişlə qopartmaq, dişləyib qopartmaq, dişlə dartmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКУЧАТЬ

    1. darıxmaq, xiffət etmək; 2. ürəyi sıxılmaq, canı sıxılmaq, bezmək, sıxılmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СДИРАТЬ

    несов., см. содрать

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • TURŞUDULMAQ

    глаг. скисать, скиснуть, прокисать, прокиснуть (стать кислым) из-за чьей-л. халатности

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QAXSIMAQ

    ...(портиться, испортиться – о продуктах питания) 2. прокисать, прокиснуть, скисать, скиснуть (о молоке и т.п.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QICQIRMAQ

    ...закисать, закиснуть; перекисать, перекиснуть; прокисать, прокиснуть; скисать, скиснуть; qıcqırıb gəlmək перебродить, забродить, стать готовым в резул

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QIZIŞMAQ

    ...разбушеваться. Yağış qızışdı дождь разошёлся 4. закисать, закиснуть, скисать, скиснуть (о пищевых продуктах)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İMİRÇİMƏK

    глаг. разг. 1. скисать, скиснуть, прокисать, прокиснуть (портиться, испортиться – обычно о молочных продуктах и жидких кушаньях) 2. тухнуть, протухать

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TURŞUMAQ

    глаг. 1. киснуть, скисать, скиснуть; прокисать, прокиснуть (испортиться в результате брожения). Qatıq turşuyub мацони прокисло (катык прокис), süd tur

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • скиснуть

    -ну, -нёшь; скис, -ла, -ло; св. см. тж. скисать, скисание 1) а) только 3 л. Стать кислым; прокиснуть. Молоко скисло. Суп скис. В холодильнике обед не

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СКИСАТЬСЯ

    несов. turşumaq, qıcqırmaq, acımaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
OBASTAN VİKİ
Akimat
Akimat, Akimiat (idarəetmə; qaz. әкімшілік, әкімдік, qırğ. акимчилик) — Qazaxıstanda regional icra orqanı, Qırğızıstanda rayon dövlət idarəsi. Əyalət başçısı (regional hökumət) bələdiyyə sədridir, bölgədə respublikanın prezidentini və hökumətini təmsil edir. Bölgələrin, respublika əhəmiyyətli şəhərlərin və paytaxtın icra hakimləri prezident tərəfindən təyin edilir. Təşkilati struktur yerli icra hakimiyyətinin icra orqanı kimi məsuliyyət və səlahiyyətləri ilə müəyyən edilir. Bələdiyyə, bələdiyyə sədrindən, müavinlərindən, şöbələrdən, şöbələrdən və digər xidmət bölmələrindən ibarətdir. Əyalətin quruluşu bölgənin, rayonun, şəhərin idarəetmə sxeminə uyğun olaraq müəyyən edildikdən dərhal sonra bələdiyyə başçısının təklifi ilə məsləhət tərəfindən təsdiq edilir. Yerli icra orqanlarının iqtisadi və maliyyə əsaslarını inzibati ərazi vahidlərinin əmlakı (onlara aid olan məsləhətin və yerli idarəetmə orqanlarının əmlakı), yerli büdcədən vəsaiti, büdcədən ayrılan yerli vergilər, qrantlar və yardımlar, dövlət rüsumları təşkil edir. Şəhər və rayon mülkləri üçün icarə, vergi və digər ödənişlər tutulur.
Sirat
Əs-Sirat (ərəb. الصراط‎‎‎) ― İslam və zərdüştilik dinlərinə görə cəhənnəm üzərində qurulmuş dar körpüdür. Zərdüşt dinində bu körpünün adı "Çinvat körpüsü" olaraq səslənir. Sırat ərəb dilindən tərcümədə "doğru yol" (ərəb. الصراط المستقيم‎‎) deməkdir. Lüğət alimlərinin bir qismi (o cümlədən, Süyuti) bu kəlmənin ərəb dilinə latın dilindən keçdiyini və "strata" sözündən qaynaqlandığını bildirirlər. Qurani-kərimdə bu söz tez-tez "sıratül-müstəqim" (istiqamətlənmiş, doğru yol) ifadəsi şəklində işlədilir ki, müxtəlif təfsirlərdə bunu İslam dininə inanmaq, halal-haramlara riayət etmək və hətta İmam Əli ibn Əbu Talibin (ə) imamətini qəbul etmək kimi yozurlar. Sırat körpüsü tükdən nazik, qılınc tiyəsindən itidir. Alimlərin bəziləri bu cəhəti hərfi mənada deyil, məcazi mənada qəbul etməyi tövsiyə edirlər. Yəni İslam müqəddəsləri sıratın bu qədər nazik olduğunu bildirməklə, əslində onun üzərindən keçməyin nə qədər çətin və təhlükəli olduğunu göstərmək istəyiblər.
Sitat
Sitat — öz fikrini əsaslandırmaq və ya aydınlaşdırmaq üçün başqasının söylədiklərindən, yazdıqlarından gətirilən dəqiq çıxarışlar. Sitatbaz (latınca citatum və farsca . . . baz] dedikdə, yazısında, nitqində sitat gətirməyi sevən adam, sitat həvəskarı nəzərdə tutulur.
Anna Skidan
Anna Skidan (14 may 1992) — Ukraynanı və Azərbaycanı təmsil edən yüngül atlet. Anna Skidan 2009-cu ildə Finlandiyada baş tutan Avropa Gənclər Olimpiya Festivalını 54.55 metr nəticə ilə beşinci pillədə, İtaliyada baş tutan gənclər arasında Dünya Çempionatını isə 48.30 metr nəticə ilə 12-ci pillədə başa vurdu. 2012-ci ilin avqustunda Anna Skidan Ukraynanı London şəhərində (Birləşmiş Krallıq) baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil elədi. Anna Skidan olimpiadanın təsnifat mərhələsində 68.50 metr nəticə göstərdi və mərhələni 18-ci pillədə başa vuraraq mübarizəsini dayandırdı. 2015-ci ildə Anna Skidan beynəlxalq turnirlərdə Azərbaycan bayrağı altında mübarizə aparmağa başladı. Anna Skidan həmin ilin iyununda Birinci Avropa Oyunlarında mübarizə apardı. Nəticələrə əsasən o, lövhə atma turnirində 50.50 metr nəticə ilə üçüncü pillənin, nüvə itələmə turnirində 68.32 metr nəticə ilə üçüncü pillənin, çəhic atma turnirində isə 14.76 metr nəticə ilə isə beşinci pillənin sahibi oldu. Komanda hesabında Azərbaycan yığması 388 xalla Birinci Avropa Oyunlarını beşinci pillədə başa vurdu. Anna Skidan həmin ilin iyulunda Cənubi Koreyanın Kvanju şəhərində baş tutan Universiada Oyunlarında çıxış elədi və 70.68 metr nəticə ilə turnirin qalibi oldu. Anna Skidan növbəti həmin ilin avqustda Çində baş tutan Dünya Çempinatı olfu.
Kalman Miksat
Kalman Miksat (mac. Kálmán Mikszáth; 16 yanvar 1847[…] – 28 may 1910[…], Budapeşt) — böyük macar yazıçısı, jurnalist və siyasətçi. Kalman Miksat 1910-cu ildə Slovakiyada anadan olmuşdur. 1866-1869-cu illərdə Budapeşt Universitetində hüquq fakültəsində təhsil almışdır, lakin son imtahanlarda iştirak etmədi və jurnalistika ilə maraqlanmağa başladı. Miksat Pesti Hírlap qəzeti də daxil olmaq bir sıra macar qəzetləri üçün məqalələr yazırdı. Miksatın ilk hekayələri kəndlilərin və sənətkarların həyatlarına həsr edilmişdir. İlk olaraq məzəli kiçik anekdotlar yazan yazıçı sonralar daha böyük əsərlər yazmağa başladı. Romanlarının bir çoxu sosial şərh və satiranı özündə cəmləşdirsə də, ömrünün sonlarına doğru öz əsərlərində aristokratiyadan və onun Macarıstan cəmiyyətində səbəb olduğu çətinliklərdən bəhs edirdi. Teodor Ruzvelt onun "Müq. Piterin çətiri" əsərini çox bəyənmiş və öz heyranlığını bildirmək üçün 1910-cu ildə Avropaya səyahəti zamanı Miksatla görüşmüşdür.
Mobil sursat
Mobil sursat (həmçinin intiharçı pilotsuz uçuş aparatı, intiharçı dron, kamikadze pilotsuz uçuş aparatı, rouminq silahları və ya kamikadze dron kimi tanınır) sursatların müəyyən müddət ərzində hədəf ərazinin ətrafında fırlandığı və yalnız hədəf aşkar edildikdən sonra hücum etdiyi hava silah sistemidir. Mobil sursatlar, yüksək dəyərli platformalar hədəf əraziyə yaxın yerləşdirildikdən qısa müddət sonra görünən gizli və ya məxfi hədəflərə qarşı daha sürətli cavab müddətlərini təmin edir və həmçinin də hücum əmri asanlıqla ləğv oluna bilindiyi üçün daha seçici olaraq vacib hədəflərə tuşlanmağa imkan yaradır. Mobil sursatlar qanadlı raketlər ilə silahlı pilotsuz uçuş aparatları (SPUA) arasında qəbul edilir və hər ikisi ilə eyni xüsusiyyətlərə malikdir. Onlar qanadlı raketlərdən hədəf ərazinin ətrafında nisbətən uzun müddət dövrə vurması üçün nəzərdə tutulması, SPUA-lardan isə mobil sursatın bir hücumda sərf edilməsinin nəzərdə tutulması və daxili döyüş başlığına malik olması ilə fərqlənirlər. Buna görə də onları qeyri-ənənəvi mənzilli silahlar da hesab etmək mümkündür. Mobil silahlar ilk dəfə 1980-ci illərdə yer-hava raketlərinə (SAM) qarşı Düşmənin Hava Hücumundan Müdafiəsinin Zəiflədilməsi (SEAD) rolunda istifadə üçün ortaya çıxmışdırlar və 1990-cı illərdə bir sıra hərbi hava qüvvələrində SEAD rolunda çıxış etməsi üçün yerləşdirilmişdirlər. 2000-ci illərdən başlayaraq, rouminq silahları nisbətən uzun mənzilli hücumlardan və atəş dəstəyindən tutmuş kürək çantasına sığan bir taktiki döyüş vasitələrinə və hətta çox qısa mənzilli döyüş sistemlərinə qədər əlavə rollar üçün hazırlanmışdır.
Tandem sursat
Tandem sursat və ya ikili partlayıcı qısaca partlayıcı və ya döyüş raketi sistemlərində istifadə olunan və ardıcıl partlayışı təmin edən bir cihazdır. Bu mexanizm vasitəsilə zirehli döyüş maşınlarında istifadə olunan qəfəs zirehləri və ya reaktiv zirehləri zərərsizləşdirmək nəzərdə tutulur. Birinci mərhələdə cihaz reaktiv zirehləri yüngül bir partlayışla zərərsizləşdirir. Bu şəkildə zirehdəki partlayıcılar partladılır. Təsirə məruz qalan ərazi reaktiv zirehdən təmizləndikdən sonra başlıqdakı əsas partlayıcılar işə düşür və texnikanın əsas zirehi ilə təmas edərək onu məhv etməyə çalışır. PG-7VR model döyüş başlığından istifadə edən RPG-7 və onun daha da inkişaf etdirilmiş versiyası olan RPG-29 buna misaldır. Soyuq müharibə illərində Amerika istehsalı olan bir çox silahda bu texnikadan istifadə edilmişdir. O dövrdə istehsal olunan Sovet tanklarının əksəriyyəti reaktiv zirehlərdən istifadə edirdi. Məsələn, bu sistem Amerikan istehsalı olan BGM-71 TOW və AGM-114 Hellfire döyüş raketlərində istifadə olunur.
İkiqat dolma
Sumqayıt dolması və ya ikiqat dolma — dolma növü; Azərbaycanın milli mətbəxinə aid olan xörək. İlk dəfə Sumqayıt şəhərində yaranmışdır. Dolmanın adı da elə bu şəhərin adı ilə bağlıdır. Sumqayıt dolmasının reseptinin ideya müəllifi sumqayıtlı sahibkar, həkim, Sumqayıt "Dostlar klubu"nun sədri Hümbət Quliyevdir. Bu dolma növünün təqdimat mərasimi 2012-ci ilin oktyabrında keçirilmişdir. Bu dolmanın digərlərindən əsas fərqi odur ki, dolmaiçi inqrediyentlər əvvəl üzüm yarpağına, daha sonra isə ikinci qat olaraq kələm yarpağına bükülür. Bu ikiqat dolmada ayrı-ayrılıqda yarpaq və kələmdə olan çatışmazlıqlar aradan qaldırılır. Belə ki, ikiqat dolmada etibarlı hermetiklik təmin olunur; kələmə bükülmüş yarpaq özü də yaxşı bişir; kələm mədə-bağırsaqda üzüm yarpağının həzm olunmasına kömək edir. Bu dolmanı hazırlayarkən ölçüsü elə olmalıdır ki, bir dəfəyə tam şəkildə ağıza rahatlıqla yerləşə bilsin. Belə olarsa, ağızda dolma sıxılaraq "dad partlayışı" effekti yaradır ki, nəticədə də bütün dolmaiçi inqrediyentlərin, həm də yarpaq və kələmin təkrarolunmaz ləzzəti ortaya çıxır.
İkiqat inteqral
İkiqat inteqral birdən çox dəyişəni olan funksiyaların müəyyən inteqralının ümumi formasıdır, məsələn f(x, y) və ya f(x, y, z). R2 sahəsində ikidəyişənli funksiyanın inteqralı ikiqat inteqral,R3 sahəsində üçdəyişənli funksiyanın inteqralı isə üçqat inteqral adlanır. Birdəyişənli müsbət funksiyanın müəyyən inteqralının funksiya ilə x oxu arasındakı hissənin sahəsini ifadə etdiyi kimi, ikidəyişənli müsbət funksiyanın ikiqat inteqralı da funksiya tərəfindən təyin olunan əyri ilə (üçdəyişənli Kartezian müstəvisində z = f(x, y)) sahəni əhatə edən müstəvinin həcmini təyin edir. (Eyni həcm üçqat inteqralla da tapıla bilər f(x, y, z) = 1) Əgər funksiya çoxdəyişənlidirsə o zaman ikiqat integral çoxölçülü funksiyanın hiper həcmini ifadə edəcək. n > 1 halı üçün "yarı açıq" n-ölçülü hiper dördbucaqlı T domeninin təyinatı: T = [ a 1 , b 1 ) × [ a 2 , b 2 ) × ⋯ × [ a n , b n ) ⊆ R n . {\displaystyle T=\left[a_{1},b_{1}\right)\times \left[a_{2},b_{2}\right)\times \cdots \times \left[a_{n},b_{n}\right)\subseteq \mathbf {R} ^{n}.} Hər interval bölgüsü [aj, bj) sonlu Ij ailəsinin örtüşməyən alt intervalı olan ijα, ilə sol tərəfdən bağlı sağ tərəfdən isə açıqdır. Beləliklə sonlu alt dördbucaqlı ailəsi olan C C = I 1 × I 2 × ⋯ × I n {\displaystyle C=I_{1}\times I_{2}\times \cdots \times I_{n}} şəklində verilir və T `nin bir bölgüsüdür;alt dördbucaqlı Ck örtüşməyəndir və onların birləşməsi T `dir. f : T → R , Tüzərində təyin olunan funksiyadır. Hesab edək ki T `nin hissəsi olan C, m ald dördbucaqlılar ailəsidir, Cm və T = C 1 ∪ C 2 ∪ ⋯ ∪ C m {\displaystyle T=C_{1}\cup C_{2}\cup \cdots \cup C_{m}} (n + 1) ölcülü həcmin Riman cəmi ∑ k = 1 m f ( P k ) m ⁡ ( C k ) {\displaystyle \sum _{k=1}^{m}f(P_{k})\,\operatorname {m} (C_{k})} Pk , Ck `da yerləşən nöqtədir və m(Ck) intervalların uzunluqları hasilidir. S = lim δ → 0 ∑ k = 1 m f ( P k ) m ( C k ) {\displaystyle S=\lim _{\delta \to 0}\sum _{k=1}^{m}f(P_{k})\,\operatorname {m} \,(C_{k})} .
Sursat qatarı
Sursat qatarı — XIX və XX əsr müharibələrində orduların elementi. Onlar hər bir diviziyanın artilleriya və piyada döyüş sursatlarının sursat doldurma məntəqəsindən döyüş sahəsinə daşınmasına cavabdeh idilər. Qatar burada hərfi mənada qatar ola bilərdi, lakin əksər hallarda deyildi və "karvan" mənasında işlədilirdi. Dövrdən asılı olaraq, onun daşınması atlı vaqon və ya motorlu nəqliyyat vasitələri olmuş, və rolları yerinə yetirmək üçün lazımi işçi heyəti və avadanlıqlar təyin edilmişdir. Onların ənənəvi qabiliyyəti müasir döyüşlərdə böyük ölçüdə əvəz edilmişdir. Birləşmiş Ştatlar Hərbi Qüvvələrində hər bir döyüş diviziyasının öz sahə artilleriya briqadasına təyin edilmiş sursat qatarı olmalı idi.
İkiqat zərbə
İkiqat zərbə (ing. Double Impact) — 1991-ci ildə Şeldon Lettiç tərəfindən çəkilən ABŞ filmidir. Filmdə baş rolu canlandıran Jan-Klod Van Damm, filmin ssenari müəllifi və prodüserlərindən biridir. İkiqat zərbə — Internet Movie Database saytında.
Şisa
Şisa (シーサー) – Ryukyu mədəniyyətində şirə oxşar dekorativ heykəlciklər. Ənənəvi Okinava evlərinin damlarında və girişlərində qoyulur. Müasir Okinava mədəniyyətinin talismanı hesab olunduğu üçün turistlər kiçik versiyalarını suvenir kimi alırlar. Şisanın mənşəyi qədim Çində hazırlanan şir heykəlləri ilə bağlıdır. Şirlər cəsarət və güc simvolu hesab olunduğu üçün hökmdarların gücünü simvolizə edirdi. Ryukyu adalarında şirlər yaşamasa da, Çinlə ticarət əlaqələri sayəsində əhali şir heykəlləri ilə tanış olmuş və şirləri şəri qovan mifik varlıqlar hesab etmişdir. Bu səbəbdən şisalar tam olaraq şirə oxşamırlar, hətta Yaponiyadakı şinto məbədlərində qoyulan şir-it heykəllərinə oxşayırlar. Okinavanın şimalında və Yaeyama adalarında "şisa" əvəzinə "şişi" sözündən istifadə olunur. Qədim yapon dilində "şişi" sözü şir demək idi. Lakin Çin dilində də "şitsi" sözü şiri bildirdiyi üçün bu sözün Çinin təsiri ilə yarandığı və daha sonra "şisa" sözünə təkamül etdiyi düşünülür.
Harel Skaat
Harel Skaat (yəhudicə:הראל סקעת) — İsrail müğənnisi. İsraili 2010 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində təmsil edib. Harel Skaatın ifa etdiyi mahnı "Milim" adlanırdı. O bu mahnı ilə 2010 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində 14-cü oldu. Harel Skaat İsraildəki televiziya müsabiqələrindən birində iştirakı ilə tanınıb. 2006-cı ildə onun ilk solo albomu işıq üzü görüb.
I Sikst
Papa Müqəddəs Sikst, (təq. 42, Roma – 120-ci illər, Roma) — Roma Papası vəzifəsində çalışan 7-ci din xadimi. Adının mənası "Sixtus" (sixth) "altıncı" anlamındadır. Papa I Aleksandrın ardından bu vəzifəyə təyin olunmuş və Roma imperatoru Adrianın dövründə vəzifəsini icra etmişdir.
Kıuat (Baymak)
Kıuat (başq. Ҡыуат, rus. Куватово) — Başqırdıstan Respublikasının Baymak rayonunda yerləşən kənd. Kənd Əbdülkərim kənd şurasının tərkibindədir. Kənd Kıuat XVIII əsrin sonları salınmışdır. 1816-cı il məlumatına görə kənddə 31 həyət və 200 sakin vardı. 1859-cu ildə əhalinin sayı 434 nəfər təşkil edirdi. Məsafələr: rayon mərkəzindən (Baymak): 42 km, kənd sovetliyindən (Əbdülkərim): 2 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Sibay stansiyası): 83 km. Kənd Samkara çayının sahilində yerləşir.
Nişat Mehdiyev
Nişat Əhməd oğlu Mehdiyev (31 yanvar 1963, Ağstafa) — "Qanunun hədəfində" qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru (avqust 2008-dən), Azərbaycan Təhsil İşçiləri Hüquqlarının Müdafiəsi İctimai Birliyinin sədri (2003-dən). Alim-pedaqoq Əhməd Mehdiyevin oğludur. Nişat Əhməd oğlu Mehdiyev 31 yanvar 1963-cü ildə Ağstafa şəhərində anadan olmuşdur. 1970-ci ildə Bakı şəhəri 13 nömrəli orta məktəbin birinci sinfinə getmiş, 1980-cı ildə həmin məktəbi bitirmişdir. 1983-cü ildə V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun tarix fakültəsinə daxil olmuş və 1988-cu ildə həmin institutu tarix və ictimaiyyət müəllimi ixtisası alaraq bitirmişdir. 1981-cü ilin may ayından 1983-ci ilin aprelinədək Sovet Ordusu sıralarında hərbi xidmətdə olmuşdur. 1991-ci ilin oktyabrından 1995-ci iln fevralınadək (fasilələrlə) Azərbaycan Milli Ordusu sıralarında erməni hərbi qüvvələrinə qarşı döyüşlərdə iştirak etmişdir. Dəfələrlə yaralanmağına baxmayaraq, müalicələlərini aldıqdan sonra yenidən öz döyüş dostlarının yanına qayıtmış və mübarizəsini davam etdirmişdir. Əmək fəaliyyətinə 1980-cı ildən fəhləlikdən başlamışdır. 1996-cı ildən təhsil sistemində - 20, 286 №-li məktəblərdə tarix fənnini tədris etmiş, 2005-ci ildən isə Yasamal Rayon Təhsil Şöbəsində, 2007-ci ildən isə Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsinin Metod Mərkəzində metodist vəzifəsində çalışır.
Nişat İsfahani
Əbdülvahab Nişat İsfahani (fars. نشاط اصفهانی‎ 1761, İsfahan – 1828) — İranın xarici işlər vəziri, şair, xəttat. Mirzə Əbdülvahab 1761-ci ildə İsfahanda anadan olmuşdu. İbtidai təhsilini mollaxanada almışdı. Sonra mədrəsədə oxumuşdu. Mirzə Əbdülvahab şair idi. Nişat təxəllüsü ilə şeir yazırdı. Mirzə Əbdülvahab Fətəli şah Qacarın hakimiyyəti dönəmində İranın Xarici İşlər vəziri olmuşdu. Mötəmədüddövlə ləqəbini daşıyırdı.O, 1817-ci ildə Rusiya səfiri general Yermolovla görüşmüşdü. Mirzə Əbdülvahab 1864-cü ildə vəfat edib.
Nişat Şirvani
Nişat Şirvani Ağaməsihin müasiri imiş. Şirvan şairlərinin mötəbərlərindən birisi hesab olunur, Nişat həqiqət əhli olduğu üçün zahiri zöhdü təqvanı və riyai ibadəti sevməz imiş və şeirlərinin çoxunda xudbin vaizlərə və müdəmməq abidlərə dolaşarmış. Heyfa ki, Nişatın tərcümeyi-halına dair məlumat cəm edə bilmədik. Ağaməsihlə onun həməsr olduğu əşarından görünür. Məlum olduğuna görə, hər iki şair ömürlərinin çoxunu başqa diyar və ölkələrdə səyyahlıqla keçiriblər və səyahət etdikləri vilayətlərin əksəri İran məmləkətində olan vilayətlər olubdur və İran şüəra və ürəfasından təhsili-kəmalat etmişlər. İnsan gərəkdir sirrlərini və fikirlərini sevsin və cani-dil ilə onları ürəyində bəsləyib həddi-kəmala yetirsin və sonra faş etməyi lazım isə, faş eləsin və bundan maəda hər naəhlə və hər bidərdə dərdi-dili izhar etməyin nə faydası? Bir kəs ki, sənin dərd və qəminə şərik olmayacaqdır və sənin xiffət və küdurətini azaltmayacaqdır, ona daha dərdi söyləməkdən nə hasil? Kişi dərdini söyləsə də, gərəkdir dərd əhlinə söyləsin və bilmək istəsin ki, dərd əhli və dusti-həqiqi kimdir. Lazımdır dost adlandırdığı şəxsi yaman günündə, yəni sənə bir yas və müsibət üz verən halda imtahan edəsən. Hər gah dostun yaman günündə dəyanət göstərib öz dostluq və sədaqətində möhkəm və sabitqədəm olsa, o, həqiqi dostdur.
Pencak silat
Pencak silat — İndoneziyanın milli idman növü. Pencak silat heç də yalnız idman deyil, o, eyni zamanda, insana öz nəfsini necə idarə etməyi və həyatını necə qorumağı öyrədir. Bu idman növü İndoneziyada rəsmi olaraq 800 döyüş sənəti məktəbində və 13000 adada yayılmışdır. Bütün ölkədə yayılmağına baxmayaraq, bu döyüş növünün adı iki vilayətdə istifadə edilən iki termindən ibarətdir. Qərbi Yavada "pencak" sözü və onun dialektik növü "penca", Yava, Madura və Bali dialektində isə "mancak" növü yayılmışdır. Sumatrada isə "silat" və "silet" növü yayılmışdır. 1948-ci ildə İndoneziya vahid dövlət olduqdan sonra bütün bu ədəbi ifadə növləri onun ümumi terminologiyasında İkatan Pencak Silat İndonesia (qısaca İPSİ, azərb. İndoneziya Pencak Silat Cəmiyyəti‎) idarəsi tərəfindən birləşdirilmişdir. 1973-cü ildə isə müxtəlif məktəblərin nümayəndələri və stilistlər rəsmən "pencak silat" adının rəsmi söhbətlərdə işlənməsinə qərar verdilər. Baxmayaraq ki, indiki zamana qədər bəzi yerlərdə hələ də orijinal deyilişi qalmaqdadır.
Sikst kapellası
Sikstin kapellası — Vatikanda Renessans dövrü italyan incəsənətinin ən görkəmli abidələrindən biri. Kapellanın yerləşdiyi bina (1473–81, memar C. de Dolçi) 1483-cü ildə Papa IV Sikstin vaxtında müqəddəsləşdirilmişdir. 1481–83-cü illərdə kapellanın divarlarına Musanın və İsanın həyatından səhnələr təsvir olunan freskalar çəkilmişdir (S. Bottiçelli, D. Girlandayo, P. Perucino və başqalar). 1508–1512-ci illərdə Mikelancelo kapellanın tavanının (plafon), 1536–1541-ci illərdə isə mehrab divarının ("Məhşər günü") rəsmlərini yaratmışdır. Sikst kapellası həm də muzeydir. Sikstin kapellasının tavanı — İtalyalı heykəltaraş Mikelancelo Buonarroti tərəfindən 1508–1512-ci illərdə yaradılıb. Renesans rəsm sənətinin nümunəsidir. Sistine kilsəsinin uzunluğu 40 metr, eni 14 metrdir. Həmin möhtəşəm tavanın yerdən yuksəkliyi 20 metrdir. Bu tikilinin tavan üslubu Serovegni Şapelindən götürülmüşdür.
Sisak döyüşü
Sisak döyüşü (xorvatca:Bitka kod Siska, almanca:Schlacht bei Sissek) — 22 iyun, 1593-cü ildə Sisak-Moslavina regionunda, Kulpa çayının Sava çayı ilə qovuşduğu yerin yaxınlığında Osmanlı İmperiyasının sərhəd komandanı olan və bir il əvvəl Bosniya bəylərbəyi olaraq təyin edilmiş Telli Həsən paşanın Bosniya əyalət sipahiləri və Avstriya hersoqluğu ilə Xorvatiya krallığının birləşmiş orduları arasında baş tutmuş döyüşdür. Döyüşdə, Bosniya bəylərbəyi Telli Həsən paşanın qüvvələri ağır məğlubiyyətə uğradıldı. Telli Həsən Paşa və digər bir neçə paşa həlak oldu. Bu döyüşün nəticəsi 1593-1606-cı illərdə baş tutmuş Osmanlı-Avstriya döyüşlərinə gətirib çıxardı. Joseph von Hammer-Purgstall, Geschichte des Osmanischen Reiches. online:Vol.4: Vom Regierungsantritte Murad des Dritten bis zur zweyten Entthronung Mustafa des Ersten 1574–1623 , Budapeste: C. A. Hartleben, 1829, s. 218.
Sisar (Sərdəşt)
Sisar (fars. سي سر‎‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sərdəşt şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 915 nəfər yaşayır (146 ailə).
Skesa burnu
Skesa burnu — Antarktidanın Cənubi Şetland adalarının Livinqston adasının II İohann Pavel yarımadası sahillərindən qərbdə yerləşən burundur. Burun Zornitsa buxtasından şimalda yerləşmişdir. Burun Rove burnundan 6.92 km şimal-şərqdə, Esseks burnundan 18 km şimal-şərqdə, Merkuri bluffdan 5.18 km cənub-qərbdə, Şirreff burnundan 9 km cənub-qərbdə yerləşmişdir. Bolqarıstan xəritəsinə 2009-cu ildə daxil edilmişdir. L.L. Ivanov et al. Antarctica: Livingston Island and Greenwich Island, South Shetland Islands. Scale 1:100000 topographic map. Sofia: Antarctic Place-names Commission of Bulgaria, 2005. L.L. Ivanov. Antarctica: Livingston Island and Greenwich, Robert, Snow and Smith Islands.
Steven Sisar
Steven Sisar (9 sentyabr 1986) — ABŞ-lı peşəkar kişi BMX velosipedçisi. Steven Sisar ABŞ-ni beynəlxalq yarışlarda təmsil edir. Steven Sisar 2015 UCI BMX Dünya Çempionatında 1 km zaman yarışında iştirak etmişdir. O, Belçikada baş tutan yarışlarda 33.436 saniyəlik nəticəsi ilə 63-cü yeri tutdu.
İkiqat lələkyarpaq yatıqqanqal
İkiqat lələkyarpaq yatıqqanqal (lat. Bidens bipinnata) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin yatıqqanqal cinsinə aid bitki növü.