Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ЧАВ

    ...ЯхцӀурни кьве къуз къанал куьтягьна. Къунши хуьрера лап са чав гьатна. А. Мут. ЦӀийи багъ. Синоним: хабар чукӀун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЧАВ¹

    ...xəbər yayılmaq, şayiə yayılmaq, söz yayılmaq; чав тун a) car çəkmək, xəbər vermək, aləmə yaymaq, bildirmək; b) şayiə yaymaq, söz-söhbət yaymaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЧАВ²,

    ЧАВАЙ, ЧАВДИ (чкад. п.) bax чун; чав гва bizdədir; чавай жузуна bizdən soruşdu.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЧАВ

    чун тӀварцӀиэвездин чкадин ӀӀӀ падеждин форма. Кил. ЧУН.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЧӀАВ

    (-у, -а, -ар) vaxt, zaman, çağ; ряден чӀав axşam vaxtı; гъуьрчен чӀав ov vaxtı (mövsümü); гатун чӀав yay vaxtı (fəsli); * а чӀавалай инихъ o vaxtdan b

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЧӀАВ

    сущ; - а, -а; -ар, -ари, -ара декьикьайралди, йикъаралди, йисаралди алцумдай кьве вакъиадин ара. Хквезва рикӀел жуван аял чӀав, Чрай картуфдиз пӀ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • чӀав

    ...-а, -ар) - время, пора, момент; период, эпоха : а чӀавуз - а) в то время, тогда, в ту пору, в тот момент; б) в тот период, в ту эпоху; в) в том случа

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЧӀАВ

    (-у, -а, -ар) n. time; date, day; season; tide; а чӀавуз a) at the(or that)time; b) adv. in that case, then.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ÇAL-ÇAP

    сущ. грабёж, разбой (вооружённое нападение с целью ограбления кого-л., чего-л.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇAL-ÇAP

    i. robbery, pillage, plunder(ing)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • çal-çap

    is. brigandage m, pillage m, cambriolage m, razzia f

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • ÇAL-ÇAP

    сущ. тарашчивал, чапхунчивал; тарашун, чапхунун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • çal-çap

    çal-çap

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ÇAL-ÇAP

    ...Çalıb-çapma; soyğunçuluq, çapovul(çuluq). Qovğasız durmaqdan bezmişdilər lap; Yox idi atışma, nə başqa çalçap. H.K.Sanılı. Dəyələrdə də həmişə çalçap

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • чау-чау

    неизм.; м. и ж. (китайск.) а) Порода собак с длинной густой шерстью (обычно рыжей), фиолетовым языком и мордой напоминают медведя. б) отт. Собака тако

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • чап-чап

    (нареч.) - см. чап Ӏ.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ÇAQ-ÇAQ

    ...Keçmişdə: evlərin həyət qapısında qapını döymək üçün dəmir toxmaqcıq. Çaq-çaqla qapını döymək. – Qapının başında şir şəkli, sol tayında sarı bürüncdə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ÇAX-ÇAX

    трещотка, колотушка

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇAT-ÇAT

    треснутый, щербатый

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇAK-ÇAK

    I межд. тук-тук (употребл. звукоподражательно для обозначения ударов молота и т.п. или при столкновении двух тяжёлых предметов) II сущ

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇAQ-ÇAQ

    ...столкновении тяжёлых предметов) ◊ dəyirman işin görər, çaq-çaq baş ağrıdar собака лает – караван проходит

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇAT-ÇAT

    прил. в трещинах, с трещинами; çat-çat olmaq: 1. быть весь в трещинах; 2. растрескиваться, растрескаться. Əlləri çat-çat olub kimin руки чьи, у кого п

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇAT-ÇAT

    yarıq-yarıq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ÇAT-ÇAT

    ...chap; İsti və quru yaydan sonra yer çat-çat idi The ground was full of cracks after the hot dry summer

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ÇAK-ÇAK

    f. cırıq-cırıq, yırtıq-yırtıq

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ÇAQ-ÇAQ

    Çax-çax kimi də işlədilir. Təqlidi sözdür, dəyirman daşına toxunan hissə­nin çıxardığı səslə bağıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • çat-çat

    çat-çat

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ÇAT-ÇAT

    Səs təqlidi: çat-çat çatlamaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • çat-çat

    ...-e ; crevassé, -e ; craquelé, -e ; couvert, -e de fissures (və ya de fentes)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • ÇAP-ÇAP

    Şap-şap. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • чӀар-чӀар

    еле-еле, понемножку.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЧАР-ЧАР²

    [ччар-ччар] zərf vərəq-vərəq, tək-tək, bir-bir, vərəqbəvərəq; чар-чар ахъаюн vərəq-vərəq açmaq (kitabı və s.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • çaq-çaq 2021

    çaq-çaq

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ÇAQ-ÇAQ

    сущ. кил. çaxçax 1).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • чӀив-чӀив

    ...щебету : чӀив-чӀив авун - чирикать, щебетать; см. тж.цӀив-цӀив.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЧӀИВ-ЧӀИВ

    ...cəh-cəh, cik-cik; civ-civ; civilti, cikkiti; чӀив-чӀив авун bax чӀивчӀивун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЧӀАКЬ-ЧӀАКЬ

    bax чӀакьракь 2).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЧӀАР-ЧӀАР

    by a finger's breadth.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЧАР-ЧАР¹

    [ччар-ччар] zərf las-las, qat-qat, lay-lay, təbəqə-təbəqə; векь чар-чар кӀватӀун otu las-las yığmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЧАП-ЧАП

    zərf çəp-çəp, çəpəki, qıyqacı, əyri-əyri.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЧАН-ЧАН

    [ччан-ччан]: чан-чан лугьун can-can demək, çox mehribanlıq göstərmək, nəvaziş göstərmək, riqqət göstərmək; чан-чан лугьуз, чан акъудда. Ata. sözü üzdə

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЧӀИВ-ЧӀИВ

    onomatopoeia n. chirp, peep; чӀив-чӀив авун v. chirp, chirrup, twitter, tweet; also. цӀив - цӀив.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • чив-чив

    ...некоторых птиц (пеночки, канарейки и т.п.) Воробей поёт "Чив-чив!".

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЧАП-ЧАП

    also. чап Ӏ.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ÇAĞ₁

    ...çağacan harada qalmısan? Nə çağacan səni gözləyək? – Günbatan çağı Kürün üstünü bürüyən duman ətəyini sallayaraq, asta-asta ətrafa yayıldı. İ.Şıxlı.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ÇAĞ

    sif. 1. Sağlam, saz, hələ əldən düşməmiş. Çox da qocalmışam, hələ ki, çağam; Bir az namus, qeyrət, ar sinəmdə var. Aşıq Ələsgər. □ Çağ olmaq – sağlam

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ÇAL

    sif. 1. Başqa rənglə qarışıq boz rəng; açıq-boz və ya tünd-boz. Çal ayğır qulağını qırpıb adamların üstünə cumanda handa bir özündən deyən igid belə q

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ЧӀАВУЗ

    чӀав существительнидин гунугин падеждин форма. Кил. ЧӀАВ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЧАХЪА-ЧАХЪ

    ...çaqraq səsi, çaqqıltı; daşa vurulan çaxmaq səsi; çaq-çaq səsi; чахъа-чахъ авун çaqqıldamaq, çaqqıltı səsi çıxarmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • чахъа-чахъ

    ...издаваемому железом при трении о что-л. твёрдое : ада чахъа-чахъ къачуна чахмахдай цӀай акъудзавай - он усердно высекал огонь огнивом.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • HAV-HAV

    межд. гав-гав (подражание лаю собаки)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • hav-hav 2021

    hav-hav

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • гав-гав

    межд.; см. гав

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • чай

    ...чая. Разводить, выращивать чай. Собирать чай. 2) а) мн.: чаи, чаёв, чаям (в зн. разные сорта) Особо обработанные и высушенные листья этого растения,

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ƏSNA

    [ər.] сущ. чӀав, вахт, герен.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ШИРОКОВЕЩАТЕЛЬНЫЙ

    гегьеншдиз хабарар чукIурдай, чав акъуддай, тариф акъуддай; широковещательная реклама гегьеншдиз чав акъуддай (тариф ийидай) реклама.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • заман

    1. [араб, диал., уст.] см. чӀав. 2. [рел.] : эхир заман - светопреставление.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • AÇIM

    сущ. ахъа жедай кьван вахт, чӀав (памбагдин ва мс.).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • AÇILIŞ

    сущ. ахъаюн; ахъа жедай (авалдай) чӀав (выставкадин, ижласдин ва мс.).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MÜDDƏT

    [ər.] сущ. вахт, чӀав, заман; (bir) az müddət (са) тӀимил вахт, тӀимил чӀав; bir müddət са кьадар вахт, са кьадар; (bir) neçə müddət кил. bir müddət;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • HİN²

    [ər.] вахт, чӀав, гьелен; bu hində и вахтунда, и чӀавуз, и гьеленда.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YATAR¹

    ...пад, агъуз алгъанвай тереф (мес. чӀарарин); 2. нугъ. йифиз ксудай чӀав, ксуниз мукьва.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • TARİXSİZ

    прил. тарих (вахт, чӀав, йис, варз, югъ) кхьенвачир (къалур тавунвай), тарих алачир (мес. документ).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ƏYYAM

    [ər. “yovm” söz. cəmi] сущ. аям, йикъар, чӀав, вахт, девир; keçən əyyam алатай аям (девир).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • TARİXLİ

    прил. тарих (вахт, чӀав, йис, варз, югъ) кхьенвай (эцигнавай, къалурнавай), тарих алай (мес. ччар, документ).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YAZLIQ

    сущ. 1. гатфарин чӀав (вахт); 2. гатфарин, гатфарихъ цадай ва я дигмиш жедай; yazlıq buğda гатфарин кьуьл.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MÖVSÜM

    ...цуькверин мевсим, гатфар (цуьквер экъечӀдай, цуьк ахъайдай, чӀав); 2. кил. mövsümi 2).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • GECƏYARI(SI)

    нареч. йиф кьулан чӀавуз, йифен кьулариз, кьуланфериз; // сущ. йиф кьулан чӀав, йифен кьулар, кьуланфер (йифен сятдин 12-ар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • FƏSİL

    [ər.] сущ. 1. вахт, чӀав; йисан кьуд вахтуникай сад (мес. гатфар, гад, зул, кьуьд); сезон; qış fəsli хъуьтӀуьн вахт (чӀав), кьуьд; meyvə fəsli емишар

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DEDİ-QODU

    сущ. гафар-чӀалар, гъибетар, рахунар, гаф экъуьрунар, чав (са касдин ва я са затӀунин гьакъинда инсанрин сивера гьатнавай).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ÇAй

    сущ. чӀав, бере, вахт, заман; bu çağacan harada idin? вун и чӀавалди гьина авай?; ** oğlan çağı (çağında) са куьнин лап къизгъин чӀав (чӀавуз); yayın

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ДЕГЬ²:

    дегь заман (дегь чӀав) qədim zaman, qədim dövr, dövri-qədim, uzaq keçmiş; дегь заманра qədim dövrlərdə, uzaq keçmişdə; nuh əyyamında (dan.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ŞAYİƏ

    [ər.] сущ. чав, ван, хабар, гафар-чӀалар (са затӀунин, кардин, касдин гъакъинда чкӀанвай тапан хабар, сивера къекъвезвай гьакъикъи тушир гьакӀан рахун

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • HƏNGAM

    [fars.] нареч. клас. вахт, чӀав; bu həngamda и вахтунда, и гьеленда, и чӀавуз; o həngamda а вахтунда, а гьеленда, а чӀавуз.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ДЕГЬ²:

    дегь заман (дегь чӀав) qədim zaman, qədim dövr, dövri-qədim, uzaq keçmiş; дегь заманра qədim dövrlərdə, uzaq keçmişdə; nuh əyyamında (dan.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • кечмиш

    1. прошлый, минувший : кечмиш чӀав - минувшая эпоха. 2. тлённый : кечмиш хьун - умереть, скончаться. || кечмиш жери глагол (грам.) - переходный глагол

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • İKƏN

    союз. вахт, чӀав ва я гьал-везият къалурдай союз; uşaq ikən аял чӀавуз, аял тир вахтунда, аялзамаз; təzə ikən цӀийи чӀавуз, цӀийи вахтунда, цӀийизамаз

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ALƏMGİR

    ...və fars. gir] прил. клас. 1. алемдиз чкӀанвай, вири дуьнья кьунвай (чав, ван, ихтилат, фитне ва мс.); 2. дуьнья гъилиз къачур, муьтӀуьгъар авур; жагь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • МИЛИДИЗ

    нар. милиди яз. Гагь беневшад рангар ягъиз чилериз, Агатзава чав милидиз, хъуьтуьлдиз, Хел юзуриз, пеш ахьайиз, суьтуьлдиз. С. К. Мад са гатфар илифз

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • AN

    [ər.] сущ. 1. гьелен, легьзе, лап тӀимил кьван вахт (чӀав), вил акьална ахъайдай кьван вахт; bir an са гьелен, са секунд, са декъикъа; bir anda, bir a

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ƏSR

    [ər.] асир (1. виш йис; 2. девир, чӀав, вахт; 3. гьи хьайитӀани са жигьетдай кьетӀен тир девир; эпоха; orta əsrlər юкьван асирар; 4. ряден бере, ряден

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • бере

    ...проход. 2. летний стан (для овец). ӀӀ [фарс, диал., уст.] - см. чӀав.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • дегь

    ...удивление, внезапное огорчение) ой, вот тебе на, вот те на! ӀӀ : дегь чӀав - древняя эпоха, давние времена; дегь чӀаварилай инихъ - давно-давно, со с

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • KÜYÇÜ

    ...хабар къувунарна, вичелай кухтуна, садакай кьвед авуна лугьудай, чав акъуддай (мес. аял); 2. туп ядай, табдай, тапрукь (мес. гъуьрчехъан).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ГЬАКЬВАН

    посл, вичелай вилик квай вахт къалурдай гафуналди (вахт, гагь, чӀав) лагьанвай фикир кьилиз акъатдалди. - Ваъ, цӀай яда за абурун мукариз, Гьакьв

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ƏCƏL

    [ər.] сущ. ажал; кьиникь, рекьидай чӀав; // əcəl girləmək кил. əcəli gəlmək; əcəli gəlmək (çatmaq, tamam olmaq, yetmək) ажал агакьун, рекьидай вахт хь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YAYMAQ

    ...2. чукӀурун, ттун (мес. хабар, са эсер); акъудун (мес. гаф, чав); 3. чукӀурун, паюн (мес. агитация тухун патал ччарар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • АЖУЗАРУН

    ...ажузар тахвун. ажузар хъийимир къуват авачир гьалдиз гъун. Гьикьван чӀав тир и бейчара Ажузарна Зулжалалди. С. К. Виш йис хьанвай къари.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ШИНЕЛЬ

    ...-ди, -да; -ар, -ри. -ра солдатдин винелай алукӀдай партал. Це чав винтовкани шинель, Ядай чка жада чаз! А. Ф. Дяве. ЭкӀянава рагъ гуз ада Марфадик

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • MİRAS

    ...адетар; miras qalmaq мирас яз амукьун, алатай девиррилай инихъ атана чав агакьун; // mirasa qalmış! баят хьайиди! манада къаргъиш).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DƏM¹

    ...чӀав, заман, девир; cavanlıq dəmi жегьилвилин девир, жегьил тир чӀав; // dəmi gəlmək вахт атун, вахт хьун, нубат агакьун; 3. кӀус. гагь, бязен.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ФАНФАРА

    ...трубить в фанфары пер. кьуру гьай-гьуй ттун, къал акьалдрун, кьуру чав акъудун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • MÜTTƏSİL

    ...(мес. марф кьун); 3. нареч. гьамиша, гьар вахтунда, даим, вахт-чӀав авачиз.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ШУМЕТЬ

    ...къал ийизва. 3. разг. ван гьатун, тIвар-ван гьатун; машгьур хьун, чав акъатун. 4. ван аваз хьун, ван гьатун (мес. пиянвилик кьиле, япара).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • VƏDƏ

    [ər.] сущ. вяде (1. вахт, чӀав; муьгьлет; vədəsi çatmaq вяде агакьун; heç vədə гьич са чӀавузни, са вахтундани, эсиллагь; 2. кил. vəd; vədəsinə əməl e

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЧЕТИНДИЗ

    ...гьал хас яз. Рагъдандалди, хквез кӀвализ четиндиз, Рахан тийиз чав, яргъи жез дивандал. Б. С. На гьикӀ эхзава? - Яраб ибур вуч ихтилатар ятӀа?- лугь

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АКЪАТУН

    ...акъатун bax кьил; рикӀ акъатун bax рикӀ; тӀвар акъатун bax тӀвар; чав акъатун bax чав¹; чан акъатун bax чан¹ [ччан].

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • KÜY

    ...хьиз гьерекат авун; küyə salmaq са гаф (кар, хабар) чукӀурун, чав ттун, виридаз чирун; 2. ттаб, гьилле; 3. лингв. сивин къене арадал къведай рахунин

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • АКЪАТУН

    ...акъатун bax кьил; рикӀ акъатун bax рикӀ; тӀвар акъатун bax тӀвар; чав акъатун bax чав¹; чан акъатун bax чан¹ [ччан].

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ÇAVUŞ

    сущ. сержант (младшее офицерское звание, а также носитель этого звания)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇAVDAR

    çovdar

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ÇAVUŞ

    (Zaqatala) bayquş

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ÇAVIMAX

    (Cəbrayıl, Meğri, Zəngilan) 1. çalışmaq, əlləşmək (Meğri). – Canəli çavı:r onnan ötrü ki, bir bölüx’ külfəti var 2

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ÇAVUŞ

    yol göstərən, karvan başçısı, karvana yol göstərən

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ЧАВКАТЬ

    несов. шарпI-шарпI авун (недайла сиви)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЧАВКАНЬЕ

    мн. нет 1. см. чавкать. 2. шарпI-шарпI (недайла сивин ван)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЧАВКАТЬ

    ağzını marçıldatmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ÇAVISTAN

    is. məh. Qarğı, taxta və s.-dən düzəldilmiş yüngül, kiçik tikili, ev. [Qaçayın] mənzili subay fəhlələr yaşayan taxta çavıstanlardan birində idi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ÇAVISTAN

    сущ. диал. времянка, шалаш (временная небольшая постройка для жилья из жердей, камыша, кольев, покрытых ветками, соломой)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
OBASTAN VİKİ
CAD/CAM
CAD (Computer-Aided Design; Avtomatlaşdırılmış layihələndirmə (konstruksiyaetmə) sistemi) və CAM (Computer-Aided Manufacturing; Avtomatlaşdırılmış hazırlama sistemi) sistemlərinin inteqrasiya olunması ilə yaradılmış, CNC dəzgahlar üçün hissənin verilmiş cizgisi və ya 3D modeli əsasında idarə proqramlarının hazırlanmaı üçün proqram paketidir. CAD və CAM isitemlərinin bir iş yerində birləşməsi həm verilmiş hissənin konstruksiya edilməsini və sonra, həm də onun bazasında emal texnologiyasının ardıcıllığını, alət seçimini və kəsmə parametrlərini təyin etməyə imkan verir. Bu sistemdə işlənmiş texnoloji proses nəticəsində alınan NC proqramlar postprosessorun köməyi ilə dəzgahın CNC sisitemi üçün lazım olan şəkildə verilir. Bunun bazasında verilmiş hissəni dəzgahda emal etmək olur. CAD/CAM sistemi CAx prosesinin tərkib hissəsi olub müasir maşınqayırmada geniş tətbiq olunur.
Cav.
Antonio Xose Kavanilyes (isp. Antonio José (Joseph) de Cavanilles (Cavanilles y Palop), kat. Antoni Josep Cavanilles i Palop, 16 yanvar 1745, Valensiya, İspaniya — 5 may 1804, Madrid, İspaniya) — İspaniya botaniki. == Təsnif etdiyi bitkilər == == Çap olunmuş əsas işləri == Observationes sorbe la historia natural, geografia, agricultura, población y frutos del regno de Valencia Por don Antonio Josef Cavanilles. En Madrid: en la Imprenta Real, 1795–1797 Arxivləşdirilib 2012-02-21 at the Wayback Machine Glosario de botánica en cuatro lenguas, 1795–1798 Descriptiones de varias plantas exoticas, 1799–1804 Elenchus plantarum Horti regii Madridensis, 1803 Géneros y especies de plantas demostradas en las lecciones públicas del año 1802.
Cosmos Cav.
Kosmos (lat. Cosmos) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. Bitkinin vətəni Şimali və Cənubi Amerikanın tropik vilayətləridir. Növün adı yunan sözü olub, "bəzək" deməkdir. Kosmos cinsinin 25 növündən ikisi yaşıllaşdırmada geniş istifadə olunur. İkilələkli kosmos (C.bipinnatus) yabanı halda Meksikanın dağlarında bitir.1799-cu ildən gülçülükdə istifadə olunur. Sadə və çoxləçəkli, müxtəlif rəngli hamaşçiçəkləri olub (ağ, çəhrayı, qırmızı), müxtəlif növləri vardır. Bozumtul-sarı kosmosun (C.sulphureus) hamaşçiçəkləri sarı və ya narıncı rəngdə olur. Bu növün vətəni Cənubi Afrika, Meksika və Braziliyanın dağ rayonlarıdır. Bu bitki növü torpağa tələbkardır.
Can Can
"Can Can", (erm. Ջան Ջան) 2009 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Ermənistanı təmsil edən İnqa və Anuş Arşakyanın oxuduğu mahnıdır.12 may 2009-cu ildə Avroviziya Mahnı Müsabiqəsinin I yarımfinalında 99 xalla 5-ci yer tutmuşdur və finala çıxmışdır. Finalda isə doqquzuncu nömrə altında yarışdı və 92 xal toplayaraq 10-cu oldu. Müsabiqədə səslənən erməni mahnısına bir müddət sonra Azərbaycan ictimaiyyəti etiraz etdi.
Çan-Çan
Çan-Çan(keçua Chan Chan, isp. Chan Chan) — Çimu mədəniyyətinin mərkəzi və Çimorun paytaxtı. == Tarixi == Perunun La Libertad vilayətində, Sakit Okeanın sahilində Çan Çan şəhəri var. Bir zamanlar Çimu sivilizasiyasının paytaxtı olmuş bu şəhərdə 60 min nəfər yaşayırdı.
Çao Çao
Çao Çao (çin. sadə. 曹操, pinyin: Cáo Cāo; 155[…] – 220[…], Loyan[d]) — Çin ordu sərkərdəsi, hərb elminin bilicisi, Han sülaləsinin baş naziri, faktiki Han imperiyasının III əsrdə həm idarə edicisi və həm də "qəbirqazanı". Çao Çao zəmanəsinin qəddar və müdriki kimi tarixdə qalmışdır. Onun ixtiyarında sayı milyon olan ən qüdrətli ordulardan biri olmuş, Quandu döyüşündəki qələbəsindən sonra Çini birləşdirməyə cəhd göstərsə də Qırmızı qayalıq döyüşündəki məğlubiyyəti onu uçuruma sürükləmişdir. == Həyatı == Atası Çao Sun Syaxou nəslindən olub, onun əsli adı Syaxou Sun olmuşdur. Çao soy adını o, onu oğulluğa götürmüş saray xədimi Çao Tenadan götürmüşdür. İyirmi yaşında imtahan verərək paytaxt Loyandan şimalda bir əyalət rəisi təyin olunur. Rəyis kimi əyalətdə hamının qahuna itaət etməsinə nail olur. Mənsubiyyətindən asılı olmayaraq qanun pozucularını qəddarcasına cəzalandırardı.
Bav
Fərruxzad Bavəndi (v. 665) — Sasani generalı, Bavəndilər sülaləsinin banisi, Fərrux Hörmüzün ikinci oğlu. == İlkin həyatı == Sasanilər dövründə Atropatena və Xorasan sipahbədi idi. Cəlulə döyüşündə Sasani ordusuna başçılıq etmiş və məğlub olmuşdu. Daha sonra Bəhram Çubinin nəvəsi Siyavuş Mehranini məğlub edərək Təbəristanı ələ keçirmiş və öz şahlığını elan etmişdir. 665-ci ildə Valaxş Karen tərəfindən öldürülmüşdür. == Ailəsi == 5 oğlu olmuşdur: Şahrəm I Söhrab - Təbəristan şahı İsfəndiyar - Azərbaycan mərzbanı Bəhram Fərruxzad - Talışan və Muğanın sipəhsaları, Sasani hərbi xadimi və sərkərdəsidir.Bəhram Fərruxzad atası Bavəndi Fərruxzad, qardaşı İsfəndiyar Fərruxzad, Söhrab Fərruxzad, Şəhram Fərruxzad, Fərruxanla birgəQadisiyyə döyüşündə 636 - ci ildə döyüşmüşdür. Bəhram şahın əmisi Rüstəm Fərruxzad Sasani ordusunun ali baş komandanı olmuşdur. 642-ci ildə Nəhavənd döyüşündə iranın məğlubiyyətindən sonra mubarizənin mənasız olduğunu görüb vətəninə qayıtmışdır.Lakin ərəblərin Azərbaycana hücumundan sonra qardaşı İsfəndiyar Fərruxzad la ərəblərə qarşı mubarizə aparmış və baş verən döyüşdə İsfəndiyar əsir düşmüşdür.Qardaşının əsir düşməsindən sonra Bəhram Talış dağlarında yerləşən Babər qalası na sığınmış və ərəblərə qarşı 643-644 - cü illərdə mubarizə aparmışdır. Lakin 644-cü ildə Şirvana gedərkən pusquya düşürülmüş və Lənkəran ərazisindəki "şahi şəhid" adlı yerdə həlak olmuşdur.
CAD
CAD — Kompüter dəstəkli layihələndirmə (ing. Computer-aided design) olub layihələrin hazırlanması, modifikasiyası, analizi və ya optimallaşdırılmasında tətbiq olunan köməkçi kompüter sistemlərinin istifadəsidir. == Ümumi məlumat == CAD proqramlar layihəçinin məhsuldarlığını artırmaq, layihənin keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq, sənədlərlə məlumat ötürülmələrini inkişaf etdirmək və istehsal üçün verilənlər bazası hazırlanmasında tətbiq edilir. CAD məhsulu çox zaman çap, emal və ya digər istehsal əməliyyatları üçün daha çox elektron fayllar formasında olur. Kompüter dəstəkli layihələndirmə geniş tətbiq sahəsinə malikdir. Onun elektron layihələndirmədə tətbiqi EDA (ing. Electronic Design Automation) – Elektron cihazların layihələndirilməsinin avtomatlaşdırılması kimi məlumdur. Mexaniki layihələndirmədə, o, həmçinin kompüter dəstəkli cizgi çəkmə (ing. computer-aided draftin – CAD) və ya kompüter dəstəkli layihələndirmə və cizgi çəkmə (ing. computer-aided design and drafting – CADD) kimi də adlanır və kompüter proqramlarının tətbiqi ilə texniki cizgilərin hazırlanması prosesini təsvir edir.
CAR
Cənubi Afrika (ing. Republic of South Africa, afrik. Republiek van Suid-Afrika) — Afrikanın cənubunda dövlət.Şimalda Namibiya, Botsvana, Zimbabve, şimal-şərqdə Esvatini və Mozambiklə həmsərhəddir. CAR həmçinin anklav dövlət Lesotonu hər tərəfdən əhatə edir. Cənubi Afrika Respublikası, Afrikadaki müxtəlif ölkələrindən biridir və qitəyə nəzərən ağ, Asiya və qarışıq əhalinin ən çox olduğu ölkələrdən biridir. Ölkə həm zəngin mineral ehtiyatlara malikdir, həm də Afrikada iqtisadi cəhətdən ən inkişaf etmiş ölkədir və dünyada nisbətən möhkəm mövqelərə malikdir. G20 üzvü olan tək Afrika ölkəsidir. CAR-ın tarixi və siyasətində əsas məqam qara çoxluğu ilə ağ azlıq arasında irqi münaqişədir. 1948-ci ildən 1990-cı illərə qədər mövcud olmuş aparteid rejimi qurulduqdan sonra özünün kulminasiya nöqtəsinə çatdı. Ayrı-seçkilik qanunlarının tətbiqinin təşəbbüskarı Milli Partiya olmuşdur.
CEV
Avropa Voleybol Konfederasiyası — mərkəzi Lüksemburqun paytaxtı Lüksemburg şəhərində olan, Avropada voleybola (çimərlik voleybolu da daxildir) nəzarət edən qurum.
Can
Can — bəzən psixika termininin sinonimi kimi işlədilən termin. Fəlsəfə tarixində bu anlayışla insanın idealizimdə xüsusi qeyri-maddi substansiya ilə eyniləşdirilən daxili aləminə baxış ifadə olunmuşdur. İbtidai insanların təsəvvüründə Can nə isə maddi bir şey hesab edilmişdir (qan,nəfəs və s.). Dində can dedikdə bədəndən asılı olmadan "o dünyada" müstəqil mövcud olan nə isə qeyri-cismani, ölməz, qeyri-maddi qüvvə başa düşülür. İdealist fəlsəfədə Can şüurun bu və ya digər ünsürü ilə eyniləşdirilir. Platonda bu əbədi ideyalar, Hegeldə ruhun materiya ilə əlaqəsində ən aşağı hissi təzahürüdür (hiss edən və fəal Can.). Dualist təlimlərdə Can nə isə əzəli və bədənlə birlikdə mövcud olan bir şey kimi başa düşülür (Dekart, Spenser, Vundt, Cems). XIX əsrə qədərki materializimdə (Demokrit, metafizik materizlizm) Can törəmə, iknci bədəndən asılı hesab edilmişdir. Lakin burada psixi fəaliyyət olmaq etibarilə Can adi mexaniki və yaxud fiziki-kimyəvi, proseslərə müncər edilirdi. Çox vaxt ayrı-ayrı materialist filosoflar aləmin ümumiliklə Canlılığına ehtimal etmişlər (Hilozoizm).
Cat
Cat - faylın içindəkiləri göstərmək üçün istifadə olunan *nix alətidir.
Cay
𐕕 (səslənməsi /dz/, transkripsiyası Ʒ, ʒ) — Alban əlifbasının 38-ci hərfi. Matenadaran MS 7117 əlyazmasında hərfin adı erm. Ձայ (Jay) kimi verilmişdir. Hərfin bu cür identifikasiyası sadəcə olaraq bir sözə - alb. 𐕗𐔼𐔾𐔼𐕎𐕕 (ṗilinʒ) 'bürünc' sözünə əsaslanır. Belə ki, bu söz qra. պղինձ ("mis") və qədim gürcücə პილენძი ("mis") sözləri ilə eyniköklüdür. Bu hərflə təyin edilmiş sözlər çox azdır. Qrafem olaraq Matenadaran və Sinay palimpsestləri versiyaları kəskin fərqlənir.
Caz
Caz — XX əsrdə ABŞ-də xüsusən zəncilər tərəfindən yaradılmış musiqi sənəti. Məşhur cazmenlərdən Lui Armstronqu göstərmək olar. == Caz musiqisinin tarixi haqqında == XIX əsrin sonunda ABŞ-nin Missuri ştatının barlarında yeni üslubda yaradılmış musiqi səslənməyə başlanır. Avropa musiqisinin ənənələrini — Frederik Şopen və List yaradıcılığını, marş, polka kimi məişət janrlarını zənci musiqisinin formaları ilə qovuşduran bu yeni üslub reqtaym adlanır və az bir vaxtda o, geniş yayılır. Faktik olaraq cazın ilkin mərhələsini də məhz reqtaym təşkil edir. Lakin caz, sözün həqiqi mənasında XX əsrin əvvəlində Nyu-Orlean şəhərində yaranmışdır. Çoxmillətli liman şəhəri olan Nyu-Orleanda hər cür musiqi — həm reqtaym, həm ispan və fransız musiqisi, həm blüz (Afrika, Amerika və Avropa xalq musiqi formalarının kəsişməsində yaranmış janr) və həm də kantri-musiqisi (Amerikanın ağ əhalisinin ənənəvi musiqisi) səslənərdi. Məhz bu müxtəlif mənşəli musiqi formalarının sintezi nəticəsində Nyu-Orlean cazı və yaxud ənənəvi caz yaranır. Bu musiqini adətən qara musiqiçilərdən ibarət ansambllar ifa edərdi. Lakin tezliklə caz musiqisi ağ əhalinin diqqətini də özünə cəlb edir.
Çao
Çao — ilk dəfə Yuan sülaləsində Xubilay xan dövründə dövriyyəyə buraxılmış valyuta vahidi, əskinas. İlk dəfə 1260-cı ildə tədavülə buraxılmışdır və Toqhon Temür dövrünəcən dövriyyədə olmuşdur. Marko Polo xatirələrində bu əskinasdan bəhs etmişdir. == Elxanilər dövlətində == Çao, 1294-cü ildə Keyxatu xan dövründə Elxanilər dövlətində də dövriyyətə buraxıldı. İlk Çao əskinası 12 sentyabr 1294-cü ildə, Təbrizdə dövriyyəyə buraxılmışdı. Əskinasların çap olunduğu yerlər çaoxana adlanırdı. Yeni valyutanın dövriyyəyə buraxılmasının səbəbi Keyxatunun dövlət xəzinəsini yerli-yersiz xərcləməsi idi. Vəzir Sədrəddin Zəncaninin təşəbbüsü ilə çaonu qəbul etməyən hamıya ölüm cəzası verilməsi barədə qanun qəbul edildi. Qanunda qızıl və gümüş sikkələrin kəsilməsi də qadağan olunurdu.Lakin bu, bahalaşma və bazarların boşalmasına gətirib çıxardı. Hökumət məcbur olub ərzaq üçün qızılın istifadəsinə yenidən icazə verdi.
Çap
Kalibr (ar: ‏قالب / qālib, Az: qəlib), 1 düymənin yüzdə birinə bərabər olan ölçü vahididir. 1 kalibr 0,254 millimetrə bərabərdir.
Çax
Çax - türk və altay mifologiyalarında pis ruh. Şeytan. Çak, Çek, Şek, Yek, Yeg və ya Çəkir olaraq da bilinər. Çax'ların başında bir Ulu Çak tapılar. Bu çirkin görünüşlü, xırıltılı səsi olan 12 başlı bir varlıqdır. Yeraltında yaşayarlar, yaz gəlincə səthə çıxıb ağac köklərində sığınarlar. Qısa boyludurlar. İslam sonrasında, ərəb mədəniyyətində Dəccalın soy atası olaraq qəbul edilən və Şeytanı da xatırladan, alnının ortasında tək gözü olan Şik adlı varlıqla qaynaşdırılmışdır. Ərəblərə görə bu varlıq əslində iki adamdır və kəhanət qabiliyyətləri vardır. === Çəkey === Çəkey (Çəğəkey) - türk və yaqut mifologiyasında pis ruhlardan bir qrup.
Çan Van Çan
Nquyen Çan (ing. Nguyễn Chấn) və ya Çan Van Ça (Trần Văn Trà; 1918 – 20 aprel 1996, Hoşimin) — Vyetnam hərbi xadimi. O, Vyetkonq komandiri olmuşdur. Çan Van Ça 1960–1982-ci illərdə Vyetnam Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin üzvü, Şimali Vyetnam ordusunda general-leytenant, 1964–1976-cı illərdə Cənubi Vyetnam üzrə Mərkəzi İdarənin Hərbi Məsələlər Komitəsinin sədri olmuşdur. == Vyetnam müharibəsi == Vyetnam müharibəsi zamanı Cənubi Vyetnam və ABŞ-yə qarşı mübarizədə iştirak etmişdir. O, 1968-ci ildə Tet hücumü zamanı Sayqona hücuma rəhbərlik və Pasxa hücumunda B-2 cəbhəsinə komandanlıq etmişdir. 1974-cü ildə Hanoyda Şimali Vyetnam hərbi liderlərinin görüşü zamanı Ça gələn il üçün planlaşdırılan mühafizəkar strategiyaya qarşı çıxmış və həm Cənubi Vyetnam, həm də ABŞ hərbi reaksiyasını sınamaq üçün Cənubi Vyetnamın Fuklonq vilayətinə hücum edilməsini təklif etmişdir. Hücum uğurlu alınmış və ABŞ hərbi cəhətdən cavab verməmişdir. Bu, daha böyük, daha aqressiv kommunist əməliyyatlarına səbəb olmuşdur. Ça 1975-ci ilin aprelində Cənubi Vyetnam hökumətinin süqutuna səbəb olan Bahar hücumunda baş general Van Tyen Zunq rəhbərliyindəki A75 qərargahının komandir müavini olmuşdur.
Abaran (çay)
Abaran çayı- İrəvan xanlığının Abaran mahalında çay adı . Abaransu da adlanır. Alagöz dağından (bax) başlanan və Zəngiçaya qarışan hissəsi Kasax (Qazax) çayı (bax) adlanır.
Atray (çay)
Atray çayı (benq. আত্রাই/আত্রেয়ী নদী) Qərbi Benqal və Banqladeşin şimalında çay. Qədim dövrlərdə Atreus adlanırdı və çay Mahabharata dastanında da xatırlanır. Çay Qərbi Benqaldan başlayır və sonra Dinacpurdan keçdikdən sonra Hindistan ərazisindən yenidən axır. Çay, çox vaxt mussonlar zamanı bir çox ərazidə daşqının səbəbi olsa da, çoxillik balıq ovu mənbəyi kimi xidmət edir.Çayın ümumi uzunluğu təxminən 240 mil (390 km) , maksimal dərinliyi isə 99 fut (30 m)-dir. == Tarixi == Atray əvvəllər Şimali Benqalın ən böyük çaylarından biri idi, çünki bu çay Tistanın sularının Qanqa axdığı əsas kanal idi. Bununla birlikdə 1787-ci ildə Tista qədim yatağından ayrıldı və Brahmaputra çayına axdı. O vaxtdan bəri Atray əhəmiyyətini itirmişdir. Hal-hazırda onun əvvəlki ölçüsü olduqca kiçilmişdir.
Ayrım (çay)
Ayrım — Kəlbəcər rayonu ərazisində çay. == Ümumi məlumat == Ayrım çayı Tərtər çayının qoludur. Etnohidronimdir. XIX əsrə qədər çayın sahilində Ayrım binəsi olmuşdur. Çay öz adını həmin binənin adından almışdır. Sonralar binənin yerində Aşağı Ayrım kəndi salınmışdır. Ayrım və ya Ayrum Kiçik Qafqazda yaşamış Azərbaycanlıların qədim etnoqrafik adıdır.
Ağ çay
Ağ çay (çin. 白茶), (Pinyin:báichá) — yüngül oksidləşdirilmiş çay çaydır və Camellia sinensis bitkisinin qönçələri və yarpaqlarının uclarından toplanılır. Yarpaqları və qönçələr oksidləşmə və ya əlavə çay emalın qarşısını almaq üçün yüngül emaldan əvvəl təbii günəş işığında qurudulur. "Ağ çay" adı çay bitkisinin açılmamış qönçələrinin üzərində olan gözəl gümüşü-ağ tüklərə görə verilib. Bu bitkiyə ağımtıl görünüş verir. İçki özü ağ və ya rəngsiz deyil, bir qədər solğun sarı rəngdədir. Ağ çay yağ yığılmasının tənzimlənməsi ilə piylənməni azaltmaq olar.
Ağvan (çay)
Ağvan — Şuşa rayonu ərazisində çay. Qarqar çayının qoludur. == Ümumi məlumat == Mənbəyini Çınqıldağın yamacından alır. Yerli əhalinin dilində Alvançay variantında işlənir. Keçmişdə Şuşa rayonunun Malıbəyli kəndi ərazisində Ağvan adlı yaşayış məntəqəsi də olmuşdur. Etnotoponimdir. Ağvanlar Azərbaycanın qədim türk mənşəli tayfalarından biri olmuşdur.
Ağçay (çay)
Ağçay — Quba və Xaçmaz rayonlarının ərazisindən axaraq Xəzər dənizinə tökülən çay. Uzunluğu 68 km, hövzəsinin sahəsi 239 km²-dir. Mənbəyi Yan silsiləsindəki Yarımyaylaq dağında, 3780 metr yüksəklikdə yerləşir. Axımı əsasən yağış, qismən də qar və yeraltı sulardan əmələ gəlir. Orta illik su sərfi 0,60 m³/san-dır. Orta illik asılı gətirmələr sərfi 0,24 kq/san, suyunun orta lillənməsi 429 q/m³-dir. Suyu hidrokabonatlı-kalsiumlu olmaqla 300-500 mq/l minerallaşmaya malikdir. Suvarma işlərində istifadə edilir. == Toponimi == Quba və Xaçmaz rayonlarında çay. Yan silsilənin Yarımyaylaq dağından (1780 m.
.қаз
.қаз (punycode: .xn--80ao21a; Қазақстан Республикасы) — Qazaxıstan Respublikası üçün yuxarı səviyyəli milli domenidir. Kiril əlifbasında olan üçüncü domendir (birinci .рф, ikinci .срб). .рф və .срб domenlərin əsas fərqi hərfin qazax əlifbasında olmasıdır. == Tarix == 2012-ci ilin martında Qazaxıstan .қаз yuxarı səviyyəli milli kiril domenini fəaliyyətə buraxdı. Fəaliyyətin yoxlaması üçün test saytı ТЕСТ.ҚАЗ yaradılmışdır. == Domenin fəaliyyətə verilməsı == Qeydiyyat bir neçə mərhələdə oldu. Birinci mərhələ (2012-ci il aprelin 1-dən 30-dək) — hökumət orqanları və dövlət təşkilatları, qeydiyyat şöbəsinin texniki ehtiyacları üçün domen qeydiyyatı. İkinci mərhələ (1 may-30 iyul 2012-ci il tarixləri arasında) — 31 dekabr 2011-ci ilə qədər Qazaxıstan Respublikası qanunvericiliyə uyğun olaraq qeyd edilmiş ticarət markalarının və firma adlarının sahibləri üçün domen adlarının prioritetli qeydiyyatıdır. Üçüncü mərhələ (2012-ci ilin 15 avqustundan) — domen adlarının qeydiyyatı azad şəkildə aparıldı. .қаз domen zonasında domen adlarının qeydə alınması təyin edilmiş registratorlar vasitəsilə olar.
Babacan (çay)
Babacan çayı (erm. Մարց գետի (Мarts qeti)) — Ermənistanda çay. Ən böyük qolu (sol sahildə çaya tökülür) Sarıbulaq çayıdır.
Что было дальше?
Sonra nə oldu? — rusdilli yumoristik bir internet şousu. Komediyaçılar dəvət olunan qonağın hekayəsini dinləyir və sonra hekayə necə başa çatdığını təxmin etməyə çalışırlar. == Şounun sxemi == Dəvət olunmuş məşhur qonaq hekayəni danışır və şou iştirakçıları qonağın hekayəsinin necə başa çatdığını təxmin etməyə çalışırlar. == Şounun tarixi == Şou üçün ideya müəllifi Maksim Morozovdur. Şounun orijinal adı "Və sonra ən gülməli şey oldu."-dur.
Dаn yeri Оrtа əsr qəbirstаnlığı
Dan yeri Orta əsr qəbirstanlığı — Yaşayış yerinin yаxınlığında yerləşir. Əsas hissəsinin izləri itmişdir. Bir neçə sinə daşları-sənduqələr dövrümüzədək qalmışdır. Düzbucaqlı forması sənduqənin yalnız bir üzü istisna edilməklə digər tərəfləri zəngin bəzədilmişdir. Cızma, döymə və oyma üsulu ilə zəngin nəbati təsvirlərlə bəzədilmiş sənduqənin üzərinə ərəb əlifbası ilə yazı həkk edilmişdir. Kitabə Quran ayələrindən və mərhumun adı, olum və ölüm tarixinə aid məlumatlardan ibarətdir.
Acı çay körpüsü
Acıçay körpüsü Təbriz şəhərinin şimal-qərb bölgəsində yerləşən və Acıçayın üzərində olan tarixi körpüdür. == Haqqında == Bu körpü Təbrizi Cənubi Azərbaycanın şimal-qərb regionları, Türkiyə və Rusiya ilə birləşdirmək üçün istifadə edilmişdir. Bu körpü tarixi İpək yolunun şərq və qərb hissələrini birləşdirən əsas element olmuşdur. Körpü 16 aşırımdan ibarətdir. Uzunluğu 105 metr, eni isə 5 metrdir. Körpü dəfələrlə müxtəlif şəxslər tərəfindən restavrasiya olunduğuna görə vahid memarlıq üslubu yoxdur. 16 aşırımdan 3-ü yarım dairəvi formada olsa da, yerdə qalan aşırımlar ziq-zaq formasındadır. == Restavrasiyalar == Tarixin müəyyən dövrlərində körpü dəfələrlə restavrasiya olunmuş və ya dağılmışdır. Körpü həm təbii fəlakətlərə görə, həm də müharibələr zamanı dağılmışdır. Körpünün sonuncu restavrasiyası Abbas Mirzənin hakimiyyəti illərində baş vermişdir.
Sen-Jermen-аn-Le (rayon)
Sen-Jermen-ан-Le (fr. Saint-Germain-en-Laye) — Fransanın İl-de-Frans regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — İvelin. Suprefektura — Sen-Jermen-ан-Le. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 546 627 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 1603 nəf / km². Rayon sahəsi — 341 km².
Sen-Julyen-de-Rа
Sen-Jülyen-de-Rа (fr. Izeaux) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Vuaron kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38407. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 443 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 700 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 470 km cənub-şərqdə, Liondan 80 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 19 km şimal-qərbdə yerləşir.
Аş-Şаmiyyə
Şamiyyə (ərəb. الشامية‎) — İraqın Qədisiyyə mühafəzəsində şəhər.
В.G.Timiryasov adına Kazan İnnovativ Universiteti
В. G. Timiryasov adına Kazan İnnovativ Universiteti (rus. ВГ Тимирясова, ИЭУП) Kazandakı bir universitetdir. 22 iyul 1994-cü ildə qurulmuşdur. == Ad == Qanundakı dəyişikliklərlə əlaqədar olaraq universitet bir neçə dəfə rəsmi adını dəyişdirdi. Qurucusu və ilk rektoru V.G. Timiryasovun adını daşıyır. 1994–1996-cı illərdə İqtisadiyyat, İdarəetmə və Hüquq Universitetinin, 1996–2016-cı illərdə İqtisadiyyat, İdarəetmə və Hüquq İnstitutunun və 2016-cı ildən VG Timiryasov adına Kazan İnnovasiya Universitetinin (IEUP) adını daşıyır. == Tarix == Universitet 1994-cü ildə Tatarıstan Respublikası Təhsil Nazirliyinin və Tatarıstan Respublikası Ali Sovetinin Xalq Təhsili Daimi Komitəsinin təşəbbüsü ilə bazar iqtisadiyyatı və hüquq sahəsində ixtisaslı kadrların ehtiyaclarını ödəmək üçün yaradılıb. 1998–2002-ci illərdə universitetin Almetyevsk, Bugulma, Zelenodolsk, Naberezhnye Chelny, Nizhnekamsk və Chistopol filialları yaradıldı və təhsil fəaliyyətlərinə davam etdilər. 2014-cü ilin mayından bəri Rusiya tərəfindən birləşdirilən Krımda təhsil fəaliyyətinə başlayan ilk rus universitetlərindən biridir. Universitet Dünya Tatarları Konqresinin və Krım Respublikasının bələdiyyə başçılarının təlimi üçün birgə bir layihə həyata keçirir.
ПМА "В-1" və ПМА "В-2" aşqarları
ПМА «В-1» və ПМА «В-2» - polimetakrilat tipli özlülük aşqarları olub molekul kütlələri 3000-4300 (ПМА «В-1») və 12000—17000 (ПМА «В-2»)-dir. == Xassələri == ПМА «В-1» aşqarı mexaniki destruksiyaya qarşı yüksək davamlılığa və nisbətən aşağı molekul kütləyə görə orta dərəcədə qatılaşdırıcılığa malikdir. ПМА «В-2» aşqarı ПМА «В-1» aşqarı ilə müqayisədə daha yaxşı qatılaşdırıcılıq qabiliyyətinə malikdir, lakin mexaniki destruksiyaya qarşı davamlılığa görə ondan geri qalır. == Alınması == ПМА «В-1» və ПМА «В-2» metakrilat turşusunun СН2=С(СН3)СООН monomerinin sintetik yağ spirtlərinin C7-C12 (ПМА «В-1») və С8-С13 (ПМА «В-2») fraksiyaları ilə efirlərləşməsindən alınan polimerlərin yağda məhlullarıdır. ПМА «В-1» aşqarı ТУ 6-01-979—84 üzrə alınır və polimetakrilatların МС-8 yağında 58-65%-li məhlulundan ibarətdir. ПМА «В-2» aşqarı ТУ 6-01-692—77 üzrə alınır və yüksək keyfiyyətli aşqar polimetakrilatların И-20А yağında 30-35%-li məhlulundan ibarətdir. == Tətbiqi == ПМА «В-1» və ПМА «В-2» aşqarları duru yağların özlülüyünü və özlülük indeksini artırmaq üçün istifadə edilir. ПМА «В-1» aşqarı motor, transmissiya və hidravlik yağlarda 18% qatılığa qədər istifadə olunur. ПМА «В-2» aşqarı motor yağlarında və hidravlik sistemlərin işçi mayelərində 6% qatılığa qədər tətbiq olunur. == Mənbə == Электронная библиотека: Топлива, смазочные материалы, технические жидкости. www.bibliotekar.ru/5-toplivo-smazka/43.htm Синтез и исследование функциональных свойств комплексных полифункциональных присадок.