Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ярый

    I -ая, -ое; яр, яра, -о. см. тж. яро 1) а) Испытывающий сильный гнев, ожесточение; полный ярости. (о человеке, животном) Ярый от обиды. Ярые самцы. Яр

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЯРЫЙ

    прил. 1. bax яростный; 2. məc. qızğın; qatı; ярый сторонник qızğın tərəfdar; 3. köhn. təmiz, parlaq, saf (əriyən şey haqqında).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЯРЫЙ

    1. пехъи, пис ажугълу; ярый враг пис ажугълу (пехъи) душман. 2. кIеви, къати; ярый сторонник кIеви терефдар.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ÁRİYA

    ...müşayiəti ilə bir müğənni tərəfindən ifa edilən parçası. Klassik ariya nümunələri. 2. Melodik cəhətdən xoş insan avazını andıran instrumental pyes.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ARİYƏ

    daimi olmayan, müvəqqəti

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • ARİYA

    сущ. муз. ария: 1. эпизод в опере (кантате и др.), исполняемый певцом с оркестром 2. иногда: инструментальная музыкальная пьеса певучего характера

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARIQ

    прил. 1. худой, тощий. Arıq uşaq худой ребёнок, arıq atlar (алашалар) тощие клячи 2. худосочный; arıq düşmək худеть, исхудать, отощать (о скоте); arıq

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARİF

    anlaqlı — mərifətli

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • AROY

    I сущ. диал. помои (грязная вода, оставшаяся после стирки белья) II прил. помойный

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARİZ

    сущ. устар. 1. заявитель, заявительница 2. жалобщик, жалобщица

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARİF

    I прил. 1. знающий, смышлёный, мудрый. Arif adam мудрый человек 2. догадливый. Çox arif oğlandır он очень догадливый парень II сущ. мудрец, мыслитель,

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARİD

    I сущ. геогр., гидр. засуха II прил. аридный. Arid (quru) sahə аридная область, arid torpaqlar аридные (засушливые) земли, arid iqlim аридный климат.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARİZ

    təbii olmayan, sonradan əmələ gələn; yanaq; şikayətçi, ərizəçi

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • AROY

    ...Zəngibasar) paltar yuyulduqdan sonra qalan çirkli su; murdar su. – Ağız, paltarı yuyuf, aroyu niyə hayata tökürsən (Gəncə)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ADİY

    (Zaqatala) ana. – Bizim adiy fermada işdiyir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ARIQ

    cılız — sısqa — zəif — cansız

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ARİF

    başadüşən, biləgən; xəbərdar

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ЯРКИЙ

    1. гужлу, къати; яркий свет гужлу (къати) экв. 2. гужлу экв гудай (ийидай), гужлу ишигъ (нур) гудай, вилин ишигъ тухудай; яркий снег гужлу нур

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • АРЫК

    къубу; хвал; арх.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • АРИЯ

    ария (операда музыкадихъ галаз санал тек сесиналди лугьудай мани, гьава).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ARİF

    xəbərdar — aşna — tanış — vaqif

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ARIQ

    ARIQ – TOTUQ Arıq oğlanın üzünə baxdı (Mir Cəlal); Sabah totuq üzünü çəkdirib salın yola (S.Rüstəm). ARIQ – YAĞLI Arıq xoruzun biri, gəlib keçdi irəli

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti
  • ARIQ

    ARIQ Uzunboy, arıq zabit möhkəm geyinmişsə də dişi dişinə dəyir və şaqqıldayıb (S.Rəhimov); CANSIZ (dan.) Emma cansız, arıq, nazik, lətif bir alman qa

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • АРИЯ

    ж mus. ariya (əksəriyyətlə operada orkestrlə birlikdə tək oxunan mahnı).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ARID

    adj 1. susuz; quraq, yağışsız, yağmursuz; an ~ zone quraq / yağışsız zona; 2. bəhrəsiz, barsız; an ~ desert balsız / bəhər verməyən səhra; 3

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ARIA

    n mus. ariya

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • AIRY

    adj 1. havalı, hava ilə dolu; ~ room havalı / havası çox olan otaq; 2. külək tutan; ~ place külək tutan yer; 3

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ЯЧИЙ

    прил. yak -i[-ı]; ячьи рога yak buynuzları.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЯРКИЙ

    прил. 1. pardaq; 2. aydın, açıq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • АРЫК

    м arx.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • АЛЫЙ

    прил. al, al-qırmızı.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ARİZ

    ariz bax 1. ərizəçi; 2. yanaq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ARİZ

    ...olmayan; 2) şikayətçi; 3) üz, yanaq; 4) təsadüfi, təsadüfən. Arizi-gülgun gül rəngli yanaq, al sifət.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ARİF

    ə. 1) bilən, bilikli, bilik sahibi; 2) tanıyan; 3) klassik Şərq şerində mistik sufi haqqında işlədilir

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ARİB

    ə. xalis ərəb, əsl ərəb

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ARİYA

    i. mus. aria, air

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ARİF

    I. i. sage, a wise man, man of wisdom II. s. wise, sage; clever, bright; ~ qoca sage old man; yaşına görə ~ olmaq to be* wise for one’s age III

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ARIQ

    s. thin, lean, skinny; üzdən ~ thin in the face; ~ ət lean meat; taxta kimi ~ lean as a rake; ~ heyvan lean stock

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ARIQ

    худой, худощавый; тощий

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • АЛЫЙ

    al, al-qırmızı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • АРЫК

    arx

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ARİF

    знающий, смышленный, мудрый

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARİZ

    [ər.] köhn. 1. Zühur edən, ortaya çıxan, baş verən. Arizi-qəmlər əlindən ürəgim şişmiş idi; Zənn edirdim edəcəkdir ona çarə cigərim. M.Ə.Sabir. □ Ariz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ARİF

    sif. [ər.] Bilən, qanan, başa düşən, anlaqlı, mərifətli. Arif adam. – Dünyada bir şey var ki, hər bir arif adam ondan gərək xəbərdar olsun. C.Məmmədqu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ARIQ

    ...sısqa, zəif, cansız, ətsizyağsız (kök ziddi). Arıq adam. Arıq quzu. – Uzunboylu, arıq sifətli, açıq, mavi gözləri ilə sakit-sakit baxan bu qoca usta,

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ИМИР

    arıç. imir, ana arı, şah arı.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • QANLIBIÇAQ

    ярый враг, кровный враг

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • БАРИЙ

    м мн. нет kim. barium (sarımtıl rəngli yumşaq metal)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КАРИЙ

    1. ригай (мичIи-шуьтруь рангунин); карие глаза ригай вилер. 2. къара-кегьер (мичIи кегьер балкIан).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • БАРИЙ

    мн. нет, хим. барий (хъипи ранг алай кьезил металл).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • arıq

    sif. maigre adj ; chéti||f, -ve ; sec (sèche) ; émacié, -e ; décharné, -e ; cacochyme ; ~ (yağsız) ət la viande maigre ; ~ uşaq enfant m chétif

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • arıq

    zayıf

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-türkcə lüğət
  • AROY

    is. məh. Paltar yuyulduqdan sonra qalan kirli su; çirkab

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ARIQ

    Arımaq feilindən əmələ gəlib. “Təmiz” mənasında işlədilən arı sözü də bu­ra­dandır (ad-feil omonimdir). Arıq adamın əti tökülür, bədəni “təmizlənir” (

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • ARMY

    army1 n 1. ordu; the Azerbaijani ~ Azərbaycan ordusu; Army in the field döyüşən ordu; standing ~ daimi ordu; to join / to enter the ~ orduda xidmətə b

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • КАРИЙ

    прил. 1. qonur, tünd-darçını, şabalıdı (rəng); карие глаза qonur gözlər; 2. qara-kəhər.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SOFİ

    1. ярый мусульманин, строго придерживающийся правил шариата, религии; 2. ханжа;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İŞIQDANQORXAN

    сущ. перен. мракобес (ярый враг прогресса, просвещения), реакционер

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QIZĞIN

    1. горячий, жаркий; 2. ярый, страстный, буйный; 3. интенсивный; 4. горячо, жарко; 5. разгар;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • панафриканист

    -а; м. Сторонник, деятель панафриканизма. Ярый панафриканист. Движение, объединение панафриканистов.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QƏDDAR

    1. коварный, ярый, лютый, заклятый, заядлый, махровый; 2. жестокий, безжалостный, отъявленный, немилосердный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • женоненавистник

    -а; м. Тот, кто избегает, ненавидит женщин. Убеждённый, ярый, отчаянный женоненавистник.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ANTİKOMMUNİST

    I сущ. антикоммунист. Qatı antikommunist ярый антикоммунист II прил. антикоммунистический. Antikommunist siyasəti антикоммунистическая политика

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • феминист

    -а; м. см. тж. феминистка, феминистский Сторонник феминизма. Ярый феминист. Он - известный феминист. Стать феминистом.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ŞƏBPƏRƏ

    ...(подотряд млекопитающих отряда рукокрылых) 2. перен. мракобес (ярый враг культуры, прогресса, просвещения, науки)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QƏDDAR

    прил. ярый, лютый, заклятый, жестокий, безжалостный, немилосердный. Qəddar adam безжалостный человек, qəddar düşmən лютый враг

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • YAMAN

    ...плохой, скверный, аховый; 2. злой, хлесткий; 3. страстный, ярый; 4. бедовой; 5. очень сильный; 6. злокачественный (нарыв, язва, опухоль);

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • яро

    см. ярый I; нареч.; ярее Яро звонил колокол. Яро кидался в драку. Яро вздымаются волны.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QANLIBIÇAQ

    сущ. ярый враг, кровный враг. Onlar qanlıbıçaqdılar они кровные враги ◊ qanlıbıçaq olmaq быть на ножах, враждовать

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • националист

    ...националистка, националистский Сторонник, приверженец национализма. Ярый националист. Националист по убеждениям. Фракция националистов в Думе.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ŞOVİNİST

    ...шовинист (приверженец шовинизма), шовинистка. Qatı şovinist ярый шовинист II прил. шовинистский, шовинистический. Şovinist mövqeyi шовинистская позиц

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • CƏHALƏTPƏRƏST

    I сущ. мракобес (ярый враг прогресса, культуры, просвещения, науки); реакционер, обскурант II прил. мракобесный, обскурантский. Cəhalətpərəst hücumlar

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • мракобес

    -а; м. см. тж. мракобесный Ярый враг прогресса, культуры, просвещения, науки; реакционер, обскурант. Отъявленный мракобес. Прослыть мракобесом. Точка

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QATI

    ...концентрированное удобрение 3. тягучий. Qatı bal тягучий мед 4. перен. ярый. Qatı düşmən ярый враг

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • кӀеви

    ...упорная борьба. 3. (перен.) ярый, свирепый : кӀеви душман - ярый враг; кӀеви мидя - ярый противник. 4. (перен.) близкий, сердечный : кӀеви дустар - б

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • пение

    ...сопровождающие это действие. Пение песен. Пение соловья. 3) Исполнение песен, арий и т.п. как искусство, занятие. Хоровое пение. Преподавать пение. З

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • BEÇƏ

    ...роиться, отроиться, выроиться; beçə tutma осаживание роя; beçə balı ярый мёд, мёд от молодого роя пчёл

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • NƏĞMƏ

    ...весёлая песня, lirik nəğmə лирическая песня 2. пение (исполнение песен, арий и т.п. как искусство, занятие). Nəğmə dərsi урок пения, nəğmə müəllimi у

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • яростный

    ...натиск противника. Оказать я-ое сопротивление. 4) только полн. = ярый 4) Яростный охотник. Яростный противник абстракционизма. Я-ая коммунистка, демо

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • напеть

    ...св. см. тж. напевать, напеваться 1) чего Пропеть, спеть много (песен, арий и т.п.) Сколько колыбельных бабушка за свою жизнь напела! 2) что разг. Пер

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ARIYABAXAN

    пасечник

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARİYƏTƏN

    zərf [ər.] köhn. Müvəqqəti olaraq. Mövlana ərz eylədi ki: – Amma gərək xəlqdən bir kimsənə bu tədbiri bilməyə və zənn etməyə ki, qibleyi-aləm ariyətən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ARİYƏT

    is. [ər.] köhn. Burovuz şey, müvəqqəti olaraq alınmış şey

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ARIYEYƏN

    зоол. канюк (птица)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARIYEYƏN

    сущ. зоол. кашок, сарыч, осоед, пчелоед (хищная птица сем. ястребиных)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARIYABAXAN

    сущ. пасечник, пчеловод

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
OBASTAN VİKİ
Ariy Kamen
Ariy Kamen — Komandor adalarına daxil olan ada. İnzibati cəhətdən Kamçatka diyarı Aleut raroyu ərazisində yerləşir. Arxipelaqın dördüncü adasıdır. Berinq adasından 6,3 km qərbdə yerləşir. Ən hündür nöqtəsi 53 metrdir. Ada şirin sudan məhrumdur. Adadan cənubda hündürlüyü 2 m olan ensiz adacıq vardır. == Tarixi == Ada 1824 ildə О. Y. Kosebu tərəfindən Novıy adlandırılır. 3 ildən sonra adanı Litke ziyarət edir və onu Sivuçim adı verilir. 1848 ildə Ariy olaraq adlandırılır.
Arif
Arif (ərəb. عارف‎) — Azərbaycan kişi adı. Arif Axundov — Azərbaycanlı atlet. Arif Məmmədli — şair, jurnalist, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü. Arif Həsənov — Kimya elmləri doktoru, professor. Arif QasımovArif Qasımov (aktyor) — Azərbaycan aktyoru, rejissor. Arif Qasımov (icra başçısı) — Nizami Rayon İcra Hakimiyyətinin sabiq başçısı.Arif Qeybiyev — Kross qaçışı üzrə üçqat Azərbaycan Çempionu, 2-ci Qarabağ müharibəsinin şəhidi. Arif Mədətov (I) — Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü. Arif Mədətov — Azərbaycan aktyoru, televiziya rejissoru. Arif Təbrizi — Azərbaycan şairi.
Ariya
Ariya (it. aria – hava, təranə) — operanın və ya iri həcmli vokal-instrumental əsərin tərkibində vokalist tərəfindən orkestrın müşayiəti ilə ifa olunan, quruluşuna görə bitkin, geniş oxuma tərzli vokal əsər növü. Adətən ariyadan əvvəl orkestr girişi və reçitativ səslənir.
Arıs
Arıs — Qazaxıstanın Türkistan vilayətində şəhər (1956-cı ilə qədər - qəsəbə). Çimkent aqlomerasiyasının bir hissəsidir. == Tarixi == Arıs, 1900-cü ildə Orenburq-Daşkənd dəmir yolu xəttindəki bir stansiya olaraq quruldu. 1901-1904-cü illərdə inşa edilmiş dəmir yolu stansiyasının binasında İmperator II Nikolayın monoqramları hələ də qorunub saxlanılır. 2009-cu ilin mart ayında "Kazarsenal" QHT-də baş verən partlayış nəticəsində 3 nəfər öldü . 26 iyun 2014-cü ildə silah sursat məhv edildiyi yerdə barıt partladı və nəticədə 2 nəfər öldü . 2015-ci ilin noyabr ayında tullantıların məhv edilməsi zamanı zibilxanada partlayıcı işə düşdü. Nəticədə 1 nəfər (texnoloq) öldü. 24 iyun 2019-cu il tarixində hərbi hissənin ərazisində partlayış baş verdi , yaxınlıqdakı binalar şok dalğasından ziyan gördü. Şəhərin bütün əhalisi (40.000 nəfərdən çox) təxliyə edildi.
Ari
Arilər (hind ā́rya-, avest. airya-, fars. ariya-‎) — e.ə. 2000-ci ilə yaxın Mərkəzi Asiyadan Hindistana yerləşmiş Hind-İran köçəri tayfalarının özlərinə verdikləri ad. Hindisumda ariler tədricən yerli əhali ilə qarışaraq onlarla birlikdə hindxalqını təşkil etdilər. İran və Azərbaycan ərazilərində yerli əhali ilə qarışan arilərdən, o cümlədən Azərbaycan ərazisində bir çox irandilli tayfalar - parfiyalılar, farslar, midiyalılar, saqartilər, kadusilər, mardlar, kirtilər və b. meydana gəlmişdilər. Müasir İranın adı buradandır; qədim İran dilində aquapat – "arilər ölkəsi" və ya "padşahlığı" deməkdir. İrandilli tayfa və qəbilələr indiki İran ərazisinə b.e.ə. IX əsrdə (bəzilərinin fikrincə, e.ə.
Arı
Arılar — uçan həşaratlar ailəsinə aiddir. Dünyada 20 mindən artıq arı növü vardır. Antraktidadan başqa dünyanın istənilən yerində rast gəlinir. İşçi arının ömrü 50 gün olur. 17-18 günlükdə arılar artıq bala çıxarırlar. Qüvvəsi, yəni işçi arı sayı çox olan arı ailəsi ildə 35-40 kq təmiz bal verə bilir. Arı ailəsi 3 qrupa bölünür: Ana arı Erkək arı Dişi və ya işçi arıOnlar 15 km-ə qədər yol qət edə bilirlər. Arı 15 km məsafədə yaxşı şirə taparsa, qayıdıb o biri arılara qəribə hərəkətlərlə xəbər verirlər Arılar həm də yaxşı şirə olan yeri hiss edirlər, həm də onlara qulluq edən insanı tanıyırlar. == Arı ailəsi == Arı ailəsi – pətəkdə və ya təbii yuvalarda toplum halında yaşayan bir ana, on minlərlə işçi və minlərlə erkək arıdan (yaz-yay dövründə) ibarət bal arısı koloniyası. Bal arıları ailə halında yaşayan həşəratlar qrupuna daxildir.
Abıy ulusu
Abıy ulusu (saxa Абый улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Belaya Qora şəhər tipli qəsəbəsidir. == Coğrafiyası == Arktikada (coğrafi koordinatları: 146 ° 25 'şərq uzunluğu və 68 ° 32' şimal enliyi), Kolıma ovalığında yerləşir. Allayıaxa, Orta Kolıma, Yuxarı Kolıma, Muoma və Ust-Yana ulusları ilə həmsərhəddir. Ərazi — 69,4 min km²-dir. Rusiyadakı on birinci ən uzun çay olan İndigirka və Uyandı çayları rayon ərazisindən axır. Aşağıdakı yaşayış məntəqələri rayonda yerləşir: Suturuoxa, Kuberqan, Abu, Sıagqannah, Kenq-Kuel. Çoxlu sayda kiçik və böyük göllərə sahibdir (təxminən 12000), bunlardan ən böyüyü Ojoqino gölüdür. Landşaft əsasən meşə-tundra ilə təmsil olunur. Bitki örtüyündə Qmelin şamı üstünlük təşkil edir.
Aray Osui
Aray Osui (新井奥邃, 29 may 1846, Senday – 16 iyun 1922) – Yaponiyada xristian icmasının liderlərindən biri, Tomas Leyk Harrisin şagirdi. Boşin müharibəsidə şoqunluq üçün döyüşmüşdür. 1871-99-cu illərdə ABŞ-də yaşamış, daha sona Yaponiyaya qayıtmışdır. == Həyatı == === İlk illəri === 1846-cı ildə Senday hanında bir samuray ailəsində doğulmuş və yerli han məktəbində təhsil almışdır. 1866-cı ildə han hökuməti tərəfindən Tokuqava şoqunluğunun Edo şəhərində yerləşən konfutsiçilik akademiyası olan Şokeykoya təhsil almaq üçün göndərilsə də, buradakı kurikulumdan narazı qalmışdır. Bunun əvəzinə konfutsiçi alim Yasui Sokkendən dərslər almışdır.1868-ci ildə şoqun ordusunun Toba-Fuşimi döyüşündəki məğlubiyyətini eşidəndən sonra Sendaya qayıtmışdır. Keçmiş müəllimi Tamamuşi Sadayunun köməkliyi ilə şoqunluğa sadiq olan şimal-şərq hanlarının koalisiyasını təşkil etmişdir. Senday imperatorluq ordusuna təslim olduqdan sonra Enomoto Takeakinin başçılıq etdiyi şoqunluq donanmasına qatılmış və bir neçə ay Hakodatedə müqavimət göstərmişdir. Burada ikən Rus Pravoslav Kilsəsinin Hokkaydodakı təmsilçisi olan Nikolaydan xristianlığı öyrənmişdir.1871-ci ildə onun xristianlığa olan marağını eşidən Mori Arinori onu ABŞ-yə dəvət etmişdir. Mori Arayı unortodoks xristian utopiyaçı, Nyu-Yorkdakı Yeni Həyat Qardaşlığının lideri olan Tomas Leyk Harrisə əmanət etmişdir.
Aria (jurnal)
"Aria" (アリア) — Yaponiyanın Kodansha nəşriyyatı tərəfindən nəşr olunan keçmiş aylıq şoco və cosey manqası jurnalı. 2010-cu ilin aprelində Kodansha yeni jurnalın təsis edilməsində maraqlı olduğunu açıqlamışdır. Jurnalın ilk sayı 28 iyul 2010-cu ildə çapdan çıxmışdır. Jurnal B5 formatında nəşr olunur. "Aria" jurnalı əsasən 16-22 yaşlı qadınlar üçün nəzərdə tutulmuşdur. 2013-cü ildə Kodansha "Shingeki no Kyojin" manqa seriyasının spin-offu olan Attack on Titan: No Regrets manqasının proloq fəslinə olan təlabatı ödəmək üçün jurnalın tiraj sayını təxminən 500 % (80.000 nüsxə) artırmağa qərar vermişdir.Jurnal 28 aprel 2018-ci ildə fəaliyyətini dayandırmışdır. == Manqa seriyaları == Amatou Penguin - Kenci Sonishi Ani - Imo - Haruko Kurumatani Demon from a Foreign Land – Kaori Yuki GDGD-DOGS - Ema Toyama Haikyo Shojo - Nao Tsukici (başa çatıb) Hanirabi!
Aria alnifolia
Sorbus alnifolia (lat. Sorbus alnifolia) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin quşarmudu cinsinə aid bitki növü.
Aria nivea
Sorbus aria (lat. Sorbus aria) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin quşarmudu cinsinə aid bitki növü.
Arif Kəskin
Arif Kəskin - Azərbaycanlı sosioloq və Orta Şərq üzrə mütəxəsis. == Həyatı == Arif Kəskin Cənubi Azərbaycanın 1973-ci ildə Muğan bölgəsində anadan olmuşdur. == Təhsili == Orta məktəbi Muğanda tamamlamışdır. 1993-cü ildə Təbriz Universitetinin Sosial Elmlər fakültəsinin Sosiologiya ixtisasından məzun olmuşdur. 1999-cu ildə Ankara Universitetinin Siyasi Elmlər fakültəsində magistr təhsili almışdır. Magistr təhsilini bitirdikdən sonra Ankara Universitetində Siyasi Elmlər fakültəsində doktarantura təhsili almışdır. == Fəaliyyəti == Arif Kəskin 1999-cu ildən ASAM (Avrasiya Strateji Araşdırmalar Mərkəzi), TÜRKSAM, XXI Əsr Türkiyə İnistitutu və ORSAM kimi düşüncə qurumlarında orta şərq üzrə mütəxəsis olaraq çalışmışdır. 1999-cu ildən günümüzə qədər Türkiyə mətbuatında (Stratejik Analiz, Avrasiya Dosyesi, Radikal, Aktual, Vətən, 2003, Qlobal Strategiya və s.) 100-dən çox məqaləsi yayımlanmışdır. Yazıları Türkiyə xaricində Azərbaycan türkcəsinə, farscaya və ingiliscəyə tərcümə edilərək nəşr edilmişdir. Türkiyədə yazdığı məqalələri İranda tərcümə edilərək kitab halında nəşr edilmişdir.
Arif Mamedov
Arif Məhəmməd oğlu Məmmədov (25 fevral 1961, Qızılhacılı, Qasım İsmayılov rayonu) — AMEA-nın müxbir üzvü (2017). == Həyatı == 25 fevral 1961-ci ildə Goranboy rayonunun Qızılhacılı qəsəbəsində anadan olmuşdur. 1989–1994-cü illədə Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası; 1995–2004-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti; 2004–2014 Azərbaycan Müəllimlər İnstitutu Sumqayıt filial. AMEA Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanı; Ali Hərbi Dənizçilik Akademiyasının Fəxri fərmanı; Bərdə rayon İcra Hakimiyyətinin Fəxri fərmanı; Salyan rayon İcra Hakimiyyətinin Fəxri fərmanları ilə təltif olunmuşdur. Hazırda AMEA Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunda şöbə müdiri vəzifəsində çalışır. == Fəaliyyəti == Bərdədə aparılmış arxeoloji qazıntıların nəticələri orada 3000 illik şəhər mədəniyyətinin olduğunu sübuta yetirmişdir. Gəncədə aparılan arxeoloji qazıntılar nəticəsində Antik və İlk orta əsr şəhər yeri müəyyənləşdirilmişdir Salyanda aparılmış arxeoloji qazıntılar nəticəsində Muğan – Babazanlı abidəsinin 2800 illiyi müəyyənləşdirilmişdir Gəncəbasar IV–XIII əsrlərdə (tarixi-arxeoloji tədqiqat) namizədlik dissertasiyasının müdafiə etmişdir. Qoşqarçay və İncəçay hövzəsinin tarixi-arxeoloji tədqiqi (III – XVII əsrlər) doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir. 6 müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentinə sahibdir. İndiyədək 15-i xaricdə olmaqla, 115 əsəri çapdan çıxmışdır.
Arif Mansurov
Arif Ənvər oğlu Mansurov (1939, Bakı – 2002, Bakı) — Azərbaycan ictimai-siyasi xadimi, yazıçı, SSRİ Jurnalistlər İttifaqı və Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının üzvü, Beynəlxalq Ekologiya və Həyatın Mühafizəsi Elmləri Akademiyasının akademiki, Azərbaycan SSR tikinti materialları sənayesi naziri (1988–1990). == Həyatı == Arif Mansurov 1939-cu ildə Bakıda anadan olmuşdur. Arif Mansurov Mirzə Mansur Mansurovun nəvəsidir, tarzən Ənvər Mansurovun oğlu, aktyor Ənvər Mansurovun atasıdır. Arif Mansurov 2002-ci ildə qəfildən, 61 yaşında dünyasını dəyişib. == Siyasi-ictimai fəaliyyəti == Bakıda, Mərdəkan qəsəbəsində xeyriyyəçi Hacı Zeynalabdin Tağıyevə, Səbail rayonunda qəzəlxan Əliağa Vahidə qoyulan abidələr Arif Mənsurovun adı ilə bağlıdır.Moskvada çıxan "Nedelya" qəzetində vaxtaşırı ekoloji problemlərlə bağlı məqalələri, esseləri çap olunub.Arif Mansurov Azərbaycan Respublikasının Dövlət Ekologiya və Təbiətdən İstifadəyə Nəzarət Komitəsinin sədri olmuşdur. === Partiya fəaliyyəti === Arif Mansurov 1989-cu ildə Azərbaycanda Yaşıllar Hərəkatı kimi fəaliyyətə başlamış və 1993-cü ildə siyasi partiyaya çevrilmiş Yaşıllar Partiyasının sədri və qurucusu olmuşdur.O vəfat etdikdən sonra 2002-ci ildən həmin partiyaya Elmar Qafarov və həyat yoldaşı Cəmilə Mansurova rəhbərlik etmişdir. == Təltif və mükafatları == "Şərəf nişanı" ordeni "Əmək veteranı" medalı "Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə" yubiley medalı Yusif Məmmədəliyev adına mükafat Əliağa Vahid adına mükafat1995-ci ildə "Avr-Asiya" qəzetinin sorğusuna əsasən Azərbaycanda ilin adamı seçilib. == Əsərləri == 1990: Белые Пятна Истории и Перестройка (azərb. Tarixin ağ ləkələri və Yenidənqurma‎) 1994: Гены гиен (azərb. Goreşən xisləti‎) === Kitabları === Мансуров А. Белые пятна истории и перестройка.
Arif Mehdiyev
Arif Şəfaət oğlu Mehdiyev (19 dekabr 1934, Bakı – 19 dekabr 2016, Bakı) — əməkdar elm xadimi, Azərbaycan Respublikasının Dövlət mükafatı laureatı, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, 2002-2016-cı illərdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının sədri, fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor, akademik. O, 1992-ci ildən Beynəlxalq mühəndis akademiyasının həqiqi üzvü, 1996-cı ildən isə Amerika astronavtika və aeronavtika institutunun üzvü olmuşdur. == Həyatı və Elmi fəaliyyəti == Arif Mehdiyev 1934-cü il dekabr ayının 19-da Bakı şəhərində Azərbaycanın məşhur geoloqu, geologiya–minerologiya elmləri doktoru, əməkdar elm xadimi, Şəfaət Mehdiyevin ailəsində anadan olmuşdur. Orta məktəbi bitirdikdən sonra o, 1952–1957-ci illərdə Moskva Elektrotexniki Rabitə İnstitutunda radiorabitə mühəndisi ixtisası üzrə ali təhsil almışdır. Əmək fəaliyyətinə 1957-ci ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Fizika İnstitutunda başlayan Arif Mehdiyev 1961–1965-ci illərdə SSRİ Elektron Sənayesi Nazirliyinin tərkibindəki qapalı müəssisədə, 1965–1966-cı illərdə isə Azərbaycan Dövlət Plan Komitəsində böyük mühəndis, 1966-cı ildə yenidən Respublika Elmlər Akademiyasının Fizika İnstitutuna qayıdaraq 1974-cü ilədək burada böyük elmi işçi vəzifəsində çalışmışdır. Arif Mehdiyev 1973-cü ildən etibarən Azərbaycan Elmlər Akademiyasının sonralar Təbii Ehtiyatların Kosmik Tədqiqi İnstitutuna çevrilmiş "Xəzər" Elmi Mərkəzində elmi işlər üzrə direktor müavini vəzifəsində işləməyə başlamışdır. 1979-cu ildə o, həmin Mərkəzin əsasında yaradılmış Təbii Ehtiyatların Kosmik Tədqiqi İnstitutunda baş direktorun birinci müavini vəzifəsinə keçirilmişdir. Arif Mehdiyev Birliyin bazasında yaradılmış Azərbaycan Milli Aerokosmik Agentliyinin ilk baş direktoru olmuşdur. 2001-ci ildə Arif Mehdiyev Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti seçilərək 2007-ci ilədək bu vəzifəni icra etmişdir. 2002-ci ildən etibarən ömrünün sonunadək o, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının sədri vəzifəsində çalışmışdır.
Arif Mirzəquliyev
Arif Teyyub oğlu Mirzəquliyev — Ləzgi əsilli Azərbaycan aktyoru və həkimi. == Həyatı == Arif Teyyub oğlu Mirzəquliyev ixtisasca həkim olub.İlk əvvəl o,Moskva Ümumittifaq Dövlət Kinemotaqrafiya İnstitutunda təhsil almışdır.Amma ailəsində hamı həkim olduğundan və atasının xahişindən sonra Azərbaycan Dövlət Tibb İnstutuna daxil olur və nevropatoloq ixtisasına yiyələnir. Bir neçə kinoya çəkiləndən sonra sənətindən uzaqlaşır və ömrünün sonuna kimi həkim vəzifəsində çalışır.Buna baxmayaraq o,istedadlı aktyor kimi özünü sübut etməyi bacarır. Onun "Görüş" filmində yaratdığı Kamil və "O olmasın,bu olsun" filmində canlandırdığı Sərvər obrazı tamaşaçıların yaddaşına əbədi həkk olmuşdur. İki övladı olan Arif Mirzəquliyev 1990-cı ildə vəfat edib.
Arif Mirzəyev
Arif Abdulla oğlu Mirzəyev (10 aprel 1944, Bakı) — Azərbaycanlı bəstəkar, pianoçu, orqan ifaçısı, Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti (2011). Azərbaycanda dini və orqan musiqisinin əsasını qoymuşdur. == Həyatı == Arif Abdulla oğlu Mirzəyev 10 aprel 1944-cü ildə Bakıda anadan olmuşdur. Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında Qara Qarayevin sinfində təhsil almışdır. Hazırda Almaniyada yaşayır. "Dahi prezidentə xatirə duaları" əsəri ABŞ, Fransa və Almaniyada ifa olunmuşdur. Azərbaycanın və Rusiyanın görkəmli bəstəkarı və orqan ifaçısı "İohann Sebastyan Baxın varisləri" beynəlxalq medalına layiq görülmüşdür.
Arif Mustafayev
Arif Məhərrəm oğlu Mustafayev (1942 – 2005, Bakı) — tanınmış uşaq cərrahı, tibb elmləri doktoru, professor. == Həyatı == Arif Mustafayev 1942 ildə anadan olmuşdur. Arif Mustafayev 1965 ildə Azərbaycan Tibb İnstitutunun Müalicə-profilaktika fakültəsini bitirmişdir. Arif Mustafayev Azərbaycan Tibb İnstitutunun Pediatriya fakültəsinin dekanı (1986–1990), Bakı şəhərinin baş uşaq cərrahı (1984–1990) işləmişdir. O, 1986 ildən ömrünün sonuna kimi Azərbaycan Tibb Universitetinin Uşaq cərrahlığı kafedrasının professoru işləmişdir. Arif Mustafayevin anası Rəhilə xanım Mirzə Cavad bəy Qayıbovun nəvəsidir. Arif Mustafayev fizioloq alim, professor Məhərrəm Mustafayevin oğludur. Arif Mustafayev 2005 ildə Bakıda vəfat etmişdir. == Elmi fəaliyyəti == Arif Mustafayevin respublikamızda uşaq cərrahlığının tədqiqində və inkişafında xidmətləri vardır. O, 2 dərs vəsaitinin, 6 monoqrafiyanın, 10 metodik tövsiyənin, 120 çox elmi məqalənin müəllifi olmuşdur.
Arif Mədətov
Arif Mədətov (filoloq)
Arif Məhərrəmov
Arif Məhərrəmov (rəssam) — Azərbaycan rejissoru və rəssamı. Arif Məhərrəmov (hərbçi) — Hərbçi. Arif Məhərrəmov (fizik) — fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor.
Arif Məlikov
Arif Cahangir oğlu Məlikov (13 sentyabr 1933, Bakı – 9 may 2019[…], Bakı) — Azərbaycan bəstəkarı və rəssamı, SSRİ xalq artisti (1986), Azərbaycan SSR xalq artisti (1978), professor (1979), Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı (1986), Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü (2001), həqiqi üzvü (akademik) (2014). Avrasiya Akademiyasının qurucu üzvlərinin biri == Həyatı == Arif Cahangir oğlu Məlikov 13 sentyabr 1933-cü ildə Bakı şəhərində anadan olub. O, 1960-cı ildə Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasını Qara Qarayevin bəstəkarlıq sinfi üzrə bitirmişdir. Həmin ildən orada dərs deməyə başlamış, ömrünün sonuna kimi orada professor və bəstəkarlıq kafedrasının müdiri kimi çalışmışdır. Bəstəkar Arif Məlikovun yaradıcılığı parlaq istedad və özünəməxsuluq ilə səciyyələnir. O, öz əsərlərində milli musiqi ənənələrini XX əsr musiqisinin nailiyyətləri ilə birləşdirərək mütərəqqi təfəkkürə malik sənətkar kimi çıxış etmişdir. Onun yaradıcılığına yüksək ideya, dolğun məzmun, obrazların dərin emosional-psixoloji ifadəsi xasdır. Görkəmli türk şairi Nazim Hikmətin librettosu əsasında yazdığı ilk böyük əsəri — "Məhəbbət Əfsanəsi" baleti Arif Məlikova dünya şöhrəti qazandırdı. 1961-ci ildə S. M. Kirov adına məşhur Leninqrad akademik opera və balet teatrının səhnəsindəki ilk tamaşadan dərhal sonra D. Şostakoviç yazırdı: "Arif Məlikov istedadlı bəstəkardır, onun musiqisi əsl peşəkar musiqidir. Partituranın dərin musiqi dramaturgiyası, onun daxili inkşafı, qəhrəmanların musiqi səciyyələrinin dəqiqliyi və ifadəliyi, orkestrovkada nadir ustalıq, onun xüsusi rəngarəngliyi, çoxlu tapıntılar bu gözəl musiqi əsərini böyük maraqla dinləməyi məcbur edir.
Arif Məmmədli
Arif Məmmədli (tam adı:Arif Kamran oğlu Məmmədov; 1 iyul 1959, İmanlar, Laçın rayonu) — müəllim, şair, jurnalist, "Laçın yurdu" jurnalının təsisçisi və baş redaktoru, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin, Azad Müəllimlər Birliyinin (1993) üzvü. == Həyatı == Arif Məmmədov 1 iyul 1959-cu ildə Laçın rayonunun İmanlar kəndində anadan olub. İbtidai təhsilini doğma kəndində alıb. Sonra təhsilini qonşu kənddə davam etdirərək 1974-cü ildə Şəlvə kənd 8 illik məktəbini tərifnamə ilə bitirib. Elə həmin il Şuşa Pedaqoji Texnikumuna daxil olub və 1978-ci ildə təhsilini başa vuraraq təyinatla İmanlar kənd orta məktəbinə müəllim təyin edilib.1983-cü ildə keçmiş Sovet Ordusuna hərbi xidmətə çağrılıb. 1985-ci ildə ordudan tərxis olunaraq əvvəlki iş yerində yenidən müəllimlik fəaliyyətinə başlayıb. 1987-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinə qəbul olunub. 1991-ci ildə isə ali təhsilini tamamlayıb. 1992-ci ildə erməni qəsbkarlarının torpaqlarımızın bir hissəsini işğal etməsi nəticəsində qaçqın düşərək Bakı şəhərində müvəqqəti məskunlaşıb. 1993-cü ildən Azad Müəllimlər Birliyinin (AMB) üzvüdür.
Arif Məmmədov
Arif Məmmədov (nazir) — Azərbaycan SSR Ət-Süd Sənayesi naziri. Arif Məmmədov (diplomat) — Azərbaycan diplomatı, Fövqaladə və Səalhiyyətli Səfir. Arif Məmmədov (arxeoloq) — AMEA-nın müxbir üzvü, Arxeoloq.
Arif Məmmədzadə
Məmmədzadə Arif Mikayıl oğlu — texnika elmləri doktoru, professor. == Həyatı == Məmmədzadə Arif Mikayıl oğlu 1945-ci ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 1968-ci ildə "Neft istehsalının maşın və avadanlıqları" ixtisası üzrə AzNKİ-nun neft-mexanika fakültəsini bitirmişdir. 1970-1973-cü illərdə adı çəkilən institutun aspirantıdır. 1970-1990-cı illərdə "Nəzəri mexanika" kafedrasının dosenti olmaqla bərabər, həmçinin Tatneftin, Başneftin, ÜETNSİ-nun, Atom geofizikasının ÜETİ-nun və Qərbi Sibirin birgə elmi tədqiqat işlərində iştirak etmişdir. 1991-ci ildən bu günə qədər ADNA-nın "Neft yataqlarının işlənilməsi və istismarı" kafedrasının professorudur. 1973-cü ildə "Gilin qazmeye sisteminin doyma təzyiqinə təsiri" mövzusunda namizədlik, 1989-cu ildə isə, "Doyma təzyiqindən aşağı təzyiqlərdə neft yataqlarının işlənilməsi prosesinin intensivləşdirilməsinin nəzəri və təcrübi əsasları" mövzusunda doktorluq dissertasiyaları müdafiə etmişdir. 1994-cü ildə "Unocal", 1998-ci ildə isə "Sovviet Petro" xarici şirkətlərində işləmişdir. == Elmi fəaliyyəti == Məmmədzadə A.M. neft və qaz yataqlarının işlənilməsi sahəsində tanınmış alimdir. Elmi tədqiqatların sahəsi: neft və qaz mayelərində faza keçidləri; neft hasilatının fiziki (maqnit) sahələrinin tətbiqi; layların neftveriminin artırılması.
Arif Niftullayev
Arif Sabir oğlu Niftullayev (5 mart 1953 — 2000) — Sovet İttifaqını təmsil edən yunan-roma güləşçisi, 1978-ci il Dünya Çempionatının qalibi. == Həyatı == Arif Niftullayev 1953-cü il martın 5-də anadan olub. Arif Niftullayev 1967-ildən güləşlə məşğul olurdu. 1971-ci ildə SSRİ idman ustası normativini yerinə yetirdi. Dəfələrlə SSRİ Çempionatlarında və beynəlxalq turnirlərdə mübarizə aparan Arif Niftullayev, 1978-ci ildə baş tutan Dünya Çempionatının qalibi oldu.Arif Niftullayev Dünya çempionu olmaqla adını güləş tariximizə qızıl hərflərlə yazdı.Qazandıqı uğurla ilk dünya çempionu kimi Azərbaycan Güləş tarixində silinməz iz buraxdı. Karyerasını başa vurandan sonra bizneslə məğlub olan Arif Niftullayev, 2000-ci ildə Rusiyada öz villasında xüsusi amansızlıqla öldürüldü.Arif Niftullayev ailəli idi. Oğlu Arif də güləşçidir və o ilk dəfə iştirak etdiyi böyüklər arasında dünya çempionatında bürünc medal qazanmaqla 97kq çəki dərəcəsində bir ilkə imza ataraq atası kimi tarixə düşdü. Ən maraqlısıda odur ki, ata Arif Niftullayev tarix yazarkən 25 yaşıda idi və oğlu Arif Niftullayev də 25 yaşında tarix yazdı...