Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ammonit

    ammonit

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • AMMONİT

    сущ. аммонит (взрывчатое вещество)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • АММОНИТ

    м kim. ammonit (partlayıcı maddə).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • NAŞATIR

    I. i. kim. sal-ammoniac, ammonium chloride II. s. kim.: ~ spirti liquid ammonia

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • SIXLAŞDIRILMIŞ

    ...цепь 2. прессованный. геол. Sıxlaşdırılmış ammonit прессованный аммонит; лес. sıxlaşdırılmış oduncaq прессованная древесина

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • АММОНИЕВЫЙ

    АММОНИЕВЫЙ, АММОНИЙНЫЙ аммоний söz. sif.; аммониевые соединения ammonium birləşmələri, аммонийная селитра ammonium şorası.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • АММОНИЙНЫЙ

    АММОНИЕВЫЙ, АММОНИЙНЫЙ аммоний söz. sif.; аммониевые соединения ammonium birləşmələri, аммонийная селитра ammonium şorası.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НАШАТИР

    n. sal ammoniac, ammonium chloride (Archaic).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • АММОНИЙ

    м мн. нет kim. ammonium (bir çox duzların tərkibində olan və sərbəst halda tapılmayan kimyəvi maddə).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • аммоний

    -я; м. (от англ. ammonium; см. аммиак) см. тж. аммониевый 1) хим. Группа атомов, состоящая из азота и водорода (входит в состав многих солей, имеющих

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ammonium

    is. kim. ammonium m ; ~ xlorid sel m d’ammoniac

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • аммонал

    -а; м. Аммиачно-селитренная взрывчатая смесь (употребляется при взрывных работах в горном и военном деле)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • anionit 2021

    anionit

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ammonium

    ammonium

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ammonal

    ammonal

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • АММОНАЛ

    хим. аммонал (чархар, рагар кукIварунин ва дяведин крара ишлемишдай хъиткьиндай шей).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • AMMONIAC

    adj kim. ammonyaklı, ammonyak

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • АММОНАЛ

    м xüs. ammonal (partlayıcı maddə).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • AMMONİUM

    I сущ. хим. аммоний (соединение азота и водорода, не встречающееся в свободном состоянии) II прил. аммониевый, аммонийный. Ammonium birləşmələri аммон

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AMMONAL

    сущ. хим. аммонал (взрывчатая смесь)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AMMÓNİUM

    ...olan atomlar qrupu (texnika və kənd təsərrüfatında işlədilir). Ammonium duzları.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • AMMONİUM

    хим. аммоний

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • аконит

    -а; м. (греч. akoniton) см. тж. аконитовый Травянистое растение сем. лютиковых, с жёлтыми, синими, фиолетовыми цветками (произрастает в северном полушарии; клубни некоторых видов используются в медици

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • akonit 2021

    akonit

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • AKONİT

    сущ. бот. аконит (травянистое растение сем. лютиковых)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • АКОНИТ

    м bot. akonit (1. zəhərli dərman bitkisi; 2. tib. revmatizm, nevralgiya dərmanı).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • аммониевый

    см. аммоний; -ая, -ое.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • аконитовый

    см. аконит; -ая, -ое.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • AMONYAK

    сущ. хим. аммониак (аммиачная камедистая смола)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QONİATİTLƏR

    сущ. зоол. гониатиты (отряд вымерших беспозвоночных надотряда аммонитов)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SPİRT

    ...ağac ~i wood alcohol, methyl(ic) alcohol; naşatır ~i liquid ammonia

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • гомонить

    -нят; нсв.; разг. а) Громко разговаривать; шуметь (о многих) Толпа глухо гомонила. Дети громко гомонят, смеются. б) расш. О птицах, насекомых, животных. Гомонят галки перед дождём. Громко гомонят шмел

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • LİMONİT

    yun. leimon – çəmən, nəm yer

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • ГОМОНИТЬ

    несов. dan. səs-küy salmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • LİMONİT

    сущ. геол., хим., лимонит (бурый железняк)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • limonit

    limonit

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • mamont

    mamont

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • МАМОНТ

    mamont; мамонтдин mamont -i [-ı].

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • МАМОНТ

    урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра элкъвей кӀирер квай, яргъи чӀар алай дегь заманайра пуч. хьанвай филдин жинсерикай тир гьайван

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • mamont

    is. mammouth m

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • МАМОНТ

    м paleon. mamont (qazıntı halında tapılan fil cinsli heyvan).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • MAMONT

    i. mammoth

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • MAMONT

    I сущ. мамонт (животное с длинной шерстью и закруглёнными бивнями, жившее в ледниковый период) II прил. мамонтовый. Mamont sümüyü мамонтовая кость

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • МАМОНТ

    мамонт (филдин жинсиникай, муркIарин девирда хьайи, гила анжах ччиликай кIарабар жигъидай зурба са гьайван).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • MÁMONT

    [rus.] Xarici görünüşcə fili xatırladan, buzlaşma dövründə yaşamış, uzuntüklü, yuxarı əyilmiş dişləri olan çox iri heyvan

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • мамонт

    -а; м. см. тж. мамонтовый Вымершее животное сем. слонов с длинной шерстью и закруглёнными бивнями.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • MAMONT

    [rus.] мамонт; // мамонтдин.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • МАМОНТОВЫЙ

    м paleon. мамонт söz. sif.; мамонтовая кость mamont sümüyü.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • MARONİTLƏR

    ər. – maronit kilsəsinin yaradıcısı Maar Maronun adından

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • мамонтовый

    см. мамонт; -ая, -ое. М-ая кость.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • НАШАТЫРНЫЙ

    нашатырь söz. sif.; ◊ нашатырный спирт kim. naşatır spirti, ammonium-hidroksid.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • QURDKÖKÜ

    бот. аконит (лекарственное растение от ревматизма и невралгии)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QURDKOLU

    сущ. бот. аконит, борец (род многолетних травянистых растений сем. лютиковых)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • нашатырь

    -я; м. (араб. nušādir) 1) Хлористый аммоний; белое кристаллическое вещество (используется в технике и медицине) 2) разг. = нашатырный спирт. Понюхать

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • KƏPƏNƏKÇİÇƏK

    сущ. бот. аконит (травянистое растение сем. лютиковых, с желтыми, синими, фиолетовыми цветками), борец

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • БОРЕЦ

    ...борцы) 1. mübariz; 2. güləşçi, pəhləvan. БОРЕЦ II м bot. bax аконит.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • naşatır

    is. kim. chlorure f d’ammonium, chlorhydrate m d’ammoniaque, sel m ammoniac ; ~ spirti ammoniaque f (diluée) ; alcali m volatil

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • хлористый

    ...кальций. Хлористый водород. Хлористый барий. Хлористый марганец. Хлористый аммоний. Х-ое железо.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • NAŞATIR

    is. [ər.] Ağ kristallik maddə, ammonium-xlorid (texnikada və təbabətdə işlədilir). □ Naşatır spirti – kəskin iyli, şəffaf, rəngsiz sulu ammiak məhlulu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • селитра

    ...сода) см. тж. селитровый, селитряный Общее название нитратов (аммония, калия, кальция, натрия и др.), используемых для производства минеральных удобр

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • NAŞATIR

    I сущ. нашатырь: 1. хлористый аммоний, белое кристаллическое вещество, используемое в технике и медицине 2. разг. то же, что нашатырный спирт. Naşatır

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • нитраты

    ...кислоты (применяются в технике, в медицине) б) отт. Азотнокислые соли аммония и некоторых металлов; селитры (широко применяются в качестве минеральны

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • аммиак

    ...названия нашатыря (hals ammōniakos), который получали в оазисе Аммониум в Ливийской пустыне.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • борец

    ...растение сем. лютиковых, с жёлтыми, синими и фиолетовыми цветками; аконит.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Amazonit
Amazonit — mineral == Haqqında == Amazonit yaşıl mikroklin. Fe, Pb, Rb və başqa qatışıqları olan maksimal mikroklinin idioxromatik rəngi nəticəsində amazonit yaşıl rəngə boyanmışdır. Qranit və qranit peqmatitlərdə rast gəlir. Bəzək daşı. Sr üsulu ilə izotop yaş təyinində istifadə edilir. == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006, 679 səh.
Limonit
Limonit — mineral, HFeO2×nH2O (n-4-dək). == Haqqında == Limonite - aqreqatı: stalaktitlər, salxımabənzər, qatranabənzər, torpaqvari, tozvari, oxrayabənzər, pizolitlər, oolitlər və b. Rəngi qonur, müxtəlif çalarlı, tünd-qonur, qara, sarı. Sıx sızma növünün sərtliyi 4-5,5. Xüsusi çəkisi 2,7-4,3. Səthdə və səthəyaxın şəraitdə əmələ gəlir. Sulfid yataqlarının oksidləşmə zonasında sulfidlər üzrə psevdomorfozlar əmələ gətirir. Aşınma qabığında Fe-lu süxurəmələgətirən minerallar üzrə psevdomorfozlar. Göl-bataqlıq filizləri limonitdən təşkil olunmuşdur. == İstinadlar == == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti.
Ammonium
Ammonium karbonat
Akonit
Kəpənəkçiçək (lat. Aconitum) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Yunan mifologiyasına görə bu bitki, Heraklın aldadıb axirətdən gün işığına çıxartmış olduğu üçbaşlı köpək Kerber gün şüalarına tab gətirməyib quduzluqla qusaraq ifraz etdiyi seliyin torpağa düşməsindən göyərmişdir. Bu hadisə Akoni (yun. Aconae - ox, oxlu) şəhəri yaxınlığında baş verdiyindən bitki də belə adlandırılmışdır. == Təbii yayılması == == Botaniki təsviri == Akonit 50-199 sm hündürlükdə, çoxillik bitkidir. Çiçəkləri sarı, moruğu, ya da tünd mavi rəngdə olur. Ehtiva etdiyi alkoloidlər səbəbi ilə zəhərlidir.
Mamont
Mamont (lat. Mammuthus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin xortumlular dəstəsinin fillər fəsiləsinə aid heyvan cinsi. == Mamontları yenidən həyata qaytarmaq cəhdləri == Mamontları yenidən həyata qaytarmaq cəhdləri 1990-cı illərdən başlayıb. Ancaq min illər əvvəl donmuş hüceyrələr üzərində aparılan təcrübə nəticə verməyib, lakin 2008-ci ildə yapon alimlər 16 il əvvəl dondurulmuş siçanın hüceyrəsindən istifadə edərək başqa bir siçanı klonlaşdıra biliblər. Bu uğura Riken Bioloji İnkişaf Mərkəzinin professoru Teruxiko Vakayama imza atıb. Onun işini hazırda Kioto Universitetinin professoru Akira İritani davam etdirir. O, 5 min il əvvəl donmuş vəziyyətdə olan orqanizmləri araşdırır. O bildirib ki, indi texniki çətinliklər aşılıb: "Bizə lazım olan yaxşı vəziyyətdə dondurulmuş mamontun ət parçasını əldə etmişik. Biz onların arasından daha sağlam mamont hüceyrələrini seçəcəyik. Daha sonra bu, Afrika fili ilə cütləşdiriləcək və fil mamont üçün surroqat ana rolu oynayacaq".
Ammit
Ammit (q.misir ꜥm-mwt , "ölüləri yeyən"; həm də Ammut və ya Ahemait olaraq tərcümə olunur) — qədim Misir mifologiyasında şirin ön hissəsi, begemotun arxa hissəsi və timsahın başı olan ilahə. Qədim misirlilərə məlum olan üç ən böyük "insan yeyən" heyvan. Cənazə tanrısı, onu "Ölüləri yeyən", " Ürək yeyən" və "Böyük ölum"də adlandırırdılar. == Təsviri == Ammit adətən timsahın başı, aslanın ön ayaqları və yuxarı bədəni (bəzən bəbir və ya pələngin yuxarı bədəni kimi də təsvir olunur) və begemotun arxa ayaqları və aşağı bədəni ilə təsvir olunur. Bu üç ölümcül yırtıcı birləşməsi onu göstərir ki, heç bir pis ruh Ammitin məhvindən xilas ola bilməz. Ammit də digər Misir tanrıları ilə birlikdə, insan öldükdən sonra onun ürəyini çəkərək təsvir edilmişdir və insanın taleyi burada həll olunur. Əgər bir insan pis hesab edilərsə, Ammit qəlbi məhv edər və insan məhv olar. Ammit Misirin yeraltı dünyası olan Duatda "ədalət tərəzisinin" yanında yaşayırdı. "İki Həqiqət Salonu"nda Anubis insanın ürəyini dəvəquşu lələyi kimi təsvir edilən, həqiqət ilahəsi Maatın tükü ilə ölşərdi (lələk tez-tez Maatın baş geyimində təsvir olunurdu). Ürəyin murdar olduğu mühakimə edilsəydi, Ammit onu yeyərdi və mühakimə olunan şəxsin Osiris və ölümsüzlüyə doğru səyahətini davam etdirməsinə icazə verilməzdi.
Ammon
Amon və yaxud Ammon, Amoun, Amun, Amen — qədim Misir dini-əfsanəsinə görə külək və bərəkət (məhsuldarlıq) tanrısı (ilahisi). Bu tanrı (allah) (ilahi) Ra — nın əlavə adı Ameni ilə səhv salınmamalıdır. == Mənşəyi == İlk olaraq Misirin mərkəzi əyalətində Amon tanrı kimi qəbul edilmişdir. XI sülalə dövründə Teben şəhərində əyalət tanrısı qəbul olunurdu. Hermontis ailəsi ölkə daxili çəkişməni öz xeyrinə həll etdikdən sonra Tebeni legitimləşdirir. XII sülalə düvründə yeni paytaxt Teben şimala köçürülür. Bundan sonra firon I Senusert Amon məbədi tikdirir. == Təsviri == Amon Amarna dövründən qabaq taclı və əsalı insan obrazında təsvir olunmuşdur. Ammarnadan sonrakı dövrdə isə mavi rəngdə olan tovuz quşu lələyindən ibarət olan qoşa tacla təsvir edilmişdir. Mavi dəri küləyi və yaranışı, lap qədim xalq inacına görə qoçu tərənnüm edirdi.
Ammonium Tiosulfat
Ammonium tiosulfat — (ammonium hiposülfit, ammonium turşusu) qeyri-üzvi birləşmə, (NH4)2SO3S düsturlu ammonium və tiosulfurik turşu duzudur, rəngsiz kristallardır, suda həll olunur. Fotoqrafiyada sürətli fiksatorların əsas komponenti kimi istifadə olunur. == Alınması == Kükürd suspensiyasının ammonium hidrat məhlulu ilə yavaş reaksiyası: 4 ( N H 3 ⋅ H 2 O ) + 4 S → ( N H 4 ) 2 S O 3 S + 2 N H 4 H S + H 2 O {\displaystyle {\mathsf {4(NH_{3}\cdot H_{2}O)+4S\ {\xrightarrow {}}\ (NH_{4})_{2}SO_{3}S+2NH_{4}HS+H_{2}O}}} Havada ammonium hidrosulfidin yavaş oksidləşməsi: N H 4 H S → − N H 3 O 2 S , ( N H 4 ) 2 S n , ( N H 4 ) 2 S O 3 S {\displaystyle {\mathsf {NH_{4}HS\ {\xrightarrow[{-NH_{3}}]{O_{2}}}\ S,(NH_{4})_{2}S_{n},(NH_{4})_{2}SO_{3}S}}} Ammonium hidrosulfid və ammonium hidrosulfitin isti məhlullarının birləşdirilməsi: 2 N H 4 H S + 4 N H 4 H S O 3 → 80 o C 3 ( N H 4 ) 2 S O 3 S + 3 H 2 O {\displaystyle {\mathsf {2NH_{4}HS+4NH_{4}HSO_{3}\ {\xrightarrow {80^{o}C}}\ 3(NH_{4})_{2}SO_{3}S+3H_{2}O}}} == Fiziki xüsusiyyətləri == Ammonium tiosulfat, ammonyak qoxusu olan, suda asanlıqla həll olunan, asetonda yüngül və etanolda həll olunmayan rəngsiz kristallar əmələ gətirir. == Kimyəvi xüsusiyyətləri == Məhsul qarışığı meydana gətirmək üçün istilikdə parçalanır:: ( N H 4 ) 2 S O 3 S → 150 o C ( N H 4 ) 2 S O 4 , N H 3 , H 2 S {\displaystyle {\mathsf {(NH_{4})_{2}SO_{3}S\ {\xrightarrow {150^{o}C}}\ (NH_{4})_{2}SO_{4},NH_{3},H_{2}S}}} Seyreltilmiş məhlullarda yavaşca parçalanır:: ( N H 4 ) 2 S O 3 S → τ ( N H 4 ) 2 S O 3 + S ↓ {\displaystyle {\mathsf {(NH_{4})_{2}SO_{3}S\ {\xrightarrow {\tau }}\ (NH_{4})_{2}SO_{3}+S\downarrow }}} Konsentrat turşuları ilə parçalanır: ( N H 4 ) 2 S O 3 S + 2 H C l → 2 N H 4 C l + S O 2 ↑ + S ↓ + H 2 O {\displaystyle {\mathsf {(NH_{4})_{2}SO_{3}S+2HCl\ {\xrightarrow {}}\ 2NH_{4}Cl+SO_{2}\uparrow +S\downarrow +H_{2}O}}} və isti seyreltilmiş turşular ilə: ( N H 4 ) 2 S O 3 S + 2 H C l + H 2 O → 100 o C 2 N H 4 C l + H 2 S O 4 + H 2 S ↑ {\displaystyle {\mathsf {(NH_{4})_{2}SO_{3}S+2HCl+H_{2}O\ {\xrightarrow {100^{o}C}}\ 2NH_{4}Cl+H_{2}SO_{4}+H_{2}S\uparrow }}} Halogenlərlə reaksiyaya girir:: ( N H 4 ) 2 S O 3 S + 4 C l 2 + 5 H 2 O → 2 N H 4 C l + 2 H 2 S O 4 + 8 H C l {\displaystyle {\mathsf {(NH_{4})_{2}SO_{3}S+4Cl_{2}+5H_{2}O\ {\xrightarrow {}}\ 2NH_{4}Cl+2H_{2}SO_{4}+8HCl}}} Natrium tiosulfat kimi, fotoşəkil materiallarını işləyərkən fiksasiya prosesinə imkan verən həll olunan komplekslər meydana gətirən gümüş halidləri ilə reaksiya verir. Natrium tiosulfatdan fərqli olaraq, bir litr məhlula 6 q gümüş konsentrasiyasına çatmağa imkan verən ammonium tiosulfat bu miqdarın demək olar ki, ikiqat artırılmasına imkan yaradır və bununla da reaktivlərin istehlakını azaldır. Fiksasiya prosesi natrium tiosulfatlı fiksatorlara nisbətən xeyli sürətlidir (bəzi emulsiyalar üçün% 50). Bununla yanaşı, fiksatorlarda çox uzun müddət işləmək, aşağı gərginlikli yerlərdə metal gümüşün həll olunmasına,görüntü detalının itməsinə səbəb olur. Təsir xüsusilə incə dənəli emulsiyalarda və ammonium tiosulfatdakı sürətli fiksatorlarda (daha çox aktivliyi sayəsində) nəzərə çarpır ki, bu da işləmə prosesinin istilik və vaxt qaydalarına dəqiq əməl edilməsini tələb edir. Ayrıca, bu təsiri azaltmaq üçün filmlər və fotoqrafiya sənədləri üçün müxtəlif dərəcədə seyreltmədə sürətli fiksatorlar istifadə olunur; bu vəziyyətdə daha incə dənəli emulsiyaya sahib fotoqrafiya sənədləri üçün təxminən iki qat güclü seyreltmə tətbiq etmək lazımdır. == Tətbiqi == Fiksasiya prosesini sürətləndirmək üçün sodium tiosulfat əvəzinə fotoqrafiyada fiksasiya həllərinin tərkib hissəsi kimi istifadə olunur.
Ammonium duzları
Ammonium duzları - bərk, əsasən ağ rəngli, suda yaxşı həll olan kristal maddələrdir. == Alınması == Ammonium duzları ammonyakın və ya ammonium hidroksidin turşularla qarşılıqlı təsirindən alınır: NH3 + HCl → NH4Cl H2SO4 + 2(NH3*H2O) → (NH4)2SO4 + 2H2O 2. Ammonyakın xlorla qarşılıqlı təsirindən alınır: 8NH3 + 3Cl2 → N2↑ + 6NH4Cl == Fiziki xassələri == Tərkibində -NH4+ olan ammonium duzları rənginə və bəzi digər xassələrinə gorə natrium duzlarına oxşayır. Ammonium duzları suda yaxşı həll olur . Su məhlulunda tamamilə dissosiasiya edir. İylidir. NH3 +H2O ↔ NH3H2O ↔ NH4+ OH- Bu reaksiya dönəndir, ona görə də sulu məhlulda ammonium hidroksid ammonyakla eyni tarazlıqdadır. Ammonium duzları duzlara məxsus xassələri özündə əks etdirir. Qələvi ilə təsir etdikdə qaz şəklində ammonyak ayrılır. Qızdırıldıqda bütün ammonium duzları parçalanır.
Ammonium karbonat
Ammonium karbonat (NH4)2CO3 — karbonat turşusunun ammonium duzudur. == Fiziki xassələri == Ammonium karbonat-ağ kristalik maddədir. Rəngsiz kristalları suda asanlıqla həll olunur. Ammonium karbonat həm havada, həm də məhlulda qeyri-sabitdir, çünki artıq otaq temperaturunda ammonium hidrokarbonata çevrilərək ammonyak buraxır. == Alınması == Müasir sintez, prosesin sadəliyini və aşağı qiymətini nəzərdə tutur. Bunu etmək üçün, NH3 qazını, CO2 qazını və su buxarını qarışdıraraq alırıq. Sürətli soyutma bu üsul üçün ilkin şərtdir. == Kimyəvi xassələr == Zəif əsas və zəif turşudan əmələ gələn duz kimi kation və anionda hidrolizə məruz qalır: ( N H 4 ) 2 C O 3 + H 2 O ⇄ N H 4 H C O 3 + N H 3 ⋅ H 2 O {\displaystyle {\mathsf {(NH_{4})_{2}CO_{3}+H_{2}O\rightleftarrows NH_{4}HCO_{3}+NH_{3}\cdot H_{2}O}}} Əsaslarla və duzlarla reaksiyaya daxil olur: ( N H 4 ) 2 C O 3 + C a S O 4 → ( N H 4 ) 2 S O 4 + C a C O 3 ↓ {\displaystyle {\mathsf {(NH_{4})_{2}CO_{3}+CaSO_{4}\rightarrow (NH_{4})_{2}SO_{4}+CaCO_{3}\!\downarrow }}} == Tətbiqi == Ammonium karbonat müxtəlif sahələrdə istifadə olunur: qida sənayesində maya əvəzedicisi kimi; ammonium sulfatın istehsalı üçün xammal kimi; dəniz suyundan kalium çıxararkən maqnezium duzlarının çökməsi üçün; boyaların tərkibində kosmetika istehsalında; əczaçılıq sənayesində öskürək və ammonyak dərmanlarının istehsalında; şərab istehsalında fermentasiya prosesini sürətləndirmək üçün; yanğınsöndürmə üçün istifadə olunan maddələrin tərkib hissələrindən biri kimi tətbiq olunur. == İstinadlar == Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др. - 3-е изд., Л.: Химия, 1971.
Ammonium nitrat
Ammonium nitrat – NH4NO3 kimyəvi birləşmədir, nitrat turşusunun duzudur. == Tarixi == İlk dəfə 1659-cu ildə İohan Qlauber tərəfindən kəşv edilmişdir. == Fiziki xassələri == Ammonium nitrat ağ kristal maddədir. Suda çoxyaxşı həll olur: 100 q buzlu (oC) suda 118,3 qram, 20oC-də 192 qram, 30oC-də 241,8 qram, 50oC-də 384 qram, 80oC-də 580 qram, 100oC-də 871 qram. Həmçinin, ammonium nitrat ammonyak, piridin, metanol, etanolda həll olunur. Detonasiyanın sürəti 2570 m/s. Normal atmosfer təzyiqində NH4NO3 kristalları üçün bir neçə modifikasiya mövcuddur. Adi şəraitlərdə rombik kristallik qəfəs stabildir. O, 32,2oC-dən yuxarı temperaturda digər rombik, parametrləri kəskin dəyişmiş formaya keçir. 82,2oC-dən yuxarı temperaturda tetraqonal, 125,8oC-dən yuxarı temperaturda kubik forma stabildir.
Ammonium salisilat
Ammonium salisilat – üzvi birləşmədir, rəngsiz kristal, suda həll olan, rasional formulu NH4C6H4(OH)COO olan ammonium və salisil turşusunun duzudur. == Alınması == Ammonyak məhlulunun salisil turşusuna inert atmosfer mühitində təsiri ilə. N H 3 + C 6 H 4 ( O H ) C O O H → N H 4 C 6 H 4 ( O H ) C O O {\displaystyle {\mathsf {NH_{3}+C_{6}H_{4}(OH)COOH\ {\xrightarrow {}}\ NH_{4}C_{6}H_{4}(OH)COO}}} == Fiziki xassələri == Ammonium salisilat suda və etanolda həll olan rəngsiz kristallar əmələ gətirir. == Mənbə == Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 3-е изд., испр. — Л.: Химия, 1971. — Т. 2.
Ammonium sulfat
Ammonium sulfat — (ammonium sulfat, lat. ammonium sulphate), (NH4)2SO4 qeyri-üzvi ikili birləşmə, kükürd turşusunun ammonium duzudur. Rəngsiz şəffaf kristallardır (və ya ağ tozdur), qoxusuzdur. Ammonium sulfat, sulfat turşusunun ammonyak məhluluna təsiri və digər duzlarla mübadilə reaksiyaları ilə əldə edilir. Gübrə kimi, sulfat turşusu istehsalında, qida sənayesində, biyokimyada zülalların təmizlənməsində, suyun xlorlanmasında qatqı olaraq istifadə olunur. Ammonium sulfatın toksikliyi çox azdır. == Fiziki xüsusiyyətləri == Saf ammonium sulfat - rəngsiz şəffaf kristallardır, əzilmiş formada - ağ tozdur. Hiqroskopliyi azdır. Rombi sistem, kosmik qrup Pnma, hüceyrə parametrləri a = 0.7782 nm, b = 0.5993 nm, c = 1.0636 nm, Z = 4 kristallarını əmələ gətirir. Sıxlığı (20 °C-də) - 1.766 q / sm3-dir.
Ammonius Sakkas
Ammónius Sákkas (yunanca Ἀμμώνιος Σακκᾶς, latınca Ammonius Saccas; 175—242, İsgəndəriyyə) — yunan filosofu, Plotinin və Origenin müəllimi. Neoplatonizmin yaradıcısı sayılır. == Həyatı və fəlsəfəsi == O, xristian ailəsində tərbiyə almışdır. Sonra isə Xristianlıqdan imtina etmiş, antik fəlsəfi irsi əsasında öz fəlsəfəsini irəli sürmüşdür. Ancaq, Ammoniusdan heç bir yazılı ədəbiyyatın qalmadığına görə onun fəlsəfi fikirlərini bərpa etmək çox çətin olmuşdur. Ammoniusun bir sıra tanınmış öyrənciləri olmuşdur. Onların arasında Plotin və tanınmış xristian ilahiyyatçısı Origen də olmuşdurlar. Məlumdur ki, Ammonius bədən və ruh haqqında dualist fikirləri irəli sürmüşdür. Onun fikrincə bədəndə cisimsiz ruh vardır, o bədənin təbiətindən fərqlidir və maddə deyildir. Ruh yuxuda ya da insanın dərin düşüncələrə qapandığı zaman bədəndən müvəqqəti ayrıla bilər.
Convolvulus ammanii
Amman sarmaşığı (lat. Convolvulus ammanii) - sarmaşıq cinsinə aid bitki növü.
Mamont yarımadası
Mamont yarımadası — Qərbi Sibirin şimalında yerləşən iri yarımadalardan biri. Qdansk yarımadasının mərkəzi-şimal hissəsində yerləşir. Qdansk estuarisi ilə Yuraskaya körfəzi arasında yerləşir. 1922-ci ildə «Aqnessa» şxunu ilə edilən ekspedisiya zamanı 1866-cı ildə tapılan Mamont sümüyü ilə əlaqədar verilmişdir. Şimal-qərbdən cənub-şərqə 120 km məsafədə uzanır. Orta eni 50 km-dir. Maksimal hündürlük 59 metr idi. Bitki örtüyü tundra bitkiləridir. Ərazisinin böyük hissəsi bataqlaşmışdır. Sahil xətti düzəndir.
Tüklü mamont
Tüklü mamont (lat. Mammuthus primigenius) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin xortumlular dəstəsinin fillər fəsiləsinin mamont cinsinə aid heyvan növü. Tüklü mamont Pliosen dövründə Mammuthus subplanifrons ilə başlayan mamont növləri sıralamasının axırıncı nümayəndələrindən biridir. M. primigenius Şərqi Asiyada 200 min il bundan əvvəl çöl mamontundan (M. trogontherii) törəyib. Onun yaxın qohumu Asiya filidir. Bu canlının görünüşü və davranışı kəşf edilmiş skelet, dişlər, mədə hissələri, peyin və ibtidai icma quruluşuna aid mağara rəsmlərindəki həyat təsvirləri ilə bərabər Sibir və Alyaskadakı donmuş cəmdəklərin kəşfinə görə də ibtidai icma quruluşunda yaşamış heyvanlar arasında ən yaxşı öyrənilmişidir. Avropalılar XVII əsrdə mamont haqqında öyrənməzdən əvvəl Asiyada mamont qalıqları tanınırdı. Bu qalıqların mənbəyi müzakirə mövzusu olub və əsasən əfsanəvi məxluqun qalıqları olaraq izah edilib. Mamont 1796-cı ildə Corc Kuvier tərəfindən filin nəsli kəsilmiş növü hesab edilib. Tüklü mamont təqribi olaraq müasir Afrika filləri ilə eyni ölçüdədir.
Vladimir Admoni
Vladimir Qriqoryeviç Admoni (rus. Влади́мир Григо́рьевич Адмо́ни; həmçinin Voldemar Volf Qoyvişeviç Krasnı-Admoni, rus. Вольдема́р Вольф Го́йвишевич Кра́сный-Адмо́ни; 29 oktyabr 1909, Sankt-Peterburq – 26 noyabr 1993, Sankt-Peterburq) — SSRİ və Rusiya dilçisi, ədəbiyyatşünası, tərcüməçi və şairi, filologiya elmləri doktoru (1947), professor (1948). Göttingen Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, Uppsala Universitetinin fəxri doktoru. SSRİ Yazıçılar İttifaqının Leninqrad şöbəsinin bədii tərcümə bölməsi bürosunun sədri. Əsas maraq dairəsi Almaniya və Skandinaviya ədəbiyyatı tarixi, alman dilinin nəzəriyyəsi və tarixidir. Henrik İbsen, Byörnstyerne Byörnson, Qotfrid Keller və başqalarını tərcümə etmişdir. Kitabları: "Henrik İbsen" (1956), "Tomas Mann" (1960), "Poetika və reallıq. XX əsrin xarici ədəbiyyatına dair müşahidələrdən" (1975). == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Павлов В. М., Шубик, Садье Александрович Владимир Григорьевич Адмони (1909—1993) // Известия РАН. Серия литературы и языка.
Ammon övladları
Əmunilər, həmçinin Əmmun xalqı, əmmunlular, Ammon övladları və ya ammonlular (əmn.: 𐤏𐤌𐤍 ʻAmān; ivr. ‏עַמּוֹן‏‎ ʻAmmōn; ərəb. عمّون‎) İordan çayının şərqində, indiki İordaniyada yaşamış qədim samidilli xalq. == Dili == Qeyd edilmiş bir neçə əmuni adları arasında hər ikiis Bibliyadan götürülmüş Nahaş və Hanun mövcuddur. Əmuni dilinin Kənan ailəsinə aid olduğuna inanılır, ivrit və Moav dilləri ilə sıx bağlıdır. Əmuni dili müəyyən arami təsirləri özündə birləşdirmiş olması ehtimal edilir. Əmuni dilində müxtəlif kitabələr məlumdur. == Dini == Əmunilərin dini haqqında az şey məlumdur. Bu haqda mənbələr əsasən Yəhudi Bibliyası və maddi sübutlardır. Onların dinləri Levant dinləri üçün olduqca tipik idi.
Mamont Mağarası Milli Parkı
Mamont Mağarası Milli Parkı — ABŞ-nin Kentukki ştatında yerləşən milli park. Milli park 400 mil uzunluğundakı mağaralar sistemindən ibarət olub sahəsi 214 km2dır. Milli Park Xidmətləri tərəfindən idarə olunur. Milli parkın böyük hissəsi Edmonson rayonunda yerləşir. == Tarixi == Mamont Mağarası Kentukki ştatında Penniroyal platforması üzərindəki "Flint Ridc" adı verilmiş, üzəri qum daşı təbəqəsi ilə örtülmüş qalın Mississipi tipi daşdan əmələ gəlmişdir. Rəsmi ad kimi "Mamont-Flint Ridc Sistemi" istifadə olunur. Müasir dövrdə mağara sisteminin labirint kimi bir-biri ilə bağlanan mağaralardan ibarət olduğu və uzunluğunun 640 km olduğu hesab edilir. Mağaraya adı XVIII əsrdə verilmişdir. Bu cür adlandırılmasının səbəbi nəhəng ölçüləridir. Mağaranın mamontlarla heç bir əlaqəsi yoxdur.