Bertalan
Bertalan — ad.
Bertalan Sekey — macar rəssam-romantizm.
Bertalan Semere — Macarıstan şairi və Macarıstan krallığının III baş naziri.
Bertalan Farkaş — ilk macar kosmonavtı və kosmosda birinci esperanto.
Qaratala
Qaratala — Azərbaycan Respublikasının Qax rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Bölgənin digər yaşayış məntəqələri kimi Qaratala kəndinində tarixi çox qədimdir. Ən əski dövrlərdən kənd ərazisində Türk uyğarlıqları yaşamışdır. Qafqaz Albaniyasına daxil olan kənd ərazisində Türksoylu və Türkdilli Saqalar(Saklar) məskunlaşmışdır. Erkən orta əsrlərdə Azərbaycan ərazisinə Hunlar,Peçeneqlər,Barsillər,Xəzərlər və.s kimi Türk tayfaları köç etmiş,elə bu səbəbdəndir ki,kənddə əhalinin genetikası və dili heç pozulmadan,original qalmışdır. Həmçinin Türklər kəndə önəmli kültür ornamentləridə qazandırmışdır. Daha sonra Azərbaycana gələn Səlcuqi-Oğuzlar və Elxanilər dövründə şimala axın etmiş Türk boylarıda kənddən yan keçməmiş,sonralar kəndin əsas etnik sütununu təşkil etməyə başlamışdır. Bütün bunları nəzərə alaraq biz rahatlıqla kəndin Qədim Türk-Oğuz yurdu olduğunu deyə bilərik. Kənddə Oğuz boylarının yaşaması faktını kəndlə qonşuluqda yerləşən Oncallı kəndi ərazisindəki Oğuz qəbiristanlığı ilədə isbat etmək mümkündür. Kənd əhalisinin antropoloji xüsusiyyətlərinə gəlincə isə əhali Turanid və Oğuz irqi tipindədirlər.
Bertalan Farkaş
Bertalan Farkaş (2 avqust 1949, Gyulahaza[d], Sabolç-Satmar-Bereq) — ilk macar kosmonavtı və kosmosda birinci esperanto. Macarıstan SilahlI Qüvvələrinin briqada generalı.
== Həyatı ==
Çəkməçi-fəhlə ailəsində doğulmuşdur.Anası evdar qadın olmuşdur.1967-ci ildə orta məktəbi bitirib və Dyerd Kilian adına Ali Aviasiya Texniki Məktəbinə daxil olmuşdur.Ali Məktəbi bitirdikdən sonra Macarıstan Xalq Respublikası
Silahlı Qüvvələrində xidmət etməyə başlamışdir.1978-ci ildən "İnterkosmos" proqramı üzrə tam təlim kursu keçmişdir.1980-ci il mayın 26-da "Soyuz-36"kosmik gımisində tədqiqatçı kimi uçmuşdur(V.H.Kubasovla birlikdə).
Beynəlxalq heyət "Salyut-5"-"Soyuz-35"-"Soyuz-36" orbital elmi-tədqiqat kompleksində (əsas heyət L.İ Popov və V.V.Ryumin)nəzərdə tutulmuş birgə tədqiqat və ekspirimentləri yerinə yetirdikdən sonra B.Farkaş 1980-ci il iyunun 3-də "Soyuz-35" kosmik gəmisində Yerə qayıtmışdır.
Bertalan Sekey
Bertalan Sekey (hərdən səhvən Şekeli; əsl adı Bartolomey Sekey, mac. Székely Bertalan, 8 may 1835[…], Kluj-Napoka – 21 avqust 1910[…] və ya 22 avqust 1910, Çinkota[d], Macarıstan krallığı və ya Lvov, Sisleytaniya) — macar rəssam-romantizm.
== Həyat və yaradıcılığı ==
Bertalan Transilvaniyada anadan olmuşdur. Atası məhkəmə katibi idi. Ailəsi onu mühəndis olmasını istəyirdi, ancaq 1851-1855-ci illərdə Cohann Nepomuk Qeiqer və Karl Rahl rəhbərliyi altında Vyana İncəsənətlər Akademiyasında rəsm çəkməyə başlamışdır. 1855-ci ildə Sekey Transilvaniyaya qayıdıb, önümüzdəki üç il ərzində mağazalar üçün əlamətlərin yazılması və rəsm çəkməyi öyrətdi. 1858-ci ildə o, Ayhelburq qraflarının yanında işləmiş, eyni ildə evlənmişdir. 1859-cu ilin qışında rəssam Karl von Piloti ilə təhsilini davam etdirən Münhenə yola düşdü. Bu vaxtdan Sekey, Macarıstan tarixinin hadisələrində kətan üzərində görünməyə daha çox diqqət ayırır.
1862-ci ildə Bertalan Peşt şəhərinə köçdü.
Bertalan Semere
Bertalan Semere (mac. Bertalan Szemere; d. 27 avqust 1812, Vatta, Avstriya imperiyası – ö. 18 yanvar 1869. Peşt, Avstriya-Macarıstan imperiyası) — Macarıstan şairi və Macarıstan krallığının III baş naziri.
== İlk illəri ==
Semere Vattada kasib ailənin övladı olaraq dünyaya gəlmişdir. Atası Major Laslo Semere, anası Erzsebet Karove olmuşdur. Təhsilini Miskolc, Kesmark və Sarospatak şəhərlərində almışdır. Şerə maraq duyan Semere gənc yaşlarında "Felső-Magyarországi Minerva" ("Yuxarı Macarıstan Minerva") adlı əsərini nəşr etdirmişdir.
Ferens Kölcsey və Mihaly Vörösmartydən təsirlənmişdir.
