Lüğətlərdə axtarış.

Biləyən, Bilağan — Azərbaycan Respublikasının Ağcabədi rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == Biləğan Ağcabədi rayonunun Boyat inzibati ərazi vahidində kənd. 1917-ci ildə Biləqan, 1933-cü ildə isə Biləxan variantında qeydə alınmışdır. Oykonim Beyləqan toponiminin variantı olub, "düzənlik, çöl" deməkdir.

Popayan — Kolumbiya şəhəri, Kauka departamentinin inzibati mərkəzi. == Etimologiyası == Popayan sözü yerli bir dildən gəlir. Bu sözün mənşəyi haqqında müxtəlif nəzəriyyələr vardır, lakin hərfi mənası: Po- "İki"; pa-"qamış"; yan- "kənd", yaxud "Qəbir çatıları olan iki kənd". Digər bir nəzəriyyə deyir ki, Popayan sözü, hazırda Las Tres Kruses təpəsi kimi tanınan Eme Hill ətrafında yaşayan Payan adlı yerli "Kasike" adından gəlir. == Tarixi == Popayan, Lima, Kito və Kartexena arasında yerləşdiyi müstəmləkə dövrü ərzində çox əhəmiyyətli bir şəhər idi. Sakit okeanın aşkarlanmasından sonra belə, Popayan, İspaniyaya keçərkən Kartexenaya gedən qızıl və digər sərvətlər üçün transfer nöqtəsi olaraq qaldı. Popayan, həmçinin müstəmləkə mədəni kimi xidmət etmiş və 1760-1819-cu illərdə qızıl eskudo sikkələr və gümüş reallıqları ilə müxtəlif nominallı istehsal olunmuşdur. 1826-cı ildən sonra yeni Kolumbiya Respublikası sikkə istehsalını davam etdirməyə başladı.Popayan bir neçə zəlzələ nəticəsində məhv olmuşdur. 1983-cü il 31 martda ən son və dağıdıcı zəlzələ oldu və səkkiz saniyə davam etdi. Şəhərin yenidən qurulması on ildən çox vaxt apardı və bu gün yenidən qurulmayan bəzi əraziləri hələ də görmək mümkündür.

ToponimlərBayan (Daşkəsən) — Azərbaycanın Daşkəsən rayonunda kənd. Bayan (Oğuz) — Azərbaycanın Oğuz rayonunda kənd.

Biyan (lat. Glycyrrhiza) — paxlakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.Biyan qiymətli texniki bitkilərdən biridir. Biyan latın dilində "qlisseraza" adlanır,"şirin kök" mənasını verir. Biyan bitkisinin dünyada 18 növü yayılmışdır. Azərbaycanda onun 8 növünə təsadüf olunur. Şirinbiyan Azərbaycan çöllərində heç bir qulluq, qayğı görmədən külli miqdarda yetişir. Bu bitki Azərbaycanın Kür-Araz, Samur-Dəvəçi ovalıqlarında, Xəzərsahili düzənliklərdə, Muğanda, Qobustanda, Abşeronda, Alazan-Əyriçay vadisində, Kürdəmirdə, Ucarda,Qazaxda, Bərdədə, Böyük Qafqazın şimal-şərqində, Kiçik Qafqazın mərkəzi və cənub hissələrində, Naxçıvanın düzənliklərində yayılmışdır. == Növləri == === Azərbaycanın dərman bitkiləri === Şirinbiyan, Çılpaq biyan (Glycyrrhiza glabra L.) (=Liquiritia officinalis Moench) Korjinski biyanı (Glycyrrhiza korshinskyi Grig.) Ural biyanı (Glycyrrhiza uralensis Fisch.) (=Vəzili biyan (Glycyrrhiza glandulifera Waldst.

Biksyan (başq. Биксян, rus. Биксяново) — Başqırdıstan Respublikasının İşembay rayonunda yerləşən kənd. Kənd Sayran kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (İşembay): 25 km, kənd sovetliyindən (Sauran): 5 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Sterlitamak stansiyası): 40 km.

Liplyan icması (serb. Липљан) — Kosovoda icma, Priştina rayonuna aiddir. Əhatə etdiyi sahə 401 km² bərabərdir.İcmanın inzibati mərkəzi Liplyan şəhəridir. Liplyan icması 70 yaşayış məntəqəsindən ibarətdir, yaşayış məntəqəsinin orta sahəsi 5,7 km²-dır.

Samvel Babayan (5 mart 1965, Stepanakert) — Dağlıq Qarabağ Müdafiə Ordusunun 1994–2000-ci illər arasında baş komandanı və Daşnaksutyun partiyasına bağlı olan Daşink partiyasının qondarma Qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikasındakı nümayəndəsi. “Syamo” ləqəbi ilə tanınır. Xocalı soyqırımını törədənlərdən biridir.1988–1994-cü illər arasında Ermənistan ilə Azərbaycan arasında baş vermiş olan Birinci Qarabağ müharibəsində bir sıra önəmli rollarda çıxış etmişdir. Xüsusilə Laçın dəhlizinin açılması əməliyyatı ilə Şuşanın ələ keçirilməsi üçün nəzərdə tutulmuş hərəkatda bir sıra önəmli həmlələri ilə tanınmışdır. Ermənistan Müdafiə Nazirliyinə Serj Sarkisyanın gətirilməsi ilə 1993-cü ildə qondarma Dağlıq Qarabağ Müdafiə Ordusunun baş komandanına çevrilmişdir. 2000-ci ildə qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikasının prezidenti olmuş Arkadi Qukasyana etdiyi sui-qəsd planına görə istintaqa cəlb olunmuş və 15 il həbsə məhkum edilmiş olsa da, o, cəmi 4 il həbs həyatı yaşadıqdan sonra əfv edilmiş və azadlığa buraxılmışdır.

Mabul adası (malay Pulau Sipadan) — Sulavesi dənizində, Malay arxipelaqının tərkib hissəsini təşkil edən Malayziyaya məxsus ada. İnzibati cəhətdən Malayziyanın Sabah ştatı ərazisinə daxildir. Sönmüş vulkanın konusunu təşkil edir. Adanın sahəsi 0,13 km² təşkil edir. == Canlılar aləmi == Ada ətrafı sularda dəniz tısbağaları, müxtəlif növ balıqlar və köpək balıqlarını müşahidə etmək olar. Adanın özündə isə varanlara rast gəlinir. == Turizm == Mabul və Kapalay adaları ilə birlikdə Malayziyanın dayvinq və snorkelinq həvəskarları üçün əlverişli bölgələrdəndir. Sipadan bir milli parkdır. Hər gün adaya 120 nəfər turist gələ bilir. Bir günlük gediş haqqı 40 pinqitdir.

Sepahan — İranın futbol klubu.

Sipakan (fars. سيپكان‎‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sərdəşt şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 334 nəfər yaşayır (52 ailə).

Visayan dənizi (isp. Visayan Mar) — Sakit okeanında Filippin arxipelaqına daxil olan (şimalda) Masbate, (şərq və cənub-şərqdə) Leyte, (cənubda) Sebu və Nerqos, (qərbdə) Panay adaları arasında yerləşir. Kamotes dənizi Kaniqao boğazı vastəsi ilə birləşir. Üstəlik dəniz Mindanao dənizi, Sibuyan dənizi, Sulu dənizi və Samar dənizi kimi dənizlərlə birləşir.

Xraçik Babayan (1 avqust 1996) — Ermənistanlı atıcı. Xraçik Babayan Ermənistanı 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Xraçik Babayan birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında kişilər 10 m məsafəyə pnevmatik tapança yarışında iştirak etdi. Ümumilikdə 621.5 xal toplayaraq 24-cü yeri tutdu və finala vəsiqə qazana bilmədi.

Zori Balayan (erm. Զորի Բալայան; 10 fevral 1935, Stepanakert, DQMV) — Ermənistan yazıçısı. 10 fevral 1935-ci ildə Azərbaycan SSR–in DQMV-nin Stepanakert (indiki Xankəndi) şəhərində anadan olub. 1957-ci ildə ortra məktəbi bitirmiş, 1963-cü ildə isə Ryazan Tibb Universitetindən məzun olmuşdur. 1963–1973-cü illərdə Kamçatkada həkim işləmişdir. 1975-ci ildən "Literaturnaya qazeta"nın şəxsi müxbiri kimi çalışmış, 1989-cu ildə SSRİ Ali Sovetinə deputat seçilmişdir. == Siyasi baxışları == 80-ci illərin əvvəllərində yazılan "Ocaq" əsəri Balayana məşhurluq gətirir. Bu əsər 1981-ci ildə kitab şəklində nəşr olunur. Bu kitabda Balayan tarixi təhrif edərək, Qarabağın və Naxçıvanın qədim erməni torpağı olduğunu iddia edir. Həmçinin, kitabda Balayan "türkləri və azərbaycanlıları həm Rusiyanın, həm də Ermənistanın düşməni elan edir".

Zori Balayan (erm. Զորի Բալայան; 10 fevral 1935, Stepanakert, DQMV) — Ermənistan yazıçısı. 10 fevral 1935-ci ildə Azərbaycan SSR–in DQMV-nin Stepanakert (indiki Xankəndi) şəhərində anadan olub. 1957-ci ildə ortra məktəbi bitirmiş, 1963-cü ildə isə Ryazan Tibb Universitetindən məzun olmuşdur. 1963–1973-cü illərdə Kamçatkada həkim işləmişdir. 1975-ci ildən "Literaturnaya qazeta"nın şəxsi müxbiri kimi çalışmış, 1989-cu ildə SSRİ Ali Sovetinə deputat seçilmişdir. == Siyasi baxışları == 80-ci illərin əvvəllərində yazılan "Ocaq" əsəri Balayana məşhurluq gətirir. Bu əsər 1981-ci ildə kitab şəklində nəşr olunur. Bu kitabda Balayan tarixi təhrif edərək, Qarabağın və Naxçıvanın qədim erməni torpağı olduğunu iddia edir. Həmçinin, kitabda Balayan "türkləri və azərbaycanlıları həm Rusiyanın, həm də Ermənistanın düşməni elan edir".

David Klimoviç Babayan (erm. Դավիթ Բաբայան; 1973, Stepanakert) — Qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikasının keçmiş Xarici işlər naziri, prezidentin müşaviri, tarix elmləri doktoru. David Babayan 2020-ci il oktyabrın 28-də Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin müxtəlif madələrilə təqsirləndirilən şəxs qismində cəlb edilərək, barəsində məhkəmənin qərarı əsasında həbs qətimkan tədbiri seçilərək beynəlxalq axtarışa verilib. 2023-cü il sentyabrın 29-da Babayan Azərbaycan Respublikasının hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən saxlanılaraq istintaqa təqdim olunub və ona həmin tarixdə qeyd olunan maddələr üzrə ittiham elan edilib. == Həyatı == David Babayan 1973-cü ildə Xankəndində anadan olub. 1989-cu ildə Xankəndi 8 saylı rus orta məktəbini bitirib. Babayan 1989-cu ildə İrəvan Xalq Təsərrüfatı İnstitutuna iqtisadiyyatın dövlət tənzimlənməsi ixtisası üzrə daxil olmuş və 1994-cü ildə bitirmişdir. O, 1997-ci ildə Ermənistan Amerika Universitetinin Siyasi Elmlər Fakültəsini bitirib. 1998-ci ildə Mərkəzi Avropa Universitetinin (Budapeşt) Beynəlxalq Münasibətlər fakültəsində təhsil alıb. Babayan 2005-ci ildə Ermənistan Respublikası Milli Elmlər Akademiyasının Şərqşünaslıq İnstitutunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə edərək tarix elmləri namizədi elmi dərəcəsi alıb.

Bipaşa Basu (ing. Bipasha Basu, hind बिपाषा बासु, d. 7 yanvar 1979) — hind aktrisası və modeli. == Həyatı == 7 yanvar 1979-cu ildə Dehli şəhərində anadan olmuşdur. Bipaşha hind, ingilis, benqal dillərində sərbəst danışır. Bipaşhanın iki bacısı var. Uşaqlıqda dərisinin qara rənginə görə onu "çirkin" deyə çağırıblar. Məktəbdə oxuyanda basketbol oynamağı sevərmiş. Ən böyük arzusu həkim olmaq idi. 17 yaşında beynəlxalq model müsabiqəsində iştirak etmiş, üçüncü yerə çıxmışdır.

Bivayn çayı (ing. Bivane river) — Cənubi Afrika Respublikasının Kvazulu-Natal şəhərində yerləşən Ponqola çayının bir qolu. Əsas mənbəyi 2000 m-dən artıq olan Çay Utrextin şimalında — dağlıq ərazidədir. Çay Paulpietersburq və Vrayheid arasından axır və İtala Qeym Reservinin qərb sərhədində Ponqolaya qoşulur. == Şəlalə == Bivayn çayı üzərində böyük Adisali şəlaləsi vardır. == Su anbarı == Bivayn su anbarı 2000-ci ildə tikilib. Əkin sahələrinin suvarılması üçün nəzərdə tutulub. Sahibi "İmpala İstifadəçi Birliyi"dir (ing. Impala User Association).

Brayan Belendorf (ing. Brian Behlendorf; 30 mart 1973) — texnoloq, proqramçı və Azad proqram təminatı proqramının əsas rəqəmlərindən biri. Apache web serverinin əsas inkişafçısı idi. 2003-cü ildən etibarən Mozilla Fondunun idarə heyətinin üzvüdür.

Brayan Benben (ing. Brian Benben, 18 iyun 1956, Vinçester, Virciniya, ABŞ) — ABŞ aktyoru və televiziya işçisidir. == Həyatı == Brayn Benben 1956-cı ildə ABŞ-nin Virciniya ştatında satıcı ailəsində anadan olmuşdur. 1981-ci ildə "Qanqsterlər xronikası" televiziya serialında rol almışdır. Bu serialda gələcək həyat yolda Medelin Stou ilə tanış olur. Serialda Brayan qanqster rolunda, Medlin Stou isə onun həyat yoldaşı rolunda iştirak edirlər. Brayan Benben 1982-ci ildə Medlin Stou ilə evlənir və ondan 1996-cı ildə Mey adında qız övladı dünyaya gəlir. 1990-cı ildə Qaranlıq mələyi filmində Smit rolunu oynayaraq məşhurlaşır. 1998–2000-ci illərdə "Brayn Benbenin şousu" televiziya verilişinin aparıcısı olur. 2007-ci ildə sonuncu dəfə "Şəxsi təcrübə" serialına çəkilir.

Brayan Ebenezer Adcey Brobbi (1 fevral 2002-ci ildə anadan olub) — Eerste Diviziya təmsilçilərindən olan Yonq Ayaks klubunda hücumçu kimi çıxış edən peşəkar Niderland futbolçusudur. == Klub karyerası == === Yonq Ayaks === Brobbi Amsterdam akademiyası vasitəsilə inkişaf etmişdir. 7 iyun 2018-ci ildə Brobbi Erediviziya təmsilçilərindən olan Ayaks klubu ilə 2021-ci ilin 30 iyun tarixinə kimi yeni müqavilə imzalamışdır. Brobbi peşəkar futbolçular olan Kevin Lukassen, Derrik Lukassen və Samuel Brobbinin qardaşıdır. Brobbi öz peşəkar karyerasında debütünü 15 oktyabr 2018-ci ildə PSV II klubuna qarşı oyunda etmişdir. O, 59-cu dəqiqədə Leo Tethanini əvəz etmişdir. Eerste Diviziya görüşündə Yonq Ayaks rəqibinə 1–2 hesabı ilə məğlub olmuşdur. Brobbi Ayaks klubunun heyətində meydana çıxan 5-ci Afrikalı futbolçu kimi tarixə düşmüşdür. Brobbi hal-hazırda Mançester Siti və Mançester Yunayted klublarının diqqət mərkəzindədir. == Şəxsi həyatı == Brobbi Amsterdam şəhərində anadan olmuşdur.

Brayan Daffi — (15 iyun 1933[…], London – 31 may 2010[…], Birləşmiş Krallıq) — ingilis fotoqraf. 1960–70-ci illər karyerasının ən parlaq illəri hesab olunur. == Uşaqlıq və gənclik illəri == Brayan Daffi 1933-cü ildə Londonda irlandiyalı bir ailədə dünyada gəlmişdir. II Dünya müharibəsində iki qardaş və bir bacısı ilə birlikdə ailəsində uzaq qalmaq məcburiyyətində qalsa da, bu ayrılıq uzun sürmür. Londonda vəziyyət pisləşdikcə bir neçə dəfə evdən ayrılmalı olmuşdur. Müharibədən sonra liberal məktəbinə getmiş, uşaqların mövcud vəziyyətlərini yaxşılaşdırmağı qarşısına məqsəd qoymuşdur. Daha sonralar Kentiş qəsəbəsindəki məktəbdə təhsil almış, burada opera, balet, məktəb ekskursiyaları kimi bir çox sosial fəaliyyət ilə məşğul olmuşdur. Bu fəaliyyətlərə digər uşaqları da cəlb etməklə onların problemlərini həll etməyə çalışmışdır. Müəllimləri Brayanın yaradıcılıq qabiliyyətini gürüb onu "Saint Martini incəsənət məktəbi"nə (Saint Martin's School of Art) yönləndirdilər. Növbəti illlərdə paltar dizaynı kursunaa getmişdir.

Brayan Ceykob Smit (ing. Brian Jacob Smith; 12 oktyabr 1981, Dallas) — Amerikalı aktyor. 2005-ci ildə Cinayətə nifrət filmində Trey, hərbi elmi fantastika serialı olan Ulduz qapıları dünyası-da Metyu Skott və Səkkizinci hiss serialında Uill Qorski rolu ilə tanınır. == Həyatı və təhsili == Smit əslən Texasın Allen şəhərindəndir. O ştatın Plana şəhərində yerləşən Collin County Community Kollecində teatr proqramı üzrə təhsil alıb. Kolumbiyada Stephens Kollecində bir il təhsil aldıqdan sonra o, Nyu York şəhərinə gedərək orada Juilliard Məktəbində dörd illik drama dərslərinə qatıldı və burada Nikol Behari ilə sinif yoldaşı oldu (Group 36: 2003–2007). Smit oranı incəsənətlər üzrə bakelavr dərəcəsi ilə bitirdi.

Brayan Tompson (ing. Brian Thompson; 28 avqust 1959, Ellensburq, Vaşinqton) — ABŞ aktyorudur. == Həyatı == Brayan Tompsonr 1963-cü ildə ABŞ-nin paytaxtı Vaşinqton ştatında dünyaya gəlmişdir. Onun anası fin əsilli, atası isə hindu əsillidir. Mərkəzi Vaşinqton Universitetinin "menecment" vəzifəsini bitirmişdir. Həmçinin, Kaliforniya Universitetini bitirərək incəsənət üzrə magistr dərəcəsini almışdır. 1981-ci ildən başlayaraq seriallarda çəkilməyə başlayır. 1984-cü ildə isə ilk dəfə olaraq Terminator filmində epizodik rolu ifa edir. 1986-cı ildə çəkilən Kobra filmində isə əsas qəddar personaj olur. 1990-cı ildə Cəsur ürək filminə çəkilir.

Brayan Treysi (5 yanvar 1944, Şarlottaun) — Kanada əsilli Amerikalı motivasiyalı ictimai natiq və özünü təkmilləşdirmə üzrə müəllif. O, onlarla dilə tərcümə edilmiş səksəndən çox kitabın müəllifidir. Onun məşhur kitabları: Həqiqətən dəyər verdiyini qazan, O qurbağanı ye!, Bəhanələrə yox!, Daxili İntizamın Gücü və Nəailiyyət Psixologiyası. == Həyatı == Brayan Treysi 27 noyabr 1944-cü ildə, Şarlottaunda, Kanadada doğulmuşdur. Heykəltəraşlıq üzrə professor olan atası,Toronto Universitetində işlədiyindən ailə Torontoya köçür. 1952-ci ildə Kaliforniyaya köçürlər və Brayan 16 yaşınadək orada qalır. 1960-cı ildə isə onlar Britaniya Kolumbiyasına, Vankuverə köçürlər və Brayan orada Ali məktəbə daxil olur lakin, təhsilini yarımçıq qoymalı olur. Bir müddət taxta emalı sexində, fabrikdə və tikintidə işlədikdən sonra Norveçin Hanifaks yükdaşıma şirkətində işə düzəlir və gəmi ilə dünya səyahətinə çıxır. Brayan növbəti 7 ili işləyərək və səyahət edərək 80-dən artıq ölkədə olmuşdur. 21 yaşında iki dostu və Land Rover maşını ilə Saxara səhrasını keçərək Qibraltardan Qərbi Afrikaya səyahət etmişdir.

Brayan Şmidt — Stromlo Rəsədxanası və Tədqiqat Məktəbində professor və Astronomiya və Astrofizika üzrə tədqiqatları ilə tanınan alim. 2011-ci ildə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. == Həyat yolu == 24 Fevral 1967-ci ildə balıqçılıqla məşğul olan bir ailənin yeganə uşağı olaraq dünyaya gəldi. 13 yaşındaykən ailəsi Alyaskaya köçdü. Beş yaşından bəri meteoroloq olmağı dilə gətirmiş, 1993-cü ildə doktorluq dissertasiyasını bitirmiş, sonra isə Robert Kirşnerin Harvard Universitetində idarə etdiyi və II. Tip Supernova'dan 1992-ci ildə istifadə etmişdir. == Töhvələri == Şmidt 1995-ci ildə Stromlo rəsədxanasını keçmədən öncə Astrofizika Harvard Smitsonian mərkəzində 1993-1994-cü illərdə təhsil almağa davam etdi. Kainatın genişlənmə sürəti artıq I.Tip Supernova izləmə yolu ilə elmi araşdırmalar ortaya atdı. 1998-ci ildə Adam Riess ilə işləməyə başladı. Onlar birlikdə kainatın genişlənmə sürətinin getdikcə artdığını kəşf etdilər.