Lüğətlərdə axtarış.

İrimis, Ərəmis — Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, indiki Sisyan rayonunda kənd. == Tarixi == Dərəbas kəndinin yaxınlığında yerləşmişdir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. == Toponimi == Erməni mənbələrində kəndin Aramis, Yeremiz, Göranis kimi də adlandığı göstərilir. Ermənistan Respublikası Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 1946-cı il qərarı ilə kənd ermənicə Artaşat adlandırılmışdır. Əsli Urumis. Urumis isə Rum (Bizans) toponimindən və qədim türk dillərində "s" cəm şəkilçisindən ibarətdir. Bax: Hərom və Xurma. Ola bilər toponim Ahuramazda adının təhrifidir. Bax:Aramaz, Armaz, Armus və Ərəmis.

İnili — Azərbaycan Respublikasının Cəlilabad rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == == Toponimikası == İnilli (oyk.) - Cəlilabad rayonunun Şiləvəngə inzibati ərazi vahidində kənd, ovalıq ərazidə yerləşir. Kəndin adının əsli böyük ehtimalla İnallıdır. 12-13 əsrlərdə oğuz tayfalarından biri kimi adı çəkilən inallılar (həmçinin "eynallı", "eynalı", və "inanlı" adlarıyla da tanınırlar) Səlcuq hökmdarı İbrahim İnalın (XII əsr) nəsli hesab edilir. Orta əsrlərdə Cənubi Azərbaycan ərazisində yaşayan inallılar 17-ci əsrdə şahsevənlərin dəmirçili qolunun tərkibinə daxil olmuşlar. 19-cu əsrdə Lənkəran qəzasında 12 ailədən ibarət bir el olan inallılar, görünür, bu yaşayış məntəqəsində məskunlaşmışlar. == Əhalisi == 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 595 nəfər əhali yaşayır. == İqtisadiyyatı == Əhalinin əsas məşğuliyyətini kənd təsərrüfatı-əkinçilik, maldarlıq və heyvandarlıq təşkil edir.

lat. De minimis non curat lex – (Qanun xırdalıqlarla məşğul olmur) – Hüquqi prinsip. == Nümunə == Çoxmilyonlu müqavilədə 10 manatın ödənməməsi müqavilə şərtlərinin pozulması deyil. Böyük bir kitabdan bir cümlənin istifadə olunması müəlliflik hüquqlarını pozmur.

İkimiz – Azərbaycan Respublikasının əmədar artisti, müğənni Abbas Bağırovun studiya albomu. == Albom haqqında == Tərkibində 14 mahnı olan alboma Hacı Nazim, Abbas Bağırov, Ceyhun İsmayılov, Emin Sabitoğlu, Nailə Mirməmmədli, Zeynəb Xanlarova, Sevda Məmmədli, Nizami Rəmzinin bəstələri daxildir.

İridiş delfin (lat. Steno bredanensis) — Delfinlər fəsiləsinə daxil olan növ. İridiş delfinlər cinsinə daxil olan yeganə növ (Steno). == Xüsusiyyətləri == Uzunluqları 209–265 sm, sinə üzgəcləri 36–49 sm, bel üzgəci 18–28 sm, çəkisi 90–155 kq təşkil edir. Erkəklər dişilərdən iri olur. Rəngi boz olub ağ ləkələrlə örtülüdür. == Yayılması == Bu canlı əsasən tropik və subtropik qurşaqlarda yayılmışlar. Onlara nadir hallarda mükayim enliklərdə görmək olur. Onlara Siam körfəzi, Qırmızı dəniz, Meksika körfəzi, Karib dənizi və Kaliforniya körfəzi. == Həyat tərzi == Qidasının əsasını başıayaqlılara daxil olan molyusklar və balıqlar təşkil edir.

İtmiş ağac (fr. Arbre Perdu) və ya Arbre Terri Sabin — Nigerin şimal-şərqində yerləşən, Sahara səhrasının Tenere bölgəsində yerləşən təcrid olunmuş ağac. Ağac akasiya növündəndir, kiçik qum təpəciyinin üzərində yerləşir. Kiçik ölçüsünə baxmayaraq, çox ucqar yerdə yerləşdiyinə görə böyük əhəmiyyətə malikdir.Paris-Dakar rallisinin qurucusu Terri Sabin bu ağacın yaxınlığında bir vertolyot qəzasında ölmüşdür. Onun külləri İtmiş ağacın ətrafına səpilmişdir. Bundan sonra ağac ralli xəritələrində "Arbre Terri Sabin" adı ilə göstərilməyə başlamışdır. Onun xatirəsinə ağacın yaxınlığında nişan qoyulmuşdur: "Meydan oxuyanlar üçün — Arzularda qalanlar üçün".

İtmiş şəhərlər (ing. Lost city) - əvvəllər mövcud olmuş, lakin sonradan mövcud olduğu ərazidə olmayan və ya harada mövcud olduğu haqqında dəqiq məlumat olmayan şəhərlərə verilən ad. Kabus şəhər anlayışına yaxın olan İtmiş şəhər ifadəsi yazıçılar tərəfindən geniş istifadə edilmişdir. Bəzi tarixi qaynaqlarda əhalisinin sayı 25 - 30 min arasında olan, stratrji baxımdan böyük önəm daşıyan şəhərlərin adları qeyd edilmiş, lakin həmin şəhərlərin dəqiq olaraq harada yerləşdiyi haqqında məlumat əldə edilməmişdir. == Bəzi itmiş şəhərlər == Ubar - Şəhərlərin tərk edilmə səbəbləri müxtəlifdir. Əsas səbəblər kimi xəstəliklərin geniş formada yayılması, müharibələrin aramsız şəkildə davam etməsini və ya karvan yolların dəyişməsini göstərmək olar. Ərəb Xilafəti dövründə mövcud olmuş Ubar şəhəri haqqında son zamanlarda məlumat tapılmışdır. Aparılmış araşdırmalardan sonra məlum olmuşdur ki, Ubar səhrada yerləşən və dövrünə görə əhalisi çox olan şəhərlərdən idi. İçməli su qaynaqlarının anidən tükənməyə başlaması, şəhər əhalisinin şəhəri tərk etməsinə səbəb olmuşdur. Ərəb tarixi rəvayət və ya nağıllarında Ubar adlı şəhərin adı tez-tez qeyd edilir.

Tenqri İlmiş xaqan — Türgiş xaqanlığının Çin tərəfindən 753-cü ildə təyin olunmuş hökmdarı. An Luşan üsyanının başlaması ilə Çinin təsiri azalmış, Türgişlərin hər bir kiçik boyu hakimiyyət uğrunda mübarizəyə başlamışdır.

İtmiş uşaqlar (Lost Boys) — vampirlər haqqında çəkilən ən məşhur kino-filmlərdən biri == Mövzu == Ərindən ayrılan və maddi çətinliklərlə üzləşən bir qadın biri bədəncə çox iri, digəri isə kiçik olan iki oğlan övladı ilə birlikdə atasının Kaliforniyanın kiçik bir kəndi olan Sant Karladakı evinə köçür. Uşaqlardan kiçiyi Sam (Corey Haim) yerli cizgi roman­lar mağaza­sın­da işləyən iki nəfər yaşıdı ilə tanış olur. Bu iki dost vampir ovçuları olduqlarını bildirərək bu kəndin vampirlərlə dolu olduğunu iddia edir­lər. Digər tərəfdən böyük qardaş Mike (Jason Patric) kəndin bir moto­siklet qrupunda olan təhlükəli görünüşlü bir qıza aşiq olur. O, psixopat görünüşlü Davidin (Kiefer Sutherland) rəhbərlik etdiyi bu qrupa qatılıb qıza yaxınlaşmaq üçün əlindən gələni edir. Mikenin bilmədiyi şey idə bu gənclərin adi bir motosiklet qrupundan əlavə, başqa bir işlə məşğul olmalarıdır.

Kambizin itmiş ordusu — e.ə. 524-cü ildə Qərb səhrasında baş verən qum fırtınasında yoxa çıxan 50,000 nəfərlik əfsanəvi İran ordusu. == Zəmin == Herodotun yazdıqlarına görə, II Kambiz Sivə vahəsində yerləşən Amon məbədini təhdid etmək üçün ora bir ordu göndərmişdi. 50,000 nəfərlik ordu səhranın yarı yolunda idi ki, böyük bir qum fırtınası onların hamısını məhv etdi. Ordudan heç bir qalıq və ya iz tapılmamışdı.Bir çox misirşünas bu hekayəni apokrif hesab etsə də, insanlar illərdir əsgərlərin qalıqlarını axtarırlar. Onlara qraf Laslo Almaşi ("İngilis pasiyent" romanının ona əsaslanmışdır) və müasir geoloq Tom Braun daxildir. 1933-cü ilin yanvarında Ord Çarlz Vinqeyt Misirin o vaxtlar Liviya səhrası kimi tanınan Qərb səhrasında uğursuz axtarışlar aparmışdır.

Ayrılıq imiş tammetrajlı bədii filmi rejissorlar Ağaəli Əliyev və Faiq Kərimoğlu tərəfindən 2008-ci ildə ekranlaşdırılmışdır. İ. F. A şirkətinin istehsalıdır. Film Orxan Hüseyn adlı əyalətdən gələn və məşhurlaşan müğənninin həyatından bəhs edir. Əsas rolları İzzət Bağırov,Natəvan Həbibi və Mehriban Xanlarova ifa edirlər. == Məzmun == Orxan Hüseyn (İzzət Bağırov) adlı müğənninin həyatından bəhs edən filmdə baş qəhrəman əyalətdən gələn bir oğlandır. Yaxşı insanların dəstəyi ilə o, bir xanım bəstəkarla tanış olur. Südabə (Mehriban Xanlarova) adlı bu xanım həm də konsert təşkilatçısıdır. Orxana hədsiz simpatiyası olan Südabə, istəmədən ona vurulur və hər şey də bundan sonra başlanır. Orxan isə Nərmin (Natəvan Həbibi) adlı bir qızla tanış olur və onun məhəbbətini qazanır. Süjet xətti Orxanı dəlicəsinə sevən Südabənin tapançadan açdığı güllə ilə yekunlaşır.

Conni İnqliş (ing. Johnny English) — 2003-cü ildə Britaniyada çəkilmiş komediya filmi. Baş rolda məşhur ingilis aktyor Rouen Atkinson çəkilmişdir. Filmin rejissoru Piter Houitdir. Film bütün dünyada 160 milyon ABŞ dolları gəlir əldə etdi == Məzmun == Film başlığı Conni İnqlişin (Rouen Atkinson) yuxusuyla açılır. O yuxusunda özünü Agent 1 kimi görür. Yuxusunda binaya daxil olduqca itləri, gözətçiləri ram edir, otağa daxil olduqdan sonra bir qadın tərəfindən təhdid olunur və daha sonra onunla öpüşməyə başlayır. Elə bu anda İnqlişin köməkçisi olan Anquş Bou (Ben Miller) onu yuxudan oyadır. Yuxudan oyanan kimi, əsl Agent 1 (Qreq Uays) sənədlərini götürmək üçün gəlir, İnqliş isə şəxsən sualtı lyukların kodunu yoxladığını bildirir və sənədləri ona verir. Daha sonra bilinir ki, Agent 1 lyukları açmaq istərkən uğursuzluqla üzləşib vəfat etmişdir.

Adi indri (lat. Indri indri) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin primatlar dəstəsinin i̇ndrilər fəsiləsinin i̇ndri cinsinə aid heyvan növü.

Süsən (lat. Iris) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin süsənkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Müxtəli formalı və rəng çalarları olan 800-ə yaxın növü məlumdur. Bu xüsusiyyətinə görə süsən yunanca ἶρῐς — göy qurşağı adlandırılmışdır. == Ümumi məlumatlar == Süsənin (Iris L.) dünya florasının tərkibində 200-ə qədər növü yayılmışdır. Bunlara ən çox Orta Aralıq dənizi ölkələrinin dağlıq ərazisində, Şimal yarımkürəsinin mülayim iqlimli zonalarında rast gəlmək olar. Qafqazda 33, Azərbaycanda 26 növü yayılmışdır. Süsənin xalq təsərrüfatında ancaq bir neçə növündən: sarı süsən - Iris pseudacorus L., Florensiya süsəni - I. florentina L., Almaniya süsəni - I. germanica L., solğun süsən - I. pallida Lam. və s. növlərindən istifadə olunur.Süsən çiçəyi təbiətin yaratdığı gözəl canlı abidədir.

"Nimits" ABŞ hərbi donanmasının Nimits sinifli aviadaşıyıcısı. Donanma admiralı Çester Nimitsin şərəfinə adlandırılmışdır. Çoxməqsədli atom aviadaşıyıcısı olan, dünyanın ən iri hərbi gəmilərindən biridir. Su basımı 101-104 min ton, uzunluğu 333 metr, eni 76,8 metrdir. Qüvvə qurğusu əsasən iki Vestinqhaus A4W atom reaktoru və 4 buxar turbinindən ibarətdir, təchizinin tərkibində iki hava axtarış radarı, bir hədəf radarı, üç hava hərəkat üzrə nəzarət radarı, eniş yardımı radarları və elektron hərbi cihazları var. Ekipaj 3200 nəfərdir, habelə 2480 nəfər aviasiyasına baxır. Gəminin ana limanı San Diyeqo hərbi-dəniz bazasıdır. Səfər məsafəsi həddsizdir. == Karyerası == 1967 il martın 31-də sifariş edilmiş superaviadaşıyıcının tikintisi növbəti il iyunun 22-də Virciniya ştatında başlandı və 1972 il mayın 13-də başa çatdı. 1975 il mayın 3-də gəmi xidmətə qəbul edilmişdir və həmin il iyunun 30-da "Nimitsin" CVAN-68 işarəsi indiki CVN-68-ə dəyişdirmişdir.

İngilislər (ing. Englishmen, English people) — İngiltərənin əhalisinin əsasını təşkil edən yerli xalq. Orta əsrlərdə Böyük Britaniya adalarında anqllar, sakslar, frizlər, yutlar qədim german tayfaları və həmçinin onlar tərəfindən adaların assimilyasiya edilmiş kelt əhalisindən yaranıb. Hal-hazırda özünü ingilis hesab edən 50 milyon nəfər var. İngilis əsilli 110 milyon nəfər var, onlar əsasən ABŞ, Kanada, Avstraliya, Yeni Zelandiya və CAR-da yaşayırlar. Böyük Britaniyada özünü ingilis hesab edən 44,7 milyon əhailisi, onun əsas əhalisidir. Digərləri Kanada, ABŞ, Avstraliya, Yeni Zelandiya, CAR, Hindistan və digər ölkələrdə yaşayırlar. Onların dilləri — ingilis dilinin Britaniya variantı, onun dialektləri olan şərq, şimali, cənub, qər, kent dialektləridir. Yazıları latın qrafikası əsasındadır, qədimdə run əlifbasından istifadə ediblər.

İtmiş uşaqlar (Lost Boys) — vampirlər haqqında çəkilən ən məşhur kino-filmlərdən biri == Mövzu == Ərindən ayrılan və maddi çətinliklərlə üzləşən bir qadın biri bədəncə çox iri, digəri isə kiçik olan iki oğlan övladı ilə birlikdə atasının Kaliforniyanın kiçik bir kəndi olan Sant Karladakı evinə köçür. Uşaqlardan kiçiyi Sam (Corey Haim) yerli cizgi roman­lar mağaza­sın­da işləyən iki nəfər yaşıdı ilə tanış olur. Bu iki dost vampir ovçuları olduqlarını bildirərək bu kəndin vampirlərlə dolu olduğunu iddia edir­lər. Digər tərəfdən böyük qardaş Mike (Jason Patric) kəndin bir moto­siklet qrupunda olan təhlükəli görünüşlü bir qıza aşiq olur. O, psixopat görünüşlü Davidin (Kiefer Sutherland) rəhbərlik etdiyi bu qrupa qatılıb qıza yaxınlaşmaq üçün əlindən gələni edir. Mikenin bilmədiyi şey idə bu gənclərin adi bir motosiklet qrupundan əlavə, başqa bir işlə məşğul olmalarıdır.

Conni İnqliş: Qayıdış — 2011-ci ildə Britaniyada çəkilmiş komediya xarakterli film. Bu film sanki Agent Conni İnqliş (2003) filminin davamıdır. Baş rolda məşhur İngiltərəli aktyor Rouen Atkinson çəkilmişdir.Filmin rejissoru isə Oliver Parkerdir. === Məzmun === 5 il əvvəl Mozambikdə uğursuz missiyadan sonra Ser Conni İnqliş (Rouen Atkinson) işdən qovulur və Tibetə döyüş öyrənmək üçün gedir.Amma 5 ildən sonra o MI7 tələbi ilə yenidən Londona qayıdır. Conni İnqliş MI7-nin qərərgahında (indiki Toşiba Britaniya Kəşfiyyatı) yeni boss Pegasusla (Culian Anderson) görüşür və Çin baş nazirinə qarşı təyin olunan sui-qəsdin qarşısının alınması ona tapşırılır.Conni daha sonra agent Saymon Embrous (Dominik Vest) və ixtiraçı Paç Kotermanla (Tim Maklarin) görüşür.Bundan əlavə kiçik agent,Kolin Taker (Daniel Kaluuya) ona köməkçi təyin olunur. İnqliş və Taker Honkonqa gedirlər və Conni burada keçmiş CIA agenti Titus Fişerlə (Riçard Şif) görüşür.O bildirir ki,Baş nazirə qarşı sui-qəsdi "Vorteks" adlı bir qrup planlaşdırıb və özünün bu qrupun üzvü olduğunu ortaya qoyur.Daha sonra o İnqlişə bir metal açar göstərir və Vorteksin silahının bu və digər bunun kimi 2 açar olduğunu bildirir.Fişer muzdlu qatil (Pik-Sen Lim) tərəfindən öldürülür.İnqliş böyük çətinliklə açarı qazansa da təyyarədə Susan adlı bir nəfər onun başını qataraq açarı oğurlayır.İnqliş isə Pegasusun evinə gəlir və göründüyü kimi açarı göstərə bilməyincə rüsvay olur.Sonra O Pegasusun anasını Honkonqda olan muzdlu qatil sanır və onu döyərək Pegasus qaşısında təhqir olunur. Keyt Samner (Rozamund Payk) MI7-nin davranış psixoloqudur və O hipnoz vasitəsi ilə İnqlişi Mozambikə qaytarır.O xatırlayır ki,Vorteksin 2-ci üzvü Rusiyalı Artyom Karlenkodur (Mark İvanir).Daha sonra İnqliş və Taker Karlenko ilə qolf oynamaq üçün yola düşürlər.İnqliş onunla qolf matçı zamanı onun həyatınadakı məqamları gizli-gizli ona deyir Karlenko isə onu öldürmək istəyərkən özü həmiz muzdlu qatil tərəfindən yaralanır.İnqliş və Taker onu xəstəxanaya çatdırmaq istəsələr də Karlenko özünün Vorteks üzvü olduğunu bildirir,2-ci açarı ona verir,və Vorteksin 3-cü adamının MI7-dən olduğunu bildirərək ölür. Karlenko öldükdən sonra Conni İnqliş MI7-nin qərargahına yollanır və baş nazirin danışıqlarından sonra məlum olur ki,Britaniya və Çin hökumətləri arasında danışıq İsveçrədə Le Bastiyon qalasında olacaq.Daha sonra O Saymon Embrousla restoranda nahar zamanı ona bildirirki Vorteksin 3-cü üzvü MI7-dəndi.Saymon tapançanı altdan tutaraq onu öldürmək istəyəndə İnqliş bildirir ki, ondan şübhələnmir.Taker banyoda Saymonu öldürmək istəyərkən Saymon yalandan deyir ki, 3-cü üzv Paç Kotermandı.Daha sonra Saymon İnqlişdən riyakarcasına açarı alır və Pegasusa zəng eləyərək 3-cü adamın Conni İnqliş olduğunu deyir. İnqliş sonra Kotrmanla kilsədə qarşılaşır və çətinliklədə olsa özünü ölümdən qurtarır.O həm də Kotermanın əl arabasından istifadə edir.Sonra O, Keytin evinə gəlir və ona deyirki,O Vorteksdən deyil və daha sonra özündən gedir.Onlar daha sonra kompyuterdə Mozambikdəki hadisələri izləyir və qatilin ürək çatışmazlıqından deyil məhz Timoxelyn Barbebutenol adlı narkotikdən yəni şüuru idarə edən preparatdan öldüyünü müəyyən edirlər.Embrous isə Vorteks üzvü ilə danışıqda 500 milyon ABŞ dolları qarşılığında dərmanı alaraq baş nazirin ölümü üçün planlaşdırırlar. İnqliş daha sonra Takerin evinə gedir,və ondan xahiş edir ki,ona kömək etmək üçün Le Bastiyona getsinlər.İnqliş Pegasusun içməli olduğu meyvə şirəsini içərək dərmanın təsirinə düşür.İnqliş Embrousun əmri ilə Pomadaya bənzər bu tapançanı Baş nazirə tuşlayır və onu öldürmək istəyir.İnqliş narkotikin təsiri ilə mübarizə aparır,Taker isə Embrousla İnqliş arasındakı rabitəni kəsmək üçün çalışır.Taker radio stansiyası ilə tezliyi pozur və İnqliş rəqs etməyə başlayır.Embrous isə ona əmr edirki Baş naziri öldürsün.İnqliş isə gülləni şüşəyə vurur və sonra huşunu itirərək yerə yıxılır.Saymon isə aradan çıxır.

Aloe inermis (lat. Aloe inermis) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.

Amblyseius animos (lat. Amblyseius animos) — phytoseiidae fəsiləsinin amblyseius cinsinə aid heyvan növü. == İstinadlar == Amblyseius animos Catalogue of Life saytında Mites GSDs: PhytoseiidBase.

Bidens leucanthema (lat. Bidens leucanthema) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin üçbarmaq cinsinə aid biki növü. == Sinonim == Bidens abadiae DC. Bidens abadiae var. abadiae abadiae Bidens abadiae var. pilosoides Sherff Bidens adhaerescens Vell. Bidens africana Klatt Bidens alausensis Kunth Bidens alba (L.) DC. Bidens alba var. radiata (Sch.Bip.) Ballard ex Melchert Bidens arenaria Gand. Bidens arenicola Gand. [Invalid] Bidens aurantiaca Colenso Bidens barrancae M.E.Jones Bidens bimucronata Turcz. Bidens bonplandii Sch.Bip.

Ağacşəkilli xostək (lat. Caragana arborescens) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin xostək cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Yabanı halda Şimali və Qərbi Monqolustanda bitir. Buna bəzən sarı akasiya da deyilir. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 3 m olan ağac və ya kol bitkisidir. Gövdəsi hamar, yaşılımtıl, qabığı boz rənglidir. Cavan budaqları yaşılımtıl, tilli, boz, uzunsov zolaqlıdır. Yarpaqları cütlələkvari olub, 1 sm uzunluqda 4-8 cüt yarpaqcıqlardan ibarətdir. Yarpaqcıqları 10–35 mm uzunluqda, 5–13 mm enində, uzunsov-ellipsvari və ya tərs-yumurtavari olub, üstdən açıq yaşıldır. Cavan vaxtı yarpaqcıqlar və budaqlar ipək tüklü olub, sonradan çılpaqlaşır.

Adi dəlibəng (lat. Datura stramonium) — bitkilər aləminin quşüzümüçiçəklilər dəstəsinin quşüzümükimilər fəsiləsinin dəlibəng cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Cənub-şərqdə, Astraxan, Volqoqradda, az miqdarda Samarski və Saratovsk vilayətlərində yayılmışdır. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 1,5-dək olan mil köklü, güclü budaqlı, birillik ot bitkisidir. Gövdəsi düzdayanan, çəngəlvari budaqlanmış, çılpaqdır. Yarpaqları növbəli, bütöv yumurtavari, iri oyuqlu-dişli, ucu biz, saplaqlı, üstü tünd yaşıl, alt tərəfi açıqdır. Ağ rəngli ucda və ya qoltuqda yerləşən iri, tək çiçəkləri qoxuludur. Ağ qıfvari büküklü çiçək tacı və kasacığı bitişik yarpaqlı, beş hissəlidir. İyun-avqustda çiçəkləyir. Meyvəsi-dörd yuvalı, dörd laylarla açılan, iynələrlə örtülmüş qutucuqdur.

Echinops inermis (lat. Echinops inermis) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin toppuztikan cinsinə aid biki növü.

Daryarpaq iydə (lat. Elaeagnus angustifolia) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin i̇ydəkimilər fəsiləsinin i̇ydə cinsinə aid bitki növü. 45 növ ağac və meyvə kolundan yabanı halda 2 növü yayılmışdır. İydə yabanı halda Şimali Qafqazın şərq rayonlarında, Azərbaycanın Kür və Araz çaylarının kənarlarında geniş sahələr tutur. Bu bitkinin yararlı mədəni sortları Azərbaycanın aran hissələrində olduqca çoxdur. İydə 3–7 m hündürlükdə olur. Yabanı iydənin hündür və kol halında bitən formaları vardır. Yabanı ağacları balaca tikanlıdır. Yarpaqları uzunsov-oval, yaşıl-gümüşü rəngdədir. May-iyunda çiçəkləyir.

Su maralı (lat. Hydropotes) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin marallar fəsiləsinə aid heyvan cinsi.

Adi indri (lat. Indri indri) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin primatlar dəstəsinin i̇ndrilər fəsiləsinin i̇ndri cinsinə aid heyvan növü.

Adi indri (lat. Indri indri) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin primatlar dəstəsinin i̇ndrilər fəsiləsinin i̇ndri cinsinə aid heyvan növü.

Xına (lat. Lawsonia inermis) – lawsonia cinsinə aid bitki növü. Xına – ilk dəfə Şimali Afrikada becərilməyə başlanan xına daha sonra şərqdə Hindistana ordan isə Avropaya gətirilmişdir. Xınadan uzun müddət bəzək vastəsi kimi istifadə olunub və bu gündə istifadə olunur lakin araşdırmalar göstərir ki, xına bəzək vasitəsi olmaqla yanaşı həm də insan sağlamlığında böyük əhəmiyyətə malikdir. Misir heroqliflərinə nəzər saldığımız zaman hələ qədim Misirdə xınadan müalicə vəsitəsi kimi istifadə olunduğunu görərik. == Təbabətdə == Məhəmməd Möminin 1669-cu ildə yarzırdı ki, cüzamın ilk mərhələsində 14 q hənanın süzülmüş həlimini 315 q şəkərlə hər gün qəbul etmək lazımdır. Əgər bu müalicə bir ay davam edirsə, bu cüzamın şiddətlənməsinin qarşısını alar. Həna həlmindən sarılıqda, ələş xəstəliyində, böyrəkdə və sidik kisəsində daş olarkən, sidik çətin gəldikdə istifadə etmək lazımdır. O, hamilə qadınlarda uşaq salmaq qabiliyyətinə malikdir. Mütəmadi 9 q quru həna qəbul edilərsə, koliti müalicə edər.

Lupinus minimus (lat. Lupinus minimus) — paxlakimilər fəsiləsinin acıpaxla cinsinə aid bitki növü.

Mark İnglis (27 sentyabr, 1959) — alpinist 1982-ci ildə Yeni Zelandiyada Mount Cook dağına səyahəti zamanı ayaqlarının donması nəticəsində, Mark İnglis, iki ayağını da birdən itirir. Lakin buna baxmayaraq, o 2006-cı ildə planetin ən hündür zirvəsi olan Everestə ayaqsız qalxmağı qət edir. 6400 metr yüksəklikdə Markın bir protezi sınır. Xoşbəxtlikdən o özü ilə ehtiyat hissələrini götürür, beləliklə, sınmış protezi bərpa edir. Bir çox çətinliklərə görə ekspedisiya 40 gün çəkir. Bununla da Everest zirvəsini ayaqsız fəth edən ilk alpinist kimi yadda qalır.

Miconia inanis (lat. Miconia inanis) — melastomakimilər fəsiləsinin mikoniya cinsinə aid bitki növü.

Nihat Anılmış (türk. Nihat Anılmış) (1876, Plovdiv – 31 may 1954, İstanbul) — Türk əsgəri və siyasətçisi. Osmanlı ordusunda zabit və Türk ordusunun general idi. == Həyatı == 1894-cü il may ayının 28-də, təhsil aldığı hərbi akademiyanı 1896-cı ilin 17 avqustunda leytenant rütbəsi ilə bitirmişdir. 17 yanvar 1900-cü ildə Döyüş Akademiyasını kapitan rütbəsi ilə bitirmişdir. Balkan müharibələrində, Birinci Dünya müharibəsində və Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsində iştirak etmişdir. 1913-cü ildə Balkan müharibəsində döyüş zamanı yaralanaraq bolqarla əsir düşmüş və və həmin ilin sonunda azad edilmişdir. === Siyasi fəaliyyəti === 1943–1950-ci illərdə Ankaranın millət vəkili kimi fəaliyyət göstərmişdi.

Adi gənəgərçək (lat. Ricinus communis) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin südləyənkimilər fəsiləsinin gənəgərçək cinsinə aid bitki növü. == Təsiri == Adi gənəgərçək birillik bitki olub, südləyən fəsiləsinə aiddir. Bu bitkidə zəhərli təsir göstərən iki maddə var. Hoksaalbumin, ribin və risinin alkaloididir. Hoksaalbumin qüvvətli zəhərdir. Yalnız toxumunun üst qatında olur (0,1 faizə qədər). Risin bitkinin bütün hissələrində mövcuddur (toxumunda 0,15%, yarpaqlarında 1,37 %-ə qədərdir. Bütün növ heyvanlar onun toxumunu və ya jımıxını yedikdə zəhərlənir. Bəzi məlumatlara görə onun toxumunun ölüm dozası atlara 30-50 qram, qaramala 350-400 qram, donuzlara 60 qram, qoyunlara 30 qram, buzovlara 20 qram həcmindədir.

Yapışqanyarpaq böyürtkən (lat. Rubus ulmifolius) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin moruq cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Rubus abruptus Lindl. Rubus aetneus Tornab. Rubus albescens Boulay & Gillot Rubus amoenus var. hispanicus (Willk.) Willk. Rubus amoenus var. microphyllus Lange Rubus appenninus Evers Rubus bellidiflorus hort. ex K.Koch Rubus bujedanus Sennen & T.S.Elias Rubus castellanus Sennen & T.S.Elias Rubus cocullotinus Evers Rubus crispulus Gand. Rubus discolor Syme Rubus discolor Weihe & Nees Rubus discolor subsp.

Senecio infimus (lat. Senecio infimus) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin xaçgülü cinsinə aid biki növü.

Ayrılıq imiş tammetrajlı bədii filmi rejissorlar Ağaəli Əliyev və Faiq Kərimoğlu tərəfindən 2008-ci ildə ekranlaşdırılmışdır. İ. F. A şirkətinin istehsalıdır. Film Orxan Hüseyn adlı əyalətdən gələn və məşhurlaşan müğənninin həyatından bəhs edir. Əsas rolları İzzət Bağırov,Natəvan Həbibi və Mehriban Xanlarova ifa edirlər. == Məzmun == Orxan Hüseyn (İzzət Bağırov) adlı müğənninin həyatından bəhs edən filmdə baş qəhrəman əyalətdən gələn bir oğlandır. Yaxşı insanların dəstəyi ilə o, bir xanım bəstəkarla tanış olur. Südabə (Mehriban Xanlarova) adlı bu xanım həm də konsert təşkilatçısıdır. Orxana hədsiz simpatiyası olan Südabə, istəmədən ona vurulur və hər şey də bundan sonra başlanır. Orxan isə Nərmin (Natəvan Həbibi) adlı bir qızla tanış olur və onun məhəbbətini qazanır. Süjet xətti Orxanı dəlicəsinə sevən Südabənin tapançadan açdığı güllə ilə yekunlaşır.