Lüğətlərdə axtarış.

Kölgəlik kəpənəkçiçəyi (lat. Aconitum umbrosum) - kəpənəkçiçək cinsinə aid bitki növü.

Quldarlıq - İctimai-iqtisadi formasiya. Quldarlar sinfinin qullar sinfini istismar etməsinə əsaslanmışdı. Qullar nəinki istehsal vasitələri üzərində hakimiyyətdən məhrum idilər, onlar hətta özləri istehsalın bir şərti, "danışan əmək aləti" kimi öz ağalarına məxsus idilər. Quldarlıq quruluşu ilk sinfi antaqonist formasiyadır. Bu quruluş özünün ən yüksək inkişaf pilləsinə Qədim Yunanıstan və Qədim Romada çatmışdır. O zamanlar Yunanıstan və Roma antik fəlsəfənin və demokratiyanın ən çox inkişaf etdiyi ölkələr idi. Buna baxmayaraq demokratiya qullara şamil edilmirdi. Nəticədə baş verən böyük üsyanlar (Qədim Romada Spartak üsyanı) və xaricdən olan müdaxilələr tezliklə quldarlığın başqa bir ictimai formasiya - Feodalizm ilə əvəz olunmasına gətirib çıxartdı. == Qul əməyi == Qul - bir insanın başqa birinin malı və mülkü olmasıdır. Başqa bir adamın malı və mülkü olan adama kölə və ya qul ; kölə sahibinə isə əfəndi və ya himayədar deyilir.

Kökyumrulu soğanaqları dəyirmidir, diametri 1,5-2 sm-dir, uzun borucuğa keçən tünd-qəhvəyi rəngli qınla örtülüdür. == Yarpaq == Yarpaqları 3-5 ədəddir, neştərvarikəmərşəkilli olub, kütdür. == Çiçək == Çiçəkləri xırdadır, 1-5 ədəddir, payızda əmələ gəlir. Çiçəkyanlığının dilimləri ellipsvari əksinəyumurta-şəkillidir, bənövşəyi və ya solğunqırmızı rəngdədir. == Meyvə == Qutucuq ellipsvari-uzunsovdur,sivriləşmişdir. == Çiçəkləməsi == Avqust == Meyvə verməsi == Avqust-Sentyabr == Azərbaycanda yayılması == BQ (Quba). Orta dağ qurşağına qədər. == Yaşayış mühiti == Meşə kənarında, otlu yamaclarda və meşə içərisindəki çəmənlərdə rast gəlinir.

Azərbaycanda köləlik— Azərbaycanda tarixən kölələrin (qulların) əməyindən istifadə. == Tarixi == === Alban çarlığı === Qafqaz Albaniyası məbədlərində məbəd qulları işlədilirdi. Strabon məlumat verir ki, Selena ilahəsinə həsr edilmiş Alban məbədində "kahin vəzifəsini basilevsdən sonra ən böyük hörmət sahibi olan, geniş müqəddəs məbəd torpağının və hiyerodulların (müqəddəs qullar) başında duran xadim icra edir". === Məsqət (Maskut) === "Hüdud əl-aləm"də verilən məlumatlara görə müstəqil şəhər olan Məsqətdən islam ölkələrinə çoxlu qul gətirilirdi. === Şirvanşahlar dövləti === IX əsrin ikinci yarısından Abbasilər xilafətinin zəifləməsi və tənəzzülə uğramağa başlaması, habelə onda mərkəzdənqaçma meyllərinin güclənməsilə əlaqədar bəzi vilayətlər ayrılaraq müstəqil məlikliklər yaratmağa başladılar. Şirvanın əhalisi feodal zadəganlardan, neftverən və şumluq torpaq, duzlu göl, bağ və üzümlük sahiblərindən, şəhər məmurları, tacir və ruhanilərdən, sənətkarlardan, şəhər rəiyyətindən, kəndlilərdən və qullardan ibarət idi.X əsrin ortalarında Şirvanşah Salar Mərzuban ibn Məhəmməd ibn Müsafirə ildə 1000 000 dirhəm xərac ödəyirdi.64 İbn Havqəlin yazdığına görə, vergi kimi qul, pul, təsərrüfat ləvazimatı, qatır, yük heyvanları və bəzək əşyaları alınırdı.Məhəmməd ibn Yəzid çiçək xəstəliyindən ölüm ayağında olarkən hakimiyyət hərisliyi onun vəziri İbn əl-Mərağini başqa yolla hasilə gətirilə bilməyəcək bir işə sövq etmişdir. O, Məhəmmədin iki qulunu Əhməd ibn Yəzidin işgəncə çəkdiyi həbsxanaya göndərib, onu öldürmək əmri vermişdir. Onlar əmri yerinə yetirmiş və cənazəni gizlətmişlər.Şirvanın və Arranın səlcuqlar tərəfindən istila olunması türk tayfalarının bu ölkələrə axınını artırdı. Həmin ölkələrdə türk qul və kənizləri ucuz qiymətə satılırdı. X əsrin farsca anonim coğrafiyasında xəbər verilir ki, Şirvanşahın möhkəmləndirilmiş iqamətgahının yaxınlığındakı dörd kəndinin əkinçiliklə məşğul olan bütün azad edilmiş rəiyyəti (mövlayan) - kişilər və qadınlar - bir dağdakı qalada yaşayırdılar.

ABŞ-də köləlik— ABŞ-də kölələrin, qulların əməyindən istifadə. == Tarixi == Avropa ticarətinin Afrika sahillərinin çevrəsindən keçməsi Amerikada qullaşdırılmış afrikalıların məskunlaşması ilə nəticələnmişdi.1859-cu ildə Virciniya ştatında Con Braunun başçılığı ilə köləliyin ləğv edilməsi uğrunda üsyan başladı. ABŞ-də 1861–1865-ci illəri əhatə edən vətəndaş müharibəsi başa çatdıqdan sonra hüquqi cəhətdən köləlik ləğv edildi. Köləliyin ləğvində XVI ABŞ prezidenti Avraam Linkolnun əhəmiyyətli rolu olmuşdur.

ABŞ-də köləlik— ABŞ-də kölələrin, qulların əməyindən istifadə. == Tarixi == Avropa ticarətinin Afrika sahillərinin çevrəsindən keçməsi Amerikada qullaşdırılmış afrikalıların məskunlaşması ilə nəticələnmişdi.1859-cu ildə Virciniya ştatında Con Braunun başçılığı ilə köləliyin ləğv edilməsi uğrunda üsyan başladı. ABŞ-də 1861–1865-ci illəri əhatə edən vətəndaş müharibəsi başa çatdıqdan sonra hüquqi cəhətdən köləlik ləğv edildi. Köləliyin ləğvində XVI ABŞ prezidenti Avraam Linkolnun əhəmiyyətli rolu olmuşdur.

Köləlik və Transatlantik Qul Ticarəti Qurbanlarının Beynəlxalq Anma Günü hər il martın 25-də köləlik və transatlantik qul ticarəti nəticəsində əziyyət çəkən və həlak olan milyonlarla insanın xatirəsini ehtiramla yad etmək üçün qeyd edilir. Bu gün həm də irqçilik və qərəzli münasibətin təhlükələri haqqında məlumatlılığı artırmaq, bərabərlik və insan hüquqlarına hörmət dəyərlərinə təşviq etmək məqsədi daşıyır.Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyası 2007-ci ildə bu günü elan edərək, "tarixdə insan hüquqlarının ən pis pozulması" kimi adlandırılan transatlantik qul ticarətinin cəmiyyət, iqtisadiyyat, siyasət və mədəniyyətə geniş təsirləri olan bəşər tarixində faciəli nəticələrini önə çıxarır və transatlantik qul ticarətinin 4 əsrdən çox davam etdiyini və milyonlarla afrikalının Amerikaya, Karib dənizinə və dünyanın digər hissələrinə məcburi daşınması, burada qeyri-insani şəraitə və qəddar rəftara məruz qalması ilə nəticələnməsi ilə bağlı məlumat yaydı.

"Cənnətdə kölgələr" (alm. Schatten im Paradies) — Erix Mariya Remarkın 1971-ci ildə, onun ölümündən sonra xanımı tərəfindən nəşr etdirilmiş əsərdir. Əsərin işçi adı Das gelobte Land («Vəd edilmiş məkan») idi vəDromek Knor tərəfindən redaktə edilmiş və qısaldılmışdır. Hesab edilir ki, roman müəllif və knyajina Nataliya Paliya arasındası münasibətlərdən bəhs edir. == Süjet == "Cənnətdə kölgələr" romanı İkinci Dünya mahibərisnədn sonra Nyu-yorka köçən jurnalistin dili ilə yazılmışdır.Romanda Avropanın müxtəlif hissələrdən toplanaraq, müharibədən qaçmağa çalışan qaçqın obrazları təsvir edilmişdir.

Sahibsiz kölgələr-yazıçı,AMEA-nın aparıcı elmi işçisi, biologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Sadıq Qarayevin 2017-ci ildə nəşr edilmiş romanı. == Ümumi məlumat == “Sahibsiz kölgələr” müəllifin birinci romanı “Sahilsiz təzadlar” kimi yeni üslubda bədii, elmi, fəlsəfi və detektiv janrda yazılmışdır. Bu roman bir çox müsbət və mənfi qəhrəmanlarla zəngindir. Əsərin əsas süjet xətti Çoban Zalovla Fəridənin təzadlı məhəbbəti, Şəms, Mərcan və Gülər bacılarının, eləcə də onların nakam arzularının canlanmış formaları olan, eyni adlı üç rəfiqənin həyatı, keçmiş Sovet DTK-sının əməkdaşları olan Süleyman, Sergey və Arsenin bir-biriləri ilə mübarizəsi üzərində qurulmuşdur. Romanda azərbaycanlı alim Tusinin, eləcə də digər obrazların dili ilə bir sıra elmi, fəlsəfi ideyalar,fərziyyələr irəli sürülmüş, müzakirə olunmuşdur. Bundan əlavə, əsərdə kainatın quruluşu və yaranması, materiyanın, kütlənin əmələ gəlməsi, zaman və məkan haqqında, varolma enerjisi və mövcudluq arasındakı əlaqə və s. məsələlər barəsində yeni, maraqlı ideyalar da yer almışdır. “Sahibsiz kölgələr” romanında bəşəriyyətin qlobal problemləri, erməni riyakarlığı və vəhşiliyi, insan psixologiyasının mürəkkəb mahiyyəti,şəxsiyyətin tərəqqisinə və tənəzzülünə səbəb olacaq amillər haqqında da müxtəlif obrazların vasitəsilə aydınlıq gətirilməyə səy göstərilmişdir. “Sahibsiz kölgələr” əsəri müasir ədəbiyyatımızda Azərbaycan çekistlərinə həsr olunmuş ilk böyük həcmli romandır. Əsər geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.

Göz kölgəsi — göz qapağına rəng verməsi üçün istifadə edilən müxtəlif rənglərdə, işıltılı və ya simli ola bilən makiyaj məhsuludur. == Mənbə == Molazadə, Minu." Venus makiyaj və bəzəmə təlimi".

== Məzmun == Filmdə elmdə həqiqətlərin üzə çıxarılması naminə aparılan mübarizədən danışılır, müxtəlif yollarla alimlik adı almış, cəmiyyətimizə yad olan adamlar ifşa edilir. == Film haqqında == Filmin mövzusu arxeoloqların həyatından götürülmüşdür. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Ssenari müəllifi : Qılman Musayev Quruluşçu rejissor : İsmayıl Əfəndiyev, Şua Şeyxov Quruluşçu operator : Əsgər İsmayılov Quruluşçu rəssam : Məmməd Hüseynov Bəstəkar : Rauf Hacıyev Mahnıların Mətni : Rəsul Rza Səs operatoru : V. İşunin Rejissor : Yusif Yulduz Redaktor : Əhmədağa Qurbanov Məsləhətçi : H. Sultanov (geoloji-mineraloji elmlər doktoru), T. Bünyadov (tarix elmləri namizədi) Çalır : Üzeyir Hacıbəyov Adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri Dirijor : Niyazi Filmin direktoru : Əli Məmmədov Mahnı İfa edən : Şövkət Ələkbərova, Mirzə Babayev (titrlərdə yoxdur) Rejissor assistenti : Əlisəttar Məlikov === Rollarda === İsmayıl Dağıstanlı — Zahidov Ələsgər Ələkbərov — Rəşid Sərdarlı Əli Zeynalov — İmamzadə Möhsün Sənani — Cavadov Leyla Bədirbəyli — Leyla Mirzə Babayev — Cəlil Sürəyya Qasımova — Afət Ələkbər Hüseynzadə — Murtuz Məmmədrza Şeyxzamanov — Qafar Niyazov Rəhilə Cabbarova — Cahan Münəvvər Kələntərli — Məsmə İ. Tağızadə — Əmirahov Osman Həqqi — Səlim Əşrəf Yusifzadə Barat Şəkinskaya — katibə S. Kasiyeva Süleyman Tağızadə Ağahüseyn Cavadov — elmi işçi Pyotr Yudin — Britaniya kəşfiyyatçısı Əhməd Əhmədov (Əhməd Anatollu kimi) — kəndli Bahadur Əliyev — elmi işçi Hacıməmməd Qafqazlı — elmi işçi V. Məcnunbəyova F. Həşimov İsmayıl Əfəndiyev — Kərim Əliheydər Həsənzadə — qonaq === Filmi səsləndirən === Hökümə Qurbanova-Afət (Sürəyya Qasımova) (titrlərdə yoxdur) == Mənbə == Şəmsəddin Abbasov. "Sovet Azərbaycanının kinosu" //Kommunist.- 1958.- 29 avqust. Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр.

== Məzmun == Filmdə Toplan adlı balaca bir itin başına gələn maraqlı hadisələrdən bəhs edilir. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Ssenarinin müəllifi: Əzizə Əhmədova Rejissor: Nazim Məmmədov Quruluşçu rəssam: Bəhman Əliyev Operator: Antonina Korotnitskaya Bəstəkar: Oqtay Rəcəbov Səs operatoru: Kamal Seyidov Rəssamlar: Tahir Piriyev, Tamilla Əsgərova Cizgi rəssamları: Vaqif Məmmədov, Vahid Talıbov, Arifə Hatəmi, Hüseyn Cavid İsmayılov (Cavid İsmayılov kimi), Gülşən Quliyeva, Rauf Dadaşov, Solmaz Hüseynova Rejissor assistenti: Sima Qurbanova Operator assistenti: Ramiz Ağayev Montaj edən: Nailə Dadaşova Mahnıları oxuyur: Flora Kərimova Redaktor: Ədhəm Qulubəyov Filmin direktoru: Kamil Rəhmanzadə === Filmi səsləndirənlər === Sadıq Hüseynov — köpək Almaz Mustafayeva — toplan == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 258-263.

== Məzmun == Filmdə Toplan adlı balaca bir itin başına gələn maraqlı hadisələrdən bəhs edilir. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Ssenarinin müəllifi: Əzizə Əhmədova Rejissor: Nazim Məmmədov Quruluşçu rəssam: Bəhman Əliyev Operator: Antonina Korotnitskaya Bəstəkar: Oqtay Rəcəbov Səs operatoru: Kamal Seyidov Rəssamlar: Tahir Piriyev, Tamilla Əsgərova Cizgi rəssamları: Vaqif Məmmədov, Vahid Talıbov, Arifə Hatəmi, Hüseyn Cavid İsmayılov (Cavid İsmayılov kimi), Gülşən Quliyeva, Rauf Dadaşov, Solmaz Hüseynova Rejissor assistenti: Sima Qurbanova Operator assistenti: Ramiz Ağayev Montaj edən: Nailə Dadaşova Mahnıları oxuyur: Flora Kərimova Redaktor: Ədhəm Qulubəyov Filmin direktoru: Kamil Rəhmanzadə === Filmi səsləndirənlər === Sadıq Hüseynov — köpək Almaz Mustafayeva — toplan == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 258-263.

Kiki Kogelnik (alm. Kiki Kogelnik‎; 22 yanvar 1935, Qras – 1 fevral 1997, Vyana) — Avstriyalı rəssam, heykəltaraş, qrafika rəssamı. Avstriyanın cənubunda anadan olub, Vyana İncəsənət Akademiyasında təhsil alıb və 1961-ci ildə Nyu-Yorka köçüb. Kogelnik pop-art hərəkatının bir hissəsi olmasına baxmayaraq, Avstriyanın ən mühüm qadın rəssamı hesab olunur. == Həyatı == === 1960-cı illər === Kiki Kogelnik karyerasına 1961-ci ildə Vyanada "Nächst St. Stephan" qalereyasında abstrakt rəsmlərini nümayiş etdirməklə başlamışdır. Onun yaradacılığına Paris məktəbi nümayəndəsi Serj Polyakov ciddi təsir göstərmişdir. Lakin sonradan Kiki Nyu-Yorkda o zaman populyar olan pop-art hərəkatının təsiri ilə özünəməxsus janrını yarada bildi. Kiki Kogelnik avstriyalı abstrakt ekspressionist rəssam Arnulf Raynerlə nişanlı olub. Buna baxmayaraq, Kogelnik başqa bir mücərrəd ekspressionist amerikalı rəssam Sem Frensislə də yaxın münasibətlərdə olub.