Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • PLAIT

    plait1 n 1. hörük; girl with long ~s uzunhörüklü qız; 2. hörmə; toxunma; ~ of onions soğan hörməsi plait1 v 1. hörmək (saçı və s.); to ~ one’s hair sa

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ПЛОИТЬ

    несов. xüs. 1. bax гофрить; 2. bax гофрировать

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЯЛИТЬ

    несов. чIугун, чIугуна акьалжун. ♦ пялить глаза вилер экъисна (садаз) килигиз акъвазун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛАТИТЬ

    несов. 1. къимет гун; гьакъи гун; за это надо платить идахъ къимет гана кIанда; платить деньги пул гун. 2. вахкун; платить долг бурж вахкун. 3. пер. а

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛАСТ

    къат; пласт снега живедин къат; нижний пласт кIаник квай къат. ♦ лежать пластом пер. юзан тийиз чIул хьиз ярх хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛАВИТЬ

    несов. тех. цIурурун (мес. кьуркьушум)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПАЛИТЬ₁

    несов. разг. ягъун; са къатда ягъун (туп, тфенг)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПАЛИТЬ₀

    несов. 1. алугрун (винел пад ккун, винел алай чIарар, цак ккун); палить гуся къаз алугарна михьун. 2. разг. ккун; палить дрова кIарасар ккун; солнце

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЯЛИТЬ

    görmək, tarım çəkmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЛАТИТЬ

    ödəmək, vermək, haqqını vermək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЛАСТ

    lay, təbəqə, qat

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЛАСТ

    м lay, təbəqə, qat; ◊ лежать пластом hərəkətsiz uzanmaq, uzanıb qalmaq, sərələnib qalmaq, tir-tap uzanmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЛАТИТЬ

    несов. ödəmək, vermək, haqqını vermək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЯЛИТЬ

    несов. xüs. gərmək, tarım çəkmək; ◊ пялить глаза, gözlərini bərəltmək (zilləmək), diqqətlə baxmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЛАВИТЬ

    несов. tex. əritmək (metalı)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • PLAIN

    plain1 n düzənlik, düzəngah, düzən; in the open ~ açıq düzənlikdə / düzəngahda; Salisbury Plain Solsberi düzənliyi plain2 adj 1. aydın; açıq, parlaq;

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • PLANT

    plant1 n I 1. bitki; indoor ~s otaq bitkiləri; flowering ~s çiçəkləyən bitkilər; garden ~s bağ bitkiləri; 2. şitil; cabbage ~ kələm şitili n II 1. zav

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • палить

    ...обжигать, удалять волосяной покров, пух и т.п. Палить гуся. Палить свинью. Палить шкуру. 2) (св. - спалить) что разг. Сжигать, уничтожать (огнём) Пал

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • плавить

    ...(обычно металл, стекло) в жидкое состояние. Плавить руду. Плавить металл. Плавить стекло. Плавить металлолом. 2) (св. - выплавить) Получать металл в

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • пласт

    ...по составу и отделённого от другого, других. Пласт земли. Пласты перистых облаков. Пласты дыма, тумана. Чередование пластов чистого и грязного снега.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • платить

    плачу, платишь; плаченный; -чен, -а, -о; нсв. см. тж. платиться, плата, платёж 1) что, чем Отдавать деньги или иные ценности по стоимости чего-л. 2) ч

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • пялить

    ...Таращить (глаза), глядя в упор, не отрываясь. Что зенки свои на меня пялишь? 2) на кого-что Надевать с усилием; напяливать.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПАЛИТЬ

    ПАЛИТЬ I несов. 1. ütmək, oda vermək; 2. qarsalatmaq; 3. yandırmaq. ПАЛИТЬ II несов. atmaq (top, tüfəng).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЛЫТЬ

    ...пер. сирнав авун; къекъуьн (мес. цава цифер, гьавада манидин ван). ♦ плыть по течению см. течение.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛАТ

    м köhn. bax платок

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЛЫТЬ

    несов. 1. üzmək; 2. məc. süzmək; луна плыла среди облаков ay buludların arasında süzürdü; 3. məc. yayılmaq; всё плыло перед глазами gözlərimin qabağın

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • plat

    I m xörək, yemək II -e adj yastı, düz, hamar

    Tam oxu »
    Fransızca-azərbaycanca lüğət
  • плыть

    плыву, плывёшь; плыл, -ла, плыло; нсв. 1) Передвигаться по поверхности или в глубине воды в определённом направлении (о рыбах, животных и человеке) Ло

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • плат

    -а; м. 1) нар.-поэт. = платок 2) трад.-поэт. Большой кусок полотна, холста (обычно отбелённого), используемого как скатерть, покрывало.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QARSALAMAQ

    обжигать, палить, опаливать, опалить

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • lait

    m süd

    Tam oxu »
    Fransızca-azərbaycanca lüğət
  • SAÇLI

    s. (i.s.) with long hair / plait; (i.s.) having long hair / plait

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • пылать

    ...-аешь; нсв. 1) Гореть ярким пламенем. Костёр пылает жарко. Пылают дрова. Камин ещё пылает. Ишь как дом пылает! (о пожаре). 2) Ярко светиться, излучат

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • YAŞILLANDIRMAQ

    f. 1. to paint green (d.); 2. to plant trees / bushes

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ЛАДИТЬ

    ...обл. къайдада ттун, туькIуьрун. 3. разг. тикрарун, эзберун; ладить одно и то же гьа са гафар тикрарун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЛАДИТЬ

    1. Yola getmək; 2. Düzəltmək; 3. Kökləmək (musiqi alətini); 4. Niyyətində olmaq; 5. Səy etmək; 6. Təkrar etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ГЛАДИТЬ

    1. Ütüləmək, ütü çəkmək; 2. Hamarlamaq; 3. Tumarlamaq, sığallamaq, oxşamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ГЛАСИТЬ

    1. Elan etmək, xəbər vermək, bildirmək; 2. Demək, deyilmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЖАЛИТЬ

    1. Sancmaq, vurmaq, çalmaq, dişləmək; 2. Dalamaq, yandırmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КАЛИТЬ

    1. Qızartmaq, közərtmək, qızdırmaq; 2. Qovurmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КЛАСТЬ

    1. Qoymaq; 2. Yığmaq, yerləşdirmək; 3. Salmaq; 4. Qatmaq, vurmaq, vermək; 5. Çəkmək, yaxmaq, sürtmək; 6

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КЛЕИТЬ

    yapışdırmaq, yapışqanlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЛАЗИТЬ

    1. Dirmaşmaq; 2. Girmək; 3. Qarışmaq; 4. Əl salmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ГЛАСИТЬ

    несов. 1. малумрун; хабар гун. 2. лугьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КЛЯСТЬ

    несов. лянетламишун, лянет гъун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КЛЕИТЬ

    несов. кукIурун (киленждалди)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КЛАСТЬ

    ...чайдиз шекер). 4. кутун. 5. ягъун (мес. ччиниз ранг, пудра). ♦ класть яйца какаяр хун; класть на счѐтах чуртунай вигьин, гьисабун; класть повязку

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЖАЛИТЬ

    несов. ягъун; гун; кIасун, сухун; змея жалит гъуьлягъди яда; пчѐлы жалят чIижери гуда (мизмиз сухда).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАЛИТЬ

    несов. 1. гзаф ифирун, къизмишрун, яру авун (ракь). 2. чурун (цIал, цIук шабалтар, кIерецар)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГЛАДИТЬ

    несов. 1. уьтуь ягъун. 2. кап алтадун, гъил алтадун. ♦ гладить по головке кьилелай кап алтадун (яни чIуру кардиз рехъ гун, манийвал тавун); гладить

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • БЛАЖИТЬ

    несов. разг. кIамашвал авун, сефигьвал авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОПЛАТИТЬ

    ödəmək, haqqını vermək, muzdunu vemək, əvəzini vermək pulunu vermək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НАЛИТЬ

    tökmək, doldurmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SAÇSIZLIQ

    i. the state of being without hair / plait

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ПЛАКАТ

    плакат (агитациядин ва малумрин патахъай суьретар алаз ва я алачиз кхьинар алаз акъуднавай еке чар).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЫЛИТЬ

    несов. руг авун, руг акъудун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЫЛАТЬ

    ...ялав алаз (ялавар акъатиз) ккун. 2. пер. ифин; яру хьун; щѐки пылают хъуькъвер яру хьанва (ифена яру хьанва, кузвай хьиз ава). 3. пер. ккун; пылать

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛАХА

    1. юкьвай гуднавай гирдимдин пай, кьве пад авур гирдим. 2. ист. плаха (куьгьне заманда тахсиркаррин кьил эцигна атIудай тIаб, гирдим, кIанчI) ва я

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛАМЯ

    ср. ялав; цIун мурз

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛАКАТЬ

    несов. шехьун. ♦ плакали денежки разг. пул цуькI хьана, пулунин кьилиз яд чим хьана (квахьна, гьатзамайди туш)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЕТИТ

    тип. петит (типографияда 8 пункттунин куьлуь гьарфарин шрифт).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛАГИАТ

    плагиат (масада кхьей затI са касди вичинди хьиз вичин тIвар алаз акъудун, ам чуьнуьхун).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PLANÉT

    [yun. planetes – dolaşan] Günəşin ətrafında fırlanan və Günəş işığının inikası ilə işıqlanan göy cismi; səyyarə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ПИЛИТЬ

    несов. 1. мишердалди атIун; мишер чIугун. 2. пер. разг. къехуьнрун, гъуьнтI гун, гьамиша айибар ийиз ччан къачун, гьамиша ччинар ккун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PETİ́T

    [fr. petit – kiçik] Kiçik mətbəə şriftlərindən birinin adı. Mətni petitlə yığmaq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • PLAGİAT

    [lat. plagium – oğurlanmış] Başqasının əsərini öz əsəri kimi vermə və ya müəllifi göstərilmədən başqasının əsərindən istifadə etmə; ədəbi oğurluq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • PLAKAT

    ...qısa mətnli iri şəkil, böyük elan. …Göy rəngli qapının sağ tərəfində iri plakat asılmışdı. Qaçay bu plakatı, oradakı maşın, pianino, motosiklet şəkil

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • PALID

    ...iri yarpaqlı ağac. [Dərviş:] Qoca baltanı götürüb, uzaqda duran palıd ağaclarının birinin böyründən əl böyüklüyü qədər ağartdı… A.Divanbəyoğlu.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • PALID

    1. бот. дуб; 2. дубовый;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПАРИТЬ

    несов. 1. вичин бугъадал чурун; вичин бугъадал ругун; бугъламишун. 2. кудай яд иличун, кудай целди ва я бугъадалди михьивун; бугъламишун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПАРИТЬ

    несов. 1. цава лувар ахъайна лал кьена акъвазун (мес. липIлипI къуш). 2. пер. хиялар авун, хиялралди цавара къекъуьн, хиялралди цавуз экъечIун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЕНИТЬ

    несов. каф акьалдрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЛАГИАТ

    plagiat, ədəbi oğurluq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • plaire

    vi xoşa gəlmək; s'il vous plaît (ixtisar forması - svp) zəhmət olmasa

    Tam oxu »
    Fransızca-azərbaycanca lüğət
  • HÖRÜK

    i. 1. (saç və s. haq.) plait, braid, tresses 2. (heyvan bağlanılan) tether

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • bura

    zərf. ici ; ~ gəl viens ici ; zəhmət olmasa ~ par ici s’il vous plaît

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • SAÇSIZ

    s. (i.s.) without hair; (i.s.) without plait / tresses; hairless; plaitless

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • lütfən

    zərf. soyez le (la) bienvenu (e), s’il vous plaît, je vous en prie

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • HÖRÜKLƏMƏK

    f. 1. (saçı və s.) to plait (d.), to braid (d.); 2. (heyvanı) to tether (d.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • YOLPALAMAQ

    f. to snatch / to seize / to grasp (d.) by the hair / by the plait

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ASMA

    ...suspension bridge; ~ lampa pendent lamp; overhead lamp; ~ soğan plait of onions

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • HÖRMƏK

    f. 1. (saçı) to braid (d.), to plait (d.); saçını ~ to plait / to braid one’s hair; 2. (krujeva və s.) to weave (d.); 3. (tor) to net; 4. (çələng) to

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • SAÇ

    ...hair; 2. plait, tresses; braid; qondarma ~ switch; ~ı hörmək to plait / to braid one’s hair; ~ı ağarmaq to go* / to grow* / to turn grey, to be* touc

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • HÖRÜKLƏTMƏK

    f. 1. (saçı və s.) to ask / to cause smb. to plait (d.); to have* one’s hair plaited; 2. (heyvanı) to ask / to cause smb. to tether (d.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • КИФ

    (-ини, -ина. -ер) n. braid, plait, tress, pigtail, long lock of hair; scythe, agricultural tool comprised of a long curved blade attached to a long ha

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • zəhmət

    ...(se) de la peine ; ~ olmasa. . . s’il vous plaît, s’il te plaît ; ~ olmasa pəncərəni örtün fermez la fenetre s’il vous plaît ; ~ çəkin. . . (xahiş mə

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • Allah

    ...eşitsin Dieu vous entende ; ~a şükür Dieu merci ; ~a xoş gedərsə s’il plaît à Dieu ; ~ın və insanların qarşısında and içirəm je jure devant Dieu et d

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • PLAITED

    adj hörülmüş; burulmuş; ~ hair hörülmüş saç; ~ pastry burulmuş xəmir

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
OBASTAN VİKİ
Plavt
Tit Maksi Plavt (lat. Titus Maccius Plautus, çox vaxt sadəcə — Plavt; e.ə. 250 – e.ə. 184, Roma) — görkəmli qədim Roma komediyaçısı, “palliatalar” ustası. O, 130-a yaxın komediya yazmış, onlardan 20-si dövrümüzə qədər gəlib çatmışdır.
Lilli Platt
Lilli Platt (ing. Lilly Platt) — İngilis əsilli holland ekoloqu. Platt ekoloji problemləri səsləndirdiyi gəncliyi və dinc tətilləri ilə tanınır. O, YouthMundus, Earth.org və WODI üçün qlobal səfir; Plastik Çirklənməyə Qarşı Koalisiyanın Gənclər Səfiri və How Global; Dünya Təmizlik Günü üçün uşaq səfiri. Platt topladığı və çeşidlədiyi plastik zibilləri yerləşdirdikdən sonra əvvəlcə sosial mediada məşhurlaşır. Bu illər ərzində o, 100.000-dən çox zibil toplayır. Platt Böyük Britaniyada anadan olub. Onun yeddi yaşı olarkən ailəsi Hollandiyaya köçür. == Ətraf mühitin mühafizəsi == 2015-ci ildə Platt babası ilə Hollandiyada parkda gəzərkən yerə səpələnmiş plastik zibilləri görür. O, holland dilini məşq etmək üçün onları saymağa qərar verir.
Platt (Vayominq)
Platt Rayonu (ing. Platte County) — Vayominq, ABŞ-də yerləşən rayon. ABŞ Siyahıyaalma Bürosunun verdiyi statistik məlumatlara görə 2000-ci ildə bu rayonun əhalisi 8 807 nəfər olmuşdur. Rayonun paytaxtı Uitlend şəhəridir.
Silviya Plat
Silviya Plat (ing. Sylvia Plath; 27 oktyabr 1932[…], Boston – 11 fevral 1963[…], London) — amerika şairi, yazıçısı. == Həyatı == 1932-ci ildə doğulan amerikalı yazıçı Silviya Platın atası alman, anası amerikalı idi. O, daha çox ağrılı həyatı və faciəvi ölümü ilə tanınır. İlk şeirini səkkiz yaşında yazan şair bütün həyatı boyu manik depressiyadan əziyyət çəkib. Kollecdə oxuyarkən intihara cəhd etdiyi üçün ruhi dispanserə yerləşdirilir. Dispanserdən çıxdıqdan sonra Kembric Universitetində təhsil alır. İngiltərədə olarkən 1956-cı ildə gələcəkdə evlənəcəyi ingilis şair Ted Hyuzla tanış olur. Qısa müddət sonra Plat və Hyuz evlənib Bostona köçürlər. Plat hamilə qaldıqdan sonra yenidən İngiltərəyə qayıdırlar.
The Plant List
The Plant List (ingiliscədən tərcüməsi "Bitkilərin Siyahısı") — bitkilər aləminə aid müasir taksonların bioloji adlarının daxil olunduğu ensiklopedik internet-layihə.
Australian Plant Name Index
Avstraliya Bitki Adları İndeksi (ing. Australian Plant Name Index) — Avstraliyada bitən bitki adlarının indeksi.
International Plant Names Index
Bitkilərin Elmi Adının Beynəlxalq Siyahısı (ing. IPNI — ing. International Plant Names Index) — İnternet şəbəkəsində bitkilərin latın dilində adları olan verilənlər bazasına keçidi təmin edən sayt. Vəsait botaniki nomenklatura haqqında informasiyaların standartlaşdırılması məqsədilə yaradılıb.
Plain old telephone service
Plain old telephone service (POTS; azərb. Adi köhnə telefon xidməti‎) — mis halqalar üzərində analoq siqnal ötürülməsindən istifadə edən səs səviyyəli telefon xidməti üçün istifadə olunan retronim. POTS 1876-cı ildən 1988-ci ilə qədər ABŞ-də İnteqrasiya Edilmiş Rəqəmsal Şəbəkənin (ISDN) Əsas dərəcə interfeysi (BRI), ardınca mobil telefon sistemləri və IP üzərindən səs (VoIP) təqdim edildiyi vaxta qədər telefon şirkətləri tərəfindən standart xidmət təklifi idi. POTS dünyanın bir çox yerlərində yaşayış və kiçik biznes xidmətlərinin telefon şəbəkəsinə qoşulmasının əsas forması olaraq qalır. Termin XIX əsrin sonlarında ictimai telefon sisteminin tətbiqindən bəri mövcud olan texnologiyanı əks etdirir. Bu, DTMF, elektron telefon stansiyaları və fiber-optik kommunikasiyanın ictimai telefona (PSTN) daxil edilməsinə baxmayaraq, əsasən dəyişməz formada qalmışdır. == Xüsusiyyətləri == POTS bir neçə aspektlə xarakterizə olunur: İki istiqamətli (tam dupleks) kommunikasiya. İki telli mis döngədə səs təzyiqi dalğalarının gərginlik analoqlarının balanslaşdırılmış siqnalizasiyasından istifadə 300–3,300 Hz dar tezlik diapazonu ilə məhdudlaşdırılmışdır və bu səs diapazonu adlanır. İnsanın 20–20,000 Hz eşitmə diapazonundan çox azdır. Zəng tonları "Pulse dialing" və DTMF BORSCHT funksiyaları: batareya təchizatı (B), həddindən artıq gərginlikdən qorunma (O), zəng (R), siqnal (S), kodlaşdırma (C), hibrid (H) və test (T) Döngə başlanğıcı, yerə başlama və E&M siqnalıBir çox zəng funksiyaları ABŞ-də 1980-ci illərdə telefon stansiyalarının kompüterləşdirilməsindən sonra telefon abunəçiləri üçün əlçatan olmuşdur.
Alaşt
Alaşt — İranın Mazandaran ostanının Savadkuh şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 976 nəfər və ya 287 ailədən ibarət idi.
Albit
Albit — mineral - Na[AlSi3O8]. == Haqqında == Plagioklazın izomorf sırasının son üzvü. Kris­tallik quruluşun nizamlanmasından asılı olaraq struktur növ müxtəlifliyi ayrılıb: yüksək albit, aşağı albit, aralıq albit. Morfoloji növləri: qəndəbənzər albit, geniş lövhəli albit, leystli albit, klevelandit. Albit qələvi metasomatitlərin, peqmatitlərin və b. süxurların əsas tərkib hissəsidir. == Albit ikiləşməsi == Albit ikiləşməsi albit qanununa tabe olan ikiləşmə. İkiləşmə oxu (010), bitişmə müstəvisi (ikiləşmə tikişi) (010). Triklinik çöl şpatlarında (turş plagio­klazlar və mikroklin) çox geniş yayılmışdır. Adətən polisintetikdir.
Altait
Altait — mineral, PbTe. == Haqqında == Qalenitlə eyni quruluşludur. Kubik. Habitus kubik və kubik-oktaed­rik. Ayrılma{100} üzrə mükəmməl. Rəng qalayı-ağ. Parıltı metallik. Sərtliyi 3. Xüsusi çəkisi 8,19. Au-Ag kvars damarlarında digər tellurid və sulfidlərlə birlikdə.
Aplit
Aplit (yun. άπλόος – sadə) — xırda və ya narın dənəli, nadir hallarda porfirvarı ağ, açıq boz, sarımtıl və ya çəhrayı rəngli (ümumiyyətlə açıq rəngli) minerallardan – xırda izometrik kvars və çöl şpatlarından ibarət maqmatik damar (dayka) süxuru. Aplitlərə azqalınlıqlı daykalar və damarcıqlar şəklində qranit və qranitoid kütlələrində, bəzən isə onlardan kənarda ətraf süxurların çatlarında rast gəlinir. Apltlərdə cüzi miqdarda rəngli minerallar – maqnetit, mikalar, bəzən qələvi piroksenlər və amfibollardan başqa aksessor mineral kimi muskovit, bəzən qranat və turmalin, adi aksessor minerallar – maqnetit, ortit, həmçinin apatit və bir çox başqa nadir minerallar (ksenotim, xrizoberill, aleksandrit, topaz, anataz və s.) var. Mikrostrukturu aplit və ya panidiomorf dənəvərdir; dənələrinin forması çox halda qeyri-düzgün üçbucaqlı və ya qeyri-düzgün dairəvidir. Tərkibinə və yatım şəraitinə görə Aplit dayka və damarcıqları maqmanın qalıq turş ərintisinin intruziv kütlələrin və ətraf süxurların çatlarına nüfuz edərək kristallaşıb bərkiməsi nəticəsində əmələ gəlir. Belə ərintilər həmişə su və digər uçucu komponentlərlə zəngin olduğundan maqmanın soyuması zamanı həmin komponentlərin ərintidən ayrılması onun kristallaşmasını sürətləndirməklə yanaşı xırda dənəli strukturun əmələ gəlməsinə səbəb olur; qalıq ərinti qapalı şəraitdə kristallaşdığı zaman peqmatitlər əmələ gəlir. Sinonimləri – qranitin, qranomazanit, xaplit; növləri – qranit-aplit, qranodiorit-aplit, diorit-aplit, kvarslı diorit-aplit, kvarslı monsonit-aplit, monsonit-aplit, plagioqranit-aplit, kvarslı siyenit-aplit, siyenit-aplit, tonalit-aplit. Azərbaycan ərazisində aplitlərə ən çox Kiçik Qafqazın Gədəbəy, Daşkəsən, Qabaqtəpə, Üçtəpə, Dəlidağ, Mehri-Ordubad və s. intruzivlərin qranitoid kütlələrində təsadüf olunur.
Dalit
Dalit (hind दलित) - Hindistanda ən aşağı silkin nümayəndəsi, bütün ictimai və dini hüquqlarda məhrum edilmiş sinif. Dalitlər bəzi mənbələrdə pariya olaraq adlandırılır. Dalit sözü hind dilində olan toxunulmazlar sözündən yaranmışdır. Aşağı sinifə mənsub olduqlarından və ən natəmiz işlərin dalitlərə həvalə olunması səbəbindən inanca görə onlara toxunmaq belə arzu edilmir. 1997-2002-ci illərdə Hindistan prezidenti olmuş Koçeril Raman Narayanan ölkə tarixində ilk dalit prezidentdir. 2017-ci ildə Hindistan prezidenti seçilmiş Ram Nath Kovind də dalitdir.
Halit
Halit (daş duz) NaCl — kubik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: tez-tez rast gələn. == Xassələri == Rəng – rəngsiz, ağ, sarı, qırmızımtıl, qara, rəngi çox vaxt qarışıqlardan asılı olub, qeyri-müntəzəm, bəzən zonal xarakter daşıyır; Güclü deformasiyaya uğramış, yaxud silvinlə (KCl) sıx assosiasiya təşkil edən halit çox vaxt xal-xal rəngə boyanır. Bu, güman ki, K40-un və adətən onunla bağlı olan Rb87-un radioaktivliyi ilə əlaqədardır; Mineralın cizgisinin rəngi – ağ; Parıltı – şüşə (təzə sınıqlarda), yağlı, ipəyi; Şəffaflıq – şəffaf, yaxud yarımşəffaf; Sıxlıq – 2,1-2,2; Sərtlik – 2; Kövrəkdir; Ayrılma – kub {100} üzrə mükəmməl, {110} üzrə qeyri-mükəmməl; Sınıqlar – qabıqvarı; Başqa xassələr – çox yüksək istilikkeçirmə; zəif elektrikkeçirmə; suda asan həllolma; hidroskopiklik; şor dad; Morfologiya – kristallar: heksaedrik, bəzən oktaedrik, nisbətən az hallarda – sütunvari, tez-tez kristallik «qayıqcıq»lar; kub üzlərində çox vaxt qıfaoxşar pilləli oyuqlar olur; İkiləşmə: {111} üzrə nadir rast gəlir; Mineral aqreqatları: xırda dənəlidən nəhəngdənəliyədək massiv əmələgəlmələr, sıx lifli, ovuntulu kütlələr, bəzən stalaktit və stalaqmitlər, sızmalar, druzalar, nazik təbəqəçiklər. == Mənşəyi və yayılması == Tipik xemogen mineral olub, dəniz və şor göl sularının buxarlanması nəticəsində doymuş məhlullardan çökür. Çox vaxt əhəngdaşlarının, dolomitlərin və başqa çökmə süxurların içərisində qalın laylar təşkil edir. Duz laylarının böyük dərinliklərdə plastik deformasiyası və onların tez-tez üstdə yatan süxurlara daxil olması ilə duz günbəzlərinin əmələ gəlməsi əlaqədardır. İsti, quru iqlim şəraitində qapalı duzlu hövzələrin dibində özüçökən ovuntulu duz əmələgəlmələrinin kristalları toplanır. Bəzən halit sublimasiya məhsulu kimi vulkan kraterlərinin divarlarında müşahidə edilir. Mineralın nazik təbəqəcikləri başqa duzlarla birlikdə səhra və çöl rayonlarında torpaq səthində şoranlıq əmələ gətirir.
Laiti
Laiti (fransızca: "Laïcat", ingiliscə: "Laity", italyanca: "Laicato"), xristian dini terminologiyasında ruhban təbəqəsindən olmayan bütün din xadimlərini müəyyənləşdirmək üçün istifadə olunan bir söz olub, hərfi mənada müəyyən bir peşədən olmayan insanları ifadə edən bir termindir.
Latit
Latit — möhtəviləri və əsas kütləsi kaliumlu və kaliumlu-natriumlu çöl şpatlarından (ortoklaz, sanidin) və əsasən andezindən və ya bəzən labradordan ibarət olan traxiandezit bazalt süxur tərkibində müəyyən miqdarda rəngli minerallar (avgit, olivin, biotit), bəzən kvars möhtəviləri iştirak edir. Monsonitin effuziv anoloqu. Köhnəlmiş termin. == İstinadlar == == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.
Pelit
Pelit — <0,001 mm və ya <0,005 mm ölçülü hissəciklərdən təşkil olunmuş (mənşəyi və tərkibliindən asılı olmayaraq) çökmə süxurların ümumi adı. Hissəciklərinin ölçüləri <0,01 mm-dən kiçik olan dib çöküntüləri (lillər) də pelit adlanır. Pelit fraksiyası çökmə süxurların və dib çöküntülərinin ölçüləri <0,01 mm hissəciklərdən ibarət olan fraksiyası. Pelit quruluş çox kiçik ölçülü (<0,01 mm) hissəciklərindən (95%-dən çox) ibarət çökmə süxur quruluşu; gil və gil şistləri, argillit və mergellər, vulkanik tuflar və bəzi klastik süxurlar üçün səciyyəvidir. Pelitləşmə — kaliumlu çöl şpatlarının epimaqmatik proseslər, yaxud aşınma nəticəsində dəyişilməsinin ilk mərhələsi. Nəticədə pelit (kaolin və b.) yaranır, minerallar şəffavlığını itirir. == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.
Pirit
Pirit (kükürd kolçedanı, dəmir kolçedanı) — kubik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: hər yerdə rast gələn. == Növ müxtəliflikləri == Kobaltpirit, nikelli pirit, mərgümüşlü pirit. == Xassələri == Rəng – açıq bürüncü-sarı, tez-tez oksidləşmə rəngləri alır; Mineralın cizgisinin rəngi – qara; Parıltı – güclü metal; Şəffaflıq – qeyri-şəffaf; Sıxlıq – 4,9-5,2; S – 6-6,5; Ayrılma – {100} və {111} üzrə qeyri-mükəmməl; Sınıqlar – qabıqvari; Başqa xassələr – zəif elektrik keçiricisidir; termoelektrik xassəsi var; bəzən detektor xassələri təzahür edir; Morfologiya – kristallar: heksaedrik, pentaqon-dodekaedrik, hərdənbir oktaedrik, bəzən burulmuş; heksaedr üzləri üzrə kobud, başqa üzlər üzrə isə nazik ştrixlərin olması ilə səciyyələnir; İkiləşmə: {110} və {111} üzrə təmas və qarşılıqlı nüfuzetmə; Mineral aqreqatları: bütöv dənəvər kütlələr, müxtəlif süxurlarda püruzlar, böyrək- və salxımvari aqreqatlar; konkresiyalar, sekresiyalar, stalaktitlər, bəzən – druzalar, pirrotin, maqnetit, hematit və üzvi qalıqlar üzrə psevdomorfozalar, markazit üzrə paramorfozalar, isti bulaqların çöküntülərində qabıq, qaysaq və nazik təbəqələr. == Mənşəyi və yayılması == Ən geniş yayılmış sulfid olub, müxtəlif genetik tipli filiz və süxurlarda rast gəlir. Piritin ən iri yığınları hidrotermal-çökmə və hidrotermal-metasomatik kükürd kolçedanı, mis-kolçedan və kolçedan-polimetal obyektlərində yerləşir. Kobaltpirit isə geniş miqyasda Mərkəzi Afrikanın stratiform tipli mis yataqlarında yayılmışdır. Skarnlar və maqnetit filizləri üzrə inkişaf edən sulfidlərlə sıx assosiasiyada kontakt-metasomatik yataqlarda rast gəlir. Daş kömürlər içərisində, həmçinin çökmə mənşəli dəmir, manqan və alüminium filizlərində və çökmə süxurlarda qeyd olunur. Aksessor mineral kimi püskürmə süxurlarda müşahidə edilir.
Plagiat
Plagiat (fr. plagiat lat. plagium - oğurlamaq ) — elm və incəsənətdə digər müəllifin yaradıcılığının, ideyasının şüurlu surətdə mənimsənilməsi. Plagiatlıq bu digər şəxsə məxsus əsərin (elmi, ədəbi, musiqi), ixtiranın və ya səmərələşdirici təklifin mənbəyinə istinad etmədən öz adı altında tamamilə və ya qismən istifadə edilməsi deməkdir. Plagiatlıq prosesi və bu prosesin tərkib hissələrinə, eləcə də plagiatlığa qarşı mübarizə üsullarına həsr edilmiş çoxlu işlər mövcuddur. Əksər işlərdə plagiatlıq mətn tipli mənbələrdə rast gəlinən bu və yaxud digər təzahür formasına görə növlərə ayrılır: Mətni köçürmə "olduğu kimi", "dırnaq işarəsi olmadan və mənbəyə istinad etmədən istinad edilməyən mənbədən mətnin elementlərinin (cümlələrin, sözlərin) ardıcıllığını dəyişməklə istifadə edilməsi istinad edilməyən mənbədən müəyyən elementin (əsas frazanın, söz birləşməsinin) mənimsənilməsi istinad etmədən frazaları dəyişməklə istinad etmədən məlumatın adı və məlum informasiya kimi veril ideyanın istinad etmədən, hardansa eşitdiyi kimi verilməsi özünün və ya digərinin əvvəlki işlərini istinad vermədən yeni ideya kimi verilməsi haqqı ödənilməklə öz işində digərinin ideyalarından istinad etmədən istifadə edilməsi istinad etmədən mənbələrdəki ideyaların proqram təminatından istifadə etməklə və yaxud onlayn tərcümə vasitəsilə mənimsənilməsi haqqı ödənilməklə digərinin işini bilavasita və ya tərcümə etdirməklə mənimsənilməsiPlagiatlıq anlayışının məqsəddən asılı olaraq da növlərə ayırmaq olar: birbaşa plagiatlıq - mətnin eyni ilə, dəyişiklik etmədən köçürülməsi sərbəst plagiatlıq - öz işlərinə istinad etmədən istifadə etmək mozaik plagiatlıq - müəyyən hissəsini dəyişməklə sinonimlərdən istifadə etməklə təsadüfi plagiatlıq - bilmədən və ya digər sahələrdə məlum olan, lakin tədqiqat sahəsində yeni olan ideyaların qeyri-qanuni mənimsənilməsidir. == Ədəbiyyat == R.Əliquliyev, N.Ağayev, R.Alıquliyev. Plagiatlıqla mübarizə yolları. Bakı: İnformasiya texnologiyaları, 2015, 165 s.
Planet
Planet (yun. πλανήτες α') ya da Səyyarə — Günəş ətrafına dolanan və səthi əks olunmuş günəş şüaları ilə işıqlanan göy cismidir. 15-ci əsrədək 7 planet (Günəş, Ay, Merkuri, Venera, Mars, Yupiter və Saturn) olduğu fərz edilirdi. Hesab olunurdu ki, onlar Yer ətrafında fırlanır. XVI əsrdə Nikolay Kopernik Dünyanın heliosentrik sistemini yaratdı və sübut etdi ki, bütün planetlər Günəş ətrafında, Ay isə digər planetlərin peykləri kimi Yerin ətrafında fırlanır. Yer planet, Günəş isə özü şüalandığı üçün ulduzdur. 1781-ci ildə Uran, 1846-cı ildə Neptun və 1930-cu ildə Pluton, daha sonra diametrləri 1 km-dən bir neçə yüz kilometrədək olan kiçik planetlər kəşf edildi. Günəş sistemində doqquz böyük planet və təqribən 2300 kiçik planet məlumdur (1983-cü il etibarilə). 2006-cı ildən etibarən Beynəlxalq Astronomiya İttifaqının qərarı ilə Pluton planetlər sırasından çıxarıldı və kiçik planetlər adlı yeni qrupa aid edilməyə başladı. Planetlər daxili və xarici planetlərə bölünür.
Plank
Maks Karl Ernst Plank (alm. Max Karl Ernst Ludwig Planck‎; 23 aprel 1858[…], Kil, Holşteyn-Qlükştadt, Almaniya ittifaqı – 4 oktyabr 1947[…], Göttingen, İşğal Almaniyası) — görkəmli alman fiziki. Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı (1918). Kvant nəzəriyyəsinin banisi kimi XX əsrin əvvəllərindən fizika elminin inkişafı istiqamətini müəyyənləşdirmişdir. == Həyatı == Maks Plank övladlarının tərbiyə və fərdi inkişafına həddindən artıq diqqət göstərən prusiyyalı alim və hüqüqşünaslar ailəsində dünyaya gəlmişdir. Münhendə gimnaziyada oxuduğu illərdə bir çox fənnlərdə qeyri-adi istedad və yüksək əməksevərlik nümayiş etdirir. Fizik olmaq qərarına gəlməsi də bu səbəbdən asan olmamışdır. Plankı fəlsəfə və musiqi də maraqlandırıdı. Fizikanı isə Berlin və Münhendə oxumuşdur. == Elmi fəaliyyəti == Dissertasiyasını müdafiə etdikdən sonra 1885-ci ildən 1889-cu ilə qədər Kildə, 1889–1926-cı illər aralığında isə Berlində dərs demişdir.
Plaqin
Plaqin (ing. Plug-in) — informasiya texnologiyalarında proqramların elə komponentləridir ki, bu proqramlara digər xüsusiyyətlər və imkanlar əlavə edirlər. Əgər dəstəklənərlərsə, plaqinlər proqramların xüsusiyyətlərini qismən dəyişə bilərlər. Məsələn, plaqinlər daha çox veb səyyahlarda istifadə olunur, onların köməyi ilə videolara baxmaq, virus baxışını həyata keçirmək, yeni fayl tiplərini göstərmək olur.
Platin
Ağqızıl və ya Platin (Pt') – kimyəvi element. Elementlərin dövri sisteminin VIII qrupundadır, atom nömrəsi 78, atom kütləsi 195,09-dur. Təbii platin 190Pt (0,0127%), 192Pt (0,78%), 194Pt (32,9%), 195Pt (33,8%), 196Pt (25,2%) və 198Pt (7,23%) izotoplarının qarışığından ibarətdir. Platin insana hələ qədimdən (Misir, Həbəşistan və s.) məlum idi. Külçə platin nümunələri 18 əsrin ortalarında Avropaya gətirilmiş, saf platin metalı isə ancaq 19 əsrin birinci yarısında alınmışdır. Platin çox nadir elementdir. Yer qabığında miqdarı 10−6%-dir. Təbiətdə, əsasən, dəmir, palladium, iridium, rodium, mis və ya nikellə birlikdə tapılır, onlarda platinin miqdarı 65-dən 94%-ə qədərdir. Ən çox yayılmış mineralları poliksen, ferroplatin və palladiumlu platindir. Platin, gümüşü ağ rəngli, çox ağır, dəyərli bir metaldır.
Plato
Plato — dəniz səviyyəsindən xeyli hündürdə yerləşən, səthi hamar və və ya dalğalı, ətrafındakı düzənliklərdən dik yamaclarda ayrılmış yüksəklikdir. Məs: Xəzər dənizi ilə Aral gölü arasında yerləşən Üst-Yurt platosu. Plato həm üfüqi yatmış süxur laylarından, həm də çox kəsilib parçalanmış relyefin lava ilə örtülməsindən əmələ gəlmişdir.
Plaun
Plaun (lat. Lycopodium) — bitkilər aləminin plaunopsidlər sinfinin plaunçiçəklilər dəstəsinin plaunkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Plazia
Plazia (lat. Plazia) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Plazia cheiranthifolia Wedd. Plazia daphnoides Wedd.
İllit
Hidromikalar - minerallar, H3O, OH, H2O ilə zənginləşmiş mikalar: hidrobiotit, hidromuskovit, hidrofloqopit, illit. Hidromikalar tərkib və xassələrinə görə biotit, muskovit və vermikulitin arasında aralıq mövqe tutur. Vermikulitə nisbətən daha yaxşı köpürlər. Gillərin adi komponentləri, dəniz və kontinental çöküntülərin terrigen və autigen minerallarıdır. == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. — Bakı: Nafta-Press, 2006.
İlvait
İlvait — mineral, CaFe22+Fe3+ [OHïOïSi2O7]. Fe2+ Mn-la əvəz olunur, MnO miqdarı 9%-dək. == Haqqında == İlvait - rombik. Habitus prizmatik. Ayrılması {010} və {001} üzrə orta. Aqreqat: dənəvər, şüalı-çubuqvari. Rəngi qara. Qeyri-şəffaf. Sərtliyi 5-6. Xüsusi çəkisi 4,1.
Plagin
Plaqin (ing. Plug-in) — informasiya texnologiyalarında proqramların elə komponentləridir ki, bu proqramlara digər xüsusiyyətlər və imkanlar əlavə edirlər. Əgər dəstəklənərlərsə, plaqinlər proqramların xüsusiyyətlərini qismən dəyişə bilərlər. Məsələn, plaqinlər daha çox veb səyyahlarda istifadə olunur, onların köməyi ilə videolara baxmaq, virus baxışını həyata keçirmək, yeni fayl tiplərini göstərmək olur.
Palıd
Palıd (lat. Quercus) — fıstıqçiçəklilər sırasının fıstıqkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.Palıd ağacından odun yayılmış hesab olunur. == Təbii yayılması == Palıdın təbii yayılma sahəsi Şimal Yarımkürəsinin mülayim iqlimli əraziləridir. Yayılma ərazisinin cənub sərhədlərini tropik hündür dağlar təşkil edir. Dünya florasının tərkibində fıstıq fəsiləsinin 9 cinsi, 900-ə qədər növü yayılmışdır. Bunların əksəriyyəti ağac, nadir hallarda kol olub, yer kürəsinin bütün ərazilərində yayılmışdır.Palıd qiymətli dərman, aşı, boyaq, texniki, yem və bəzək bitkisidir. Azərbaycanda isə 12 növünə rast gəlinir. Onun 3 növü mədəni hala keçirilərək yaşıllaşdırma məqsədilə geniş istifadə edilir. Respublikamızın ərazisində palıd növləri uzunömürlü olub, hündürlükləri 12–40 m-ə çatır. Palıd növləri ən çox şimal yarımkürəsinin mülayim tropik zonalarında yayılmışdır.