“Qırmızı” deməkdir. Kök qız yox, qır olub. Metalın bu növü qırmızı olduğu üçün (rənginə görə) belə adlanıb; köz (qızmaq) sözü ilə bağlıdır (köz rəngin
Tam oxu »1. is. Rəngi sarı, bahalı bəzək şeyləri və s. qayrılan və dəyər vahidi kimi işlədilən qiymətli metal. Xalis qızıl. Qızıl mədəni. □ Qızıl bahasına – ço
Tam oxu »...хъсан, къизил хьтин (мес. кас); // qızıl sözlər къизил хьтин гафар, гзаф акьуллу, файдалу гафар, меслятар ва мс.; qızıl əllər къизил хьтин гъилер, гь
Tam oxu »Qiymətli metal. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam öz elimdə, Qızıl bazmandlar qolumda, Dəlilər sağü solumda, Bu günümdə tez olaydı.
Tam oxu »...mənasında işlənir. İsfahandan gələ qızıl almalar, Yaxşı olur yar yanına gəlmələr, İpək dəstərxanlar, qızıl bölmələr, Ortalıqdan qalxmaz bir xunum ola
Tam oxu »Bəzi mürəkkəb bitki və heyvan adlarının birinci tərkib hissəsi; məs.: qızılağac, qızılgül, qızılbalıq, qızılquş
Tam oxu »...qızıl kimi adamdır He / She is as good as gold; Hər parlayan qızıl olmaz at. söz. All is not gold that glitters II. s. 1. gold; golden; ~ üzük / saat
Tam oxu »1. QIZIL (sarı rəngli qiymətli metal) Gödəkboy, başının tükü tökülməyə üz qoymuş bir oğlan ötkəm-ötkəm danışdıqca qabaqdakı qızıl dişləri parıldayırdı
Tam oxu »QIZIL I is. Rəngi sarı olan qiymətli metal. QIZIL II sif. Al-qırmızı. Uzun enli və düz küçədə qızıl bayraqlar görünürdü (M.Hüseyn).
Tam oxu »первая часть сложных слов, соответствующая русским: красно …; золото …; злато … Qızılbayraglı краснознаменный, qızılqanad златокрылый
Tam oxu »...покрывать, покрыть позолотой ◊ ağ qızıl белое золото (о хлопке), qara qızıl черное золото (о нефти); qızıl qiymətinə на вес золота; qızıl fond золото
Tam oxu »QARA I is. Yer kürəsinin torpaqla örtülü hissəsi; torpaq. Qarada və suda. QARA II is. Plovla yeyilən, müxtəlif şeylərdən hazırlanmış xuruş. Plovun qar
Tam oxu »...qara yazardım, Nə qədər miskin gəzərdim, Adım qurd oldu, qurd oldu. (“Koroğlunun qocalığı”) (“Koroğlu–Hümmət”)
Tam oxu »Dastanlarda yazı, xətt, hərf mənasında da işlənir. Almışam dərsimi, qaranı gördüm? Qoynunda bəsləndim, haranı gördüm? Əmrahın göysündə yaranı gördüm,
Tam oxu »İndiki aşqara sözünün yerinə qaraətmək, qara-qura kəlmələri işlədilib. Mənası “qovrulmuş yemək” deməkdir, qara-qura, təxminən, cız-bız modeli üzrə yar
Tam oxu »...to swear* / to prove black is white; kömür kimi ~ coal-black; qır kimi ~ jet-black; ◊ ~ vermək 1) to divert smb.’s attention; 2) to work somehow; ~ y
Tam oxu »QARA – BƏYAZ Həmin gecə göy üzünü qara buludlar tutub şiddətli yağmur yağmağa başladı (S.S.Axundov); Bəyaz simasında xəfif bir təbəssüm oynadı (M.İbra
Tam oxu »I QARA (rəng) Qız cavan idi, qara saçlarına ağ cığır, tər sifətinə qırış düşməmişdi (B.Bayramov); SİYAH (kl.əd.) Siyah tellər gərdənində görünür; Könl
Tam oxu »...qara fırtına черная буря 2) смуглый, тёмный. Qara qız смуглянка, брюнетка 2. разг. перен. горестный, мрачный, тяжёлый. Qara günlər чёрные дни 3. пере
Tam oxu »...torpaq sahəsi III (Zəngilan) 12 dərz (taxıl). – İrəcəb bugün iki qara biçmişdi IV (İsmayıllı, Ucar) mürəkkəb. – Qaram qutarıf, pul ver, uşağ alsın (U
Tam oxu »...saysız-hesabsız. Xalq qara qarışqa kimi küçələrdə gəzir. Qara qızıl məc. – neft. Qara qızıl çıxartdı yerin yeddi qatından; “Nədir bunun qiyməti?” sor
Tam oxu »бязи сложный гафарин сад лагьай пай; мес.: qaragöz чӀулав вилер авай, вилер чӀулав; qaraqarğa чӀулав пехъ, чӀагъ; qaraqabaq ччин чӀуру (кил
Tam oxu »sif. noir, -e ; ~ çörək pain noir ; bot. ~ qarağat cassis m ; ~ metallurgiya sidérurgie f ; ~ geyinmək porter le deuil, être en deuil ; ~ basmaq hallu
Tam oxu »1. прил. чӀулав; qara rəng чӀулав ранг; qara sap чӀулав гъал; 2. qaralar гз. сущ. чӀулавбур а) чӀулав фигураяр (тӀамада, шахматда); qaralarla oynamaq
Tam oxu »top. Qızıldan və gümüşdən düzəldilmiş şeylər, yaxud pul. Deyirlər ki, Bağdad xəlifəsinə köçürülən Məlik şah Sultanın qızı ilə nəfis qumaşlar və qızılg
Tam oxu »z. openly, frankly, bluntly, tartly, right; ~ demək to say* frankly / openly; to tell* roundly
Tam oxu »гъара авун гл., ни куьшуьйрал (кӀегьебрал) къугъвадайла, сада муькуьдал гъалибвал къачун.
Tam oxu »гара гьатун a) (cidd-cəhdlə) hazırlıq görmək (yola çıxmağa, işə başlamağa və s.); b) həvəslənmək, həvəsə düşmək, ruhlanmaq, həvəsimək; гара тун həvəsə
Tam oxu »zərf bax gizli 4-cü mənada. Gizli-gizli iş görmək. – Yenə də bir vuraydı qəlbimiz gizli-gizli; Sən ey əsmər bənizli! M.Müşfiq. [Uşaq] oturdu qapının k
Tam oxu »сущ. 1. хъварц; ахварай аквадай кичӀе жедай затӀар; вилерикай (хиялдай) карагун (гуьжуькьун); 2. чӀулав, чӀуру, пис, кичӀе жедай (мес
Tam oxu »...мрачный, черный. Qara-qura fikirlər черные мысли; qara-qura basdı kimi почудилось чтото страшное к ому 2 сущ. каракули (неграмотное или неразборчивое
Tam oxu »...Qarabasma. [Əhməd:] Ay oğlum, … adamı yuxuda çox qara-qura basar, hər yuxuya inanmaq olmaz. (Nağıl). 2. bax qara1 6-cı mənada. [Gülnisə:] Ürəyimə min
Tam oxu »сущ. разг. спор, ссора, пререкание. Dara-bara salmaq затеять спор, dara-bara kəsilmirdi спор не утихал
Tam oxu »i. d.d. scandal, racket; quarrel; ~ salmaq / qaldırmaq to cause a scandal, to make* a racket, to kick up a row, to start a quarrel
Tam oxu »dara-bara, mübahisə, dalaşma, dava, küsüşmə, söyüşmə; * дара-барада тун a) qaça-qovmaya salmaq, təqib etmək, qısnamaq, sıxışdırmaq; cəncələ salmaq, xo
Tam oxu »...işlər? Neft olmasa gəlməz vecə işlər! (M.Müşfiq); QARA QIZIL (məc.) Qara qızıl, ağ qızıl; Verən torpaq sizindir (M.Rzaquluzadə); PETROLEUM, OYL.
Tam oxu »n 1. qızıl; pure ~ xalis / təmiz qızıl; black ~ qara qızıl (neft); fool’s ~ rənginə görə qızılı xatırladan metal; ~ reserve qızıl ehtiyatı; 2. qızıl s
Tam oxu »...другого выражения или слова, например: “ağ qızıl” вместо “хлопок”, “qara qızıl” вместо “нефть”) II прил. перифрастический
Tam oxu »...təşəbbüs edən Bəsti deyildimi? (Ə.Sadıq); AĞ QIZIL (məc.) Qara qızıl, ağ qızıl; Verən torpaq sizindir (M.Rzaquluzadə); PƏNBƏ (köhn., təşb.) Yaranmış
Tam oxu »Qızıl və gümüşdən fərqli olaraq mis, dəmir pula ( rəngi qara olduğu üçün) belə deyiblər. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »...червонное золото xalis qızıl, yüksək əyarlı qızıl; черное золото qara qızıl (neft); на вес золота bax вес.
Tam oxu »несов. qızıla tutulmaq, üzünə qızıl çəkmək; qızıl suyuna salınmaq, qızıl suyu verilmək.
Tam oxu »сов. qızıla tutmaq, üstünə qızıl çəkmək; qızıl suyuna çəkmək, qızıl suyu vermək.
Tam oxu »прич. qızıla tutulmuş, üstünə qızıl çəkilmiş; qızıl suyuna salınmış, qızıl suyu verilmiş.
Tam oxu »...qanadlı, qara caynaqlı əjdahalar başımın üzərində hərlənir, qızıl şahinimi qapıb aparırlar… M.Rzaquluzadə.
Tam oxu »«bəni» (ibn») «övlad, nəsil, tayfa», «zər» isə «qızıl» deməkdir, «qızıl övladı, qızıl nəsli», məcazi mənada isə «qızıl kimi gözəl qız» mənasın
Tam oxu »1. qızıl -i [-ı]; къизилдин ранг qızıl rəngi, sarı rəng; 2. “къизил” söz. sif.; къизилдин мяденар qızıl mədənləri; 3. qızıldan qayrılmış; къизилдин ту
Tam oxu »1. qızıl -i [-ı]; къизилдин ранг qızıl rəngi, sarı rəng; 2. “къизил” söz. sif.; къизилдин мяденар qızıl mədənləri; 3. qızıldan qayrılmış; къизилдин ту
Tam oxu »