Lüğətlərdə axtarış.

Oysxara (çeçen. Ойсхар) qəsəbə və ya kəndi Çeçenistan Respublikasının Qudermes rayonunda yerləşir. Tərkibindəki yeganə yaşayış yerini Oysxarskoye kənd yaşayış məntəqəsi təşkil edir. Kənd "R-217" (Qafqaz) federal magistral yolunda, Kaçkalıkski silsiləsinin şimal ətəyində, Qudermesin regional mərkəzindən 11 km cənub-şərqdə və Qroznı şəhərindən 48 km şərqdə yerləşir. Oysxara kəndinə ən yaxın yerləşən yaşayış məntəqələri: şimal-qərbdə Melçxi və Şuani kəndləri, şərqdə Yuxarı Noyber və Aşağı Noyber kəndləri, cənub-şərqdə Alleroy kəndi, cənubda Tsentaroy kəndi, cənub-qərbdə Baçi-Yurt və qərbdə İlasxan-Yurt kəndi. İlk dəfə Oysxara kəndi Qızılyar komendantı, general-mayor D. F. Eropkinin 1732-ci il tarixli "Dağ sahiblərinin qeydiyyatı" adı altında tərtib etdiyi sənəddə xatırlandı. 1770–1773-cü illərdə Qafqazı gəzən təbiətşünas və səyyah I. A. Qildenştedt Oysxaranın bir çeçen kəndi olduğunu qeyd etdi. Kəndin tsontaroy taypının nümayəndələri olan çeçenlər tərəfindən qurulduğunu A. A. Süleymanov da sübut edir. 1790-cı illərdə J. Reineggs, 800 ailədən ibarət olan Oysunqur sakinlərinin "qumuq-Tatar dilində danışdıqlarını" qeyd etdi. 1820-ci ilin payızında general İ. V. Qurkov, çeçenləri qorxutmaq üçün çıxışları dayandırmaq üçün İstisu, Oysunqur və digər kəndləri tamamilə darmadağın etdi.

Qaysaba — Azərbaycan milli mətbəxinə daxil olan şirniyyat növlərindən biri. Qarabağ mətbəxinə aiddir. Adətən səhər yeyilir Tərkibi:Kərə yağı, qaysı (ərik və ya ərik qurusu), su və darçın. Əvvəlcə əridilmiş tavaya çəyirdəkləri çıxarılmış qaysı, xurma (istəyə görə əncir mürəbbəsi) atılır. Meyvələr yumşalana qədər bişirilir, üzərinə darçın səpilib süfrəyə verilir. Bişirilməsində müxtəlif fərqliliklər vardır. Bəzən tavada az miqdarda suda pörtlədilmiş qaysının üzərinə dağ edilmiş yağ əlavə edilir. Bişirərkən üzərinə ya şəkər tozu və ya da şərbətli su əlavə edilir.

Peysara (fars. پي سر‎) — İranın Gilan ostanının Talış şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 931 nəfər yaşayır (196 ailə).

Voysava Kastrioti (alb. Vojsava Kastrioti; XIV əsr – XV əsr) — doqquz övladı ilə alban zadəganlarından Corc Kastriotinin həyat yoldaşı, onlardan biri də İskəndər bəy kimi tanınan alban milli qəhrəmanı Corc Kastriotidir. XVI əsrin əvvəllərinə aid iki mənbədə onun adı çəkilir. Birinci mənbə Corc Muzakanın (Covanni Musaki) vəsiyyətindən gəlir. O, öz şəcərəsində yazır: Dominikus ləqəbi Monkinus: "1. Agnese Andre Angeli mater, & 2. Voisava Ivani uxorem". "Uxor" latınca "arvad, həyat yoldaşı" deməkdir və Dominikus ləqəbi Monkinus sənədə görə Voysavanın atasıdır. İkinci mənbə, oğlunun tərcümeyi-halıdır, onu "Tribal zadəganının" qızı kimi qeyd edir, bu da onun serb, Brankoviç sülaləsinə mənsub olduğunu işarə edən müasir nəzəriyyə kimi şərh olunur. Brankoviç ailə ağacında onun adı qeyd olunmadığı üçün bu şərh çox mübahisəlidir.

Oysxara cümə məscidi (çeç. Ойсхар маьждиг) — Qudermes rayonunun Oysxara qəsəbəsinin tarixi mərkəzi hissəsində yerləşən məscid. Məsciddə ibadət zamanı beş minə qədər insan yerləşə bilər. Oysxara qəsəbəsindəki köhnə Cümə məscidi 1998-ci ildə tikilib. 2017-ci ilin əvvəlində Oysxara kəndinin sakinləri köhnə məscidin bu qədər sayda dindarı qəbul edə bilmədiyi üçün yeni məscid tikmək xahişi ilə respublika rəhbərinə müraciət ediblər. 2017-ci ilin may ayında Oysxara kəndinə Çeçenistan Respublikasının başçısı Ramzan Kadırov baş çəkdi, onun girişində yeni xəstəxana, məscid və idman kompleksinin tikintisi təşəbbüsü ilə çıxış etdi. İki gündən sonra respublika rəhbəri yenidən kəndə gələrək kompleksin tikintisi üçün bünövrə atılması mərasimində iştirak etdi və təxminən bir ay sonra, iyunun 7-də 5000 nəfərlik məscidin tikintisi başladı. Məscid Sulim Kadırovun adını daşımalı idi. Respublika başçısı Ramzan Kadırovun nəslindən olan dini lider Sulim Kadırov 1930-cu illərdə uşaqlara Quran öyrətdiyinə görə həbs edilərək sürgünə göndərilib, on dörd ilini QULAQ düşərgələrində keçirib, sonra oradan Qazaxıstana sürgün edilib. Respublikanın ilk prezidenti Əhməd Kadırovun anadan olmasının 69-cu ildönümünə təsadüf edən məscidin təntənəli açılışı 21 avqust 2020-ci ildə baş tutdu.

Fransisko Lopes de Qomara (isp. Francisco López de Gómara; 2 fevral 1511[…] – 1564[…]) — İspaniya keşişi, humanisti, Amerikanın fəthi üzrə tarixşünas. Heç vaxt Yeni dünyada olmamışdır, lakin onun əsərləri çox təfərrüatlıdır. Qomara Kortesin etirafçısı idi və Meksikanın fəthində iştirak edənlərin çoxunu şəxsən tanıyırdı. Onun işi Bernal Diası ilhamlandırmışdır.

Göytala (əvvəlki adı: Qanaçtala)— Azərbaycan Respublikasının Şuşa rayonunun Göytala kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 7 fevral 1991-ci il tarixli, 54-XII saylı Qərarı ilə Şuşa rayonunun Yextsahoğ kənd Sovetinin Qanaçtala kəndi Göytala kəndi adlandırılmışdır. Göytala kəndi Yextsahoğ kənd Sovetindən ayrılaraq, bu kənd mərkəz olmaqla Göytala kənd Soveti yaradılmışdır. 1992-ci ildən 10 noyabr 2020-ci ilə kimi Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altında olmuşdur. İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələrinə əsasən imzalanmış 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyanata uyğun olaraq Göytala kəndi Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin nəzarətinə keçmişdir. 2022-ci ilin avqustunda Laçın dəhlizini əvəz edən Rusiya sülhməramlılarının nəzarətində olan Ermənistan və Dağlıq Qarabağ arasında yeni dəhlizdə yerləşir. 19 sentyabr 2023-cü ildə aparılan lokal xarakterli antiterror əməliyyatları nəticəsində Azərbaycan Respublikasının nəzarətinə qayıtmışdır. == Toponimikası == XIX əsrdə gəlmə ermənilər burada yerləşdikdən sonra kəndi Qanaçtala adlandırmışdılar (qanaç erm. "göy, yaşıl" deməkdir). 1991-ci ildə kəndin keçmiş adı bərpa edilmişdir.

Göyşaban (əvvəlki adı: Oxlovka) — Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Milli Şurasının 29 aprel 1992-ci il tarixli, 112 saylı Qərarı ilə Lənkəran rayonunun Olxovka kəndi Göyşaban kəndi adlandırılmışdır. == Toponimiyası == Keçmiş adı Gomuşavan olmuşdur. Yerli əhali arasında kəndin adı indi de belə adlandırılır. XIX əsrə aid mənbələrdə Gomuşavan haqqında məlumat verilir. Keçmişdə kəndin ərazisi geniş sucaqlıq və qamışlıq olduğundan burada çoxlu camış saxlanılırdı. Odur ki, kəndin adı da "camış saxlanılan yer" mənasında olan bu adla adlandırılmışdı. XIX əsrin ikinci yarısında Suxumidən gəlmiş Novo Afon monastırının keşişləri yaşayış məntəqəsinə Olxovka adı verdilər. Olxov bu ərazidə bitən qızılı rəngli cil bitkisinin bir növünün adıdır. İcarədar keşişlər quru balığı istehsal etmək üçün həmin bitkini yığıb yandırırdılar.

Göyarx (əvvəlki adları: Levonarx; Köyarx) — Azərbaycan Respublikasının Ağdərə rayonunun Həsənqaya kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 29 dekabr 1992-ci il tarixli, 428 saylı Qərarı ilə Tərtər rayonunun Levonarx kəndi Köyarx kəndi adlandırılmışdır. == Coğrafiya == Kənd Qarabağ düzündə, dağətəyi ərazidə yerləşir. == Tarixi == Kəndi XIX əsrin ikinci yarısında indiki Goranboy rayonunun Rus Borisi kəndindən ayrılmış malakan rus ailələri Levanarx çayının kənarında salmışdılar. Sonralar ermənilər kəndin adını təhrif edərək Levonarx kimi rəsmiləşdirmişdilər. 1992-ci ildən kənd Göyarx adlandırıldı. 1933-cu ildə Kəlbəcər rayonunun Seyidlər inzibati ərazi vahidində Lev kəndi qeydə alınmışdır. Toponimiyada lev "kənar" mənasında işlənir. Göyarx kəndi əvvəllər Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətində (DQMV) Mardakert rayonunun tərkibində idi və adı Levonarx idi. DQMV-ndə separatçılıq baş qaldırılandan sonra Azərbaycan Respublikasının Ali Sovetinin qəbul etdiyi 26 noyabr 1991-ci il tarixli qanun ilə Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti ləğv olundu, Mardakert rayonunun isə adı dəyişdirilərək Ağdərə rayonu adlandırıldı.

Göy Baza (fars. گاوبازه‎) — İranın Kürdüstan ostanı Bicar şəhristanının ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 390 nəfər yaşayır (71 ailə). Əhalisini azərbaycan türkləri təşkil edir.

Lənkəran bələdiyyələri — Lənkəran rayonu ərazisindəki bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Benoyn Boyşar (çeç. Бенойн БойсхӀар) və ya Baysanqur Benovski (rus. Байсангур Беноевский; 1794 – 1861, Xasavyurd, Dağıstan MSSR) — XIX əsrdə yaşamış çeçenəsilli Şimali Qafqaz komandiri. İmam Şamilin naiblərindən idi. O, 1817–1864-cü illərdə Qafqaz müharibəsində iştirak etmişdir. == Vəfatı == Boyşarın üsyanından təşvişə düşən Rusiya ordusu dərhal hərəkətə keçməyə qərar vermişdir. Musa Kunduxov, Nikolay Kolovaçyov və Artsu Çermoyevin köməyi ilə Rusiya Ordusu Boyşarın yeri ilə bağlı əvvəlcədən kəşfiyyat məlumatlarına görə Belqatoy kəndi ətrafında toplaşmağa başlamışdır. Kunduxov ümumilikdə 15 kəndi dağıtmışdır. Sığınacaqlarını itirən Boyşar və yoldaşları Benoya qayıdıb müqaviməti davam etdirməyə çalışsalar da, sonda əsir düşmüşdülər. Boyşar Xasavyurtda həbs edilmiş və daha sonra general-mayor Pavel Kempertin hökmü ilə asılaraq ölümə məhkum edilmişdir.