...münasibət: bu situasiyada iştirak edənlər: tərcüməçi mətnin ekspediyenti rolunda və qəbuledici - rolunda iştirak edir. Kommunikativ situasiya tərcu
Tam oxu »...ilkin mətnin göndəricisi, mətni və başqa məlumatı alan tərcüməçi. Tərcüməçi mətnin alıcısı kimi iştirak edir.
Tam oxu »kommunikativ əks əlaqə, daha doğrusu, tərcüməçinin oxucu qavrayışı səviyyəsini nəzərə almağa cəhd etməsi. Bu, konkret olaraq tərcüməçinin bədii priy
Tam oxu »...gedir. Tərcümənin orijinala yaxınlaşdırılması tərcümə mətnində dil transpozisiyalarını və tematik faktları əhatə etməklə baş verir. Mətnin təşkilin
Tam oxu »прил. коммуникативный (относящийся к коммуникации как общению, связи). Dilin kommunikativ funksiyası коммуникативная функция языка
Tam oxu »tərcümədə elementlərin üslubi təşkili onun eyni üslub elementlərinə münasibətdə və onların ori127 jinalda dil və tematik korrespondensiyalarda təş
Tam oxu »orijinalın və onu «məzmununun » tərcümə zamanı quruluşunun gerçəkləşdirilməsi. Mətnin tematik elementləri və onların təşkili (kompozisiya) orijinalda
Tam oxu »mətndə məkan kateqoriyasına aid olan orijinalın tematik elementlərinin işlənilib hazırlanması (hərəkət yeri və onunla bağlı hər şey). Lokallaşma oxucu
Tam oxu »əsərdə realizə olunan zaman və hərəkətə aid olan tərcümə mətninin işlənib hazırlanması. Mətnin işlənib hazırlanması onu qəbuledənlərin, yaxud qəbuled
Tam oxu »mətnin mövzusuna və onun elementlərinə (personajlarına, realilərinə) aid olan tərcümənin işlənib hazırlanması. Buna qəbuledicilərin və qəbul edən mü
Tam oxu »сущ. ситуация: 1. совокупность водных пространств, лесов, гор, населённых пунктов и т.п., изображённых на карте или плане посредством условных знаков
Tam oxu »...hissəsi (real, yaxud xəyalda tutulan). Nitq aktı nöqteyi-nəzərdən situasiya amilləri onlara deyilir ki, onlar səs, yaxud xışıltı yaradanlardan fərqli
Tam oxu »tərcümə aktını iki kommunikativ zəncirin (Müəllif→Mətn→Oxucu/Tərcüməçi→ Mətn→Tərcümə) asılılığı kimi nəzərdən keçirən konfrontasiyası kimi qəbul e
Tam oxu »orijinal və tərcümə səviyyəsində dil səviyyəsində elementlərin həmcinsliyi (fonetik, morfoloji və sintaktik)
Tam oxu »məlumatı verən və qəbul edən dil arasında vahidlərin uyğunluğunun seçilməsi.
Tam oxu »müasir ədəbi dil kanonlarında qoyulmuş üslubi konvensiyalar sistemindən fərqli olaraq, m.vcud oxucu vərdişləri və göstərilənlərdən fərqli olan üslu
Tam oxu »invariant nüvə mətnin semantik elementlərinin daimi, əsas, dəyişilməz hissələridir. Onların mövcudluğunun mənaların qatlaşdırılma eksperimenti ilə su
Tam oxu »tərcüməçinin ədəbi və mədəni məxsusluğunu xarakterizə edən dil və mövzu elementləri oxucu vərdişləri və eləcə də oxucunun gözləmə stereotipi
Tam oxu »orijinalın və tərcümənin ayrı-ayrı elementlərinin ümumi məna və üslubda ekvivalentliyinin əldə edilməsi üçün funksional uyğunsuzluq
Tam oxu »orijinal mədəniyyətin tanınmasını şərtləndirən mətndəki mövzu, dil və üslubi elementlər. Burada söhbət mlli ədəbi struktur kontekstinə münasibətdə o
Tam oxu »bu, orjjinal mətnlə tərcümə mətni arasında zaman məsafəsi ilə şərtlənən kommunikativ dəyişiklikdir. Zaman aspekti iki əsas səviyyədə proyeksiyalaşır:
Tam oxu »bu, orijinal və tərcümə mətnləri arasındakı fərqdir ki, orijinalın və tərcümənin yarandığı mədəni sistemlər nəticəsində özünü göstərir
Tam oxu »qrammatik, leksik, üslubi sistemlərdir ki, mətnin təşkilində tərcüməçiyə xidmət edir. Tərcümə prosesində onlar müqayisə fonu kimi xidmət edir
Tam oxu »bu, orijinal və tərcümənin dil elementləri arasında və obrazlar sistemində struktur, yaxud funksional dəyişikliklərin aparılma situasiyasıdır
Tam oxu »dil mətninin yenidən kodlaşdırılmasıdır ki, bu zaman onun dil obrazı və üslubi forması yaranır. Tərcümə bir mətnin invariantının digərinə keçidi dem
Tam oxu »1.«Tərcümə» insanın nitq-dil fəaliyyətinin mürəkkəb növlərindən biri. Burada, adətən tərcümə prosesinin özü, ya tərcüməçi fəaliyyətinin şifahi–ya
Tam oxu »is. traduction f ; şifahi ~ interprétation f ; Azərbaycan dilindən fransız dilinə ~ traduction de l’azerbaïdjanais en français ; ~ etmək traduire vt ;
Tam oxu »i. translation; şifahi ~ oral translation; Azərbaycan dilindən ingilis dilinə ~ translation from Azerbaijani into English; ~ etmək to translate (d
Tam oxu »I сущ. перевод: 1. выражение, передача какого-л. текста или устной речи средствами другого языка. Tərcümə nəzəriyyəsi теория перевода, orijinaldan tər
Tam oxu »is. [ər.] Bir dildən başqa dilə çevirmə (çevrilmə). Sərbəst tərcümə. “Şahnamə” nin tərcüməsi. – Usta Zeynalın dükanında Mirzə qəzəllər oxuyub, sonra o
Tam oxu »van Deykin fikrincə, ayditiv aktdan (yaxud dinləyən aktdan) və kommunikativ situasiyadan ibarətdir.
Tam oxu »kommunikativ məqsəd-məram İntensiya (lat. intentio) fəlsəfi elmlərin terminoloji aparatından götürülmüşdür
Tam oxu »şəxsi cəhətlərin və imkanların insanın kommunikativ fəaliyyətini təmin edən, eləcə də dil və dildənkənar bilik və bacarıqların məcmusu
Tam oxu »ekspediyentin, ötürücünün məlumatı (mətni) kodlaşdırılma və yenidən kodlaşdırma zamanı tutduğu mövqe
Tam oxu »1. Kommunikativ fəaliyyət eyni işarə sisteminin kodu altında gedən (həyata keçirilən) situasiya. 2. İnformasiyanın işlənib hazırlanmasını elə şəraitdə
Tam oxu »bu, sistemə bir neçə tərcümə dilinin maşın lüğəti yerləşdirildiyi halda baş verir, məsələn, «mütərcimin avtomatlaşdırılmış iş yeri», avtomatlaşdırı
Tam oxu »bu, elə bir dilarası situasiyadır ki, bu zaman ünsiyyət prosesində iki dildən istisfadə olunur.
Tam oxu »1. Məlumatın ünvanlanmış kommunikativ aktın iştirakçısı; tərcümə prosesində ilkin mətnin alıcısı ilə tərcümə mətninin alıcısı fərqləndirilir. 2.Bu,
Tam oxu »...kommunikasiyasının iştirakçısı. Tərcümə mətninin redaktəsi - bu, onun ədəbi situasiya, ədəbi və dil norması, nəşriyyat tələbləri və s. baxımından ap
Tam oxu »...oppozisiyaların arasındakı dialektik qarşıdurma tərcümə mətnində tərcümə olunma kateqoriyası kimi realizə olunur. Tərcümə olunma mətnin üslubunda
Tam oxu »...situasiya. 2. Kommunikasiya həyata keçirilən real gerçəklik. Tərcümə ilə kommunikasiyada N1 nitq situasiyası fərqləndirilir ki, bu zaman məlumat tər
Tam oxu »...həll tələb edir, daha doğrusu, onlar özləri daxil olduğu ilkin mətndə tərcümə vahidi kimi nəzərdən keçirilə bilər.
Tam oxu »...məlumatlar ilkin mətndə verilmiş olduğu halda, tərcümə mətnində öz əksini tapmır.
Tam oxu »1. Mətnindən tərcümə həyata keçirilən mənbə. 2. Tərcümədə ilkin mətn. 3. Orijinal, həm də əsl deməkdir. Orijinal və tərcümə arasındakı qavrayış ara
Tam oxu »...nəzəriyyəsində tərcümə mətninin müqayisəli öyrənilməsində bölünən və tərcümə mətinində olan və ilkin mətndə olmayan məlumatlar.
Tam oxu »ilkin mətnin (dilin) kökmorfeminin tərcümə mətninin (dilinin) ayrıca söz ilə tərcüməsi.
Tam oxu »...doğrusu, bu, müəllif mətninin özünün olmayan - «orijinal» tərcümə yerinə vermə situasiyasıdır. Kvazimeta mətn müəllifin kommunikativ strategiyas
Tam oxu »...elə olur ki, adətən, o qədər də mürəkkəb olmayan kommunikativ şəraitdə məhdud diapazonlu funksional xarakteristika mətnlərdə nisbətən tam ekvivalent
Tam oxu »...yazılı tərcümə mətnini əgər natiq ilkin tərcümə mətnindən kənarlaşırsa, mühüm korrektivlər əlavə etməklə, natiqin nitqinin gedişinə uyğun olaraq
Tam oxu »tərcümə nəzəriyyəsində orijinal mətnin müəyyən vahidinə ekvivalent olan tərcümə mətninin vahidi başa düşülür.
Tam oxu »коммуникация söz. sif.; kommunikativ; коммуникативное средство əlaqə (ünsiyyət) vasitəsi.
Tam oxu »şifahi tərcümə - yazılı mətnin şifahi tərcüməsi. İlkin dil yazılı formada istifadə olunur, tərcümə dili şifahi şəkildə. Bax: görmə - şifahi tərcüm
Tam oxu »...совокупности каких-л. условий и обстоятельств. Политическая ситуация. Революционная ситуация. Аварийная ситуация. Кризисная ситуация. Конфликтная сит
Tam oxu »ж 1. vəziyyət, şərait, hadisələrin gedişi; 2. geod. situasiya (xəritədə və yaxud planda şərti işarələrlə təsvir edilən su sahələrinin, çayların, meşəl
Tam oxu »ситуация (авайгьал; гьалар; шартIар); сложная ситуация четин акахьай гьалар; выгодная ситуация менфятлу гьалар (шартIар, гьал).
Tam oxu »...связь одного места с другим. Водные коммуникации. Перерезать коммуникации противника. Массовая коммуникация. (способ сообщения какой-л. информации вс
Tam oxu »ж kommunikasiya, rabitə, əlaqə; перерезать коммуникации врага düşmənin əlaqə (rabitə) yollarını kəsmək; слово - средство коммуникации söz kommunikasiy
Tam oxu »...orijinalla tanışlıq; 2) mətnin qaralamada tərcüməsi; 3) mətnin tam redaktəsi; 4) başlıq tərcüməsi.
Tam oxu »tərcümə olunacaq bütün mətnə, yaxud onun bir hissəsinə aid olunan və müəllifin orijinal əsərinin semantik - üslubi kodundan (poetikasından) yaran
Tam oxu »tərcümə olunan mətndə çoxsözlüyün olmaması, mətnin lakonik forması ilə səciyyələnən tərcümənin keyfiyyət göstəricisi.
Tam oxu »orijinalın bədii strukturunun tərcümə mətnində bədii üslubi elementlərinin itirilməsi.
Tam oxu »orijinal mətnində bir bütöv kimi tam tərcümənin tərcümə prosesinə çevrilməsi.
Tam oxu »tərcüməçinin üslubu. Bu, tərcümə mətnində tərcüməçinin üslubi vərdiş və bacarıqlarının gerçəkləşdirilməsinin məcmusudur.
Tam oxu »...həyatını əks etdirən situasiya. Standart reqlanmentləşən fiksasiya olunmuş kommunikativ nitqin uzual vasitələri, situasiya (situativ) klişelərindən i
Tam oxu »bu, metakommunikasiyadır. Semiotik aspekt tərcümə zamanı müvafiq mədəniyyətdə məkan və zamanın fərqlərinin realizasiyası zamanı kommunikativ yerdəyi
Tam oxu »məlumat göndərən kommunikativ akt iştirakçısı; yazılı tərcümə üçün tətbiq edilən məlumatı göndərən-ilkin mətn müəllifi.
Tam oxu »...informasiyanın qeyri-adekvat həlli. Neqativ yerdəyişmə tərcümə mətnində dili bilməmək, yaxud orijinal strukturunun səthi interpretasiyası ilə motivl
Tam oxu »...Tərcümə dilindəki vasitələrlə heç də nə tərcümə mətnində, nə də orijinalda mütləq eyni yerində həyata keçirilməyən labüd semantik, yaxud üslubi
Tam oxu »tərcümə mətnində orijinalın üslubi xüsusiyyətlərinin proyeksiyası və gerçəkləşməsi. Üslubi istiqamətliliyin həyata keçirilməsi mətnarası invariantı
Tam oxu »...sinxron tərcümə üçün mənbədəki mətn vahidindən və hətta situasiya elementlərini göstərən və qeyd edən məqamları hiss edib tapa bilmək bacarığı.
Tam oxu »dil səviyyələrinin tərcümə mətnində fonematik (qrafomatik) səviyyədən başlayaraq morfematik, leksik, sintaqmatik və sintaktik səviyyəyə qədər iyerarx
Tam oxu »...doğrusu, ətraf aləmdə, gerçəklikdə olan element), hər hansı situasiya müxtəlif cür təsvir oluna bilər. Üstəlik nəzərə almaq lazımdır ki, hər bir di
Tam oxu »...ümumi funksional kommunikativ istiqamətlərə uyğun olaraq və tərcümə olunan dildə mövcud olan dil normalarını nəzərə almağı mühüm hesab edir.
Tam oxu »...dəyişdirilməsi. Dil haqda söhbət gedən təqdirdə yenidən kodlaşdırmanı biz tərcümə adlandırırıq. Yenidən kodlaşdırma tərcümənin ən yüksək anlayışıd
Tam oxu »deyimdə olan informasiya və dil vahidləri vasitəsilə tərcümə edilən informasiya. Heç də daim onun mənası ilə üst-üstə düşmür. Semantik informasiy
Tam oxu »...məzmunun dəyişdirilməsini elə yolla həyata keçirmək lazımdır ki, tərcümə dilində yaradılan mətnin digər yeni adresatın linqvoetnik kommunikativ komp
Tam oxu »...nitq əsərinin konkret verilmiş situasiyada məzmunu semantik və situasiya informasiyasının qarşılıqlı hərəkəti kimi nəticəsi olur. 3. Bu, sözün, yaxu
Tam oxu »semantik və situasiya informasiyanın müqayisəsinin nəticəsi olan nitq əsərinin mənası.
Tam oxu »tərcümə üçün mətn seçimi. Tərcüməçinin proqramı, adətən, mədəni-ictimai situasiya, mədəni-ictimai tələb və ədəbi səviyyədən ibarətdir. Tərcüməçi
Tam oxu »müxtəlif kommunikativ dəyərli informasiya daşıyan vahidlərin mətndə fərqləndirilməsi.
Tam oxu »şişdə qızartma; 2) tərcümə; türkçeden çevirme bir eser – türk dilindən tərcümə olunmuş əsər tərcümə
Tam oxu »...tərcümənin elə bir növüdür ki, bu zaman tərcümə mətnində əslin əsas motivi daha böyük dəqiqliklə verilir, eyni zamanda mətnin qalan hissəsi isə
Tam oxu »