Lüğətlərdə axtarış.

Arabsat-1B

Traktat (yun. traktus - mühakimə) — antik dövrdən başlayaraq müəyyən mövzuda yazılan elmi əsərlər. Ənənəvi olaraq ədəbiyyat nəzəriyyəsi və fəlsəfəyə aid əsərlər də belə adlandırılmışdır. Eyni sözdən yaranmış "traktovka" termini də rus dili vasitəsilə Azərbaycan dilinə keçmişdir. Bu termin ədəbi əsəri yozmaq, mənalandırmaq, şərh etmək mənasında işlənir. Orta əsrlərdə traktatları nəzmlə yazmaq ənənəsi var idi, bunlar poetik traktatlar adlanırdı. Sayılırdı ki, şeir dili ağılın daha yüksək və zərif ifadə formasıdır.

Koriolis qüvvəsinin təsiri altında daimi küləklər Şimal yarımkürəsində sağa, Cənub yarımkürəsində sola doğru istiqamətlənir.Passat küləyi yelkənli gəmilərin istiqamətində də dəyişiklik edə bilər. Odur ki, passatlar Şimal yarımkürəsində şimal-şərqdən cənub-qərbə, Cənub yarımkürəsində cənub-şərqdən şimal-qərbə doğru əsir. Bu proseslər 30º şimal enliyi ilə 30 cənub enliyi arasında baş verir və bu coğrafi enliklər passat zolağı adlandırılır. Okean üzərindən əsən passatlar rütubətli, materik üzərindən əsən passatlar isə quru olur. Passatların təsirinə daha çox məruz qalan materiklər Afrika, Cənubi Amerika və Avstraliyadır Öz daimiliyinə və gücünə görə, yelkənli gəmilər dövründə bu küləklər Qərb küləkləri ilə birlikdə gəmilərin Avropa və Amerika arasındakı hərəkət marşrutlarının qurulmasında əsas rol oynayırdılar. Qurşaqda atmosferin aşağı qatları Günəş şüalarının təsiri ilə istidən genişlənərək yuxarı qalxır və qütblərə doğru istiqamətlənir, eyni zamanda şimaldan və cənubdan daha soyuq hava axınları gəlir.

Tatsat (yun. Τατζάτης), Tasat (erm. Տաճատ, translit. Tasat), və ya Tatsati (yun. Τατζάτιος) — erməni əsilli Bizans və Abbasi sərkərdəsi. O, 782-ci ildə dönəklik edərək Abbasilər xilafətinin tərəfinə keçmiş və Ərməniyyənin əmiri təyin olunmuşdur. Tatsat erməni əsilli Andzevatsi zadəgan ailəsindən idi. Onun 750-ci illərdə Bizans imperiyasına gələrək imperator V Konstantinə (hak. 741–775) xidmət etməyə başladığı güman olunur. O, V Konstantinin hakimiyyəti dövründə türk əsilli bulqarlarla vuruşmuş, təqribən 760-cı ildə strateq vəzifəsinə yüksəlmişdir.

RASAT — Araşdırma Peyki Türkiyənin və TÜBİTAK UZAY ın BiLSAT peykindən sonra sahib olduğu ikinci uzaqdan müşahidə peykidir. Yüksək keyfiyyətli optik göstərmə sistemi və Türk mühəndisləri tərəfindən hazırlanan yeni modullara malik olan RASAT, Türkiyədə hazırlanmış və istehsal edilən ilk yer müşahidə peykidir.

Tatsat (yun. Τατζάτης), Tasat (erm. Տաճատ, translit. Tasat), və ya Tatsati (yun. Τατζάτιος) — erməni əsilli Bizans və Abbasi sərkərdəsi. O, 782-ci ildə dönəklik edərək Abbasilər xilafətinin tərəfinə keçmiş və Ərməniyyənin əmiri təyin olunmuşdur. Tatsat erməni əsilli Andzevatsi zadəgan ailəsindən idi. Onun 750-ci illərdə Bizans imperiyasına gələrək imperator V Konstantinə (hak. 741–775) xidmət etməyə başladığı güman olunur. O, V Konstantinin hakimiyyəti dövründə türk əsilli bulqarlarla vuruşmuş, təqribən 760-cı ildə strateq vəzifəsinə yüksəlmişdir.

Arabsat-1A ( ərəb. عربسات-A1‎ ) Arabsat tərəfindən idarə olunan Səudiyyə Ərəbistanının telekommunikasiya peykidir . Ərəb dövlətlərinə rabitə xidmətləri göstərmək üçün istifadə edilmişdir. Peyk Aerospatiale tərəfindən Spacebus 100 əsasında inşa edilibvə iki NATO E / F-band (IEEE S band) və 25 NATO G / H-Band (IEEE C band) tezlik zolağında yayım həyata keçirir . Başlanğıcda 1,170 kiloqram (41,000 oz) kütləyə malik idi və yeddi il təxmin edilən həyat ömrünə malikdir. Arabsat-1A, Arianespace tərəfindən Kourou -da ELA-1- aeorodromunda Ariane 3 raketini istifadə edilərək . 8 fevral 1985-ci ildə 23:22:00 GMT-də tarixində orbita buraxılmışdır.. Bu, ilk Spacebus peykinin buraxılması hadisəsi idi. Orbitə çıxdıqdan sonra günəş panellərindəki nasazlıq səbəbli orbitdə qalma ömrü uzaldıla bilmədi .Peyk 19 ° Şərq Uzunluq dairəsində . koordinatında fistismarı dayandırıldı və passiv fəaliyyət göstərməyə başladı.

Arabsat-1B , Arabsat tərəfindən idarə olunan Səudiyyə Ərəbistanının rabitə peykidir . Ərəb dövlətlərinə rabitə xidmətləri göstərmək üçün istifadə edilmişdir. Peyk Aerospatiale tərəfindən Spacebus 100 əsasında hazırlanıb və iki NATO E / F-band (IEEE S band) və iyirmi beş NATO G / H-Band (IEEE C band) zolağında yayım həyata keçirilir . Başlanğıcda 1,270 kiloqram (45,000 oz) kütləyə sahid idi və yeddi il gözlənilən əməliyyat ömrünə mail idi . == Tarix == Arabsat 1B geosinxron orbit də 26 ° Şərq. Uzunluq dairəsində yerləşib 1991-ci ilin oktyabrında idarəetmə mərkəzi ilə əlaqəsi kəsildi. Eyni səhv bir qədər əvvəl Ərəbsat-1A-da da təkrar edilmişdi . 1992-ci ilin əvvəlində tamamilə istismarı dayandırldı.

Arabsat-5A , Arabsat tərəfindən idarə olunan Səudiyyə Ərəbistanının telekommunikasiya peykidir . Ərəbistan , Afrika və Avropaya televiziya, internet və telefon xidmətləri göstərmək üçün istifadə olunur. Arabsat-5A Astrium tərəfindən inşa edilmiş və Eurostar-3000 peyk daşıyıcısına əsaslanır. 4,800 kiloqram (170,000 oz) kütlə var 4,800 kiloqram (170,000 oz) və qırx transponderi daşıyır; NATO -müəyyənləşdirilmiş spektrinin G / H zolaöında ,IEEE-müəyyən edilmiş spektrinin C zolağında, NATO J zolağında fəaliyyət göstərən iyirmi dörd və IEEE K <sub id="mwFw">u</sub> zolağında yayımlanan on altı transponderə sahibdir.. Onun günəş batereyaları peykin dizaynının başlanğıcında təxminən 12 kilovat və sonunda isə təxminən 11 kilovat gücündə elektrik enerjisi istehsal etməsi gözlənilir Arabsat-5A, Arianespace tərəfindən Ariane 5ECA daşıyıcısı raketini istifadə edərək, Fransız Qvianası Kouroudakı Guiana Kosmos Mərkəzi ELA-3- dən orbitə çıxarıldı. Buraxılış üçün ilk cəhd 23 iyun 2010-cu ildə baş verib, lakin raketin alt sistemlərindən birinin problemi səbəbindən tamamlanmamışdır. Raketin yanacaq tanklarının təzyiqi ilə əlaqədar bir problemsəbəbi ilə 24 İyun günü edilən cəhdə uğursuzluqla nəticələnmişdir.. Qalxış 26 iyun 2010-cu ildə saat 21: 41 tarixində nəhayət ki həyata keçirildi . Quraşdırmanın ardından Arabsat-5A geosinxron orbitinə ayrıldı. Geostasionar orbitə çatdıqdan sonra, Arabsat-2B-ni əvəz etməsi üçün 30.5 dərəcə şərq uzunluğunda sınaq həyata keçirildi.

Arabsat-6A , Arabsat tərəfindən idarə olunan Səudiyyə Ərəbistanının telekommunikasiya peykidir . Peyk 2019-cu ilin martında SpaceX-nin Falkon Heavy daşıyıcısı vasitəsiylə orbitə buraxılacaq. Arabsat-6A və Hellas Sat 4 / SaudiGeoSat-1, Ərəbsat-6G proqramının iki peykidir. Bu iki peyk Lockheed Martin tərəfindən inşa edilən ən qabaqcıl kommersiya rabitə peykləridır ,yenilənmiş A2100 -ə əsaslanır və yeni günəş paneli texnologiyasından istifadə edir. Arabsat-6A, Yaxın Şərq, Afrika və Avropadakı müştərilərə televiziya, internet, telefon və təhlükəsiz kommunikasiyalar təqdim edən geostasionar orbitdəyerləşdiriləcək .

Aegilops crassa (lat. Aegilops crassa) — qırtıckimilər fəsiləsinin buğdayıot cinsinə aid bitki növü.

Meri Stivinson Kassat (ing. Mary Stevenson Cassatt; 22 may 1844[…] – 14 iyun 1926[…]) — amerikalı rəssam və qrafik idi. Meri Kassat Allegeni şəhəri, Pensilvaniyada (indi Pittsburqun Şimalının bir hissəsi ), işində nailiyyətləri olan bir dəllalın - Robert Kassatın və bankir olan Ketrin Kelso Constonın qızı olaraq dünyaya gəlmişdir. Anası oxunmuş və enerjili bir qadın idi. Onun gələcək rəssamın dünyagörüşünün formalaşmasında böyük rolu olmuşdur. Fransız jurnalist Qustav Jefrua tərəfindən Mari Brakemon və Berta Marizo ilə yanaşı, Meri Kassat da impressionizmin "Üç əzəmətli xanımı"-ndan ( les trois grandes dames) biri hesab edilmişdir. 1879-cu ildə Dieqo Martelli onu Deqasla müqayisə etdi, çünki hər ikisi ən müasir şəkildə hərəkət, işıq və dizaynı təsvir etməyə çalışırdılar. Orta səviyyədən bir ailədə doğulmuşdur: Atası Robert Simpson Kassat dəllal və torpaq möhtəkiri idi. O, 1662-ci ildə Yeni Amsterdama gələn Fransız Hugenat Jak Kossartın nəslindən gəlir. Anası Ketrin Kelso Conston bankir ailəsindən idi.

Passat cərəyanları — Həm şimal yarımkürəsinin, həm də cənub yarımkürəsinin tropik enliklərində hakim passat küləklərinin təsirilə əmələ gələn okeanın səth cərəyanlarıdır. Passat cərəyanları dreyf cərəyanlarına ən yaxşı misaldır. Passat cərəyanları passat küləklərinə uyğun olaraq daima şərqdən qərbə 1–2 km/s. sürətlə hərəkət edir. Passat cərəyanları şimal yarımkürəsində sağa, cənub yarımkürəsində sola meyil edərək, ekvatora paralel-şərqdən qərbə doğru hərəkət edirlər. Sürəti ekvatora yaxınlaşaraq, 100–150 sm/saniyəyə çatır. Su kütləsinin qalınlığı 150–300 m-dir. Cərəyanların temperaturu şərqdən qərbə doğru getdikcə artır (25–280-yə çatır). Duzluluq 33–36 promildir.

Koriolis qüvvəsinin təsiri altında daimi küləklər Şimal yarımkürəsində sağa, Cənub yarımkürəsində sola doğru istiqamətlənir.Passat küləyi yelkənli gəmilərin istiqamətində də dəyişiklik edə bilər. Odur ki, passatlar Şimal yarımkürəsində şimal-şərqdən cənub-qərbə, Cənub yarımkürəsində cənub-şərqdən şimal-qərbə doğru əsir. Bu proseslər 30º şimal enliyi ilə 30 cənub enliyi arasında baş verir və bu coğrafi enliklər passat zolağı adlandırılır. Okean üzərindən əsən passatlar rütubətli, materik üzərindən əsən passatlar isə quru olur. Passatların təsirinə daha çox məruz qalan materiklər Afrika, Cənubi Amerika və Avstraliyadır Öz daimiliyinə və gücünə görə, yelkənli gəmilər dövründə bu küləklər Qərb küləkləri ilə birlikdə gəmilərin Avropa və Amerika arasındakı hərəkət marşrutlarının qurulmasında əsas rol oynayırdılar. Qurşaqda atmosferin aşağı qatları Günəş şüalarının təsiri ilə istidən genişlənərək yuxarı qalxır və qütblərə doğru istiqamətlənir, eyni zamanda şimaldan və cənubdan daha soyuq hava axınları gəlir.

Salix discolor (lat. Salix discolor) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin söyüdkimilər fəsiləsinin söyüd cinsinə aid bitki növü.

Meri Elizabet Trass (ing. Mary Elizabeth Truss; 26 iyul 1975, Oksford) — Mühafizəkarlar Partiyasının sədri (5 sentyabr–24 oktyabr 2022) olan Britaniyalı siyasətçi, Böyük Britaniyanın Baş naziri (6 sentyabr–25 oktyabr 2022). O, 2021-ci ildən Xarici İşlər, Birlik və İnkişaf Məsələləri üzrə Dövlət Katibi, 2019-cu ildən isə Qadınlar və Bərabərlik Naziri vəzifələrində çalışır. Mühafizəkarlar Partiyasının üzvü, 2010-cu ildən bəri Cənub-Qərbi Norfolkda Parlament üzvü (MP) kimi fəaliyyət göstərir. O, baş nazirlər Devid Kemeron, Tereza Mey və Boris Consonun rəhbərliyi altında Nazirlər Kabinetində müxtəlif vəzifələrdə çalışıb. Trass 5 sentyabr 2022-ci ildə Mühafizəkarlar Partiyasının liderliyi seçkilərində rəqibi Rişi Sunakı məğlub edərək qalib gəldi. O, sentyabrın 6-da baş nazir vəzifəsinə başladı və bu vəzifədə işləyən üçüncü qadın oldu. Truss Oksforddakı Merton Kollecində oxuyub və Oksford Universitetinin Liberal Demokratlar Partiyasının prezidenti olub. 1996-cı ildə o, həm məzun olub, həm də Mühafizəkarlar Partiyasına qoşulub. Shell və Cable & Wireless-da işləyib və Reform beyin mərkəzinin direktor müavini olub.

Cənubi Passat cərəyanı və ya Cənubi Ekvatorial cərəyanı — passat küləklərinin hakim olduğu ərazilərdən keçən isti dəniz cərəyanı. Bu dəniz cərəyanı dünya okeanında daima şərqdən qərbə doğru istiqamətdə əsir. Passatlar Cənub yarımkürrəsinin tropik enliklərində hakimdir. Cərəyan Sakit okeanda Cənubi Amerika sahillərinə yaxın (Qalapaqos adaları) istiqamətdən başlayır və Yeni Qvineya və Avstraliya sahillərinə doğru istiqamətlənir. Cərəyanın şimal sərhədi qışda 3 dərəcə cənub enliyi, yayda isə 1 şimal enliyinindən keçir. Sakit okeanın qərb sahillərində şərqə yönəlir. Buna səbəb isə Ekvatorial əks cərəyanıdır. Onun bir qolu Şərqi Avstraliya cərəyanıdır. == Cərəyanın fiziki xüsusiyyətləri == Cərəyanın fiziki sürəti gün ərzində 24 - 80 mildir. Orta göstərici 40 mil.

Şimali Passat cərəyanı və ya Şimali Ekvatorial cərəyanı — Sakit, Hind və Atlantik okeanları ərazisindən keçən isti dəniz cərəyanı. Sakit okeanda cərəyan Kaliforniya cərəyanı yaxınlığından başlayır və şimal yarımkürəsinin 10° və 20° arası ilə qərbə istiqamətlənir. Filippin sahillərində Kurosio cərəyanı onun qarşısını alır. Atlantik okeanda Kanar cərəyanı yaxınlığından başlayır və 10° - 30° şimal enlikləri ilə şimal-qərbə yönəlir. Qolfstrim cərəyanının əsas qidalandırıcılarından biri hesab edilir. Hind okeanında Şimali Passat cərəyanının istiqaməti mövsümdən asılıdır. Qışda şimal-şərqə, yayda isə cənub-qərbə yönəlir. Burada Somali cərəyanını güçləndirir.

Sic transit gloria mundi — "dünyanın şöhrəti belə keçir" mənasını verən latınca ifadə. Bu ifadə 1409-cu il (V Aleksandrın tacqoyma mərasimində istifadə edildiyi zaman) və 1963-cü illər arasında papanın tacqoyma mərasimlərində istifadə edilmişdir. Yeni seçilmiş papa öz sedia gestatorunda (mərasim taxtı) Müqəddəs Pyotr bazilikasının müqəddəs mərasimindən çıxış edərkən yürüş üç dəfə dayandı. Hər dəfə bir papanın mərasim ustası əlində gümüş və ya mis qamış tutaraq, yanan kətan yedəyində papanın qarşısında diz çökərdi. Ardıcıl olaraq üç dəfə parça yanan kimi o, yüksək və kədərli səslə deyirdi: "Pater Sancte, sic transit gloria mundi!" (“Müqəddəs Ata, dünya şöhrəti belə keçir!”). Papaya ünvanlanan bu sözlər həyatın keçici təbiətini və yer üzündəki şərəflərin xatırladıcısı olaraq xidmət etdi. İfadənin bir forması Tomas Kempisin 1418-ci ildə Məsihin Təqlidi adlı əsərində meydana çıxdı: "O quam cito transit gloria mundi" ("Dünyanın izzəti necə də tez keçib gedir"). İdiomatik kontekstlərdə bu ifadə "şöhrət keçicidir" mənasında istifadə edilmişdir. Amerikalı şair Emili Dikinsonun ilk nəşr olunan şeiri "Sic Transit Gloria Mundi" adlanırdı. İngilis illüstratoru Corc Kruikşank tərəfindən 1819-cu ildə çəkilmiş qravürü "Dənizçilərin Tərəqqi: Sic transit gloria mundi" adlanır.

Astragalus nevinii (lat. Astragalus nevinii) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Tium nevinii (A.Gray ex Lyon) Rydb. === Heterotipik sinonimləri === Astragalus nevinii var.

Neottia cordata (lat. Neottia cordata) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinin neottia cinsinə aid bitki növü.