(-из, -на, -а) f. əriş qurmaq, ərişləmək, xananın əsas iplərini çəkmək (toxuculuqda).
Tam oxu »(Çənbərək) 1. xanada ox keçirilən dəlik. – Xananın dəhlizi dardı, şapalag sığmır 2. dirəyin haçası. – Kərəni qaldır qoyax dirəyin dəhlizinə
Tam oxu »(Gəncə, Tovuz) hanadakı ilmələri kirgitlə döyüb bərkitmək. – Xananı yaxşı kirgitdə (Gəncə); – Sən də kirgitdirsən xanıyı (Tovuz)
Tam oxu »Belə ad var, amma Xalaxanım adı yoxdur. Bibi sözünün bir mənası “hörmətli” deməkdir (hörmət əlaməti kimi müraciət formasıdır). (Bəşir Əhmədov. Etimol
Tam oxu »...yuannıx gətirim II (Cəbrayıl, Çənbərək) bax üşələməg II. – Ciyim xananın ərişini üşəliyif (Çənbərək.)
Tam oxu »...növü II (Şəki) çardağın kənarındakı açıq yer. – Çardağa den tökəndə xananı berkidiyıx ki, qurt-quş girməsin
Tam oxu »...hövə. – A Gülbəs, sən alla, sıx hö:ələ, qoy palaz bərk düşsün, hö:ə xananın canıdı (Gədəbəy); – Hana hö:əsiz toxummaz (Hamamlı)
Tam oxu »İBADƏTÇİ (ibadətlə məşğul olan adam); ABİD [Mərcan:] Xaqanım, tutmuş bir abid kişi (A.Şaiq); ZAHİD Zahidi-xudbin nə bilsin zövqünü eşq əhlinin (Füzuli
Tam oxu »...sinəmə döyə; Xeyir-duaçı ollam, düşərəm önə; Göndər, türkmanlardan xanlarım gəlsin! “Koroğlu”.
Tam oxu »sif. 1. Ətli, iri döşlü. Köksüdolu qadın. 2. bax köksüdolusu. [Nazxanım] …köksüdolu nəfəs aldı. İ.Əfəndiyev.
Tam oxu »[fars.] bax lağçı. LAĞBAZLIQbax lağçılıq. Nazxanım bərkdən gülərək eyni lağbazlıqla (z.) oğlanın ardınca qışqırdı. İ.Əfəndiyev.
Tam oxu »...Səslə, hönkürtü ilə, hıçqıra-hıçqıra. …Sıxıntı və ciddiyyətdən [Anaxanım] uşaq kimi hönkürəhönkürə ağlamağa başladı. A.Şaiq.
Tam oxu »...A, a, a! Qarageymiş, … heç xəbərüvüz var ki, bizim kənddə Kəblə Qayxanım doğub? H.Sarabski.
Tam oxu »...gördü. M.İbrahimov. Samovarın dudkeşindən gur alov qalxanda Nazxanım bizə yanaşdı. İ.Əfəndiyev.
Tam oxu »is. Zəng. Birdən-birə qapının çınqırığı vuruldu. A.Şaiq. Anaxanım Novruz qızı küçələri sürətlə keçib, evinə yetişdi, yuxarı qalxıb, əlini hirslə çınqı
Tam oxu »...xəlitəsiz, saf. Tey buğda unu. 2. Tamam, bütün, səlt. Xörək tey yağdır. – [Banıxanım:] Bağrımı döndərdin tey qızıl qana; Oğul, gedib, ağlar qoyma sən
Tam oxu »...tacı. 2. Məcazi mənada: əziz, istəkli, sevimli. Sən mənim canımsan, canı-cananım, Sabahım, sərtacım, dinim, imanım, Sana qurban olsun bu Nərgiz xanım
Tam oxu »is. [ər. ruh və fars. rəvan] klas. Sevgili, istəkli. Sən mənim cananım, ruhi-rəvanım; Ləbləri şirinim, qönçə dəhanım. M.P.Vaqif. [Xanəndə:] Gəl sevgil
Tam oxu »...işdəmməz (Zəngilan); – Ağız, bir gə vərəngalanı aşağı bas (Gədəbəy); – Xananı vərəngalansız toxumax olmaz (Xanlar)
Tam oxu »...Xalçada və başqa toxunma mallarda uzununa müvazi gedən əsas iplər. Xananın ərişi. – Toxunmalar üçün işlənən saplar, başlıca olaraq, iki qrupa ayrılır
Tam oxu »...(“Koroğlu” dastanının lüğəti) Kəsiblər dörd bir yanımı, Dağıdarlar xanmanımı, Axıdarlar al qanımı, Bir umudum sizə gəlir... (
Tam oxu »...məktub aparıb-gətirən adam; elçi, çapar. Qasid! Tezcə yardan gətir bir xəbər; Ol güli-xəndanım neçin ağlayır? M.P.Vaqif. Yoxdu qasidim, göndərim pəya
Tam oxu »...düyündür. Koroğlu der: məhşər günü bu gündür, Göndər türkmanlardan xanlarım gəlsin!.. (“El şairl
Tam oxu »