Lüğətlərdə axtarış.

Ali Canib Yöntem (1 yanvar 1887 və ya 1887, Konstantinopol – 26 oktyabr 1967 və ya 1967, İstanbul) — Milli ədəbiyyat cərəyanının qabaqcıl nümayəndələrindən və nəzəriyyəçilərindən olan bir şair, yazıçı, ədəbiyyat tədqiqatçısı, redaktor, müəllim və siyasətçi == Həyatı == Milli ədəbiyyat cərəyanının qabaqcıl nümayəndələrindən və nəzəriyyəçilərindən olan Ali Canib Yöntem 1887-ci ildə İstanbulda anadan olmuşdur. İbtidai təhsilini Üsküdarda "Gülfem Hatum" məktəbində, orta təhsilini isə "Toptaşı Askeri Rüşdiyyəsində almış, iki ilə qədər də "Fransız məktəbində" oxumuşdur. Atasının Selanikə sürgün edilməsi ilə əlaqədar olaraq, Ali Canib buradakı "Mülkiye" orta məktəbində təhsilini davam etdirmiş və axırıncı sinifdə olarkən imtahan verib. İstanbul Hüquq məktəbinə daxil olmuşdur. Bir il İstanbulda, dörd il də Selanik Hüquq məktəbində təhsil alsa da, Balkan müharibəsi başladığına görə o, təhsilini bitirmədən İstanbula getmişdi. 1908-ci ildən ədəbiyyat aləminə qatılan Ali Canib "Bahçe", "Aşiyan", "Kadın" jurnallarında şeirlər və məqalələr yazmağa başlayır. İstanbulda təşkil olunan "Fecri-Ati" cəmiyyətinin Selanikdə müxbiri olmuş və "Fecri-Ati"dən ayrıldıqdan sonra şeirlərini "Genç kalemler" məcmuəsində çap etməyə başlayır. 1911-ci ildə "Genç kalemler" jurnalının baş redaktoru olan Ali Canib, Ömər Seyfəddin ilə birlikdə "Yeni lisan" dil hərəkatının və "Milli ədəbiyyat" cərəyanının yaranmasına rəhbərlik etmişdir. Ali Canib həmçinin bir müəllin kimi fəaliyyət göstərmiş, "Selanik İttihat ve Terakvi" məktəbində, "Ali Ziraat" məktəbində, Çanakkale ve Gelenbevi Sultanilərində, "Kabataş liseyi" və "İstanbul erkek öğretmen" məktəblərində müəllimlik etmişdir. O, həmçinin Ali müəllimlər məktəbində ədəbiyyat müəllimi, Universitetdə də Türk ədəbiyyatı müəllimi olaraq işləmişdi.

İzzət Ülvi Yönter (11 may 1976, Əmirdağ[d], Afyonqarahisar ili) — iqtisadçı və siyasətçi; Türkiyə Böyük Millət Məclisinin 25, 26, 27 və 28-ci çağırışlarının deputatı. İzzət Ülvi Yönter 1976-cı ildə Afyonqarahisar ilinin Emirdağ ilçəsində anadan olub. İstanbul Universiteti Siyasi Elmlər Bölməsindən və Tarix Bölməsindən məzun olub. Anadolu Universitetində iqtisadiyyat üzrə magistr, həmin universitetdə biznesin idarə edilməsi üzrə isə PhD dərəcələri alıb. Uzun illərdir MHP üzvüdür. 2018-ci ildən MHP sədrinin müavinidir. İyun 2015, noyabr 2015, 2018 və 2023-cü illərdə İstanbul ilindən MHP namizədi olaraq Türkiyə Böyük Millət Məclisinin 25, 26, 27 və 28-ci çağırışlarının deputatı seçilib. TBMM Sənaye, Ticarət, Enerji, Təbii Sərvətlər, İnformasiya və Texnologiyalar Komissiyasının üzvü vəzifəsində təmsil olunub. İngiliscə bilir. Evli və 1 uşaq atasıdır.

İzzət Ülvi Yönter (11 may 1976, Əmirdağ[d], Afyonqarahisar ili) — iqtisadçı və siyasətçi; Türkiyə Böyük Millət Məclisinin 25, 26, 27 və 28-ci çağırışlarının deputatı. İzzət Ülvi Yönter 1976-cı ildə Afyonqarahisar ilinin Emirdağ ilçəsində anadan olub. İstanbul Universiteti Siyasi Elmlər Bölməsindən və Tarix Bölməsindən məzun olub. Anadolu Universitetində iqtisadiyyat üzrə magistr, həmin universitetdə biznesin idarə edilməsi üzrə isə PhD dərəcələri alıb. Uzun illərdir MHP üzvüdür. 2018-ci ildən MHP sədrinin müavinidir. İyun 2015, noyabr 2015, 2018 və 2023-cü illərdə İstanbul ilindən MHP namizədi olaraq Türkiyə Böyük Millət Məclisinin 25, 26, 27 və 28-ci çağırışlarının deputatı seçilib. TBMM Sənaye, Ticarət, Enerji, Təbii Sərvətlər, İnformasiya və Texnologiyalar Komissiyasının üzvü vəzifəsində təmsil olunub. İngiliscə bilir. Evli və 1 uşaq atasıdır.

Bentem sultanlığı — Yava adasının şimal-qərbində iqtidarda olan qədim bir İslam dövləti. == Tarixi == Öncələri Bentem, Yava adasının iç bölgəsində hökm sürən Hindu-Budist Pajajaran dövlətinə bağlı bir hakim tərəfindən idarə edilirdi. Bu durum, Yavanın şimal sahillərində olan Demak İslam dövlətinə bağlı bir əsgər və hakim olan Sunan Gunung Jatinin (ö. 1552) Qərbi Yavada ticari və strateji bir mərkəz qurmaq üçün hərəkətə keçməsinə qədər davam etdi. Şeyx İbn Mövlanə deyə də tanınan Jati 1522-ci ildə Bentemdən Pajajaran dövlətinin hakimini qovarak bölgəni ələ keçirdi. Onun ölümünə qədər Bentem Demak sultanlığına bağlı qaldı. Ardından taxta keçən oğlu Həssənəddin (1552–1570) Demak sultanlığından ayrılaraq Bentemi müxtəlif bir dövlət halına gətirdi. Həssənəddin zamanında Bentemin sərhəd-sınırları, Cənubi Sumatrada qara bibərin hazırlandığı Lumbang bölgəsinə qədər genişlədi. Bundan dolayı Bentem şəhəri bir qara bibər anbarı halına gəldi və Yava adasının ixracat limanlarından biri oldu. Bentemin ikinci hökmdarı Pangeran Yusuf (1570–1580) Pajajaranı ələ keçirip Yavadakı son Hindu-Budist dövlətini yıxdı və ölkəsinin sərhəd-sınırlarını daha da genişlətdi.

Teodor Fönten (alm. Theodor Fontane‎; 30 dekabr 1819[…], Noyruppin[d], Brandenburq – 20 sentyabr 1898[…], Berlin[…]) — alman yazıçı və şairi. Teodor Fönten 1819.ci ildə Almaniyada anadan olmuş fransız əsilli şair və yazıçıdır. Ədəbiyyat aləminə tarixi balladalar yazaraq giriş edən Fönten, 1878.ci ildən sonra fəaliyyətini daha çox roman yazıçısı olaraq davam etdirmişdir. Onun ən bilinən əsəri 1895.ci ildə yazılmış 3 ciltli Effi Bryest (roman)ıdır. Yazıçı 1898.ci ildə, 78 yaşında vəfat etmişdir.

Yənteş kəndi (başq. Атингән) - Rusiyanın Başqırdıstan Respublikası Xaybulla rayonu Ətinqən kənd sovetliyinə daxil olan kənd. 2002-ci il ümumrusiya siyahıya alınmasına görə Başqırdıstan Respublikası Yənkeş kəndinin milli tərkibi: başqırdlar 100 %. Qaynetdin Xayretdinoviç Mutalov (18 dekabr 1929 — 1 iyun 2011) — dirijor, Rusiya Federasiyasının əməkdar artisti, BMSSR xalq artisti (1969). Məsafələr: rayon mərkəzindən (Akyar): 36 km., kənd sovetliyindən (Ətinqən): 12 km ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Sara stansiyası): 96 km. Başqırdıstan Respublikası Bələdiyyələr Şurası.

Kontum (vyet. Kon Tum) — Vyetnamın mərkəzi dağlıq hissəsində vilayət tabeliyində olan şəhər, Kontum vilayətinin inzibati mərkəzi. == Əhalisi == Şəhərin əhalisi 143,467 nəfərdir. Onlardan 41,990 nəfəri etnik azlıqlardır ki, bu da təxminən əhalinin 29,26%-ni təşkil edir.

Kont(qraf), Avropada bir əsilzadə ünvanı. Kontun xanımına və ya kont mövqeyindəki qadına kontes deyilir. Böyük Britaniyadak; qarşılığı earldür. Hal hazırda, əsilzadəlik sıralamasında markizdən sonra, markizin olmadığı ölkələrdə hersoqdan sonra gəlir. Sözün etimologiyası Latin dilində comes (müşayətçi, nəzarətçi) sözündən gəlməkdədir. Roma İmperiyasında comeslər imperatorun müşayətçilərindən biri idi. Franklarda isə kontlar yerli komandir və hakimlər idilər. Kontlar zamanla feodal quruluşa daha cox integrasiya oldular və hersoqun müavini vəzifəsinə yüksəldilər. Flandriya, Tuluza ve Barselona kimi bəzı ölkə ve qraflıqlarda isə hersoq mövqeyinə bərabər hala gəldilər. Kralların feodal bəylər üzərindəki hakimiyyətlərini artırmağa çalışdıqları sonraki dövrlərdə hakimiyyətlər get-gedə mərkəzləşdi və kontlar siyasî güclərini itirdilər.

Fonem (q.yun. φώνημα «səs»)— sözün mənasını dəyişən səsdir. Məsələn, tələ – dələ, zaman – saman, dağ – sağ, çağ – bağ – tağ, kal – kol və s. Dilimizdə dil vahidləri müstəqil və qeyri-müstəqil olmaqla iki yerə bölünür. Müstəqil dil vahidləri (söz, cümlə) dilin formalaşmasında aparıcı rol oynayır. Qeyri-müstəqil dil vahidləri isə söz və ya cümlənin (müstəqil dil vahidlərinin) formalaşması vasitəsi kimi çıxış edir. Fonem belə bir qeyri-müstəqil dil vahidlərindən hesab olunur. Azərbaycan dilinin fonem tərkibində 15 sait və 25 samit vardır. Bu 40 fonem Azərbaycan əlifbasında 32 hərflə işarə edilir. Azərbaycan dilində 9 qısa (i,ü,e,ö,ə,a,o,u,ı), 6 uzun (i:,e:,ö:,ə:, a:,u:) sait vardır.

Monte — ad. Yaşayış məntəqələri Monte (səhra) — Argentina ərazisində yerləşən, 460 000 km² sahəyə malik səhra. Monte-Karlo — Monako rayonu. Bu adı olan tanınmışlar Monte Melkonyan — Ermənistan Milli qəhrəmanı və terrorçu. Digər Monte-Karlo (film, 2011) — 2011-ci ilin melodram elementli romantik komediya. Monte Kristo (musiqi qrupu) — Fransanın "Sinti pop" janrında ifa edən qruplarından biri.

Dövr ərəb sözüdü (دور), цикл (rusca), cycle (ingiliscə), devir, devre(türkcə) yəni devrə, dolanma, bir şeyin öz oxu ətrafında hərəkəti, bir şeyi təkrarlama, gəzib dolanib əvvəlki vəziyyətə qayıtma. Dövr (astronomiya) — Günəş dövrülüyü Dövr (məclisin baş tərəfi) — Dövr (geologiya) — Geologiyada bir geoloji sistemin çöküntülərinin əmələ gəlməsi üçün lazım olan vaxt (zaman).

Dulse Ponteş (port. Dulce Pontes, BFƏ: [ˈduɫsɘ ˈpõtɘʃ]; doğlub 8 mart 1969, Montiju, Portuqaliya) — portuqal müğənnisi, fadu üslubunda, klassik musiqi və digər üslublarda ifa edir. Portuqaliyada onun mahnıları çox məşhurdur. == Həyatı == Dulse Ponteş Portuqaliyanın Setubal mahalındakı Montiju şəhərcəyində doğulmuşdur. Uşaqlıqdan onun mahnı oxumağa və pianoda ifa etməyə həvəsi olmuşdur, bu da ona gələcəkdə müğənni olmaya köməklik göstərmişdir. 18 yaşından sonra o, televiziya və teatrda aktrissa oldu. 1991-ci ildə Dulse "Lusitana Paixão" mahnısı ilə "Avroviziya" mahnı müsabiqəsində çıxış edərək 8-ci yeri qazanmışdır. Bir neçə ildən sonra o, tək Portuqaliyada deyil, digər ölkələrdə də şöhrət qazandı. Dulse öz mahnıları digər ölkələrdən olan məşhur müğənni və musiqiçilərlə bir yerdə ifa etməyə başlayır. Onun musiqisində müxtəlif musiqi ənənələrinin elementləri ahəngli şəkildə istifadə olunur: tək Portuqaliyanın deyil, həm də İspaniyanın, Braziliyanın, həmçinin də ərəb və Afrika ölkələrinin.

Fonten (fr. Fontaine) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Fonten-Verkor və Fonten-Sesine kantonlarına daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38169. Kommunanın 2007-ci il üçün əhalisi 22394 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 202 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 480 km cənub-şərqdə, Liondan 95 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 4 km qərbdə yerləşir.

Jüst Fonten (ing. Just Fontaine; 18 avqust 1933[…], Mərrakeş[d], Mərakeşdəki Fransa protektoratı[d] – 28 fevral 2023, Tuluza, Fransa) ― hücumçu mövqeyində oynamış Fransa futbolçusu və məşqçisi. Məhsuldarlığı ilə seçilən o, 1958 FİFA Dünya Kubokunda 6 oyuna 13 qol vurdu və bununla da bir Dünya Kuboku turnirində ən çox qol vuran oyunçu kimi tarixə düşdü. 2004-cü ildə Pele, FIFA mükafatlandırma mərasimində onu 125 Ən Böyük Yaşayan Futbolçulardan biri adlandırdı. == Futbolçu karyerası == Atası fransız, anası ispan olan Jüst Fonten Mərakeş şəhərində anadan olmuşdur. Daha sonra o, Kasablankaya köçmüş və orada Lyautey liseyində təhsil almışdır. Fonten həvəskar karyerasına 1950–1953-cü illərdə oynadığı "MİB Kasablanka"da başladı. 1953-cü ildə o, "Nitsa" ilə müqavilə imzaladı və üç mövsümdə klubun heyətində 44 qol vurdu. 1956-cı ildə "Reyms"ə keçidi baş tutdu və 1959–60 mövsümündən Raymon Kopa ilə tandem qurdu. Fonten "Reyms"də keçirdiyi altı mövsüm ərzində 121 qol vurdu.

Markos Pontes (port. Marcos Cesar Pontes; 11 mart 1963) — Braziliyanın ilk kosmonavtı. == Həyatı == Markos Pontes 11 mart 1963-cü ildə Braziliyada, San-Paulo ştatının Bauru şəhərində anadan olub. 1998-ci ildə NASA-ya göndərilib. Orada Pontes kosmik uçuşlara hazırlıq keçib. 2000-ci ilin dekabr ayında NASA-nın astronavtı elan edilib. Pontes hələ 2003-cü ildə kosmosa uçmalıydı. Lakin "Kolumbiya" şatlının qəzasından sonra bütün şatlların uçuşları təxirə salındı. Braziliya ilə Rusiya arasında 2 sentyabr 2005-ci ildə imzalanmış müqavilə Pontesa kosmik uçuş etməyə şərayit yaradıb. Beləliklə, bort mühəndisi olan Markos Pontes 30 mart 2006-cı il tarixində Baykonur kosmodromundan "Soyuz TMA-8" kosmik gəmisində kosmosa uçdu.

Gessika Alissa Serro (14 avqust 1995, Sidney) və ya səhnə adı ilə Monten — 2020 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Avstraliyanı "Don't Break Me" mahnısı ilə təmsil edəcəkdi. Müsabiqə ləğv olunsa da, 2021 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində də Avstraliyanı təmsil edəcək.

Montey (fr. Monteils, oks. Montelhs) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Najak kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Vilfranş-de-Ruerq. INSEE kodu — 12150. Kommuna təxminən Parisdən 510 km cənubda, Tuluza şəhərindən 90 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 50 km qərbdə yerləşir. 2008-ci ildə əhalinin sayı 530 nəfər təşkil edirdi. 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 308 nəfər (15-64 yaş) arasında 204 nəfər iqtisadi fəal, 104 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 66,2%, 1999-cu ildə 67.8%).

Yonsei Universiteti (Koreya: 연세대 학교; Hanca: 延 世 大 學校; [jʌn.seː]) - Cənubi Koreyanın Seul şəhərində yerləşən özəl bir tədqiqat universitetidir.Bu, millətin ən qədim universitetidir və ölkənin ən prestijli universitetlərindən biri hesab olunur. Tələbə birliyi 26.731 nəfər lisenziya tələbəsi, 11.994 nəfər aspirant, 4.518 nəfər fakültə heyəti, 6.788 nəfər işçi və 257.931 nəfər məzundan ibarətdir. Yonsei Universiteti Seulda yerləşən əsas kampusda-təhsil kompleksində fəaliyyət göstərir,bununla yanaşı Koreya və İngilis dilində magistratura, aspirantura və doktorantura proqramları təklif edir. Universitet 1957-ci ilin yanvarında Yonhi Kolleci (Yonhi Kolleci; 延禧 專門 學校) və Severance Union Tibb Kollecinin (Severance Union Medical College) birliyi əsasında qurulub. Bu, 1920-ci illərdə başlayan kolleclər arasında davamlı ikitərəfli əməkdaşlığın nəticəsi idi.Bu cür qurumlar Koreyada ilk növ qurumlar idi. Yonhi Kolleci 1915-ci ilin martında Coson Xristian Kolleci (조선 기독교 대학; 朝鮮 基督教 大學) olaraq qurulan ilk müasir kolleclərdən biri idi.Kökləri Koreyada ilk müasir tibb mərkəzi Gwanghyewon (광혜원 廣 惠 院, Genişləndirilmiş Grace Evi) olan Severance Union Tibb Kolleci isə 1885-ci ilin aprelində qurulmuşdur. Hörmət əlaməti olaraq "Yonsei" adının mənşəyi iki əsas qurumun adlarının ilk hecalarından-Yonhi Kollecinin "Yon; 연; 延" və Severance Union Tibb Kollecinin "Sei; 세; 世" hecalarından götürülmüşdür. Yonsei Universiteti Tibb Fakültəsi, 10 aprel 1885-ci ildə, Koreyada Qərb təbabəti tətbiq edən ilk müasir xəstəxananın - Gwanghyewon'un qurulduğu tarixə təsadüf edir. Xəstəxana ABŞ-dakı Presbyterian Kilsəsi tərəfindən Koreyaya təyin edilmiş Amerikalı protestant missioner Hores Nyuton Alen (Horace Newton Allen) tərəfindən qurulmuşdur. Xəstəxana 26 Apreldə Jejungwon (제중원 濟 衆院, Universal Yardım Evi (Universal Helpfulness House)) olaraq dəyişdirildi.

Yonsei Universiteti (Koreya: 연세대 학교; Hanca: 延 世 大 學校; [jʌn.seː]) - Cənubi Koreyanın Seul şəhərində yerləşən özəl bir tədqiqat universitetidir.Bu, millətin ən qədim universitetidir və ölkənin ən prestijli universitetlərindən biri hesab olunur. Tələbə birliyi 26.731 nəfər lisenziya tələbəsi, 11.994 nəfər aspirant, 4.518 nəfər fakültə heyəti, 6.788 nəfər işçi və 257.931 nəfər məzundan ibarətdir. Yonsei Universiteti Seulda yerləşən əsas kampusda-təhsil kompleksində fəaliyyət göstərir,bununla yanaşı Koreya və İngilis dilində magistratura, aspirantura və doktorantura proqramları təklif edir. Universitet 1957-ci ilin yanvarında Yonhi Kolleci (Yonhi Kolleci; 延禧 專門 學校) və Severance Union Tibb Kollecinin (Severance Union Medical College) birliyi əsasında qurulub. Bu, 1920-ci illərdə başlayan kolleclər arasında davamlı ikitərəfli əməkdaşlığın nəticəsi idi.Bu cür qurumlar Koreyada ilk növ qurumlar idi. Yonhi Kolleci 1915-ci ilin martında Coson Xristian Kolleci (조선 기독교 대학; 朝鮮 基督教 大學) olaraq qurulan ilk müasir kolleclərdən biri idi.Kökləri Koreyada ilk müasir tibb mərkəzi Gwanghyewon (광혜원 廣 惠 院, Genişləndirilmiş Grace Evi) olan Severance Union Tibb Kolleci isə 1885-ci ilin aprelində qurulmuşdur. Hörmət əlaməti olaraq "Yonsei" adının mənşəyi iki əsas qurumun adlarının ilk hecalarından-Yonhi Kollecinin "Yon; 연; 延" və Severance Union Tibb Kollecinin "Sei; 세; 世" hecalarından götürülmüşdür. Yonsei Universiteti Tibb Fakültəsi, 10 aprel 1885-ci ildə, Koreyada Qərb təbabəti tətbiq edən ilk müasir xəstəxananın - Gwanghyewon'un qurulduğu tarixə təsadüf edir. Xəstəxana ABŞ-dakı Presbyterian Kilsəsi tərəfindən Koreyaya təyin edilmiş Amerikalı protestant missioner Hores Nyuton Alen (Horace Newton Allen) tərəfindən qurulmuşdur. Xəstəxana 26 Apreldə Jejungwon (제중원 濟 衆院, Universal Yardım Evi (Universal Helpfulness House)) olaraq dəyişdirildi.

Franş-Konte – Fransa regionu.

Karlo Ponte (it. Carlo Ponte; 3 may 1890, Genuya – bilinmir) — italyan Yunan-Roma güləşçisi, Avropa çempionatının mükafatçısı. 1890-cı ildə Genuyada anadan olmuşdur. 1924-cü ildə Paris Olimpiya Oyunlarında iştirak etmişdir, amma uğursuz nəticə almışdır. 1925-ci ildə Avropa çempionatının gümüş mükafatçısı oldu.

Konte — fransız təbaşirinin bir növü. Gil, su və rəngləyici maddədən ibarətdir. Bu tərkib hissələr preslənir və bişirilir. Aşağıdakı rəngləri vardır: sangina sepiya bistr ağ qara Konte karandaşı kaolin (gil) və rəngləyici maddədən hazırlanmış rəngli karandaşlardan fərqlənir.

Le-Monte (fr. Le Montet) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Le-Monte kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Vişi. INSEE kodu — 03183. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 511 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 256 nəfər arasında (15-64 yaş arasında) 191 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 65 nəfər hərəkətsiz (fəaliyyət göstərici 74,6%, 1999-cu ildə 71,2%) olmuşdur. 191 fəal 166 nəfərdən (91 kişi və 75 qadın), 25 nəfər işsiz (15 kişi və 10 qadın) çalışdı. Aktiv olmayan 65 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 30 nəfər təqaüdçü, 19 nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.

Monte Aqila — Biabio bölgəsində, eyni adlı şəhərin 5 kilometr cənubundakı Cabrero bələdiyyəsində yerləşən Çili şəhəridir..