Lüğətlərdə axtarış.

Vatikan (lat. Vaticana; it. Vaticano) və ya rəsmi adı ilə Vatikan Şəhər Dövləti (lat. Status Civitatis Vaticanae; it. Stato della Città del Vaticano) — Cənubi Avropada şəhər-dövlət. Vatikan İtaliyanın paytaxtı Roma şəhərinin qərb hissəsində Monte-Vatikano adlanan təpə üzərində (xatırladaq ki, Roma şəhəri 7 təpə üzərində salınıb) yerləşən mikrodövlətdir. Ölkənin ümumi sahəsi 0.44 kvadrat kilometr və ya 44 hektar, əhalisinin sayı isə min nəfərdən çoxdur. Şəhər-dövlətin sərhədlərinin ümumi uzunluğu 2600 metrdir. Vatikan həm ərazisi, həm də əhalisinin sayına görə, dünya dövlətlərinin ən kiçik, eyni zamanda müstəqil və suveren ölkəsidir. Lakin Vatikanı daim dünyanın siyasi xəritəsində görmək mümkündür.

Vatikan bayrağı — Vatikanın Dövlət bayrağı

Vatikan Muzeyləri (it. Musei Vaticani) — Vatikan ərazisində yerləşən bir muzey kompleksi, dünyada ən çox ziyarət edilən sənət muzeylərindən biri. Muzeyin kolleksiyaları Roma papaları tərəfindən yaradılıb və intibah dövrü əsərləri də daxil olmaqla, klassik ustaların əsərlərindən ibarətdir. Muzeylər XVI əsrin əvvəllərində II Pope Julius tərəfindən qurulmuşdur. Vatikan Muzeylərinə marşrut Mikelancelonun tavan rəsmləri ilə Sikstin kapellası və Rafael tərəfindən bəzədilmiş çalarları ehtiva edir. 2013-cü ildə Vatikan Muzeylərini 5,5 milyon adam ziyarət etmiş və onlar ən çox ziyarət edilən muzeylər arasında beşinci yeri tutmuşlar. Vatikan Muzeylərinin kolleksiyasının tarixi 1560-cı il yanvarın 14-də Esquiline üzüm bağlarından tapılan Laokoon və oğullarının mərmər heykəli ilə başlayır. II Yuliy PAPA tapıntı haqqında öyrənən kimi, dərhal memar Giuliano da Sangallonı və heykəltaraş Mikelancelo Buonarrotini onun üçün göndərdi. Sangalo işin etibarlılığını təsdiqlədi və Mikelancelo onu sahibdən satın almasını tövsiyə etdi. II Yuliy tam olaraq kəşfindən bir ay sonra onu Vatikan Belvederidə xüsusi bir yerdə ictimaiyyətə çatdırmaq üçün qurdu.

Vatikan Muzeyləri (it. Musei Vaticani) — Vatikan ərazisində yerləşən bir muzey kompleksi, dünyada ən çox ziyarət edilən sənət muzeylərindən biri. Muzeyin kolleksiyaları Roma papaları tərəfindən yaradılıb və intibah dövrü əsərləri də daxil olmaqla, klassik ustaların əsərlərindən ibarətdir. Muzeylər XVI əsrin əvvəllərində II Pope Julius tərəfindən qurulmuşdur. Vatikan Muzeylərinə marşrut Mikelancelonun tavan rəsmləri ilə Sikstin kapellası və Rafael tərəfindən bəzədilmiş çalarları ehtiva edir. 2013-cü ildə Vatikan Muzeylərini 5,5 milyon adam ziyarət etmiş və onlar ən çox ziyarət edilən muzeylər arasında beşinci yeri tutmuşlar. Vatikan Muzeylərinin kolleksiyasının tarixi 1560-cı il yanvarın 14-də Esquiline üzüm bağlarından tapılan Laokoon və oğullarının mərmər heykəli ilə başlayır. II Yuliy PAPA tapıntı haqqında öyrənən kimi, dərhal memar Giuliano da Sangallonı və heykəltaraş Mikelancelo Buonarrotini onun üçün göndərdi. Sangalo işin etibarlılığını təsdiqlədi və Mikelancelo onu sahibdən satın almasını tövsiyə etdi. II Yuliy tam olaraq kəşfindən bir ay sonra onu Vatikan Belvederidə xüsusi bir yerdə ictimaiyyətə çatdırmaq üçün qurdu.

Yağiyan (fars. ياغيان‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Bükan şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 110 nəfər yaşayır (18 ailə).

Azərbaycan–Vatikan münasibətləri — Azərbaycan Respublikası ilə Vatikan Şəhər Dövləti arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr. == Diplomatik əlaqələr == İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 1992-ci ilin may ayının 23-də qurulmuşdur.

Gürcüstan–Vatikan münasibətləri — Gürcüstan Respublikası və Vatikan arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər. Ölkələr arasında diplomatik münasibətlər 5 may 1992-ci ildə qurulmuşdur. Gürcüstanın Vatikandakı səfirliyi Roma şəhəri 25 Via Toscana ünvanında yerləşir. Gürcüstanda Apostol Nunsiatursı isə Tbilisi, 40 Zghenti-də yerləşir. == Tarixi == Gürcüstan ilə Vatikan arasında diplomatik münasibətlər əsrlər boyu davam edir. Gürcüstan padşahları və şahzadələri Vatikanla tez-tez məktublaşır və səfirlik mübadiləsi aparırdılar. 17-18-ci əsrlərdə Gürcüstandakı Roma Katolik Kilsəsinin missionerlik fəaliyyətində əhəmiyyətli dərəcədə artım olmuşdur. Gürcüstan 1991-ci ildə müstəqillik qazanır və 5 may 1992-ci ildə Vatikan ilə diplomatik əlaqələr qurur. Gürcüstanın paytaxtı Tiflisdəki Apostol Nunsiatura həmçinin qonşu Cənubi Qafqaz ölkələri olan Ermənistan və Azərbaycanda da vatikanı təmsil edir. Karitas xeyriyyə fondu vasitəsilə Vatikan Gürcüstanda humanitar fəaliyyət göstərir.

Vatikan Apostol Kitabxanası (lat. Bibliotheca Apostolica Vaticana) — Vatikanda kitabxana. Kitabxananın direktoru Jan-Lui Brügedir. Vatikan Apostol Kitabxanası (lat. Bibliotheca Apostolica Vaticana, italyanca: Biblioteca Apostolica Vaticana), daha çox Vatikan Kitabxanası və ya qeyri-rəsmi olaraq Vatikan kimi tanınan Vatikanda yerləşən Müqəddəs Taxt-Tacın kitabxanasıdır . O, rəsmi olaraq 1475-ci ildə yaradılmışdır, baxmayaraq ki, o, daha qədimdir - dünyanın ən qədim kitabxanalarından biridir və tarixi mətnlərin ən əhəmiyyətli kolleksiyalarından birini ehtiva edir. Tarix boyu 75.000 kodeks, həmçinin 8.500 inkunabula daxil olmaqla 1.1 milyon çap kitabı var. Vatikan Kitabxanası tarix, hüquq, fəlsəfə, elm və ilahiyyat üçün nəzərdə tutumuş tədqiqat kitabxanasıdır. Vatikan Kitabxanası öz ixtisaslarını və tədqiqat ehtiyaclarını sənədləşdirə bilən hər kəs üçün açıqdır. 1801-1990-cı illər arasında nəşr olunan kitabların səhifələrinin şəxsi öyrənilməsi üçün fotokopiyaları şəxsən və ya poçt vasitəsilə tələb oluna bilər.

Vatikan Məxfi Arxivi (lat. Archivum Secretum Apostolicum Vaticanum) — Vatikan Apostol Kitabxanasının tərkib hissəsi. Arxivariusu Jan-Lui Brügedir. Əvvəlki başlıqda, “Vatikan Gizli Arxivi”ndə “gizli” sözünün istifadəsi məxfiliyin müasir mənasını ifadə etmir. Arxivin keçmiş Latın adının daha dolğun və bəlkə də daha yaxşı tərcüməsi “özəl Vatikan Apostol arxivi” ola bilər ki, bu da onun fondlarının Roma Kuriyasının və ya Müqəddəs Taxt-tacın hər hansı xüsusi departamentinin deyil, Papanın şəxsi mülkü olduğunu göstərir. "Gizli" sözü ingilis dilində bu köhnə, orijinal mənada, "gizli qulluqçular", "gizli stəkan", "gizli oymaçı" və ya "katib" kimi ifadələrdə istifadə olunmağa davam edir. şərəf və hörmət VIP ilə müqayisə edilə bilər. 1969-cu ildə aparılan bir araşdırmada qeyd edilirdi ki, arxivlərin kataloq sistemi o qədər qeyri-adekvat idi ki, "gizli" termininin istifadəsinə layiq idi, belə ki, o, "geniş basdırılmış şəhər, zamanın lavaları ilə sular altında qalmış Herkulaneum... arxeoloji qazıntı kimi gizli" olaraq qalır. məxfidir”.

Vatikan (lat. Vaticana; it. Vaticano) və ya rəsmi adı ilə Vatikan Şəhər Dövləti (lat. Status Civitatis Vaticanae; it. Stato della Città del Vaticano) — Cənubi Avropada şəhər-dövlət. Vatikan İtaliyanın paytaxtı Roma şəhərinin qərb hissəsində Monte-Vatikano adlanan təpə üzərində (xatırladaq ki, Roma şəhəri 7 təpə üzərində salınıb) yerləşən mikrodövlətdir. Ölkənin ümumi sahəsi 0.44 kvadrat kilometr və ya 44 hektar, əhalisinin sayı isə min nəfərdən çoxdur. Şəhər-dövlətin sərhədlərinin ümumi uzunluğu 2600 metrdir. Vatikan həm ərazisi, həm də əhalisinin sayına görə, dünya dövlətlərinin ən kiçik, eyni zamanda müstəqil və suveren ölkəsidir. Lakin Vatikanı daim dünyanın siyasi xəritəsində görmək mümkündür.

Paqta (və yaPaqtıqan) - türk və altay xalq mədəniyyətində bir növ bərəkət mərasimi. Bu bayramın qoruyucu ruhu olan Baxtı Xan adına təşkil edilir. Qoça, Saya, Payna, Paqta dördlü bir mərasim silsiləsi meydana gətirirlər. Bundan başqa Şumer ənənəsindən yaxın şərq və orta Asiyaya yayılan və bu sıralamaya uyğun düşən Narduqan bayramı bilinir. (Bax/Bağ/Baq/Paq) kökündən törəmişdir. Güdən, gözləyən deməkdir. Baxmaq feli ilə eyni mənşəyə malikdir. Baxşi (şaman) sözü ilə də əlaqəli görünməkdədir. Azərbaycan xalq inancında Ay və Günəş sevgilidir. Onların sevgisi əbədidir, amma heç vaxt birləşə bilməzlər.

Atıkan adası — Oxot dənizinə aid olan Şelixov körfəzinin cənub hissəsində yerləşən ada. İnzibati cəhətdən Rusiyanın Maqadan vilayəti ərazisinə daxildir. Yams adalarında ikinci ən böyük adadır. == Toponim == SSRİ-nin Şimal-Şərqi Toponimik lüğətinə görə, Atıkan adı even dilindən olan "qoca qadın", "nənə" sözlərindən yaranmışdır. == Coğrafiya == Matıkil adasının miniatür surətidir. Şəffaf divarları və sıldırım talusu olan qayalı zirvəli tirələr sudan səthə çıxır. Silsilə şimal-qərbdən cənub-şərqə yönəldilmişdir, yamaclar dənli və mamır bitkiləri ilə örtülmüşdür. Adanın cənub ucunda dərin, geniş bir mağara vardır. Onun yaxınlığında avtomatik mayak quraşdırılmışdır. Dənizdən adaya eniş çox təhlükəlidir, praktiki olaraq çimərliklər yoxdur.