Поиск по словарям.

Böyük güc və ya Böyük dövlət — Azərbaycan dilində "Böyük güclər" və ya "Böyük dövlətlər" birləşməsi ilə də ifadə oluna bilər. Ümumi mənada bu termin iqtisadiyyatları, xarici siyasətləri və hərbi gücləri ilə dünya miqyasında təsiri olan dövlətləri əhatə etməkdədir. == Tarixi == Avropada bu termin ilk olaraq Napoleon Bonapartdan sonrakı dövrdə dövlətlər arası ayrımı ifadə etmək və dünya miqyasında təsir imkanlarına malik olan gücləri ayırd edə bilmək üçün istifadə olunmuşdur.

Qüdrət — güclü, nüfuzlu, ədalətli olmaq. Ümumiyyətlə təsəvvür ediləcək hər bir hərəkətə qüdrət deyilir. Qüdrət, nüfuz ya bir insanın üzərində ola bilər, ya da qruplar və dövlətlər üzərində. Qüdrətin siyasi mənası isə fərdin dövlətin qanunları və orqanları qarşısında təslimiyyətidir. Bəzi sosioloqlar qüdrəti bu cür də məna edirlər: "Qüdrət bir fərdin və cəmin başqaları üzərində olan iqtidarı və gücüdür". Burdan belə bir nəticə çıxarmaq olar ki, qüdrət diktatoraluq, zalım olmaq demək deyil, qüdrət yəni güclü, nüfuzlu, ədalətli olmaqdır. Qüdrət vasitəsi ilə insanlar cəmiyyətin idarəçiliyini tənzimləyə bilirlər.

İşin görülmə yeyinliyi güc adlanan kəmiyyətlə təyin olunur. Görülən işin bu işi görməyə sərf olunan zaman müddətində nisbəti güc adlanır. N = A t {\displaystyle N={A \over t}} Burada N-güc; A-iş; t-işin görülməsinə sərf olunan zamandır. Güc skalyar kəmiyyətdir. Gücün Vahidi ingilis alimi C.Vattın şərəfinə BS də vatt qəbul edilmişdir. Vt kimi işarə olunur. == Güc vahidləri == Fizika məsələlərinin həllində 1Vt-dan min dəfə böyük kilovatt 1kVt=1000Vt milyon dəfə böyük meqavatt 1MVt=1000 000Vt min dəfə kiçik millivatt 1mVt=0.001Vt milyon dəfə kiçik mikrovat 1mkVt=0.000 001Vt və s.istifadə olunur.Məişətdə və texnikada "at qüvvəsi" güc vahidindən də istifadə olunur. 1a.q.=75kq * m/san=736Vt. == Gücün təyin edilməsi üsul və vasitələri == Sabit cərəyan və birfazalı dəyişən cərəyan dövrələrində gücün təyin edilməsi elektrodinamik və ferrodinamik vattmetrlərin yardımı ilə icra olunur. Elektrodinamik vattmetrlər yığcam çoxölçülü tədqiqat mərkəzi cihazları kimi çatdırılır.

Hüdudsuz Güc —"Əsər "Simon &Schuster"nəşriyyatının orijinalı əsasında TEAS Press Nəşriyyat evində tərcümə edilərək çapa hazırlanıb.Kitabın Azərbaycan dilinə tərcüməsi və nəşri hüququ TEAS Press Nəşriyyat evinə məxsusdur == Haqqında == Bu kitab ilk dəfə 1986-cı ildə "Simon&Schuster"nəşriyyatı tərəfindən "Unlimited Power" adı ilə nəşr olunub. Entoni Robbins bunu “şəxsi nailiyyət haqqında yeni elm” adlandırır. Siz isə bunu “indiyədək qarşılaşdığınız ən yaxşı şey” adlandıracaqsınız. Əgər nə vaxtsa daha yaxşı həyat xəyal etmisinizsə, “Hüdudsuz güc” sizə arzuladığınız və layiq olduğunuz fövqəladə keyfiyyətli həyata nail olmağın, eləcə də şəxsi və peşəkar həyatınızı idarə etməyin yollarını göstərəcək. Entoni Robbins öz kitabları, lent yazıları və seminarları vasitəsilə milyonlarla insana sübut edib ki, zehninizin, düşüncənizin gücündən istifadə etməklə həyatınız üçün istədiyiniz hər şeyi edə, ona malik ola, onu yarada və əldə edə bilərsiniz. O, ölkə rəhbərlərinə, olimpiya oyunları iştirakçılarına və peşəkar idmançılara, kinoulduzlara və uşaqlara hədəfə necə nail olmağın yollarını göstərir. O, şəxsi nailiyyət haqda elmi “Hüdudsuz güc” vasitəsilə coşğunluqla aşkara çıxarır və sizə aşağıdakıları öyrədir: • əslində nə istədiyinizi üzə çıxarmağın yollarını • uğurun yeddi yalanını • qorxu və fobiyaları bir neçə dəqiqə ərzində aradan qaldırmaq üçün beyninizi yenidən proqramlaşdırmağın yollarını • görüşdüyünüz istənilən şəxslə dərhal qarşılıqlı münasibət yaratmağın sirlərini • başqasının uğurlarını təkrarlamağın yollarını • zənginliyin və xoşbəxtliyin beş açarını “Hüdudsuz güc” beyin üçün inqilabi fitnes kitabıdır. Bu kitab sizə emosional və maliyyə azadlığı əldə edərkən, liderliyə, özgüvənə və digərləri ilə əməkdaşlığa nail olarkən yüksək bacarıq nümayiş etdirməyin yollarını addım-addım göstərəcək. Bu kitab özünüzü və dünyanızı kökündən dəyişmək üçün sizə bilgi və cəsarət verəcək. “Hüdudsuz güc” uğur erasında yüksək performans üçün bir bələdçidir.

Regional güc yaxud Bölgə gücünü təyin edən bir az fərqli təriflər var: Avropa Siyasi Araşdırmalar üzrə Avropa Tərəfdaşlıq Komissiyasına görə, regional güc "coğrafi olaraq müəyyən edilmiş, bölgəni iqtisadi və hərbi baxımdan təsir edən və bölgədə hegemonluq rolunu oynaya bilən bir bölgəyə aiddir. Dünya miqyasında müəyyən bir təsiri olmalı və qonşuları tərəfindən regional lider kimi tanınan və hətta qəbul edilən bir ölkə olmalıdır." Alman Qlobal və Regional Tədqiqatlar İnstitutuna görə regional bir güc olmalıdır; Öz şəxsiyyəti ilə müəyyən edilə bilən bir bölgənin bir hissəsi olmalıdır. Regional güc imicini qorumalıdır. Bölgənin coğrafi ölçüsünə və öz ideoloji quruluşuna təsirli təsirini göstərməlidir. Ən yüksək hərbi, iqtisadi, demoqrafik, siyasi və ideoloji bacarıqlara sahib olmalıdırlar. Bölgə ilə inteqrasiya olunmalıdır. Regional təhlükəsizliyi yüksək prioritet hesab etməlidir. Bölgədəki digər qüvvələr və xüsusən digər bölgələrdəki regional güclər tərəfindən regional güc kimi tanınmalıdır. Regional və qlobal strukturlarla əlaqələndirilməlidir.

Fövqəldövlət və ya Super güc — Beynəlxalq miqyasda ilk sıralarda yerləşən və geniş təsir qabiliyyəti olan , hakim mövqeyə malik dövlətdir. Bu termin ilk dəfə İkinci Dünya Müharibəsi zamanı Britaniya İmperiyası, Birləşmiş Ştatlar və Sovet İttifaqına aid edilmiş, sonralar, Soyuq müharibə dövründə 1956-cı ildə baş vermiş Süveyş böhranından sonra Britaniya imperiyası bu siyahıdan çıxarılmış və yalnız Birləşmiş Ştatlar ilə Sovet İttifaqına aid edilmişdir. Soyuq müharibənin sonunda, 1991-ci ildə Sovet İttifaqının ləğv olunmasından sonra isə Birləşmiş Ştatlar dünyanın tək super gücünə çevrilmişdir. == Terminologiya və mənşə == "Super güc" termininin dəqiq bir təsviri mövcud deyil və mənbələr arasında fərq ola bilər. Lakin, bu təriflərin hər birinə uyğun olan xüsusiyyət super gücün dövlət hakimiyyətinin yeddi ölçüsü — coğrafiya, əhali, iqtisadiyyat, resurslar, hərbi, diplomatiya və milli kimliyi ilə yüksək səviyyədə təmin olunmasıdır. Bu dövr ilk dəfə 1944-cü ildən əvvəl qəbul olunmuş böyük güclərdən daha da böyük olan gücləri təsvir etmək üçün istifadə olunurdu, lakin, İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Birləşmiş Ştatlara və Sovet İttifaqına aid edilməsinin ardından termin müəyyən məna qazanmışdır. Çünki, ABŞ və Sovet İttifaqı qlobal siyasətə və hərbi hakimiyyətə böyük təsir göstərə bilmişdi. Termin mövcud siyasi məna baxımından, 1943-cü ildə müharibədən sonrakı dünya nizamının potensial forması ilə bağlı holland-amerikan geostrateq Nicholas Spykman tərəfindən bir sıra mühazirələrdə bu ifadə istifadə olunmuş, yaranmışdır. Bu termin Britaniya imperiyasının və Amerika Birləşmiş Ştatlarının dünyanın sülhü və rifahı üçün vacib olan misilsiz dənizçilik üstünlüyünə istinad edilərək hazırlanmış "Sülh coğrafiyası" kitabının əsasını təşkil edir. Bir il sonra, 1944-cü ildə amerikan xarici siyasət professoru William Tr Fox, "Böyük Qüvvələr: Amerika Birləşmiş Ştatları, Britaniya və Sovet İttifaqı — Onların sülh məsuliyyəti" kitabının konsepsiyası üzərində işləyib.

Sərt güc — Siyasətdə digər siyasi təşkilatların davranışlarına və ya maraqlarına təsir etmək üçün hərbi və iqtisadi vasitələrdən istifadə etməkdir. Siyasi hakimiyyətin bu forması çox vaxt aqressivdir (məcburiyyət) və bir siyasi orqan tərəfindən daha az hərbi və/yaxud iqtisadi gücə malik olan digərinə tətbiq edildikdə ən təsirli vasitə olur. Sərt güc, diplomatiya, mədəniyyət və tarixdən gələn yumşaq güc ilə ziddiyyət təşkil edir.Cozef Naya görə, sərt güc "başqalarını sizin iradənizi yerinə yetirmək üçün iqtisadi və hərbi gücün yerkökü və çubuqlarından istifadə etmək bacarığını" əhatə edir. Burada "yerkökü" ticarət maneələrinin azaldılması, ittifaq təklifi və ya hərbi müdafiə vədi kimi stimulları ifadə edir. Digər tərəfdən, "çubuqlar" təhdidləri – o cümlədən məcburi diplomatiyadan istifadəni, hərbi müdaxilə təhlükəsini və ya iqtisadi sanksiyaların tətbiqini təmsil edir. Ernest Wilson sərt gücü "başqasını həmin qurumun başqa cür hərəkət etməyəcəyi şəkildə hərəkət etməyə məcbur etmək" qabiliyyəti kimi təsvir edir. == Tarixi == Sərt gücün mövcudluğu uzun bir tarixə malik olsa da, bu terminin özü Cozef Nye suveren dövlətin xarici siyasətində yeni və fərqli güc forması kimi yumşaq gücü icad etdiyi zaman yaranmışdır. Beynəlxalq münasibətlər nəzəriyyəsində realist məktəbə görə, hakimiyyət müəyyən maddi sərvətlərə, o cümlədən əhaliyə, əraziyə, təbii sərvətlərə, iqtisadi və hərbi gücə və başqalarına sahib olmaq ilə bağlıdır. Sərt güc bir millətin və ya siyasi qurumun digər aktyorların davranışlarına təsir etmək üçün iqtisadi stimullardan və ya hərbi gücdən istifadə etmək qabiliyyətini təsvir edir. Sərt güc məcburi diplomatiya, iqtisadi sanksiyalar, hərbi əməliyyatlar, çəkindirmə və qarşılıqlı müdafiə üçün hərbi ittifaqların yaradılması kimi geniş spektrli məcburedici siyasətləri əhatə edir.

Yumşaq güc (ing. soft power) — siyasi hakimiyyət forması. Yumşaq gücə apellyasiya və cazibə yolu ilə başqalarının üstünlüklərini formalaşdırmaq qabiliyyəti daxildir. Yumşaq gücün əsas xüsusiyyəti qeyri-zorakılıqdır; yumşaq gücün valyutası isə mədəniyyət, siyasi dəyərlər və xarici siyasətdir. == Nümunələr == === Fransa === Fransa uzun zaman böyük miqdarda yumşaq güc tətbiq etmişdir. Fransa və onun mədəniyyətinin əsrlər boyu dünyanın bir çox yerlərində heyranı olmuşdur; Tomas Cefferson "Hər bir insanın iki ölkəsi, özü və Fransası var" ifadəsi buna nümunədir. 2017-ci ildə Fransada dünyanın ən böyük diplomatik şəbəkəsi sırasında üçüncü idi.

Qida bloku- (ing. power supply unit) kompüterin korpusunun içərisində sistem lövhəsi ilə yanaşı yerləşən xüsusi funksiyaya malik qurğu. Qida blokunun bir sıra vəzifələri var: Ötürülən gərginliyi qəbul edərək, dəyişən cərəyanı sabit cərəyana çevirir; Gərginliyi sistem lövhəsinə və onun elementlərinə paylayır; Xarici yaddaş qurğularına gərginlik ilə təmin edir; Sərinkeş vasitəsilə sistem blokunun içərisinidəki temperatoru nizamlayır; Qida blokunun əsas texniki xarakteristikası onun gücüdür. Gücün (görülən işin bu işin görülməsinə sərf olunan zaman müddəti) vahidi vattdır. Sistem blokunun daxilinə nə qədər çox qurğular quraşdırılarsa, (yaddaş qurğuları, yaddaş mikrosxemləri, genişləndirmə lövhələri və b.) qida bloku da daha güclü olmalıdır. Adi kompüterlər 150–200 vatt , daha güclü sistemlər isə 300 və hətta 350 vatt güc işlədir. Kompüter çalışarkən əsasən çıxan səs mənbəyi məhz qida blokunun səsidir, daha doğrusu sistem blokunun daxilində temperaturu tənzimləmək üçün qida blokunda quraşdırılmış sərinkeşdir.

Güc transformatoru — iki və ya daha çox dolağı olan enerji təchizatı şəbəkələrində (elektrik şəbəkələrində) elektrik cihazıdır ki, bu da elektromaqnit induksiyası vasitəsilə dəyişən gərginliyin və cərəyanın bir dəyərini eyni tezlikdə dəyişən gərginliyin və cərəyanın digər dəyərinə çevirir, ötürülən gücünü dəyişmədən. Güc transformatoru həm də alçaldıcı transformator da adlanır, müxtəlif cihaz və avadanlıqların bir hissəsi olan, onları məişət elektrik şəbəkəsindən enerji ilə təmin edir.

Kompüterin gücü (ing. computer power) – kompüterin müəyyən işi görə bilmək bacarığı (imkanı). Əgər kompüterin gücünü, onun müəyyən zaman aralığında yerinə yetirdiyi komandaların sayı kimi təyin etsək, onda gücü bir saniyədə milyon komandalarla (million instructions per second, MIPS) və ya bir saniyədə sürüşkən nöqtəli milyon əməliyyatlarla (MFLOPS) ölçmək lazımdır. Maşının imkanlarını qiymətləndirərkən, qarşıya qoyulan məqsəddən asılı olaraq, onun gücünü başqa üsullarla da ifadə etmək olar. İstifadəçilər və ya alıcılar gücü çox zaman operativ yaddaşın həcmi, prosessorun işləmə sürəti və ya kompüterin bir dəfəyə emal etdiyi bitlərin sayı (8, 16, 32 və s.) kimi terminlərlə xarakterizə edirlər. Beləliklə, bu cür qiymətləndirmələrə çox zaman başqa amillər də cəlb olunur; onlardan ən önəmli ikisi bunlardır: kompüterin komponentləri nə dərəcədə birgə işləyə bilər və onlardan tələb olunan funksiyalara nə dərəcədə uyğundurlar. Kompüter çoxlu elementlərdən ibarət olduğundan, onun gücü hər bir komponentdən, o cümlədən istifadəçidən də asılı olur. == Güc mənbəyi == Güc mənbəyi (ing. power supply) kompüterin korpusunun içərisində sistem lövhəsi ilə yanaşı yerləşən xüsusi funksiyaya malik qurğudur. Güc mənbəyinin bir sıra vəzifələri var: Ötürülən gərginliyi qəbul edərək, dəyişən cərəyanı sabit cərəyana çevirir; Gərginliyi sistem lövhəsinə və onun elementlərinə paylayır; Xarici yaddaş qurğularına gərginlik ilə təmin edir; Ventilyatoru vasitəsilə sistem blokunun içərisinidəki temperatoru nizamlayır;Güc mənbəyi kompüterin müxtəlif komponentləri içərisində elektriklə təchiz etmənin əsas komponenti sayılır.Onun funksiyalarına elektrik enerjisinin dəyişdirilməsi ilə yanaşı mütləq müəyyən edilmiş ötürücü kompüterin hər hansı komponentinə ötürülməsidir.Ona görə də güc mənbəyi ilə bağlı olan hər hansı problemlər sonda bütün sistemin nasazlığına gətirib çıxara bilər.

ATX (ing. Advanced Technology extended) – Fərdi stolüstü kompüterlərin formfaktorudur. 2001-ci ildən başlayaraq kütləvi buraxılan kompüter sistemləri üçün dominant standart sayılır. ATX standartının aşağıdakı xarakteristikaları var: 1. anakartların həndəsi ölçüləri; 2. gövdəsində sökük və deşiklərin vəziyyətinə görə ümumi tələblər; 3. bəzi söküklərin (qidalanma üstünlüyünə görə) vəziyyəti və forması; 4. qida blokunun həndəsi ölçüləri; 5. qida blokunun elektrik xarakteristikaları.ATX/ATX12V 1995-ci ildə Intel firması müəyyən etdi ki, qida blokunun mövcud dizaynı artan yükün öhdəsindən demək olar son nəfəsdə gəlir. Problem onda idi ki, mövcud standartda 12 ötürücü pini olan 2 sökükdən istifadə olunurdu, bunun vasitəsilə də anakartın qidalanması təmin edilirdi. Bundan başqa, sökükün çəngəli qida blokunun və həm də anakartın düzgün şəkildə qoşulmaması zamanı zədələnməsinə gətirə biləcək ətraflı düşünülməmiş siyirmə ilə təchiz olunmuşdur. Bu problemi həll etmək üçün 1995-ci ildə Intel şirkəti həmin dövrdə geniş yayılmış LPX (PS/2) formfaktorunu əsas götürdü və qida blokunun əvvəlki fiziki quruluşunu və ölçülərini saxlamaqla onda quraşdırılmış sökükləri və qidalanma zəncirini sadəcə yenidən işlədi. Beləliklə, ATX standartı həyata vəsiqə aldı. Intel şirkəti 1995-ci ildə ATX standartının xüsusiyyətlərini təqdim etdi, 1996-cı ildə isə bu farmfaktor prosessor bazasındakı stolüstü sistemlər arasında geniş yayılmağa başladı. Pentium və Pentium Pro birinci il bazarın 18%-ni tutdu.

Server sistemləri ilə birlikdə güc mənbəyindən daha çox axın çəkilməsi ehtiyacı ATX12V standartında onsuz da olan ancaq çox istifadə olunmayan AUX (köməkçi) konnektor yerinə 8 uclu əlavə bağlayıcı və standart 20-Pin ATX güc bağlayıcı yerinə də 24-Pin bağlayıcı görünməyə başladı. Bu standart SSI (Server System Infrastructure) server sistemləri infrastrukturu Extenden Power Supply adıyla da bilinən EPS12V olaraq adlandırılır. EPS12V xüsusiyyətində bir güc mənbəyi 24-Pin (Şəkil 1) və köməkçi bağlayıcı (Şəkil 2) vasitəsi ilə xüsusilə Intel Xeon prosessor ilə təchiz server anakartına daha çox güc verə bilər. EPS12V standartı güc mənbəyində 450W və üstü gücü şərt edər. EPS12V standartında bir güc mənbəyi 24 pin ATX konnektorunun əlaqələri Cədvəl 1-də, prosessor gücünü verən Processor Power Connector isə Cədvəl 2-də görülməkdədir.Göründüyü kimi 1 nömrəli Pin sabit olduqda ilk 20 uc və onun qarşısındakı 20 digər uc standart ATX kabeli ilə eynidir.Nəticə olaraq əgər 20-Pin standart ATX güc kabelini 1 nömrə sabit qalmaq şərti ilə EPS12V standartında 24-Pin Connector bağlıya bilərsiniz. (Şəkil 1) Ancaq diqqət edilməlidir ki, bu bənzərlik çox gücə ehtiyac duyan XEON sistemləri, standart ATX12V güc mənbəyi ilə kifayətlənmək mənasında deyil. Xüsusilə bazarda USD 5-8 arası satılan "ATX P4" güc mənbələrinin server anakartları ilə istifadəsi həqiqətən çox mənasızdır. Yenə 8-Pin'li Processor power ucu da bildiyimiz 4-Pin'li ATX12V bağlayıcı ilə bir bənzərlik daşıyır. Ancaq təbii ki kafi güc verir mənasında deyil. Cədvəl 2 isə EPS12V üçün lazımlı olan güc çıxışları görülməkdədir.

== Məzmun == Film Azərbaycanda elektrik enerjisi sənayesinin inkişafı haqqında danışır.

Porterin beş güc analiz modeli (ing. Porter five forces analysis) — 1979-cu ildə Harvard Biznes Məktəbində Maykl Porter tərəfindən hazırlanmış sənaye rəqabətinin təhlili və biznes strategiyasının inkişafı üçün metodologiya. Porterin beş səlahiyyətinədaxildir: əvəzedici məhsulların yaranması təhlükəsinin təhlili; yeni oyunçuların meydana çıxması təhlükəsinin təhlili; təchizatçıların bazar gücünün təhlili; istehlakçıların bazar gücünün təhlili; rəqabət səviyyəsinin təhlili. == Konsepsiyası == Metodologiya rəqabətin səviyyəsini və deməli, konkret sənayedə biznesin aparılmasının cəlbediciliyini müəyyən edən beş qüvvəni fərqləndirir. Bir sənayenin cəlbediciliyi, bu kontekstdə, sənayenin kifayət qədər gəlirliliyi ilə bağlıdır. “Cəlbedici olmayan” sənaye elə sənayedir ki, burada qüvvələrin birləşməsi gəlirliliyi azaldır. Ən "cəlbedici" mükəmməl rəqabətə yaxınlaşan sənayedir. Porter “makromühit” termininə daxil olan çoxlu sayda amillərdən fərqli olaraq, bu qüvvələri “mikromühit” adlandırır. Makro mühit, şirkətin öz müştərilərinə xidmət göstərmək və mənfəət əldə etmək qabiliyyətinə təsir edən qüvvələrdən ibarətdir. “Mikromühit” qüvvələrinin hər hansı birində dəyişiklik adətən şirkətdən sənaye və bazardakı yerini yenidən nəzərdən keçirməyi tələb edir.

== Məzmun == Film Azərbaycanda elektrik enerjisi sənayesinin inkişafı haqqında danışır.

Oruc – Allaha xatir və onun müqəddəs dərgahında savaba nail olmaq üçün müəyyən müddət daxilində yemək və içməkdən imtina etmə. == Etimologiya == "Oruc" sözü "namaz" sözü kimi fars dilindən alınmış روجك rôcik sözünün Türk dilində söylənişidir. Quranda صوم savm və صيام sıyam olaraq göstərilib. == İslam dini == Ramazan ayının orucu hər bir həddi-büluğa çatmış, müsafir və xəstə olmayan müsəlmana vacibdir. Ramazan ayının orucunu tutan müsəlman aşağıdakılara riayət etməlidir: Sübh azanından şam azanına qədər yeyib-içməkdən, cinsi əlaqədən, və buna bənzər işlərdən (onanizm) çəkinməlidir. Başını tam olaraq suya salmamalıdır. Müsafir, yaxud xəstə olan, oruc tuta bilməyən kəslər 1 fəqiri yeməklə doyuzdurmalı, yaxud 1 fəqirə 1 müdd təam (750 q yeməli şeylər, buğda, arpa, düyü, xurma və s.) verməli, Ramazan ayı qurtardıqdan sonra isə münasib günlərdə orucun qəzasını tutmalıdır. Ramazan ayının orucunu tutan kəs bilərəkdək orucunu pozsa, ay qurtarandan sonra boynuna orucun bir gün qəzası ilə bərabər onun kəffarəsi də gəlir. Kəffarə ya bir qul azad etmək, ya 60 gün oruc tutmaq, belə ki onun 30 günü ardıcıl olmalıdır, ya 60 fəqiri doyuzdurmaq, yaxud onların hər birinə 1 müdd təam verməkdən ibarətdir. === Müstəhəb oruc === Müstəhəb oruc tutulduqda isə əgər, məsələn, bir mömin qardaşın səni yeməyə dəvət edirsə, orucunu aça bilərsən və bu halda orucun savabı da sənə yazılır.

Oui (fr. hə) həmçinin digər mənalarda işlənir: == Digər mənaları == === Coğrafiyada === Oui, Burkina Faso, şimali Burkinada bir kənd. === Kitablar və jurnallar === Oui, René Lévesque tərəfindən, 1980 Oui, Marc-Edouard Nabe tərəfindən, 1998 Oui: Salvador Dali və Robert Descharnes tərəfindən Paranoidal-tənqidi Revalusiya(1971) Oui, Alman romanının Thomas Bernhard tərəfindən 1978-ci ildə yazılmış Fransızca tərcüməsi Oui, bir kişi jurnalı === Film və radio === Oui (film), 1996-cı ildə çəkilmiş Fransız filmi. Ouï FM, Fransız radiostansiyası === Musiqi,albomlar === Oui, dəniz və tort qrupu tərəfindən 2000-ci ildə yaradılan bir albom Oui, Pierre de Bethmann (fr) tərəfindən 2007-ci ildə yaradılan caz albomu Oui, Enzo Enzo (fr) tərəfindən 1997-ci ildə yaradılan uşaq albomu Oui, Avant-Garde á Chance,Skyclad tərəfindən bir albom(1997) Oui Oui, Si Si, Ja Ja, Da Da, 2012-ci il Madness tərəfindən yaradılan bir albom === Mahnılar === "Oui", Ceremi tərəfindən yaradılıb (2015-ci ildə) "Oui", Stéphane Grappelli və Django Reinhardt yaradıblar.Alix Combelle və Louis Gasté isə mahnının bəstəkarlarıdırlar. "Oui", Charles Aznavour tərəfindən yaradılıb "Oui", Pierre d'Aragon və Claude Nicolas yaradıb "Oui", Zazie tərəfindən, (2004) "Oui mais...

Aşağı Xuc – Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Digah-Xucbala bələdiyyəsinin tərkibindədir. == Toponimikası == Aşağı Xuc oyk, mür. Quba r-nunun Xucbala i.ə.v.-də kənd. Yaşayış məntəqəsi XIX əsrdə Orta Xuc kəndinə məxsus qışlaq yerində bina edilmişdir. Toponimi, əsasən mənşəcə qıpçaqlardan olan kuç tayfasının adı ilə əlaqələndirirlər. Oykonimin birinci komponenti yaşayış məntəqəsini eyniadlı digər iki kənddən fərqləndirmyə xidmət edir. == Əhalisi == 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kəndə 563 nəfər əhali yaşayır.

Aşıq Oruc Əhmədov (d. 1920, Göyçə mahalı, Yarpızlı – ö. 1976, Gədəbəy rayonu, Zəhmətkənd) — ustad aşıq, əməkdar mədəniyyət işçisi. == Həyatı == Oruc Vəli oğlu Əhmədov 20 mart 1920-ci ildə Göyçə mahalının Yarpızlı kəndində "Fərzalılar" nəslində anadan olub. Atası Vəli (1854–1929) də Göyçə mahalında və eləcə də Azərbaycanın digər bölgələrində tanınmış aşıq olub.1949-cu ildə ermənilərin mənfur siyasəti nəticəsində doğma kəndlərindən Gədəbəy rayonunun Zəhmət kəndinə deportasiya olunmuşdur. 1929-cu ildə atası vəfat etdikdən sonra onun sazını sinəsinə alaraq çalıb oxumağa başlamışdır. Bir neçə il Aşıq İbrahim Alışan oğlunun şəyirdi olub. 1939-cu ildən müstəqil aşıqlığa başlayıb. Azərbaycanda aşıqlar arasında tezliklə tanınan Aşıq Oruc Vəli oğlu respublikada keçirilən mədəni tədbirlərdə, festivallarda, Azərbaycan aşıqlarının III qurultayında (1961) iştirak edib, əməkdar mədəniyyət işçisi adına layiq görülüb. 60-dan çox saz havasını çalıb-oxuyurmuş.1953–1970-ci illərdə Gədəbəy aşıqlarına ağsaqqallıq edib.

Liz Kouç (d. 11 oktyabr 1974) — Yeni Zelandiyanı təmsil edən skeletonçu. Liz Kouç, Yeni Zelandiyanı 2002-ci ildə baş tutan XIX Qış Olimpiya Oyunlarında təmsil edib. == Karyerası == Liz Kouç, 2002-ci ildə Yeni Zelandiya yığmasının heyətində Birləşmiş Ştatların Solt Leyk Siti şəhərində baş tutan XIX Qış Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Liz Kouç, 1-ci gedişdə 53.62 saniyə, 2-ci gedişdə isə 54.18 saniyə nəticə göstərdi və yarışları 13 idmançı sırasında 11-ci yerdə başa vurdu.

Luç kinoteatrı — Rostov vilayəti Taqanroq şəhəri ərazisində açılmış ən qədim kinoteatr. Kinoteatr Taqanroq şəhəri Petrovskaya küçəsi ev 57 ünvanında yerləşirdi. Bina 1910-cu ildə təsis edilmşdir. inşa edilmişdir. Binanın hazır ki, vəziyyəti idealdır. Bina regional əhəmiyyətli mədəni irs siyahısına daxil edilmişdir. Modern stilində inşa edilmişdir. Bina ikili ünvana sahibdir. Bu isə onun yerləşdiyi mövqeyi ilə əlaqədardır. XIX əsrin ikinci yarısında Siçevlər ailəsinə məxsus olmuşdur.

Mikaela Louç (ing. Mikaela Loach) — eko-aktivist, Edinburq Universitetinin tibb tələbəsi, Edinburqda iqlim ədaləti uğrunda mübarizə aparır. Global Citizen Prize: UK’s Hero Award mükafatına namizəd olur. Coe Bekker ilə birlikdə Mikaela iqlim dəyişikliyi, insan hüquqları və sosial ədalət haqqında YIKES podkastının prodüserliyini, aparıcılığını edir. == Bioqrafiya == Mikaela Louç Yamaykada anadan olub və Böyük Britaniyanın Surrey şəhərində böyüyüb. Daha sonra universitetdə təhsil almaq üçün Edinburqa köçür. Hazırda Edinburq Universitetində 4-cü kurs tələbəsidir. === Təşviqat === 2019-cu ildə qız Extinction Rebellion (XR) ətraf mühit hərəkatının üzvü olur və 2019-cu ilin oktyabrında o, siyasətçilərdən iqlim böhranını dinləmələrini tələb etmək üçün XR etirazlarında iştirak etmək üçün Edinburqdan Londona gedir. O, öz təcrübələrini gündəliyinə qeyd edir. 2019-cu ildə keçirilən XR etirazında Mikaela Louç polisin etirazı dağıtmasına mane olmaq üçün Şotlandiyanın Extinction Rebellion Scotland səhnəsində təxminən 8 saat qalmalı olur.

Məmməd Oruc (Orucov Məmməd Kazım oğlu; 8 mart 1947, Vedi) — yazıcı-publisist, tərcüməçi, SSRİ Jurnalistlər İttifaqının (1970), SSRİ Yazıçılar İttifaqının (1983) üzvü. == Həyatı == Məmməd Oruc 1947-ci il mart ayının 8-də Vedibasar mahalının (Ermənistan SSR) Böyük Vedi kəndində doğulub. 1951-ci ildə bu kəndin böyük bir qismini, o cümlədən M. Orucun ailəsini mövcud hakimiyyətin qərarı ilə Beyləqan rayonunun Şahsevən kəndinə (Azərbaycan SSR) köçürüblər. 1965-ci ildə Şahsevən kənd orta məktəbini bitirən M. Oruc C. M. Kirov adına ADU-nin Filologiya fakültəsinin Jurnalistika şöbəsinə daxil olmuş və 1969-cu ildə bu təhsil ocağını bitirərək "Azərbaycan gəncləri" qəzetində əmək faəliyyətinə başlamış və qısa bir müddətdən sonra Ədəbiyyat və İncəsənət şöbəsinə müdir təyin edilmişdir. 1971–72-ci illərdə hərbi xidmətdə olmuşdur. Əsgərlikdən qayıtdıqdan sonra Azərbaycan Dövlət televiziya və Radio verlişləri komitəsində əmək fəaliyyətini davam etdirmiş, redaktor, böyük redaktor və şöbə müdiri vəzifəsində çalışmışdır. 1980-ci ildə Azərbaycan Yazıçıları İttifaqının "Azərbaycan" jurnalına ədəbi işçi kimi işə qəbul olunan M. Oruc bu günə kimi həmin dərginin əməkdaşıdır, publisistika şöbəsinin müdiridir. Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio şirkəti ilə əməkdaşlığını fasilələrlə də olsa, indi də davam etdirir. 1970-ci ildən SSRİ Jurnalistlər İttifaqının, 1983-cü ildən isə SSRİ Yazıçılar İttifaqının üzvüdür. === Ailəsi === Ailəlidir: Üç övladı var, bir oğlan, iki qız.

Orta Xuc — Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Digah-Xucbala bələdiyyəsinin tərkibindədir. == Toponimikası == Orta Xuc oyk., mür. Quba r-nunun Xucbala i.ə.v.-də kənd. Qusar maili düzənliyindədir. Yaşayış məntəqəsi Aşağı Xuc və Xucbala (Yuxan Xuc deməkdir) kəndlərinin arasmda yerləşdiyi üçün belə adlandırılmışdır. Eyni zamanda digər iki kənd Orta Xuc kəndi əsasında yarandığı üçün bu kənd mərkəz rolu oynamışdır. == Əhalisi == 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kəndə 203 nəfər əhali yaşayır.

Oruc (fars. اروج‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Culfa şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 131 nəfər yaşayır (32 ailə).

Oruc Akif oğlu Cabbarov (6 dekabr 1999; Nərimanabad, Yevlax rayonu, Azərbaycan — 4 oktyabr 2020; Suqovuşan, Tərtər rayonu, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Oruc Cabbarov 1999-cu il dekabrın 6-da Yevlax rayonunun Nərimanabad kəndində anadan olmuşdur. Subay idi. == Hərbi xidməti == Oruc Cabbarov Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin sıralarında müddətdən artıq hərbi xidmət edirdi. Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Oruc Cabbarov 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsində iştirak etmişdir. Suqovuşanın azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə vuruşmuşdur. Oruc Cabbarov oktyabrın 4-də Tərtər rayonunun Suqovuşan kəndi istiqamətində döyüş tapşırığının yerinə yetirilməsi zamanı həlak olmuşdur. Uzun müddət nəşi tapıla bilməmişdir. 2021-ci ilin ilk günlərində tapılan nəşi həmin ilin 2 yanvar tarixində doğulduğu Yevlax rayonunun Nərimanabad kəndində dəfn olunmuşdur.Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.06.2021-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Oruc Cabbarov ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Xocavənd rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.06.2021-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Oruc Cabbarov ​ölümündən sonra "Xocavəndin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.

Oruc Vaqif oğlu Cəfərov (23 fevral 1994; Bərdə rayonu, Azərbaycan — 8 oktyabr 2020; Ağdərə, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Oruc Cəfərov 23 fevral 1994-cü ildə Bərdə rayonunun Xanərəb kəndində anadan olub. == Hərbi xidməti == === İkinci Qarabağ müharibəsində iştirakı === Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Oruc Cəfərov 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Ağdərə istiqamətində gedən döyüşlərdə savaşıb. Oruc Cəfərov oktyabrın 8-də Ağdərə istiqamətində şəhid olub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Oruc Cəfərov ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.

Oruc Həsənli (tam adı: Oruc Qafar oğlu Həsənli ; d. 15 avqust 1950, Ələkli, Şərur, Naxçıvan MSSR, Azərbaycan SSR, SSRİ – ö. 19 iyun 2018, Bakı, Azərbaycan) — Azərbaycan alimi, pedaqogika üzrə elmlər doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü (2017). == Bioqrafiya == Oruc Həsənli 15 avqust 1950-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikası Şərur rayonunun Ələkli kəndində anadan olub. 2010-cu ildən Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun rektoru vəzifəsində çalışan alim həm də Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin deputatı, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri yanında Bilik Fondunun Himayəçilik Şurasının üzvü olaraq çalışmışdır. 2007-ci ildə "Tərəqqi" medalı ilə təltif olunmuşur. Oruc Həsənli 19 iyun 2018-ci ildə, uzun sürən xəstəlikdən sonra 67 yaşında vəfat etmişdir. == Elmi fəaliyyəti == AMEA-nın müxbir üzvü olan Oruc Həsənli 200-dən artıq elmi əsər, kitab və monoqrafiyanın müəllifi olmuşdur. === Elmi əsərləri === 1. Şagird şəxsiyyətinin formalaşdırılmasında diyarşünaslıq materiallarından istifadənin sistemi.

Oruc Musayev (Türksevər) (1929, Şəmkir rayonu) – Azərbaycanlı lüğətşünas alim, ingilis dili mütəxəssisi, filologiya elmləri doktoru, professor == Həyatı == Oruc Musayev (Türksevər) 1929-cu ildə indiki Şəmkir rayonunun Dəlləkli kəndində kəndli ailəsində anadan olub. 1948-ci ildə orta təhsilimi başa vurmuş, 1949-cu ildə isə Azərbaycan Dövlət Xarici Dillər Pedaqoji İnstitutunun İngilis Dili Fakültəsinə daxil olmuş, 1953-cü ildə oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. İnstitutu bitirdiyi il həmin institutda aspiranturaya daxil olmuş və 1961-ci ildə dissertasiya müdafiə edərək filologiya elmləri namizədi elmi dərəcəsinə layiq görülmüşdür. 1957-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinə daxil olmuş və 1964-cü ildə həmin universiteti bitirərək ikinci ali təhsil almışdır. Əmək fəaliyyətinə 1956-cı ildə başlamış və 50 ildən artıq İngilis Dilinin Qrammatikası kafedrasında əvvəlcə sıravi müəllim, sonra baş müəllim, daha sonra dosent, 1985-ci ildən isə həmin kafedrada professor vəzifəsində çalışaraq gənc nəsilin təlim-tərbiyyəsi ilə məşğul olmuşdur. 20 ildən artıq adı çəkilən kafedraya başçılıq etmiş, 7 il isə çalışdığı ali məktəbdə elmi işlər üzrə prorektor vəzifəsində çalışmışdır. 1998-ci ildə filologiya elmləri doktoru elmi dərəcəsinə layiq görülmüşdür. 50 ildən artıqdır ki, prof. O.Musayev ingilis dilini tədris edir, ingilis və Azərbaycan dillərinin qrammatik quruluşunu və leksik tərkibini kontrastiv şəkildə tədqiq etməklə məşğuldur. Bu müddət ərzində o, bir sıra məqalə, monoqrafiya yazmış, orta və ali məktəblər üçün ingilis dili üzrə seriya dərsliklər və dərs vəsaiti tərtib etmişdir.

Oruc Məmmədli (tam adı: Məmmədli Oruc Mehbalı oğlu; 10 fevral 1965, Şıxmahmud, Naxçıvan rayonu — Azərbaycanlı idman xadimi, Azərbaycan Respublikası “Əməkdar Bədən Tərbiyəsi və İdman Xadimi”, Ağır atletika üzrə beynəlxalq dərəcəli hakim. == Həyatı == Məmmədli Oruc Mehbalı oğlu 10 fevral 1965-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikası Babək rayon Şıxmahmud kəndində anadan olub. 1972-82-ci illərdə Babək rayon Şıxmahmud kənd məktəbində orta təhsil almışam. 1982-ci ildə Bakı şəhərində Bakı Bədən Tərbiyəsi Texnikomuna daxil olub. 1983-85-ci illərdə Ukraynada keçmiş Sovet Ordusunda hərbi xidmətdə olub. 1990-95-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyasında qiyabi təhsil almışdır. 6 noyabr 2006-cı ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasında “Azərbaycan Respublikasında gənclər siyasəti”proqramı üzrə ixtisasartırma kursu keçib. === Ailəsi === Ailəlidir. 2 övladı,4 nəvəsi var. == Fəaliyyəti == === Əmək fəaliyyəti === 1986-cı ildə təyinat üzrə Naxçıvan MR Babək rayon Payız kənd orta məktəbinə ixtisasım üzrə müəllim təyin edilib.

Oruc Paşa oğlu Məmmədov — Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin I çağırış deputatı. == Həyatı == Oruc Paşa oğlu Məmmədov 1946 cı il avqustun 7-də Qərbi Azərbaycanda Vedi rayonun Şirazlı kəndində anadan olmuşdur. 1953–1964 cü illərdə Ağdaş rayon Qalqəti kənd orta məktəbində oxumuş və oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 1965-ci ildə Azərbaycan Politexnik İnstutunun mexanika fakultəsinə qəbul olunmuş və1970 ci ildə bitirmişdir.Ailəlidir üç övladı var. == İş Fəaliyyəti == 1970-ci ildə Sabunçu Maşımqayırma Zavodunda nəzarətçi usta, 1972-ci ildə mexaniki yığma sexində rəis müavini,1974-cü ildə sex rəisi, 1975 ci ildə texniki şöbədə böyük mühəndis-texnoloq,1976-cı ildə 1 saylı mexanika yığma sexinin rəisi,1978–1983 cü ilə kimi istehsalat üzrə direktor müavini vəzifəsində işləmişdir. 1983-cü ildən isə Sabunçu Maşınqayırma Zavodunun direktorudur. Zavoda rəhbərlik etdiyi müddətdə onun genişlənməsi,ən müasir texnologiya əsasında istehsalın təşkilinə, yüksək dünya standartlarına uyğun neft-mədən avandanlıqlarına məhz Azərbaycanda buraxılmasına nail olmuşdur. Hazırda zavodun istehsal etdiyi 8 adda əsas avadanlıq milli sertifikat almış,ümumilikdə istehsal sahələri və layihələşdirmə üzrə dünya standartına İSO-9001 sertifikatınan layiq görülmüş,Amerika Neft İnstitunun sertifaktını almaq üçün hazırlıq işləri təşkil edilmişdir.Sabunçu rayonu ərazisinin abadlaşdırılması üçün yollara asfalt döşənməsi,uşaq bağçalrında,kitabxanalarda,məktəblərdə və digər dövlət müəssisə vı idarələrində təmir işlərinin aparılması və onlara bilavasitə köməklik göstərilməsi onun gündəlik qayğısıdır. === Uğurları === 1990-cı ildə 29 saylı seçki dairəsindən ali qanunverici orqana üzv seçilmişdir. 1995-ci ildə Milli- Sənaye –İqtisadiyyat Komissiyasının üzvü olmuşdur.

Oruc Rövşən oğlu Nəcəfli (6 oktyabr 1989; Yevlax rayonu, Azərbaycan SSR — 17 oktyabr 2020; Ağdərə, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Oruc Nəcəfli 1989-cu il oktyabrın 6-da Yevlax rayonunun Tanrıqulular kəndində anadan olub. 1996-2007-ci illərdə Mingəçevir şəhərində Nizami Gəncəvi adına 8 nömrəli tam orta məktəbdə təhsil alıb. 2007-2011-ci illərdə isə Mingəçevir Politexnik İnstitutunda "İnformatika və hesablama texnikası" ixtisası üzrə ali təhsil alıb. Ailəli idi. Bir qızı yadigar qaldı. == Hərbi xidməti == Oruc Nəcəfli 2011-2012-ci illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Beyləqan rayonunda yerləşən "N" saylı hərbi hissəsində müddətli həqiqi hərbi xidmətdə olub. Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Oruc Nəcəfli 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Suqovuşanın azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə, həmçinin Ağdərə istiqamətində gedən döyüşlərdə savaşıb. Oruc Nəcəfli oktyabrın 17-də Ağdərə istiqamətində "Tülkü dərəsi" adlandırılan ərazidə şəhid olub. Noyabrın 6-da Mingəçevir şəhərinin Şəhidlər Xiyabanında dəfn olunub.

Orucov Oruc Əli oğlu (12 sentyabr 1878, Alpout, Cavanşir qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya imperiyası – 2 mart 1954, Bərdə, Bərdə rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ) — mətbuat xadimi, naşir, publisist. Qardaşları Abuzər və Qənbərlə birlikdə o dövrdə Azərbaycanın ən böyük mətbəəsi olan Orucov Qardaşları Mətbəə Nəşriyyatını qurub. "Nicat" Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyətində Təftiş Komissiyasının üzvü, Ədib və Mühərrirlər Cəmiyyətinin Milli Təşkilat Komitəsinin mühərrirlər heyətinin üzvü olub. Aprel işğalından sonra təqiblərə məruz qalıb. 1930-cu illərdə sürgün olunub. == Həyatı == Oruc Orucov 1878-ci il sentyabrın 12-də Bərdənin Alpout kəndində anadan olub. İlk təhsilini kənd mollaxanasında almış, daha sonra isə Yelizavetpol Mixail sənət məktəbini bitirib. 1896-cı ildə Bakıya köçərək, ticarətlə məşğul olmağa başlayıb. 1905-ci ildə qardaşları Qənbər və Abuzərlə birlikdə "Orucov qardaşları" nəşriyyatını yaradaraq naşirlik fəaliyyətinə başlamışdır. Nəşriyyatın müasir avadanlıqla təchiz olunmuş mətbəəsi, kitab və yazı ləvazimatı satılan mağazası olub.

Oruc Afiq oğlu Qasımov (26 oktyabr 1996, Qazax rayonu – 13 oktyabr 2020, Füzuli rayonu) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Oruc Qasımov 1996-cı il oktyabrın 26-da Qazax rayonunun Aşağı Əskipara kəndində anadan olub. 2003–2014-cü illərdə İ. Nəsibov adına Aşağı Əskipara kənd tam orta məktəbində təhsil alıb. Subay idi. == Hərbi xidməti == Oruc Qasımov 2014–2016-cı illərdə Dövlət Sərhəd Xidmətinin Cəlilabad rayonunda yerləşən "N" saylı hərbi hissəsində müddətli həqiqi hərbi xidmətdə olub. 2017-ci ildən isə müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət qulluqçusu idi. Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Oruc Qasımov 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Füzulinin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Oruc Qasımov oktyabrın 13-də Füzulinin azad edilməsi zamanı şəhid olub. Qazax rayonunun Ağköynək kəndində dəfn olunub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Oruc Qasımov ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycan ərazilərinin işğaldan azad olunması zamanı döyüş tapşırıqlarını yerinə yetirən zaman cəsarət göstərdiyinə, habelə qətiyyətli addımlar nümayiş etdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 18.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Oruc Qasımov ölümündən sonra "Döyüşdə fərqlənməyə görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Oruc Qasımov ölümündən sonra "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.

Qurbanov Oruc İzzət oğlu (24 iyul 1949, Bakı – 23 dekabr 2022) — Azərbaycan teatr rejissor, əməkdar incəsənət xadimi, "Qızıl Dərviş" mükafatı laureatı, Lənkəran Dövlət Dram Teatrının baş rejissoru (2017–2022). == Həyatı == Oruc Qurbanov 1949-cu ildə Bakı şəhərində fəhlə ailəsində anadan olub. Atası Qurbanov İzzət Nüsrət oğlu 1954-cü ildə "Paris kommunası" zavodunda iş vaxtı faciəvi surətdə həlak olub. İzzətoğlu orta təhsilini 8 saylı internat məktəbində alıb. Əvvəlcə Bakı Dövlət İncəsənət İnstitutunun "Dram və Kino aktyorluğu" ixtisası üzrə təhsil alıb, 1979–80-ci illərdə Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin göndərişi ilə Moskva şəhərində görkəmli rejissor A. V. Efrosun rəhbərliyi altında Ali Teatr Rejissorluğunu bitirib. Qırx ildir ki, teatr, kino, ədəbiyyat, radio və televiziya sahələrində çalışır. Onlarla teatr, radio-televiziya tamaşalarına quruluşlar verib. Ayrı-ayrı illərdə respublikanın dövlət teatrlarında baş rejissor vəzifələrində çalışıb. 1994-cü ildə Xocalı faciəsinə həsr olunmuş "Haray" bədii filmini çəkib. Bir neçə dövlət tədbirinin ssenari müəllifi və rejissoru olub.

Oruc Fərhad oğlu Soltanov (1 yanvar 1999; Kürdəmir rayonu, Azərbaycan — 15 oktyabr 2020; Füzuli rayonu, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Oruc Soltanov 1999-cu il yanvarın 1-də Kürdəmir rayonunun Sovla kəndində anadan olub. Subay idi. == Hərbi xidməti == Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Oruc Soltanov 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Füzulinin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Oruc Soltanov oktyabrın 15-də Füzulinin azad edilməsi zamanı şəhid olub. Kürdəmir rayonunda dəfn olunub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Oruc Soltanov ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 05.11.2021-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Oruc Soltanov ölümündən sonra "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.

Bülbül (tam adı: Murtuza Məşədi Rza oğlu Məmmədov; 22 iyun 1897, Xanbağı, Şuşa – 26 sentyabr 1961, Bakı) — Azərbaycan opera müğənnisi (lirik-dramatik tenor), təsnif ifaçısı, musiqi folkloru tədqiqatçısı, Azərbaycan peşəkar vokal sənətinin banisi, professor (1940), SSRİ xalq artisti, "Stalin" mükafatı laureatı. == Həyatı == Bülbül 22 iyun 1897-ci ildə Şuşa yaxınlığında, hazırda Xankəndinin cənub ərazisi olan Xanbağı adlanan yerdə anadan olmuşdur. 1907-ci ildə Bülbül Şuşa mollaxanasında musiqi təhsili almağa başlamışdı. 1909-cu ildə Bülbül Gəncəyə köçür. Burada gənc xanəndənin şöhrəti başlayır. 1911-ci ildə onu Tiflisə, ictimai yığıncaqlar keçirilən yay binasında çıxışa dəvət edirlər. Burada o, məşhur gürcü müğənnisi ilə tanış olur. Səhnə fəaliyyətinə 1916-cı ildən başlamışdır.1920-ci ildən Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının (o zamanlar Birləşmiş Dövlət Teatrı opera truppası) solisti olmuşdur. Fəaliyyətinin ilk illərində Üzeyir Hacıbəyovun "Leyli və Məcnun" (İbn Salam), "Əsli və Kərəm" (Kərəm), Z.Hacıbəyovun "Aşıq Qərib" (Qərib) operasında oynamışdır. 1927-ci ildə Bakı Konservatoriyasını bitirmişdir.

Gül-gül - Azərbaycanda ən çox yazqabağı (bayramqabağı) günlərdə, eləcə də digər mövsümlərdə əsasən uşaq və gənclər arasında, geniş şəkildə oynanılan qədim oyunlarından biridir. == Oyunun qaydası == İki qrup və ya şəxs arasında oynanılır. Gül adlandırılan xırda bir əşyanı, məsələn noxudu, ovucların içində oynadıb, bir ovucda gizlədirlər. Lakin rəqib qrupdan heç kim Gülün hansı ovucda olduğunu bilməməlidir. Gülü gizlədən qrup ovuclarını yumub rəqib qrupun önünə tutur. Rəqib qrup Gülün hansı ovucda olmasını tapmalıdır. Gülü tapsalar qalib olurlar, tapa bilməsələr, Gülü gizlədən qrup qalib gəlir. Oyunda ovucun boş çıxmasına "puç" deyilir.

Gül-gül - Azərbaycanda ən çox yazqabağı (bayramqabağı) günlərdə, eləcə də digər mövsümlərdə əsasən uşaq və gənclər arasında, geniş şəkildə oynanılan qədim oyunlarından biridir. == Oyunun qaydası == İki qrup və ya şəxs arasında oynanılır. Gül adlandırılan xırda bir əşyanı, məsələn noxudu, ovucların içində oynadıb, bir ovucda gizlədirlər. Lakin rəqib qrupdan heç kim Gülün hansı ovucda olduğunu bilməməlidir. Gülü gizlədən qrup ovuclarını yumub rəqib qrupun önünə tutur. Rəqib qrup Gülün hansı ovucda olmasını tapmalıdır. Gülü tapsalar qalib olurlar, tapa bilməsələr, Gülü gizlədən qrup qalib gəlir. Oyunda ovucun boş çıxmasına "puç" deyilir.

ABC — kanal. ABC (musiqi qrupu) — musiqi qrupu. ABC (radio) — ABŞ radiosu.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (az.-əbcəd آذربایجان خالق جومهوریتی‎), Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyəti və ya Azərbaycan Demokratik Respublikası, Azərbaycan Cümhuriyyəti (az.-əbcəd آذربایجان جمهوریتي‎), qısaca AXC və ya ADR — Azərbaycan xalqının Çar Rusiyasına qarşı milli azadlıq mübarizəsi nəticəsində Birinci Dünya müharibəsindən sonra Şimali Azərbaycanda yaranmış müstəqil dövlət. Türk və müsəlman dünyasında ilk dünyəvi demokratik respublika və parlament respublikası idi. Paytaxtı əvvəlcə Gəncə, sonra Bakı şəhəri idi. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranması ərəfəsində Cənubi Qafqazda azərbaycanlıların elliklə yaşadıqları ərazilər təqribən 150 min kv. km-ə bərabər idi. 1918-ci ildə Cənubi Qafqazda müstəqil dövlətlər meydana gəldikdə, əzəli Azərbaycan torpaqlarının bir hissəsində Ermənistan Demokratik Respublikası yaradıldı. AXC Hökuməti, həmçinin Azərbaycanın qədim mədəniyyət mərkəzlərindən biri və keçmiş İrəvan xanlığının paytaxtı olan İrəvanı da ermənilərə güzəştə getməyə və onu yeni yaradılan Ermənistan Demokratik Respublikası "siyasi mərkəzi" kimi tanımağa məcbur oldu. Beləliklə, Cənubi Qafqaz respublikaları arasında sərhəd məsələləri qismən nizama salındıqdan sonra AXC Cənubi Qafqazdakı tarixi Azərbaycan torpaqlarının 113,9 min kv. km-ni əhatə edirdi. AXC-nin əhalisi 2.8 milyondan çox idi.Dövlət hakimiyyəti üç qoldan ibarət idi: Azərbaycan parlamenti, hökumət, məhkəmə hakimiyyəti.

British Broadcasting Corporation (abbr. BBC; ing. Britan Yayım Korporasiyası) İngiltərədə krallıq beratı altında və dövlətin pul dəstəyi ilə işləyən yayım quruluşudur. Quruluşundan 1954-cü ildə qədər televiziya, 1972-ci ildə qədər də radio yayımları sahəsində təkəl mövqeyini qorumuşdur. Mərkəzi Londonda şəhərindədir. == Tarixi == British Broadcasting Company Ltd. 1922-ci ildə özəl bir şirkət olaraq quruldu. 1925-ci ildə ləğv edilən şirkətin yerini 1927-ci ildə bir cəmiyyət quruluşu olaraq qurulan British Broadcasting Corporation aldı. BBC, parlementə qarşı bağlı olmaqla birlikdə işlərini müstəqilliklə davam etdirir. İdarə heyəti Birləşmiş Krallıq hökümdarınca təyin edilir.

BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş. (BMC Sənaye və Ticarət A.Ş.) 1964-cü ildə İzmirdə qurulub. İlk illərdə Ostin və Morris adlı ticari nəqliyyat vasitələri istehsal etdi. 1966-cı ildən yük avtomobilləri, mikroavtobuslar, traktorlar və mühərriklər istehsal etməyə başladı. BMC başlayanda 74% yerli sərmayə nisbəti olan 1989-cu ildə Türkiyənin 100% yerli investisiyalı tək ticari vasitə istehsalçısı mövqeyinə yüksəldi. BMC 1976-cı ildə Türkiyədə ilk dəfə dizel motorlu avtomobil istehsalını həyata keçirdi. BMC 2.8 tondan 40 tona qədər Yük və sərnişin daşımalarında xüsusi avtomobil istehsalı ilə məşğul olan Türkiyənin tək, dünyanın isə 4 istehsalçısından biridir. Həmçinin BMC avtomobil fabrikinin tərkibində müştərilən istəyinə uyğun 6 ay kimi qısa bir müddətdə avtomobil dizayn edə bilən bir şirkətdir.2004-cü ildə 40 milyon dollarlıq investisiya ilə bütün mühəndislik fəaaliyyəti BMC-yə aid olan BMC Megastr-ı istehsal etdi. Şirkət Teknofest İstanbulun iştirakçılarından biridir. Orada təqdim olunan BMC Tulga pikapını Türkiyənin Prezidenti Rəcəb Tayyip Ərdoğan da sınadı. BMC həmçinin Türkiyənin TOGG yerli avtomobil proyektinə qatılan 5 şirkətdən biridir.

Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru xətti — Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda yerləşən Azəri-Çıraq-Günəşli, Şahdəniz yataqlarından Türkiyənin Ceyhan limanına, oradan Aralıq dənizi vasitəsilə Avropa bazarlarına nəqli kəməri.Bundan əlavə, Türkmənistandan gələn xam neft də bu boru kəməri ilə nəql edilir və 2013-cü ilin oktyabr ayından etibarən Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru kəməri şirkəti (BTC Co) Qazaxıstanda hasil edilən Tengiz xam neftinin bir hissəsini də BTC boru kəməri vasitəsilə nəql etdirməyə başladı. Bütün Xəzər regionu üzrə strateji əhəmiyyətə malik olan Bakı-Tbilisi-Ceyhan Magistral İxrac Boru Kəmərinin işə salınması üçün intensiv işlər həyata keçirilmişdir. BTC boru kəməri regionda hasil edilən getdikcə artan neft həcmini dünya bazarlarına nəql etməyə imkan verir, çoxşaxəli beynəlxalq iqtisadi əməkdaşlığın inkişafını və bu sahədə Azərbaycanın uzun müddətli maraqlarını dəstəkləyir.Uzunluğu 1768 kilometr olan xəttin Azərbaycandan (443 km), Gürcüstandan (249 km) və Türkiyədən (1076 km) keçir. Boru xəttinin diametri Azərbaycan və Türkiyə daxilində 42 düym (106,68 santimetr), Gürcüstanda isə 46 düymdür (116,84 santimetr). Türkiyədə Ceyhan Dəniz Terminalına doğru son hissəsində boru xəttinin diametri azalaraq 34 düyməyə (86,36 santimetr) enir. 1994-cü ilin sentyabr ayında Bakıda Azərbaycanın Dövlət Neft Şirkəti ilə dünyanın 11 böyük neft şirkəti arasında Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorundakı "Azəri-Çıraq-Günəşli" yataqlarının istifadə edilməsi barədə "Əsrin müqaviləsi" adlanan müqavilə imzalandı. Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru xəttidən sonra Azərbaycanda və Qafqazda ən böyük layihə Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolu xətti dəmiryolu layihəsidir. == Tarixi == Bakı-Tbilisi-Ceyhan ilə əlaqədar ən əhəmiyyətli hadisələrdən biri 1999-cu il noyabr ayının 18-də İstanbulda keçirilən Avropa Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı (ATƏT) konfransında Azərbaycan Respublikası Prezidenti Heydər Əliyev, Gürcüstan Respublikası və Türkiyə Cümhuriyyətinin o zamankı Prezidentləri Eduard Şevardnadze və Süleyman Dəmirəlin iştirakı ilə "Xam Neftin Bakı-Tbilisi-Ceyhan Magistral İxrac Boru Kəməri vasitəsilə Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyə ərazilərindən nəql edilməsi" haqqında saziş imzalanmışdır. 2006-cı ilin iyun ayından istismara verilən BTC boru kəməri Bakı-Tbilisi-Ceyhan Boru Kəməri Şirkəti (BTC Co) tərəfindən tikilib. BTC boru kəmərinin Azərbaycan və Gürcüstan ərazilərində yerləşən hissələrinin operatoru BTC Co.-nun səhmdarları adından BP, Türkiyədə yerləşən hissəsinin operatoru isə BOTAŞ International Limited (BIL) şirkətidir.