Поиск по словарям.

Aişə binti Əbu Bəkr (ərəb. عائشة بنت أبي بكر‎; 614[…], Məkkə – təq. 13 iyul 678, Mədinə) — İslam peyğəmbəri Məhəmmədin həyat yoldaşlarından biri, xəlifə Əbu Bəkr'in qızıdır. Qureyş qəbiləsindəndir. Əhli-sünnəyə görə "Möminlərin Anası" olaraq qəbul edilir. Aişə dövrümüzə qədər gəlib çatan bir çox hədisin mənbəyi olaraq da qəbul edilir. == Haqqında == Aişə binti Əbu Bəkr ibn Əbu Quhafə 605-ci ildə Məkkədə dünyaya gəlmişdir. Qüreyş qəbiləsindəndir və atası məşhur səhabə Əbu Bəkrdir. Aişənin uşaqlıq illəri Məkkədə keçmişdir. 17 yaşında Məhəmməd ibn Abdullahla evlənmişdir.

Ayişə Nəbi — araşdırmaçı yazar-şair, jurnalist, tərcüməçi, ilahiyyatçı. == Həyatı == Ayişə Məhəmməd qızı Nəbi martın 21-də 1967-ci ildə Qərbi Azərbaycanın Karvansara (İcevan) rayonunun Haqqıxlı (S.Vurğun) kəndində ziyalı ailəsində doğulub. Həmin kənddə orta məktəbi əla qiymətlərlə başa vurub həmin il Az.Neft-Kimya institutuna daxil olub 1990-cı ildə mühəndis-elektrik ixtisası üzrə məzun oldu. Bir il Az.Sənaye Layihə institutunda gənc mütəxəssis kimi işlərkən “Gənclik” jurnalına dəvət aldı və bir il də orada işlədi. Sonra “Fəryad” və s.qəzetlərdə işlədi. Bu müddət ərzində bədii-publisistik yazılarla dövri mətbuatda müntəzəm çıxış etdi. İlk şeiri “Sovet Ermənistanı” qəzetində çap olundu. Sonra İstanbulda dini təhsil aldıqdan sonra vətənə qayıdaraq yenidən şeir, hekayə, məqalə, araşdırma, tərcümələr edərək ölkə qəzet və dərgilərində çap etdirdi. Türk və dünya ədəbiyyatından bir çox örnəyi dilimizə çevirərək Azərbaycan oxucusuna tanıtmış, eləcə də 20-də çox yerli müəllifin şeir, hekayə, povest, monoqrafiya, elmi əsər və romanlarını Türkiyə türkcəsinə, Edqar A.Po, Edqar Li Masters, Emili Dikinson kimi tanınmışların əsərlərini isə rus dilindən dilimizə çevirmişdir. Yaradıcılığa şeirlə başlayan Ayişə Nəbi “Sükut” (1997, Ağrıdağ), “Laməkan” (2008, Nurlan), “Qaf dağı Anka” (2011, Nurlan) “Qutlu vadiyə vardım” şeirlər, “Ərəb olmaq istəmirəm” (2014) məqalələr, “Yalınayaq şeirlər” tərcümə, “Eşq gözəlləməsi”(uzun hekayə) kitablarının, biri çox araşdırma və publisist məqalələrin müəllifidir.

Aişə əl-Qəddafi (ərəb. عائشة القذافي‎; 25 dekabr 1976, Tərabülüs əl-Qərb) — Müəmmər əl-Qəzzafinin övladlarından biri, yeganə qızı, Liviyanın BMT İnkişaf Proqramındakı keçmiş xoşməramlı səfiri. Liviya rəhbərinin yeganə qızıdır. İraqın sabiq rəhbəri Səddam Hüseynin vəkillər qrupunun hüquqi işlər üzrə müşaviri olub. 2006-cı ildən əmisi oğlu, polkovnik Əhməd-əl-Qəzzafi-əl-Qəhsiyə ilə nikahda olan Aişə üç övlad anasıdır. Hazırda "Vəetəsəmu" xeyriyyə fondunun rəhbəridir. 2011-ci ildə Liviyada baş vermiş hadisələrlə bağlı olaraq BMT-nin xoşməramlı səfiri statusundan məhrum edilmişdir.Qardaşlarından fərqli olaraq, Aişə Qəzzafi çox soyuqqanlı təsir bağışlayır. Liviya vətəndaş müharibəsinin ilk günlərində o, "Son insan və son gülləmizə qədər döyüşəcəyik. Kişilər həlak olarsa, biz əlimizə silah alacağıq. Kişi olmayan yerdə kişi mənəm" deyə bildirmişdi.

Ayişə Ərzan (1949, Ankara) — Türkiyə fizikaçısı. == Həyatı == Ayişə Ərzan Ankarada anadan olmuşdur.O sonrakı təhsilini İstanbulda sonra isə ABŞ-nin Brayn Mavr kollecində davam etmişdir. 1970-ci ildə o ilk qazancını qazanmışdır. 1976-cı ildə Stoni Bruk Universitetinin fizika üzrə namizədlik işini müdafiə etmişdir. Ərzan Ankaraya qayıdır və Yaxın şərq Texnika Universitetində fizika şöbəsində işləməyə başlayır. 1977-ci ildə İstanbul Texnika Universitetinə qoşulur. Bu dövr ərzində o sülh və qadın azadlığına görə mübarizə aparmışdır. == Karyerası == 1980-ci ildə o yenidən ölkəni tərk edir. 1981-1990-cı illərdə Ərzan müxtəlif institut və universitetlərdə çalışmışdır. 1981-1982-ci illərdə Cenevrə Universitetinin Teoretikal fizika şöbəsində işləmişdir.

Aişə binti Əbu Bəkr (ərəb. عائشة بنت أبي بكر‎; 614[…], Məkkə – təq. 13 iyul 678, Mədinə) — İslam peyğəmbəri Məhəmmədin həyat yoldaşlarından biri, xəlifə Əbu Bəkr'in qızıdır. Qureyş qəbiləsindəndir. Əhli-sünnəyə görə "Möminlərin Anası" olaraq qəbul edilir. Aişə dövrümüzə qədər gəlib çatan bir çox hədisin mənbəyi olaraq da qəbul edilir. == Haqqında == Aişə binti Əbu Bəkr ibn Əbu Quhafə 605-ci ildə Məkkədə dünyaya gəlmişdir. Qüreyş qəbiləsindəndir və atası məşhur səhabə Əbu Bəkrdir. Aişənin uşaqlıq illəri Məkkədə keçmişdir. 17 yaşında Məhəmməd ibn Abdullahla evlənmişdir.

Aişə binti Əbu Bəkr (ərəb. عائشة بنت أبي بكر‎; 614[…], Məkkə – təq. 13 iyul 678, Mədinə) — İslam peyğəmbəri Məhəmmədin həyat yoldaşlarından biri, xəlifə Əbu Bəkr'in qızıdır. Qureyş qəbiləsindəndir. Əhli-sünnəyə görə "Möminlərin Anası" olaraq qəbul edilir. Aişə dövrümüzə qədər gəlib çatan bir çox hədisin mənbəyi olaraq da qəbul edilir. == Haqqında == Aişə binti Əbu Bəkr ibn Əbu Quhafə 605-ci ildə Məkkədə dünyaya gəlmişdir. Qüreyş qəbiləsindəndir və atası məşhur səhabə Əbu Bəkrdir. Aişənin uşaqlıq illəri Məkkədə keçmişdir. 17 yaşında Məhəmməd ibn Abdullahla evlənmişdir.

Aydişə (fars. ايديشه‎‎‎‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Qoşaçay şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 831 nəfər yaşayır (185 ailə).

Ayşə Dittanova (krımtat. Ayşe Dittanova, Айше Диттанова, ukr. Айше Диттанова; 27 fevral 1918, Yalta – 15 noyabr 2015, Nyu-York, Nyu-York ştatı) — Krım tatar aktrisası, Krım Tatar Dram Teatrının yenindən qurulmasının təşəbbüskarı, Ukrayna əməkdar artisti (1993). == Həyatı == Ayşə Dittanova Yalta yaxınlığındakı kiçik Derekoy kəndində anadan olmuşdur, hazırda o yer şəhərin rayonlarından biri hesab olunur. 1933-cü ildə Simferopol Teatr Kollecini bitirmişdir, sonra Krım Tatar Dram Teatrının truppasında işləməyə başladı. "Baxçasaray fəvvarəsi" tamaşasında aldığı rol onun karyerasının ən vacib rollardan biri sayılır.Krım tatarlarının deportasiyası zamanı Tacikistana düşdü, 1946-cı ildə burada yenidən peşəkar teatr səhnəsinə qayıtdı. SSRİ-nin siyasətinə görə Dittanova və eləcə də Krım tatar mənşəli digər aktyorlar milli sənətlə məşğul ola bilmirdilər. Ayşə xanım 1988-ci ildə Krıma qayıtdı, Krım Tatar teatrının bərpası işinə başladı və 1990-1996-cı illərdə burada işlədi, sonra mədəniyyətin inkişafındakı əhəmiyyətli töhfələrinə görə "Ukraynanın əməkdar artisti" fəxri adını aldı. 1996-cı ildən vəfatına qədər Nyu-Yorkda yaşadı, buna baxmayaraq dəfələrlə Krıma səfər etmişdir. 2014-cü ildə, BMT-nin Baş Qərargahında keçirilən Krım tatarlarının deportasiyasının 70 illiyinə həsr olunmuş mərasimdə çıxış etdi.

Ayşə Seyidmuradova (Krım tatarcası:Ayşe Seitmuratova, rusca:Айше Сеитмуратова, d. 11 fevral 1937) — Krım tatarı olan insan hüquqları müdafiəçisi və aktivisti. == Həyatı == 1937-ci ilin 11 fevralında Krımın Acı Eli kəndində Krım tatarı olan ailədə dünyaya gəlmişdir. O, uşaq yaşlarında ikən onun ailəsi və mənsub olduğu millət Mərkəzi Asiyaya deportasiya edilmişdir. Uşaq olsa da, bu deportasiyadan sağ qurtula bilən Seyidmuradova bundan sonra həyatına "xüsusi məskun" kimi davam etmişdir. Akademik göstəricilərinin çox yüksək olmasına baxmayaraq, deportasiyaya məruz qalmış millətin üzvü olmasına görə universitetə qəbul edilməmişdir. Etnik mənsubiyyətinə görə bu cür münasibətlə qarşılaşan Seyidmuradova bundan sonra Krım tatarları haqları müdafiəçisinə çevrilir və hərəkatın üzvü olur. Krım tatarlarına tətbiq edilmiş bəzi məhdudiyyətlərin aradan qaldırılmasına və Sovet rəhbərliyi ilə görüşməyə nail olduqdan sonra, o, Moskvada öz fəaliyyətinə davam etmişdir. Bu dövrdə onun fəaliyyətinin əsas istiqaməti Krım tatarlarına öz vətənlərinə - Krıma geri dönməyə icazə verilməsi idi. Bu haqq Krım tatarları ilə eyni dövrdə deportasiyaya məruz qalmış bir çox xalqa artıq verilmişdi.Dəfələrlə Sovet hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən həbs edilən Seyidmuradova təzyiqlərin davam edəcəyi təqdirdə özünü Qırmızı Meydanda yandıracağı ilə dövləti hədələdi.

Ayşə Soysal (d. 24 iyun 1948, İstanbul, Türkiyə) — Professor, YÖK üzvü (2009-2013), Boğaziçi Universitetinin rektoru (2004-2008), Boğaziçi Universitetinin ilk qadın Ədəbiyyat Fakültəsinin dekanı və rektoru adlarını daşıyır. == Həyatı == Ayşə Soysal 24 iyun 1948-ci ildə İstanbulda dünyaya gəlib. 1967-ci ildə Arnavutköy Amerikan Qız Kollecini sinif birincisi olaraq bitirib. 1967-ci ildə Robert Kollecini, sonra isə Robert Kollecinin Ali Məktəbini müvəffəqiyyətlə bitirib. 1971-ci ildə universitetin fizika-riyaziyyat ixtisasından məzun oldu. Ayşə Soysal 1976-cı ildə Boğaziçi Universitetinin riyaziyyat fakültəsində müəllim olaraq işə başladı. 1981-ci ildə dosent, 1991-ci ildə professor vəzifəsinə yüksəlib. 1992-ci ildə Boğaziçi Universitetinin Ədəbiyyat fakültəsinin ilk qadın dekanı seçilib. Ayşe Soysal 19.09.2008 - 19.09.2012 tarixləri arasında TÜBİTAK Elm Heyətinin üzvü kimi də çalışmışdır.Digər vəzifələri arasında 1993-2000-ci illəri arasında YUNESKO Türkiyə Milli Komissiyası İdarə Heyəti üzvlüyü, 2004-2006-cı illəri arasında Açıq Cəmiyyət İnstitutu Türkiyə Nümayəndəliyi Məsləhətləşmə Qurulu üzvlüyü, 2008-2014-cü illəri arasında Duke University Islamic Studies Center Board of Advisors üzvlüyü var.

Aişə Sultan — 8. Osmanlı sultanı II Bəyazidin qızı Aişə Sultan — 12. Osmanlı sultanı III Muradın qızı Aişə Sultan — 14. Osmanlı sultanı I Əhmədin qızı Aişə Sultan — 22. Osmanlı sultanı II Mustafanın qızı Aişə Sultan — 23. Osmanlı sultanı III Əhmədin qızı Aişə Sultan — 34.

Ayşə Xatun (1476, Bağçasaray – 1539, Konstantinopol) — 9-cu Osmanlı sultanı Yavuz Sultan Səlimin xanımı və Krım xanı Məngli Gərayın qızı. == Həyatı == Həyatı haqqında yetərli məlumat yoxdur. Atası Məngli Gəray həm Krımdakı səltənətini gücləndirmək, həm də Osmanlıda davam edən taxt mübarizəsində yer almaq məqsədilə şahzadələrdən birinə yaxınlaşmaq niyyətində idi. İlk seçimi Sultan Bəyazidin ən kiçik oğlu və Krım yaxınlığındakı Kəfədə sancaqbəyi olan Şahzadə Mehmed oldu. Gəlinən qarşılıqlı razılığa əsasən, Ayşə Xatun 1504-cü ildə Şahzadə Mehmedlə nikahlandı. Bəzi mənbələrə görə, şahzadənin Fatma xanım Sultan (ö. 1566) adlı yeganə övladı məhz bu nikahdan dünyaya gəlmişdir. Ancaq taxt mübarizəsinin qızğın ərəfəsində ikən Şahzadə Mehmed 1507-ci ildə anidən vəfat etdi. Üstəlik onun taxt mübarizəsini davam etdirəcək bir oğlu da yox idi. Bu səbəblə yeni evlilik sazişi bağlananadək Ayşə Xatun Krıma geri qaytarıldı.

Aişə əl-Qəddafi (ərəb. عائشة القذافي‎; 25 dekabr 1976, Tərabülüs əl-Qərb) — Müəmmər əl-Qəzzafinin övladlarından biri, yeganə qızı, Liviyanın BMT İnkişaf Proqramındakı keçmiş xoşməramlı səfiri. Liviya rəhbərinin yeganə qızıdır. İraqın sabiq rəhbəri Səddam Hüseynin vəkillər qrupunun hüquqi işlər üzrə müşaviri olub. 2006-cı ildən əmisi oğlu, polkovnik Əhməd-əl-Qəzzafi-əl-Qəhsiyə ilə nikahda olan Aişə üç övlad anasıdır. Hazırda "Vəetəsəmu" xeyriyyə fondunun rəhbəridir. 2011-ci ildə Liviyada baş vermiş hadisələrlə bağlı olaraq BMT-nin xoşməramlı səfiri statusundan məhrum edilmişdir.Qardaşlarından fərqli olaraq, Aişə Qəzzafi çox soyuqqanlı təsir bağışlayır. Liviya vətəndaş müharibəsinin ilk günlərində o, "Son insan və son gülləmizə qədər döyüşəcəyik. Kişilər həlak olarsa, biz əlimizə silah alacağıq. Kişi olmayan yerdə kişi mənəm" deyə bildirmişdi.

Aişə Sultan — 8. Osmanlı sultanı II Bəyazidin qızı Aişə Sultan — 12. Osmanlı sultanı III Muradın qızı Aişə Sultan — 14. Osmanlı sultanı I Əhmədin qızı Aişə Sultan — 22. Osmanlı sultanı II Mustafanın qızı Aişə Sultan — 23. Osmanlı sultanı III Əhmədin qızı Aişə Sultan — 34.

Ayşə Cəlal (1956, Lahor, Qərbi Pakistan; urdu عائشہ جلال‎) — Pakistan əsilli amerikalı tarixçi. O, Tafts Universitetində Meri Riçardson adına tarix professorudur və 1998-ci ildə Makartur Vəqfi Təqaüdünə layiq görülmüşdür. == Mükafatlar == Ayeşə Cəlal Pakistanın, eləcə də Cənubi Asiyanın aparıcı tarixçisi hesab olunur və çoxsaylı mükafatlar və təşəkkürlər alıb: Triniti Kolleci (Kembric) Təqaüdü(1980–1984) Makartur Təqaüd Proqramı Təqaüdü (1998–2003) Pakistan Prezidenti tərəfindən Sitarə-i İmtiaz (Fərqlənmə Ulduzu) (2009) == Tərənnüm == Hindistanda məşhur "The Hindu" qəzeti onu "…Pakistanın ən məşhur tarixçilərindən biri…" kimi adlandırır və Pakistanın "Ekspres Tribune" qəzeti "…Cəlal bütün dünyada ciddi metodlara malik bir tarixçi kimi hörmətlə qarşılanır" kimi qeyd edib.16 aprel 2016-cı ildə Pakistanın BMT-dəki səfiri Maleeha Lodhi "Pakistanın yetişdirdiyi ən böyük tarixçi" olduğunu söylədi.

Şiələrin Aişəyə baxışı ümumiyyətlə xoş deyil. Bu, ilk növbədə, onun Əhli-Beytə (İslam peyğəmbəri Məhəmmədin ailəsinə) nifrət etməsi və o dövrün "Birinci fitnə"dəki (vətəndaş müharibəsi) hərəkətləri ilə əlaqədardır. Cəməl döyüşündə onun iştirakı geniş şəkildə bu cür hörmətsizlik əlaməti hesab olunur. Şiələr də Aişənin sağlığında siyasi iştirakına görə onu mübahisəli şəxs hesab edirlər. Aişə birinci xəlifə Əbu Bəkrin qızı olduğu üçün siyasi ailə nəslindən idi. Aişə Məhəmmədin siyasi həyatında da fəal rol oynamışdır; o, döyüşçülər arasında müharibədən əvvəl danışıqlara başlamaq, döyüşlər aparmaq və müharibələri bitirmək kimi hərbi bacarıqları öyrəndiyi müharibələrdə onu müşayiət etdiyi bilinirdi. == Tənqidin qanunauyğunluğu == Sünnilər deyirlər ki, Aişə Məhəmmədin xanımı olduğu üçün onu tənqid etmək peyğəmbəri tənqid etməyə bərabərdir. Şiələr isə Quranda həm Nuhun, həm də Lutun xanımlarının vəziyyətinə istinad edərək buna qarşı çıxırlar: Tanınmış Quran təfsirçisi İsmayıl ibn Kəsir bu ayə haqqında demişdir: "Buna görə də ərlərinin bütün məhrəm bilikləri onlara nə kömək etdi, nə də əzabdan çəkindirdi, buna görə də, Allahın “(Onlar Allaha qarşı onlara heç bir fayda vermədilər) kəlamı, zövcələrinin kafir olmalarına görədir." == Məhəmmədin həyat yoldaşı == === Sevimli həyat yoldaşı statusu === Şiələr Aişənin Məhəmmədin sevimli arvadı olduğu fikrini rədd edir və Quran ayəsinə uyğun olaraq Məhəmmədin öz xanımlarından heç birini fərqləndirmədiyinə inanırlar: Həmçinin Məhəmməddən sitat gətirirlər: "Kişinin iki arvadı olsa və onlardan birinə meyl edərsə, Qiyamət günü bir tərəfi aşağı çökmüş halda gələcəkdir."Digərləri, Ümmü Sələmənin Əhli-Beytə bağlılığına görə onun sevimli həyat yoldaşı olduğuna inanırlar. Ümmü Sələmə Məhəmmədin ailəsinə sədaqəti və ölümündən sonra onun əmrlərinə itaət etməsi ilə Aişədən fərqli olaraq təqdim olunur. Əliyə qarşı ordu toplayan Aişədən fərqli olaraq Ümmü Sələmə gərginliyi sakitləşdirməyə çalışırdı.

Aişə Qurbanlı (28 aprel 1993) — Azərbaycanı təmsil edən cüdoçu. == Karyerası == Aişə Qurbanlı beynəlxalq turnirlərdə birinci uğurlarına 2015-ci ilin noyabrında African Open turnirində bürünc, Oceania Open turnirində isə gümüş medala sahib olmaqla imza atdı. IJF Qran-Pri seriyalı turnirlərdə onun ən yaxşı nəticəsi 2017-ci ilin aprelində Antalyada baş tutan turnirdə qeydə alıdı (beşinici pillə). Karyerası ərzində nüfuzlu beynəlxalq turnirlərdə, Dünya və Avropa Çempionatlarında uğura imza ata bilməyən Aişə Qurbanlı Azərbaycanı 2021-ci ildə Yaponiyada baş tutan XXXII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil elədi. Qadınların -48 Kq. turnirində çıxış edən Aişə Qurbanlı olimpiadanın 1/16 final mərhələsində Portuqaliya nümayəndəsi Katarina Kostaya vaza-ari balı ilə məğlub oldu və turnirdə mübarizəsini dayandırdı.

Aişə Hasəki Sultan (Osmanlı türkcəsi: عایشه سلطان‎);(d. 1614 - ö. 1680) - 17. Osmanlı padşahı IV. Muradın tarixdə bilinən yeganə xanımı. == Həyatı == Alban əsillidir. 1630-cu ilin may ayında IV. Muradla Köhnə Sarayda nigahlandı. Qısa zamanda IV. Muradın ən sevimli hərəmi olur. Dünyaya gətirdiyi şahzadələr kiçik yaşlarında vəfat etdiyindən haqqında az məlumat var. IV Muradın vəfatı ilə Köhnə Saraya sürgün edilmiş, 1680-ci ildə vəfat etmişdir. == Övladları == Şahzadə Əhməd (d.

Ayşə Hümaşah Sultan (Osmanlı türkcəsi: هوما شاه سلطان عائشة هانم) — I Süleymanın və Xürrəm Sultanın yeganə qızı Mihrimah Sultanın və əri sədrəzəm Rüstəm Paşanın qızıdır. == Həyatı == Ayşə Hümaşah Sultan 1541-ci ildə İstanbulda dünyaya gəlmişdir. Uşaqlıq illərini balaca qardaşı Sultanzadə Osman bəylə anası Mihrimah Sultan və atası Rüstəm Paşanın yanında keçirmişdir. Babası I Süleymanın son səfəri olan Zigetvar səfərinin ardından ilk nigahı sədrəzəm Səmiz Əhməd Paşa ilə bağlanmışdır. Bu evlilikdən 4 oğlu dünyaya gəlmişdir. Semiz Əhməd Paşanın vəfatının ardından 10 aprel 1582-ci ildə təntənəli bir mərasimlə Nişançı Firidun bəy ilə evlənən Ayşə Hümaşah Sultanın bir qızı da dünyaya gəlmiş və bir il sonra təkrar dul qalmışdır. 1594-cü ildə oğlu ilə həccə gedən Ayşə Hümaşah Sultan ziyarətdən döndükdən sonra Üsküdardakı sarayında vəfat etmişdir. Cənazəsi ikinci əri Nişançı Firidun bəyin Əyyubsultandakı türbəsinə dəfn edilmişdir. == Övladları == Sultanzadə Əbdürrəhman bəy - Cığalızadə Yusif Sənan Paşanın qızı ilə evlənmiş və bu nigahdan Sultanzadə Mehmed Paşa dünyaya gəlmişdir. Sultanzadə Mehmed bəy (ö.

Aişə Həfsə Sultan (təq. 1479, bilinmir – 29 mart 1534, Konstantinopol) — 9-cu Osmanlı sultanı Yavuz Sultan Səlimin xanımı və Qanuni Sultan Süleymanın anası, Validə sultan. == Həyatı == Həyatı haqqında yetərli məlumat yoxdur. Vəfat etdiyi əsnada 56 yaşında olması səbəbilə, doğum tarixi olaraq 1478-ci il qəbul edilir. Bir çox vəqf sənədlərində adı Ayşə, Hafsa bint Əbdülmuin, Ayşə bint Əbdürrəhman olaraq qeyd olunur. Atasının adının bu formada qeyd edilməsi, onun saraya cariyə olaraq alındığını sübut edir. Beləcə, onun Krım xanı Məngli Gərayın qızı və Yavuz Sultan Səlimin digər hasəkisi Ayşə Xatunla eyni insan olmadığı isbat olunur. Aişə Həfsə Sultanın, Şahzadə Səlimin Trabzon sancaqbəyliyi dönəmində saraya alındığı və ilk illərini Trabzon sarayında keçirdiyi bilinir. Burada keçirdiyi 20 il boyunca sırayla yeganə oğlu Şahzadə Süleymanı və qızları Xədicə, Beyhan, Fatma, Hafsa, Şahıhuban Sultanları dünyaya gətirdi. Oğlu Şahzadə Süleyman hələ 15 yaşında ikən babası Sultan Bəyazid tərəfindən Kəfə sancaqbəyliyinə təyin edilmiş, atası Yavuz Sultan Səlimin taxta çıxmasından sonra isə vəliəhd şahzadə olaraq Manisa sancaqbəyliyinə gətirilmişdir.

Ayşə Bibi (qaz. Айша бибі) ― Tarazın qərbində, Ayşə Bibi kəndində yerləşən, zadəgan bir qadına aid 11-12-ci əsr mavzoleyi. Tikili yerli əhali arasında sevgi və sədaqət abidəsi olaraq məşhurlaşmışdır. == Dizayn == Rəvayətə görə, məqbərə Qaraxanilər sülaləsinin hökmdarı tərəfindən sufi şairi Xakim-Atanın qızı, gözəl nişanlısı Ayşə Bibi üçün tikilmişdir. Mavzoleyin memarlıq formaları və bəzəkləri incə krujeva xatırladır. Bütün bina 60 müxtəlif çiçəkli həndəsi naxış və xəttatlıqdan istifadə edilərək oyulmuş terrakota plitələrlə örtülmüşdür. Ayşə Bibi mavzoleyi üslub baxımından Buxaradakı Samani türbəsinin davamçılarındandır. === Abidə === Ayşə Bibi daha böyük bir kompleksin bir hissəsidir. Tikilidən on metr məsafədə Babacı Xatun ("müdrik kraliça") adlı ikinci bir məqbərə, yolun qarşı tərəfində isə müqəddəsləşdirilmiş əhəng daşı mağarası var. Kompleks qərbdən Taraz vahəsinə baxan silsilədə yerləşir.

Aişə Həfsə Sultan (təq. 1479, bilinmir – 29 mart 1534, Konstantinopol) — 9-cu Osmanlı sultanı Yavuz Sultan Səlimin xanımı və Qanuni Sultan Süleymanın anası, Validə sultan. == Həyatı == Həyatı haqqında yetərli məlumat yoxdur. Vəfat etdiyi əsnada 56 yaşında olması səbəbilə, doğum tarixi olaraq 1478-ci il qəbul edilir. Bir çox vəqf sənədlərində adı Ayşə, Hafsa bint Əbdülmuin, Ayşə bint Əbdürrəhman olaraq qeyd olunur. Atasının adının bu formada qeyd edilməsi, onun saraya cariyə olaraq alındığını sübut edir. Beləcə, onun Krım xanı Məngli Gərayın qızı və Yavuz Sultan Səlimin digər hasəkisi Ayşə Xatunla eyni insan olmadığı isbat olunur. Aişə Həfsə Sultanın, Şahzadə Səlimin Trabzon sancaqbəyliyi dönəmində saraya alındığı və ilk illərini Trabzon sarayında keçirdiyi bilinir. Burada keçirdiyi 20 il boyunca sırayla yeganə oğlu Şahzadə Süleymanı və qızları Xədicə, Beyhan, Fatma, Hafsa, Şahıhuban Sultanları dünyaya gətirdi. Oğlu Şahzadə Süleyman hələ 15 yaşında ikən babası Sultan Bəyazid tərəfindən Kəfə sancaqbəyliyinə təyin edilmiş, atası Yavuz Sultan Səlimin taxta çıxmasından sonra isə vəliəhd şahzadə olaraq Manisa sancaqbəyliyinə gətirilmişdir.

Aişə Hasəki Sultan (Osmanlı türkcəsi: عایشه سلطان‎);(d. 1614 - ö. 1680) - 17. Osmanlı padşahı IV. Muradın tarixdə bilinən yeganə xanımı. == Həyatı == Alban əsillidir. 1630-cu ilin may ayında IV. Muradla Köhnə Sarayda nigahlandı. Qısa zamanda IV. Muradın ən sevimli hərəmi olur. Dünyaya gətirdiyi şahzadələr kiçik yaşlarında vəfat etdiyindən haqqında az məlumat var. IV Muradın vəfatı ilə Köhnə Saraya sürgün edilmiş, 1680-ci ildə vəfat etmişdir. == Övladları == Şahzadə Əhməd (d.

Ayşə Hümaşah Sultan (Osmanlı türkcəsi: هوما شاه سلطان عائشة هانم) — I Süleymanın və Xürrəm Sultanın yeganə qızı Mihrimah Sultanın və əri sədrəzəm Rüstəm Paşanın qızıdır. == Həyatı == Ayşə Hümaşah Sultan 1541-ci ildə İstanbulda dünyaya gəlmişdir. Uşaqlıq illərini balaca qardaşı Sultanzadə Osman bəylə anası Mihrimah Sultan və atası Rüstəm Paşanın yanında keçirmişdir. Babası I Süleymanın son səfəri olan Zigetvar səfərinin ardından ilk nigahı sədrəzəm Səmiz Əhməd Paşa ilə bağlanmışdır. Bu evlilikdən 4 oğlu dünyaya gəlmişdir. Semiz Əhməd Paşanın vəfatının ardından 10 aprel 1582-ci ildə təntənəli bir mərasimlə Nişançı Firidun bəy ilə evlənən Ayşə Hümaşah Sultanın bir qızı da dünyaya gəlmiş və bir il sonra təkrar dul qalmışdır. 1594-cü ildə oğlu ilə həccə gedən Ayşə Hümaşah Sultan ziyarətdən döndükdən sonra Üsküdardakı sarayında vəfat etmişdir. Cənazəsi ikinci əri Nişançı Firidun bəyin Əyyubsultandakı türbəsinə dəfn edilmişdir. == Övladları == Sultanzadə Əbdürrəhman bəy - Cığalızadə Yusif Sənan Paşanın qızı ilə evlənmiş və bu nigahdan Sultanzadə Mehmed Paşa dünyaya gəlmişdir. Sultanzadə Mehmed bəy (ö.

Atlas ayısı (lat. Ursus arctos crowtheri) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin ayıkimilər fəsiləsinin ayı cinsinin qonur ayı növünə aid heyvan yarımnövü. Bəzən onları müstəqil növ olaraq qiymətləndirirlər. Onların yaşayış arealı Atlas dağlarından başlayaraq, Mərakeşdən Liviya ərazisinə qədər uzanırdı. Altlas ayıları qənimət olaraq ovlanılır və ya idman yarışlarında öldürülürdü. Sonuncu sərd ovçular tərəfindən Mərakeşin şimalında 1870-ci illərdə öldürülmüşdür. Ondan sonra bu canlılar haqqında məlumat əldə edilməmişdir. Atlas ayıları əsssən tünd qəhvəyi rəngdə oludular. Üstəlik sifət nahiyyəsində ağ ləkələr müşahidə edilirdi. Xəzin qalınlığı 10-12 sm olurdu.

Böyük panda (çin 熊貓, 熊猫, Xiongmao; lat. Ailuropoda melanoleuca) və ya bambuk ayısı — ayıkimilər fəsiləsinə aid məməli heyvan növü. Vətəni mərkəzi Çin hesab olunur. Çinin (Şərqi Tibet, Sıçuan, Yunnan) dağ meşələrində yaşayır. Ovçuluq, kənd təsərrüfat sahələrini genişləndirilməsi, meşəliklərin qırılması və digər səbəblərdən nəsli məhv olmaq təhlükəsi altındadır. Buna görə də adı qırmızı kitaba salınmışdır. == Bədən quruluşu == Gözlərinin ətrafında, qulaqlarını üzərində və gövdəsində böyük qara rəngli xəz ilə xarakterizə olunur. Düşünülür ki, bu cür rəng kombinasiyası kölgəli, yaxud qarlı-qayalı ərazilərdə kamuflyaj üçün yararlıdır. Hündürlükləri 1.6-1.9 metr aralığında dəyişir. Yetkin pandaların ağırlığı 100-120 kq arasında dəyişir.

Etrus ayısı (lat. Ursus etruscus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin ayıkimilər fəsiləsinin ayı cinsinə aid heyvan növü. Bu canlılar yarım milyon il əvvəl yaşamışlar. Qonur ayı və ya Himalay ayısının əcdadı sayılır. Bu canlılar tam araşdırılmamışdır. Alimlərin əlində yalnız kəllə və bədənin sümükləri vardır. Onların yayılma arealı mübahisə pridmetidir.

Asiya qara ayısı (lat. Ursus thibetanus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin ayıkimilər fəsiləsinin ayı cinsinə aid heyvan növü. Bədənin uzunluğu erkəklərdə 158–171, dişilərdə 128–144 sm-dir. Erkəklərin kütləsi 120–150, dişilərin isə 50–125 kq-dır. Əsasən giləmeyvə, ağacların yarpaqları və toxumları ilə qidalanırlar. Himalay ayıları Şərqi Asiyada, Rusiyada isə Primorskiy diyarında və şimali Amur ərazisində yayılmışdır. Himalay ayısı vegeteriandır. Himalay ayıları ağaclara asnlıqla çıxırlar. Qışda Himalay ayıları özlərinə qış yataqları hazırlayırlar. İri koğuş ağacları axtarıb tapır, koğuşları təmizləyirb genişləndirirlər.

Kadyak ayısı (lat. Ursus arctos middendorffi) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin ayıkimilər fəsiləsinin ayı cinsinin qonur ayı növünə aid heyvan yarımnövü. Əsasən Kadyak adası və Kadyak arxipelaqına daxil adalarda yaşayır. Quruda yaşayan ən iri yırtıcılar sinfinə daxildir. == Göstəriçiləri == Kadyak ayısı 2,8 metr uzunluğa və 1,6 metr hündürlüyə malikdir. Yetkin ayıların çəkisi yarım tonu keçir. Ən nəhəng ayının çəkisi 780 kq olmuşdur. Kadyak ayısı Qonur ayı növünün yarımnövünə daxildir. Onların yaşadığı ərazilər əsasən qışı qısa olması ilə fərqlənir. Onlar digər qonur ayılara xas olaraq güçlü ətraflara və əzələli bədən quruluşuna malikdir.

Kermod ayısı (lat. Ursus arctos kermodei) — Baribal ayısının bir yarımnövü. Kermod ayıları əsasən Kanadanın qərb sahillərində yerləşən, meşəlik ərazilərdə yayılmışdır. Kermod ayılarına aid populyasiyanın 10 % ağ və ya solğun sarı rəngə sahibdirlər. Xəzlərinin rənginin belə olması omnların genləri ilə əlaqədardır. Bu xüsusiyyət albinizm və ya ağ ayılarla qohum olması ilə əlaqədar deyildir. == Tarixi == Kermod ayıları Frensiz Kermodun şərəfinə adlandırılmışdır. O, ilk dəfə bu ayıları təsvir etmişdir. Yeli qəbilələr bu ayıları "Ruh ayılar" adlandırırlar (Spirit Bear).

Malay ayısı (lat. Helarctos) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin ayıkimilər fəsiləsinə aid heyvan cinsi.

Paddinqton Ayısı (ing. Paddington Bear) — Maykl Bond tərəfindən 13 oktyabr 1958-ci ildə yazılmış 20-dən çox əsərinin personajıdır. Öz köhnə papağı, əzilmiş çemodanı, daflkot, marmelad sevən, Perunun ən dərin və qaranlıq yerindən olan mehriban ayı — İngilis uşaq ədəbiyyatının klassik qəhrəmanına çevrilmişdir. Paddinqton kitabları 70 ad altında 30 dildə tərcümə olunub və dünyada 30-dan çox milyon nüsxə satılıb. == Tarixi == === Yaranması === Maykl Bond 1956-cı ildə Milad gecəsindən əvvəl Paddinqton Ayısını Paddinqton stansiyasının yaxınlığında olan yuxarı rəfdə gördüyü və arvadına hədiyyə etdiyi tənha ayı üstündə əsaslandırmışdır. Bu ayı Bondu ilhamlandırdı və yazıçı 10 gündən sonra ilk kitabın yazmışdır. Kitab onun agenti olan Harvi Unnaya verilmiş və 13 oktyabr 1958-ci ildə HarperCollins tərəfindən "A Bear Called Paddington" adı altında nəşr olunmuşdur. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Paddington Bear rəsmi saytı Paddington Bear rəsmi Feysbuk səhifəsi Paddington — Internet Movie Database saytında.

Qafqaz ayısı (Ursus aectos suacasicus). Ayılarda boğazlıq müddəti 250 gündür. Onlar iyun ayında cütləşir və mart ayında dala doğurlar. Balalarının sayı 2-3 baş olur. Böyük və kiçik Qafqaz dağlarında, Talış meşələrində yaşayırlar. Dağda yaşayan ayılar avqusta qədər yaylaqlarda, oktyabrdan sonra isə meşələrin aşağı ətəklərində yaşayırlar. Ayının ən çox sevdiyi qida zoğal, armud, qoz, fındıq, şabalıd, fıstıq, palıd qozası və s. meyvələrdir. Dağ şəraitində yaşayan ayılar dekabr ayından mart ayına qədər yuvalarda yatırlar. Ayı ac qaldıqda müxtəlif növ kənd təsərrüfatı heyvanlarına hücum edir.

Ayşe Kulin (26 avqust 1941, İstanbul) — Türk roman yazarı. == Həyatı == Ayşe Kulin 26 avqust 1941-ci ildə İstanbulda anadan olmuşdur. Yazdığı bioqrafik əsərləri və romanları ilə ən çox oxunan yazarlardan birinə çevrilmiş və bir çox mükafatlara layiq görülümüşdür. Üslubundakı axıcılıq və açıqlıq yazarın kitablarının ssenariləşdirilib ekranlaşdırılmasının əsas səbəbidir. Arnavutköy Amerika Qız Kollecinin Ədəbiyyat fakultəsini bitirib. Bir çox qəzet və dərgilərdə redaktor və jurnalist kimi işləyib. Həmçinin də, uzun illər boyu televiziya, reklam və filmlərdə səhnə prodüseri və ssenarist kimi çalışmışdır. == 1984–1996-cı illər == Hekayələrdən ibarət ilk kitabı "Üzünü günəşə tərəf döndər" 1984-cü ildə işıq üzü görüb. Kitabdakı "Gülizar" adlı hekayə "Sınıq gəlincik" adı ilə 1986-cı ildə ekranlaşdırıldı və Mədəniyyət Nazirliyinin mükafatına layiq görüldü. 1996-cı ildə Münir Nureddinin yaşamını əks etdirən "Şirin bir sakitlik" adlı kitabı nəşr olundu.

Ayşe Şasa(d. 1 yanvar 1941, İstanbul, Türkiyə Respublikası - 16 iyun 2014, İstanbul, Türkiyə Respublikası) — çərkəz əsilli türkiyəli senarist və yazıçı. == Həyatı == Çərkəz əsilli ana və yarı çərkəz əsilli atanın övladı olaraq dünyaya gələn Ayşe Şasa 1 yanvar 1941-ci ildə İstanbulda anadan olmuşdu. Babası Bəkir Şasa Meşə İdarələrində müdirlik etmişdir. Ankaranın Əskişəhər çıxışında onun xatirəsinə həsr edilmiş meşə sahəsi mövcuddur. 3 evliliyi olmuşdur. İkinci evliliyi məşhur rejissor Atıf Yılmaz ilə olmuşdur. Atıf Yılmaz öz dövrünün məşhur rejissoru, senaristi və film prodüseri olmuşdur. 16 iyun 2014-cü ildə bir müddət müalicə aldığı ağciyər iltihabından vəfat etmişdir. Sahrayıcedid məzarlığında dəfn edilmişdir.

Abidə — tarixi əhəmiyyəti olan bir hadisəyə və ya tarixi bir şəxsə xatirə olaraq qoyulan nişangah, heykəl və s. və ya qədim dövrlərə aid mədəniyyət əsəri. İnsanların,hadisələrin,obyektlərin,ədəbiyyat və kinofilm personajların xüsusi əhəmiyyətini göstərmək üçün ucaldılan tikili,qurğu,oxşadılan fiqur. Ölkənin, xalqın, bəşəriyyətin maddi sərvətinin bir hissəsi, bədii və tarixi dəyəri olan tikili; Görkəmli şəxsiyyət və tarixi hadisələrin şərəfinə yaradılan heykəltaraşlıq və memarlıq əsəri. "Abidə" anlayışı "monument" anlayışına yaxındır. Abidənin ən çox yayılmış tipi əslindən böyük olan heykəltaraşlıq fiquru, yaxud kompozisiyasıdır. Abidə postament üzərində və adətən, görkəmli yerdə, yaxud tarixən müəyyən hadisə ilə bağlı yerdə qoyulur. Sənət nümunələri olan qədim qəbirüstü daşlar da xüsusi Abidə tipidir; Məcazi mənada – yadigar, xatirə, diqqətəlayiq iş, əsər. Abidə bir qayda olaraq nəyinsə xatirəsi əhəmiyyətini daşıyır. Daha çox rast gəlinən növləri — heykəl, ctatuya, büst, yazılı divar üstü lövhə, zəfər tağı, sütun, obelisk və s.

Adişi Kutaisi quberniyasının Leçxum qəzasında (indi Mesti rayonunda) kənd adı. == Toponimkası == Adişi- Kutaisi quberniyasının Leçxum qəzasında (indi Mesti rayonunda) kənd adı. Əsli Edişə. Azərbaycanda Hadrut və Cəlilabad rayonlarında Edişə, Qars əyalətində Edişa kənd adları ilə mənşəcə eynidir. XIX əsrdə Şimali Qafqazda noqaylar içərisində Edişə tayfası vardı.

Ayuşi (monq. Ард Аюуш; tam adı Aldarjavın Ayuş) — 1903–1907-ci illərdə Xarici Monqolustanda arat azadlıq hərəkatının rəhbəri. Təhkimli kəndli olmuşdur. 1903-cü ildə arat çıxışlarına başçılıq etmiş, 1911–1918-ci illərdə feodal və müstəmləkəçi qüvvələrə qarşı üsyanın rəhbəri olmuşdur. 1921-ci il inqilabında və Monqolustan Xalq Respublikasındakı quruculuq işində fəal iştirak etmişdir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Нацокдоржи Ш. Из истории аратского движения во Внешней Монголии. — М., 1958. Чойжилсүрэн Л. Ард Аюуш. — Улаанбаатар, 2002.

Edişə (Cəlilabad)

Fahişəlik — ödəmə müqabilində seksual fəaliyyətlə məşğul olan fəaliyyət və ya təcrübə. Bu sahədə çalışan şəxslər fahişə adlanır və seks işçisi növlərindən biridir. Dünyada təxminən 42 milyon fahişə yaşayır. Təxmini hesablamalara görə, dünya miqyasında fahişəliklə əldə edilən illik gəlir 100 milyard dollardan çoxdur. Fahişələrin əksəriyyəti qadın, müştərilərin çoxu isə kişidir.Dünyada fahişəliyə aid müxtəlif qanunlar var. Bəziləri fahişələri insan alverinin qurbanları kimi görür: qadınlar və uşaqlara qarşı istismar və ya şiddət forması kimi sayır. == Tarixi == === XX əsr === Kommunizmin aparıcı nəzəriyyəçiləri fahişəliyin əleyhinə idi. Kommunist hökumətlər tez-tez hakimiyyəti əldə etdikdən dərhal sonra bu təcrübəni yatızdırmağa cəhd etsələr, fahişəlik bu ölkələrdə davam edirdi. Çağdaş Kommunist ölkələrində isə fahişəlik qeyri-hüquqi olsa da, ölkələrdə yayılmışdı. Sovet İttifaqının dağılması nəticəsində meydana gələn iqtisadi tənəzzül bir çox mövcud və ya keçmiş kommunist ölkələrində fahişəliyin artmasına səbəb oldu.

Hayidə (10 aprel 1942, Tehran – 20 yanvar 1990, San-Fransisko, Kaliforniya) — İran müğənnisi. İranın Tehran şəhərində anadan olub və 1990-cı ildə vəfata yetişib. Müğənninin mahnılarının İranda çoxlu pərəstişkarı var.

Layihə — başlanğıc və son zaman nöqtələri olan, yeni məhsul və ya xidmət yaradılmasını nəzərdə tutan, konkret resursa malik olan , keyfiyyət və risk tələblərinə malik unikal fəaliyyət. == Layihə mərhələləri == Planlaşdırma - bu ilkin mərhələdə problemlər və tərəfdaşlar, hədəflər və bunlara çatmaq üçün ehtiyaclar müəyyən olunur; Hazırlıq - fərdi tapşırıqlar bölüşdürülür, qrafik və büdcə hazırlanır, ilk iclas - açılış icrası keçirilir; İcra (başlama) - müntəzəm iclaslar, qrafik və büdcəyə nəzarət, ardıcıl hesabatlar hazırlanır. Gözlənilən və gözlənilməyən çətinliklər aradan qaldırılır; Təslim (tamamlama) - son məhsul, yaxud proses hazırdır və məsul şəxsə ötürülə bilər. Bunun üçün son hesabat hazırlanır. == Layihə idarəedilməsinin müxtəlif səviyyələri == Vaxtın idarəedilməsi Büdcənin idarəedilməsi Resursların idarəedilməsi Keyfiyyətin idarəedilməsi İnsan resurslarının idarəedilməsi Risklərin idarəedilməsi == Layihənin növləri == Sosial layihələr İqtisadi layihələr Ekoloji layihələr1)hazırlanan hər bir şeyin ilk variantı; 2)tikiləcək bina, yaradılacaq qurğunun, məmulatın quruluşu və s. haqqında lazımi təsəvvür verən və sonrakı mərhələdə iş sənədlərinin işlənib hazırlanması üçün kafi məlumat əks etdirən konstruktor sənədlər kompleksi; hər hansı bir əsaslı tikinti layihəsi fərdi və ya birtipli ola bilər. Fərdi layihələr işlənilib hazırlanarkən birtipli konstruksiya, memarlıq layihələri və s.-dən istifadə olunur. 3)mahiyyəti və onun praktiki reallaşması imkanları təsvirlər, əsaslandırmalar, hesablamalar, rəsmlər formasında açıqlanan fikir, ideya, surət; 4)tikiləcək, qurulacaq, yaradılacaq bir şeyin əvvəlcədən düşünülüb hazırlanmış, işlənmiş planı; proyekt. Məsələn, tikintinin layihəsi; 5)hər hansı bir sənədin, qərarın və s.-nin əvvəlcədən yazılmış təxmini mətni. Məsələn, qərarın layihəsini hazırlamaq, nizamnamənin layihəsi, müqavilənin layihəsi; 6)nəzərdə tutulmuş niyyət, fikir mənasında.Layihələr vahid nəticəyə çatmaq üçün layihələr proqramına və səmərəli idarəetmə üçün layihələr portfelinə malik ola bilər.

Adi küknar Şimal yarımkürəsində geniş ərazini əhatə edir. Bu növə bəzən Avropa küknarı da deyilir. Hündürlüyü 50 m-ə, diametri 1,5 m-ə çatan konusvarı, yaxud enli piramidal çətirli qırmızımtıl-boz qabıqlı ağacdır. İynəyarpaqları parıltılı, tünd-yaşıl, dördbucaqlı və itiucludur, uzunluğu 10-25 mm, eni 2-3 mm-ə çatır və yarpaq yastığı üzərində oturaq vəziyyətdə budağa birləşir. Qozaları uzunsov silindrvarıdır, uzunluğu 15 sm, qalınlığı 4 sm olur. 500 ilə qədər yaşayır. Tumurcuqları sarımtıl-boz rəngdə olur, çılpaq və ya az tükcüklü, yumurtavarıdır. Adi küknarın qozaları may-iyun aylarının əvvəllərində yetişir, açıq-boz rəngli olur. Toxumları uzunsov (4 mm) , qəhvəyi, parıltılı sarımtıl (qırmızıyaçalan), qanadcıqlıdır. Toxum pulcuqları odunlaşmış, tərs yumurtavarı, azca qabarıq, kənarları batıq və ya dişlidir.