Поиск по словарям.

Bitkilərdə xarici təsirlər nəticəsində əmələ gələn hərəkətlər 3 qrupa bölünür: tropizm, nastiya və taksislər. Tropizm - xarici stimul vasitəsilə bitki hissələrinin istiqamətli yerdəyişməsidir. Bu cür hərəkət boyatma hərəkətidir. Hərəkətin istiqamətindən asılı olaraq (boyu stimullaşdıran amilə qarşı və ya ona əks) tropizm müsbət və ya mənfi ola bilər (bitkilərin kökləri müsbət geotropizmə, zoğları isə müsbət heliotropizmə malikdir). Taksis - xarici qıcığa cavab olaraq hüceyrənin və ya bütöv orqanizmin istiqamətlənmiş yerdəyişməsidir. Tropizmlər kimi, taksislər də müsbət və mənfi qruplara ayırd edilir; bundan başqa, onları qıcıqlandırıcının təbiətinə müvafiq olaraq sistemləşdirmək olar. Müsbət xemotaksis: ciyərotu, mamır və qıjıların spermatazoidləri yumurta hüceyrənin ifraz etdiyi maddələrə doğru üzür. Nastiya - xarici qıcığa cavab olaraq, bitki hissəsinin istiqamətləndirilməmiş hərəkətidir. Hərəkət böyümə nəticəsində baş verir: ayrı-ayrı hüceyrələrin cüzi tərpənməsi, orqanı güclü hərəkətə gətirib çıxarır ("küsdüm" bitkisinin yarpaqlarının bükülməsi). Bəzi çiçək və yarpaqlar işıqlanmanın (fotonastiya) və temperaturun (termonastiya) dəyişməsinə cavab olaraq "yuxulu hərəkətlər" (niktinastiya) edirlər, açılıb və ya bağlanırlar.

Broun hərəkəti – maye və qazda asılı halda olan və görünən mikroskopik hissəciklərin istilik hərəkətinin riyazi ifadəsidir. Nizamsız və ya xaotik hərəkət edən molekullar Broun hissəciklərinə hər tərəfdən zərbələr endirir. Bu zərbələr bir-birini tarazlaşdırmır. Yekun zərbə qüvvəsi hissəciyin nizamsız hərəkətinə səbəb olur. Broun hərəkəti hərəkət heç vaxt kəsilmir. Temperatur artdıqca Broun hərəkəti daha da intensivləşir. Broun hissəciklərinin ölçüsü təqribən 1 mikro metr (mkm)-dir. == Broun hərəkətinin kəşfi == Broun hərəkəti ilk dəfə 1827-ci ildə İngilis botaniki və ya "Botaniklər knyazı" ləqəbi ilə tanınan Robert Broun tərəfindən kəşf edilmişdir. Robert Broun hərəkətini ilk dəfə bitkilərin tozcuğunda tapmışdır. Robert bu hərəkəti mikroskop altında "Clarkia pulchella" bitkisinin çiçək tozunda müşahidə etmişdir.

Yol hərəkəti — yol vasitəsilə nəqliyyat vasitəsilə insanların və yüklərin daşınması prosesində yaranan ictimai münasibətlər.

İsinmə hərəkəti — nümayiş və ya praktikadan əvvəl həyata keçirilir. Atletlər, müğənnilər, aktyorlar və başqaları əzələlərini istifadə etmədən əvvəl qızdırırlar. Bu güclü hərəkətlər üçün əzələləri hazırlayır. İstilik hərəkətləri əzələləri spazmalardan və zədələrin qarşısını alır.

Okean suyunun hərəkəti — suyun hərəkətinə səbəb külək, hava kütlələri, Ay və Günəşin cazibə qüvvəsi, sualtı vulkan və zəlzələlərdir. Suyun hərəkəti 200 m dərinliyə qədər baş verir. Daha dərində su hərəkətsiz olduğundan okean dibinin relyefi dəyişmir. Suyun hərəkətinin 3 forması var: Dalğanı yaradan başlıca səbəb küləkdir. Dalğanın ən hündür nöqtəsi yal, ən alçaq nöqtəsi daban adlanır: 2 qonşu yal arasındakı məsafə dalğanın uzunluğu, yal ilə daban arasındakı məsafə isə dalğanın hündürlüyü adlanır. Dalğanın hündürlüyü küləyin sürətindən, uzunluğu isə hövzənin dərinliyindən asılıdır. Sürətinə görə dalğalar: Şəlakət-0 m/san: Zəif (və ya kapillyar) - 1 m/san.; Qravitasiya-2-6 m/san.; Köpüklü -7-8 m/san. Köpüklü dalğalanın yaranmasında duzluluğun rolu böyükdür. Dalğalar temperatur və duzluluğu yayır, donmanı gecikdirir. Dalğalanın dağıdıcı fəaliyyətinə abraziya deyilir.

Plank (qarın körpüsü) — mümkün olan ən uzun müddət ərzində jimə oxşar bir vəziyyətdə bədənin pozisiyasının saxlanılmasına çalışılan idman hərəkətidir. Plank üçün hər hansı xüsusi idman alətinə ehtiyac yoxdur. Plank qarın, bel və çiyinləri gücləndirir.

Squat (çöməlmə) — əsasən ayaq və obma əzələlərini inkişaf etdirən idman hərəkəti. Squatı doğru şəkildə etmək üçün aşağıdakılara fikir vermək lazımdır: Topuqlar çiyin genişliyində saxlanılmalı, dizlər qarşıya baxmalıdır.

Yerin qütblərinin hərəkəti (rus. движение полюсов Земли, ing. movement of the Earth`s poles, Earth`s polar motion) — yer səthinə görə coğrafi qütblərin yerdəyişməsi. Yerin daxili qurluşunun yekcins olmaması ilə, eləcədə mövsümü meteoroloji hadisələrlə əlaqədar olaraq Yerin fırlanma oxunun vəziyyətinin ani dəyişməsi nəticəsində yaranır. Yerin qütbləri müəyyən orta vəziyyət ətrafında, ondan 25–30 metrdən çox uzaqlaşmamaqla, mürəkkəb əyrilər üzrə hərəkət edir.

İran Yaşıl Hərəkatı (fars. جنبش سبز ایران‎), həmçinin fars oyanışı və ya fars baharı — 2009-cu ildə İran prezident seçkilərindən sonra ortaya çıxan siyasi hərəkata verilən ad. edir. Etirazçılar Mahmud Əhmədinejadın vəzifədən uzaqlaşdırılmasını tələb etdilər. Yaşıl əvvəlcə Mir Hüseyn Musəvinin kampaniyasının simvolu olaraq istifadə edilmişdi, lakin seçkidən sonra seçkiqabağı bir seçki kimi qəbul etdiklərini ləğv etmək istəyənlər üçün birlik və ümid rəmzinə çevrildi. Mir Hüseyn Musəvi və Mehdi Kərrubi Yaşıl Hərəkatın siyasi liderləri olaraq tanınırlar. Hüseyn-Əli Montazeri də hərəkətin mənəvi lideri olaraq tanınır. Bəziləri, "Yaşıl hərəkat" etirazlarının İranın müasir siyasi tarixində böyük bir hadisə olduğunu iddia edir və müşahidəçilər etirazların İran inqilabından sonra ən böyük hərəkat olduğunu iddia edirlər. Prezidentin İrandakı mövqeyi əhəmiyyətli güc olduğu üçün ölkədə ikinci güclü mövqe hesab edilir. Əhmədinejadın adı, xüsusilə şiddət tətbiq etməklə, ölkədəki insan hüquqlarının pozulması ilə bağlı idi.

Suyun bitki orqanizmində hərəkəti — suyun bitkidə hərəkətinə təsir edən amillər. Kökün cavan hissələrinin ən kənar təbəqələrindəki hüceyrələrə torpaqdan osmotik təzyiqlə su daxil olub apoplast ilə hərəkət edir. Torpaqda su bir neçə formada olur, lakin bitkilər onlarin hamsını mənimsəyə bilmir. Belə su formalarindan suxurların tərkibində olan su bitkilər tərəfindən alına bilmir, torpaq kolloidlərindəki hidratlaşma suyu daha çox möhkəm birləşdiyindən mənimsənilmir. Lakin torpaqdakı məsamələrdə olan və kapillyyar suyu adlandırılan su bitkilər tərəfindən asanliqla mənimsənilə bilir. Bunun üçün bitkilər, hər şeydən əvvəl, torpağın sorucu qüvvəsini aradan qaldırilmalıdır. Bu qüvvə, potensial şişmə, osmotik təzyiqlərin cəmindən ibarətdir. Torpaq quruduqca,onun sorucu qüvvəsi artır. Çox hallarda π {\displaystyle \pi } 5atm-dən az olduğu halda şoran torpaqlarda bəzən 30 atm-dən də böyük olur. Alçaq temperaturda suyun udulması və bitkilərdə hərəkəti çətinləşir.

Pul vəsaitlərinin hərəkəti haqqında hesabat — şirkətin nağd pul vəsaitlərinin mənbələri və hesabat dövründə istifadəsi haqqında hesabatı, birbaşa və ya dolayı yolla , şirkətin əsas mənbələrə görə təsnifləşdirilən nağd pul daxilolmaları və onun pul vəsaitlərini göstərin. dövr ərzində əsas istifadə istiqamətləri üzrə təsnifləşdirilmiş ödənişlər. Hesabat əməliyyat nəticələrinin, qısamüddətli likvidliyin, uzunmüddətli kredit qabiliyyətinin ümumi mənzərəsini təqdim edir və şirkətin maliyyə təhlilinin aparılmasını asanlaşdırır. Uzun tarixə malik olan balans və mənfəət və zərər haqqında hesabatdan fərqli olaraq, pul vəsaitlərinin hərəkəti haqqında hesabat XIX əsrin 60-cı illərində maliyyə istifadəsinə verilmişdir . XIX əsrin 60-cı illərinin ortalarında vəsaitlərin istifadəsi və mənbələri haqqında sənəd olan pul vəsaitlərinin hərəkəti haqqında hesabatın tərtib edilməsinə ümumi yanaşma formalaşdı. Pul vəsaitlərinin hərəkəti haqqında hesabatın tarixi 1863-cü ilə, böhrandan çıxan Dowlais Ironworks-in hesablarda mənfəət göstərdiyi, lakin yeni domna sobası almaq üçün kifayət qədər nağd pulu olmadığı vaxta təsadüf edir. Vəsait çatışmazlığını izah etmək üçün şirkətin menecerlərindən biri hesabat tərtib etdi və onu müqayisəli balans adlandırdı. Hesabata əsasən məlum oldu ki, şirkətdə həddən artıq inventar var (görünür, onların alınmasına xeyli vəsait xərclənib). Bu hesabat müasir pul vəsaitlərinin hərəkəti hesabatının yaradıcısı oldu. Cari formatda pul vəsaitlərinin hərəkəti haqqında hesabat 1988-ci ildə ABŞ-da pul vəsaitlərinin hərəkəti əməliyyat, maliyyə, investisiya fəaliyyətlərindən hərəkətlərə bölünməyə başladığı zaman hazırlanmışdır .

Yol Hərəkəti Haqqında Konvensiya (bəzən Yol Hərəkəti üzrə Vyana Konvensiyası kimi də tanınır) — beynəlxalq yol hərəkətini asanlaşdırmaq və müqavilə bağlayan tərəflər arasında standart yol hərəkəti qaydalarını müəyyən etməklə yol təhlükəsizliyini artırmaq üçün nəzərdə tutulmuş beynəlxalq müqavilədir. Konvensiya Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqtisadi və Sosial Şurasının Yol Hərəkəti üzrə Konfransında (7 oktyabr – 8 noyabr 1968) razılaşdırıldı və 8 noyabr 1968-ci ildə Vyanada bağlandı. 21 may 1977-ci ildə qüvvəyə minmişdir. Bu konfrans həm də Yol nişanları və siqnalları haqqında Konvensiyanı da hazırlamışdır. Konvensiyaya 3 sentyabr 1993-cü ildə və 28 mart 2006-cı ildə düzəlişlər edilmişdir. 1 may 1971-ci ildə Cenevrədə bağlanmış Yol Hərəkəti haqqında Konvensiyaya (1968) əlavə edən Avropa Sazişi mövcuddur. Yol hərəkəti haqqında Vyana Konvensiyası 8 noyabr 1968-ci ildə Vyanada bağlanmışdır. 21 may 1977-ci ildə qüvvəyə mindiyi vaxtdan, imzalayan ölkələrdə konvensiyanın 48-ci maddəsinə uyğun olaraq, əvvəlki yol hərəkəti konvensiyalarını, xüsusən də Yol Hərəkəti haqqında 1949-cu il Cenevrə Konvensiyasını əvəz edir. 2022-ci ilin oktyabr ayına olan məlumata görə, konvensiya 86 ölkə tərəfindən ratifikasiya edilib, lakin konvensiyanı ratifikasiya etməyənlər hələ də Yol Hərəkəti üzrə 1949-cu il Cenevrə Konvensiyasının tərəfləri ola bilərlər. İrlandiya, Kanada, ABŞ, Kipr, İslandiya, Malta, Çin və Malayziya imzalamayan ölkələrə misaldır.

Bakı camaatının həyatı və Velikoknyaz prospekti ilə hərəkəti qısametrajlı sənədli filmi rejissor Q. Matye tərəfindən 1900-cü ildə çəkilmişdir. Reportaj xarakterli kinoxronikada Bakı polismeystri, yanğınsöndürən heyət və şəhər əhalisi çəkilmişdir. == Məzmun == Reportaj xarakterli kinoxronikada Bakı polismeystri, yanğınsöndürən heyət və şəhər əhalisi çəkilmişdir.

Bakı camaatının həyatı və Velikoknyaz prospekti ilə hərəkəti qısametrajlı sənədli filmi rejissor Q. Matye tərəfindən 1900-cü ildə çəkilmişdir. Reportaj xarakterli kinoxronikada Bakı polismeystri, yanğınsöndürən heyət və şəhər əhalisi çəkilmişdir. == Məzmun == Reportaj xarakterli kinoxronikada Bakı polismeystri, yanğınsöndürən heyət və şəhər əhalisi çəkilmişdir.

Həsənəli — Azərbaycanda kişi adı. Bu adı olan tanınmış insanlar Həsənəli Qaraqoyunlu — Qaraqoyunlu dövlətinin sonuncu sultanı və Cahanşah Həqiqinin oğlu. Həsənəli xan Ziyadlı-Qacar — İrəvan xanı Həsənəli bəy Əsgərxanov — şair, polis pristavı, "Georgi" xaçı kavaleri. Həsənəli bəy Vəlibəyov — Qarabağda quberniya katibi, dövlət məmuru. Həsənəli xan Qaradaği — görkəmli Azərbaycan maarifpərvəri, şair, pedaqoq.

Gərəkli — Azərbaycan Respublikasının Balakən rayonunun Gərəkli kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 25 may 1991-ci il tarixli, 123-XII saylı Qərarı ilə Balakən rayonunun faktiki mövcud olan Gərəkli kəndi dürüstləşdirmə qaydasında Poştbinə kənd Sovetinin tərkibində rayonun yaşayış məntəqələri siyahısına daxil edilmiş, Poştbinə kənd Sovetinin mərkəzi Gərəkli kəndinə keçirilmiş, Poştbinə kənd Soveti Gərəkli kənd Soveti adlandırılmışdır. == Toponimikası == 1992-ci ilədək kəndin adı Pəştbinə olmuşdur. Yaşayış məntəqəsini XIX əsrdə Dağıstandan gəlmiş Gərəkhacı adlı şəxs saldığına görə belə adlandırılmışdır. Hazırda kənddəki məhəllələrdən biri gərəkhacılar adlanır. Etnotoponimdir. Pəştbinə oykonimi isə vaxtilə burada olan poçt məntəqəsinin adındandır.

Hərəkət sözünün aşağıdakı izahları vardır : obyektin məkanda yerini dəyişməsi Fizikada Mexaniki hərəkət — maddi obyektin digər maddi obyektlərə nisbətən fəzada vəziyyətinin daimi dəyişməsi. Broun hərəkəti Bir stasionar vəziyyətdən digərinə keçidin nəticəsi (Kvant fizikası). Yol hərəkəti Fəlsəfədə Hərəkət (fəlsəfə) — fəzada istənilən dəyişikliyi göstərən fəlsəfi kateqoriya. Biologiyada Hərəkət (biologiya) Təqribən eyni mənanı verən Hərəkat sözünün izahları: mütəşəkkil insan qrupunun məqsədli hərəkatı, məsələn: Muharibə əleyhinə hərakat Yaşıllar hərəkatı Gənclər hərəkatı və s.

Qərəkli (Urmiya) —

Hərəkə (حرکه), Ərəb əlifbasındaçı səsli hərflərin yerinə işlənir. Əsldə bu əlifbada hammı səslilər göstərilmir. Azərbaican-ərab əlifbasında bəzi hərflər səsli yerinə işlənir. Misal üçün əlif A/a yerinə istifadə olunur ha belə hərdən هـ/ه Ə yerinə işlənir. Hərəkələr müasir Ərəb dilində yeni yaranmışdır. Səslilər yalnız Quran yazılarında maxsus tələfüz göstərmək məqsədilə istifadə olunur. fəthə (فَتحه) َ hərfin yuxarısında gəlir və Ə səsin verir. سَله (sələ) bu misalda ikinci Ə səsini ـه göstərir. kəsrə (کَسره) ِ hərfin aşağısında gəlir və İ səsin verir. بـِل (bil) zəmmə (ضمه) ُ hərfin yuxarısında gəlir və O, U səslərin verir həmin hərəkə و ilə gələndə (وُ) O, U, Ö və Ü səsidə verir.

Həsənəli Mirzə, Sultan Həsənəli və ya Həsənəli bəy (o dövrün Azərbaycan türkcəsi ilə:حسن‌علی بیگ , Təbriz – 1469, Həmədan) — Qaraqoyunlu dövlətinin sonuncu sultanı və Cahanşah Həqiqinin oğludur. 10 noyabr 1467–ci ildə Cahan şahın öldürülməsindən sonra Azərbaycanın cənubunda Qaraqoyunlu hakimiyyətini bərpa etməyə cəhd göstərmiş ancaq buna nail olmadan 1469-cu ildə öldürülmüşdür. == Üsyanları == O, Cahanşah Həqiqinin oğludur və üsyankar təbiətinə görə atası tərəfindən dəfələrlə həbs edilmişdir. 1458-ci ildə üsyana başlamış, atasının Heratdan geri dönməsi xəbərini eşitdikdən sonra isə Makuya qaçmışdır. Anasının vasitəçiliyi ilə üsyan başlatması məsələsində atası tərəfindən əfv edilsə də, Uzun Həsənə qatılmışdır. Lakin qısa müddət sonra oradan da qovulmuş və İsfahandakı qardaşı Pirbudağa qatılmışdır. Qardaşlar birləşərək 1459-cu ildə üsyana başlamışdırlar. Üsyankar qardaşlar atalarının ordusu tərəfindən darmadağın edilsələr də, edam edilmədilər. Çünki Cahanşahı öz təsirində saxlayan anaları yenidən sultanın onları əfv etməsinə nail olmuşdur. Onların son üsyanı 1464-cü ildə baş verdi və fəlakətlə nəticələndi.

Həsənəli Mirzə, Sultan Həsənəli və ya Həsənəli bəy (o dövrün Azərbaycan türkcəsi ilə:حسن‌علی بیگ , Təbriz – 1469, Həmədan) — Qaraqoyunlu dövlətinin sonuncu sultanı və Cahanşah Həqiqinin oğludur. 10 noyabr 1467–ci ildə Cahan şahın öldürülməsindən sonra Azərbaycanın cənubunda Qaraqoyunlu hakimiyyətini bərpa etməyə cəhd göstərmiş ancaq buna nail olmadan 1469-cu ildə öldürülmüşdür. == Üsyanları == O, Cahanşah Həqiqinin oğludur və üsyankar təbiətinə görə atası tərəfindən dəfələrlə həbs edilmişdir. 1458-ci ildə üsyana başlamış, atasının Heratdan geri dönməsi xəbərini eşitdikdən sonra isə Makuya qaçmışdır. Anasının vasitəçiliyi ilə üsyan başlatması məsələsində atası tərəfindən əfv edilsə də, Uzun Həsənə qatılmışdır. Lakin qısa müddət sonra oradan da qovulmuş və İsfahandakı qardaşı Pirbudağa qatılmışdır. Qardaşlar birləşərək 1459-cu ildə üsyana başlamışdırlar. Üsyankar qardaşlar atalarının ordusu tərəfindən darmadağın edilsələr də, edam edilmədilər. Çünki Cahanşahı öz təsirində saxlayan anaları yenidən sultanın onları əfv etməsinə nail olmuşdur. Onların son üsyanı 1464-cü ildə baş verdi və fəlakətlə nəticələndi.

Həsənəli Qədimov (tam adı: Qədimov Həsənəli Hüseynəli oğlu; 25 fevral 1942, Ağstafa rayonu – 6 iyun 2015) — Ağstafa Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı (1995-2000), "Azərpoçt" MMC-də baş direktorun maliyyə məsələləri üzrə müavini (2006–2015) == Həyatı və fəaliyyəti == Həsənəli Qədimov 1942-ci il fevralın 25-də Ağstafa rayonunun Poylu kəndində anadan olmuşdur. Əmək fəaliyyətinə 1961-ci ildə fəhlə kimi başlamışdır. 1965-ci ildə Çingiz İldırım adına Azərbaycan Politexnik İnstitutunun Avtomobil nəqliyyatı ixtisası üzrə mexanika fakültəsinin qiyabi şöbəsinə daxil olmuşdur. 1973-cü ildə həmin institutu bitirərək Poylu sovxozunda baş mühəndis-mexanik, sovxoz direktoru işləmişdir. 1990–1991-ci illərdə Ağstafa rayon XDS icra komitəsinin sədri, 1992–1995-ci illərdə Poylu sovxozunun direktoru olub. 1995-2000-ci illərdə isə Ağstafa Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı vəzifəsində işləyib. 2004-cü ildən "Azərpoçt" MMC-də Nəqliyyat şöbəsinin rəisi, 2006-cı ildən ömrünün sonuna qədər isə baş direktorunun maliyyə məsələləri üzrə müavini vəzifəsində çalışıb. 6 iyun 2015-ci ildə vəfat edib.

Həsənəli Mirzə, Sultan Həsənəli və ya Həsənəli bəy (o dövrün Azərbaycan türkcəsi ilə:حسن‌علی بیگ , Təbriz – 1469, Həmədan) — Qaraqoyunlu dövlətinin sonuncu sultanı və Cahanşah Həqiqinin oğludur. 10 noyabr 1467–ci ildə Cahan şahın öldürülməsindən sonra Azərbaycanın cənubunda Qaraqoyunlu hakimiyyətini bərpa etməyə cəhd göstərmiş ancaq buna nail olmadan 1469-cu ildə öldürülmüşdür. == Üsyanları == O, Cahanşah Həqiqinin oğludur və üsyankar təbiətinə görə atası tərəfindən dəfələrlə həbs edilmişdir. 1458-ci ildə üsyana başlamış, atasının Heratdan geri dönməsi xəbərini eşitdikdən sonra isə Makuya qaçmışdır. Anasının vasitəçiliyi ilə üsyan başlatması məsələsində atası tərəfindən əfv edilsə də, Uzun Həsənə qatılmışdır. Lakin qısa müddət sonra oradan da qovulmuş və İsfahandakı qardaşı Pirbudağa qatılmışdır. Qardaşlar birləşərək 1459-cu ildə üsyana başlamışdırlar. Üsyankar qardaşlar atalarının ordusu tərəfindən darmadağın edilsələr də, edam edilmədilər. Çünki Cahanşahı öz təsirində saxlayan anaları yenidən sultanın onları əfv etməsinə nail olmuşdur. Onların son üsyanı 1464-cü ildə baş verdi və fəlakətlə nəticələndi.

Bərəkətli hilal (ing. Fertile Crescent) — Orta Şərqdə, Qərb və Orta Şərq sivilizasiyalarının beşiyi sayılan bölgə.Termini ilk dəfə ABŞ şərqşünası və arxeoloq Ceyms Henri Brested istifadə etmişdir. Bərəkətli Hilal, qışları yağışlı, yayları quraq keçən Aralıq dənizi iqliminin suveren olduğu, aypara formasında, olduqca bitək bir sahədən ibarətdir.Cənubda Ərəbistanı çölü ilə şimalda Şərqi Anadolu dağlıq bölgəsi arasında yer alır.Köhnə Babil torpaqları ilə dərhal yaxınındakı Elamdan (bu gün İranın cənub-qərbi) Dəclə və Fərat çayları ilə Assuriyatorpaqlarına qədər uzanır.Zaqros dağlarından, qərbdə Suriya üzərindən Aralıq dənizinə, cənub istiqamətində də Fələstinin cənubuna qədər olan torpaqları əhatə edir.Misirin Nil vadisini də bu bölgə içinə soxanlar vardır; çünki buradakı Sina çölü, Mesopotamiya və Suriyada davamlılığı pozan digər çöllərdən daha böyük deyildir.Bölgədə yaxşı məhsul ala bilmək, hətta əkinçilik edə bilmək üçün suvarma zəruridir.

Şəbəkəli livedo (ing. Livedo reticularis) – dərinin bənövşəyi rəngli, şəbəkəli eritematozudur. Solğun həlqələr qan cərəyanının azalması və periferiyada oksigenin aşağı gərginliyi ilə bağlıdır. Dəri biopsiyası dəyişikliksizdır. Tipləri: fizioloji ("mərmər" dəri, cavan qadınlarda aşağı ətraflarda, soyuqda güclənir, istidə itir), adəti (istidə itmir), idiopatik (daimi, "ağacşəkilll" livedonun erkən mərhələsi ola bilər), amantadin qəbulu ilə bağlı.

Balakən bələdiyyələri — Balakən rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Hərəkət - fəlsəfədə mühüm problemlərdən biri. == Ümumi xarakteristika == Dünyada hər şey daimi hərəkətdədir. Müxtəlif predmetlərdə molekulların hərəkəti baş verir. Canlı orqanizmlərdə fasiləsiz surətdə maddələr mübadiləsi gedir. Bundan əlavə, onlarda digər fizioloji proseslər də özünü göstərir. İlk nəzərdə hərəkətsiz kimi görünən ürək bir an dayanmır, damarlara qan vurur, hərəkət edir. Cəmiyyət həyatından da hərəkətə dair çoxlu misallar gətirmək olar. Belə ki, insanların əmək fəaliyyətində, siyasi həyatda və mədəniyyətdə daim müəyyən dəyişikliklər yaranır. Hətta insanın təfəkkürü də bir yerdə dayanmır. O fikirlərin hərəkəti deməkdir.

Feminist hərəkatı (qadın hərəkatı və ya sadəcə feminizm olaraq da bilinir) reproduktiv hüquqlar, məişət zorakılığı, analıq məzuniyyəti, bərabər maaş [en], qadınların seçki hüququ, cinsi təcavüz kimi məsələlərdə aparılan islahatlar üçün bir sıra siyasi kampaniyalardan bəhs edir və cinsi təcavüz - bunların hamısı feminizm və feminist hərəkatın damğası altındadır. Hərəkatın prioritetləri ölkədən ölkəyə və cəmiyyətdən cəmiyyətə dəyişir və bəzi ölkələrdə qadın cinsiyyət orqanlarının kəsilməsinə qarşı mübarizə, digər ölkələrdə şüşə tavana qarşı. Qərb dünyasının bəzi ölkələrində feminizm üç dalğadan keçib. Birinci dalğa feminizmi orta və yuxarı sinif ağ qadınlara yönəlmiş, seçki hüququ və siyasi bərabərliyi əhatə etmişdir. İkinci dalğa feminizmi sosial və mədəni bərabərsizliklə mübarizə aparmağa çalışdı. Birinci feminizm dalğası, əsasən, ağ rəngli orta sinif qadınlarını təsir edərkən, ikinci dalğa rəngli qadınları və inkişaf etməkdə olan ölkələrin qadınlarını cəlb etdi . Üçüncü Dalğa feminizmi maddi, sosial və mədəni bərabərsizliklərlə mübarizə aparmağa davam edir və qadınlar üçün siyasətdə və mediada daha çox təsir göstərmək üçün bir kampaniya daxildir. Feminizmin dördüncü dalğası, ənənəvi olaraq marjinal qrupların sosial təbəqələşməsinə kömək edən bir-birinə bağlı güc sistemlərini araşdırır. Çində feminizm XX əsrdə 1911-ci ildə Sinxay inqilabı ilə başladı. Çində feminizm sosializm və siniflər problemləri ilə sıx əlaqəlidir.

"Fransa Hərəkatı" (fr. Action française [AF]) — Fransada burbonların Orlean qolunu dəstəkləyən milliyətçi və monarxist siyasi təşkilat. Üçüncü Fransa Respublikası dövründə populyar idi. 8 aprel 1898-ci ildə Henri Vojua və Moris Püjo seçkilərdə iştirak etmək məqsədilə "Fransa Hərəkatı Komitəsi"ni yaratmışdılar. Seçkilərdəki məğlubiyyətdən sonra, 19 dekabr 1898-ci ildə Moris Pujo "L'Eclair" qəzetində fransızlara müraciətlə "Fransa Hərəkatı" başlıqlı məqalə dərc etmişdir.

Georgi Sereteli (gürc. გიორგი ვასილის ძე წერეთელი; 8 (21) oktyabr 1904 və ya 1904, Tianeti, Tiflis quberniyası – 9 sentyabr 1973 və ya 1973, Tbilisi) — Sovet alimi, Gürcüstan şərqşünaslıq elmi məktəbinin qurucusu, ərəbşünas, Tbilisi Dövlət Universitetinin (TSU) Şərq fakültəsinin təsisçisi, Gürcüstan SSR Elmlər Akademiyası Şərqşünaslıq İnstitutunun təsisçisi və ilk direktoru, Gürcüstan SSR Elmlər Akademiyasının akademiki, Gürcüstan SSR əməkdar elm xadimi, filologiya elmləri doktoru, professor. SSRİ Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü (1968). == Bioqrafiya == Georgi Sereteli 1904-cü ildə Tianeti (Şərqi Gürcüstan) kəndində anadan olmuşdur. Atası Şahzadə Vasili Sereteli (1862-1937) məşhur gürcü həkimi, jurnalist və xeyriyyəçi, əmisi isə Mixail Sereteli (1878-1965) görkəmli tarixçi idi. 1927-ci ildə Sereteli TDU-ni bitirir. 1928-1931-ci illərdə SSRİ Elmlər Akademiyasının aspirantı, 1931-1933-cü illərdə Leninqrad Dövlət Yaşayan Şərq Dilləri İnstitutunun dosenti olmuşdur. 1933-1973-cü illərdə Tiflis Dövlət Universitetində dosent (1933-1942) və professor (1942-1973) olur. 1933-1937-ci illərdə Gürcüstan Dövlət Muzeyində baş elmi işçi işləyir. 1940-1960-cı illərdə Sereteli Gürcüstan Elmlər Akademiyası Dilçilik İnstitutunda Şərq dilləri şöbəsinin müdiri olur.

Husçular hərəkatı (həmçinin Husçu müharibələri və Bohemiya müharibələri kimi də adlanır) — Yan Qus tərəfdarlarının 1419–1434-cü illərdə Çexiyada və ətraf ölkələrdə keçirdiyi reformasiya xarakterli hərakat. Bu müharibələr Avropada odlu silahların həlledici rol oynadığı ilk müharibə idi. Husçu döyüşçülərinin çoxu piyadalar idi, onların daha çoxsaylı zirehli cəngavər orduları ilə döyüşlərdə əldə etdiyi qələbələr müharibələr tarixində inqilab yaratdı. Lakin sonda, bu hərəkat qəti nəticəsi olmayan hərəkat idi. == Hərəkatın yetişməsi == XIV əsrin ortalarında Çexiya kralı IV Karl (1342–1378) Müqəddəs Roma imperiyasında imperator seçildi. Çexiya bu imperiyanın tərkibində ən güclü dövlətə çevrildi. Çexiya kralı imperator seçmək hüququ almış knyazlar içərisində birinci yeri tutdu. IV Karl müharibələrə etməkdən çəkinirdi. Lakin o torpaq satın almaq, övladlarına dövlət üçün sərfəli olan nikahlar bağlatmaq yolu ilə Çexiya krallığının ərazisini genişləndirə bildi. IV Karl iri feodalların da hüquqlarını məhdudlaşdırmağa da cəhd göstərsə də, bu sahədə böyük uğur qazana bilmədi.

Kifayə (ərəb. كفاية‎, [keˈfæːjæ]) — tam adı (ərəb. الحركة المصرية من أجل التغيير‎‎) Misir Ərəb Respublikasında siyasi partiya.

Kipr əməliyyatı (türk. Kıbrıs Harekâtı), həmçinin Türkiyənin Kiprə müdaxiləsi (yun. Τουρκική εισβολή στην Κύπρο) və ya Atilla əməliyyatı (türk. Attila Harekatı) — 20 iyul 1974-cü ildə Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Kiprdə başlatdığı və 14 avqust tarixində türk silahlı birləşmələrinin paytaxt Nikosiyaya daxil olması ilə nəticələnən əməliyyat. Türkiyə hökuməti bu əməliyyatın Sürix və London müqaviləsinin 4-cü maddəsinə istinadən yerinə yetirildiyini bildirmişdir. Buna baxmayaraq BMT və Avropa Şurası bunu işğal olaraq qiymətləndirmişdir. Avropa Şurası Parlament Assambleyasının 29 iyul 1974-cü il tarixli 573 saylı qərarında və Afinadakı Apelyasiya Məhkəməsinin 21 mart 1979-cu il tarixli qərarında Türkiyənin müdaxiləsinin qanuni olduğu vurğulanmışdır. Ancaq, beynəlxalq qərarların çoxu bunu "işğal" olaraq adlandırmışdır. == Hadisə == Türklər və yunanlar arasında ilk hadisələr 1920-ci ildə, Osmanlı imperiyasının 1878-ci il tarixli 50 illik icarə müqaviləsi ilə adanı Böyük Britaniyaya verməsindən sonra, icarə müddətinin bitməsinə 8 il qalmış başladı. Bu hadisələr yalnız siyasi döyüşlər olsa da, silahlı toqquşmalar şəklini almayıb.

Ludçular — XIX əsrdə toxuculuq maşınlarını məhv edən radikal fraksiya yaradan, İngiltərə toxuculuq işçilərinin anda əsaslanan gizli təşkilatı. Qrupun adının Lester yaxınlığındakı Ansteydən olan əfsanəvi toxucu Ned Ludddan götürüldüyü güman edilir. Onlar standart əmək təcrübəsini əvəz etmək üçün maşınlardan "fırıldaqçı və aldadıcı şəkildə" istifadə edən istehsalçılara etiraz edirdilər. Ludçular, onların sənayedəki rollarını maşınların alacağını bildikləri üçün bacarıqlarını öyrənməyə sərf olunan vaxtın boşa gedəcəyindən narahat idilər. Bir çox Ludçu fabriklər oxşar məhsulları daha ucuz satdığı üçün bağlanmış emalatxanaların sahibləri idi. Həmin emalatxana sahibləri üçün bir fabrikdə iş tapmaq çox çətin idi, çünki fabriklərdə əşyaların istehsalı emalatxanada eyni şeyi istehsal etməkdən daha az işçi tələb edirdi. Bu, bir çox insanı işsiz və qəzəbli etdi. Ludçular hərəkatı İngiltərənin Nottingem şəhərində başladı və 1811-ci ildən 1816-cı ilə qədər davam edən bütün regionda üsyanla yekunlaşdı. Dəyirman və fabrik sahibləri etirazçıları güllələməyə başladılar və nəticədə hərəkat, təqsirləndirilən və məhkum edilmiş Ludditlərin edamı və cəza daşınmasını ehtiva edən qanuni və hərbi güclə yatırıldı. Zaman keçdikcə bu termin sənayeləşməyə, avtomatlaşdırmaya, kompüterləşdirməyə və ya ümumiyyətlə yeni texnologiyalara qarşı çıxanları ifadə etmək üçün istifadə edildi.

Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatı — Azərbaycan Xalq Cəbhəsi(1989—1995)qurucusu və lideri Əbülfəz Elçibəyin başçılığı altında keçirilmiş etiraz mitinqləridir. İlk etiraz mitinqi 1988-ci il fevralın 19-da Bakıda başladı. Topxana hadisələri ilə mitinqlərin yeni dalğası — Meydan hərəkatı (1988-ci il 17 noyabr — 5 dekabr) yarandı və dekabrın 4-də hakimiyyət orqanları Azadlıq meydanındakı oturaq mitinqi ordunun köməyi ilə dağıtmağa nail oldular. XX əsrin 80-ci illərinin sonunu Azərbaycan xalqının siyasi oyanışı, onun siyasi proseslərdə fəal iştirakı dövrü kimi səciyyələndirmək olar. Azərbaycan xalqının siyasi oyanışı 1987-ci ilin axırları – 1988-ci ilin əvvəlində başlanmış, 1990-cı ilin yanvar hadisələrindən sonra keyfiyyətcə yeni hərəkata – milli azadlıq hərəkatına çevrilmiş xalq hərəkatı ilə bağlıdır. Xalq hərəkatı fonunda 23 sentyabr 1989-cu ildə Azərbaycan SSR Ali Soveti "Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının suverenliyi haqqında" Azərbaycan SSR-in Konstitusiya Qanununu qəbul etdi. Bu qanunun 5-ci maddəsində qeyd edilir ki, "Azərbaycan SSR-in suverenliyi Azərbaycanın ayrılmaz hissəsi olan Naxçıvan MSSR və Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti də daxil olmaqla respublikanın bütün ərazisinə şamil edilir" və "Azərbaycan SSR-in digər müttəfiq respublikalarla sərhədləri yalnız müvafiq respublikaların qarşılıqlı sazişi üzrə dəyişdirilə bilər". 1990-cı il yanvarın 20-də Azərbaycanın o vaxtkı rəhbərliyinin istəyi və SSRİ rəhbərliyinin əmri ilə Azərbaycanda kommunist rejimini hakimiyyətdə saxlamaq və güclü milli-azadlıq hərəkatına çevrilməkdə olan oyanışı boğmaq məqsədilə Bakıda Sovet Ordusu tərəfindən 20 Yanvar faciəsi törədildi. Törədilən vəhşiliklər nəticəsində yüzlərlə Azərbaycan vətəndaşı həlak oldu və yaralandı. Ölkədə 1991-ci ilin ortalarınadək davam edən fövqəladə vəziyyət elan olundu.

Mixail Sereteli (gürc. მიხეილ გიორგის ძე წერეთელი; 23 dekabr 1878 – 2 mart 1965, Münxen, Bavariya, Qərbi Almaniya) — Gürcü şahzadəsi, tarixçi, filoloq, sosioloq, publisist və diplomat. Şahzadə ailədəndir. Vasili Sereteli onun kiçik qardaşıdır (1862-1937). Heidelberg Universitetini bitirir (1911). 1913-cü ildə namizədlik dissertasiyasını müdafiə edir. 1914-1918-ci illərdə Heidelberg Universitetində dərs demişdir. Eyni zamanda 1914-1917-ci illərdə Gürcüstanın İstiqlal Komitəsinin rəhbərlərindən biri olmuşdur. Bu vəzifədə gürcü menşeviklərinin lideri Noy Jordaniya ilə görüşmək üçün gizli olaraq Gürcüstana səfər etdi. 1918 -ci ildə Gürcüstanın müstəqilliyini elan etdikdən sonra Gürcüstan Demokratik Respublikasının İsveç və Norveçdəki səfiri olur.

Məşrutə hərəkatı, İran Konstitusiya inqilabı və ya İran burjua inqilabı — 1905–1911-ci illərdə baş vermiş və Qacarlar dövlətində parlamentin əsasının qoyulması ilə nəticələnmiş inqilab nəzərdə tutulur. İnqilab İranda müasir eranın başlanğıcını qoyaraq fundamental dəyişikliklərə yol açdı. Bu dövrdə burjua mətbuatında o dövrə qədər görülməmiş miqyasda müzakirələr başladı və yeni iqtisadi imkanlar mümkünləşdi. Bir çox qrup inqilabın gedişatına təsir edə bilmək üçün mübarizə aparırdı və nəticədə istər-istəməz cəmiyyətin bütün təbəqələri müəyyən qədər dəyişikliyə məruz qaldı.Nəsrəddin şah Qacarın uzun müddət uğrunda mübarizə apardığı köhnə qaydalar nəhayətki yeni qaydalarla əvəzləndi, yeni ifadə formaları, yeni sosial və siyasi şərait formalaşdı. Müzəfərəddin şah Qacar ölümündən qısa müddət əvvəl — 1906-cı ildə konstitusiyanı imzaladı. Lakin ondan sonra taxta çıxan Məhəmmədəli şah konstitusiyanı ləğv etdi və Rusiyadan, Böyük Britaniyadan dəstək aldıqdan sonra 1908-ci ildə parlamenti bombardman etdi. Bu hadisə yeni konstitusiya hərəkatının yaranmasına səbəb oldu. Konstitusiyaçı qüvvələr Tehrana yürüş etdi və Məhəmmədəli şahı azyaşlı oğlu Əhmədin xeyrinə hakimiyyətdən əl çəkməyə məcbur edildi. Atasının yerinə taxta çıxan Əhməd şah Qacar 1909-cu ildə konstitusiyanı yenidən bərpa etdi. 1921-ci il çevrilişi bir çox mühüm dəyişikliklərə səbəb oldu və 1925-ci ildə Pəhləvi sülaləsinin hakimiyyətə gəlməsi ilə nəticələndi.