Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Helli Berri
Heli Mariya Berri (14 avqust 1966) — ABŞ aktrisası və keçmiş model.
Şelli
Şelli — Azərbaycan Respublikasının Ağdam rayonunun Qasımlı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Tarixi == Kənd 1993-ci il iyulun 4-də Ermənistan Ordusu tərəfindən işğal olunmuşdur. 20 noyabr 2020-ci il tarixində Dağlıq Qarabağ atəşkəs bəyanatının şərtlərinə əsasən Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Şelli kəndinə daxil olmuş, kənd işğaldan azad olunmuş və kənddə Azərbaycan bayrağı ucaldılmışdır. == Əhalisi == === Şəxsiyyətləri === Barat Quliyev - filologiya elmləri namizədi, dosent == İstinadlar == == Mənbə == Orxan Zakiroğlu (Baharlı). Ağdamın adlı-sanlı pedaqoqları, alimləri. Bakı, 2001.
Casus belli
Kazus belli (lat. casus belli) — Roma hüququ dövründə irəli sürülmüş hüquqi termin. Müharibə elan etmək üçün formal səbəb. Müasir tarix elmində geniş istifadə olunaraq, müharibəyə daxil olmaq şərtini bildirən casus foederislə müqayisə edilir. Məsələn, 1914-cü il 28 iyun tarixində Mlada Bosna gizli təşkilatının üzvü olan 19 yaşlı serb tələbə Qavrilo Prinsip tərəfindən Avstriya-Macarıstan ershersoqu Frans Ferdinandın Sarayevoda öldürülməsi Serbiyaya ultimatum göndərilməsi üçün kazus belli rolunu oynamışdır. Avstriya-Macarıstan ultimatuma cavabdan məmnun qalmayaraq, Serbiyaya müharibə elan etmişdir.
Cin Kelli
Cin Kelli (ing. Gene Kelly, Eugene Curran Kelly; 23 avqust 1912 — 2 fevral 1996) - Amerika aktyoru.
Con Kelli
Con Fernsis Kelli (ing. John Francis Kelly; pd. 11 may 1950-ci il, Boston) — Amerika generalı, ABŞ Cənub Komandanı (2012–2016).
Corc Kelli
Corc Kelli (28 aprel, 1905 — 6 mart, 1967) — amerika psixoloqu. == Fəaliyyəti == Şəxsiyyətin eksperimental nəzəriyyələri ilə məşğul olub. Şəxsiyyətin konstruktorlar konsepsiyası da xüsusi yer tutur. Onun fikrincə şəxsiyyətin psixi proseslərinin təşkili onun gələcək hadisяləri qabaqcadan necə sezməsindən, düşünməsindən asılıdır. Bu fərziyyələrin təsdiq olunmaması sisteminin çox vя ya az dərəcədə yenidən təşkil edilmяsinə gətirib çıxarır ki, bu da gələcək haqqında sonrakı xəbervermənin adekvatlığını yüksəltməyə səbəb olur. Kelli bir sıra konkret psixoloji metodikalara tətbiq oluna bilən «repertuar şəbəkə» metodiki prinsipini işləyib hazırlamışdır. Hal-hazırda bundan klinik və təlim psixologiyasında müvəffəqiyyətlə istifadə olunur. == Mənbə == Ümumi psixologiya. Prof. S.İ.Seyidov və prof.
Corc Şelli
Corc Paul Şelli (ing. George Paul Shelley) — == Həyatı == 27 iyul 1993-cü ildə Böyük Britaniyada, Bristol şəhərində anadan olmuşdur. Kiçik yaşlarından babası ona gitara çalmağı öyrətmişdir. İlk dəfə bəxtini the X-factor musiqi yarışmasında sınayır. Səhnədə Britney Spearsin "Toxic " mahnısını ifa edir. X-factora qatıldığı zaman o həm tələbə həm də qəhvə mağazasında işləyirdi.
Crocodylus halli
Crocodylus halli — əsl timsahlar sinfinin dümayəndəsi. Yeni Qvineyaya aid endemik canlı. Bu növə 1989-cu ildə Yeni Qvineyanın şimalında və cənubundakı timsahlar arasında açıq fərqləri görən Amerikalı zooloq Filip Hallın adı verilmişdir. == Yayılması == Yeni Qvineya adasının cənub hissəsində yayılmışdır. Crocodylus halli nümayəndələri bataqlıqlarda, çaylarda, göllərdə və bəzən Papua Yeni Qvineyanın mərkəzi yüksəkliklərinin cənubundakı çaylarda, eləcə də Florida ştatının Sent-Oqastin şəhərindəki zooparkdan birində yaşayır. Müqəddəs Auqustin Alleqator Ferması Zooloji parkda daha əvvəl Yeni Qvineya timsahı hesab edilən üç timsah əslində yeni bir növ olduğu ortaya çıxır. == Təsvir == Uzunluğu 3 m-dən çoxdur. Yeni Qvineya timsahlarından əsas fərqlər kəllə nisbətlərində və quruluşundadır. Quru mövsümün sonuna (iyul-noyabr) yaxın nəsil verən Crocodylus novaeguineae-dən fərqli olaraq, bu canlılar yağışlı mövsümdə (noyabr-aprel) çoxalırlar. Bundan əlavə Crocodylus halli Crocodylus novaeguineae-dən daha böyük yumurta qoyur..
Edmund Delli
Edmund Delli — Amerika hərbçisi, polkovnik, mühəndis. == Fəaliyyəti == Birinci dünya müharibəsi (1914-1918) dövründə Şərur və Naxçıvan mahallarında yaradılmış müttəfiq idarəçiliyi zonasına Antanta dövlətlərinin Ermənistandakı ali komissarı, amerikalı polkovnik V.Haskel tərəfindən təyin edilmiş qubernator. 1919-cu il oktyabrın 23-də vəzifəsinin icrasına başlayacağı bildirilsə də, yalnız Naxçıvanın deyil, bütün İrəvan quberniyasının türk-müsəlman əhalisi Haskelin bu təyinatına qarşı çıxdı. 1919-cu il oktyabrın ortalarında Haskel Parisə çağırılmış, onun müavini polkovnik Ceyms Rey isə neytral zona məsələsini müzakirə etmək üçün Bakıya getmişdi. Oktyabrın 24-də o, Naxçıvana gələrək, Haskelin bəyanatını elan etmiş və bu bəyanata uyğun olaraq, Şərur və Naxçıvanda Amerika qubernatorluğu yaradılması, polkovnik Edmund L.Dellinin qubernator təyin edilməsi haqqında sərəncam imzalamışdı. Lakin bundan narazı qalan Naxçıvan Milli Şurasının və bütün Naxçıvan əhalisinin təkidi ilə Ceyms Rey qərarını dəyiş məli olmuş, polkovnik Edmund L.Delli Naxçıvanda general-qubernator kimi deyil, ali komissarın nümayəndəsi kimi qalmışdı. Ermənistanda olan ABŞ zabitlərinin noyabrda Edmund L.Delliyə köməyə gəlməsi Naxçıvan və Şərur əhalisinin narazılığını daha da artırmış və Delli ona köməyə gəlmiş zabitləri yenidən İrəvana qaytarmağa məcbur olmuşdu. Amerikalılar 1920-ci ilin yanvarında Şəruru və Naxçıvanı tərk etmişdilər. == Həmçinin bax == Naxçıvanda Amerika general-qubernatorluğu == Ədəbiyyat == Həsənov C, Azərbaycan beynəlxalq münasibətlər sistemində (1918-1920-ci illər), B., 1993.
Edriyen Şelli
Edriyen Şelli (ing. Adrienne Shelly; 24 iyun 1966[…], Kuins, Nyu-York ştatı – 1 noyabr 2006[…], Manhetten, Nyu-York ştatı) — Amerikalı aktrisa, rejissor və ssenarist. Onun 2007-ci ildə rejissoru və ssenari müəllifi olduğu "Ofisiant" filmi sonralar Brodvey tamaşasına çevrildi. O, 2006-cı ildə yaşadığı mənzildə Diego Pillco adlı şəxs tərəfindən qətlə yetirilib. == Fəaliyyəti == === Rol aldığı filmlər === 1989 - "İnanılmaz həqiqət" (Audri); 1992 - "İnan mənə" (Mariya Koflin); 1990 - "Amerikada tənha" (Çamaşırxanadakı bir qadın); 1992 - "Güclü qadınlar ağlamazlar, mübarizə apararlar " (Stefani); 1992 - "Məni tut, məni həyacanlandır, məni öp" (Dannie); 1993 - "Hexed" (Qloriya O'Konnor); 1994 - "Opera N.1" ( Feyri #2); 1994 - "Yadlarla yatmaq" (Cenni); 1994 - "Teresanın Tatusu" (Teresa/Qloriya); 1994 - "Yol qatilləri" (Red); 1994 - "Mənimlə yat" (Pamela); 1995 - "Kalamazoo"; 1996 - "Gözlənilməz Manhetten" (Donna); 1997 - "Professionallar"; 1997 - "Ağır" (Ceni); 1998 - "Alliqatorlarla güləş" (Meri); 1999 - "Səni oralara aparacam" (Lusi); 2000 - "Bob və Zeldanın kölgələri" (Zelda); 2001 - "İnqilab N.9" (Kim Kelli); 2001 - "Ölü it" (Mme Marquet); 2004 - "Pələng, onun çöküşü və yüksəlişi" (Terri); 2005 - "Faktotum" (Cerri); 2007 - "Ofisiant" (Daun). === Rol aldığı seriallar === 1994 - "Cinayət, küçədəki həyat" (Ines Kuin); 1997 - "Erkən nəşr" (Emma Şau); 1998 - "Oz" (Sarah); 2000 - "Hüquq və qaydalar" (Radia Alston); 2001 - "Atlantik gizli sövdələşmə" (Meriyami).
Edvard Kelli
Edvard Kelli (ing. Sir Edward Kelley) - ingilis okkultist və mistik.
HELLP sindromu
HELLP sindromu hamiləliyin ilk III ayında (35> həftəsində) nadir hallarda rast gəlinən fəsadlaşma olub, ürəkbulanma, qusma, sağ qabırğaaltı nahiyyədə olan ağrılar, ödem, baş ağrıları ilə xarakterizə olunur. Sindrom ilk dəfə 1954 cü ildə amerikan ginekoloqu Cak A. Pritçard tərəfindən təhlil edilmişdir. Pritçard sindromu üç xarakterik əlamətinin ingiliscə baş hərfləri ilə adlandırır: H - ing. Hemolysis - hemoliz EL - ing. Elevated Liver enzymes - qaraciyər fermentlərinin aktivliyinin artması LP - ing. Lоw Platelet соunt - trombositopeniya (trombosit sayının azalması)HELLP sindromunda ana letallığı (ölümü) 3-5%, dölün letallığı (ölümü) 10-40% təşkil edir. == Etiologiyası == HELLP sindromunun etiologiyası tam izah edilməsə də, hesab edilir ki, plasenta damarlarının endoteli qanın laxtalanmasına səbəb olur. Bu cür massiv laxtalanma trombositlərin sayının kəskin azalmasına gətirib çıxarır. Bu zaman həddindən çox fibrinin yaranması qaraciyəri zədələmiş olur. == Diaqnostikası == Hemoliz (hemoqlobin, biluribin, LDH, haptoqlobin), Hematokrit Qanda laxtalanma faktorlarının↓ azlığı GOT (qlutamin-oksaloasitat-transaminaz — aspartataminotransferaza)↑, GPT (qlutamin-piruvat-transaminaz — alaninaminotransferaza)↑, LDH (laktatdehidrogenaza)↑ və biluribinin↑ yüksək olması Trombositopeniya↓ Kreatinin↑ sidikdə zülal- proteinuriya == Müalicəsi == HELLP sindromunun dinamikasını qiymətləndirmək çətin olduğu üçün, hamiləlik Qeysər kəsiyi ilə sona yetirilir.
Hello, World!
Salam dünya – proqramı kompüter ekranında "Hello, World!" yazısını çap edən proqramdır. Proqramlaşdırma dilləri öyrədilərkən ilkin nümunə kimi bu proqramdan istifadə olunur. Müxtəlif proqramlaşdırma dillərində Hello World proqramı nümunələri.
Hello Neighbor
Hello Neighbor — Dynamic Pixels tərəfindən inkişaf etdirilmiş və 8 dekabr 2017 tarixində təqdim edilmiş videooyun.
Heyli Heynderiks
Heyli Hanna Heynderiks (28 may 1993, Stokton, Kaliforniya, ing. Haley Hannah Heynderickx) — Oreqon ştatının Portlend şəhərindən olan amerikalı müğənni-bəstəkar. 2016-cı ildə Fish Eyes adlı debüt mini albom buraxdı. Onun ilk studiya albomu I Need to Start a Garden 2018-ci ilin mart ayında səsyazma şirkəti Mama Bird Recording Co. tərəfindən buraxıldı. == Həyatı == Heynderiks Kaliforniyanın Stokton şəhərində Filippin-Amerikan ailəsində anadan olub, Oreqon ştatının Forest Qrov şəhərində böyüyüb və oxumağı kilsədə öyrənib. Portlend Dövlət Universitetini bitirib.
Heyli Staynfeld
Heyli Staynfeld (ing. Hailee Steinfeld; 11 dekabr 1996, Tarzana[d], Kaliforniya) — ABŞ aktrisası və müğənnisi.
Holli Gillibrand
Holli Gillibrand — Şotlandiya ətraf mühit fəalı. 13 yaşından başlayaraq iqlimə görə məktəb tətilinin bir hissəsi olaraq hər cümə günü bir saat məktəbi buraxır. O, "Şotlandiyanın gələcəyi üçün cümə günləri" hərəkatının təşkilatçısı olur. 2019-cu ildə Glasgow Time jurnalına görə o, ilin gənc Şotlandiyalısı seçilir. O, həmçinin BBC-nin “Qadın saatı”nda 30 ilhamverici qadından biri seçilir və həmçinin şouda müsahibə verir. O, həmçinin Lochaber Times üçün yazılar yazır. 2020-ci ilin avqustunda o, vəhşi təbiət cinayətlərini dayandırmaq üçün milli kampaniyada Kris Pekhemı dəstəkləyir. Həmin ilin noyabrında o və digər gənc fəallar Alok Şarma ilə danışıq aparmışlar. O, təbiətə daha çox ərazi qaytarmağı hədəfləyən Heal Rewildin xeyriyyə təşkilatında gənc məsləhətçi kimi çalışır.
Kazus belli
Kazus belli (lat. casus belli) — Roma hüququ dövründə irəli sürülmüş hüquqi termin. Müharibə elan etmək üçün formal səbəb. Müasir tarix elmində geniş istifadə olunaraq, müharibəyə daxil olmaq şərtini bildirən casus foederislə müqayisə edilir. Məsələn, 1914-cü il 28 iyun tarixində Mlada Bosna gizli təşkilatının üzvü olan 19 yaşlı serb tələbə Qavrilo Prinsip tərəfindən Avstriya-Macarıstan ershersoqu Frans Ferdinandın Sarayevoda öldürülməsi Serbiyaya ultimatum göndərilməsi üçün kazus belli rolunu oynamışdır. Avstriya-Macarıstan ultimatuma cavabdan məmnun qalmayaraq, Serbiyaya müharibə elan etmişdir.
Kelli Heuçan
Kelli Heuçan (d. 30 yanvar 1980) — Avstraliyanı təmsil edən su poloçusu. Kelli Heuçan, Avstraliya yığmasının heyətində 2004-cü ildə baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarına qatılıb. == Karyerası == Kelli Heuçan, 2004-cü ildə Avstraliya yığması ilə birgə XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Yarışların bürünc medal uğrunda görüşündə Birləşmiş Ştatlar yığmasına 5:6 hesabı ilə məğlub edən Avstraliya yığması, XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarını 4-cü yerdə başa vurdu.
Kelli Hu
Kelli Hu — ABŞ aktrisası. == Həyatı == Məşhur akrisa Kelly Hu 1968-ci il fevralın 13-də dünyaya göz açıb. Hələ kiçik yaşlarından filmlərə böyük maraq göstərib. Və burda olan qəhrəmanların yerində daim özünü təsəvvür edib. Havayda dünyaya gələn aktrisa müğənni və rəqqasə kimi də şöhrətlənib. Yaponiyada modellik edən əmisi oğlu ilə birlikdə aktrisa məşqlərə gedir. Beləliklə, o, bir çox müsaqibələrə iştirak edir və qalib olur. Bundan sonra film sahəsində tale onun üzünə gülməyə başladı. 1995-ci ildə, Hu "Yol kənarında" filmində gizli polisi oynadı. Bundan sonra çoxlu dəvətlər almağa başladı.
Kelli Klarkson
Kelli Klarkson (d. 24 aprel 1982) ABŞ müğənnisi. 2002-ci ildə American Idol ilə şöhrət qazanmağa başlayıb. İlk albomu "Thankful"u 2003-cü ildə, ikinci albomu "Breakaway" 2004-cü ilin sonlarında, sonuncu albomu "My December" isə 2007-ci ildə çıxıb.
Kelli Preston
Kelly Preston (13 oktyabr 1962, Honolulu – 12 iyul 2020[…]) — amerikalı aktrisa, model və müğənni.
Kelli Rohrbak
Kelli Rohrbak (ing. Kelly Rohrbach; 21 yanvar 1990, Nyu-York, Nyu-York ştatı) — amerikalı aktrisa və model. == Həyatı == Rohrbach Nyu-Yorkda anadan olub və Konnektikut ştatının Qrinviç şəhərində böyüyüb. Onun anası Anne (née Wholly) və atası Klay Rohrbak maliyyəçidir. Rohrbak Qrinviç Akademiyasında təhsil alıb. Qrinviçdə qolf oynadı və Corctaun Universitetinə atletika təqaüdü qazandı. O, 2012-ci ildə Corctaun Universitetinin teatr ixtisasını bitirdi və akrisalıq üçün London Musiqi və Dramatik İncəsənət Akademiyasına daxil oldu. == Karyerası == Rohrbak Two and a Half Men, The New Normal, Rizzoli & Isles, Broad City, və Rush teleseriallarında kiçik rollar alıb.Hollivudda iki il fəalliyyət göstərdikdən sonra Rohrbak mankenliyə başlayıb. Həmçinin 2017-ci ildə ən çox tanınmağına səbəb olan film Malibu Xilasediciləri filmində C. J. Parker rolunu canlandırdı. == Şəxsi həyatı == Rohrbak 2015-ci ildə aktyor Leonardo DiKaprio ilə görüşürdü.
Kelli Rulon
Kelli Rulon (d. 16 avqust 1984) — Birləşmiş Ştatları təmsil edən su poloçusu. == Karyerası == Kelli Rulon, ABŞ yığmasının heyətində 2004-cü ildə Yunanıstanın Afina şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Bürünc medal uğrunda görüşdə Avstraliya yığmasını 6:5 hesabı ilə məğlub edən ABŞ yığması, Afina Olimpiadasının bürünc medalına sahib oldu. Daha sonra Kelli Rulon, ABŞ yığmasının heyətində 2012-ci ildə Birləşmiş Krallığın London şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Final görüşündə İspaniya yığmasını 8:5 hesabı ilə məğlub edən ABŞ yığması, London Olimpiadasının qızıl medalına sahib oldu.
Kelli Sildaru
Kelli Sildaru (est. Kelly Sildaru; 17 fevral 2002, Tallin) — Hafpayp, slopestyle, big eyr və superpayp disiplinləri üzrə ixtisaslaşan estoniyalı fristaylçı, hafpayp üzrə 2019-cu il dünya çempionu, slopestyle üzrə 4 qat X-Games qalibi. Slopestayl üzrə 2020 Gənclər Qış Olimpiya çempionu. Slopestayl üzrə 2022-ci il Olimpiadasının bürünc mükafatçısı. == Karyera == 2017-ci ilin yanvarında o, ikinci qızıl medalını slopestyle üzrə Qış Dünya Ekstremal Oyunlarında qazanır. 2018 Qış Olimpiya Oyunlarında o, Estoniyanı təmsil etməli idi, lakin dizindən aldığı zədə səbəbindən yarışı buraxmaq məcburiyyətində qalır. 2019-cu ildə sərbəst xizək sürmə və snoubord üzrə Dünya Çempionatında Kelli Sildaru ilk qızıl medalını halfpyapda qazanmışdır. Ölkəsində o, 2019-cu ildə Estoniyanın ən yaxşı idmançısı kimi tanınıb. 18 yanvar 2020-ci ildə Lozannada keçirilən Yeniyetmələrin Qış Olimpiya Oyunlarında 93,75 xalla slopestyle üzrə qızıl medal qazanır. Elə həmin il Qış Ümumdünya Ekstremal Oyunlarında superpayp və slopestyle idman növləri üzrə o, iki qızıl medal qazanmışdır.
Əlli
Əlli — say sistemində ədədlərdən biridir. Qırx doqquzdan sonra, əlli birdən əvvəl gəlir. == Riyaziyyatda == === Əsas hesablamalarda === Əlli ədədi — cüt ədəddir və eyni zamanda mürəkkəb ədəddir. Belə ki, 1, 2, 5, 10, 25 və 50 ədədlərinə qalıqsız bölünür. === Say sistemində === == Elmdə == == Dində == == İnam və etiqadlarda == == Digər sahələrdə == === Qurani-Kərim === Biz Nuhu öz tayfasına (peyğəmbər) göndərdik. Nuh onların arasında min ildən əlli əskik (doqquz yüz əlli il) qaldı. Onlar zülm edərkən tufan onları yaxaladı.
Mübahisələrin alternativ həlli
Mübahisələrin alternativ həlli — razılığa gələ bilməyən tərəflər arasında mübahisənin məhkəmədənkənar həlli prosesi və texnikası; üçüncü tərəfin köməyi ilə mübahisənin həll üsullarının məcmusu. Əksər məşhur mübahisə tərəfləri və onların vəkillərinin mübahisənin alternativ həllinə qarşı mübarizə aparmaqlarına baxmayaraq, yeni həll üsulları son zamanlar həm ictimaiyyət, həm də hüquqşünaslar tərəfindən qəbul edilmişdir. Əslində bəzi məhkəmələr tərəflərdən məhkəməyə gəlməzdən öncə mübahisələrin alternativ həlli üsullarına, xüsusən də mediasiyaya müraciət etmələrini tələb edirlər. Mübahisələrin alternativ həlli üsullarının bu qədər məşhurlaşmasının səbəbi ənənəvi məhkəmələrin iş yükünün artması, məhkəmələrlə müqayisədə xərclərin az olması, konfidensiallığın daha çox qorunması və tərəflərin qərar qəbul edəcək şəxsin və ya şəxslərin seçiminə nəzarət etmək imkanlarının olması ilə əlaqədardır. Bəzi yurisdiksiyalarda, xüsusilə də İngiltərə və Uelsdə yuxarı instansiya məhkəmələri mübahisənin həlli üçün mediasiyadan istifadəni tamamilə dəstəkləyirlər. == Xüsusiyyətləri == Mübahisələrin alternativ həlli adətən ən az dörd tipə bölünür: müzakirələr, mediasiya, əməkdaşlıq hüququ və arbitraj. Bəzən uzlaşdırma da beşinci kateqoriya hesab edilsə də, onu mediasiyanın bir forması da hesab etmək olar. Mübahisələrin alternativ həlli şəriət məhkəmələri, ümumi hüquq sistemi kimi mövcud hüquq sistemləri ilə yanaşı istifadə oluna bilər. Mübahisələrin alternativ həlli iki tipdə ola bilər. Birinci halda mübahisələrin alternativ həlli üsulları mövcud qanunvericilikdəki mexanizmlərdən irəli gəlir.
Həlili (Hurand)
Həlili (fars. هليلو‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Hurand şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 163 nəfər yaşayır (34 ailə).
Həmli buta
Buta (butə, puta) – qönçə; badamabənzər naxış növüdür. Azərbaycan ornament sənətinin çox yayılmış bəzək elementlərindən biri. == Etimologiyası == Birmənalı olaraq, «buta/puta» sozünün ilkin mənası qədim türk xalqlarının mifoloji təsəvvürlərində sakral xarakter daşıyan rəmzlə bağlıdır. Zərdüşt təliminə əsasən, buta Günəşin, müqəddəs odun rəmzi, insanı bədnəzərdən, xəstəliklərdən qoruyan pak alov dilinin stilizə olunmuş təsviridir. Azərbaycanın toponimikasında, folklorunda, tətbiqi sənətində, memarlığında bu arxetipin forma və varianları ilə bağlı çoxsaylı misallar çəkmək olar: Misir ehramlarının yaşıdı sayılan Qız qalasının konturları yüksəklikdən butaya bənzəyir. Bakı şəhərinin heraldik rəmzində də buta təsvir olunmuşdur. Butanın atəşpərəstlik dövrünə məxsus bəzək forması olduğu ehtimal edilir. Bakı, Gəncə, Ərdəbil, Təbriz, Naxçıvan, Salyan, Muğan xalçalarında, binaların daxili bəzəkləri və digər sənət nümunələrində butadan geniş istifadə edilmişdir. Buta Orta Asiya və Yaxın Şərq ölkələrinin də (Hindistanın tirmə şallarında, İranın parça və metal məmulatlarında və s.) dekorativ və tətbiqi sənətində geniş yayılmışdır. Butalar forma etibarı ilə 4 qrupa bölünür: Xalça bəzəyində işlədilən butalar ("Muğan-buta", "Salyan-buta", "Xilə-buta", "Bakı-buta", "Sarabi-buta", "Gəncə-buta", "Şirvan-buta"); Ailə həyatını təmsil edən butalar ("bala-buta", "həmli-buta", "balalı-buta", "evli-buta", "qoşaarvadlı-buta" və s.); Rəmzi mahiyyət daşıyan butalar ("cıqqa-buta", "lələk-buta", "küsülü-buta", "qovuşan-buta", "yazılı-buta" və s.); Bu qrupa müxtəlif formalı butalar daxildir: "saya-buta", "əyri-buta", "dilikli-buta", "qıvrım-buta", "şabalıd-buta", "zərxara-buta", "badamı-buta", "qotazlı-buta", "çiçəkli-buta", "yanar-buta" və s.
Bəqli (Beqli)
Bəqli (Beqli) — Arsakda məntəqə adı. == Toponim == Kutaisi quberniyasının Şorapan qəzasında (indiki Zestafoni rayonunda) Beqlevi kənd adı . Cənub-şərqi Avropada yaşamış qıpçaqların Burcabo tayfa üç qoldan ibarət idi. Aklan, Osoluk və Beqlik. Bu kənd Beqlik qolunun adını əks etdirir. Gürcüstanda Beqlevi, Beqleti və Beqli. Ermənistanda Biqli kənd adlarında da əksini tapmışdır. Albaniyada erkən orta əsrlərdə Tatev monastırının (Zəngəzurda) adında da eb sözü iştirak edir. Qafqazın toponimiyasında Beqle, Beqli formalarındadır. XIX əsrdə İrəvan quberniyasının Novobayazid qəzasında Beqludağ, Şimali Qafqazda Dağıstan əyalətinin Dargin dairəsində Beqala-Moxi (Beqlidağ deməkdir), Batumi dairəsində Beqleti, Borcalı qəzasında Böyük Beqler və Kicik Beqler, Azərbaycanda Şamaxı rayonunda Bəklə.