Поиск по словарям.

Aşağı səviyyəli dil (en. low-level language) – adətən, az sayda idarəetmə komandaları və verilənlər tipləri olan maşından-asılı proqramlaşdırma dili. Aşağı səviyyəli dildə (məsələn, assemblerdə) yazılmış proqramın hər bir deyimi, adətən, bir maşın komandasına uyğun olur. == Nümunə == Assembler dilində n-ci Fibonaççi ədədini hesablayan kod Sehvdi bunlari hamisi == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Yüksək səviyyəli domenlər (ing. Top-level domain (TLD) — DNS iearxiyasında ən yuxarı səviyyədə olan domenlərdir. Top - level domenlər aşağı səviyyədəki domenlərin tərkib hissəsidir. Məsələn, www.example.com domenində .com top level domendir. İlk dəfə olaraq ICANN təşkilatı tərəfindən yüksək səviyyəli 250 domen yaradılmışdır. Bunlardan 243-ü ölkələrə məxsus yüksək səviyyəli milli domenlər və 7-si yüksək səviyyəli ümumi istifadəli domenlərdir. Domenlər ingilis hərflərindən, rəqəm və defisdən ibarət ola bilər. Defis adın əvvəlində və axırında gələ bilməz, domen adın minimum uzunluğu zonadan asılı olaraq 2-3-simvol, maksimal uzunluğu isə 63 olmalıdır . Hazırda milli domenlərin ümumi sayı 250-dir. Onların sayı ISO 3166-1 beynəlxalq standartı kimi qəbul edilən dövlətlərin iki hərfli koduna uyğun gəlir.

Dəniz səviyyəsi — okean və dənizlərdə sərbəst su səthinin şərti qəbul edilmiş başlanğıça nisbətən şaquli xətt üzrə vəziyyəti. Dəniz səviyyəsi ağırlıq qüvvəsinin, həmçinin qabarma və çəkilmə, atmosfer təzyiqi, günəş radiasiyası, materik axını və s. təsiri nəticəsində daim dəyişir. Dəniz səviyyəsi orta çoxillik, orta illik, orta aylıq, orta günlük və "ani" olur. Orta çoxillik dəniz səviyyəsi dənizin sakit vaxtındakı səviyyəsinə uyğundur. Bu səviyyə quruda mütləq yüksəklik və dənizdə dərinliklər hesablanarkən başlanğıç səviyyə kimi qəbul edilir. Müxtəlif dəniz və okeanlarda suyun səviyyəsi küləyin istiqamətindən və gücündən, qabarma və çəkilmədən, buzların əriməsindən, çayların gətirdiyi sulardan asılı olaraq dəyişilir. Lakin dənizlərin orta səviyyəsi isə hər yerdə eynidir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Sea level rise - How much and how fast will sea level rise over the coming centuries? Past.

Giriş səviyyəsi− təhlükəsizlik səviyyəsi nişanının verilənlərin kritikliyinin və ya subyektlərin şəffaflığının identifikasiyası üçün istifadə edilən iyerarxik hissəsidir. Giriş səviyyəsi qeyri-iyerarxik kateqoriyalarla birlikdə təhlükəsizlik səviyyəsini təşkil edir. == Məsələn: Bank balans sinifi == public class bank_balance { public String owner; private int balance; public bank_balance( String name, int dollars ) { owner = name; if (dollars >= 0) balance = dollars; else dollars =0; } public int getBalance() { return balance; } public void setBalance(int dollars) { if (dollars >= 0) balance = dollars; else dollars = 0; } } == Ədəbiyyat == İmamverdiyev Y.N, "İnformasiya təhlükəsizliyi terminlərinin izahlı lüğəti", 2015,“İnformasiya Texnologiyaları” nəşriyyatı,160 səh.

Kanal səviyyəsi (Data link layer) — fiziki səviyyənin imkanlarından istifadə edərək əlaqə kanallarından bitləri göndərir və qəbul edir. Bir neçə funksiyası var ki, bunlara daxildir: Şəbəkə səviyyəsinə yaxşı tanımlanmış servis interfeysi təmin edir. Transmisya(daşınma) səhvləri ilə məşğul olur. Data axınını tənzimləyir və belə ki, aşağı sürətli qəbul edicilər yüksək sürətli göndəricilər tərəfindən sıxışdırılmır.Bu funksiyaları yerinə yetirmək üçün, kanal səviyyəsi şəbəkə səviyyəsindən paketləri alır və onları transmisiya üçün kadrlara enkapsulasiya edir. Hər kadrın tərkibinə kadr başlığı (header), paketi yerləşdirmək üçün yük sahəsi və kadr sonluğu (trailer) daxildir. Kadr idarəsi kanal səviyyəsinin gördüyü işin özəyidir. Bu fəsildə məlumatların kanal səviyyəsinin və onun protokollarının ilə dəqiq əlaqəli olsa da, burada səhv nəzarəti və axın nəzarəti kimi öyrənəcəyimiz bir çox prinsip, nəqliyyatda və digər protokollarda da mövcuddur. Çünki etibarlılıq ümumi bir məqsəddir və bütün təbəqələrin birlikdə işlədiyi zaman əldə edilir. Əslində, bir çox şəbəkələrdə, bu funksiyalar əsasən üst qatlarda yerləşir, kanal səviyyəsi isə minimum işi yerinə yetirir və bu "kifayət qədər yaxşıdır". Ancaq tapıldığı yerdən asılı olmayaraq, prinsiplər olduqca çox eynidir.

Kvantlaşdırma , riyaziyyatda və rəqəmsal siqnal emalında , giriş dəyərlərinin böyük dəstdən (çox vaxt davamlı çoxluq) daha kiçik (hesablana bilən) çoxluqda, çox vaxt sonlu sayda elementlərlə çıxış qiymətlərinə qədər xəritələşdirilməsi prosesidir . Yuvarlaqlaşdırma və kəsilmə kvantlaşdırma proseslərinin tipik nümunələridir. Siqnalın rəqəmsal formada təmsil olunması prosesi adətən yuvarlaqlaşdırmanı nəzərdə tutduğundan, kvantlaşdırma demək olar ki, bütün rəqəmsal siqnalların işlənməsində müəyyən dərəcədə iştirak edir. Kvantlaşdırma da mahiyyətcə bütün itkili sıxılma alqoritmlərinin əsasını təşkil edir. Giriş dəyəri ilə onun kvantlaşdırılmış dəyəri arasındakı fərq (məsələn, yuvarlaqlaşdırma xətası ) kvantlaşdırma xətası adlanır . Kvantlaşdırmanı həyata keçirən cihaz və ya alqoritmik funksiyaya kvantizator deyilir . Analoqdan rəqəmə çevirici kvantlaşdırıcıya misaldır. == Riyazi xüsusiyyətlər == Kvantlaşdırma çox-az xəritələmə olduğundan, bu, mahiyyət etibarı ilə qeyri-xətti və dönməz prosesdir (yəni, eyni çıxış dəyəri çoxlu giriş qiymətləri tərəfindən paylaşıldığından, ümumiyyətlə, dəqiq giriş dəyərini bərpa etmək mümkün deyil. yalnız çıxış dəyəri verilmişdir). Mümkün giriş dəyərlərinin çoxluğu sonsuz böyük ola bilər və ola bilsin ki, davamlı və buna görə də saysız ola bilər (məsələn, bütün həqiqi ədədlər çoxluğu və ya bəzi məhdud diapazonda olan bütün real ədədlər).

Qiymət səviyyəsi (ing. Price level) — müəyyən bir aralıqda (ümumiyyətlə bir gün) bir iqtisadiyyatda və ya pul birliyində müəyyən mal və xidmətlər dəsti (istehlak səbəti) üçün ümumi qiymətlərin müəyyən bir baza qarşı normallaşdırılmış fərziyyə ölçüsüdür. Tipik olaraq, ümumi qiymət səviyyəsi gündəlik qiymət indeksi, adətən Gündəlik İstehlakçı Qiymət İndeksi ilə təqrib olunur. Hiperinflyasiya zamanı ümumi qiymət səviyyəsi gündə bir dəfədən çox dəyişə bilər. Məhsulun qiyməti müxtəlif alıcılar tərəfindən müxtəlif cür qəbul edilir və buna uyğun olaraq onlarda qiymətin səviyyəsinə dair təsəvvürlər formalaşır. Onlar bu təsəvvürlərə uyğun olaraq özləri üçün münasib qiymət səviyyəsi müəyyən edir və həmin səviyyəyə uyğun gələn qiymətə məhsul almağa razı olurlar. Buna görə qiymətqoyma amillərinin təhlili zamanı istehlakçıların, alıcıların qiymətin səviyyəsinə reaksiyası öyrənilir. == Nəzəri əsaslanma == Klassik dixotomiya — ümumi qiymət artımları və ya enmələri ilə "nominal" iqtisadi dəyişənlər arasında nisbətən aydın bir fərq olduğunu fərz etməkdir. Beləliklə, qiymətlər bütövlükdə artar və ya azalırsa, bu dəyişikliyin aşağıdakı şəkildə parçalana biləcəyi güman edilir: C {\displaystyle C} mal və xidmətlər dəsti nəzərə alınmaqla, t {\displaystyle t} anında C {\displaystyle C} dakı ümumi əməliyyat dəyəri ∑ c ∈ C ( p c , t ⋅ q c , t ) = ∑ c ∈ C [ ( P t ⋅ p c , t ′ ) ⋅ q c , t ] = P t ⋅ ∑ c ∈ C ( p c , t ′ ⋅ q c , t ) {\displaystyle \sum _{c\,\in \,C}(p_{c,t}\cdot q_{c,t})=\sum _{c\,\in \,C}[(P_{t}\cdot p'_{c,t})\cdot q_{c,t}]=P_{t}\cdot \sum _{c\,\in \,C}(p'_{c,t}\cdot q_{c,t})} burada q c , t {\displaystyle q_{c,t}\,} , t {\displaystyle t} vaxtında c {\displaystyle c} sayını təmsil edir. p c , t {\displaystyle p_{c,t}\,} , c {\displaystyle c} -ın t {\displaystyle t} da mövcud qiymətini təmsil edir p c , t ′ {\displaystyle p'_{c,t}} , t {\displaystyle t} anında c {\displaystyle c} -ın "həqiqi" qiymətini təmsil edir P t {\displaystyle P_{t}} , t {\displaystyle t} anındakı qiymət səviyyəsidirÜmumi qiymət səviyyəsi, qiymət indeksindən fərqlənir ki, birincinin mövcudluğu klassik ikitiraliyə bağlıdır, ikincisi isə sadəcə hesablamadır və bir çoxu mənalı olub-olmamasından asılı olmayaraq mümkün olacaqdır.

Xidmət səviyyəsi (ing. grade of service; rus. уровень обслуживания) — kütləvi telefon şəbəkəsi kimi kollektiv istifadəli rabitə şəbəkələrində trafikin emalının keyfiyyət göstərici. Xidmət səviyyəsi, istifadəçinin "bütün kanallar tutulub" siqnalını alma ehtimalının birə tamamlanma əmsalıdır. Məsələn, xidmətin səviyyəsinin 0.002 olması onu göstərir ki, normal şəraitdə bütün çağırışların 99.8 faizində bağlantı alınır. Grandstream avadanlığının bazası əsasında Çağrı Mərkəzi üçün standart həllər. IP telefoniya həlli daxildir. == Həllin məqsədi == Kütləvi zənglərin qəbulu üçün şəhər telefon şəbəkəsinə inteqrasiya olunmuş çoxxətli IP telefoniya sisteminin yaradılması.Biznes mərkəzində icarəçilərə rabitə xidmətinin təşkili məqsədilə IP telefoniya və IP video nəzarət sisteminin qurulması. == Tələblərin siyahısı == Eyni zamanda daxil olan kütləvi zənglərin qəbulu və emalı üçün sistemin etibarlı fəaliyyətini təmin etmək. Çağrı Mərkəzində Kommunikasiyaların montaj xərclərini azaltmaq.

İntellekt əmsalı (ingiliscə intelligence quotient; abr. IQ ; təl. "ay-kü") - insanın malik olduğu intellekt qabiliyyətinin kəmiyyət göstəricisi. Verilmiş şəxs eyni zamanda cəmiyyətdə orta statistik insanın malik olduğu intellektə nisbətən müqayisə olunur. Bunun üçün xüsusu testlər mövcuddur. IQ testləri bilik səviyyəsini yox, düşünmə qabiliyyətini aşkar etməyə xidmət edir. İntellekt əmsalı ümumi intellekt faktorunun (g) qiymətləndirilməsi üçün tətbiq edilir. İQ testləri elə tərtib edilir ki, nəticəni mərkəzi 100%-ə bərabər İQ qiyməti olan normal səpələnmə kimi təsvir etmək mümkün olsun, belə ki, insanların 50%-i 90–110 arasında, 25%-i isə 110-dan artıq qiymətə malik olsunlar. Amerika ali məktəbinin məzununun İQ qiyməti 115, əlaçıların ki, isə 135–140 təşkil edir. İQ qiyməti 70-dən kiçik olan şəxslər əqli cəhətdən geri qalmış hesab olunur.

Şəbəkə səviyyəsi (ing. network layer) – kompüter-kompüter rabitəsini standartlaşdıran ISO/OSI modelinin yeddi səviyyəsindən üçüncüsü. Məlumdur ki, informasiya göndərəndən alana həmişə birbaşa marşrutla ötürülmür, yolda o, bir sxemdən başqasına yönələ bilər və ya bir adresata müxtəlif marşrutlarla göndərilən paketlərə bölünə bilər. Şəbəkə səviyyəsinin məqsədi informasiyanın verilməsi üçün marşrutu qurmaq, dəstəkləmək və açıq saxlamaq, eləcə də digər səviyyələrin aktiv marşrutuna çıxışı qapamaqdır. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Gəlirlilik səviyyəsi,ROI (от ing. return on investment) və ya ROR (ing. rate of return) — biznesə qoyulan investisiyaların məbləği nəzərə alınmaqla, biznesin gəlirlilik və ya mənfəətsizlik səviyyəsini əks etdirən maliyyə əmsalı. ROI adətən faizlə, daha az tez-tez isə fraksiya şəklində ifadə edilir. Bu göstəricinin də aşağıdakı adları ola bilər: qoyulmuş kapitalın gəlirliliyi, investisiyanın qaytarılması, gəlirlilik, qoyulmuş kapitalın gəlirliyi, gəlir dərəcəsi. ROI mənfəət və ya zərər məbləğinin investisiya məbləğinə nisbətidir. Mənfəət dəyəri faiz gəliri, mühasibat mənfəəti/zərəri, idarəetmə uçotu üzrə mənfəət/zərər və ya xalis mənfəət/zərər ola bilər. İnvestisiya məbləğinin dəyəri aktivlər, kapital, biznesin əsas məbləği və pulla ifadə edilən digər investisiyalar ola bilər. == Aktivə sahiblik dövrü üçün gəlirlilik HPR, ROI == İnvestisiyaların effektivliyini qiymətləndirməyin sadə yolu investisiya aktivinin saxlanması dövründə əldə edilən ümumi mənfəətin qoyulan investisiyanın dəyərinə nisbətinin hesablanmasıdır. Bu göstərici aktivin saxlandığı dövr üçün gəlirlilik adlanır.

Su səviyyəsi- çay və göllərdə sərbəst su səthinin hər hansı şərti üfüqi səthə (nisbi su səviyyəsi), yaxud dəniz səviyyəsinə (mütləq su səviyyəsi) nisbətən hündürlüyü. İl ərzində su səviyyəsinin dəyişməsi iqlim şəraitindən asılıdır və göllərdə bir neçə sm-dən 2-3 m-ə, iri çaylarda isə 5-12 m-ə qədər olur. Müəyyən daimi üfüqi müstəviyə görə su səthinin yüksəkliyinə su səviyyəsi deyilir. İqlim, təbii amillərin təsirindən asılı olaraq su mənbələrində axımın dəyişməsi ilə əlaqədar səviyyə də dəyişir. Su səviyyəsinin dəyişməsini xarakterizə edən göstəricilərdən onun çoxillik, illik müvsümi və gündəlik, ekstremal orta səviyyələrini göstərmək olar.Mühəndisi hidrologiya və hidrotexnika sahəsində su səviyyəsi çox vaxt mütləq yüksəkliklə istifadə edilir. Lakin çaylarda, kanallarda, su anbarlarında su səviyyəsini nisbi yüksəkliklə ifadə etmək daha məqsədəuyğun hesab olunur. Belə hallarda su səviyyəsi, yüksəkliyi şərti olaraq sıfır qəbul edilən üfüqi müstəviyə görə müqayisə edilir. == Suölçmə məntəqəsi == Su səviyyəsinin ölçülməsi üçün istifadə edilən yerə suölçmə məntəqəsi deyilir. Hər bir suölçmə məntəqəsi, səviyyə ölçmə qurğularından və həmin qurğuların yüksəkliyini yoxlamaq üçün daimi geodezik yüksəkliyə malik olan reperlərdən ibarətdir. Reperlər mümkün qədər ölçmə qurğularına yaxın məsafədə olmalı və yüksək su səviyyəsi altında qalmamalıdır.

"Qanlı yumruq 6: Hədəf nöqtəsi" (ing. Bloodfist 6: Ground Zero) — Don Vilsonun filmlərindən biridir. == Məzmun == Agent Nik Korrinqan ABŞ hərbi bazasına məlumat paketi gətirmək üzrədir. Ancaq bu müddətdə hərbi baza Fouks adlı banda rəhbəri sayəsində ələ keçirirlir. Nik Fouks üçün böyük təhlükə törədəcəkdir. Bunun üçün Fouks onunla mübarizə aparmaq məcburiyyətindədir. Nik isə öz növbəsində hərbi bazanı azad etməlidir… == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Qanlı yumruq 6: Yerin səviyyəsi — Internet Movie Database saytında.

Səviyyə (ing. grade, rus. уровень) — rabitə sistemlərində: bir kanalla ötürülə bilən tezliklər diapazonu. Məsələn, danışıq səviyyəli telefon rabitəsi 300–3400 Hs aralığındakı tezlikləri əhatə edir. == Gsm kodlama == 1. 1Bakı 2013 İnformasiyanın kodlanması məsələləri2. Mobil rabitə sistemlərində maneədavamlıkodlamanın reallaşdırılması GSM standartında kodlama prinsipləri Mobil rabitənin apparatca reallaşmasında siqnalın rəqəmli işlənməsi əsas rol oynayır. Rəqəmliişlənmə şanşəkilli rabitənin birinci nəslindən ikinci nəslinə keçməsinə, sistemin həcminingenişlənməsinə və onun keyfiyyərinin yaxşılaşmasına imkan vermişdir.Siqnalların rəqəmli işlənməsizamanı aşağıdakı proseslər nəzərdə tutulur.- Siqnalların analoq –rəqəm çevrilməsi- Nitq kodlaması- Kanal kodlaması- Modulyasiya Nitq siqnallarının gücünün spektri tezliyin 400 Hs-ə uyğun qiymətlərində maksimal olur vədaha yüksək tezliklərdə oktavada 9 dB-ə yaxın sürətlə azalır; Beynəlxalq Telefon və Teleqraf Konsultativ Komitəsinin məsləhətinə uyğun olaraq nitqsiqnallarının rəqəmli verilişində tezlik zolağı 300–3400 Hs arasında məhdudlaşır; Nitq siqnalının səslərinin müddəti, sait səslər üçün 210 ms (milli saniyə), samit səslər üçün isə 95 msolur; Nitq kodlanmasında əsas funksiya nitq koderi tərəfindən görülür. Koderin əsas vəzifəsi rəqəmlisiqnalları sıxlaşdıraraq nitq siqnallarının mümkün qədər aradan qaldırılmasıdır; Nitq kodlanması iki üsulla aparılır: siqnal formasının kodlanması (waveform coding) və siqnalınmənbəyinin kodlanması (source coding); GSM standartında nitq kodekinin sadələşdirilmiş blok-sxemi növbəti səhifədə verilmişdir.5MMobil rabitə sistemlərində maneədavamlı kodlamanınobil rabitə sistemlərində maneədavamlı kodlamanınreallaşdırılmasıreallaşdırılması İlkinemaletməQısa müddətli xəbərverməsüzgəcinin parametrlərininqiymətləndirilməsiQısa müddətlixəbərverməsüzgəcanalizatoruUzunmüddətli xəbərverməsüzgəcinin parametrlərininqiymətləndirilməsiUzunmüddətlixəbərverməsüzgəcanalizatoruHəyəcanlanma siqnalınınparametrlərininqiymətləndirilməsiSüzgəcpostuQısa müddətlixəbərverməsüzgəc sintezatoruUzunmüddətlixəbərverməsüzgəc sintezatoruHəyəcanlanma siqnalınınformalaşmasıKoderDekoder Kanal koderi nitq koderindən sonra yerləşir və informasiyanı daşıyıcı tezliyə köçürənmodulyatordan əvvəl olur; Kanal koderinin əsas rolu nitq siqnalının maneədavamlı kodlamasıdır, bu da siqnalın vericidənqəbulediciyə şüalanma prosesində baş verən səhvlərin aşkar edilməsi və onların mühüm dərəcədədüzəldilməsi üçündür; Maneədavamlı kodlama verilən siqnalın tərkibinə böyük həcmli artıqlama informasiyasınınəlavəsi ilə əldə edilir. İngiliscə belə kodlama Forward Error Correcting coding (FEC coding)adlanır, yəni səhvləri əvvəlcədən korreksiya edən kodlama.

Bolqarıstan səhiyyəsi — Bolqarıstan əhalisinin fiziki və psixi sağlamlığına yönələn, inkişaf etdirilən kompleks tədbirlərin cəmi. Buraya tibbi təhsil, xidmət və s. daxildir. == Ümumi məlumat == Bolqarıstanda 288 xəstəxana var (2000; dispanserlər daxil olmaqla). Əhalinin hər 100 min nəfərinə 336 həkim (2002), 629 xəstəxana çarpayısı (2003) düşür. Ölkədə hər 10000 əhaliyə 34 həkim, 39 tibb bacısı və 5 mamaça düşür<. Ölümün əsas səbəbləri ürək-damar xəstəlikləri, bədxassəli yeni törəmələr, travmalar və zəhərlənmələrdir. Bolqarıstanda QİÇS-sə yoluxma çox aşağı səviyyədədir. Baxmayaraq ki, 2005-ci ildə bu xəstəliyə yolxanların sayı artmış və 86 yeni yoluxma hadisəsi qeydə alınmış. Səhiyyəyə qoyulan xərc ÜDM-in 4,7%-i qədərdir (2002).

Geomorfoloji səviyyələr-(rus. геоморфологические уровни, ing. geomorphic levels) 1) uzun müddət tektonik sabitlik dövrlərində ayrı-ayrı ekzogen proseslərin təsiri nəticəsində hamarlanmış səciyyəvi relyef formalarının əmələ gəldiyi, yer səthinin hipsometrik səviyyələri. 4 planetar səviyyə ayrılır: -abrazion-akkumulyativ; erozion peneplen; qar xətti səviyyəsi; dağların zirvələr səthi; 2) düzəlmə səthlərində olduğu kimi.

İntellekt əmsalı (ingiliscə intelligence quotient; abr. IQ ; təl. "ay-kü") - insanın malik olduğu intellekt qabiliyyətinin kəmiyyət göstəricisi. Verilmiş şəxs eyni zamanda cəmiyyətdə orta statistik insanın malik olduğu intellektə nisbətən müqayisə olunur. Bunun üçün xüsusu testlər mövcuddur. IQ testləri bilik səviyyəsini yox, düşünmə qabiliyyətini aşkar etməyə xidmət edir. İntellekt əmsalı ümumi intellekt faktorunun (g) qiymətləndirilməsi üçün tətbiq edilir. İQ testləri elə tərtib edilir ki, nəticəni mərkəzi 100%-ə bərabər İQ qiyməti olan normal səpələnmə kimi təsvir etmək mümkün olsun, belə ki, insanların 50%-i 90–110 arasında, 25%-i isə 110-dan artıq qiymətə malik olsunlar. Amerika ali məktəbinin məzununun İQ qiyməti 115, əlaçıların ki, isə 135–140 təşkil edir. İQ qiyməti 70-dən kiçik olan şəxslər əqli cəhətdən geri qalmış hesab olunur.

Səviyyə, qat (en. layer) – rabitə və verilənlərin paylanmış emalı sahəsində: spesifik hadisələr siniflərini emal edən strukturlar və altproqramlar toplusu. Məsələn, yeddi qatı (səviyyəsi) olan ISO/OSI modelində fiziki səviyyə aparat vasitələrinin birləşmələrinə, verilənlərin ötürülməsi səviyyəsi ötürülən siqnallara aiddir, şəbəkə səviyyəsi isə siqnalların qəbuledicilər üzrə paylanmasına cavabdehdir. Qatlara bölmə (en. layering) – kompüter qrafikasında: şəklin məntiqi bağlı elementlərdən ibarət qruplara bölünməsi. Qatlara bölmə, işi dayandırmadan obyektlərin bir hissəsinə bütöv şəkillə birlikdə baxmağa imkan verir. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Relyefin ümumi səciyyəsi - Azərbaycan Respublikasının ümumi sahəsi 86.6 min km² olub Qafqazın kənar cənub-şərq hissəsində yerləşir və Cənubi Qafqazın çox hissəsini əhatə edir. Ərazi şərqdən 825 km məsafədə Xəzər dənizi ilə əhatələnir. Cənubda Talış dağ silsilələri və Araz çayının dərəsi ilə İran və Türkiyə ilə həmsərhəddir. Şimalda Baş Qafqaz silsiləsinin suayrıcı və Samur çayının aşağı axını ilə Dağıstan MR-ilə, qərbdə və şimal-qərbdə isə Gürcüstan Respublikası və Ermənistanla həmsərhəddir. Respublikamızın ərazisində zirvələri qar və buzlaqlarla örtülü uca dağlar, yaylalar, dağarası çökəklilklər, geniş düzənliklər, ovalıqlar bir-birini əvəz edir. Göstərilən səth formalarının hamısı relyef adlanır. Azərbaycan Respublikası ərazisinin relyefi çox müxtəlifdir. Burada düzənliklər və dağlar üstünlük təşkil edir. Azərbaycan dağlıq ölkə hesab edilsə də, ərazisinin yarıya qədəri düzənliklərdən ibarətdir. Respublikamızın əsas geomorfoloji vahidləri Böyük Qafqaz, Kiçik Qafqaz dağları, Talış dağları, Kür-Araz ovalığı, Arazyanı düzənliklərdən və silsilələrdən ibarətdir.

Üst denudasion səviyyə – (rus. верхний уровень денудации, ing. gipfelflur, summit-level) Yer kürəsində dağ­la­rın ən yüksək zirvəsindən keçməsi mümkün ola bilən xəyali səth. Həmin səviyyədən /8–9 km/ yuxarı heç bir zirvə ola bilməz, beləki dağların daha çox qalxması onların daha intensiv dağılması ilə müşa­yiət olunur. Bu anlayış XIX əsrin sonunda A. Penk tərəfindən təklif edilmişdir.

Şəbəkə interfeys səviyyəsi (istifadəçi yönümlü) TCP/IP model-in ən aşağı səviyyəsidir. Bu səviyyənin özünə xas bir neçə təhlükəsizlik açıqları var ki, hücumçu tərəfindən istismar edilə bilər. == Şəbəkə interfaz səviyyəsi == Şəbəkə interfaz səviyyəsi (həmçinin data link səviyyə kimi adlanır), istifadəçinin sistemi ilə şəbəkə cihazı arasındakı fiziki interfazdır. Bu səviyyə data paketlərin ötürülmə üçün necə formatlanmasını və yönləndirilməsini müəyyənləşdirilir. Bəzi ümumi link səviyyə protokolları bunlardır, IEEE 802.2 and X.25. Data link səviyyə və onun protokolları istifadəçi cihazını və şəbəkə cihazını idarə edir. Bu səviyyənin məqsədi şəbəkəyə qoşulu istifadəçilər arası etibarlı əlaqə saxlamaqdır. Şəbəkənin bu səviyyəsi tərəfindən təmin olunan servislərə aşağıdakılar daxildir: Data bölünməsi — Data axınlarını müəyyən formalı fram və ya paket hissələri halına salır. Checksums — qəbul edicinin göndərilən dataları düz ardıcıllıqla toplaması və xəta olub olmamasını müəyyən etmək üçün checksum dataları göndərir. Bildiriş — Etibarlı data axını üçün qəbuledicinin data paketlərin qəbulu barədə müsbət və ya mənfi bildiriş göndərilməsidir.

Sevilyalı İsidor (lat. Isidorus Hispalensis; 560 – 4 aprel 636) — Məşhur xristian alimi, Kilsə Atalarından biri. Sevilyalı İsidoru orta əsrlərin ilk ensiklopedisti adlandırırlar. == Həyatı == Adllı-sanlı ispan-romalı və vestqot kralının qızının ailəsindəndir, yeniyetməliyində parlaq ritorik təhsil almış. Məşhur xristian ilahiyyatçısı Sevilyalı İsidor 560-cı ildə Karfagen (müasir Kartaxena) şəhərində tanınmış və dindar ailədə dünyaya gözlərini açmışdır. Öz dövrünə görə yaxşı təhsil almışdır. Onun Leandr və Fulhensi adlı qardaşı, Florentina adlı bacısı olmuşdur. Daha sonralar bu ailənin hər üzvü Roma-Katolik Kilsəsi tərəfindən müqəddəs elan edilmişdir. Valideynlərini tez itirən İsidor böyük qardaşının himayəsində yaşamışdır. Lakin onun qardaşı Leandr tərbiyəsi zamanı sərt tədbirlərə əl atırdı.