Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Kanijalı Siyavuş Paşa
Kanijalı Siyavuş Paşa (1500-cü illər – 1602, Konstantinopol) — Sultan III Murad dönəmində 3 dəfə - ümumilikdə 5 il 4 ay 12 gün müddətinə sədrəzəm olmuş Osmanlı dövlət adamıdır. == İlk illəri == Əslinin xorvat vəya macar olduğu dəqiq bilinməsə də, doğum yerinin bugünkü Macarıstan olduğu bilinir. Əndərunda saray təhsili almış, saray xəzinədarının kəndxudası olaraq saraydan ayrıldı və 1567-ci ildə "böyük miraxur" olaraq vəzifələndirildi. 1569-cu ildə yeniçəri ağası olan Siyavuş Paşa qısa müddət sonra Rumeli bəylərbəyi təyin olundu. Qübbə vəziri olduqdan sonra 1580 tarixində II Səlimin ən kiçik qızı Fatma Sultanla evləndirildi. == İlk sədarəti == 24 dekabr 1582 tarixində Qoca Sənan Paşanın yerinə ilk dəfə sədarətə alındı. Qafqaz səfərinə sərdar təyin olunsa da, vəzifə yükünün ağırlığından bu vəzifəni qəbul etmədi. Yerinə Qafqaz sərdarı olan Özdəmiroğlu Osman Paşa ordunu nizama salmaqda çətinlik çəkdi. Bundan başqa İstanbulda qalan qapıqulu əsgərləri də bu vəziyyətdən məmnun deyildi. Üstəlik qapıqulu əsgərlərinin maaşına edilən 1 axcalıq artım da, bu narazılıqları artırdı.
Körpülülərin kürəkəni Abxaz Siyavuş Paşa
Körpülülərin kürəkəni Abxaz Siyavuş Paşa (ö. 2 mart 1688) — II Süleyman dövründə ümumilikdə 5 ay Osmanlı imperiyasının sədrəzəmi olmuş dövlət adamıdır. == Həyatı == Sədrəzəm Körpülü Mehmed Paşanın kölələrindən olub, əslən abxazdır. Bir müddət onun xidmətində olmuş, ardından qızı Ayşə Xatunla evlənmişdir. Bu səbəblə bir çox mənbələrdə Körpülü kürəkəni olaraq anılır. Sədrəzəmin vəfatından sonra sədarətə gətirilən oğlu Fazil Əhməd Paşaya kəndxuda oldu. Onun sədarəti dövründə 1663-cü ildən etibarən çıxılan Uyvar, Krit və Kamaniçe səfərlərində iştirak etmişdir. Sədrəzəm Əhməd Paşanın 1676-cı ildə vəfatının ardından həccə gedən riqabdar ağanın yerinə vəkillik etdi və ertəsi il özü də hacı oldu. Mərzifonlu Mustafa Paşanın 1678-ci ildə çıxdığı Çehrin səfəri əsnasında ikinci miraxur olduğu bilinir. Ancaq sədrəzəmin istəyilə bütün saray vəzifələrindən azad oldu və iqta sahibi hərbçi olaraq səfərə qatıldı.
Siyavan (Salmas)
Siyavan (fars. سياوان‎‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Salmas şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə‎ 214 nəfər yaşayır (36 ailə).
Siyavan (Üşnəviyyə)
Siyavan (fars. سياوان‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Üşnəviyyə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 506 nəfər yaşayır (91 ailə).
Siyavar
Siyavar — Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Kənd ərazisində hallabonq bağları salınmışdır.
Siyavar bələdiyyəsi
Lənkəran bələdiyyələri — Lənkəran rayonu ərazisindəki bələdiyyələr. Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.
Siyavarı
Siyavarı (az-əbcəd. سیاوارێ‎, fars. سیاهورود‎) - İranın Zəncan ostanının Tarım şəhristanının Mərkəzi bəxşinin Dəram qəsəbəsinin ərazisinə daxil olan kənd. 2016-cı ilin məlumatına görə kənddə 213 nəfər yaşayır (80 ailə).
Siyavuş
Siyavuş (avest. Syāvaršan, "qara at"; pəhl. Syāvakhš, Siāvaš; fars. سیاوش‎ Siyavuş; İran mifalogiyasında İranın əfsanəvi şahı Keykavusun oğlu, Keyxosrovun atası. Firdovsinin Şahnaməsində analığı tərəfindən böhtan atılmış təmizliyin mücəssəməsi kimi göstərilir. Azərbaycan klassik ədəbiyyatında "Xuni-Siyavuş" Siyavuşun qanbahası kimi bir ifadə var.
Siyavuş Aslan
Səyavuş Məmmədağa oğlu Aslan (5 sentyabr 1935, Saray – 27 iyun 2013, Bakı) — Azərbaycanın teatr və kino aktyoru, komik, faciə və dramatik rolların məharətli ifaçısı, Azərbaycan SSR xalq artisti (1982), Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü (2002), "Şöhrət" (1995) və "Şərəf" (2013) ordenləri laureatı. Azərbaycan realist aktyor məktəbinin nümayəndələrindən biri Aslanov Səyavuş Məmmədağa oğlu 1935-ci il sentyabr ayının 5-də Bakının Saray kəndində doğulub. 1947–1953-cü illərdə Atamoğlan Rzayevin, Ağadadaş Qurbanovun, Qurban Musayevin, Ağasəlim Manaflının dram dərnəklərində çıxış etmişdir. 1954-cü ildə az müddət musiqili komediya estrada truppasında, 1958-ci ildə Quba Dövlət Dram Teatrında işləyib. 1959-cu ildə Bakıya qayıdan Səyavuş Aslan Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrının yardımçı heyətinə işə qəbul olunur. Elə həmin il Ağası Məşədibəyovun "Toy kimindir?" tamaşasında Qoşun rolunu uğurla ifa etdiyinə görə aktyor heyətinə keçirilir. Uzun illər Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrının aparıcı aktyorlarından idi. Bir müddət həmin teatrın bədii rəhbəri işləyib (1994–1996) və bir çox obrazların mahir ifaçısı olmuşdur. Səyavuş Aslan uzun sürən xəstəlikdən sonra 27 iyun 2013-cü ildə Bakıda vəfat edib. II Fəxri xiyabanda dəfn olunmuşdur.
Siyavuş Dirəxti
Siyavuş Dirəxti (ing. Siavosh Derakhti, azərb. Siyavuş Dirəxti‎ ) (d.3 iyul, 1991-ci il) — İsveç sosial fəalı, Antisemitizm və Ksenofobiyaya qarşı Gənclər Dərnəyinin qurucusu. 2016-cı ildə Dirəxtinin adı Forbes jurnalında 30 yaşınadək şəxslər arasında 30 nüfuzlu liderlərin siyahısına daxil edilib. Onun xarici düşmənçiliyi və ksenofobiyanı aradan qaldırmaq üçün göstərdiyi fəallığı nəzərə alaraq İsveç hökuməti 2013-cü ildə ona İkinci Dünya Müharibəsi zamanı almanların ölüm düşərgələrindən minlərlə yəhudini qurtaran isveç diplomatın şərəfinə adlandırılan Raul Vollenberq mükafatını təqdim etdi. Seçki komitəsi Dirəxtinin öz məmləkəti Malmödə və bütün İsveç ərazisində “müsbət nümunə” olduğunu qeyd etdi. Mükafatı təqdim edən Vollenberq mükafatının komitə heyəti bildirdi ki, “O, öz hərəkətləri və fəaliyyətləri ilə bir şəxsin cəmiyyət daxilində yarada biləcəyi dəyişiklikləri nümayiş etdirdi və bu səbəbdən də əksər gənclər üçün əls nümunəyə çevrildi”. 2012-ci il noyabr ayının 8-də Antisemitizm əleyhinə İsveç Komitəsi Dirəxtiyə ilk dəfə komitə üzvü Henrik Frenkelin valideynlərinin xatirəsinə gənclərin İsveçdə anti-semitizminə qarşı mübarizəyə ictimai medianı daxil etməsinə təşviq etməsi üçün təsis edilmiş Elza mükafatını bağışladı. İsveçdə güney azərbaycanlı immiqrant valideynlərin ailəsində doğulub. Dirəxtinin azərbaycanlı ailəsi daha asan və təhlükəsiz bir ərazidə yaşamaq üçün İraqla müharibə zamanı İrandan Skandinaviyaya qaçıb.
Siyavuş Kərimi
Siyavuş Əşrəf oğlu Kərimi (9 noyabr 1954, Bakı) — Azərbaycan bəstəkarı, Azərbaycan Respublikasının xalq artisti (2005), professor, Azərbaycan Milli Konservatoriyasının rektoru. Siyavuş Kərimi 1954-cü il noyabrın 9-da Bakıda dünyaya gəlib. 1961–69-cu illərdə Bakıda 159 sayılı tam orta məktəbdə təhsil alıb. 1969–72-ci illərdə Bülbül adına Orta İxtisas Musiqi Məktəbinin tar sinfini bitirib, ustad musiqiçi Əhsən Dadaşovun tələbəsi olub. 1972–77-ci illərdə Ü. Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında təhsilini davam etdirib. 1979-cu ildən başlayaraq Rəşid Behbudov adına Dövlət Mahnı Teatrının orkestrində solist musiqiçilərdən biri, "Azkonsert", "Aşıqlar" qrupunun, "Cəngi" estrada-folklor ansamblının, Azərbaycan Televiziyası və Radiosunun estrada-simfonik orkestrinin üzvü, C. Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasının Rafiq Babayev adına musiqi studiyasında bədii rəhbər vəzifələrində çalışıb. Bu illərdə birgə çalışdığı Xalq Artisti Rafiq Babayevlə yaxın dost olub və onun musiqisindən təsirlənib. S. Kərimi çağdaş musiqi tariximizin beynəlxalq miqyaslı bir çox layihələrinin müəllifi kimi tanınır. 1997-ci ildə Azərbaycan-Norveç, 2002-ci ildə Azərbaycan-Cənubi Amerika musiqi layihələri onun rəhbərliyi altında uğurla gerçəkləşib. S. Kərimi "Sarı gəlin", "Sonuncu döyüş", "Əlvida, cənub şəhəri", "Girov" və s.
Siyavuş Muradov
Siyavuş Mustafayev
Siyavuş Firudin oğlu Mustafayev (1968, Qaraxanbəyli, Naxçıvan rayonu) — Azərbaycan dövlət xadimi. O, 1992-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Daxili İşlər naziri təyin edilmiş, lakin bu təyinat Naxçıvan Ali Məclisi tərəfindən təsdiqlənməmişdir. Bundan sonra Mustafayev Daxili İşlər Nazirliyi və Naxçıvan Xalq Cəbhəsinin dəstəyi ilə Naxçıvanda çevrilişə cəhd etmiş, uğursuz olmuşdur. O, 1993-cü ildə Naxçıvan Daxili İşlər nazirinin müavini təyin edilmişdir. Mustafayev həmin il həbs edilmiş, lakin 2001-ci ildə əfv edilmişdir. O, 2020-ci ildə orduya dəstək yürüşündəki iştirakına görə həbs edilmişdir. Siyavuş Firudin oğlu Mustafayev 1968-ci ildə Azərbaycan SSR-nin bir hissəsi olan Naxçıvan MSSR Babək rayonunun Qaraxanbəyli kəndində anadan olmuşdur. O, Azərbaycan Bədən Tərbiyəsi İnstitutundan məzun olmuşdur. Mustafayev Milli Azadlıq Hərəkatı dövründə Azərbaycan Xalq Cəbhəsinə üzv olmuşdur. Müstəqillik dövründə o, Naxçıvan Muxtar Respublikası Bədən Tərbiyəsi və İdman Komitəsinin sədri olmuşdur.
Siyavuş Novruzov
Siyavuş Dünyamalı oğlu Novruzov (17 fevral 1969, Cəhri, Naxçıvan rayonu) — Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin II, III, IV, V və VI çağırış deputatı, Milli Məclisin Komitə sədri, hüquq elmləri üzrə fəlsəfə doktoru. Siyavuş Dünyamalı oğlu Novruzov 17 fevral 1969-cu ildə Naxçıvan Muxtar Respublikası Babək rayonu Cəhri qəsəbəsində anadan olmuşdur. Siyavuş Novruzov sərbəst güləş üzrə idman ustasıdır. 10 yaşından profesional idmanla məşğuldur. Hərbçilər arasında keçirilən yarışın qalibi olub. 1990–1995-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsini,1999–2002-ci illərdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının Dövlət və bələdiyyə idarəetməsi fakültəsini bitirmişdir. Hüquq üzrə fəlsəfə doktorudur. 1987–1990-cı illər SSRİ ordusunda xidmət etmişdir. 1990–1993-cü illərdə Qarabağ uğrunda gedən döyüşlərdə, həmçinin Sədərək döyüşlərində fəal iştirak etmişdir. Qarabağ müharibəsi veteranıdır.
Siyavuş Paşa
Siyavuş Paşa (ö. 26 aprel 1656, İstanbul) — IV Mehmed dönəmində 2 dəfə - ümumilikdə 2 ay 29 gün müddətinə Osmanlı imperiyasının sədrəzəmi olmuş dövlət adamıdır. Əslən abxazdır və Abxaz Mehmed Paşanın yetişdirməsi olaraq sarayında xəzinədarı olmuşdur. Abxaz Mehmed Paşanın edamından sonra (1634) saraya alınaraq burada saray tərbiyəsi almışdır. Bir müddət sonra bacarıqlı olduğu görüldü və IV Murad tərəfindən saray ənənəsinə zidd olaraq has odabaşı seçildi. Ardından Mələk Əhməd Paşa Diyarbəkir bəylərbəyi oldu və Siyavuş ağa onun yerinə silahdarlığa gətirildi (fevral 1639). IV Muradın vəfatı əsnasında yanında olmuş, vəfat edən padşahın üzünü bir şalla örtərək vəfat xəbərini sədrəzəm Qara Mustafa Paşaya göndərmişdir. Sultan İbrahimin səltənətində Dəli Hüseyn Paşanın Özi hakimi seçilməsi ilə Siyavuş ağa vəzirliyə gətirilərək kaptan-ı dərya seçildi (9 sentyabr 1640). Bir il 4 ay 22 gün davam edən bu vəzifəsi əsnasında ilk vəzifə olaraq işğal olunan Azov qalasının geri qaytarılması tapşırıldı. Lazımi hazırlıq görüldükdən sonra donanma İstanbuldan ayrıldı.
Siyavuş Paşa türbəsi
Siyavuş Paşa türbəsi — İstanbulun Əyyubsultanda XVI əsrin sonlarına aid türbə. Memar Sinan tərəfindən Sultan III Murad dövrünün sədrəzəmlərindən Kanijalı Siyavuş Paşa üçün inşa edilən türbənin inşası ilə bağlı kitabə günümüzə qədər gəlib çatmamış, inşa tarixinin isə 1582-1584-cü illər arasında olduğu qəbul edilir. Memar Sinanın xatirələrində Siyavuş Paşa və övladları üçün ayrı-ayrı türbələrin inşa olunduğu yazılsa da, Siyavuş Paşa üçün xüsusi türbə inşa edilməmiş, paşa 1602-ci ildə vəfat etdiyi zaman övladlarının türbəsinə dəfn olunmuşdur. Türbənin önündəki həyətin divarı üzərində paşanın vəfat tarixində inşa olunan bir çeşmə var. Türbə 1940-1970-ci illər arasında restovrasiya edilmiş, bəzəmələr bərpa olunaraq pəncərələri dəyişdirilmişdir. Kəsmə daşdan inşa olunan türbənin xarici fasadı 16-bucaqlı olsa da, daxili 8-bucaqlı formada inşa edilmişdir. Daxili interyeri gör, yaşıl, mavi, firuzəyi, ağ və qırmızı çinilərlə bəzədilən türbədə iki ədəd taxta, 9 ədəd isə mərmər məzardaşı var. Bunlardan 3-ü Siyavuş Paşanın ilk evliliyindən olan övladları Əbdülqadir bəy, Əhməd bəy və Süleyman bəyə aiddir.
Siyavuş Qarayev
Siyavuş Fərhad oğlu Qarayev (30 aprel 1942, Samux rayonu – 1 yanvar 2015, Bakı) — Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasının rektoru (1997–2005), üzvi kimya sahəsində alim, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü (2007), kimya elmləri doktoru (1981), professor (1984). Siyavuş Qarayev 30 aprel 1942-ci ildə Azərbaycanın Samux rayonunda anadan olmuşdur. O, 1959-cu ildə Gəncə şəhərində orta məktəbi bitirmiş və həmin ildə Bakı Dövlət Universitetinin Kimya fakültəsinə daxil olmuşdur. 1964-cü ildə Kimyaçı ixtisası üzrə universiteti bitirmişdir. Siyavuş Qarayev əmək fəaliyyətinə 1964-cü ildə təyinat üzrə SSRİ Neft-Kimya Sənayesi Nazirliyinin Ümumittifaq Elmi Tədqiqat Olefinlər İnstitutunda mühəndis kimi başlamış, sonra 1966-1967-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Y.Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun Sumqayıt filialında kiçik elmi işçi olaraq daavam etdirmişdir. Siyavuş Qarayev 1967-1970-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin əyani aspirantı olmuşdur. Həmin institutda 1970-1981-ci illərdə böyük elmi işçi və dosent vəzifələrində çalışmışdır. Habelə "Azərbaycan ali texniki məktəblərinin xəbərləri" elmi jur­na­­lının baş redaktoru vəzifəsini icra etmişdir. O, bir neçə nüfuzlu elmi jurnalların, o cümlədən "Qoşa ulduz" ictimai-siyasi-beynəlxalq jurnalın və "Vışka" qəzetinin redaksiya heyətlərinin üzvü olmuşdur. Həmçinin Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi kollegiyasının üzvü olmuşdur.
Siyavuş bəy (qullar ağası)
Başıaçuğı nisbi (vəfatı 1650/51 və ya 1655) ilə də tanınan Siyavuş bəy — Səfəvi hərbi komandiri, rəsmisi və gürcü mənşəli qulam. Siyavuş bəy karyerasının əvvəlində bir hərbi zabit (yüzbaşı) olmaq üçün sıralar arasından yüksəldi. 1632-ci ildə Dərbəndin yeni bəylərbəyi (hakem) və Xosrov Mirzənin ardından (sonralar Kartlinin Rüstəm xanı) şah qulam korpusunun (qullar ağası) komandiri təyin edildi. Uzun müddət korpus komandiri olaraq qaldı. 1645-1649-cu illərdə Kuhgiluyə bəylərbəyi vəzifəsini icra etdi. 1645-ci ildə yenidən təyin olunmuş baş vəzir Xəlifə sultan əl-Hüseyni İsfahanın böyük erməni icmasına qarşı sərt qanunlar tələb etdikdə sonuncu xristian olan Siyavuş bəyə müraciət etdi. O dövrdəki hazırkı şah II Abbas (1642-1666) kimi Siyavuş bəy də içki hərisi idi. Siyavuş bəy nisbi "Baş-Açuk" dan, Gürcüstanın qərbindəki İmereti krallığının fars dilində söyləndiyi yerdən götürülmüşdür. Fleischer, C. ALLĀHVERDĪ KHAN (2) // Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc.
Siyavuş Əkbərpur
Siyavuş Əkbərpur (21 yanvar 1985, Şiraz) — İran futbolçusu, hücumçu. Əkbərpur 2011-ci ilin iyun ayında Təbrizin "Traktor Sazi" klubuna qoşulmuşdur. O "Traktor Sazi" klubuna gələndən öncə "Fəcr-i Sipasi", "İstiqlal", "Sipahan", "Əl-Dəfra" və "İstil Azin" futbol klublarında oynamışdır.
Səbri Əsəd Siyavuşgil
Səbri Əsəd Siyavuşgil(1907–1968)—Türkiyə şairi. Daha çox mənzərə rəsmlərini xatırladan şeirlər yazdı. Ev və əşya təsvirləri çoxluq təşkil edir. Yalnız xarici aləmin varlıqlarını olduğu kimi vermək əvəzinə, onları öz xəyallarına görə dəyişdirərək, başqalaşdıraraq verir. Məsləyinə sadiq qala bilmək üçün şeiri buraxmışdır. Daha çox tərcümə və psixologiya ilə maraqlanır. Odalar ve Sofalar, 1933. İstanbul'da Karagöz ve Karagözde İstanbul (1938) Psikoloji ve Terbiye Bahisleri (1940) Tanzimat’ın Fransız Efkar-ı Umumiyesi’nde Uyandırdığı Yankılar (1940) Karagöz (1941, Fransızca 1951, İngilizce 1955) Cyrano de Bergerac (1942 -Edmond Rostand'dan çeviri, manzum oyun) Folklor ve Milli Hayat (1943) Roman ve Okuyucu (1944) Un Point Sur La Carte (1962 — Sait Faik'in hikâyelerinin Fransızca çevirisi).
Siyavuş Novruz
Siyavuş Dünyamalı oğlu Novruzov (17 fevral 1969, Cəhri, Naxçıvan rayonu) — Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin II, III, IV, V və VI çağırış deputatı, Milli Məclisin Komitə sədri, hüquq elmləri üzrə fəlsəfə doktoru. Siyavuş Dünyamalı oğlu Novruzov 17 fevral 1969-cu ildə Naxçıvan Muxtar Respublikası Babək rayonu Cəhri qəsəbəsində anadan olmuşdur. Siyavuş Novruzov sərbəst güləş üzrə idman ustasıdır. 10 yaşından profesional idmanla məşğuldur. Hərbçilər arasında keçirilən yarışın qalibi olub. 1990–1995-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsini,1999–2002-ci illərdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının Dövlət və bələdiyyə idarəetməsi fakültəsini bitirmişdir. Hüquq üzrə fəlsəfə doktorudur. 1987–1990-cı illər SSRİ ordusunda xidmət etmişdir. 1990–1993-cü illərdə Qarabağ uğrunda gedən döyüşlərdə, həmçinin Sədərək döyüşlərində fəal iştirak etmişdir. Qarabağ müharibəsi veteranıdır.
Siyavuş Qurbanov
Siyavuş (ad)
Siyavuş — ad. Siyavuş Novruzov — Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı. Siyavuş Muradov — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin leytenantı. Siyavuş Paşa — IV Mehmed dönəmində 2 dəfə — ümumilikdə 2 ay 29 gün müddətinə Osmanlı imperiyasının sədrəzəmi. Siyavuş Qarayev — Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasının rektoru (1997–2005). Siyavuş Kərimi — Azərbaycan bəstəkarı, Azərbaycan Respublikasının xalq artisti (2005).
Siyavuş (dəqiqləşdirmə)
Siyavuş
Siyavuş Şirinzadə
Siyavuş Şirinzadə (azərb. Şirinzadə Siyavuş Əlisəftər oğlu:‎) — (mart 1937 — [[]] [[]) Azərbaycanlı alim, texnika elmləri doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü. Siyavuş Əlsəftər oğlu Şirinzadə 1937-ci ilin mart ayında Bakıda müəllim ailəsində anadan olmuşdur. 1954-1959-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Sənaye İnstitutunda (İndiki ADNSU) təhsil alıb, neft-qaz quyularının qazılması üzrə neft mühəndisi ixtisasına yiyələnmişdir. Biliyi və bacarığı sayəsində müsabiqədə qələbə qazanan 29 yaşlı S.Şirinzadə bu mühüm İttifaq nazirliyində düz 20 il texniki idarədə böyük mühəndis, baş texnoloq, baş idarənin şöbə rəisi kimi səmərəli fəaliyyət göstərmişdir. 1966-cı ildə SSRİ Neft Sənayesi Nazirliyini perspektivli və təcrübəli kadrlar hesabına möhkəmləndirmək məqsədilə təcrübə mərkəzi olan Azərbaycandan istedadlı mütəxəssislər seçmə üsulu ilə işə dəvət edilmişdir. Böyük və məsul vəzifədə çalışmasına baxmayaraq o, elmi-tədqiqat işlərindən ayrılmamış, elmi axtarışlarını davam etdirmişdir. 1970-ci ildə Moskvada Ümumittifaq Neft ETİ-də Sovet İttifaqında ilk dəfə olaraq akademik Azad Mirzəcanzadə üçün böyük laboratoriya açıldı. Elmimizin inkişafında mühüm hadisə olan bu laboratoriyanın açılması neft istehsalının tərəqqisində böyük rol oynaması ilə yanaşı, elmi-tədqiqat işlərinin genişlənməsinə təkan verdi. Bu böyük tədqiqat laboratoriyasına dəvət olunan Yasir Rəsizadə, Yusif Məmmədov, Oleq Kaçalov, Otto Çubanov və başqaları burada böyük elmi təcrübə keçmiş və hal-hazırda da məsul vəzifələrdə çalışırlar.
Siyah
Qara – rənglərdən biri. Ən tünd rəng olub işığın səthdən əks olunmaması yəni bütün işığın absorbsiyası nəticəsində yaranır. Soyuq, qəmli rəng hesab olunur və ağ rəngin, aydınlığın, işıq rəmzinin əksidir. Bir çox xalqlarda matəmi tərənnüm edir. Bu rəng geyimlərə ciddilik, rəsmilik verir. Ağ rəngin əksi, müxalifi olan qara rəngin cəmiyyətdə, məişətdə daşıdığı məna, qoşulduğu sözlər bütün rənglərdəkindən çoxdur. Arxada qara rəngin kainatın quruluş modelində Yerin alt qatını bildirdiyini demişdik. Bu elə indinin özündə də belə düşünülür və həmin təsəvvür dilimizdə işlənən ifadələrdə də özünü qorumaqdadır: "Qara yerə girəsən", "Başını qara yer oğurlasın", "Qara yer otağın olsun", "Qaranlıq dünyanın qara küncündə qaralasan", "Qara qəbir evin olsun", "Qara qəbrin dar qazılsın", "Qara yerdə çürüyəsən". Sayını istənilən qədər artıra biləcəyimiz bu nümunələrdə qara rəngin yeraltı dünyanı – qaranlığı bildirməsi şəksizdir. Bundan savayı, bilavasitə mənəviyyatla bağlı "qaraüz"; tale təyinli "qara-bəxt", "qaragünlü", "qaraduvaq", "qaranişan"; xasiyyət əlamətli "qaradinməz", "qaraqabaq", "qaraniyyət", "qarayaxa", "qaragüruh"; cəmiyyətin aşağı təbəqəsinə aid edilən "qara camaat", "qara kütlə" və s.
Siyan
Siyan (fr. Sillans) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Sent-Etyenn-de-Sen-Juar kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38490. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 1 405 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 393 ilə 567 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 460 km cənub-şərqdə, Liondan 65 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 32 km şimal-qərbdə yerləşir.
Siyov
Siyov — Azərbaycan Respublikasının Lerik rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Əhalisi 1018 nəfərdir. Kəndin adı ərazidəki Qarasuçayın və Qarasutəpə dağının adı ilə bağlı yaranmışdır. Oykonim Qarasu adının talış dilindəki qarşılığıdır. Taxus baccata – iynə yarpaqlılar nümayəndələrindən olmaqla – Qafqaz meşələrində geniş yayılmışdır. Bu növ iynə yarpaqlı ağac və kollar Hirkan qarışıq meşəliyində yayılmaqla bərabər özü təklikdə Siyov kəndi yaxınlığında qaraçöhrə meşəliyi yaradır. Burada Taxus baccata-dan başqa Carpinus schuschacnsis və Lonicera iberica-nın, ot bitkilərinin 32 növ olduğunu A.A.Qrossheym 1926-cü ildə, müəlliflərdən biri isə (akademik V.Hacıyev) 1979-cu ildə 45 növ olduğunu göstərmişdir. Çox düzgün olaraq A.A.Qrossheym bu meşəliyin sonradan bərpası ilə izah edir. Görünür Siyov ətrafında vaxtı ilə meşələr qırıntıya məruz qalmışdır. Qaraçöhrənin isə bir hissəsi yandırılmışdır.
Xiyav
Meşkinşəhr (tarixi adı Xiyov və ya Xiyav) — Iran Ərdəbil ostanına daxildir. İranın şimal-qərbində yerləşir. Tehrandan 839 km aralıda, Savalan dağının yaxınlığında yerləşən şəhər. Meşkinşəhr şəhristanının mərkəzidir. 2006-cı ilin siyahıya alınması əsasında bu şəhər 63 655 nəfər və 14 949 ailədən ibarət idi. Əhalisinin əksəriyyəti azərbaycanlılardan ibarətdir və azərbaycan türkcəsində danışırlar. Bu şəhər Savalan dağına ən yaxın şəhərdir. İqlimi mülayimdir. Keçmişdə adları "Xio", "Orami", "Vəravi" olmuşdur. Ən mühüm turizm obyektləri bunlardır: Seyid Süleyman Fəxrəbad İmamzadə Seyid Süleyman məqbərəsi Mavand, Qotursu, Şabil, İlandoğan və Qaynarca isti su bulaqları Qarasu çayının sahili Qədim Meşkinşəhr qalası, Ağaeh qalası, Döv qalası, Qəhqəhə qalası Sasani dövrünün 2000 illik epiqrafik abidələri Unar kəndində qədim qəbiristanlıq Şeyx Heydər türbəsi Arşaq qalası Qışlaqzaxir qalası Qənbər təpəsi Anar qədim məzarlığı Cənnət Sara məscidi Həsəndaş müqəddəs yeri Meşəlik parkı Şirvan dərəsi Qarasu Huşəng meydanı Savalan dağının ətəkləri Şəhərdə kilim, xalça, yun parçalardan müxtəlif toxuculuq məhsulları toxunur.
Abi-siyah
Silav (Salmas)
Silab (fars. سيلاب‎‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Salmas şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 3,652 nəfər yaşayır (794 ailə).
Siyah-Çal
Siyah-Çal (Qara çala) Tehranda (İran) hamamlar üçün yeraltı su anbarı olmuş, daha sonra qatı cinayətkarların saxlandığı yerə çevrilmişdir. Tarixdə daha çox Babilər hərəkatı önəmli şəxslərinin saxlandığı yer kimi məşhurlaşmışdır. Bəhai dininin peyğəmbəri Bəhaullahın məhz burada vəhy aldığı bildirilir.
Siyah (Germi)
Siyah (fars. سيه‎) — İranın Ərdəbil ostanının Germi şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 38 nəfər yaşayır (7 ailə).
Siyah Gilə
Siyah Gilə (fars. سیاه گله‎) - İranın Həmədan ostanının Əsədabad şəhristanının Mərkəzi bəxşinin ərazisinə daxil olan kənd. 2016-cı ilin məlumatına görə kənddə 238 nəfər yaşayır (81 ailə).
Şu Siyao
Şu Siyao (d. 12 sentyabr 1992) — Çini təmsil edən bədii gimnast. Şu Siyao, 2016-cı ildə Çini XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib. Şu Siyao, 2016-cı ildə Çin bayrağı altında Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. O, qrup yarışlarında komanda yoldaşları Bao Yuqinq, Yanq Ye, Janq Linq və Jao Jinqnan ilə birgə təsnifat mərhələsində 32.133 xal topladı və 11-ci yeri tutaraq mübarizəni dayandırdı.
Siyah (dəqiqləşdirmə)
Siyah — rəng. Siyah Gilə — İranın Həmədan ostanının Əsədabad şəhristanının Mərkəzi bəxşinin ərazisinə daxil olan kənd. Siyah-Çal — Siyah (Germi) — İranın Ərdəbil ostanının Germi şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
Mehmed Siyah Kalem
Məhəmməd Siyah Qələm (türk. Mehmed Siyah Kalem) — XIV əsrin sonu–XV əsrin əvvəllərinə aid rəsm albomunundakı bir çox şəkillərin müəllifi olduğu ehtimal edilən rəssam. Albomu Topqapı saray muzeyində saxlanılır. == Albomu == === Mənşəyi və təsirləri === Məhəmməd Siyah Qələm rəsmləri XIV əsrin sonu–XV əsrin əvvəllərinə aiddir. Albomdakı şəkillərin çoxu Mehmet və ya Məhəmməd Siyah Qələm adı ilə imzalanıb. Bu rəsmlər dövrün mədəni və dini ritual normalarını təsvir edərək, o dövrün demoqrafiyası və coğrafiyası haqqında məlumat verir. Ümumiyyətlə, rəsmlər İrana aid edilir və Çin sənəti və texnikasının güclü təsiri ilə yanaşı, İslamın yayılmasından əvvəl Orta Asiya regionunda əsas inanclar olan buddizm və şamanizmin simvollarını da daşıyır. Tonuna və mövzusuna görə, albomdakı şəkillər fars rəssamlığının zirvə nöqtəsi sayılır və Müzəffəri, Cəlairi və Türkmən dövrünə aid nümunələr ehtiva edir. Türkmən, Çin, fars, monqol mədəniyyətlərinin xüsusiyyətləri rəsmlərə təsir etmişdir. Siyah Qələmin bir və ya bir neçə rəssam olması ilə bağlı fikirlər mövcuddur.
Məhəmməd Siyah Qələm
Məhəmməd Siyah Qələm (türk. Mehmed Siyah Kalem) — XIV əsrin sonu və XV əsrin əvvəllərinə aid rəsm albomunundakı bir çox şəkillərin müəllifi olduğu ehtimal edilən rəssam. Onun şəkillərinə türkmən, Çin, fars və monqol mədəniyyətlərinin xüsusiyyətləri təsir edib. Siyah Qələm rəsmləri XIV əsrin sonu və XV əsrin əvvəllərinə aiddir. Albomdakı şəkillərin çoxu Mehmet və ya Məhəmməd Siyah Qələm adı ilə imzalanıb. Bu rəsmlər dövrün mədəni və dini ritual normalarını təsvir edərək, o dövrün əhalisi və coğrafiyası haqqında məlumat verir. Ümumiyyətlə, rəsmlər İrana aid edilir və Çin sənəti və texnikasının güclü təsiri ilə yanaşı, İslamın gəlməsindən əvvəl Orta Asiya regionunda əsas inanclar olan buddizm və şamanizmin simvollarını daşıyır. Tarixi mənbələrdə adına rast gəlinməyən bu rəssam haqqında yeganə mənbə Topqapı muzeyində saxlanılan və "Fateh albomu" adlandırılan rəsm kolleksiyasındakı bir neçə rəsmin üzərindəki "Ustad Məhəmməd Siyah Qələmin işi" imzasıdır. Şərq ölkələrində sənətçinin özünü "ustad" kimi təqdim etməsinə adətən rast gəlinmədiyi üçün bu qeydin sonradan edilmiş ola biləcəyi də güman olunur. Həmin rəsmlər ilk dəfə 1910-cu ildə Münhendə Maks van Berxemin dəstəyi ilə nümayiş etdirilmiş və sonrakı illərdə unudulmuşdur.
Siyah Göl (Talış)
Siyah Göl (fars. سياهگل‎) — İranın Gilan ostanının Talış şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 533 nəfər yaşayır (121 ailə).
Siyah Kəmər (Əsədabad)
Siyah Kəmər (fars. سیاه‌کمر‎) - İranın Həmədan ostanının Əsədabad şəhristanının Mərkəzi bəxşinin ərazisinə daxil olan kənd. 2016-cı ilin məlumatına görə kənddə 28 nəfər yaşayır (10 ailə).
Əliabad (Siyah Mansur)
Əliabad (fars. علي آباد‎) — İranın Kürdüstan ostanı Bicar şəhristanının ərazisinə daxil olan kənd. Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 230 nəfər yaşayır (49 ailə). Əhalisini kürdlər təşkil edir.
Bağ siyah (Kuhbənan)
Bağ siyah (fars. باغ سیاه‎) — İranın Kirman ostanının Kuhbənan şəhristanının mərkəzi bəxşində kənd . İran Statistika Mərkəzinin 2005-ci ildə apardığı siyahıyaalmaya əsasən, əhalisi üç təsərrüfatdan az idi.
Qala Rəsul Siyat (Bükan)
Qala Rəsul Siyat (fars. قلعه رسول سيت‎‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Bükan şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 478 nəfər yaşayır (104 ailə).
Osman Sınav
Osman Sınav (1956, Burdur, Türkiyə) — Türk rejissor, senarist və reklam yazıçısı. Məşhur Dəli ürək və Qurdlar Vadisi seriallarının rejissoru olub. Osman Sınav 1956-cı ildə Türkiyənin Burdur şəhərində anadan olub. 1975-ci ildə İstanbul Dövlət Gözəl Sənətlər Akademiyasının Rəsm fakültəsini bitirən Sınav, Tekstil dizaynı ilə də maraqlandığı üçün 1977-ci ildə həmin məktəbin Tətbiqi Sənətlər Liseyinin Tekstil dizaynı şöbəsinə daxil olub. İstanbul Dövlət Gözəl Sənətlər Akademiyası Kino və Televiziya İnstitutunda da təhsil alan Sınav, 1979-cu ildə məzun olub. Peşəkar karyerasına Man Ajans-da mətn yazarı kimi başlayan Sınav, reklamçılıq karyerasına daha sonra 1980–1984-cü illərdə Qrafika Lintas adlı ajansda davam edib. Mətn yazarlığı ilə yanaşı, yaradıcı qrupun prezidenti olan Sınav, 1984-cü ildə Sinegraf Film şirkətini qurdu. Yazdığı 500-ə yaxın reklam filmi və kampaniya ilə uzunmüddətli reklam təcrübəsinə 1987-ci ildə son qoyan Sınav, artıq sadəcə kino proyektləri üzərində çalışmaq istəyirdi. Televiziya serialları və uzun metrajlı filmləri başladan rejissor, həmin il baş rolları Haluk Qurdoğlu və Alov Sezərin olduğu Bir Məhərrinin ölümü adlı telefilm üçün kamera arxasına keçib. Daha sonra 1989-cu ildə İlhami Algörlə ssenarisini yazdıqları Hünkarın Bir Günü gəldi.
Giyan
Giyan — İranın Həmədan ostanının Nahavənd şəhristanının Giyan bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 8,062 nəfər və 1,999 ailədən ibarət idi.
Kiyan
Kiyan— İranın Çahar-Mahal və Bəxtiyari ostanının Şəhrikürd şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 10,922 nəfər və 2,645 ailədən ibarət idi. Əhalisinin əksəriyyəti qaşqaylardan ibarətdir, qaşqay dilində danışırlar və şiə müsəlmandırlar.
Kiyev
Kiyev (ukr. Київ təlləfüzü Kıyiv [ˈkɪjiu̯]) — Ukraynanın paytaxtı və ən böyük şəhəri. Kiyev Ukraynanın mərkəzi hissəsinin şimalında, Dnepr çayının sahilində yerləşir. Şəhər şimaldan cənuba 50 km, qərbdən şərqə 56 km uzanır. Əhali sayına görə Moskva, London, Paris, Sankt-Peterburq, Berlin və Madriddən sonra Avropanın yeddinci böyük şəhəridir. == Toponimi == "Zaman illəri haqqında salnamə"yə görə ("Повесть временных лет") şəhərin adı Kiyevin baniləri hesab edilən üç qardaşdan böyüyü olan Kiyin adından yaranıb. Digər versiyaya görə, Kiyev şəhərinin əsası qədim türklər tərəfində qoyulub və "Kiyev" sözü türk dillərindəki "iki" və "ev" sözlərindən yaranıb. == Tarixi == Tarixi boyu Kiyev polyakların, Kiyev Rus dövlətinin, Kiyev knyazlığının, Ukrayna Xalq Respublikasının, Ukrayna dövlətinin, Ukrayna Sovet Sosialist Respublikasının paytaxtı olmuşdur. 1991-ci il 24 avqust tarixindən isə müstəqil Ukraynanın paytaxtıdır. == Əhalisi == Kiyev 10 inzibatı rayona bölünür, onlar Dneprin sağ və sol sahillərində yerləşirlər.
Niyaz
Niyaz — Azərbaycanda daha çox işlədilən kişi adı. Niyaz Cahangirov — ictimai, siyasi xadim Niyaz Vəliyev — texnika elmləri doktoru, professor. Niyaz Şərifov — rejissor. Aktyor. Niyaz Əliyev — İrəli ictimai birliyinin katibi (2013–2014).
Qiyam
Qiyam — ölkədə mövcud olan hakimiyyətə qarşı dövlət çevrilişi etmək məqsədilə hərbi qruplaşmaların silahlı çıxışı. Adətən müvəffəqiyyət əldə ediləndə hərbi diktaturanın qurulması, demokratik təsisatların dağıdılması və kütləvi terrorla nəticələnir.
Qiyan
Monidigah — Azərbaycan Respublikasının Lerik rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Əhalisi 692 nəfərdir. Oykonim talış dilindəki mon (yerli tələffüz forması miy on olub, “orta, mərkəz, ara” deməkdir), di (kənd) və gah (yer) sözlərindən ibarət olub, “ortada yerləşən kənd, orta kənd” mənasındadır. Oykonim talış dilində Mondiqo adlanır. Lerik rayonunun Bilabənd inzibati ərazi vahidində yerləşən bu kənd Peştəsər silsiləsinin yamacındadır.Bu yaşayış yeri üç hissədən ibarətdir: 1. Mondiqo - orta kənd yeri; 2. Jindi - aşağı kənd; 3. Pendi - yuxarı kənd. Firdovsi Əliyev — Azərbaycan Respublikası Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyində nazir müavini.
Qiyas
Qiyas — Bir şeyi başqa bir şeyə bənzədərək və ya onunla müqayisə edərək hökm vermə, mühakimə yeritmə. Sinni məzhəblərində bu məsələ təzadlı olduğu halda şiəlikdə xüsusi göstəriş olmadıqda, bu cür hökm vermək haramdır.
Riyal
İran rialı — İranın pul vahidi. Qatar rialı — Qatarın pul vahidi. Oman rialı — Omanın pul vahidi. Səudiyyə Ərəbistanı rialı — Səudiyyə Ərəbistanının pul vahidi. Yəmən rialı — Yəmənin pul vahidi.
Sayad
Sayad (Xaçmaz)
Sayan
Şərqi Sayan Sayan dağları Sayan dağı — Ağsu rayonu ərazisində dağ. Hündürlüyü 1146 m.
Sibay
Sibay — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər Başqırdıstan Respublikasına daxildir
Riyad
Riyad (ərəb. رياض‎) — ərəb mənşəli ad.
Silab
Seylab və ya Silab: Seylab (Azərşəhr) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Azərşəhr şəhristanı (Tufarqan) ərazisinə daxil olan kənd. Seylab (Qürvə) — İranın Kürdüstan ostanı Qürvə şəhristanının ərazisinə daxil olan kənd.
Silah
Silah — insanların və ölkələrin bir başqa insana və ya ölkələyə qarşı müdafiə və müqavimət üçün istifadə etdiyi alətdir. Silahlardan həm də özünü müxtəlif yırtıcılardan və təhlükəli obyektlərdən qorumaq üçün istifadə edilir. İlk dəfə odlu silah XIV əsrdə Çində ixtira olundu. Daha sonra bu odlu silahlar Yaxın Şərqə, Avropaya və Afrikaya yayıldı. Hətta silahda istifadə olunan barıtı da çinlilər ixtira edib. Bu isə IX əsrdə ixtira olunub. Silahlar iki yerə bölünürlər: soyuq və odlu. Soyuq silahlara bıçaq, şüşə parçası, kəsici alətlər, sağlamlığa zərər verə biləcək bütün bərk əşyalar və s. aiddirlər. Soyuq silahlar da iki yerə bölünürlər: cinayət məsuliyyəti daşıyan və daşımayan.
Siçan
Ev siçanı (cins)