“Əndərmək”dən f.is
f. 1. Duru, yaxud səpələnən şeyləri qabdan və s.-dən birdən-birə və bütünlüklə tökmək, boşaltmaq. Vedrənin suyunu əndərmək
[fars.] 1. sif. köhn. İç, içəri, daxil. Pişxidmətbaşı və xacə Mübarək düşdülər qabağa, bir-bir əndərun otaqlarını göstərməyə şüru etdilər
bax əndərun 1-ci mənada. Şərq şəhərlərinə məxsus əndəruni və biruni, iki həyətli, bağçası evlərinə yanaşı, boz palçıqdan tikilmiş yoxsul və zəhmətkeş
is. [fars.] köhn. Nəsihət, vəsiyyət
is. [fars.] 1. Fikir, qayğı. Mənəm qalan haman bu əndişədə; Zəmanə dönübdür, qovğayə bir bax. Q.Zakir
sif. Əndişəsi, ürəyində fikri olan; dərdli, qayğılı, iztirablı. Əndişəli adam. – Sonra qızın gözləri ovçunun əndişəli və sualedici baxışlarına sataşar
is. Əndişəli, dərdli, fikirli, qayğılı, mənəvi iztirab çəkən, təşviş içində olan adamın hal və vəziyyəti
sif. Əndişəsi, fikri, qayğısı, qorxulacaq bir şeyi olmayan; fikirsiz, qayğısız, dərdsiz, sakit, rahat
is. Fikirsizlik, qayğısızlıq, dərdsizlik
is. [fars.] köhn. Qəm, qüssə, kədər
is. 1. Yük atı, qoşqu atı, minik atı. 2. Heyvanın qulağına vurulan nişan. Çoban ənəklərindən qoyunlarını tanıyır
is. [ər.] Tarixən meydana gələrək nəsildən-nəslə keçən adətlər, əxlaq normaları, görüşlər, zövqlər və s
bax ənənəpərəst
bax ənənəpərəstlik
sif. [ər. ənənə və fars. …pərəst] Adətən vaxtı keçmiş ənənələrə sadiq olan, ənənə saxlayan, ənənələrə riayət edən; mühafizəkar
is. Adətən vaxtı keçmiş ənənələrə sədaqət, ənənələrə riayət etmə; mühafizəkarlıq
sif. [ər.] Ənənə şəkli almış, ənənə mahiyyətində olan. Ənənəvi adət. Ənənəvi şeir. // Ənənə üzrə keçirilən, keçən
is. Ənənə mahiyyətində olma, ənənə kimi nəsildən-nəslə keçmə. Adətlərin ənənəviliyi
is. [ər.] Burunotu
is. [ər. ənfiyə və fars. …dan] köhn. Burunotu qabı. Qızıl Arslan ənfiyədanı götürüb baxdığı zaman rəngi ağardı, çünki ənfiyədan onun qardaşı Atabəy Mə
sif. [ər.] köhn. kit. Şəxsən düşünənə, onun düşüncəsinə, nəfsinə aid olan; subyektiv
is. Alt çənə. Əng sümükləri. – Nə qoyarsan ənginə; Rəngi çıxar rənginə. (Ata. sözü). [Usta Həsən:] Ay Hacı, dəllək nədir? Çağıracaqsan, gəlib bir at k
is. Əngin alt tərəfi
is. dan. Bütün keçmiş və indiki nəsil. Mən onun əngəbəngəsini tanıyıram
is. [fars.] Bal qoxuyan bir ot bitkisi. Əngəbu ilə arı beçələrini səbətə yığmaq olur
is. Su hövzəsindən suyu axıtmaq üçün nov, boru
is. köhn. Ucu toppuzlu uzun dəmir. Dəmirçilər əngəduşla kürəni qarışdırırlar
is. 1. Bir şeyin başa yetməməsinə, ya təxirinə səbəb olan şey; maneə, çətinlik. [İblis:] Get, get, daha durma, artar əngəl
sif. məh. Çox çətin düzələn, böyük çətinliklərlə, əngəllərlə bağlı olan. Əngəl-üzar iş
f. 1. Əngəl törətmək, çətinlik törətmək, əngəl olmaq. 2. dan. Azarlı olmaq, zəifləmək, səhhəti korlanmaq
sif. Əngəli olan, çətin, dolaşıq, cəncəl, xatalı. Əngəlli məsələ. Bir əngəlli iş vardı. – [Müsafir:] Heç zərər yox, burax asılsınlar; Daha əngəlli bir
sif. Əngəli olmayan, maneəsiz, asan başa gələn, çətinliklə bağlı olmayan, xatasız. Əngəlsiz iş
is. məh. Saxsı ləyən, laxan, paltar yumaq üçün təknə; tabaq. Həyətin bir səmtində var idi əngənək, yanında çoxluca yuyulmuş paltar qalanmışdı
sif. və is. dan. Çoxdanışan, boşboğaz, çənədən boş, naqqal
sif. şair. 1. Geniş, vüsətli, açıq, ucu-bucağı olmayan. Əngin səma. Əngin üfüqlər. – Bizimdir bu əngin, atlaz ovalar; Qoynunda qartal bəsləyən qayalar
is. şair. Genişlik, vüsət, açıqlıq; dənizin sahildən uzaq nöqtələri. Yadımdadır, mən uzun zaman daş bənd üzərində oturub qaldım, heyran-heyran dənizin
is. [ər. “nəhr” söz. cəmi] şair. Çaylar
sif. Yırtıcı, sərt heyvan balası. Həyətlərində ənik bir it var
is. [ər.] şair. İnləmə, inilti, zarıltı. Pianinodan həzin bir ənin qalxıb, bağçanın sükutu içində titrəyərək söndü
is. [ər.] şair. Yaxın dost, ürək dostu, həmdəm. Olsam qəmi-aləmə giriftar; Ancaq sən idin ənisü qəmxar
is. [ər.] klas. Hörümçək. Cida düşüb ulusundan, elindən; Ənkəbut tək can asılır telindən… Aşıq Ələsgər
is. [ər.] klas. 1. Əsatirə görə Qaf (Elbrus) dağında yaşamış əfsanəvi çox iri bir quş; simurq. 2. Adı olub özü olmayan şey haqqında
is. [ər.] klas. Uçulmuş binanın, ümumiyyətlə, dağılmış, sökülmüş, yıxılmış bir şeyin qalıqları, töküntüləri
zərf [ər.] klas. Tezliklə, lap yaxında, yaxın zamanda. Qəm çəkmə ki, mən olunca qəmxar; Yarın sənə ənqərib olur yar
is. 1. Qadınların yanaqlarına sürtdükləri toz və ya yağ halında olan kosmetik maddə – al boya. Ənlik vurmaq
is. Qadınların üzlərinə sürtdükləri ənlik və kirşandan ibarət kosmetik maddələr. Sənin kimi mah-camal; Ənlik-kirşanı neylər? (Bayatı)
sif. Üzünə ənlik vurmuş
sif. Üzünə ənlik və kirşan vurmuş. Yaşı qırx beşdən artıq, lakin yanaqları ənlikli-kirşanlı bir qadın içəri girdi
is. Dalağın ağrılı şişməsi. Ənöv basmaq. Ənöv tutmaq (dalaq şişmə azarına tutulmaq). İsitmədən dalağı şişib, ənöv olub