is. 1. Əvəzləmə. 2. kim. Birləşmə və ünsürlərin qarşılıqlı təsiri ilə yeni birləşmə və ünsürlər alınan kimyəvi reaksiya
“Əvəzləmək”dən f.is
f. Bir şey verib əvəzində başqasını almaq. // Bir şeyi başqası ilə əvəz etmək
“Əvəzləndirilmək” dən f.is
məch. Başqası ilə əvəz edilmək, əvəz olunmaq
“Əvəzləndirmək”dən f.is
bax əvəzləmək
“Əvəzlənmək”dən f.is
məch. Başqası tərəfindən əvəz edilmək, əvəz olunmaq
is. xüs. Bir neçə qüvvəni əvəz edən qüvvə
is. 1. Əvəz olaraq verilən şey, qarşılıq. 2. qram. İsimdən, sifətdən, saydan fərqli olaraq öz-özlüyündə müəyyən bir şeyi, yaxud keyfiyyəti ifadə etməy
is. Əvəzlənmə
bax əvəzedilməz. Ağuz südü təzə doğulmuş qulun üçün əvəzolunmaz qiymətli qidadır
is. Əvəz oluna bilməmə, əvəzi olmama
sif. 1. Əvəzi olmayan, əvəz oluna bilməyən, başqası ilə əvəz edilə bilməyən. Əvəzsiz yoldaş. – …Bünyadın dostu da özü kimi Mollayevi əvəzsiz bir şəxsi
zərf [ər.] 1. İlk dəfə, birinci dəfə. [Dərviş:] Ruqiyyə əvvəl babasına yaxın düşə bilmirdi. A.Divanbəyoğlu
zərf Gec-tez. Bilirdim ki, əvvəl-axır başıma; Gətirəcək qalmaqalı gözlərin. Q.Zakir. [Əsgər:] Əvvəl-axır çötkə gələcəkdir
zərf Əvvəlcə, qabaqca
ara s. [ər.] Birincisi, birinci olaraq, ən əvvəl. [Nəcəf bəy:] Qəhrəman bəyin, əvvəla, pulu yoxdur. Ə
zərf 1. Qabaqca, ilk öncə, daha əvvəl. Əvvəlcə sədr iclası açdı, sonra məruzəçiyə söz verdi. – [Eldar] əvvəlcə nədənsə yenə bu söhbəti sabaha qoymaq i
zərf Qabaqcadan, əvvəldən. Əvvəlcədən tədarük görmək. Əvvəlcədən şərtləşmək. – Bunlar hamısı əvvəlcədən hazırlanmış oyundur
zərf Qabaqdan, lap irəlidən, əvvəl vaxtdan, ilk vaxtdan, ibtidadan. Mən bunu əvvəldən bilirdim. Şərti əvvəldən demək lazım idi
[ər.] bax əvvəla. Əvvələn, biz onu tanımırıq, ikincisi… Əvvələn, o bizim dediklərimizlə razı olmaz, sonra isə… – Əvvələn, ümdeyi-mətləb bu ki, şəhr əh
bax birinci. Əvvəlinci sıra. Əvvəlinci övlad. Əvvəlinci yeri tutmaq. Əvvəlinci rolları oynamaq. – [Nazlı:] Doğrudur, bir neçə adam bilir ki, Yusif ilə
sif. 1. Yer, sıra, zaman, say və s. etibarilə – birinci. Şəkildə sağdan əvvəlki adam. Əvvəlki müzakirə daha canlı keçdi
zərf 1. İlk zamanlar, ilk çağda, ibtida. Əvvəllər işdən çox qorxurdum. // İs. mənasında. İlk günlər, başlanğıc, ibtida
bax əvvəllər. Əvvəllərdə bizə çox gələrdi. O, əvvəllərdə də çox arıq idi. – Zeynal əvvəllərdə Mehribanı sevirdi
bax əvvəllər 1 və 2-ci mənalarda. …Əvvəlləri Məşədi Molla Həsən kitab satardı. C.Məmmədquluzadə. [Cəmil bəy] əvvəlləri azacıq yorğun kimi idi
is. [ər.] köhn. 1. Ailə, külfət. [Yusif Sərrac] öz kəsbi ilə özünü və əyalını saxlamağa məşğul oldu. M
is. [ər.] 1. tar. Bir valinin idarəsi altında olan ölkə. Həmədan ilə Bağdad, Həmədan ilə İraq, Xarəzm, Rey və Fars əyalətləri arasında şiddətli danışı
sif. [ər.] Gözlə görünən, açıq, aydın, aşkar (adətən xəbər şəkilçisi ilə işlənir). Onun düzgünlüyü hamıya əyandır
top. [ər.] köhn. Keçmişdə: ölkənin yuxarı təbəqələrinə mənsub olan mötəbər və yaşlı adamlar; zadəganlar
sif. [ər.] 1. Açıq, aşkar, gözlə görünən, göz qabağında olan, tamamilə aydın, inandırıcı. Əyani misal
is. 1. Əyani şeyin halı; əyani olma. Təbiyyat dərslərində əyanilik əsas şərtdir. 2. Göz önündə olma, aşkarlıq, aydınlıq, inandırıcılıq
is. Əyan rütbəsi
is. [ər.] 1. Qiymətli metalın saflıq və xalislik dərəcəsi. Üzüyün əyarı. Qızıl pulun əyarı. 2. Düzgünlük, dəqiqlik
is. Bəzi maddələrin miqdarını müəyyən etmək üçün ölçü qabı. Bizim kəndlilərin hər birinin evində bir əyarqabı olar ki, onun içinin nə qədər yağ tutmas
is. Əyrilik, bir yeri əyri olan şey
sif. Bir yerində əyrilik olan
“Əydirmək”dən f.is
“Əymək”dən icb. Budağı əydirmək
bax adə. [Kürd Musa:] Murad! Əyə, … sənin yaxşı səsin var; Onun sözlərindən bir oxu, barı! S.Vurğun. [Koxa:] Əyə, uşaq-uşaq danışma, ballı xəşildən sə
is. mif. məh. Hami ruh
is. xüs. Əyələmək üçün işlədilən polad alət; suvand
“Əyələmək”dən f.is
f. Metalın üzərindən müəyyən qatı əyə ilə sürtüb götürməklə ona dəqiq ölçü vermək və hamarlamaq; suvandlamaq
“Əyələnmək”dən f.is
məch. Əyə ilə sürtülmək; suvandlanmaq
“Əyilmək”dən f.is
f. 1. Əyri hala düşmək. Dəmir əyildi. Məftil əyilib. 2. Təzyiq, ağırlıq altında aşağıya doğru meyil etmək; sallanmaq