bax axızdırmaq
is. [ər.] Dini etiqadlara görə, öləndən sonra insanların düşəcəyi ikinci və əbədi dünya. Ey xoş ol sərməst kim könlündə şövqü sövqdən; Axirət əndişəsi
is. 1. Axirətə mənsub olan. 2. Dinə sadiq qalmaqla və öz əməllərilə axirəti qazanmış adam
sif. din. Dinsiz, imansız, günahkar. [Şirin:] Paho, paho! Nurcahan qarı, axirətsiz, nə tez xam yerə şikarə çıxmısan? N
ara söz [ər.] Axırda, nəticədə, işin axırında, ən nəhayət. Axirüləmr, məsələ anlaşıldı. C.Məmmədquluzadə
“Axmaq1”dan f.is
sif. Səfeh, ağılsız, gic. Axmaq adam. – Əlhəq, münəccimbaşı dəxi görünür ki, çox axmaq imiş. M.F.Axundzadə
f. 1. Bir istiqamətdə getmək, cərəyan etmək (mayelər və hava haqqında). Çay axır. Su axır. Damarlarda qan axır
zərf [Həmzə bəy:] Biri bir axmaq söz dedi, gərək bunlar da oturub ona axmaq-axmaq gülələr. Ə.Haqverdiyev
zərf Axmaq kimi, ağılsızcasına. Axmaqcasına hərəkət etmək. Axmaqcasına inanmaq. Axmaqcasına tərslik etmək
“Axmaqlamaq”dan f.is
f. Səfehləmək, ağlını itirmək, gicləşmək, xərifləmək. // Axmaq iş tutmaq, axmaqca hərəkət etmək, axmaqca sözlər danışmaq
f. Getdikcə ağlı azalmaq, gicləşmək, xərifləmək, səfehləşmək
is. Səfehlik, ağılsızlıq, giclik. Axmaqlığından başına bu işlər gəldi. – Bunlarda yeganə bir fikir, müstəqil bir əqidə axtarmaq, cahillik və axmaqlıqd
1. sif. Axmayan, durğun (su haqqında). 2. is. Durğun su, çuxur yerlərdə yığılıb qalan su. Pambıq yerlərində tarlaları suvarmaq üçün axmazların suyunda
f. məh. Axışıb gəlmək, izdihamla gəlmək, axışmaq. Kişi və övrət, qoca və uşaq, hətta dördayaqlılar şəhərin kənarına axnaşıb getməkdədir
1. sif. Bir qıçı qısa və ya əlil olan; topal, çolaq. Axsaq adam. Axsaq at. – Köç dala qayıdanda axsaq keçi qabağa düşər
is. Topallıq, çolaqlıq
is. məh. Yağ və sarımsaqlı qatıqdan hazırlanan bir yemək adı
“Axsamaq”dan f.is. Bəxtiyarın … belə ibadəti Hacı Kərimin işlərinin axsamasına səbəb olurdu. S.Hüseyn
f. 1. Bir ayağının qısalığı və ya xəstələnməsi nəticəsində bir tərəfini çəkəçəkə yerimək, taytamaq. 2
sif. Axsaq, axsayan
“Axsatmaq”dan f.is
f. 1. Axsamağa səbəb olmaq, topal etmək. 2. məc. Ləngitmək, işin yaxşı getməməsinə, geridə qalmasına səbəb olmaq
is. Günəşin batmasından gecənin başlanmasına qədər olan vaxt, günbatan vaxt. Axşam növbəsi. Axşam məktəbi
bax axşamüstü. Axşamçağı tarın səsi, Qarabağın şikəstəsi; Hər kəsin bir həmdəmi var. M.Müşfiq. Bir gün axşamçağı usta Ağabala evə gələndə arvadına ded
sif. Axşam vaxtı olmuş, axşam baş vermiş. Polad bu axşamkı görüşün, danışdıqları sözlərin təsiri altında nələr düşünmürdü
zərf Axşama yaxın, hava qaralmağa başlarkən
“Axşamlamaq”dan f.is
f. 1. Yol gedərkən bir yerdə gecələyib qalmaq, axşamı orada keçirmək. Köçəri quş kimi hər yerə qoşar; Harda axşamlasa, orda da yaşar
is. 1. Axşama məxsus, axşam görüləcək iş və s. Axşamlıq heç bir işim qalmamışdır. 2. “Bir” sözü ilə bərabər: bir axşamlıq – bir axşama (gecəyə) kifayə
is. mus. Azərbaycan xalq musiqisində axşamın düşməsini vəsf edən təsnif formalarından biri
bax axşamüstü
zərf Axşam vaxtı, günbatana yaxın, hava qaranlıqlaşan vaxt. Axşamüstü gəzməyə çıxmaq. – O gün axşamüstü günəş üfüqə doğru əyilmiş, kölgələr uzanmağa b
1. sif. Erkəkliyi alınmış canlı. Axta öküz. Axta qoç. Axta xoruz. □ Axta eləmək – bax axtalamaq. 2. sif
is. At və başqa heyvanları axtalayan adam
is. bot. məh. Çayıra bənzər bir ot. Axtaxana, dağda dana böyüdü; Mən böyük ollam haçana, bilmirəm. M
“Axtalamaq”dan f.is
f. 1. Axta eləmək; heyvanın, ya insanın erkəklik vəzilərini çıxartmaq; burmaq. Dananı axtalamaq. Qoçu axtalamaq
“Axtalanmaq”dan f.is
məch. Axta edilmək, erkəklik vəziləri çıxardılmaq; burulmaq
f.sif. 1. Axta edilmiş, erkəklik vəziləri çıxarılmış; burulmuş. Axtalanmış qoç. Axtalanmış xoruz. Axtalanmış heyvan tez kökəlir
“Axtalatmaq”dan f.is
icb. 1. Heyvanın və ya adamın erkəklik vəzilərini çıxartdırmaq; burdurmaq. Atı axtalatmaq. 2. Meyvənin tumunu (çəyirdəyini) çıxartdırmaq
f.sif. riyaz. Hesablama yolu ilə təyin edilməli olan. Axtarılan kəmiyyət. Axtarılan ədəd
“Axtarılmaq”dan f.is
“Axtarmaq”dan məch. Alman komandanlığının əmrinə görə, bütün evlər, zirzəmilər axtarılırdı. M.Hüseyn
is. 1. Axtarma işi, kəşfiyyat. Neft axtarışı dəstəsi. // Bir şey, bir yol, bir çarə və s. arama. [Əli] sabit fikrə malik deyildi
is. Bir şey axtaran, yeni üsul, yeni yol və s. axtaran. Yazıçı, şair, dramaturq, tənqidçi axtarışçı olmalıdır