[fars.] Yaxında olan bir şeyi, ya şəxsi göstərmək üçün işlədilən əvəzlik. Həmin qəzet. Həmin tələbə. – Sən bilirsən, mənim yaşım azdır; Anadan olduğum
zərf [fars.] Daima, hər vaxt, hər zaman. O, həmişə adamlardan uzaq gəzir. – [Almaz:] Mənim qapım dostlarımın üzünə həmişə açıqdır
is. [fars.] 1. bot. İlin bütün fəsillərində çiçək açan cır qızılgül növü. Saib saxsıdakı yeni açmış həmişəbaharı məzar üzərinə qoyub geri çəkilər
1. bax həmişəyaşıl. Enliyarpaq çinarlar, həmişəcavan ağaclar xiyabanın yaraşığıdır. – Ağaclar lütləşmiş olsa da, həmişəcavanlar onu gizlədə bilirdilər
sif. və zərf 1. Həmişə olan, hər vaxt olan; hərvaxtkı, adi. Həmişəki qayda. Həmişəki iş. – Sabahkı gün tarçı Əsədin cənazəsi arabaya qoyulub, həmişəki
zərf Vaxtı məhdud olmadan, müddətsiz, əbədi, daim(i). Dağda meşəlik; Gül, bənövşəlik; Mən həmişəlik; Bu balama qurban
sif. bot. Bütün ili yarpaqla (və ya iynəyarpaqla) örtülü. Həmişəyaşıl ağaclar
is. [ər.] Vətən, ailə qeyrəti, namus, təəssüb. Min elm deməkdənsə həmiyyət gərək olsun; Sözdən nə bitər, işdə həqiqət gərək olsun
sif. Həmiyyət sahibi olan; qeyrətli, namuslu, təəssübkeş. Bu kəndin adamları istəyiblər, … özlərini Astaranın qeyrətli və həmiyyətli adamlarına oxşats
is. [fars.] Biri ilə bir yerdə, bir sənətdə, bir peşədə işləyən adam; iş, sənət, ixtisas yoldaşı. Veys yanını stula təzəcə qoymuşdu ki, həmkarlarının
is. Bir kənddə doğulmuş, orada yaşamış və ya yaşayan (adam). Həmkəndliləri ilə görüşmək. Şəhərdə həmkəndlisinə rast gəldi
is. [ər.] klas. Yük, ağırlıq. ◊ Həml etmək – 1) isnad etmək, izah etmək, yazmaq, aid etmək, səbəbini bir şeydə görmək
is. [ər.] Hücum, üzərinə atılma. Həmlələr pozmuş, qoşun sındırmış, qala fəth etmiş əsgər sevinci ilə Durmuş … yatağına girdi
is. [fars. həm və ər. məclis] Bir yerdə oturub-duran, məclis yoldaşı olan; həmnişin. Hər kəs [Lütfəli bəylə] bir, ya iki dəfə həmməclis və həmsöhbət o
sif. və is. [fars. həm və ər. məhəllə] Eyni məhəllədə doğulmuş, yaşamış və ya yaşayan. Həmməhəllə uşaqlar
sif. [fars. həm və ər. məna] Eynimənalı, birmənalı, mənası başqa sözün mənası ilə eyni olan. Həmməna söz
is. [fars. həm və ər. məslək] Məsləkdaş, eyni məsləkdən olan, məsləkləri, əqidələri eyni olan. Həmməslək adamlar
is. [fars. həm və ər. məzhəb] köhn. Eyni bir məzhəbə mənsub olan, inanan; dindaş. [Molla İbrahimxəlil:] Həmi sənin təvəssütün həmməzhəblərin barəsində
is. [fars.] Bir yerdə oturubduran, dost, yoldaş, munis. Həmnişinin bab elə; Görən desin, ha belə! (Ata
is. [fars.] Eyni peşə sahibi olan, peşələri eyni olan. Danışdı teatrdan; aktyor sənətindən; həmpeşələrinin xidmətindən; bir az gileyləndi
is. [fars.] Biri ilə həmişə bir yerdə içki içən, sərxoşluq edən adam. Mənimlə daim o kəslər ki, həmpiyalə idi; Nə cam lütf edir indi, nə cam alır mənd
is. [fars.] Yol yoldaşı, yoldaş. [Əmrah:] Həmrah bizlərdə yoldaşa deyirlər. “Əmrah”. [Alp Arslan:] Aydın gözünüz, cümlə səadət bizə həmrah
is. klas. Yoldaşlıq, yol yoldaşlığı. Ey bəxt, vəfasız olma sən həm! Həmrahlıq et, bizimlə bir dəm! Füzuli
is. [fars.] klas. Sirr yoldaşı, sirdaş. Həmrazim idin şikayətimdə; Dəmsazim idin hekayətimdə. Füzuli
sif. və is. [fars.] 1. Eyni rəngdə olan, eynirəngli. Atı at yanına bağlarsan, həmrəng olmasa, həmxasiyyət olar
sif. və is. [fars. həm və ər. rəy] Bir fikirdə, bir rəydə olan; həmfikir, yekdil. [Əmiraslan ağa:] Hansınız mənimlə həmrəydir, buyursun, gözüm üstə ye
is. Həmfikirlik, yekdillik. Görüşlərdə həmrəylik. Məsələ barəsində yoldaşlar arasında həmrəylik yoxdur
is. [fars.] köhn. Qonşu. Dedi: həmsayə, var nəyə meylin; Nə yeyirsən, nə istəyir könlün? M.Ə.Sabir. Anlar nə ata, nə ana, həmsayə bizim qız; Xan dostu
sif. və is. [fars.] Bir-birinə uyğun gələn, uyan, münasib olan; uyğun. □ Həmsaz olmaq – uyğun gəlmək
is. [fars. həm və ər. səfər] Səfər yoldaşı, yol yoldaşı
is. və sif. [fars. həm və ər. sənət] Sənətləri, peşələri bir olan, sənət yoldaşı, iş yoldaşı. Qonşuluq bir yana, axı biz – Qara Canbalayevlə mən, demə
is. [fars. həm, sər və ər. hədd] Ümumi sərhədi olan; qonşu, həmhüdud. Həmsərhəd ölkələr
sif. və is. [fars. həm və ər. sinn] Həmyaş, yaşıd, bir yaşda olan. Fərman və Gövhərtac ikisi bir yerdə böyümüşdülər və həmsin idilər
sif. və is. [fars. həm və ər. sinif] 1. Məktəbdə eyni bir sinifdə oxuyan, sinif yoldaşı. Həmsinif rəfiqələr
is. və sif. [fars. həm və ər. sir] Sirdaş. Həmsir yoldaşlar. – Qasım bəy Zakirə gəldikdə, o da Molla Pənah kimi durnalardan xahiş eləyir ki, ondan eht
is. [fars. həm və ər. söhbət] Birisi ilə söhbət edən, söhbət yoldaşı; müsahib. …Bir az zamanda Sona özü üçün həmsöhbət tapıb, gününü gah bağlarda və g
is. və sif. [fars. həm və ər. süfrə] Bir süfrədə, bir masa arxasında, bir yerdə yeyib-içənlərdən hər biri; süfrə yoldaşı
is. və sif. Bir şəhərdə anadan olmuş, yaşamış və ya yaşayan, eyni şəhər əhalisindən olan; həmyerli. Həmşəhərli dostlar
is. [fars.] Həmyaş, yaşıd, yoldaş, tay. Nəçidir şeirdə Bixud sənə həmta olsun. S.Ə.Şirvani. Qəsəbədə [Nəcminin] uzun illər dostluq etdiyi bir neçə həm
is. və sif. [fars. həm və ər. taifa] Eyni tayfaya mənsub olan, eyni tayfadan olan. Amur çayı boyunca daurlar və onlarla həmtayfa olan adamlar yaşayırd
sif. [fars. həm və ər. vəqt] Bir vaxtda olan, bir vaxtda baş verən, vaxtca eyni olan
sif. və is. [fars. həm və ər. vətən] Bir vətəndən olan; vətəndaş, yurddaş. Həmvətən dostlar. – Sanıram, ulduzlar həmvətənimdir; Demək, yer də mənim, g
bax yaşıd. Qorxusuz Xacoyla hünərli Dadaş; Hər ikisi oğlan, özləri həmyaş… H.K.Sanılı. İdrisi də o biri həmyaşlıları kimi çox tez səfərbərliyə aldılar
bax yaşıdlıq
is. Biri ilə bir yerdə doğulmuş: yurddaş, həmvətən. [Qədir] Yevlaxda öz həmyerlilərinə rast gələndə onlar həmişə Qədiri kəndə dəvət edirdilər
is. [fars.] 1. Yaşıd, eyniyaşlı. 2. İnsanla birlikdə doğulan ruh, can