sif. və is. [ər. qafiyə və fars. pərdaz] Qafiyə düzəldən, qafiyə uyduran (şair). Şövqü-vəsli-çəmənində sənin, ey mayeyi-naz; Təbimin bülbülüdür qafıyə
is. Qafiyə düzəltmə, qafiyə uydurma. Nəhayət, Sabiri “Sabir” edən “Molla Nəsrəddin” oldu. Təb Sabirin idi, qafıyəpərdazlıq Sabirin idi, istedadı-şeriy
sif. Qafiyəsi olmayan, qafiyəsi pozğun olan. Nə qədər çalışdın “ağ” alınmadı; Köhnə qafiyəsiz darıxdı şerim… M
is. Qafiyə nöqsanı, qafiyədə uyğunsuzluq; ahəngsizlik, pozğunluq. // Şeirdə sərbəstlik, qafiyə olmama
sif. və is. Qafqaz xalqlarından birinə mənsub olan; Qafqaz əhli. Qafqazlı qızarmış halda üzrxahlıq edib, çıxıb papirosu çöldə çəkir
dan. bax vağ 2-ci mənada
is. Uşaq dilində: hər cür şirni, dadlı, yeməli şey
is. Dimdik. [Piri Fani:] Simurq adında bir quş uçub gələr, bu ağacda məskən edər, onu qoruyar. Sizlərdən hər biriniz özünüz üçün nə istəsəniz, Simurq
is. dan. Hörmət üçün böyük qardaşa, əmiyə, dayıya və ümumiyyətlə, yaxın adama deyilir. Ay qağa, nə yatmısan, evimi yıxıblar, dur görək bu nə işdir? Mi
is. zool. Dəniz sahilində yuvalayıb, sahil suları üzərində uçan və balıqla qidalanan iri qanadlı dəniz quşu
bax qazlanmaq 3-cü mənada. [Yasavul] öz tay-tuşunun yanında da “Göyərçinin canı üçün, Göyərçinin ölmüşünə”, – deyə and içər və bununla da qağazlanardı
“Qağıldamaq”dan f.is
f. Qaz kimi səs çıxarmaq, qağayı səsinə bənzər səs çıxarmaq
“Qağıldaşmaq”dan f.is
qarş. Ağız-ağıza verib hamı birdən qağıldamaq, bağırışmaq. Qarğa kimi çox da qağıldaşmayın; Ay cücələr, bəsdi, cırıldaşmayın! Ə
“Qağıldatmaq”dan f.is
icb. Qağıltı səsi çıxartdırmaq. Qazları qağıldatmaq
is. Qaz və qağayı kimi quşların bağırtısı
is. məh. Müxtəlif həcmdə olan şəkilcə küpəoxşar saxsı qab
zərf Qəhqəhə ilə, bərkdən. Əl-ələ çalanda, qah-qah güləndə; Əyləşib qalanda, pünhan olanda; Deyib danışdığı yadıma düşdü
is. məh. Mal-qaranın saxlandığı, ətrafı çəpərli və ya hasarlı üstüaçıq yer; ağıl. Bu gün Bəxti də evdə yatmayıb, özünü malqaranın qahalına verdi
is. məh. Tərəfdar, arxa, kömək, havadar. Qahmarımız olmadı nə arxada, nə öndə… B.Vahabzadə. □ Qahmar çıxmaq – kömək çıxmaq, tərəfini saxlamaq, havadar
is. məh. Tərəfdar, havadar, tərəf saxlayan
is. məh. Tərəfgirlik, havadarlıq, tərəf saxlama
is. Qurudulmuş meyvə. Alma qaxı. Armud qaxı. Ərik qaxı. – Pul yoxdur, toyuq, ördək, qax, qoz ki vardır, bunları gətirin borclarınıza hesab edək
is. 1. Günəşdə və ya başqa üsul ilə qurudulmuş ət. □ Qaxac etmək – günəşdə və ya başqa üsul ilə qurutmaq (əti)
is. Qaxac hazırlayan adam
“Qaxacımaq”dan f.is
f. 1. Qaxaca dönmək, çox qurumaq. 2. məc. Arıqlamaq, zəifləmək, qurumaq
“Qaxacıtmaq”dan f.is
f. 1. Əti günəşdə və ya başqa bir üsul ilə qurutmaq, qaxac eləmək. Əti günəş qabağında qaxacıdırlar. 2
f. Günəşdə və ya başqa bir üsul ilə qurutmaq, qaxac etmək
bax qaxınc
“Qaxmaq”dan icb
“Qaxılmaq”dan f.is
f. 1. məch. Vurulmaq, çırpılmaq, yerə çaxılmaq. 2. Çalınmaq, vurulmaq, sancılmaq, girdirilmək. Yerə on paya qaxılmışdır
is. Edilən yaxşılığı adamın üzünə vurma, minnət qoyma, tənə etmə. □ (Başına) qaxınc etmək – etdiyi yaxşılığı başa vurmaq
is. Qaxma; qaxmaq işi və tərzi
is. 1. “Qaxmaq”dan f.is. 2. Yerə qaxılan ucu yonulmuş ağac parçası. Atı hörükləyib qaxmaya bağla. 3. Metal lövhələr üzərinə qəlib ilə vurulub açılan n
f. 1. Var gücü ilə bir şeyi bir yerə vurmaq, çırpmaq. Boşqabı yerə qaxıb sındırdı. 2. Çalmaq, vurmaq, sancmaq, girdirmək
“Qaxsımaq”dan f.is
f. Köhnəlib qoxumaq; acı tam vermək. Pendir açıq qalıb qaxsımışdır. Bu yağ, deyəsən, qaxsımışdır
f.sif. Köhnəlib qoxumuş və tamı acılaşmış. Hopduqca səhranın gövdəsinə su; Tərlədi qaxsımış bir bədən kimi
“Qaxsıtmaq”dan f.is
f. Çox saxlayaraq iyləndirmək, acılaşdırmaq; qaxsımasına bais olmaq. Yağı ağzı açıq qoyub qaxsıtmaq
[ər.] 1. Olmayan, hazır olmayan, gəlməmiş, gözdən uzaqda olan (hazır müqabili). Bu gün məktəbdə bir nəfər də olsun, qaib yoxdur
zərf [ər. qaib və fars. …anə] Görməyərək və görünməyərək, görmədən, gizlidən, arxadan, qiyabi surətdə, şəxsən görmədiyi və tanımadığı halda
is. [ər.] 1. köhn. Bir şeyin altlığı, ayaqlığı, oturacağı. Sütunun qaidəsi. Güldanın qaidəsi. 2. bax qayda
[ər.] köhn. İnanan, razı olan. Pərvanə də sən tək şəmə maildir; Nə qədər ki, cövr eyləsə, qaildir. Q
is. İnam, inanma, etiqad etmə. Əzizim, əgər mənim sözümə qailliyin olacaqsa, deyim. C.Məmmədquluzadə