f. Nal vurmaq. Atı nallamaq
“Nallanmaq”dan f.is
məch. Nal vurulmaq. Dağlarda qar səsi var; Yox deyil, var səsi var; Kəhər atlar nallanır; Yenə səfər səsi var
f.sif. Nal vurulmuş; nallı. Nallanmış at
“Nallatmaq”dan f.is
icb. Nal vurdurmaq. [Koroğlu:] Yay olanda dağa yollat; Yaz olanda ipçin nallat! “Koroğlu”. [Niyaz] sabahı günü nalbənd çağırdı
sif. Nal vurulmuş; nallanmış. Nallı at. – Əyilmiş çəkmənin nallı dabanı; Siyrilib papağın o yan-bu yanı
sif. Nala oxşayan, nal kimi olan; yarımdairəvi
bax nalqıran. Naltökən yamac. – Naltökən dağları yel kimi keçər; Hər zümrüd yamacdan bir çiçək seçər
is. [fars.] 1. Ad. Koroğlu namın götürən; Yurdunda son olan yoxdu. “Koroğlu”. Qəm yemə, təxfif ver amalına; Az çəkər, heykəl yaparlar namına
is. [fars.] Ad, yer-yurd, əsilnəsəb mənasında. Nam-nişanını bilmək (öyrənmək). – [Hakim] arvadın nam-nişanını bilib, çıxıb gedir
is. [fars.] din. Müsəlmanların gündə beş dəfə müəyyən vaxtlarda müəyyən qaydalar üzrə icra etməli olduqları ibadət
is. [fars.] köhn. din. Namaz qılmaq üçün yer. [Birinci məmur] arqadaşına imamzadə ilə namazgahı göstərir
sif. dan. Üzərində namaz qılmaq üçün xalça, örtü və s. Namazlıq xalça
sif. [fars.] klas. Ad qazanmış, adlı-sanlı, məşhur, şöhrətli, tanınmış. [Qərib:] Haq səni dünyada namdar eyləsin; Ağlaram, sızlaram, kimsəm yox mənim
sif. və zərf [fars. na… və ər. mehriban] Mehriban olmayan, soyuq olan; sərt, şəfqətsiz. Əzəl gün mehr edərdin ta könül oldu giriftarın; Dönüb, ey səng
is. Qeyri-mehribanlıq, şəfqətsizlik, münasibətdə soyuqluq, sərtlik
is. [fars. namə və ər. əmal] Dini etiqada görə, hər bir şəxsin bu dünyada gördüyü bütün savab və günahları yazılmış kitabça
[fars.] İsimlərə qoşularaq, onlardan göstərdiyi şeyə dair kitab, risalə, vərəqə, sənəd və s. mənası bildirən sözlər düzəldilir; məs
is. [fars.] Məktub, kağız. Bir namə yazım, badi-səba yarə yetirsin. Heyran xanım. Vaqifin Vidadiyə və Vidadinin Vaqifə yazdıqları namələri möhtərəm ox
[fars. na… və ər. məhrəm] 1. is. İslam dininə görə, qadının yaşınmalı olduğu kişi, yaxud kişinin görməyə ixtiyarı olmadığı qadın (qız)
sif. [fars. na… və ər. məqbul] Məqbul olmayan, qəbul oluna bilməyən, işə keçməyən. Naməqbul iş. // Münasib olmayan, namünasib
sif. [fars. na … və ər. məlum] Məlum olmayan, tanınmayan, bilinməyən; məchul. Naməlum yer. – Naməlum adam çayı keçmək üçün körpüyə yanaşmadı
is. 1. Məlum olmama, tanınmama, bilinməmə; məchulluq. 2. Qeyri-müəyyənlik. …Qarşıdakı naməlumluq … Tapdığı qorxutmuşdu
sif. [fars. na… və ər. mərbut] Nalayiq, namünasib. Namərbut söz. – [Fəxrəddin bəy:] Bilirsən nə var, ana, belə namərbut hərəkət ancaq bizim bu xaraba
sif. [fars.] Alçaq, müxənnəs, nakişi, əclaf. Namərd adam. // Vəfasız. [Serqo:] Gözəl eşqində könül yanar, sızlar; İnsaf, mərhəmət yox namərd fələkdə
is. Alçaqlıq, nakişilik; xainlik, xəyanət, vəfasızlıq, əhdi pozma. [Süleyman:] [Qızı] elə gəlmişkən özüm üçün istəyim! Yox, bu, yoldaş haqqında namərd
[fars. name-xuda] “Maşallah”, “gözə gəlməsin”, “göz dəyməsin” mənalarında işlədilən tərif sözü. [Heydərəli:] Maşallah, namxuda, heç builki kimi sən ba
is. [fars.] 1. Bir vəzifəyə, yerə seçilmək, irəli çəkilmək, təyin və ya qəbul olunmaq üçün adı göstərilən şəxs
is. 1. Namizəd (1-ci mənada) kimi çıxışetmə imkanı və ya hüququ. Namizədliyini irəli sürmək. 2. İlk, kiçik elmi dərəcə ilə əlaqədar olan
is. Lülə (topda, tüfəngdə və s.). …Topun namlusundan mərmi çıxdıqca yer dartınıb gücə düşmüş kimi silkələndi, sarsıldı
sif. [fars. na… və ər. möhkəm] Möhkəm olmayan, davamsız. Bu da göstərir ki, mövqeyim olduqca namöhkəmdir
sif. və is. [fars. na… və ər. murad] Muradına çatmamış; uğursuz, bəxtsiz, talesiz. Rəhm et məni-zarü namurada; Qoyma bu məşəqqətü bəlada
is. [ər.] 1. İnsanın öz şəxsi və ictimai davranışını təyin edən mənəvi və əxlaqi prinsiplərin məcmusu; şərəf, qeyrət, heysiyyət
sif. Abırlı, ismətli, əxlaqlı, qeyrətli, mənəviyyatca təmiz. [Anaxanım] namuslu və çalışqan bir qadın idi
sif. Namusdan məhrum, namusu olmayan, qeyrətsiz. Namussuz kişi. – [Sara:] Siz məni namussuz qızlaramı bənzədirsiniz! C
is. Qeyrətsizlik, şərəfsizlik, namusdan məhrumluq. [Huri xanım:] Mən bu namussuzluğu götürə bilmərəm
sif. [fars. na… və ər. müəyyən] Müəyyən olmayan, qeyri-müəyyən. Namüəyyən məlumat. – Cavablar da namüəyyən, qısa, kiçik olur, heç kəsi təmin etmirdi
is. Qeyri-müəyyənlik, müəyyən olmama
sif. [fars. na… və ər. mümkün] Mümkün olmayan, qeyri-mümkün. [Vasif:] Onu qandırmış o xain, lakin; Mən sağ olduqca bu iş namümkün
sif. [fars. na… və ər. münasib] 1. Münasib olmayan, qeyri-münasib, yersiz. …İlin belə bir namünasib fəslinə baxmayaraq, təbiblərin əmrinə görə azarlın
is. Münasib olmama, qeyri-münasiblik, yersizlik
sif. [fars. na… və ər. mürüvvət] Mürüvvəti olmayan, mürüvvətsiz, mərhəmətsiz. [Qədir:] Bu namürüvvət uşağını tanımırsanmı? Mir Cəlal
sif. [fars. na… və ər. mütənahi] İntəhasız, nəhayətsiz, sonsuz, bitməyən, ucu-bucağı olmayan. [Əbülhəsən bəy:] Mənim varlığım, təbiri-cayizsə, təbiət
sif. [fars.] köhn. 1. İgid, qəhrəman, pəhləvan. 2. Adlı, sanlı
is. [fars.] klas. Çörək. Kəl qoşub kotan əkməyən; Nanın süfrəyə tökməyən; Arının qəhrin çəkməyən; Balın qədrini nə bilir? “Koroğlu”
is. Uzaq Şərqdə yaşayan xalq; həmin xalqa mənsub olan adam
is. Afrikada yaşayan qohum xalqlar qrupu
is. Uça bilməyən quşlar qrupu; Amerika dəvəquşuları
[ər.] bot. Yeyilən çoxillik ətirli göyərti növü. Nanə qurutmaq. Üç dəstə nanə. □ Nanə cövhəri (arağı) – nanədən çəkilən araq, cövhər (təbabətdə işlədi