BƏLƏDİYYƏ

Bələdiyyə — qanunla müəyyən edilmiş ərazi hüdudları daxilində yerli özünüidarəetmə forması. Bələdiyyənin öz mülkiyyəti, yerli büdcəsi və seçkili bələdiyyə orqanları mövcuddur və o, konstitusiya və qanunla səlahiyyətlərinə aid edilmiş yerli əhəmiyyətli məsələləri müstəqil surətdə həll edir. Bələdiyyələr bərabərlik əsasında qurulur və fəaliyyət göstərirlər. "Bələdiyyə" və "yerli özünüidarə" terminləri və bunların iştirakı ilə düzələn söz birləşmələri bələdiyyə, onların orqanları, yerli özünüidarə funksiyalarının həyata keçirilməsi ilə bağlı olan müəssisə, idarə və təşkilatlar, mülkiyyət obyektləri və başqa obyektlər barəsində, habelə əhali tərəfındən yerli özünüidarənin həyata keçirilməsi ilə əlaqədar digər hallarda işlədilir. Yerli əhali — Bələdiyyə ərazisində daimi yaşayan əhali. Yerli referendum — Əhalinin yerli səsverməsidir. Bələdiyyə mülkiyyəti — bələdiyyəyə mənsub olan bütün növ daşınar və daşınmaz əmlakdır. Bələdiyyə mülkiyyətinin tərkibinə yerli vergilər və ödənişlər hesabına formalaşan yerli büdcənin vəsaiti, bələdiyyənin büdcədənkənar fondları, bələdiyyə əmlakı, habelə bələdiyyə torpaqları, bələdiyyə müəssisələri və təşkilatları, bələdiyyə mənzil fondları və qeyri-yaşayış binaları, dövlət və xüsusi mülkiyyətdə olmayan yollar, bələdiyyə, təhsil, səhiyyə, mədəniyyət və idman müəssisələri, digər daşınar və daşınmaz əmlak daxildir. Bələdiyyələrə seçkilər vətəndaşların qanunla müəyyənləşdirilmiş seçki hüquqları təmin edilməklə, ümumi, bərabər, birbaşa seçki hüququ əsasında sərbəst, şəxsi, gizli səsvermə yolu ilə həyata keçirilir. Ümumiyyətlə, xarici təcrübədə yerli özünüidarəetmə orqanlarının 5 struktur modeli mövcuddur.

Azərbaycanda bələdiyyə — Azərbaycanda yerli özünüidarəetmə forması. Azərbaycanda bələdiyyələr Azərbaycan Respublikası Konstitusiyası ilə və bu qanunla səlahiyyətlərinə aid edilmiş yerli əhəmiyyətli məsələləri müstəqil surətdə həll edir. == Azərbaycan ərazisində yerli özünüidarəetmə tarixi == Azərbaycanda ilk yerli özünüidarəetmə institutları indiki Azərbaycan Respublikasının ərazisi Rusiya İmperiyasının tərkibində olduğu dövrdə formalaşmışdır. 1877-ci ilin dekabrında Bakı şəhərində ilk dəfə olaraq yerli özünüidarəetmə orqanı olan Bakı Şəhər Duması seçki üsulu ilə yaradılıb. Qanunvericiliklə həmin Dumaya seçkilərdə namizədlik irəli sürmək üçün bir sıra məhdudiyyətlər və ilkin şərtlər qoyulmuşdu. Dumanın yaradılmasından əvvəlki statistika məlumatları göstərir ki, 1873-cü il siyahıyaalmasına əsasən Bakıda 86 601 nəfər insan yaşayıb, 1877-ci ildə isə Bakı şəhərinin Rusiya İmperiyasına 92 749 rubl gəlir gətirməsinə baxmayaraq, şəhər səhiyyəsinə cəmi 5095 rubl (gəlirin 5,4%-i), xalq təhsilinə 3179 rubl (gəlirin 3,4%-i), şəhər abadlaşdırmasına 9812 rubl (gəlirin 11,2%-i) vəsait ayrılmışdı. Qeyd olunan seçkilər nəticəsində Bakı Şəhər Duması üzvlüyünə ilk başda iri neft sənayeçiləri, tacirlər, fabrik, gəmi sahibləri seçilirdilər. Qoyulmuş məhdudiyyətlərə əsasən 1877-ci il dekabrda keçirilmiş seçkilərdə Bakı Şəhər Dumasına seçilən Duma üzvləri arasında yalnız Həsən bəy Zərdabi, müəllim Həbib bəy Mahmudbəyov, Ə. M. Topçubaşov kimi barmaqla sayılacaq qədər az sayda ziyalılar yerli əhalini təmsil hüququ əldə etmişdilər. Bakı varlılarından isə H. Z. Tağıyev, Şəmsi Əsədullayev, İbrahim bəy Aşurbəyov, Əliİskəndər Aşurov, İsabəy Hacınski, Ağabala Quliyev, Musa Nağıyev, Nəcəfqulu Sadıqov və başqaları Duma üzvü kimi seçilmişdilər. Bak Şəhər Duması 08.01.1878-ci il tarixində öz işinə başlamışdı.

Bələdiyyə sədri — bələdiyyə tərəfindən idarə olunan inzibati vahidə, şəhərə və ya hər hansısa məkana rəhbərlik edən şəxs. Bələdiyyə sədri seçkili vəzifədir.

Bələdiyyə muzeyi — Təbrizdə muzey 2007-ci ildə Təbrizdə açılıb. Muzey Təbrizin bələdiyyə binasının zirzəmisində yerləşir. Muzeyə giriş pulsuzdur.

Bələdiyyə sədri — bələdiyyə tərəfindən idarə olunan inzibati vahidə, şəhərə və ya hər hansısa məkana rəhbərlik edən şəxs. Bələdiyyə sədri seçkili vəzifədir.

Oni (fr. Osny) — Fransada bələdiyyə , region — İl-de-Frans, departament — Val-d’Uaz, rayon — Pontuaz, kanton — Serji. Əhalisi — 16.274 nəfər (2006). Bələdiyyə Paris şəhərinin təxminən 32 km şimal-qərbdə, Serji belediyyənin 4 km şimalda yerləşir.

Bakı Bələdiyyə Teatrı — Azərbaycan aktrisası Amaliya Pənahovanın təşəbbüsü ilə 1992-ci ildə yaranmış teatr. == Tarix == == Müasir Bakı Bələdiyyə Teatrı == == Vacib tarixlər == 1992-ci ildə Amaliya Pənahova tərəfindən yaradılmışdır. 2002-ci ilin 7 noyabrında Bakı Bələdiyyə Teatrının 10 illiyi ilə əlaqədar Prezident Heydər Əliyevin fərmanı ilə 23 aktyora fəxri adlar verilmişdir. 2010-cu il 11 oktyabrda yazıçı Anarın "Qaravəlli" pyesi əsasında hazırlanmış eyni adlı tamaşasının premyerası olub. 2010-cu il 8 noyabrda "Dostluq" kinoteatrında ilk məşqə başlanılıb. 2011-ci il 16 mayda Məhəmməd Əsəd bəy "Əli və Nino" romanı əsasında hazırlanmış eyni adlı tamaşanın premyerası olub.(tamaşa Akademik Milli Dram Teatrının səhnəsində oynanılıb) == Yaradıcı heyət == Vaqif Əliyev (xalq artisti) Şahzadə Babayeva (əməkdar artist) Aydın Əliyev (əməkdar artist) Rafiq İbrahimov (əməkdar artist) Əfqan Soltanov (əməkdar artist) Tofiq Bayramov (əməkdar artist) Mahirə Yaqubova (əməkdar artist) Elxan Rza (fəxri mədəniyyət işçisi,əməkdar artist) Tural Ağayev Arzu Şuşanova Ramin Şıxəliyev İlqar Musayev Hüsniyyə Mürvətova (əməkdar artist) Əhməd Salahov (əməkdar artist) Təzəgül Məmmədova (əməkdar artist) Toğrul Rza Səmayə Sadıqova (əməkdar artist) Vüqar Vəlixanov Zemfira Səidi İsmayıl Atakişiyev Namiq Cavadov Asif Rəhimov Zaur Həmidov Ələkbər Əliyev Dünyasını dəyişmişlər Yusif Muxtarov (xalq artisti, Bakı Bələdiyyə Teatrının sərəncamçı direktoru) Muxtar Avşarov (xalq artisti) Sofa Bəsirzadə (xalq artisti) Məhluqə Sadıqova (xalq artisti) Firudin Mehdiyev (əməkdar artist) Mirvari Novruzova (əməkdar artist) == Teatrın repertuarı == == Mənbə == Mükərrəmoğlu, M. “Bakı Bələdiyyə Teatrının 10 yaşı tamam olur” [Bayram ərəfəsində teatrın 23 sənətçisi respublika Prezidenti Heydər Əliyevin fərmanı ilə fəxri adlara layiq görülmüşdür] //Xalq.- 2002.- 9 noyabr.

Bələdiyyə bölmələri — Rusiyada yerli özünüidarəetmənin həyata keçirildiyi, yəni əsasən yerli məsələlərin həll olunduğu bir yaşayış məntəqəsidir. Bir yaşayış məntəqəsində yerli özünüidarəetmə yerli əhəmiyyəti olan məsələlərin həlli üçün bilavasitə əhali tərəfindən və (və ya) seçilmiş və digər yerli idarəetmə orqanları vasitəsilə həyata keçirilir. 2014-cü ilin may ayından etibarən Rusiya Federasiyasının qanunvericiliyi yeddi növ bələdiyyənin yaradılması imkanını təmin edir. Bələdiyyələr Rusiya Federasiyasının təsis qurumlarının qanunları ilə qurulur, ləğv edilir və ya dəyişdirilir. Bəzi tip bələdiyyələr digər növ bələdiyyələrin bir hissəsidir. Bələdiyyələr Rusiya Federasiyası boyunca mövcuddur. Sahə baxımından Rusiyada ən böyük bələdiyyə qurumu, əhali baxımından Taimyr Dolgano-Nenets bələdiyyəsi, əhali baxımından — Novosibirsk şəhər rayonudur. == Bələdiyyələrin növləri == "Rusiya Federasiyasında yerli özünüidarəetmə təşkilatının ümumi prinsipləri haqqında" 6 oktyabr 2003-cü il tarixli 131-FZ Federal Qanununun 2-ci maddəsinə uyğun olaraq, Rusiya Federasiyasında 5 növ bələdiyyə mövcud idi: kənd qəsəbəsi — ümumi ərazi ilə birləşdirilmiş bir və ya bir neçə kənd yaşayış məntəqəsi (qəsəbələr, kəndlər, stanitsalar, kəndlər, fermalar, kəndlər, kəndlər və digər kənd yaşayış məntəqələri), daha az hallarda yerli özünüidarəetmənin əhali tərəfindən bilavasitə və (və ya) seçmə və digər vasitələrlə həyata keçirildiyi şəhər tipli qəsəbələr. yerli idarəetmə orqanları; Sovet dövrünün kənd məclislərinə və sovetdən əvvəlki dövrün zemstvoslarına uyğundur; kənd qəsəbəsi bir bələdiyyə rayonuna daxildir; şəhər qəsəbəsi — kiçik bir şəhər və ya şəhər tipli qəsəbə, daha az tez-tez yerli özünüidarəetmə orqanlarının birbaşa və (və ya) seçilmiş və digər yerli özünüidarəetmə orqanları vasitəsilə həyata keçirildiyi kənd yaşayış məntəqəsi; şəhər rayonları olmayan şəhər yaşayış məntəqələri bələdiyyə rayonlarına daxildir; bələdiyyə rayonu — fərdi dövlət tərəfindən həyata keçirilə bilən seçilmiş və digər yerli özünüidarəetmə orqanlarının vasitəsilə birbaşa və (və ya) seçilmiş və digər yerli özünüidarəetmə orqanları vasitəsilə əhali tərəfindən qəsəbələrarası xarakterli yerli əhəmiyyətə malik məsələlərin həlli məqsədi ilə ümumi ərazi ilə birləşdirilmiş, sərhədləri daxilində yerli özünüidarəetmənin həyata keçirildiyi bir neçə yaşayış məntəqəsi (kənd və / və ya şəhər) və qəsəbədaxili ərazilər federal qanunlar və Rusiya Federasiyasının təsis qurumlarının qanunları ilə yerli özünüidarəetmə orqanlarına verilmiş səlahiyyətlər; şəhər dairəsi — bələdiyyələr olmayan ümumi bir ərazi ilə birləşdirilmiş bir və ya bir neçə yaşayış məntəqəsi, yerli özünüidarəetmə əhali tərəfindən birbaşa və (və ya) seçilmiş və digər yerli özünüidarəetmə orqanları vasitəsilə yerli özünüidarəetmə orqanlarına federal qanunlar və Rusiya Federasiyası subyektlərinin qanunları ilə verilmiş bəzi dövlət səlahiyyətlərini həyata keçirə bilən orqanlar vasitəsilə həyata keçirilir. Federasiya, belə bir bələdiyyə əhalisinin ən azı üçdə ikisi şəhərlərdə və (və ya) digər şəhər yaşayış məntəqələrində yaşadığı halda (müddət 1 may 2019-cu ildən yenidən işlənmişdir yeni bir bələdiyyə rayonu — bələdiyyə rayonu); federal əhəmiyyətli bir şəhərin şəhərətrafı ərazisi (federal əhəmiyyətli bir şəhərin daxili bələdiyyə təşkili) — federal əhəmiyyəti olan bir şəhər ərazisinin bir hissəsi, hüdudlarında yerli özünüidarəetmə bilavasitə və (və ya) seçilmiş və digər yerli özünüidarəetmə orqanları vasitəsilə əhali tərəfindən həyata keçirilir.

Təbriz Bələdiyyə Sarayı 1936–1940 illəri ərzində Təbrizin o dönəmdə olan bələdiyyə rəisi Ərfə-ülmük Cəlili tərəfindən inşa edilmişdir. İkinci Dünya müharibəsi zamanı Azərbaycan Milli Hökumətinin mərkəzi olaraq istifadə edilmişdir. Azərbaycan Milli Hökuməti dönəmindən qalan bir sıra sənədlər bu binanın muzey bölməsində saxlanılır. Sarayın saat qülləsinin hündürlüyü 30 metrdir və memarlıq baxımından o dönəmdə alman memarlığından ilham alması diqqət çəkir. Binaya yuxarıdan baxındığında bir uçan qartal şəklində olduğu məlum olur.

Bakı Bələdiyyə Teatrı — Azərbaycan aktrisası Amaliya Pənahovanın təşəbbüsü ilə 1992-ci ildə yaranmış teatr. == Tarix == == Müasir Bakı Bələdiyyə Teatrı == == Vacib tarixlər == 1992-ci ildə Amaliya Pənahova tərəfindən yaradılmışdır. 2002-ci ilin 7 noyabrında Bakı Bələdiyyə Teatrının 10 illiyi ilə əlaqədar Prezident Heydər Əliyevin fərmanı ilə 23 aktyora fəxri adlar verilmişdir. 2010-cu il 11 oktyabrda yazıçı Anarın "Qaravəlli" pyesi əsasında hazırlanmış eyni adlı tamaşasının premyerası olub. 2010-cu il 8 noyabrda "Dostluq" kinoteatrında ilk məşqə başlanılıb. 2011-ci il 16 mayda Məhəmməd Əsəd bəy "Əli və Nino" romanı əsasında hazırlanmış eyni adlı tamaşanın premyerası olub.(tamaşa Akademik Milli Dram Teatrının səhnəsində oynanılıb) == Yaradıcı heyət == Vaqif Əliyev (xalq artisti) Şahzadə Babayeva (əməkdar artist) Aydın Əliyev (əməkdar artist) Rafiq İbrahimov (əməkdar artist) Əfqan Soltanov (əməkdar artist) Tofiq Bayramov (əməkdar artist) Mahirə Yaqubova (əməkdar artist) Elxan Rza (fəxri mədəniyyət işçisi,əməkdar artist) Tural Ağayev Arzu Şuşanova Ramin Şıxəliyev İlqar Musayev Hüsniyyə Mürvətova (əməkdar artist) Əhməd Salahov (əməkdar artist) Təzəgül Məmmədova (əməkdar artist) Toğrul Rza Səmayə Sadıqova (əməkdar artist) Vüqar Vəlixanov Zemfira Səidi İsmayıl Atakişiyev Namiq Cavadov Asif Rəhimov Zaur Həmidov Ələkbər Əliyev Dünyasını dəyişmişlər Yusif Muxtarov (xalq artisti, Bakı Bələdiyyə Teatrının sərəncamçı direktoru) Muxtar Avşarov (xalq artisti) Sofa Bəsirzadə (xalq artisti) Məhluqə Sadıqova (xalq artisti) Firudin Mehdiyev (əməkdar artist) Mirvari Novruzova (əməkdar artist) == Teatrın repertuarı == == Mənbə == Mükərrəmoğlu, M. “Bakı Bələdiyyə Teatrının 10 yaşı tamam olur” [Bayram ərəfəsində teatrın 23 sənətçisi respublika Prezidenti Heydər Əliyevin fərmanı ilə fəxri adlara layiq görülmüşdür] //Xalq.- 2002.- 9 noyabr.

Maunt Kisko bələdiyyə kompleksi — Kisko dağında yerləşən milli tarixi bir bölgədir. Ərazidə iki bina mövcuddur: Maunt Kisko şəhər və kənd zalı (1932) və Amerika Birləşmiş Ştatları Poçt İdarəsi (1936). Hər ikisi də Kolonial intibah memarlığı üslubundadır. Şəhər və kənd zalı hörülmüş bir çadır damı ilə doldurulmuş, əhəngdaşlı bir təməl üzərində iki mərtəbəli, çarpaz formalı kərpic binadır. Onun səkkizbucaqlı saat qülləsi var. Kənd kitabxanası 1960-cı il ayrı, bitişik bina inşa edilənə qədər binanın ikinci mərtəbəsində fəaliyyət göstərirdi. Binanın birinci mərtəbəsində əvvəllər polis bölməsi və kiçik bir həbsxana yerləşirdi. Poçt şöbəsi bir mərtəbəli kərpic binadadır. 1936-cı ildə rəssam Tomas Donnelli tərəfindən hazırlanan "Maunt Kisko" tarixini əks etdirən fresklər var. 1997-ci ildə Tarixi Yerlərin Milli Reyestrinə əlavə edildi.

Azərbaycanda bələdiyyə seçkiləri (1999) — Azərbaycanda yerli və seçkili idarəetmə orqanları olan bələdiyyələrə keçirilən ilk seçkilər. Bu Azərbaycanda bələdiyyələr üçün keçirilmiş sayca 1-ci ümumrespublika seçkisidir. Seçkilər majoritar qaydada keçirilmiş və seçicilər tərəfindən seçkilərdə yalnızca bələdiyyə üzvləri seçilmişdir. Qüvvədə olan qanunlara əsasən bələdiyyə sədrləri seçkilər nəticəsində formalaşmış bələdiyyələrin ilk iclasında seçilmiş bələdiyyə üzvləri tərəfindən seçilir. == Zəmin == Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev bələdiyyə seçkiləri səbəbi ilə xalqa müraciət etmişdir. == Seçki sistemi == 2 iyul 1999-cu il tarixində Bələdiyyələrə seçkilərin qaydaları haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edilmişdir. Qanuna əsasən Azərbaycan Respublikasında yerli özünüidarəni həyata keçirən bələdiyyələrin üzvləri nisbi çoxluq sistemi əsasında çoxmandatlı seçki dairələri üzrə seçilir. Əhalisi 500-dən az olan ərazilərdə 5, 500-dən 1000-dək olan ərazilərdə 7, 1000-dən 5000-dək olan ərazilərdə 9, 5000-dən 10000-dək olan ərazilərdə 11, 10000-dən 20000-dək olan ərazilərdə 13, 20000-dən 50000-dək olan ərazilərdə 15, 50000-dən 100000-dək olan ərazilərdə 17, 100000-dən 300000-dək olan ərazilərdə 19 bələdiyyə üzvü seçilir. Seçkilərin keçirilməsi üçün ölkə üzrə ərazi seçki dairələri yaradılmışdır. Ərazi seçki komissiyası seçki gününə ən geci 95 gün qalmış 9 üzvdən ibarət tərkibdə seçki hüququna malik olan Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarından təşkil edilir.

Azərbaycanda bələdiyyə seçkiləri (2004) — Azərbaycanda yerli və seçkili idarəetmə orqanları olan bələdiyyələrə keçirilən seçkilər. Bu Azərbaycanda bələdiyyələr üçün keçirilmiş sayca 2-ci ümumrespublika seçkisidir. Seçkilər majoritar qaydada keçirilmiş və seçicilər tərəfindən seçkilərdə yalnızca bələdiyyə üzvləri seçilmişdir. Qüvvədə olan qanunlara əsasən bələdiyyə sədrləri seçkilər nəticəsində formalaşmış bələdiyyələrin ilk iclasında seçilmiş bələdiyyə üzvləri tərəfindən seçilir. == Zəmin == Azərbaycanda ilk bələdiyyə seçkiləri 1999-cu ildə keçirilmişdir. Həmin seçkidə 5 illik müddətə seçilmiş bələdiyyə üzvlərinin səlahiyyət müddəti bitdiyi üçün 2004-cü ildə bələdiyyə seçkiləri keçirilmişdir. == Seçki sistemi == Azərbaycan Respublikasının Seçki Məcəlləsinə əsasən Azərbaycan Respublikasında yerli özünüidarəni həyata keçirən bələdiyyələrin üzvləri nisbi çoxluq sistemi əsasında çoxmandatlı seçki dairələri üzrə seçilir. Əhalisi 500-dən az olan ərazilərdə 5, 500-dən 999-dək olan ərazilərdə 7, 1000-dən 4.999-dək olan ərazilərdə 9, 5000-dən 9999-dək olan ərazilərdə 11, 10000-dən 19999-dək olan ərazilərdə 13, 20000-dən 49999-dək olan ərazilərdə 15, 50000-dən 99999-dək olan ərazilərdə 17, 100000-dən 299999-dək olan ərazilərdə 19 bələdiyyə üzvü seçilir. Bələdiyyələrin səlahiyyət müddəti 5 ildir. Seçkilərdə iştirak etmək hüququna malik olan və müvafiq seçki dairəsində daimi yaşayan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları bələdiyyələrə üzv seçilə bilərlər.

Azərbaycanda bələdiyyə seçkiləri (2019) — Azərbaycanda yerli və seçkili idarəetmə orqanları olan bələdiyyələrə keçirilən seçkilər. Bu Azərbaycanda bələdiyyələr üçün keçirilmiş sayca 5-ci ümumrespublika seçkisidir. Seçkilər majoritar qaydada keçirilmiş və seçicilər tərəfindən seçkilərdə yalnızca bələdiyyə üzvləri seçilmişdir. Qüvvədə olan qanunlara əsasən bələdiyyə sədrləri seçkilər nəticəsində formalaşmış bələdiyyələrin ilk iclasında seçilmiş bələdiyyə üzvləri tərəfindən seçilir. == Zəmin == == Seçki sistemi == Azərbaycan Respublikasının Seçki Məcəlləsinə əsasən Azərbaycan Respublikasında yerli özünüidarəni həyata keçirən bələdiyyələrin üzvləri nisbi çoxluq sistemi əsasında çoxmandatlı seçki dairələri üzrə seçilir. Əhalisi 500-dən az olan ərazilərdə 5, 500-dən 999-dək olan ərazilərdə 7, 1000-dən 4.999-dək olan ərazilərdə 9, 5000-dən 9999-dək olan ərazilərdə 11, 10000-dən 19999-dək olan ərazilərdə 13, 20000-dən 49999-dək olan ərazilərdə 15, 50000-dən 99999-dək olan ərazilərdə 17, 100000-dən 299999-dək olan ərazilərdə 19 bələdiyyə üzvü seçilir. Bələdiyyələrin səlahiyyət müddəti 5 ildir. Seçkilərdə iştirak etmək hüququna malik olan və müvafiq seçki dairəsində daimi yaşayan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları bələdiyyələrə üzv seçilə bilərlər. Namizədlər əhalisi 99999-dan çox olan ərazidə 150, əhalisi 49999-dan çox olan ərazidə 100, əhalisi 19999-dan çox olan ərazidə 75, 9999-dan çox olan ərazidə 50, əhalisi 4999-dan çox olan ərazidə 30, əhalisi 4999-dan az olan ərazidə 15 seçici imzası toplamalıdır. Bir şəxs birdən çox namizəd üçün imza verə bilər.

Azərbaycanda bələdiyyə seçkiləri (2009) — Azərbaycanda yerli və seçkili idarəetmə orqanları olan bələdiyyələrə keçirilən seçkilər. Bu Azərbaycanda bələdiyyələr üçün keçirilmiş sayca 3-cü ümumrespublika seçkisidir. Seçkilər majoritar qaydada keçirilmiş və seçicilər tərəfindən seçkilərdə yalnızca bələdiyyə üzvləri seçilmişdir. Qüvvədə olan qanunlara əsasən bələdiyyə sədrləri seçkilər nəticəsində formalaşmış bələdiyyələrin ilk iclasında seçilmiş bələdiyyə üzvləri tərəfindən seçilir. == Zəmin == Seçkilərdə öncə Azərbaycan Respublikası Prezidenti İlham Əliyevin 14 aprel 2009-cu il tarixli sərəncamına əsasən ölkə ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələrin bir çoxu birləşdirilərək yenidən təşkil olunmuşdur. Müvafiq sərəncamdan sonra bələdiyyələrin sayı 2757-dən 1718-ədək azaldılmışdır. Bu seçkilərdə, həmçinin, 6 oktyabr 2006-cı ildə Azərbaycanda keçirilmiş təkrar, əlavə və yəni bələdiyyə seçkilərində seçilmiş, səlahiyyətləri 2011-ci ildə bitməli olan 81 bələdiyyə də seçki qərarı alaraq Mərkəzi Seçki Komissiyasına müraciət etmiş və bu bələdiyyələrdə də seçkilər keçirilmişdir. Naxçıvan Muxtar Respublikası üzrə isə 215 bələdiyyə birləşdirilərək 171-ə endirilmişdir. Seçkilərə 1 ay qalmış, 29 noyabr 2009-cu ildə Mərkəzi Seçki Komissiyasının sədr müavini Svetlana Qasımova ölmüşdür. == Seçki sistemi == Azərbaycan Respublikasının Seçki Məcəlləsinə əsasən Azərbaycan Respublikasında yerli özünüidarəni həyata keçirən bələdiyyələrin üzvləri nisbi çoxluq sistemi əsasında çoxmandatlı seçki dairələri üzrə seçilir.

Azərbaycanda növbəti bələdiyyə seçkiləri — Azərbaycanda yerli və seçkili idarəetmə orqanları olan bələdiyyələrə ən gec 2025-ci ilin yanvar ayında keçirilməsi gözlənən seçkilər. Bu Azərbaycanda bələdiyyələr üçün keçiriləcək sayca 6-cı ümumrespublika seçkisi olacaq. Seçkilər majoritar qaydada keçirilmiş və seçicilər tərəfindən seçkilərdə yalnızca bələdiyyə üzvləri seçiləcək. Qüvvədə olan qanunlara əsasən bələdiyyə sədrləri seçkilər nəticəsində formalaşmış bələdiyyələrin ilk iclasında seçilmiş bələdiyyə üzvləri tərəfindən seçilir. == Zəmin == Azərbaycan Respublikasının Seçki Məcəlləsinə əsasən son bələdiyyə seçkilərindən 5 il sonra, yəni səlahiyyət müddəti bitdikdən sonra növbəti bələdiyyə seçkiləri keçirilməlidir. Məcəlləyə əsasən bu tarix 2024-cü ilin dekabr ayında olmalıdır. Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin Regional Məsələlər Komitəsinin 18 yanvar 2024-cü il tarixində keçirilmiş iclasında Yeni Azərbaycan Partiyası üzvü Siyavuş Novruzov seçkilərin 2024-cü ilin dekabr ayında keçiriləcəyini qeyd etmişdir. O, həmçinin, bələdiyyələrlə bağlı qanunvericiliyinim gözdən keçirilməli olduğunu, bələdiyyələrin saylarının nəzərdən keçirilməli olduğunu da söyləmişdir. Siyavuş Novruzov 1 fevral 2024-cü il tarixində verdiyi müsahibədə bələdiyyələrin saylarının azaldılmalı olduğunu, bələdiyyə sədrlərinin birbaşa xalq tərəfindən seçilməsi lazım olduğunu və namizədlik üçün lazım olan sənədlərin azaldılmasının lüzumlu olduğunu bildirmişdir. Fevral ayının sonunda Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Milli Məclisə “Bələdiyyələrin birləşməsi, fəaliyyəti, ayrılması və ləğv edilməsi haqqında” qanun layihəsi daxil olub.

İstanbulda bələdiyyə seçkiləri — 2019-cu il iyunun 23-də İstanbul ərazisində baş tutan seçki. Həmin il martın 31-də baş tutan seçkilərdə CHP namizədi Əkrəm İmamoğlu səslərin 48,77 %, AKP namizədi Binəli Yıldırım isə 48,62 % topladı. Aprelin 17-də İmamoğlu səlahiyyətlərinin icrasına başladı. Mayın 6-da isə Ali Seçki Şurası seçkilərin nəticələrini ləğv etdi və iyunun 23-də yeni seçkinin baş tutacağını elan etdi.

== Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Lənkəran bələdiyyələri — Lənkəran rayonu ərazisindəki bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Balakən bələdiyyələri — Balakən rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Bərdə bələdiyyələri — Bərdə rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis edilib. == Xarici əlaqələri == Bərdə rayonunda fəaliyyət göstərən Bərdə (şəhər) bələdiyyəsi və Türkiyə Respublikası İstanbul şəhəri Beykoz bələdiyyəsi arasında 11 oktyabr 2021-ci il tarixində qardaş şəhər protokolu imzalanmışdır. İmza mərasimində VI çağırış Milli Məclisin deputatı Fatma Yıldırım, Beykoz bələdiyyəsinin başçısı Murat Aydın, Bərdə şəhər bələdiyyəsinin sədri Sadiq Xəlilov və Azərbaycan Şəhər Bələdiyyələrinin Milli Assosiasiyasının icraçı katibi Tofiq Həsənov iştirak etmişdir. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Bərdə bələdiyyələri — Bərdə rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis edilib. == Xarici əlaqələri == Bərdə rayonunda fəaliyyət göstərən Bərdə (şəhər) bələdiyyəsi və Türkiyə Respublikası İstanbul şəhəri Beykoz bələdiyyəsi arasında 11 oktyabr 2021-ci il tarixində qardaş şəhər protokolu imzalanmışdır. İmza mərasimində VI çağırış Milli Məclisin deputatı Fatma Yıldırım, Beykoz bələdiyyəsinin başçısı Murat Aydın, Bərdə şəhər bələdiyyəsinin sədri Sadiq Xəlilov və Azərbaycan Şəhər Bələdiyyələrinin Milli Assosiasiyasının icraçı katibi Tofiq Həsənov iştirak etmişdir. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Şirvan bələdiyyələri — Şirvan şəhərində yerləşən bələdiyyələri. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ilsə təsis olunub. == Siyahı == == Qeydlər == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Quba bələdiyyələri — Quba rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis edilib. == Siyahı == == Qeydlər == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

İsmayıllı bələdiyyələri — İsmayıllı rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Gəncə bələdiyyələri — Gəncə şəhərində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. Hal-hazırda Gəncədə 3 bələdiyyə fəaliyyət göstərir. Bunlarda 2-sinin sədri hakim Yeni Azərbaycan Partiyasının üzvü, 1-i isə bitərəfdir. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Ağcabədi bələdiyyələri — Ağcabədi rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Bərdə bələdiyyələri — Bərdə rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis edilib. == Xarici əlaqələri == Bərdə rayonunda fəaliyyət göstərən Bərdə (şəhər) bələdiyyəsi və Türkiyə Respublikası İstanbul şəhəri Beykoz bələdiyyəsi arasında 11 oktyabr 2021-ci il tarixində qardaş şəhər protokolu imzalanmışdır. İmza mərasimində VI çağırış Milli Məclisin deputatı Fatma Yıldırım, Beykoz bələdiyyəsinin başçısı Murat Aydın, Bərdə şəhər bələdiyyəsinin sədri Sadiq Xəlilov və Azərbaycan Şəhər Bələdiyyələrinin Milli Assosiasiyasının icraçı katibi Tofiq Həsənov iştirak etmişdir. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

== Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Hacılı bələdiyyəsi (Bərdə) — Bərdə rayonunda bələdiyyə. Hacılı bələdiyyəsi (Şamaxı) — Şamaxı rayonunda bələdiyyə.

Bərdə bələdiyyələri — Bərdə rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis edilib. == Xarici əlaqələri == Bərdə rayonunda fəaliyyət göstərən Bərdə (şəhər) bələdiyyəsi və Türkiyə Respublikası İstanbul şəhəri Beykoz bələdiyyəsi arasında 11 oktyabr 2021-ci il tarixində qardaş şəhər protokolu imzalanmışdır. İmza mərasimində VI çağırış Milli Məclisin deputatı Fatma Yıldırım, Beykoz bələdiyyəsinin başçısı Murat Aydın, Bərdə şəhər bələdiyyəsinin sədri Sadiq Xəlilov və Azərbaycan Şəhər Bələdiyyələrinin Milli Assosiasiyasının icraçı katibi Tofiq Həsənov iştirak etmişdir. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Göygöl bələdiyyələri — Göygöl rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Hacıqabul bələdiyyələri — Hacıqabul rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Hacıqabul bələdiyyələri — Hacıqabul rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Hacıqədirli bələdiyyəsi (Ağsu) — Ağsu rayonunda bələdiyyə. Hacıqədirli bələdiyyəsi (Şamaxı) — Şamaxı rayonunda bələdiyyə.

Ağsu bələdiyyələri — Ağsu rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

İmişli bələdiyyələri — İmişli rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis edilib. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Yevlax bələdiyyələri — Yevlax şəhərində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Ağsu bələdiyyələri — Ağsu rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Ağdam bələdiyyələri — Ağdam rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Bələdiyyələr barədə məlumatlar == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis edilmişdir. === Ağdamda mövcud olan bələdiyyələr === === Bələdiyyələrin inkişaf tarixi === Ağdam rayonunun digər yaşayış məntəqələri işğaldan yeni azad olunduğuna görə, onlara bələdiyyələrə aid edilməyib. Azərbaycan Respublikasının 07.12.1999-cu il tarxili 771-IQ nömrəli Qanunun ilkin redaksiyasında cəmi 8 bələdiyyə olub: Quzanlı, Xındırıstan, Üçoğlan, Qərvənd, Çəmənli, Zənkişalı, Qaradağlı, Əfətli. Azərbaycan Respublikasının 29.06.2004-cü il tarixli 715-IIQ nömrəli Qanunu ilə ağağıdakı dəyişikliklər edilib: Qərvənd bələdiyyəsinin əhatə etdiyi Əhmədağalı, Çıraxlı, Kolqışlaq və Mirəşelli kəndlərində Əhmədağalı bələdiyyəsi təşkil edilib; Mərzili kəndinin ərazisini əhatə edən Mərzili bələdiyyəsi təşkil edilib; Üçoğlan bələdiyyəsinin əhatə etdiyi Alıbəyli, Böyükbəyli və Kiçikli kəndlərində Alıbəyli bələdiyyəsi təşkil edilib; Təzəkənd kəndinin ərazisini əhatə edən Təzəkənd bələdiyyəsi təşkil edilib; Əfətli bələdiyyəsinin əhatə etdiyi Hacıturalı, Həsənxanlı və Qəhrəmanbəyli kəndlərində Hacıturalı bələdiyyəsi təşkil edilib; Çəmənli bələdiyyəsinin əhatə etdiyi Sarıcalı və Şükürağalı kəndlərində Sarıcalı bələdiyyəsi təşkil edilib. === Bələdiyyə statistikası === 2015-ci ildə "BƏLƏDİYYƏLƏRİN STATİSTİK ƏRAZİ TƏSNİFATI"nda Ağdam bələdiyyələri aşağıdakı kimi göstərilib: 60940007 Alıbəyli bələdiyyəsi 60940016 Birinci Alıbəyli q. 60944016 İkinci Alıbəyli q. 60919048 Alıbəyli k. 60919028 Böyükbəyli k. 60919078 Kiçikli k.

Ağsu bələdiyyələri — Ağsu rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Bərdə bələdiyyələri — Bərdə rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis edilib. == Xarici əlaqələri == Bərdə rayonunda fəaliyyət göstərən Bərdə (şəhər) bələdiyyəsi və Türkiyə Respublikası İstanbul şəhəri Beykoz bələdiyyəsi arasında 11 oktyabr 2021-ci il tarixində qardaş şəhər protokolu imzalanmışdır. İmza mərasimində VI çağırış Milli Məclisin deputatı Fatma Yıldırım, Beykoz bələdiyyəsinin başçısı Murat Aydın, Bərdə şəhər bələdiyyəsinin sədri Sadiq Xəlilov və Azərbaycan Şəhər Bələdiyyələrinin Milli Assosiasiyasının icraçı katibi Tofiq Həsənov iştirak etmişdir. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.