Bandunq

Bandunq (sunda yazısı. ᮊᮧᮒ ᮘᮔ᮪ᮓᮥᮀ ) — İndoneziyanın Qərbi Yava əyalətinin paytaxtı. 2015-ci siyahıya görə İndoneziyanın Cakarta, Surabaya və Bekasi şəhərlərindən sonra 2,5 milyondan çox əhalisi olan dördüncü şəhəridir. Bundan əlavə Böyük Bandunq ölkənin 8 milyondan çox əhalisi olan üçüncü ən böyük metropoludur. Cakartanın təxminən 140 km (87 mil) şimal-şərqində yerləşən dəniz səviyyəsindən 768 metr yüksəklikdə olan Bandunq İndoneziyanın digər şəhərlərdən daha çox il boyu soyuq temperatura malikdir. Şəhər dağları əhatə edən bir çay hövzəsində yerləşir. Bu topoqrafiya Niderland Ost-Hindi hökumətinin Bataviyadan (indiki Cakarta) koloniyanın kapitalını Bandunqa köçürməsinin əsas səbəbi olan təbii müdafiə sistemini təmin edir. Hollandiya müstəmləkəçiləri əvvəlcə XVIII əsrdə dağların ətrafında çay plantasiyaları qurmuş və əkin sahəsini kolonistlərin paytaxtı Bataviyaya (180 km (şimal-qərb) qədər) bağlamaq üçün bir yol çəkmişdilər. Bandunqun holland sakinləri bələdiyyə (gemeente) yaradılmasını tələb edirdi və Bandunq tədricən torpaq sahibləri üçün bir kurort şəhərinə çevrildi. Yaraşıqlı mehmanxanalar, restoranlar, kafelər və Avropa butikləri açıldı, dolayısı ilə "Parijs van Java" ləqəbi ilə (nid.

Bandunq konfransı — 1940-cı ilin sonu və 1950-ci illərin ortalarında Asiya və Afrikada bir sıra yeni müstəqil dövlətlər yarandı. Bu dövlətlərin xarici siyasəti və diplomatik fəaliyyəti beynəlxalq münasibətlərdə özünəməxsus yer tutmağa başladı. 1947-ci ildə Dehlidə 26 ölkənin nümayəndələrindən ibarət keçirilən müşavirə Asiya ölkələrini əməkdaşlığa çağırırdı. Bu ölkələr bloklara qoşulmamaq xətti götürdülər. Həmin məqsədlə 1955-ci il aprelin 18-də Bandunq şəhərində konfrans çağırıldı. Konfrans İndoneziya prezidentinin nitqi ilə öz işinə başladı. O qeyd etdi ki, Asiya və Afrika yalnız birliyi saxlamaqla çiçəklənə bilər. Bu konfransda Türkiyə, Birma, Hindistan, İndoneziya, Pakistan, Seylon, Əfqanıstan, Kamboca, ÇXR, Misir, Mərakeş, Qızıl Sahil, İran, İraq, Yaponiya, İordaniya, Laos, Livan, Liberiya, Liviya, Nepal, Filippin, Səudiyyə Ərəbistanı, Sudan, Suriya, Tailand, VDR(keçmiş Vyetnam Demokratik Respublikası ), Yəmən və Cənubi Vyetnam nümayəndə heyətləri iştirak edirdilər. İlk dəfə olaraq keçmiş müstəmləkəçi dövlətlər öz maraqlarını əks etdirən məsələləri həll etmək üçün toplaşmışdılar. Bu, Bandunq konfransına xüsusi əhəmiyyət verdi.

Böyük Bandunq metropol sahəsi (ind. Kawasan metropolitan Bandung Raya) — Bandunq və Qərbi Yavanı əhatə edən metropol. 2014-cü ildə əhali 8,5 milyon idi və Niderland Ost-Hindi dövründə Mərkəzi Prianda Rezidenturası rəhbərliyinin əvvəlki hissələrindən və şəhərlərindən ibarət idi. Bandunqun Kertacati Beynəlxalq Hava Limanı, Aerotropol ( infrastruktur və iqtisadiyyatın multimodal "hava limanı şəhəri" ticarət nüvəsi kimi xidmət edən hər hansı hava limanında mərkəzləşmiş bir metropol subregionudur.) və Patimban Beynəlxalq Dəniz Portu arasında şəhər ərazilərində davamlı inkişaf səbəbiylə Qərbi Yava əyalət hökuməti və Regional Planlaşdırma İdarəsi yeni təyin olunmuş ümumi sahəsi 5500 km2 -dən çox olan və 11 milyondan çox əhalisi olan Bandunq Metropol sahəsi üçün bir plan hazırlayıb yayımladı.Yeni metropol sahəsinə Subanq inzibati ərazisi və Macalenqka inzibati ərazisinin hissələriylə bütün Sumedanq inzibati ərazisi daxildir və Cirebon metropolitan sahəsini əhatə edir. Birlikdə iki metro sahəsi 14 milyondan çox insanı əhatə edir. == Məkan == Bandunq Qərbi Yava əyalətinin mərkəzi-qərb hissəsində dağlıq plato ərazisində yerləşir və İndoneziyada metropollar içində üçüncü ən yüksək əhalisinə malikdir. == Qərbi Yava şəhər dəhlizi == Bandunq metropol sahəsi Ciancur şəhəri yaxınlığında Böyük Cakarta ("Cabodetabek") metropolunun şərq kənarından 20 km-dən az olan məsafədən başlayır Cakartanın genişləndirilmiş metropolunun Purvakarta inzibati ərazisi ilə şimal sərhədində yerləşən Cabodetabekcur-Ciranqkarta məntəqəsi ilə bitişikdir.Bantendəki Seranq inzibati ərazisindən Böyük Bandunqa metropoluna uzanan şəhər dəhlizi 44 milyondan çox insana ev sahibliyi edir. == Təyinat == Bandunq Metropol sahəsi rəsmi Bandunq inzibati ərazisi və Qərbi Bandunq inzibati ərazisi (2007-ci ilədək Bandunq inzibati ərazisinin tərkibində olmuşdur), Bandunq və Cimahi şəhərlərini əhatə edən metropol olaraq müəyyən edilib.

Daqo — Bandunq, Qərbi Yava, İndoneziyada ərazidir. Calan H. Cuanda (H. Cuanda küçəsi) və ətraf ərazini əhatə edir. Calan Merdeka yaxınlığında yerləşən aşağı (cənub) Daqo sahəsi mağazalar, alış-veriş mərkəzləri, kafelər, butiklər və bir çox restoran və əyləncə mərkəzləri ilə Bandunqun əyləncə sahələrindən biridir. Üst (şimal) ərazisində bir çox köhnə holland villaları və küçələrə uzanan hündür ağacları olan geniş bulvarlar var. Hollandiya müstəmləkəsi dövründə tikilən məşhur "Daqo Çay Evi" burada yerləşir. Bandunq Texnologiya İnstitutu (ITB) yuxarı Daqo bölgəsinin qərbində yerləşir və Bandunq Zooparkı ilə qonşudur. Böyük xüsusi xəstəxana olan St. Boromeus da küçədə yerləşir. Əsas ictimai nəqliyyat terminalı da yaxındadır. Aşırı şimal hissələrinə "Daqo Pakar" deyilir.

Bandunq inzibati ərazisi (Kabupaten Bandunq, tez-tez Bandunq rayonu olaraq adlandırılır)- Bandunq şəhərinin cənub, cənub-şərq və şərqində yerləşən bir inzibati ərazidir. Bandunq inzibati ərazisinin (reqensi) şimal hissələri, əsasən Böyük Bandunq metropolu sahəsinin bir hissəsidir, üçüncü cənub hissəsində isə şəhərləşmə azalır və Vadidən yuxarıya doğru Bandunqun dərhal şimalına uzanan dağlar kimi kəskin deyildir. Reqens İndoneziyanın Qərbi Yava əyalətinin bir hissəsidir və Cakartanın təxminən 75 kilometr cənub-şərqində yerləşir. Soreanq şəhəri reqensin (inzibati ərazi) paytaxt şəhəridir. İlk Cimahi şəhəri muxtar ərazi oldu və sonra Qərbi Bandunq inzibati ərazisindən (reqens) ayrıldı. 2010-cu il əhalinin siyahıya alınmasında son dəyişikliklər edildikdən sonra əhali 3,178,543-ə çatdı. Ən son rəsmi hesablama (2014-cü ilin yanvar ayı üçün) kvadrat kilometr başına ortalama sıxlıq 1,933 kvadratmetr üçün 3,418,246 əhali təşkil edirdi. == İnzibati rayonlar == Bandunq Reqensi siyahıya alınmış otuz bir rayona (kekamat) bölünür. 2010-cu il siyahısında rayonların ərazisi və əhalisi verilmişdir: == İdarəçilik == Bandunq inzibati ərazisinin (reqens) indiki reqenti Dadanq M Naserdir. == Qonşu inzibati ərazilər (reqenslər) == Şimal-Qərbi Bandunq inzibati ərazisi,Cimahi şəhəri,Bandunq şəhəri,Subanq inzibati ərazisi,Sumedanq inzibati ərazisi.

Qərbi Bandunq inzibati ərazisi (ind. Kabupaten Bandung Barat) Qərbi Yavanın inzibati ərazi bölgüsü (reqensi). 2007-ci ildə yaradılmışdı, əvvəllər Bandunq inzibati ərazisinin (reqensi) bir hissəsi idi. Bu yeni ərazinin paytaxtı Bandunqun qərb tərəfində yerləşən sənaye sahəsi olan Nqamprahdır. Bu ərazi Böyük Bandunq Metropol Sahəsinin bir hissəsidir. 2010-cu il əhali sayına görə reqensin əhalisi 1,506,448, son rəsmi rəqəm (2014-cü il) üçün 1,624,179 nəfər təşkil edir. == Tarix == Bandunq Reqensini iki ayrı inzibati əraziyə bölmək ideyası mövcud Bandunq inzibati ərazisinin qərb hissəsini ayırmaq fikrini nəzərdən keçirmək və təsdiq etmək üçün indi reqentin təklifinə əsasən 1999-cu ildən başlamışdır. Bölünmə uğurla başa çatmasından əvvəl Cimahinin (Bandunq reqensinin hissəsi kimi istifadə olunan üç rayonundan ibarət olan bir sahə) Bandunq şəhərətrafı avtonom şəhər olmaq üçün irəli sürülmüşdü. Cimahi muxtar idarəyə çevrildikdən sonra Bandunq Reqensin qərb hissəsi kimi ayrı bir reqens kimi inkişaf etdi. Nəhayət, 2007-ci ildə İndoneziya hökuməti Bandunq Reqensin qərb hissəsini Qərb Bandunq reqens (inzibati ərazi) kimi ayrı bir reqent təklifini təsdiqlədi.