I
сущ. спичка. Kibrit yandırmaq зажечь спичку
II
прил. спичечный:
1. относящийся к спичке. Kibrit başı спичечная головка
2. относящийся к производству или продаже спичек. Kibrit fabriki спичечная фабрика, kibrit avtomatı спичечный автомат
3. предназначенный, служащий для хранения спичек. Kibrit qutusu спичечная коробка; kibrit çəkmək чиркать, чиркнуть спичкой
Kibrit
Kibrit — açıq od almaq üçün ucunda yanan başlıq olan tez alışan xırda çubuq.
Kibrit yanan zaman odun temperaturu 750-850 °C, bu zaman 300 °C — yanan çubuğun temperaturu, 800 — 1000 °C isə odun temperaturudur.
Qırmızı fosfordan kibrit istehsalında istifadə olunur. Belə ki, onun narın əzilmiş şüşə və yapışqanla qarışığını kibrit qutusunun yanına çəkirlər. Tərkibi kalium-xlorat (Bertolle duzu) KClO3 və kükürddən ibarət olan kibrit başlığı qutunun yanına sürtüldükdə alovlanma baş verir.
6P + 5KClO3 → 5KCl + 3P2O5
Dünyada ilk kibriti 1826-ci ildə ingilis kimyaçı və əczaçı Con Uoker düzəldib. O, 1826-ci ildə çubuq ilə kimyəvi qatıçığı qarışdırırdı. Çubuğun üzərində qatışıqdan bir damcı qurumuşdu. Uoker onu təmizləmək üçün yerə sürtəndə çubuq alovlandı. Beləliklə kibritin tarixçəsi başladı.
